Voorstel tot het vaststellen van het Verbreed Gemeentelijk

RAADSVOORSTEL
Raadsvergadering: 27 februari 2014
Behandelend medewerker: Dhr. G. Vrolijk
Afdeling: Openbare Werken
Raadsvoorstel nr.: 11-02-14
Portefeuillehouder: Wethouder Braspenning
Datum voorstel: 11 februari 2014
Besluitvormend
Voorstel tot het vaststellen van het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2014-2018
1. Samenvatting
Aanleiding:
In 2008 werd het eerste Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (VGRP) door uw raad
vastgesteld. In dit rioleringsplan zijn naast de reeds bestaande zorgplicht voor het stedelijke
afvalwater tevens de zorgplicht voor grond- en regenwater vastgelegd.
Inmiddels is de looptijd van dit plan eind 2013 vestreken. De gemeente dient in een nieuw
rioleringsplan aan te geven op welke wijze zij invulling geeft aan de haar toegekende
zorgplichten en op welke wijze dit wordt gefinancierd.
Gevraagde beslissing:
Uw Raad wordt daarom voorgesteld om:
1. het voorliggend VGRP 2014-2018 vast te stellen;
2. het ontstane tekort in de bestemmingsreserve “riolering” aan te vullen door een
bedrag van € 200.00,00 uit de algemene reserve te onttrekken;
3. gedurende de planperiode de rioolheffing in 2015 eenmalig met 21,4% (exclusief
inflatie) te verhogen. Daarna kan worden volstaan met een jaarlijkse aanpassing van
het tarief op basis van de verwachte inflatie.
Beoogd effect:
In het voorliggende Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan is op basis van een voorgesteld
ambitieniveau per zorgplicht de gewenste situatie vastgelegd. Dit in afwijking van het vorige
VGRP waarin doelstellingen werden uitgewerkt in concrete onderzoeksinspanningen en uit te
voeren maatregelen. Gekozen is voor voortzetting van het huidige beleid dat overeenkomt
met een ambitieniveau dat het beste als “behoudend” kan worden getypeerd.
Het effect is onderstaand kort weergegeven.
Gewenste situatie
Stedelijk afvalwater
Hemelwater
Grondwater
Bedrijfsvoering
• Lozingen vormen geen bedreiging voor de gewenste
waterkwaliteit zoals vastgelegd in de
stroomgebiedsbeheerplannen.
• De benodigde inspanning om te voldoen aan de
basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor past in het
totaalpakket aan systeemgerichte maatregelen waarmee
wordt voldaan aan het Nationaal Bestuursakkoord Water
(NBW 2011).
• De drukriolering wordt niet belast met afstromend
hemelwater.
• Bij nieuwe aanleg wordt het scheiden van waterstromen
nagestreefd.
• Bij rioolvervanging wordt actief beleid gevoerd m.b.t. het
afkoppelen van hemelwater en scheiden van waterstromen.
• Het optreden van water op straat met een gemiddelde
frequentie van 1 maal per twee jaar wordt acceptabel
geacht.
• Pas nadat in theorie knelpunten worden berekend en de
praktijk het beeld bevestigt worden
verbeteringsmaatregelen doorgevoerd.
• Grondwater leidt niet tot structurele grondwateroverlast en
vormt geen belemmering voor het gebruik van de grond.
• Een ontwikkelende partij houdt bij (her)inrichting van een
terrein naast het Bouwbesluit in een zo vroeg mogelijk
stadium rekening met het grondwater.
• Er moet actueel inzicht zijn in het verloop van de
grondwaterstanden.
• Het tempo van rioolvervanging houdt gelijke tred met de
optredende slijtage.
• Door planmatig werken wordt werk met werk gemaakt
• Door periodiek onderzoek wordt een vinger aan de pols
gehouden m.b.t. het functioneren van het systeem.
• Rioolheffing voorziet in voldoende inkomsten om
gedurende de planperiode en daaropvolgende de
noodzakelijke vervangings- en verbeteringsmaatregelen te
kunnen uitvoeren.
• De burger is een speler waarmee rekening wordt gehouden.
