Bewegingsleer Tekst: Bart Noorman. Foto’s en Illustraties: Bandcoach Archief ie Alexander Techniek: lichaam en instrument in harmon ‘MOOISTE RESULTAAT MET DE MINSTE INSPANNING’ Drummers kunnen door Alexander Te chniek blessures voorkomen Bij het onder de knie krijgen van een muziekinstrument loop je gegarandeerd aan tegen de relatie tussen het instrument en je lichaam. Het is de kunst je lichaam zo efficiënt mogelijk te gebruiken, zodat het muzikale resultaat optimaal is en je blessures voorkomt. Alexander Techniek (AT) is hierbij voor veel musici een waardevolle ondersteuning. S porters, acteurs, musici, sprekers in het scala aan klachten is breed. openbaar: zomaar een groep mensen die hun lichaam op een of andere manier en zijn hoofd naar achteren. Hierdoor trok hij zijn nek wat in, waardoor zijn houding inkortte. GEEN HUISWERK tegenkomen. Blokkades in het lijf belemmeren de Alexander Techniek is niet zozeer een serie oefeningen, ZES KILO prestatie, of het nu gaat om keihard rondjes schaat- het is juist erg gericht op dingen láten. Al die overbodige Door te experimenteren ontdekte Alexander een relatie sen, Shakespeare vertolken op het toneel, of in een bewegingen kosten kracht, veroorzaken vermoeidheid, tussen hoofd, nek- en rugspieren. Hij merkte dat zijn band de sterren van de hemel spelen. Die blokkades geven spierspanning en verkramping. Dit heeft zijn stem gewoon bleef functioneren als hij zijn nek juist wat kunnen door allerlei zaken worden veroorzaakt: weerslag op inspiratie, timing, de resonantie en dus de langer maakte en zijn hoofd iets naar voren deed. Het podiumangst, fout aangeleerde patronen, verkeerd klank. Sommige spelers lopen op een gegeven moment is niet zo moeilijk je voor te stellen dat die relatie er is, op je benen staan, jeugdtrauma’s, niet goed omgaan helemaal vast, omdat ze de verkeerde spieren trainen in als je weet dat het hoofd ongeveer zes kilo weegt en met het gewicht van je instrument, enzovoort. Een een taak waar ze níet voor bedoeld zijn, terwijl de spieren balanceert op de ruggengraat. Vergelijk het maar met goede leraar let daarop, maar een specialist op het die het werk wél zouden moeten doen worden ver- een zware bowlingbal op een bezemsteel. Als zo’n groot gebied van houding, adem en spierspanning door- waarloosd en verslappen. De handen van de therapeut gewicht als het hoofd uit het lood staat, moeten de spie- ziet mogelijk eerder waar het vastloopt. Musici doen laten je voelen hoeveel gemakkelijker het gaat als je wat ren die dat geheel omhoog houden veel harder werken. in het vuur van het spel vaak veel te veel. Enorme minder je best doet, en met aandacht handelt vanuit een Dat gebeurt al bij een paar graden afwijking. teugen ademhaling bij blazers, zangers die bij een bepaalde richting en zachtheid. De mantra uit de AT is dat je je hoofd omhoog en naar voren moet denken. Het gaat daarbij meer om een soort hoge noot hun nek naar voren brengen, gitaristen die hun schouder optrekken, enzovoort. Kijk in je band F.M. ALEXANDER richting en gevoel van die balans dan dat je je hoofd echt maar eens om je heen. Zolang je nergens last van De Australiër Frederick Matthias Alexander (1869-1955) (overdreven) die kant op dóet, want dat levert ook al hebt en het acceptabel klinkt, is daar niet zoveel mis was ervaringsdeskundige als het gaat om dat vastlopen. gauw overbodige spieractie op. Beweeg je hoofd maar mee. Maar blessures liggen op de loer, vooral als je Hij was van huis uit acteur, en raakte bij voorstellingen eens van voren en naar achteren en probeer te voelen meerdere uren per dag oefent. Talloze musici krijgen met enige regelmaat zijn stem kwijt. Met een heel stelsel bij welke stand het gemakkelijkst aanvoelt. Precies in het vroeg of laat klachten: stembanden die gaan protes- van spiegels observeerde hij zijn houding tijdens het midden is de minste kracht van de nekspieren nodig. teren, rsi-achtige verschijnselen bij de bespelers van oefenen van zijn voordrachten. Hij deed dat zeer nauw- snaarinstrumenten, nekproblemen bij saxofonisten, gezet, bijna wetenschappelijk. Een van de dingen die hij INHIBITIE rugpijn bij pianisten en bij vele andere musici. Het registreerde, is dat hij bij recitals zijn kin naar voren deed Het afleren van ingesleten gewoontes is nog niet zo 28 28 2014 28 2014 29 Bewegingsleer gemakkelijk. Als je ze wilt afleren, zul je iets moeten van onze