WAAR MOET U OP LETTEN BIJ EEN KALIBRATIE Kalibratie

WAAR MOET U OP LETTEN BIJ EEN KALIBRATIE
INFO
Kalibratie-certificaat; Ja of Nee ?
Meetmiddelen zijn in professionele toepassingen vaak een belangrijke bron van informatie. Beslissingen
omtrent afkeur, het al dan niet door laten gaan van werkzaamheden of de uitkomst van een schadeclaim zijn
vaak gebaseerd op meetresultaten en data.
Uiteraard is het dan van belang om er zeker van te zijn dat deze meetmiddelen ook juist werken.
Om te beginnen is het zaak het juiste meetmiddel op de juiste manier in te zetten. De kwaliteit van het
meetmiddel op zich is natuurlijk ook van belang. Professionele apparatuur is vaak duurder maar kent ook een
hoger niveau van betrouwbaarheid en lange-termijn accuratesse.
Daarnaast is het van groot belang dat elk meetmiddel periodiek gecontroleerd wordt op een juiste werking en
nauwkeurigheid. Mede ingegeven door de ISO 9001 standaard laat vandaag de dag elke professional zijn
meetapparatuur periodiek controleren en voorzien van een kalibratie certificaat. Zo’n controle is natuurlijk
een momentopname en geen garantie voor een continue juiste werking. Echter indien juist uitgevoerd zegt
het veel over wat men van zo’n meetmiddel kan verwachten.
Redenen voor certificatie
Een aantal redenen om een instrument herleidbaar te laten certificeren kunnen zijn:
 Veiligheid
Een afwijkende meetwaarde kan grote gevolgen hebben voor de veiligheid. Denk bijvoorbeeld aan
een onjuiste explosie level meter… Nauwkeurige meetinstrumenten zijn van uitermate belangrijk
voor veilig werken.
 Wettelijke aansprakelijkheid
Indien u in de situatie komt dat u zich moet verdedigen tegen een aansprakelijkheid claim is het van
belang aan te kunnen tonen dat u er alles aan heeft gedaan om goed werk af te leveren. Met een
kalibratiecertificaat kunt u aantonen dat uw meting aan de gestelde kwaliteitseisen voldoet.
 ISO 9001 en VCA Certificering
Wanneer u ISO 9001 gecertificeerd bent moeten uw meetinstrumenten herleidbaar gekalibreerd zijn.
 Kwaliteit en efficiency
Om kwaliteit van de productie te waarborgen en uitval te voorkomen is het van belang op uw
meetresultaten te kunnen vertrouwen. Een afwijking in een eenvoudig meetmiddel als een
schuifmaat kan in een verspanend bedrijf tot substantiële maar onnodige extra kosten leiden.
 Commercieel motief
Veel opdrachtgevers vereisen dat metingen uitsluitend uitgevoerd worden met herleidbaar
gekalibreerde meetinstrumenten.
Hoe ziet een juist kalibratie-certificaat er uit?
Een correct kalibratie certificaat heeft een aantal kenmerken. Deze kenmerken zijn vereist om bijvoorbeeld te
voldoen aan de regels voor het behalen cq. behouden van een ISO 9001 certificaat. Deze kenmerken hebben
echter ook vaak een praktische achtergrond.
Een juist kalibratie certificaat is minimaal voorzien van de volgende kenmerken:
 Naam van de eigenaar van het meetmiddel
De naam en adres van het bedrijf (en veelal ook de contactpersoon) dat eigenaar is van het
meetmiddel dat ter kalibratie wordt aangeboden.




Datum van uitgifte
Hieraan kan worden herleid hoe oud het certificaat daadwerkelijk is en of dat redelijkerwijs nog
toepasbaar is.
Veelal wordt ook de datum van geadviseerde her-kalibratie op het certificaat vermeld.
Klimaatomstandigheden
Op het certificaat dienen de klimaatomstandigheden als omgevingstemperatuur, luchtvochtigheid en
luchtdruk te worden vermeld waaronder de kalibratie heeft plaatsgevonden.
Naam van de uitvoerende technicus
De naam van de technicus die de kalibratie heeft uitgevoerd dient op het certificaat vermeld te zijn.
Deze technicus heeft ook het certificaat ondertekend en voorzien van een firmastempel.
Een sectie waarin het instrument wordt omschreven en geïdentificeerd
Het is van belang dat duidelijk is bij welk instrument het certificaat behoort. Zeker als er verschillende
meetmiddelen in omloop zijn in het bedrijf is het zaak dit aan te kunnen tonen middels een uniek
identificatie nummer dat onlosmakelijk aan de meter cq. sensor is verbonden en dat tevens op het
certificaat is vermeld.
Aantonen van herleidbaarheid
Een gecertificeerd instrument moet altijd herleidbaar zijn naar de absolute meetstandaard. Door middel van een
sluitende documentenstroom moet duidelijk zijn dat een instrument en de gebruikte referenties terug te voeren zijn
naar een internationaal erkende meetstandaard. Vaak geschiedt dat via een erkend laboratorium als het
Nederlands Meetinstituut NMI.
Welke informatie is noodzakelijk om de herleidbaarheid aan te tonen?
 Een duidelijke omschrijving van de gebruikte referentiestandaard.
 Vermelding van het unieke serie- / identificatienummer van de referentiestandaard.
 Vermelding van de norm waarnaar de referentiestandaard is gekalibreerd.
 Vermelding van het Kalibratiecertificaat nummer van de referentiestandaard.
 Een verklaring dat de referentie standaarden herleidbaar zijn naar nationale en/of internationale
standaarden.
Methode
Een korte maar duidelijke omschrijving van de gebruikte methode is vereist om aan te geven op welke wijze
het gekalibreerde instrument terug is te voeren naar de gebruikte referentiestandaard.
De meetresultaten
Een correct certificaat vermeld de navolgende zaken met betrekking tot de meetresultaten.
 Omschrijving van de parameter
 Eenheid waarin wordt gemeten
 Meetwaarde van het instrument voorafgaand aan de kalibratie
 Referentie waarde
 Meetwaarde na justeren
 Afwijking ten opzichte van de referentie waarde
 Geaccepteerde tolerantie