Boekje De Wijert - tineke hamming

Gelukkig
in de buurt
De
Wijert
Bedankt
Amina
Anne
Ben Boukje
Brigit
Carla
Catrien
Corry
Erik Femme
Harry
Henk
Jan
Janine Jelly
Jenny Joke
Joke
Karin
Marian
Mathilda
Michiel
Mireille
Reind
Roelof
Roelof
Sahar
Sita
Theo
Wendy
voor jullie
actieve bijdrage!
2
3
In Groningen willen we wijken waar iedereen meedoet, meetelt en
met zijn talenten bijdraagt aan een gezonde vitale en sociaal
veerkrachtige buurt.
Dit boekje maakt die doelen tastbaar en vertelt de verhalen van
mensen die hier dagelijks mee bezig zijn. Verhalen van
wijkbewoners, mantelzorgers, vrijwilligers en beroepskrachten, die
hun handen uit de mouwen steken, actief zijn, omkijken naar elkaar,
hun passie volgen. Door samen te werken ontstaan de mooiste
dingen en het Steun- en Informatiepunt (Stip) is daarin vaak de
verbindende schakel. Mensen zijn trots op hun wijk, hun bijdrage
aan de gemeenschap en beleven daar mooie en gelukkige
momenten in.
‘We zijn in
Als ik dit lees denk ik: ´We zijn in Groningen op de goede weg met
veel actieve vrijwilligers, Stips, accommodaties,
mantelzorgondersteuning en samenwerkende beroepskrachten!´
De betrokkenheid en positieve bijdrage die mensen leveren aan
hun wijk is groot(s). Het is goed dat hier aandacht voor is. Er is zo
veel wat goed gaat. Juist daar kunnen we van leren!
Groningen
op de
De methodiek van Waarderend Onderzoeken nodigt mensen uit om
juist die trotse, positieve en mooie verhalen te vertellen. Laten we
het eens hebben over dat wat goed gaat in plaats van klagen en
kritiek leveren. Dat is verfrissend en het maakt ook nog eens meer
energie, inzet en vrolijkheid los. Juist dat is wat we nodig hebben de
komende tijden.
Ik bedank alle mensen die hun verhaal wilden vertellen en die
samen dit boekje hebben gemaakt. Ik heb ervan genoten.
Jannie Visscher, wethouder Welzijn en Zorg
4
goede
weg’
Waarderend
Onderzoeken
werkt
Inspirerend
5
Een ‘designgroepje’
van de gemeente
Groningen en
Buurtwelzijn trainde
samen met Alice
Bijker van ‘Alice
Bijker Ont-wikkelt’
gespreksleiders in de
methode
Waarderend
Onderzoeken’
‘
in het Engels
‘Appreciative
Inquiry’. Dit is een
gespreksmethode
die in het najaar van
2013 werd toegepast
in De
Wijert.
6
De centrale vraag die de uitgenodigde wijkbewoners beantwoordden was: Waarvan word je blij of
gelukkig in De Wijert? Waar ben je trots op in de wijk? Op basis daarvan gingen ze vervolgens op
zoek naar de werkzame bestanddelen. Wat zorgt ervoor of draagt eraan bij dat je blij of gelukkig
wordt? Kun je die succesfactoren gebruiken om ze uit te bouwen of ook elders in de wijk
ontwikkelen? Zo ja, wat heb je daar dan voor nodig?
Perspectief centraal
Waarderend Onderzoeken wordt ingezet op weg naar een verandering. Mensen onderzoeken samen
wat maakt dat het goed gaat in plaats van wat er verkeerd gaat. Waarderend Onderzoeken legt het
accent op verantwoordelijkheid nemen, eigenaarschap en samenwerken in plaats van op ontkennen,
klagen en kritiek geven. Niet de problemen, maar het perspectief staat centraal! Dat zorgt voor
creativiteit, betrokkenheid, acties en initiatieven die nodig zijn om trots te zijn op wat er al is en
energie geeft om veranderingen succesvol te realiseren. De onderzoeksmethode zelf is al een
interventie, een eerste stap in de verandering.
In gesprek
Waarderend Onderzoeken brengt mensen in gesprek met elkaar over onderwerpen die ertoe doen,
bijvoorbeeld over samenwerking of zingeving. Dat gebeurt altijd op waarderende wijze, met respect
voor verschillen in opvattingen, achtergronden en ambities. Tijdens het veranderingsproces leren
mensen van en met elkaar en creëren ze samen een nieuw perspectief.
Actief betrokken
Waarderend Onderzoeken werkt goed in situaties waar het succes van een verandering of
vernieuwing afhangt van de actieve betrokkenheid en inzet van mensen. Op het
maatschappelijke vlak wordt Waarderend Onderzoeken ingezet bij vraagstukken over buurt- en
wijkontwikkeling, samenwerking, conflicthantering en interactieve beleidsvorming. De methode werkt,
omdat mensen actief betrokken worden bij onderwerpen die belangrijk voor ze zijn. Er wordt om hun
stem gevraagd en meer dan dat, om hun ervaringen, ideeën en actieve inzet en betrokkenheid.
