Bekijk artikel

We zijn klein genoeg
Marijn Rabaut over het
Marien Ruimtelijk Plan voor
de Belgische Noordzee
DE ZEE > INTERVIEW MRP
om een wereldwijd schoolvoorbeeld te zijn
MARC MARTENS [ INTERVIEW ] KOEN RAEYMAEKERS [ TEKST ]
Het zijn historische dagen voor onze Noordzee. Sinds 20 maart heeft België
een Marien Ruimtelijk Plan voor zijn territoriale wateren. Geen overbodige
luxe, met toekomstige ruimte-aanspraken die voor dit gebied twee en een
half keer hoger liggen dan de beschikbare ruimte. Wat voor velen een haast
ongrijpbaar kluwen van bevoegdheden en zoneringen leek, is nu samengebracht
in één overkoepelend ruimtelijk plan met een wettelijk bindende kracht. Een
wereldprimeur, zo blijkt. Onze bescheiden afmetingen hebben er ditmaal voor
gezorgd dat België qua ruimtelijke planning bij de internationale koplopers hoort.
R
uimte schoof aan tafel met Marijn Rabaut, die als expert
Noordzee binnen het kabinet van bevoegd minister
Johan Vande Lanotte van A tot Z betrokken was bij de
totstandkoming van het plan. Samen met ‘landrot’ en ruimtelijk
planner Marc Martens trokken we richting Brussel, om te praten
over procedures, energie-atollen, gemengde adviesraden, de
buren en de pro’s en contra’s van kleinschaligheid.
© Reporters
Vallen planningsmethodieken ter zee en
op het land eigenlijk wel te vergelijken?
| Ik denk het wel, maar een groot verschil
is natuurlijk toch wel dat je op zee geen eigendomskwesties hebt.
De zee is in principe van iedereen. De overheid kan er wel een aantal bevoegdheden uitoefenen; zo kunnen er voor specifieke activiteiten concessies worden verleend. Dat lijkt misschien een soort
eigendom, maar het is beperkt in de tijd en zeer strikt gedefinieerd.
Omdat er op zee geen eigendomsgevoel heerst, konden we sneller
te werk gaan en is de planprocedure een stuk korter. De verschillende planfasen die je op land moet doorlopen, zitten hier in één
procedure. Maar hóé dat dan verloopt - daarvoor is heel sterk gekeken naar het decreet ruimtelijke ordening.
MARIJN RABAUT 18 |
Inhoudelijk lijkt het een beetje op een
zoneringsplan, iets waar we in ruimtelijke ordening
erg mee worstelen. Omdat zonering haast
automatisch ruimtelijke aanspraken impliceert.
| Een plan van zoneringen? Tot op zekere
hoogte misschien wel, ja. Maar die zoneringen op zee bestonden
al: we hebben tal van KB’s en decreten die de mariene ruimte al
op een of andere manier hadden vastgelegd. Natuurgebieden zijn
via Europa aangeduid en vastgelegd in KB’s. Zones voor zandontginning zijn ook vastgelegd via KB’s, net zoals de zone voor hernieuwbare energie. En dan heb je ook de militaire zones, die worden bekendgemaakt via berichten aan zeevarenden. Wij hebben
bovenop dat alles een structuur geplaatst, een forum. We zien het
plan daarbij eerder als een proces dan louter als een inventarisatie.
We brengen alles samen om te onderzoeken of de verschillende
doelstellingen binnen elk deelterrein wel kloppen. Tot nu toe was
zoiets niet mogelijk. Per sector, per minister of bevoegde overheid
bestonden aparte beslissingsmogelijkheden. En daarom moest er
soms bijgestuurd worden, zoals met de windmolenzone: dat is tweemaal gebeurd omdat er problemen ontstonden voor de scheepvaart.
In het verleden is dat allemaal nog wel aardig gelukt, maar voor de
verdere ontplooiing van activiteiten op ons klein stukje zee is een
geïntegreerde aanpak nu echt nodig. Dankzij een sterke communicatie en een intens overleg bewijzen we dat het kan. We hebben die
consulterende aanpak verder kunnen formaliseren, waardoor alle
partijen nu op eenzelfde golflengte zitten. Er is nu ook een adviesraad, waar alle betrokken administraties in zetelen.
Voor het eerst wordt binnen het kader van een plan de vraag gesteld wat onze sociale, economische en ecologische doelstellingen
zijn. Waar willen we heen met ons beleid? Dat is een bijzonder
moeilijke oefening. Om op jouw woord ‘zoneringsplan’ terug te
komen: misschien kun je het inderdaad zo noemen, maar het
brengt wél alle zoneringen samen, het weegt ze af en ze worden
aangepast aan de noden. Het plankader zorgt ervoor dat er een
MARIJN RABAUT | 19

Download Report