2. Onderbouwing
Wettelijk kader
In de Wet Milieubeheer (art 4.22) is vastgelegd dat de gemeente verplicht is om een
Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) op te stellen en actueel te houden. Tevens heeft de
gemeente de zorgplicht voor een doelmatige inzameling en transport van al het op haar
grondgebied vrijkomende afvalwater. Per 1 januari 2008 is met de Wet Gemeentelijke
Watertaken de gemeentelijke zorgplicht verbreed met hemelwater en grondwater en dient de
gemeente daarom te beschikken over een Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (VGRP)
2/7
Bestuurlijk
De gemeente is in principe vrij op welke wijze zij haar gemeentelijke rioleringszorg en
watertaken wenst in te vullen. De Wet Milieubeheer en de Wet Gemeentelijke Watertaken
bepalen alleen dat een gemeente over een actueel plan dient te beschikken.
Wij vragen Uw Raad kennis te nemen van de evaluatie van het vorige VGRP, en u uit te
spreken over de in voorliggende VGRP voorgestelde rioleringszorg.
Inhoudelijk
Alle acties die nodig zijn om de gewenste situatie (ambitieniveau) te bereiken, en vervolgens
te behouden, zijn weergegeven in respectievelijk eenmalige (hoofdstuk 6.4) en periodieke
inspanningen (hoofdstuk 6.5) met bij behorende kosten.
De grootste investeringen zijn uiteraard gemoeid met de uitvoering van vervangings- en
verbeteringsmaatregelen. De afgelopen planperiode is duidelijk geworden dat bij de
uitvoering van recente complexe rioolvervangingsprojecten, waarvan de kosten hoger
uitvielen dan geraamd, de bestemmingsreserve riolering onder druk is komen te staan. Bij de
actualisering van het VGRP is daarom het accent vooral gelegd op het opstellen van een reële
vervangingsplanning en bekostiging.
Consequenties noodzakelijke aanpassing vervangingskosten
Uitgangspunt bij de opzet van het nieuwe rioleringsplan is in beginsel handhaving van de
rioolvervangingsplanning zoals deze door uw Raad op 23 oktober 2007 werd vastgesteld. De
investeringsbedragen zijn geactualiseerd. De resultaten hiervan zijn in onderstaand
planningsoverzicht weergegeven.
Projecten
Rioolvervanging
Engelbert-Nieuwstraat
Zandstraat-Chaamseweg
Blokkenweide
Elsakkerpad
Withagen
Galderseweg-St. Jacobsstaat
Overige
2014
2015
2016
2017
2018
2019
€ 688.150
€ 704.450
€ 379.500
€ 111.950
€ 183.250
€ 750.000
€ 499.550
Verbetering
Sanering retentiebassin Alphen
Extra aansluiting BBB Alphen
€ 32.101
€ 21.000
Het aanpassen van de investeringsbedragen over de beschouwde periode 2014-2064 resulteert
in een toename van circa EUR 10 miljoen t.o.v. het vorig VGRP. Dit leidt tot aanzienlijk
hogere kapitaalslasten en heeft vanzelfsprekend een negatieve invloed op de hoogte van de
rioolheffing en uiteindelijk de lasten voor onze inwoners.
Om de stijging te temperen zijn de vervangingsinvesteringen op de langere termijn naar een
zo laat mogelijk (technisch verantwoord) tijdstip doorgeschoven. Ook is gekeken naar minder
kostbare alternatieven voor het vervangen van riolen (relinen). In het kostendekkingsplan is er
van uitgegaan dat uiteindelijk 20% van de te vervangen riolen wordt gerelined. Dit levert een
besparing op van ruim EUR 3 miljoen. De toename van het totaal aan investeringen t.o.v. het
vorig VGRP wordt hiermee teruggebracht naar EUR 7 miljoen.
3/7
Een verdere ophoging van het percentage te relinen riolering moet worden afgeraden omdat
hierdoor de kosten ten laste voorziening wegen zullen toenemen. Immers noodzakelijke
wegreconstructies komen dan weer geheel ten laste van de voorziening wegen zonder bijdrage
uit de bestemmingsreserve “riolering”.
Om het benodigde onderhoud, verbeteringen en onderzoeken te kunnen uitvoeren en het
gewenste ambitieniveau te bereiken en te behouden, zijn dus veel middelen nodig. De totale
investeringen die met de aanleg en het beheer van de riolering zijn gemoeid bedragen
gedurende de komende planperiode 2014-2018 circa EUR 6,4 miljoen. De grootste
investeringen hebben vanzelfsprekend betrekking op de vervangingsmaatregelen (EUR 3,4
miljoen).
In bijlage 7 van het VGRP zijn de kosten en kostendekking weergegeven die bij de
vaststelling van dit rioleringsplan horen en leiden tot een benodigde eenmalige verhoging van
de rioolheffing met € 57 in 2015 (meerpersoonshuishouden, exclusief inflatie).
