College voorstel - Gemeente Krimpen aan den IJssel

COLLEGEVOORSTEL
Onderwerp
Volwasseneneducatie
Te besluiten om
1. In te stemmen met de adviezen van de ambtelijke werkgroep regionale
volwasseneneducatie zoals verwoord in bijgaande strategienotitie WEB.
2. De financiële consequenties te verwerken in de meerjarenbegroting
Inleiding
Met ingang van 1 januari 2015 wordt de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB)
gewijzigd. Het wetsvoorstel is in juni en juli 2014 door respectievelijk de Tweede en Eerste
kamer aangenomen.
Gemeenten ontvangen in het kader van de WEB middelen om volwasseneneducatie (taalen rekenvaardigheden) in te kopen. Voor de inkoop geldt een gedwongen winkelnering bij
Regionale Opleidingen Centra(ROC).
De Web verandert op de volgende punten:
 Het WEB-budget wordt als specifieke uitkering verdeeld over de 35
arbeidsmarktregio’s in plaats van de individuele gemeenten. In onze regio is
Rotterdam de contactgemeente en daarmee verantwoordelijk voor het tot stand
komen van een regionaal beleidsplan, de uitvoering en de verantwoording naar het
Rijk in nauwe samenwerking met de regiogemeenten.
 Naast de formele, diploma gerichte, educatie kan nu ook non-formele educatie
bekostigd worden; educatie die geheel of gedeeltelijk aangeboden wordt door
vrijwilligers en daarmee goedkoper aangeboden kan worden.
 De gedwongen winkelnering wordt in een periode van drie jaar met 25% per jaar
afgebouwd.
In 2017 vindt een evaluatie plaats door het Rijk. Naar aanleiding van deze evaluatie wordt
besloten of de gedwongen winkelnering geheel vervalt en op welke wijze de gemeenten het
WEB budget ontvangen. Mogelijk ontvangen de gemeenten het budget voor
volwasseneneducatie vanaf 2018 uit het gemeentefonds.
Omdat één van de veranderingen regionale inkoop van educatie betreft in plaats van lokale
inkoop, is er vanaf begin dit jaar een regionaal ambtelijk overleg ingesteld. Deze werkgroep
heeft een strategienota opgesteld met daarin een richtinggevend advies voor de regionale
inkoop en het beleid ten aan zien van volwasseneneducatie in 2015 tot en met 2017.
De adviezen zijn:
Op het gebied van de inkoop van de trajecten:
 De wettelijke afbouwpercentages van 75%, 50% en 25% te volgen voor het inzetten
van het regionale WEB-budget bij de ROC’s.
 Het vrijkomende deel, van 25% van het WEB-budget (in 2015) op basis van lokale
behoeften in te zetten en gemeenten zélf de beschikking te geven over dit gedeelte
van het WEB-budget
 Het verplicht in te kopen deel van 75% bij ROC’s, in 2015, voor 65% in te zetten voor
de inkoop van formele educatie en voor 10% voor de inkoop van non-formele
educatie.



Het vrijkomende deel van het WEB-budget via subsidie en/of aanbesteding in te
zetten voor de inkoop van (non)-formele educatie in 2015.
De hele inkoop dus zowel het verplichte deel bij de ROC’s als het vrijkomende deel
zoveel mogelijk te richten op het behalen van maatschappelijke effecten, waarbij
rekening gehouden wordt met de lokale behoeften van de individuele gemeenten.. De
grote gemeenschappelijke noemer hierbij is het vergroten van de zelfredzaamheid
van de burger door taal.
Om te komen tot een evenwichtige verdeling tussen de inkoop van formele educatie
en non-formele educatie wordt 2015 als pilotjaar gebruikt .
Op het gebied van de inhoud van de trajecten:
 Ten behoeve van het efficiënt inzetten van de financiële middelen binnen de
verplichte inkoop:
- opleidingen te clusteren ;
- in te zetten op meer kansrijke groepen, (prioritering doelgroepen);
- te richten op maatschappelijke resultaten (rendement).
- een maximale duur van een taalactiviteit vast te leggen;
- dure langdurige taalactiviteiten zoals alfabetiseringscursussen voor anderstalige af
te bouwen vanuit het formele deel binnen de verplichte inkoop.
Op het gebied van de juridische basis waarop regionaal wordt samengewerkt:
 De wet laat de mogelijkheid open om de regionale inkoop via een
gemeenschappelijke regeling dan wel samenwerkingsovereenkomst te organiseren.
Een gemeenschappelijke regeling is een juridisch zwaar instrument (inclusief een
dagelijks en algemeen bestuur en goedkeuring van de begroting door de
Gemeenteraad) ten opzichte van een samenwerkingsovereenkomst. Gezien de
tijdelijkheid van deze afbouwregeling is het voorlopige advies om voor een juridisch
lichtere variant namelijk de samenwerkingsovereenkomst te kiezen.
Beoogd effect
Te komen tot een efficiënte en effectieve regionale inkoop en regionaal beleid ten aanzien
van volwasseneneducatie voor de periode van 2015 tot en met 2017.