Het eindresultaat
Waarderend Onderzoeken nodigt mensen uit om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen
toekomst en om aanspreekbaar te zijn op hun persoonlijke bijdrage daaraan. Samen komen de
deelnemers tot een eindresultaat dat gedurende het proces met elkaar is bedacht: een gedragen
toekomstvisie met actieve betrokkenheid van mensen die deze visie kunnen en willen omzetten in
acties en resultaten. Positieve gesprekken zorgen voor positieve energie. Mensen hebben zin om
zaken op te pakken en het succes te vergroten. Kortom: Waarderend onderzoeken werkt inspirerend
en geeft energie!
Waarderend
Onderzoeken is
gebaseerd op vijf
uitgangspunten
•Leren waarderen
De wereld zoals jij hem ziet is uniek. Iedereen kijkt namelijk naar de wereld om zich
heen vanuit een eigen beeld van de werkelijkheid. In het gesprek gaat het om naar
elkaar luisteren, elkaar begrijpen en het leren waarderen van verschillen.
•Groei
Alles wat aandacht krijgt groeit. Voed je positiviteit? Dan groeit deze. Leg je de nadruk
op negatieve kritiek? Dan groeit de negativiteit.
•Gelijk op
Wanneer een vraag wordt gesteld, maak je in je hoofd gelijk beelden van mogelijke
oplossingen.
•Beeld
Ieder mens heeft een beeld in het hoofd en daar gebeurt het. Is het een leuk plaatje?
Dan denkt men positief verder.
•Goede sfeer
Iemand die zich prettig voelt, leert gemakkelijker. In die situatie staat de geest meer
open. Wanneer de sfeer goed is, gebeurt er heel veel!
Meer weten?
Wil je meer weten over Waarderend Onderzoeken? Kijk op
www.mindz.com/plazas/AI_magazine of kijk op www.appreciative-inquiry.nl.
7
8
‘Ik vind het
actief
een
leuk in De Wijert
ben als
vrijwilliger.
goed gevoel. Ik
energie.’
Dat geeft mij
mag graag
doen voor een ander.
9
ook omdat ik
iets
Dat geeft mij
Als het aan Harry
(75) van de
Opstandingskerk
ligt, krijgt zijn
kerk een meer
prominente plek
midden in de
wijk.
“Tegenwoordig heet
dat een missionaire
kerk”, aldus de
voormalige ouderling
van deze
gereformeerde kerk
“We
willen meer
betekenen
voor de
buurt.”
vrijgemaakt.
10
Inloop
Daarom is de kerk een paar jaar geleden begonnen met de koffie-inloop op elke eerste zaterdag van de maand.
Het eerste jaar kwamen daar bijna zestig mensen op af, maar afgelopen jaar daalde dat aantal tot twintig. “We
weten niet echt waar de terugloop aan ligt”, zegt Harry. “Een tijdje geleden was ik op een congres in het
Treslinghuis, georganiseerd door de MJD, Stip en vrijwilligersorganisatie Stiel. Het thema was eenzaamheid en de
les daar was dat het misschien beter is om mensen iets te laten doen, zodat ze actief zijn, dus niet alleen koffie
drinken. We moeten maar even kijken wat we met de koffieochtenden gaan doen. Het kan ook zijn dat het beter is
om oudere of eenzame mensen thuis te bezoeken.” Harry vertelt dat er veel wordt georganiseerd in de wijk. “De
activiteiten staan in een activiteitenkalender die huis aan huis wordt verspreid. Ook is er een website en in het
Multifunctioneel Centrum MFC De Wijert liggen folders over wat er allemaal te doen is. Toch krijg je mensen
moeilijk het huis uit. Een foldertje en website zijn blijkbaar niet genoeg.”
Verbinding
Met name het ‘samen’ spreekt Harry aan. “Toen de nieuwe buurtwerker Janneke kwam, heeft ze allereerst
geïnventariseerd wat er allemaal gebeurt in de wijk. Dat resulteerde in het accommodatieoverleg, waar we driemaal
per jaar bespreken wat we samen kunnen doen. Dat is een goede zaak, want je merkt dat verschillende
organisaties op dezelfde terreinen actief zijn. Ook als iets nieuws gepland staat is het goed om met elkaar te
overleggen of iets dergelijks al bestaat. In dat geval kan het initiatief beter aansluiten bij het bestaande. Neem
bijvoorbeeld het boodschappen doen met ouderen. Daar zijn al heel veel mogelijkheden voor: hulpdiensten,
boodschappenplusdienst of Help een handje. Daar hoef je niet nog meer voor te organiseren. Een eetactiviteit kun
je bijvoorbeeld koppelen aan de Wereldkeuken. Dit soort zaken kunnen we bespreken tijdens het
accommodatieoverleg, maar ja, daar neemt niet iedereen aan deel. Wat dat betreft zou het mooi zijn om met alle
vrijwilligers uit de wijk eens bij elkaar te komen. Van elkaars initiatieven te horen en kennis uit te wisselen. Denk
aan zaken als: hoe kom je aan geld, aan vrijwilligers met sterke schouders, hoe start je een initiatief en welke
ruimtes zijn er? Meer verbinding. Nu is het zo dat elke activiteit of elk clubje z’n eigen vrijwilligers heeft. Door meer
uitwisseling en samenwerking kun je van elkaar leren en kom je veel verder. Je moet je in gezamenlijkheid op je
maatschappelijke doelen richten.”
