Luchtdichtheid : Theoretische inleiding

Opleiding
Duurzaam Gebouw:
Renovatie met een
hoge energieefficientie : technische
details
Leefmilieu Brussel
LUCHTDICHTHEID:
Pierre DEMESMAECKER
ICEDD
Doelstellingen van de presentatie
●
De logica begrijpen van het luchtdicht maken van
een gebouw.
●
Dieper ingaan op de verschillende
aandachtspunten tijdens het ontwerp en de
uitvoering van het luchtdicht maken van een
gebouw
2
Overzicht
●
Principes
●
Van ontwerp tot op de werf
●
Gebouwschil
●
Technische installaties
●
Te onthouden uit deze presentatie
●
Nog een stap verder gaan
3
Overzicht
●
Principes
●
Van ontwerp tot op de werf
●
Gebouwschil
●
Technische installaties
●
Te onthouden uit deze presentatie
●
Nog een stap verder gaan
4
Principes
Waarom een gebouw luchtdicht maken? (herhaling)
4 voornaamste principes
●Beperken
van de energieverliezen
●Beschermen
van het bouwwerk
●Begunstigen
van de goede werking van de ventilatie
●Verhogen
van het comfort
Ventilation
Isolation
Etanchéité
à l’air
5
14 cm
1m
Fente de 1 mm
U = 0.3 W/m²K
> U = 1.44 W/m²K !
Soit 4.8 x plus mauvais
3 cm
1m
Bron:A2M
Bron: Isoproc
Verificatie / Blower Door
●
De luchtdichtheid kan niet
worden berekend, enkel
gemeten.
●
Methode : Druktest of
infiltrometrie of Blower Doortest.
●
Enkel met behulp van deze
testen is het mogelijk de
verliezen via in/exfiltratie
precies te bepalen
Bron :
www.architectesdehemptinneetgregoire.be
7
Verificatie van de luchtdichtheid
Lekdetectie
●
●
●
Infrarood
thermografie
Anemometer
Kunstmatige rook
(onder- en
overdruk)
Source : cstc
8
Principes
Definiëren van het luchtdicht volume
●
Op elk plan en elke
gebouwsnede met een
ononderbroken lijn de
grenzen van het
luchtdicht volume
aangeven
●
Geïsoleerd volume =
luchtdicht volume
9
Principes
Materiaalkeuze voor de luchtdichtheid
Hangt af van de bouwwijze :
●Traditionele
bouw
►
Bepleistering = luchtdichte barrière
►
Aandacht voor de samenstelling en plaatsing van de
pleister om scheuren te voorkomen
►
Ad-hoc membraan bij de aansluitingen
10
Arch. : A2M
Principes
Materiaalkeuze voor de luchtdichtheid
Dépend du système constructif :
●Houtskeletbouw
►
OSB (!) + ad-hoc membraan
►
Dampwerend of -remmend
= luchtdicht barrière
►
Tegenwand voorzien
11
Bron: info-fiches ENE10 - IBGE
Bron: A2M
Overzicht
●
Principes
●
Van ontwerp tot op de werf
●
Gebouwschil
●
Technische installaties
●
Te onthouden uit deze presentatie
●
Nog een stap verder gaan
12
Van ontwerp tot op de werf
Bonne communication
●
Alle actoren moet zich bewust zijn van de
uitdagingen (zo vroeg mogelijk overleg)
●
Aanmoedigen van de dialoog tussen aannemer –
architect en uitvoerders
●
Begrijpen en uitleggen om geen vergissingen te
maken
●
Wijzigingen tov voorgeschreven werkwijze
signaleren
●
Uitvoeren van de test in het bijzijn van de
werkmannen is een goede zaak om te vermijden
dat ze steeds dezelfde fouten maken
13
Van ontwerp tot op de werf
Ontwerp
●
Systematisch nadenken over alle aansluitingen,
indien mogelijk in samenspraak met de aannemer
●
Een detailboek opstellen
●
Nauwkeurig vastleggen « wie wat doet tegen
wanneer »
14
Bron : A2M
Van ontwerp tot op de werf
Lastenboek
●
Niet alleen maar een eindresultaat voorschrijven
●
Het geheel van toe te passen ingrepen beschrijven
●
►
Niet schrijven: « De aansluiting tussen muur en
schrijnwerk moet dicht zijn ».
►
Maar: « De zelfklevende dichtingsbanden moeten
aangebracht worden tussen het schrijnwerk en het
metselwerk, de gebruikte lijm moet compatibel zijn met de
andere gebruikte materialen: de banden worden
aangebracht voor de plaatsing van het schrijnwerk ».
Geen schrik hebben om iets extra te herhalen
17
Van ontwerp tot op de werf
Werf
●
Nauwgezette en verzorgde uitvoering, volgens de
voorschriften van de fabrikant
●
Aangepaste werfcontrole
●
Belang van een goede coördinatie !
●
Tussentijdse Blowerdoortest + bij de oplevering van
elk deelwerk.
