Kasteel Saffelberg.qxd - Heemkundige Kring van Gooik

Kasteel Saffelberg
De geschiedenis van een
Gooiks kasteel en zijn bewoners
Veerle Maebe
Frans Peetermans
Een uitgave van de Heemkundige Kring van Gooik
Kasteel Saffelberg
De geschiedenis van een Gooiks kasteel en zijn bewoners
© Veerle Maebe / Frans Peetermans
Uitgave van de Heemkundige Kring van Gooik 2014
Druk: ABC
D/2014/4794/1
HEEMKUNDIGE KRING
VAN GOOIK
CIP
Titel: “Kasteel Saffelberg“
Auteurs: Veerle Maebe, Frans Peetermans
Vormgeving: Johnny Van Bavegem, Jean-Paul De Loecker
Correctie teksten en administratie: Jean-Paul De Loecker
Uitgever: Heemkundige Kring van Gooik VZW
300 blz., 21 x 21 cm, 1ste druk
In de reeks: Bijdragen tot de Gooikse Geschiedenis - deel 28
ISBN: 9789081740333 - NUR 693 - SISO 987.4
Trefwoorden: Gooik, Pajottenland, Saffelberg, Oplombeek, van Oldeneel tot Oldenzeel
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever of betrokken auteur.
De auteur is verantwoordelijk voor de inhoud en illustratie van zijn bijdrage, tenzij anders vermeld.
Woord Vooraf
4
WOORD VOORAF (JOS SLUYS)
Over de voorbije 100 jaar heeft het Kasteel Saffelberg een boeiend
bestaan gekend. Het wel en wee van de adellijke familie van Oldeneel
tot Oldenzeel. Twee wereldoorlogen. De evolutie van het Pajottenland,
als groene long van de hoofdstad van Europa. Het boek dat Veerle
Maebe heeft geschreven in opdracht van de Heemkundige Kring van
Gooik doet deze rijke geschiedenis alle eer aan.
Eind 2006 kocht onze investeringsmaatschappij het kasteel uit een
openbare verkoop, na het overlijden van de laatste bewoner, Barones
Marie-Monique van Oldeneel tot Oldenzeel. Ikzelf ben geboren en
getogen in het nabije Pepingen, dus het kasteel was bekend, weze het
verboden, terrein.
Samen met mijn team hebben we gedurende een periode van bijna vijf
jaar het kasteel in ere hersteld, en tot in de kleinste historische details
gerestaureerd. Het kasteelpark werd hersteld met de aanplanting van
150 inheemse bomen, de omringende boomgaarden met zo’n 100 verschillende hoogstamfruitbomen
en de Franse tuin voor het kasteel hervond zijn oude glorie.
Ondertussen heeft ons bedrijf de passende naam Saffelberg Investments aangenomen. Onze bedrijfseconomische activiteiten vertakken zich wereldwijd, maar onze band met het Pajottenland is altijd
gebleven. We proberen een rol te spelen in het socio-culturele leven van deze prachtige regio. We
ondersteunen activiteiten die ten goede komen aan de streek en zijn bevolking. Samen met partners
hebben we in september 2013 een nagelnieuwe infrastructuur mogen aanbieden aan de Atletiek Club
Pajottenland. Het kasteel zelf fungeert geregeld als decor voor opnames, gaande van de VRT-reeks
Witse tot fotoreportages. Er worden historische boeken voorgesteld, sportieve evenementen aangekondigd en lokale bieren geproefd.
Het Kasteel Saffelberg is en blijft een herkennings- en ontmoetingspunt in het Pajottenland. We nodigen u uit dit interessante boek door te nemen, en zo de rijke geschiedenis van het kasteel beter te leren
kennen.
Met vriendelijke Pajotse groeten,
Jos Sluys
5
WOORD VOORAF (JEAN-PAUL DE LOECKER)
Beste lezer(es),
Als voorzitter van de Heemkundige Kring van Gooik ben ik ontzettend verheugd dit boek te mogen inleiden. Zoals u zal kunnen lezen
in de inleiding van schrijfster Veerle Maebe is het werk eraan gestart
in november 2012 en ondertussen zitten we toch al heel wat verder in
de tijd. M.a.w. het is een werk van lange adem geworden, maar dat
kon eigenlijk ook niet anders. Het gaat hier toch over een geschiedenis van 100 jaar en dat kan men niet zomaar eventjes los uit de pols
behandelen.