Over grenzen kijken
Harry vertelt dat de leden van de kerk graag bereid zijn om een helpende hand te bieden. Zo zijn ze actief voor
asielzoekers, bezoeken ze ouderen en zieken, verzorgen ze de kerstsamenzang en werken ze mee aan de
jaarlijkse kerstmarkt van de christelijk gereformeerde Maranathakerk. Wat de wijk nog aantrekkelijker zou maken?
“Meer dingen samen doen”, antwoordt Harry. “Wijkbreed over onze eigen grenzen heen kijken. Wie weet kunnen
we eveneens meer gebruik maken van elkaars accommodaties. Wanneer er iets is, levert een belronde in onze
kerk altijd weer heel wat vrijwilligers op. Je weet wie wat kan en we hebben korte lijnen. Ook al zijn we allemaal wat
ouder, we zijn wel een vitale kerkgemeenschap, die graag iets doet voor een ander. Ik denk dan ook dat je als kerk
een mooie, actieve rol kunt spelen in de wijk. Sociale contacten en elkaar kennen komen de leefbaarheid en sfeer
in de wijk ten goede.”
Verbinding
‘Meer
dingen
samen
doen maakt de
wijk nog
mooier’
11
De
Deze en andere vragen stelden de gespreksleiders aan ruim twintig wijkbewoners, vrijwilligers,
huurders en bezoekers van het Multifunctioneel Centrum in de wijk, MFC De Wijert. Onder
aanvoering van de gespreksleiders gingen ze in groepjes van vier of vijf op zoek naar de kracht
van De Wijert. Wat zijn werkzame bestanddelen? Kun je die koesteren en stimuleren om het
succes verder uit te bouwen?
kracht
De
Wijert
Sprankelend divers
van
Aan één van de tafels noemt Joke als sterk punt van de wijk het feit dat alles dichtbij is: “Zowel de
huisarts, de tandarts als de winkels. Ik vind dit een gemoedelijke wijk, het is er rustig. Ik woon in een
relaxte straat waarin mensen met verschillende nationaliteiten wonen. Ik houd van de diversiteit”, aldus
Joke, die eveneens actief is als vrijwilliger. Ze werkt mee aan het project Burgerkracht, helpt bij de
Wereldkeuken en werkt als vrijwillig coördinator voor het Buurt Welzijnsteam van de wijk. “Dankzij het
vrijwilligerswerk - en door de mensen die ik in deze wijk heb ontmoet - heb ik een persoonlijke groei
doorgemaakt en ben ik sterker geworden”, zegt ze. Michiel is het helemaal met haar eens wat de
diversiteit betreft. “Ik woon sinds januari in De Wijert”, zegt hij. “Ik woon in een kinderrijke straat en ben
actief als Stip vrijwilliger. Al die dingen zijn voor mij positieve ervaringen. Ik ervaar De Wijert als een
sprankelende buurt, mede door de diversiteit van de mensen die hier wonen.”
1
Samenhang
Henk, die in De Wijert Noord actief is als voorzitter van de huurdersorganisatie van De Huismeesters,
ervaart meer samenhang in De Wijert dan in zijn eigen wijk. Hij meldt er wel bij dat die samenhang
volgens hem nog iets verstevigd kan worden. “Ik ben een kleine zeven jaar bezig geweest met het
renovatieproject van De Huismeesters in De Wijert”, vertelt hij. “We hebben bewoners heel veel inspraak
gegeven. Het is ons voor 92% gelukt om mensen mee te krijgen in die renovatie. Helderheid verschaffen
kost veel tijd, maar levert heel veel op!” Ben noemt MFC De Wijert als superpluspunt. “Daar vinden veel
activiteiten plaats en als buurtbewoner kan ik de mensen om mij heen - die soms eenzaam zijn stimuleren om daarheen te gaan. Terwijl ze meedoen aan activiteiten kunnen mensen nieuwe contacten
opdoen en een netwerk opbouwen.”
Op welk moment fiets of
wandel je fluitend door De
Wijert? Wat maakt jou
betrokken bij de wijk?
Herinner jij je het moment
waarop je dacht: wat ben ik blij
dat ik hier woon? Met andere
woorden: wat waardeer je in
De Wijert en waarom?
