Workshop - Universiteit Leiden

Oproep tot deelname aan workshop:
Ongezien en onmeetbaar? Nederland en de Smokkelhandel, 1500-1900
16 oktober 2014, IISG Amsterdam
Smokkelhandel speelt een grote rol in het Nederlands maritiem verleden, en vrijwel alle
maritiem-historische studies besteden (zijdelings) aandacht aan smokkelwaar en
smokkelpraktijken. De studie van smokkel is echter een vak apart en een systematische
benadering van (het belang van) smokkelhandel ontbreekt. Dit terwijl de schattingen over de
omvang van smokkelhandel voor handelsroutes uiteen kunnen lopen van 10 procent tot wel de
helft van de totale handel op een bepaald circuit of van een bepaald product.
Naast de vraag naar de omvang van smokkelhandel kan het belang van verboden handel ook
gezien worden als essentieel onderdeel van het functioneren van legale handel. Welke rol
speelde smokkelhandel in het open breken van markten, zijn er patronen te herkennen in de
interactie tussen legale en illegale handel? Wie profiteren er van smokkel? Welke rol heeft
smokkelhandel in het toegankelijk maken van (luxe) producten voor een groter publiek? Hoe
speelde smokkelhandel een rol in internationale betrekkingen en staatsvorming?
Smokkelhandel stelt historici voor methodologische vragen: hoe reconstrueren we wat in het
verleden buiten de orde en buiten het zicht van officiële instanties gebeurde? Welke vormen van
indirecte bewijsvoering zijn er om smokkelhandel te reconstrueren? Hoe gaan we om met
indirecte bewijsvoering? Is het mogelijk om via internationale samenwerking tussen archieven
en instituten tot een reconstructie van smokkelhandel te komen?
De workshop is er op gericht om uiteenlopende ervaringen met het bestuderen van
smokkelhandel bij elkaar te brengen en te discussiëren over de verschillende manieren waarop
smokkelhandel historisch een rol speelde. Voor een actieve bijdrage aan de workshop graag
voor 1 juli 2014 een abstract van ca. 300 woorden voor een van de onderdelen (werking en
belang, methodologie, of data) mailen naar Matthias van Rossum en Karwan Fatah-Black
([email protected] / [email protected]).
Beoogd aantal deelnemers: 10-20
Tijdsplanning
•
•
•
•
Oproep tot deelname mei 2014
Indienen abstract (ca. 300 woorden) 1 juli 2014
Definitieve vaststelling programma 1 september 2014
Workshop 16 oktober 2014
Conceptprogramma
11.00 – 11.15
Introductie
11.15 – 12.00
1. Het ongeziene zien – werking en belang van smokkel
13.00 – 14.30
2. Het onmeetbare meten – methodologie
14:45 – 16:15 3. Aan de slag – data over smokkelhandel
16.30 – 17.00
Afsluitende discussie: hoe verder?
Organisatoren
Dr. Matthias van Rossum (IISG)
Dr. Karwan Fatah-Black (Universiteit Leiden)
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis / Nederlands Economisch Historisch Archief
Instituut voor Geschiedenis, Universiteit Leiden
Scheepvaart Museum Amsterdam