Er kwam heel wat opzoekingswerk aan te pas, zowel bij Veerle als bij
de andere schrijver, Frans Peetermans. Lag de nadruk bij de eerste op
het historisch element van het kasteel en zijn bewoners, dan wou de
tweede toch meer vertrekken vanuit zijn persoonlijke ervaringen. De
combinatie van beide benaderingen heeft toch wel een uniek boek
opgeleverd, waarbij vele Gooikenaars en ook andere lezers het kasteel op een totaal andere manier gaan
ervaren, dan dat ze uit hun herinneringen soms onthouden hebben. Mag ik beide schrijvers hartelijk
danken voor hun onverdroten inzet om een degelijk werk te willen afleveren. Bedankt Veerle en Frans!
Steunend op een werkje van een 20-tal bladzijden van stagiaire Marieke Jaenen uit 2008, is dit een heel
wat omvangrijker boek geworden. Niet alleen het aspect patrimonium werd behandeld, maar zoals
gezegd, ook de vroegere – en de huidige – inwoners. Daarnaast komen een respectabel aantal getuigen
aan het woord, die van ver of dichtbij iets met het kasteel te maken hadden/hebben. Dit heeft vaak heel
speciale getuigenissen opgeleverd, waardoor we een heel andere kijk krijgen op ‘de adel’ dan we
gewoon zijn. Dank aan al die verschillende getuigen, waaronder ook baron Philippe van Oldeneel tot
Oldenzeel, die helaas kort erna is overleden.
Ik wil hier toch nog een aantal mensen bedanken, zonder dewelke dit boek niet mogelijk was geweest,
naast onze twee auteurs uiteraard. Dit boek is gemaakt op aanvraag van de huidige eigenaar van het
kasteel, Jos Sluys, en tevens verantwoordelijke van het bedrijf ‘Saffelberg Investments’. Zonder de
financiële steun van deze instelling zou het heel moeilijk geweest zijn om dit boek uit te geven. Dank
daarvoor, maar ook dank voor de steeds optimistische kijk op de vorderingen van dit werk.
6
We werden telkens heel goed ontvangen op het kasteel en mochten alles inkijken, gebruiken, fotograferen wat nodig was om dit boek af te werken. Bedankt Jos!
En daarbij moet ik ook heel speciaal Isabelle Deurbroeck vermelden, secretaresse op het kasteel.
Zonder haar medewerking op die plaats was het heel moeilijk geweest om zovele documenten te verkrijgen, te kopiëren, te scannen en wat nog. Ze was steeds bereid om te helpen met foto’s die op sticks
moesten gezet worden, met uitleg, met opzoekingen, enz. We konden haar op elk moment bellen, het
was nooit te veel of te zwaar. We mochten altijd langskomen, werden goed ontvangen en kregen antwoorden op onze vragen. Bedankt Isabelle, voor jouw inzet en optimisme. En ook bedankt voor de
drankjes!
En uiteraard zou dit boek er ook niet gekomen zijn zonder onze medewerker en lay-outer Johnny Van
Bavegem. Zoals altijd kweet hij zich zeer degelijk van zijn taak om van een tekst, die nog weinig zegt,
een boek te maken met mooie indelingen en foto’s erbij, waardoor het een ‘echt’ boek wordt. Samen
met hem heb ik de laatste weken van afwerking meegemaakt om te komen tot een eindresultaat, dat
hopelijk – en meer dan waarschijnlijk – mag gezien worden. Problemen zijn er om op te lossen, is zijn
motto, en gelukkig maar dat hij er zo over denkt! Bedankt, Johnny!
Ik wil nog dank zeggen aan alle mensen die op één of andere manier meegewerkt hebben aan dit project en die ik zou vergeten zijn. Zij hebben in alle stilte bijgedragen tot het welslagen ervan en verdienen ook een dankwoord.
Beste lezer(es), geniet van dit boek bij het doorbladeren ervan, bij het bekijken van de vele foto’s en
bij het lezen van kleine en grote verhalen van het kasteel (van) Saffelberg in Gooik!