Vrolijk en fris
12
Boukje, sinds een jaar of tien bewoner van De Wijert Zuid, ervaart veel helderheid, vrolijkheid en frisheid
in de wijk. “Ik doe sinds kort vrijwilligerswerk in de Wereldkeuken. Ik vind het heel positief dat je zoveel
mensen op de been kunt krijgen om hier te komen eten. Verder woon ik dicht bij de natuur en dat vind ik
erg prettig. Wat benoem ik als superpluspunt van de wijk voor nieuwe buren? Het sociale contact dat wij
in de straat hebben. We doen regelmatig dingen voor en met elkaar en we heten nieuwe bewoners
welkom. We vertellen erbij dat het zo leuk is in deze straat. Als je hulp nodig hebt, kun je bij je buren
aanbellen, maar het is geen verplichting om altijd te helpen. Je bent ook vrij om het niet te doen. Er
gebeuren vaak leuke, spontane dingen. We bakken wel eens een taart voor elkaar. Ik kook graag en deel
ook wel eens wat uit.”
Winkelcentra
Scholen
MFC De Wijert
Bibliotheek
Sporthal
Wandelpark
13
14
De
kracht
De
Wijert
van
2
Heel prettig
Een derde laat weten te genieten van het park in De Wijert Zuid. “Naast het pompstation. Daar kun je
heerlijk wandelen, het is een prachtig park.” Een ander roemt het groen en de speelvoorzieningen tussen
de flats. “Dat is fijn, want dan kun je de kinderen dicht bij huis goed in de gaten houden.” Eén van de
gesprekspartners vertelt dat ze nog maar kort in De Wijert woont. “Ik woon in een nieuwe flat, op de grens
van De Wijert. Ik ben meteen gevraagd voor de flatcommissie. Mensen komen naar je toe. Dat vind ik
heel prettig. Ik ken nu al meer mensen in de nieuwe flat, dan in mijn oude buurt.”
Contact
Aan meerdere tafels wordt ‘contact met buurtgenoten’ als heel waardevol genoemd. “Dat maakt wonen
plezierig. Samen met andere wijkbewoners activiteiten ondernemen. Uiteraard kun je ook zelf het initiatief
nemen om samen met anderen actief te zijn in de buurt of elders in de wijk.” De meeste aanwezigen
noemen De Wijert een rustige wijk met veel groen en voldoende wandelmogelijkheden. Ook heeft de wijk
volgens hen genoeg voorzieningen en mooie winkels.
Wijkfeest en burendag
Tijdens het Waarderend Onderzoek
wordt aan één van de tafels
uitgebreid gesproken over ‘de
mooiste plek’ in De Wijert. “Thuis”,
zegt de één, “daar voel ik me
prettig, echt thuis, vertrouwd, veilig
en met een goed contact met m’n
buren. “Ik ken hier heel veel
mensen”, zegt een ander. “Dat komt
door mijn vrijwilligerswerk en de
kinderclub. Mensen groeten altijd
op straat en maken even een
praatje. Dat maakt dat ik me hier
thuis voel.”
Waar ze trots op zijn in hun wijk? “Het wijkfeest”, zegt de één. “Een heel geslaagd feest dat ik mee
georganiseerd heb samen met andere vrijwilligers, in MFC De Wijert. Er waren verschillende activiteiten,
een rad van fortuin, barbecue en ’s avonds drie deejays. Echt een feest voor iedereen met voor elk wat
wils! Het was een succes.” Een ander is trots op het buurtfeest. “Dat we met Lentis, NOVO, kerken, Stiel,
Van Mesdagkliniek en Buurtwelzijn op Burendag hebben georganiseerd. Iedereen heeft vanuit z’n eigen
groep mensen gevraagd om mee te doen aan een leuke activiteit voor de buurt.”
Succesfactoren
Aan een andere tafel bespreken ze de succesfactoren van de zogeheten ‘Snoeproute’, de
zwerfvuilinzameling. “Het initiatief kwam van de opbouwwerker”, aldus één van de gasten. “Het
enthousiasme en de actieve betrokkenheid van een vrijwillige wijkbewoner was groot. Ook speelt de
medewerking van één van de scholen – de directeur was erg enthousiast – een rol en de milieudienst
werkte er aan mee, net als de docenten. Zij hebben een lespakket gemaakt, uitgevoerd en regelden de
leerlingen die het zwerfvuil opruimden.”
Succesfactoren
15
‘Gezellig & leerzaam’
16
‘Ik ben er trots op dat ik drie jaar
geleden samen met Annechien
vrouwengroep
Waterlelie heb
opgezet.
We hadden een mooie taakverdeling: die
andere vrouwen het creatieve deel, ik
De groep
loopt fantastisch en
de administratie.
bestaat nog steeds. (Joke)
De Waterlelie wordt ondersteund door de MJD en Jasmijn. Wekelijks maken twaalf
dames gebruik van ontmoetingen en excursies. De activiteiten variëren van een
uitstapje naar Ikea tot het geven of krijgen van voorlichting over bijvoorbeeld de
menopauze, gezond eten, besparingstips, opmaken of nagelverzorging. ‘Gezellig en
leerzaam’, noemen de dames de bijeenkomsten in MFC De Wijert aan de P.C.