Personele consequenties en bedrijfsvoering
Op basis van de uit de Leidraad Riolering beschikbare kentallen en resultaten uit de
Benchmark 2013 kan worden geconcludeerd dat de huidige personele bezetting door
uitbesteding van een deel van de taken (1.0 fte binnendienst en 1.1 fte buitendienst) in staat
moet zijn de benodigde taken naar behoren uit te voeren.
Duidelijk mag zijn dat de formatie kwetsbaar is en naarmate de vervangingsprojecten
toenemen de formatie onder druk komt te staan. Intensieve samenwerking in klein (Gilze
Rijen Baarle Nassau) en groter verband (waterkring De Baronie) kan hierin zowel op het
personele vlak als kostentechnisch uitkomst bieden.
Alternatieven:
Het doorschuiven van enkele binnen de planperiode 2014-2018 voorziene
vervangingsinvesteringen naar een later tijdstip (zie onderstaand overzicht) heeft een gunstig
effect op de hoogte en ontwikkeling van de rioolheffing. E.e.a. leidt tot een getrapte stijging
van de rioolheffing met een totaal bedrag van € 47,00 in 2018 (meerpersoonshuishouden,
exclusief inflatie). De risico’s van het uitstel van vervanging zijn aanvaardbaar.
Projecten
Rioolvervanging
Engelbert-Nieuwstraat
Zandstraat-Chaamseweg
Blokkenweide
Elsakkerpad
Withagen
Galderseweg-St. Jacobsstaat
Overige
2014
2015
2016
2017
2018
2019
€ 688.150
€ 704.450
€ 379.500
€ 111.950
€ 183.250
€ 750.000
€ 499.550
Verbetering
Sanering retentiebassin Alphen
Extra aansluiting BBB Alphen
€ 32.101
€ 21.000
Het eenmalige tekort ad. € 200.000 in de bestemmingsreserve “riolering” kan hiermee
overigens ook niet worden voorkomen. Voor de kostendekkingsberekening van deze variant
verwijs ik u naar de berekening die als bijlage bij dit voorstel is gevoegd.
4/7
Bijkomend voordeel bij de keuze voor het alternatief is dat de voorziening wegen die ook
behoorlijk onder druk staat door het uitstel van projecten wordt ontlast en een flexibeler
uitvoeringsprogramma mogelijk maakt.
3. Lasten, Baten en Dekking
Het huidige VGRP 2009-2013 is opgesteld in 2008. Gedurende de afgelopen planperiode is al
diverse malen gebleken dat zowel de investeringsbedragen als de jaarlijkse exploitatielasten te
laag geraamd zijn in het VGRP 2009-2013.
Voor uitvoering van de investeringsprojecten “Galderseweg/St. Jacobsstraat”,
“Blokkenweide” en “Nieuwstraat/Engelbertstraat” wordt vanuit het VGRP 2009-2013 een
bedrag van € 2,2 mln. beschikbaar gesteld. Op basis van de ramingen (2012) is een bedrag
van € 3,9 mln. benodigd.
De gemiddelde onderhoudskosten voor drukriolering en vrijvervalriolering bedroegen
gedurende de periode 2009-2013 € 80.000 per jaar. In het VGRP was rekening gehouden met
een bedrag van € 40.000 per jaar.
Daarnaast hebben zich de afgelopen jaren diverse calamiteiten voorgedaan waar in het VGRP
geen rekening mee was gehouden. Het betreft hier onder andere:
•
•
•
•
•
•
Plaatsen noodafvoerleiding Laan van Echternach (2010)
Reparatie vrijvervalriolering Withagen/Valkenakker (2011)
Reparatie vrijvervalriolering (put C0301) Bredaseweg (2012)
Vervangen lijngoten Baarleseweg Chaam (2012)
Reparatie vrijvervalriolering Baarleseweg Chaam (2013)
Reparatie vrijvervalriolering (put C1023) Bredaseweg/Elsakkerpad (2013)
€ 57.000
€ 25.000
€ 20.000
€ 33.000
€
9.000
€ 76.000+
€ 220.000
Overschotten en tekorten binnen de gesloten exploitatie “Riolering” worden jaarlijks ten
gunste of ten laste van de bestemmingsreserve “Riolering” gebracht. De hierboven genoemde
oorzaken hebben de afgelopen jaren tot tekorten geleid waardoor de bestemmingsreserve
nagenoeg is uitgeput.