Argumenten
1.1 Het volgen van de wettelijke afbouwpercentages geeft de markt de kans om geleidelijk te
transformeren naar een markt zonder gedwongen winkelnering.
Daarnaast geeft het ook de ROC’s de kans om geleidelijk de omslag te maken.
1.2 Door de regiogemeenten beschikking te geven over het vrijkomende deel kunnen zij dit
inzetten voor lokale behoeften specifiek voor de eigen gemeente.
Het gemeenschappelijke budget kan dan ingezet worden voor opleidingen waar in alle
gemeenten behoefte is.
1.3 Door ook de ROC’s te vragen een gedeelte non-formele educatie aan te bieden kan een
groter aantal cursisten worden bediend.
Het budget voor educatie is de afgelopen jaren afgenomen. Non-formele educatie is door de
inzet van vrijwilligers goedkoper.
1.4 De nieuwe WEB maakt de inkoop of subsidie van non-formele educatie mogelijk een pilot
jaar is nodig om te onderzoeken hoe het budget verdeeld wordt over de formele en nonformele educatie.
2
Tot eind 2014 zal de ambtelijke werkgroep bezig zijn met het opstellen van een beleidsplan
en de inkoop bij de ROC’s. Er is geen tijd om te onderzoeken wat, en of, de ideale
verhouding tussen het aanbod aan formele en non-formele educatie zou moeten zijn. Een
pilot jaar is daarvoor nodig.
1.5 De wijze van inkoop en de visie op het doel van de educatie zijn conform de wijze
waarop de educatieve middelen de afgelopen jaren door de gemeente Krimpen aan den
IJssel zijn ingezet.
Een goede beheersing van de Nederlandse taal is een voorwaarde voor participatie en
zelfredzaamheid op enig vlak. De voorgestelde maatregelen ten aanzien van de inhoud:
clusteren, prioriteren en een maximale duur van een opleiding vastleggen zijn al langer
gebruikelijk als gevolg van de steeds lagere budgetten. Nieuw is het idee om langdurige
trajecten als alfabetisering vooral via non-formele educatie aan te bieden. Dat past wel in
deze trend.
1.6 De samenwerkingsovereenkomst als juridische vorm voor de samenwerking tot 2018 is
lichter en daardoor meer voor de hand liggend dan een gemeenschappelijke regeling.
Gezien de tijdelijkheid van de samenwerking is het voorlopige advies om voor een juridisch
lichtere variant, namelijk de samenwerkingsovereenkomst, te kiezen.
2.1 De wijzigingen in de WEB hebben consequenties voor de begroting
De specifieke educatie uitkering wordt uitgekeerd aan de contactgemeente Rotterdam. De
gemeente Rotterdam zal een gedeelte van de uitkering aan de regiogemeenten uitbetalen
voor de plaatselijke inzet. Het budget voor volwasseneneducatie moet daarom aangepast
worden in de begroting van 2015 en verder. De aanpassing heeft geen effect op het
begrotingssaldo.
Kanttekeningen
Geen
Financiën
Per 2015 maken de educatiemiddelen geen onderdeel meer uit van het participatiebudget.
Er is door het Rijk een keuze gemaakt voor een specifieke uitkering aan de
contactgemeenten tijdens de transitieperiode waarin de verplichte winkelnering geleidelijk
wordt losgelaten. Het budget van de contactgemeente is de som van alle budgetten die in
2014 zijn toegekend aan de gemeenten in de regio in 2014.
In de strategienota wordt geadviseerd gemeenten zelf beschikking te geven over het
gedeelte van het budget dat vrij ingezet mag worden, dit is 25 % van het budget in 2015. Dat
betekent dat de gemeente Krimpen aan den IJssel in 2015 een bedrag van € 12.905
ontvangt dat ingezet dient te worden voor volwasseneneducatie middels subsidie of inkoop.
2015 is een pilot jaar. Naar alle waarschijnlijkheid zal ieder jaar het vrijkomend deel van het
budget ( 50% in 2016 en 75% in 2017) waarvoor geen gedwongen winkelnering geldt,
overgemaakt worden aan de regiogemeenten. De verwachting is dat de middelen in 2018
geheel beschikbaar worden gesteld aan de individuele gemeenten via een uitkering uit het
gemeentefonds.
Tot 2018 is het budget geoormerkt voor volwasseneneducatie.
3
Geadviseerd wordt de volgende bedragen als inkomsten en uitgaven in de nieuwe
meerjarenbegroting 2015-2018 te verwerken (op de kostenplaats 6482101
Volwasseneneducatie):
2015
€12.905
2016
€ 25.810
2017
€ 38.715
Deze mutatie is budgettair neutraal en heeft geen effect op het begrotingssaldo.
Communicatie
De voorzitter van het ambtelijk overleg wordt van uw besluit op de hoogte gesteld.
Uitvoering
Het volgende ambtelijk overleg vindt plaats op 4 september. In september zal de eerste
uitwerking van het regionale educatieplan gereed zijn.
Bijlagen
Strategienotitie inkoop WEB
4