Hooftlaan. De afgelopen zomerstop werd ingeluid met een high tea bij
contactpersoon Wil thuis.
(Bron: TijdSTIP, september 2013)
17
De
kracht
De
Wijert
Ook Catrien prijst het groen, de rust en ze noemt het winkelcentrum als positief.“Daarnaast zijn er veel
mogelijkheden om te wandelen en te fietsen. Je bent zo bij het Hoornse meer.” Corry bestempelt het water, het
park, de speelgelegenheid voor kinderen en het openbaar vervoer als ‘goed’. “Het voordeel is ook dat je zo de
wijk uit bent”, zegt ze. Ze benoemen eveneens het vele burgerinitiatief in de wijk, zoals bijvoorbeeld het
activiteitenteam dat zich inzet om een expositie op te zetten.
van
Ideeën
3
Ondersteunen
Als je door je wijk loopt naar de
winkel of een rondje wandelt met
de hond, waarvan word jij dan
gelukkig? Wat maakt het wonen in
De Wijert Noord of Zuid zo
plezierig? “Het groen, de bomen, de
beplanting”, zegt Femme. “De rust
en gezelligheid”, laat Amina weten.
“Er is veel te doen voor kleine
kinderen en het is er veilig.“ 18
Of ze ideeën hebben om hun wijk nog mooier te maken? “Jawel, een beeldenpark ontwikkelen, bijvoorbeeld op
het terrein van het zwembad en laboratorium. Of alles wat er in de wijk te doen is inzichtelijker maken. Wie
doet eigenlijk wat in de wijk en waar kun je bij aansluiten? Die informatievoorziening ontbreekt of kan beter.
Een meer herkenbaar en uitnodigend multifunctioneel centrum zou eveneens welkom zijn. Misschien dan
gelijk het spanningsveld wegnemen tussen de commerciële verhuur en sociale activiteiten. Krijgen de
commerciële activiteiten niet te veel voorrang? Dat kan tot gevolg hebben dat burgerinitiatieven
langzamerhand uitsterven.”
Over één ding zijn de tafelgenoten het roerend eens: activiteiten moeten vanuit de wijkbewoners zelf komen.
Organisaties moeten ze ondersteunen en faciliteren, maar vooral niet zelf het initiatief overnemen. Hiervoor is
goede informatie-uitwisseling nodig en meer ondersteuning vanuit professionele organisaties. De sporthal en
bibliotheek zijn oud. Ze kunnen wat sommigen betreft wel weg, zodat hier een ontmoetingsplek kan komen
voor alle wijkbewoners in zowel De Wijert Noord als Zuid. Het huidige MFC De Wijert is wat hen betreft
hiervoor niet geschikt, niet uitnodigend genoeg en niet neutraal. Tot slot adviseren de wijkbewoners de
krachten te bundelen in één goede wijkorganisatie.
Ideeën
‘Het raakte mij toen ik net een week in mijn huidige flat woonde en
twee buurvrouwen contact met mij zochten en hielden. Ze belden geregeld
aan. Inmiddels eten we met elkaar en ben ik vrienden geworden met één
van hen. Ik moet wel zeggen dat ik ter voor bereiding op mijn
verhuizing bij alle buren een briefje in de bus had gedaan om mezelf
voor te stellen en me bij voorbaat te verontschuldigen voor eventuele
overlast tijdens het verhuizen en klussen. Wie daar last van had kon
zich melden, zodat ik daarmee rekening zou kunnen houden.’
Ruimte
voor
nieuw…
oud en
huur en koop
19
‘Het is gewoon
thuiskomen’
Eén ding weet Jenny zeker:
“Het is hier altijd weer
gewoon ‘thuiskomen’ “, zegt
ze. “Dat gevoel heb ik
steeds weer. Of ik nou
terug kom van vakantie of
gewoon uit de stad,
terugkomen in De Wijert is
een heerlijk gevoel.”
Inmiddels woont ze er samen
met Ben al zo’n veertig
jaar, groeiden hun kinderen
hier op en steken ze graag
de handen uit de mouwen als
het om ‘hun’ wijk gaat!
20
Wereldkeuken
Ontmoeting
Wat de kracht is van de wijk? “De vele winkels”, beginnen ze, “ons huis, en op de fiets ben je zo de wijk uit en zit je lekker aan het Hoornse meer. Of we fietsen door
De Wijert Zuid en genieten van het groen en de vogels. Dat geeft je een soort vakantiegevoel. Daarnaast is De Wijert een rustige wijk met voor de ontspanning het
Multifunctioneel Centrum, MFC De Wijert.”