In het geactualiseerde VGRP voor de periode 2014-2018 zijn ten opzichte van het huidige
VGRP onderstaande noodzakelijke wijzigingen doorgevoerd die directe invloed hebben op
het tarief rioolheffing.
Investeringen
Ten opzichte van het voorgaande VGRP is het totale investeringsbedrag gedurende de
planperiode van 60 jaar met +/- € 7.000.000 toegenomen (dit betekent een toename van de
jaarlijkse kapitaallasten). Deze toename is een direct gevolg van de in de in het kader van het
nieuwe VGRP geactualiseerde vervangingsinvesteringen.
Eenmalige exploitatielasten
Omdat het saldo van de bestemmingsreserve riolering per 31 december 2013, niet toereikend
zal zijn om het tekort van de gesloten exploitatie “riolering” in 2014 op te vangen, zal dit
saldo aangevuld moeten worden met € 200.000.
5/7
Structurele exploitatielasten
Ten opzichte van het voorgaande VGRP moet rekening worden gehouden met een hoger
bedrag aan jaarlijkse exploitatielasten (€ 99.500 inclusief interne uren). E.e.a. zoals
onderstaand nader is gespecificeerd.
•
•
•
•
•
•
energiekosten drukriolering en gemalen
onderhoudskosten drukriolering
onderhoudskosten vrijvervalriolering
kosten planvorming/adviezen
veegkosten
kosten interne uren
€
€
€
€
€
€
€
17.000 +
35.000 +
10.000 +
5.000 +
2.500 +
30.000 +
99.500
Dekking
Het eenmalige tekort in de bestemmingsreserve “riolering” kan worden aangevuld door
middel van een onttrekking ten laste van de algemene reserve van € 200.000.
Om de toename van de structurele exploitatielasten op te kunnen vangen is een verhoging van
het tarief rioolheffing met 21,4 % (exclusief inflatie) met ingang van 2015 noodzakelijk. Dit
komt voor een meerpersoonshuishouden neer op een bedrag van ongeveer € 57 per jaar.
Ontwikkeling tarief rioolheffing
Met ingang van 2014 wordt aan investeringen nog maar 4% rente toegerekend. In het
verleden werden rentepercentages van 6% en zelfs 7% gehanteerd. In de toekomst zal
het bedrag aan kapitaallasten binnen de exploitatie riolering dan ook afnemen. Dit
heeft uiteraard een positief effect op het tarief rioolheffing. Na 2015 kan dan ook
worden volstaan met een jaarlijkse tariefverhoging van ongeveer 2,5%. In het vorige
VGRP bedroeg deze verhoging nog jaarlijks 3,5%.
4. Vervolg
Planning:
Op basis van de beschikbare financiële en personele middelen kunnen de voorgenomen
onderzoeksinspanning en uit te voeren maatregelen overeenkomstig de in het VGRP
opgenomen planning worden uitgevoerd.
Communicatie:
Het voorliggende VGRP is in goed overleg met waterschap Brabantse Delta en de provincie
Noord-Brabant tot stand gekomen. Na het definitief worden van het VGRP wordt het aan
bovenstaande wettelijke overlegpartners en intern betrokkenen beschikbaar gesteld. Tevens
kan het VGRP via de gemeentelijke website beschikbaar worden gesteld voor alle burgers en
belangstellenden.
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN ALPHEN-CHAAM
mr. M.M. Hendrickx
secretaris
Bijlage(n):
drs. H.W.S.M. Nuijten
burgemeester
VGRP 2014-2018
Kostendekingsberekening variant
6/7
De raad van de gemeente Alphen-Chaam;
gelezen het voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d. 11 februari 2014,
afdeling Openbare Werken, nr. 11-02-14;
overwegende dat
• De gemeente Alphen-Chaam moet beschikken over een actueel VGRP
gelet op
•
•
artikel 4.22 Wet Milieubeheer
Wet gemeentelijke watertaken
BESLUIT:
1.
2.
3.
het voorliggend VGRP 2014-2018 vast te stellen;
het ontstane tekort in de bestemmingsreserve “riolering” aan te vullen door een
bedrag van € 200.000 uit de algemene reserve te onttrekken;
gedurende de planperiode de rioolheffing in 2015 eenmalig met 21,4% (exclusief
inflatie) te verhogen. Daarna kan worden volstaan met een jaarlijkse aanpassing van
het tarief op basis van de verwachte inflatie.
Aldus besloten in de openbare vergadering van
de raad van de gemeente Alphen-Chaam op 27 februari 2014.
, voorzitter
, griffier
7/7

Download Report