Verbindend verleden De betekenis van erfgoed als vrijetijdsbesteding voor bezoekers en producenten Erfgoeddag Zuid Holland (09 oktober 2014) Michiel Flooren (Saxion Kenniscentrum Leefomgeving) [email protected] Inhoud 1. 2. 4. 5. 5. 6. 7. Erfgoed en toerisme verbonden Cultuurattracties Twente en IJsseldelta De cultuurbezoeker in beeld Benutten en beleven Conceptueel model Visitors’ journey Resultaten en conclusies Tot slot Urgentiebepaling • Onderscheidend vermogen regio’s beperkt • Invloed erfgoed op regionale identiteit onbekend • Mondiale expansie cultuurtoerisme lijkt voorbij te gaan aan Overijssel • Erfgoedbezoekers niet (h)erkend als bewoners en bezoekers • Is een cultuurbezoeker een omnivoor, afhankelijk van zijn/haar rol? • Erkende erfgoed-USP’s in Overijssel European Travel Commission • • • Cultuurreizen > 20% in de EU-toerismemarkt Bestemming cultuurreizen = voornamelijk steden In Nl.: groei buitenlands toerisme 12,8 miljoen in 2013 naar 16 miljoen in 2025 met een omzet van 16,4 miljard (NBTC) Alles van waarde is weerloos…(Lucebert) Erfgoed en toerisme verbonden? Gastvrije erfgoedlocatie? Attractief erfgoed? Erfgoed arena City marketing Ondernemers NGO’s bezoekers Erfgoed Locale belangengroeperingen Vastgoedontwikkelaars Overheid Onderzoekers De betekenis van erfgoed • Erfgoed ontstaat door het selectief gebruik van het verleden en door generaties doorgegeven erfgoed. • De betekenis van erfgoed in regio’s: het geheel van waarnemingen, gevoelens, referentiekaders, ideeën, overtuigingen en houdingen met betrekking tot objecten, plaatsen, cultuurlandschappen, gebruiken en tradities zoals deze ‘vorm’ krijgen tijdens de vrijetijdsbeleving van, herinnering aan en de identificatie met erfgoed. (Schouten, 2004) Vrijetijdsbeleving en cultureel erfgoed: de betekenis (h)erkend? Betekenis representatie Verhalen / storytelling Kennis Waarden Sociale constructies maken ‘erfgoed’. Zorg dat de representaties en het verhaal klopt met het erfgoed dat je gebruikt en met de doelgroepen waarvoor je betekenisvol wilt zijn. Van aanbod-denken naar het gezamenlijk en vraaggericht verkennen en benutten van de klantwaarde van gebruik! Het cultuurtoeristisch Product (Munsters, 2007) transportinfrastructuur bereikbaarheid auto faciliteiten & diensten touringcar V.V.V. ’s hotels culturele attractie nationale bungalowparken toeristische bewegwijzering trein campings vliegtuig organisaties informatie & educatie restaurants toeristenbonden boot cafés reisbureaus reisorganisaties parkeergelegenheid winkels banken taxi stadsbus metro Erfgoed en bestemmingen Behoefte aan ‘local’ en onderscheidend zijn “The urge to travel to witness the ‘extraordinary’ or the ‘wonderful’ objects seems to be deep in all human cultures” (Rojek, 1997:52) “Globalization of Nothing” door George Ritzer (2004) Sense of place: Het ‘decor’ en de verhalen beïnvloeden de Destad is plaatsverbinding en beleving De bestemming als sensescape (Trauer; Hospers) De stad als bezienswaardig object • The ‘tourist gaze’ (Urry, 1990) – Leisure: check of het imago klopt – Bevestiging van beelden – Marketing als instrument van beeldcultuur • Het belang van foto’s – sites become sights – Reproductie & social media met foto’s • De foto test: wat is het imago top drie van Leiden? Binding aan attractieve bestemmingen : Door: verbeelden, verhalen,verbinden en verbijzonderen Typologie van cultuurbezoekers (Munsters 2007) De cultuurzoeker De cultuurganger De cultuurkijker Typologie van de cultuurbezoeker Type Interesse Motief Opleiding -----------------------------------------------------------------------------de cultuurhoog cultuur hoog zoeker educatie ---------------------------------------------------------------------------------de cultuur- gemiddeld vermaak hoog ganger cultuur educatie ---------------------------------------------------------------------------------de cultuurkijker latent afwezig vermaak sfeer middelbaar laag Ten opzichte van ‘niet-erfgoedbezoekers’ blijken ------------------------------------------------------------------erfgoedbezoekers : ----------omnivoor in vrijetijdsbezoek aan diverse attracties; -Gemiddeld ouder en hoger opgeleid; -Verhouding vrouw 55%: man 45% Twente en de IJsseldelta als toeristische regio’s in Overijssel IJsseldelt a Twente Benut de culturele identiteit van een regio Operationalisering van het begrip ‘cultuur’ Cultuur is de ‘software of the mind’ Hofstede & Hofstede, 2005 Culturele representaties Materieel erfgoed Immaterieel erfgoed Erfgoed identiteit Vrijetijd & beleving door: visitors journey onderzoek Het in kaart brengen van de reis van de bezoeker door plaats en tijd en het daarbij herkennen van de meest betekenisvolle belevenissen Conceptueel model: visitors journey Eigenschappen bezoeker zoals sociaal demografisch, motivaties, plaatsverbondenheid, en samenstelling reisgezelschap. Tevredenheid over bezoek erfgoedattractie Bereidheid tot herhaalbezoek Bereidheid tot aanbevelen Economische waarde erfgoed volgens de reiskostenmethode (afstand). G G G G G G G G De samenhang tussen de elementen van de visitors’ journey per type erfgoed in de regio’s Twente en de IJsseldelta Type erfgoed Samenhang: Samenhang: Tevredenheid- Tevredenheid Aanbevelen -Herhalen Gebouwde monumenten Matig-sterk Zwak Archeologische monumenten Zwak-matig Matig-sterk Industrieel erfgoed Sterk Matig Religieuze monumenten Matig-Sterk Zwak Traditionele evenementen Matig-sterk Matig-sterk Een sterke samenhang tussen de elementen van de visitors’ journey per type erfgoed per type erfgoedbezoeker in de regio’s Twente en de IJsseldelta. Recreanten Twente: aanbevelen Industrieel erfgoed, buitenplaatsen, musea herhalen geen Recreanten IJsseldelta: aanbevelen Industrieel erfgoed, agrarisch erfgoed herhalen Traditionele evenementen Toeristen Twente: religieuze aanbevelen archeologische monumenten, monumenten, agrarisch erfgoed herhalen geen Toeristen IJsseldelta: aanbevelen traditionele evenementen herhalen geen Bewoners Twente: aanbevelen musea herhalen archeologische monumenten Bewoners IJsseldelta: aanbevelen musea herhalen traditionele evenementen Gedraagt de erfgoedbezoeker zich als een kameleon in de keuze voor een bezoek onder invloed van het reisgezelschap? De voorkeur van ‘alleen’ Musea en religieus erfgoed ‘Met gezin’ Monumenten ‘Met partner’ Monumenten, agrarisch erfgoed, religieus erfgoed ‘Met vrienden/ kennissen Traditionele evenementen, buitenplaatsen Conclusie • De diversiteit in erfgoed kent meerdere betekenissen voor de verschillende erfgoedbezoekers. • Erfgoedproducenten doen er goed aan om inzicht in de voorkeuren van hun bezoekers te delen. • Regionale verschillen in erfgoed en identiteit kunnen worden benut Speel hiermee in op de wensen van uw gast en het verlangen naar een herinnering met betekenis Zorg voor een sterk verhaal . Tot Slot Hoe kunnen organisaties die het cultureel erfgoed behouden en ontwikkelen, deze inzichten benutten zodat het opgemerkt wordt en ook door bezoekers aantrekkelijk gevonden wordt? Van collectie… naar connectie ! Hartelijk dank voor uw aandacht.
© Copyright 2024 ExpyDoc