Wereldkeuken
Daar hebben Jenny en Ben al heel wat voetstappen gezet, vanwege allerlei activiteiten, maar vooral als drijvende krachten achter de Wereldkeuken. Eenmaal per twee
maanden kookt iemand uit de wijk en iedereen is vervolgens welkom om voor twee euro vijftig per persoon plaats te nemen aan tafel. Kinderen tot drie eten gratis mee,
vier tot twaalfjarigen betalen nu nog vijftig cent en in 2014 worden de prijzen iets aangepast. Met name mensen met een kleine beurs worden uitgenodigd om te komen
eten. Er is genoeg voor maximaal honderd gasten. Vaak melden zich veel meer mensen voor deze succesvolle activiteit, die mede wordt gefinancierd door de
gemeente. Ook mensen die vegetarisch of halal eten, zijn van harte welkom!
Ontmoeting
“Stiel kwam twee jaar geleden met het idee van de Wereldkeuken en eerst was het moeilijk van de grond te krijgen wegens gebrek aan vrijwilligers”, vertellen Jenny en
Ben. “Vooral het idee dat mensen die eenzaam zijn elkaar hier kunnen ontmoeten, spreekt ons erg aan. Er ontstaan regelmatig nieuwe contacten. Er was laatst een
mevrouw die zei: ‘Ik heb hier een vriendin gekregen en ga nu met haar de stad in.’ Daar doe je het voor! De mensen komen niet alleen uit De Wijert, maar overal
vandaan. Elke keer wordt er volgens een ander thema gekookt door vrijwillige koks, die uit allerlei landen komen. Binnenkort gaan we Russisch koken. We hebben
ondermeer al Marokkaans, Chileens gekookt en een kok uit India gehad.”
Harde kern
Ben, Jenny, hun dochters en een aantal trouwe vrijwilligers vormen ‘de harde kern’. Wij staan er op de dag zelf van ’s morgens half negen tot ’s avonds tien uur”,
vertellen ze. “Andere vrijwilligers draaien minder uren, bijvoorbeeld vanaf vier uur of ze helpen bij bepaalde klussen, zoals het koken, de bediening of de kaartverkoop.
Nieuwe vrijwilligers zijn overigens nog steeds van harte welkom! We doen in principe als wijkbewoners alles zelf en dat is ook goed. De buurtwerkers ondersteunen
ons en dat is handig. Als er een vraag is, kunnen we die stellen. Wij coördineren het geheel, doen de boodschappen, werven vrijwilligers en verdelen de taken. Ja, we
steken er veel tijd in, maar het is echt geweldig.”
Ben en Jenny bruisen van nog veel meer ideeën voor de wijk. Ze laten weten dat het fijn zou zijn wanneer meer wijkbewoners zich als vrijwilliger zouden melden. “Dan
kunnen we als wijkbewoners nog meer voor elkaar betekenen. De steun van de buurtwerkers is top. Die denken in alles met ons mee, dat is echt geweldig!”
21
Harde kern
22
‘Je hebt hier
hand:
alles bij de
leuke winkelcentra, MFC
De Wijert, een park en scholen.
Je hoeft er de stad niet
voor in.’
23
Het olifantje, boeken, de namen van schrijvers, het vele groen en de
huizen uit De Wijert Noord en uit De Wijert Zuid… Ze staan allemaal
afgebeeld op het mozaïekbankje, ontworpen door kunstenaar
Jacqueline Smid. Zij baseerde haar ontwerp van deze zogeheten
´social sofa´ op gesprekken met buurtbewoners.
Al maanden wordt er elke maandag en dinsdag hard aan gewerkt door wijkbewoners,
vooral uit De Wijert Zuid. Zij knippen het glas en lijmen dit op gaas, wat vervolgens door
Jacqueline op het bankje wordt gemonteerd. In april 2014 krijgt de social sofa een plek
in het Hendrik de Vries plantsoen.
Sociaal leefklimaat
Eén van de deelnemers is Marian uit De Wijert Zuid. “Wij zijn als kunst- en cultuurclubje
uitgenodigd om hieraan mee te werken”, vertelt ze. “Daar ben ik sinds m’n pensionering
in juni 2013 lid van. Ik zag een advertentie staan en heb me gemeld. Ik had me tot mijn
pensioen nooit zo verdiept in het fenomeen ‘de wijk’, maar zie dat er veel wordt gedaan
voor De Wijert Noord en weinig voor Zuid. Toen ik dat een keer opmerkte, zei iemand
van de gemeente: ‘Dat moeten ze in Zuid zelf maar betalen’, maar ik denk dat elke wijk
contactbevorderende activiteiten nodig heeft. Dat heeft niet met geld te maken. Zowel in
De Wijert Noord als in Zuid wonen mensen met meer of minder geld. Ook in De Wijert
Zuid kan eenzaamheid bestaan. Ook hier kunnen mensen wonen die graag ergens bij
willen horen, gewoon gezellig willen koffiedrinken met anderen, samen iets ondernemen
en leuke gesprekken hebben met buurtbewoners. Fijne contacten in je directe omgeving
komen het leefklimaat ten goede. De gemeente erkent dat een goed sociaal leefklimaat
belangrijk is, maar investeert voornamelijk in wijken die minder draagkrachtig zijn.”