moderne tijd die te vergelijken is met Alexan- - Als je tot zit komt, zorg dan dat je voeten plat op de doen om je je bewust te worden van je manier van der’s inhibitieconcept. grond staan, en de zitbotten bovenop de stoel landen. handelen. In de AT wordt hiervoor de term inhibitie Verleng de ruggengraat naar boven en naar beneden. gebruikt, dat ‘tegenhouden’ betekent. Dat betekent STOELWERK Gaan staan komt op hetzelfde neer, maar dan doe je de dat je de tijd neemt voordat je ergens op reageert of Een klassieke Alexanderoefening is opstaan en gaan beweging in omgekeerde volgorde. tot actie overgaat. Door slechts een kleine pauze in te zitten met een stoel. Zeker als je wat moe bent, heb bouwen, kun je je uit de houdgreep van je gewoonten je mogelijk de gewoonte om zonder nadenken in een TOEPASSING bevrijden, en ontstaat meer vrijheid bij het kiezen van stoel te ploffen en als een pudding in elkaar te zakken. Alexander Techniek kan op allerlei manieren van pas ko- je respons. Als je je in een moeilijke situatie bevindt, Dat geeft een forse druk op je organen en gewrichten, men. Als je veel achter de computer zit (zoals componis- onder tijdsdruk staat, emotioneel gekwetst bent of waardoor je alleen nog maar vermoeider raakt. ten of studiotechnici) kun je leren hoe dat zonder rug- of teveel ballen in de lucht hebt, is het begrijpelijk dat je Je kunt de AT-manier van gaan zitten gemakkelijk zelf polsklachten kan. AT biedt aan zangers allerlei tips om gespannen raakt. Door inhibitie kun je die spanning oefenen: te zorgen dat de stembanden optimaal worden gebruikt, leren voorkomen. Misschien denk je dat uitstel van je - Ga voor de stoel staan, en wacht nog even voordat je vanuit houding, adem en warming-up oefeningen. Drum- reactie de zaak vertraagt, maar je zult gauw merken tot actie overgaat (inhibitie). Maak je nek vrij, je ruggen- mers zijn met vier verschillende ledematen in de weer en dat een natuurlijker manier van handelen juist tijd en graat lang en je rug breed. kunnen via AT blessures voorkomen bij hun complexe energie spaart, omdat je gedachtenloos handelen en - Laat je hoofd iets naar voren vallen, je knieën naar bezigheid. Maar ook op andere niveaus als faalangst en verspilde moeite voorkomt. ‘Mindfulness’ is een term voren komen, en breng je heupen naar achteren. podiumvrees heeft de AT veel te bieden. Afleren van ingesleten gewoontes is niet gemakkelijk ANDERE BEWEGINGSLEREN Alexander Techniek is niet de enige houdings- en bewegingsleer die de combinaties van bewegingen het lichaam laat zoeken naar de best musicus kan gebruiken: yoga, Feldenkrais, Tai Chi, Chi kung, Rolfing, mogelijke vorm. Er is ook overlap te bespeuren. Moshe Feldenkrais Pilatus, en de Trauma Release Exercises (TRE) van David Berceli. Wat ze heeft bijvoorbeeld bij Alexander gestudeerd, en daarnaast hield hij gemeen hebben, is het streven om het lichaam terug te brengen naar zijn zich bezig met Oosterse vechtsporten. Er zijn ook duidelijke relaties natuurlijke evenwicht. Ze maken gebruik van de wijsheid van het lichaam tussen de Chinese geneeskunst en Indiase gezondheidsleren (yoga, door het lijf verschillende alternatieven te laten voelen. De benadering ayurveda) met bijvoorbeeld de meridianen als belangrijke pijler. Waar van de genoemde oefentherapieën kan aanzienlijk verschillen. Alexander het om gaat, is dat de energie in het lichaam vrijelijk kan stromen en Techniek en Rolfing zijn bijvoorbeeld relatief passieve technieken, waarbij dat spierspanning de vrije expressie niet in de weg staat. In tegenstelling de therapeut vanaf de buitenkant tracht het lichaam te laten ontspannen tot de psychologie is het bij deze therapieën niet zo belangrijk om te door middel van manipulaties, en begeleiding bij bepaalde bewegingen. weten waar die spierspanning uiteindelijk vandaan komt: als het het Doordat je je bewust wordt dat je oude gewoonte met teveel spanning lichaam maar uit gaat. Voor musici is het soms een hele zoektocht gepaard ging, heb je nu de keuze om het efficiënter te doen. Bij de naar de passende oplossing voor hun fysieke problemen. Gelukkig is het andere genoemde bewegingsleren vindt veel minder aanraking plaats via Internet tegenwoordig gemakkelijk om een idee te krijgen wat een en is het de bedoeling dat je zelf door houdingen, bewegingen of dergelijke bewegingsleer ongeveer behelst. 28 2014 31
© Copyright 2024 ExpyDoc