18
Van ontwerp tot op de werf
Oplevering en ingebruikname
●
Oplevering na uitvoering Blowerdoortest
●
De conformiteit van de details die zijn opgenomen
in het PID nagaan, met het oog op het vermijden
van toekomstige doorboringen van de luchtdichte
laag
●
Gebruikersgids (voorbeeld : project Espoir)
19
Plan de l’exposé
●
Principes
●
De la conception au chantier
●
Enveloppe du bâtiment
●
Installations techniques
●
Ce qu’il faut retenir de l’exposé
●
Aller plus loin
20
Gebouwschil
Aansluiting dak / buitenmuur
Droge
aansluiting
Vochtige
aansluiting
21
Bron : Pierre Demesmaecker
Gebouwschil
Aansluiting dak / binnenmuur
Droge aansluiting
Bron: WTCB
Vochtige aansluiting
Bron: WTCB
22
Gebouwschil
Aansluiting ter hoogte van dakconstructie
1.
2.
3.
dampscherm
flap te plaatsen
voor plaatsing
kepers
kleefband
Flap op de gording
Aansluiting rond een gording
23
Bron: guide pour la conception des
maisons neuves durables (arch. et climat)
Gebouwschil
Aansluiting plat dak
24
Bron: WTCB
Gebouwschil
Doorboringen
Aansluiting in uitvoering rond een
kolom
Aansluiting in uitvoering rond een
afvoer
Aansluiting rond een schouw
Aansluiting vloerplaat-afvoer
Bron : guide pour la conception des
maisons neuves durables (arch. et climat)
25
Gebouwschil
Doorboringen
26
Bron : Pierre Demesmaecker
Enveloppe du bâtiment
Percements
Application d’un produit liquide d’étanchéité à l’air
27
Enveloppe du bâtiment
Raccord mur/fenêtre
28
Bron: guide pour la conception des
maisons neuves durables (arch. et climat)
Enveloppe du bâtiment
Raccord mur/fenêtre
29
Bron : guide pour la conception des
maisons neuves durables (arch. et climat)
Gebouwschil
Aansluiting muur/venster
30
Bron : guide pour la conception des
maisons neuves durables (arch. et climat)
Gebouwschil
Aansluiting muur/venster
31
Bron : Pierre Demesmaecker
Gebouwschil
Profiel op zich
•
Minimum dubbele
sluiting
•
Klasse 4 zeer ruim
•
Opgelet bij
schuiframen/deuren
•
Opgelet bij te hoge
profielen
32
Bron: WTCB
Gebouwschil
Aansluiting toegangsdeur
Guillotinedeur (systeem
gedemonteerd voor de illustratie)
Deur met profiel (voor de plaatsing
van de dorpel in blauwe steen en
de binnenvloerbekleding)
33
Bron: guide pour la conception des
maisons neuves durables (arch. et climat)
Gebouwschil
Aansluiting vloerplaat/muur
34
Illustratie: contact 2012/1 CSTC
Gebouwschil
Aansluiting vloerplaat/muur
Bron : A2M
Gebouwschil
Aansluiting vloerplaat/muur
Droge aansluiting vloerplaat – OSB
36
Bron: guide pour la conception des
maisons neuves durables (arch. et climat)
Gebouwschil
Elektrische leidingen
Dicht stopcontact
Element voor
elektrische
aansluiting
Technische wand
Correct in de pleister
geplaatste
aansluiting
Bron: guide pour la conception des
maisons neuves durables (arch. et climat)
37
Bron: info-fiche ENE04 - IBGE
Gebouwschil
Continuïteit (metselwerk)
Niet gepleisterd stuk achter
de leidingen:
INFILTRATIES
Niet gepleisterd stuk achter
de WC: INFILTRATIES
Niet gepleisterd stuk ad onderkant
van de muur: INFILTRATIES
38
Bron: guide pour la conception des
maisons neuves durables (arch. et climat)
Gebouwschil
Continuïteit (metselwerk)
Porte intérieure à proximité d’une façade
Bron: WTCB
39
Bron: WTCB
Gebouwschil
Continuïteit (skeletbouw)
1.
2.
dampscherm
kleefband
1.
2.
dampscherm
voeg gedicht
met lijm
1.
2.
dampscherm
voeg gedicht
met lijm
lat
3.
3 droge aansluitingen tussen
dampschermen
Bron: pmp
Bron: guide pour la conception des
maisons neuves durables (arch. et climat)
40
Gebouwschil
Bijzondere gevallen
●
●
Garage :
►
A priori niet in het beschermd volume!
►
Maar mogelijk om te ventileren via GMV
Toegang tot aanpalende niet verwarmde ruimten
►
Zolder, garage, etc.
►
Opgelet dat hier de luchtdichtheid niet vergeten wordt!
41
Gebouwschil
Bijzonder geval : brievenbus
●
Eengezinswoning: Luchtdichte barrière daarachter !