‘De Wijert
Zuid
hoort
erbij!’
24
Gemeenschapszin
Dit wilde ze een keer bespreken en dat was Marian haar drijfveer om in oktober 2013
naar de bijeenkomst Waarderend Onderzoeken te gaan. Tot haar schrik zag ze dat De
Wijert Zuid ontbrak op de plattegrond, die als basis diende voor de gesprekken. “De
Wijert Zuid moet blijkbaar voor iedereen nog letterlijk even op de kaart worden gezet”,
zegt ze. “Het gaat om het stimuleren van gemeenschapszin, zowel in de straat als in de
wijk. Buurtwerkers zouden ook in dit deel van de wijk samen met ons dingen kunnen
opzetten. Hier kun je bijvoorbeeld ook iets beginnen als de uitleen van tuinmateriaal, een
kledingbeurs of een mozaïekbankje. Dat hoeft niet apart voor Zuid te zijn en kan - als er
een bijdrage nodig is - gerust naar draagkracht. Maar nodig ons graag actief uit om mee
te doen met wat er in de wijk – Noord en Zuid - gebeurt, want De Wijert Zuid hoort erbij!”
25
‘Je moet je in
gezamenlijkhei
d op je
maatschappelijk
e doelen richten.’
(Harry)
26
Op weg naar verder…
De wijk
•Alles is dichtbij: winkelcentra, de natuur en voorzieningen als de tandarts, huisarts, bibliotheek, MFC De Wijert met Stip, hulpdienst en CJG.
•Veel groen met park, plantsoen en vijver.
•Verkeersarm, rustig, gemoedelijk en veilig.
•Gezellig en vertrouwd, ‘je komt altijd wel iemand op straat tegen voor een praatje.’
•Plezierige wijk om te wandelen of te fietsen.
Wat maakt dat mensen betrokken zijn bij
•Veel activiteiten in MFC De Wijert.
De Wijert? Wat zijn de werkzame
•Goed openbaar vervoer.
bestanddelen
en het succes van de wijk?
•Dichtbij het centrum van de stad Groningen.
Met andere woorden: wat zorgt voor
•Mooie wijkvernieuwingen door de woningcorporaties.
De wijkbewoners
•Verschillende nationaliteiten en leeftijden brengen diversiteit en zorgen voor een sprankelde buurt.
•Mensen kennen elkaar en er is veel onderling contact.
•Veel wijkbewoners wonen hier al lang, dan leer je elkaar kennen.
•In sommige straten is onderling veel en spontaan contact, mensen doen dingen voor en met elkaar.
•Er is een aantal sprankelende, enthousiaste bewoners, mensen met een open houding.
•Nieuwkomers worden welkom geheten.
•Mensen ontplooien initiatieven, die door wijkbewoners, beroepskrachten en gemeente worden gewaardeerd.
•Wijkbewoners hebben oog voor elkaar, waarderen elkaar en elkaars inzet voor de wijk.
gelukkige momenten in de wijk? Veel
belangrijke ‘ingrediënten’ zijn al voorbij
gekomen. We zetten ze tot slot allemaal
nog even op een rij.
De activiteiten
•Er is veel burgerinitiatief dat resulteert in een gevarieerd activiteitenaanbod.
•Beroepskrachten ondersteunen, wijzen de weg, verbinden en zorgen er samen met de gemeente voor dat er een financieel potje is om zaken ‘op gang’ te brengen.
•De ideale situatie: ga uit van de wijkbewoners en hun wensen en dilemma’s.
•De succesfactoren van de vrouwengroep de Waterlelie? Het is een open groep, een sociaal gebeuren en een gevarieerd activiteitenaanbod.
Met extra aandacht voor…
•Alles draait om: heldere communicatie, transparant zijn, eerlijk en de tijd nemen voor maatwerk.
•Wijkbewoners willen een sociale wijk, met betrokken bewoners die naar elkaar omkijken en elkaar helpen. Hoe breiden we dit uit?
•Overleg voor de start van een nieuw initiatief of aansluiting bij een bestaande activiteit misschien succesvoller kan zijn.
•Neem als beroepskracht een bewonersinitiatief niet over.
•Samen met een clubje gezellig werken aan leuke klussen, gericht op een mooi resultaat dat de wijk verfraait, zoals het mozaïekbankje. Na Noord ook eentje in Zuid?
•Doorgaan met de Wereldkeuken en zorg dat het ‘behapbaar’ blijft dankzij meer vrijwillige helpers.
•Meer wijkbewoners als vrijwilliger actief. ‘Vrijwilligerswerk maakt het leuk in de wijk’, aldus één van hen. ‘Je hoort er bij, je ontwikkelt je, je leert veel mensen kennen en krijgt er
energie van! Dankzij vrijwilligerswerk ben ik sterker geworden!’