Jean-Paul De Loecker
Voorzitter van de Heemkundige Kring van Gooik
21 januari 2014
7
Inhoudstafel
8
INHOUDSTAFEL
WOORD VOORAF (Jos Sluys) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
WOORD VOORAF (Jean-Paul De Loecker) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
INHOUDSTAFEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
WELKOM OP KASTEEL SAFFELBERG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
HET KASTEEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Omgeving en oorsprong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Opbouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Interieur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Gelijkvloers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Tussenverdieping, traphal en diensttrap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Eerste verdieping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Tweede verdieping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Zolder. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Toren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Kelderverdieping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
LUXE EN WOONCOMFORT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
BIJGEBOUWEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Koetshuis, stallingen en portierswoning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Schuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Kapel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
DE TUIN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Aanleg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Moestuin. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Serre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Vijver . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
HET KASTEEL VAN 2006 TOT 2014 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Werken binnen en buiten / Het resultaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
DE KAPEL ONZE-LIEVE-VROUW VAN SAFFELBERG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
9
DE ADEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
DE KASTEELBEWONERS / EIGENAARS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Peeter Wa(o)ters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
De familie Wouters. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
De familie van Oldeneel tot Oldenzeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
Philippe van Oldeneel tot Oldenzeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126
Marie-Henriëtte de Wouters de Bouchout . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
Werner van Oldeneel tot Oldenzeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
Zoë de Behault . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144
Jean van Oldeneel tot Oldenzeel, Elisabeth Ernst de Brunswick en kinderen . . . . . . . . . . . . 147
Marie Monique van Oldeneel tot Oldenzeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
Philippe van Oldeneel tot Oldenzeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154
Etienne van Oldeneel tot Oldenzeel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Anne Cécile van Oldeneel tot Oldenzeel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Jos Sluys. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
STAMBOOM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172
(Johnny Van Bavegem)
Parenteel van Arnold van Oldeneel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Kwartierstaat in stamreeksen van Marie Monique Thérèse Bernadette Ghislaine van Oldeneel tot
Oldenzeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
1. van Oldeneel tot Oldenzeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
2. de Wouters de Bouchout . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
3. Baerts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
4. Simon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
5. Rega . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
6. van den Dijck. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
7. Rega . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
8. Lunden de Ter Elst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
9. Goetsbloets. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
10. Wouters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
SOCIAAL LEVEN VAN DE ADEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
Werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181
Religieuze en politieke overtuiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
Vrije tijd en amusement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
10
DE WAPENSCHILDEN. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
Het wapenschild van de familie van Oldeneel tot Oldenzeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
Het wapenschild van Jos Sluys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
GETUIGENISSEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210
Anna Maria De Smet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211
Roger Van Lathem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Jean Rooseleers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
Maria Lebacq . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219
Marcel Neukermans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222
Palmyre Vossen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225
Pelagie Van Snick. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
Paula Masfrancx. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229
Cecile Vandendaele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
Paula Devits . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
René Peeters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236
Henri Van Eeckhoudt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240
Martin Baert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
Michel Doomst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244
Serge Moonens. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
Baron Yves van Oldeneel tot Oldenzeel en echtgenote . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247
Tim Juwet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252
Piet Chrispeels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254
OVER GEMEENTEPOLITIEK EN DE SCOUTS OP HET KASTEELDOMEIN . . . . . . . 256
(Frans Peetermans)
Anekdoten over kasteel Saffelberg en zijn bewoners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257
Pet af . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257
Vensterglas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258
Nonkel Théophile. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258
Oud-strijders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260
Canadezen op het kasteel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261
Bier voor de baron . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261
Beschoten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
Modern. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
Arme baron . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263
Pieé Boeëd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263
Van Snick . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264
11
In de kerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264
Op het gemeentehuis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264
In de dorpspolitiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265
Philip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266
Tien jaar Gooikse scouts op het kasteeldomein. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
Begin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
Wolfje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268
Naar Oplombeek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269
Ons heem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269
Leiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270
Bericht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272
Vergadering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272
Op tocht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274
Schaatsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276
Dagtocht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276
Suikerkoeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277
Kussen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
Hooizolder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
Frans. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
Spel en sport . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 282
Verhuizen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284
De Cley . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286
Dank. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286
WOORD ACHTERAF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288
DANK U WEL. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290
BRONINFORMATIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292
Bibliografie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293
Documenten en foto’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295
Internetbronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296
12