(of speciale voorziening)
●
Grote gebouwen: toegangssas voor de postbode (in
of buiten verwarmde ruimte)
42
Gebouwschil
Bijzonder geval : kattenluik
●
Klassiek kattenluik niet luchtdicht
●
Er bestaan magnetische sluitingen
Bron: www.pet-porte.fr/chatieres-electronique
Bron: www.energyefficientdogdoors.com
43
Overzicht
●
Principes
●
Van ontwerp tot op de werf
●
Gebouwschil
●
Technische installaties
●
Te onthouden uit deze presentatie
●
Nog een stap verder gaan
44
Technische installaties
Centrale verwarming
●
Algemeen: plaatsen van de ketel
op zo’n manier dat er zo weinig
mogelijk doorboringen nodig zijn
●
Ideaal : Bij gesloten ketel (type
C) en nominaal vermogen < 70
kW deze bij voorkeur plaatsen
binnen beschermd volume. In de
andere gevalen, plaatsen buiten
beschermd volume.
45
Bron: wtcb
Technische installaties
Gastoestel (type A)
●
Type A = open verbrandingskamer
●
Voorbeeld : watergeiser
●
Te plaatsen buiten beschermd volume
46
Technische installaties
Individuele verwarming
●
Kachels, inbouwcassettes,
openhaarden, ... met open
verbrandingskamer, zijn niet echt
compatibel met de vereisten voor
het doorgedreven luchtdichte
prestatie
●
Er bestaan inbouwcassettes op
hout of pellets die luchtdicht zijn
en hun lucht van buiten
aanzuigen.
47
Bron : Pierre Demesmaecker
Technische installaties
Diverse leidingen
●
●
Ventilatie
►
Groep binnen of buiten beschermd volume
►
Principe : Beperk het aantal doorboringen en de afstand
tussen de groep en luchtdichtheidsbarrière
Elektriciteit
►
●
Hoofdbord in de verwarmde ruimte (minder
doorboringen dan verder)
Gas
►
Gasteller buiten beschermd volume
48
Technische installaties
Dampkap
●
●
De plaatsing van een dampkap kan aanleiding
geven tot disfuncties
►
Hoge debieten in de belangrijkste delen op het moment
dat er geen nood aan is (-> energieverlies)
►
Inversie van de debieten badkamer/wc (! luchtkwaliteit)
►
Verhoogde onderdruk in het volledige gebouw
►
Slecht werking van de trek van de dampkap
Oplossingen:
►
Kleine installaties: dampkap met koolstoffilter, zonder
buitenaansluiting (! Onderhoud)
►
Grote installaties: dampkap met compensatie (evenveel
luchtinname als afgevoerd)
►
In alle gevallen: dampkap niet aansluiten op hygiënische
ventilatie!
49
Technische installaties
Technische leidingen en liften
●
Brandpreventie: voldoende natuurlijke ventilatie
>< doorgedreven luchtdichtheidsprestatie…
●
Ideaal : technische leidingen en liften buiten
beschermd volume
●
Indien niet mogelijk, KB stelt oplossingen van
compartimentering voor (cf WTCB contact 2012/1)
●
Lift: opening voorzien van gemotoriseerde klep
www.afc.lu
50
Technische installaties
Gaines techniques et d’ascenseur
Bron : WTCB
51
Overzicht
●
Principes
●
Van ontwerp tot op de werf
●
Gebouwschil
●
Technische installaties
●
Te onthouden uit deze presentatie
●
Nog een stap verder gaan
52
Te onthouden uit deze presentatie
●
De behoefte aan verwarming hangt sterk af van
de luchtdichtheid van het gebouw
●
Rekening houden met de luchtdichtheid van bij
het ontwerp
●
Om succesvol te zijn is de betrokkenheid van alle
intervenanten cruciaal
●
Voor alles bestaan er een technische oplossing,
maar hoe eenvoudiger de details, hoe
gemakkelijker de uitvoering en hoe beter de
luchtdichtheid.
53
Overzicht
●
Principes
●
Van ontwerp tot op de werf
●
Gebouwschil
●
Technische installaties
●
Te onthouden uit deze presentatie
●
Nog een stap verder gaan
54
Tools, interessante websites, ... :
●
Gids duurzaam bouwen en renoveren van kleine
gebouwen(fiche ENE04)
►
●
Fiches voorbeeldgebouwen (fiches 1.1. en 1.2.)
►
●
www.leefmilieubrussel.be/gidsduurzamegebouwen
http://www.leefmilieubrussel.be/Templates/Particuliers/infor
mer.aspx?id=4640&langtype=2067
Guide pour la conception de maisons neuves
durables
►
http://energie.wallonie.be/fr/conception-de-maisonsneuves-durables.html?IDC=6099&IDD=44684
55
Tools, interessante websites, ... :
●
WTCB contact 2012/01 : Spécial étanchéité à l’air
►
http://www.wtcb.be/homepage/index.cfm?cat=publications
&sub=bbri-contact&pag=Contact33
►
Memento étanchéité (ADEME / CETE Lyon)
►
http://www.rt-batiment.fr/batiments-neufs/etancheite-a-lairdu-batiment/letancheite-a-lair-du-batiment.html
56
Contact
●
Service du Facilitateur Bâtiment Durable pour la
Région de Bruxelles-Capitale
►
Tel : 0800/85.775
►
[email protected]
Bron : Deze presentatie is geïnspireerd door een presentatie von PMP en A2M.
57

Download Report