•Nodig inwoners van De Wijert Zuid actief uit om mee te doen met wat er in Noord gebeurt, want De Wijert Zuid hoort erbij!”
27
28
Veel burgerinitiatief
Diversiteit
Plezierige wandel- en fietswijk
Alles dichtbij
Gemoedelijk
Veilig
Rustig
groen
Gezellig en vertrouwd
Veel
Wijkbewoners hebben oog voor elkaar
Leuke speelplekken voor kinderen
•Wijkbewoners willen een centraal punt waar ideeën besproken, uitgewisseld en aan elkaar kunnen worden gekoppeld. Waar
vrijwilligers ervaringen kunnen uitwisselen. Denk aan een antwoord op vragen als: hoe start je een initiatief, hoe kom je aan een
mooie mix van vrijwilligers, hoe kom je aan geld, welke ruimtes zijn beschikbaar, welke activiteiten lopen goed, welke niet en wat
kun je van elkaar leren?
•Bundel de krachten om te komen tot één goede wijkorganisatie. Kan Stip hier iets in betekenen?
•Maak een helder – ook digitaal - overzicht van alle activiteiten, vrijwilligersklussen en initiatieven in de wijk. Zo kunnen mensen die
actief willen zijn, kiezen wat bij hen past. Een rol voor Stip?
•Ga er op af! Vraag mensen heel gericht vrijwilliger te worden voor een concrete, misschien zelfs tijdelijke klus. Zoek samen naar
nieuwe vormen van vrijwilligerswerk.
•Haal meer mensen ‘uit huis’ en nodig hen persoonlijk uit om mee te doen.
•Wijkbewoners willen vaste gezichten in de wijk. Beroepskrachten, zoals de wijkagent, woningcorporatie, buurtwerkers en
gemeente mogen wat hen betreft nog meer de straat op.
•Meer kleurige, fleurige tuinen, bloembakken en volkstuintjes en natuur in de openbare ruimte, wat bewoners zelf kunnen
onderhouden. Kortom: stel samen met de buurt een plan op om het groen in de wijk beter in te richten.
•Meer kunst in de wijk, bijvoorbeeld een beeldenpark.
•Meer wandelroutes en paden, aansluitend bij het ecologische wandelpad, dat begint in Helpman.
•Meer samen koken en eten, dat verbindt.
•Creëer een activiteit in de vorm van een ‘portiekgesprek’.
•Realiseer liften in flats voor mensen met een kleine beurs die ouder worden.
•Een ‘Welkom in de buurt’ informatiepakketje voor alle nieuwe wijkbewoners, ook voor huiseigenaren.
•Het Hendrik de Vriesplantsoen gezelliger en meer uitnodigend maken met bloemen, picknickplekken, activiteiten en bijvoorbeeld
een lekker kopje koffie?
•Neem een thema dat bewoners in de wijk rechtstreeks raakt, zoals het tegenhouden van ‘De Intense stad’. Mensen kwamen in
beweging, er ontstond betrokkenheid bij elkaar en actiebereidheid.
•Een opknapbeurt voor het winkelcentrum aan de Van Lenneplaan.
•Een betere, uitnodigende en herkenbare uitstraling voor MFC De Wijert, inclusief uitbreiding of…een nieuw centrum voor de wijk
als ontmoetingsplek voor alle bewoners op de plek van de sporthal en bibliotheek?
•Meer betaalbare ontmoetingsruimten. MFC De Wijert biedt veel commerciële activiteiten onderdak, zodat voor initiatieven uit de
buurt vaak geen ruimte is.
•Meer vaste gezichten binnen MFC De Wijert. Dat zorgt voor een welkom gevoel!
•Ontwikkel samen met de buurt een zout strooiplan. Bijvoorbeeld in de winter de zandbakken vullen met zout, zodat bewoners zelf
in de wijk zout kunnen strooien.
•Geen betaald parkeren in de wijk.
•Behoud de wijkfunctie van sporthal De Wijert.
•Wijkbewoners willen de rust in de wijk vasthouden. Verkeersplan Zuid brengt onrust en veel extra verkeer in de wijk, inclusief
afsluiting van bepaalde buurten.
•Minder zwerfvuil.
•Goede terugkoppeling over projecten vanuit het team Nieuw Lokaal Akkoord (NLA).
De
droom
of… wat
goed is
en nog
beter
kan
Hoe kunnen
wijkbewoners en
buurtwerkers alle
‘ingrediënten voor een
sociaal leefklimaat’ een
impuls geven? Met
andere woorden: welke
dromen en wensen zijn
er om gerealiseerd of
minstens besproken te
worden?
29
Tekst: gemeente Groningen, gespreksleiders en
Tineke Hamming
Foto’s en vorm: Tineke Hamming
Druk en uitgave: Gemeente Groningen
Dit boekje kwam tot stand dankzij de inzet van door
de gemeente Groningen getrainde waarderende
gespreksleiders.
Januari 2014