Natuur in Amstelveen Korstmossen zijn cool. Als je bedenkt dat er honderd keer zoveel korstmossen als planten op Antarctica groeien, kan je alleen maar bevangen worden door een diep ontzag voor dit kranige organisme. Korstmossen zijn ook doodgewoon. Je zal niet zo snel – in Amstelveen zo goed als ergens anders – een boom of een stoeptegel voorbijlopen waar géén korstmos op zit. Maar korstmossen zijn ook buitengewoon: Een korstmos is vlees noch vis, maar een bijzondere samenwerking tussen een schimmel en een alg óf tussen een schimmel en een cyanobacterie. Cyanobacteriën zijn eigenlijk nog cooler. Bestand tegen extreme kou en hitte waren zij het die als eerste, onder invloed van het zonlicht, van het gas in de atmosfeer van de jonge aarde (CO2) zuurstof en koolhydraten maakten. Als ik het scheppingsverhaal kon herschrijven kwamen de cyanobacteriën bij mij gewoon op de derde dag. Als blauwalgen (want zo worden ze – ten onrechte – genoemd) hebben ze een zekere reputatieschade opgelopen: lekker zwemmen is er in hun gezelschap niet meer bij. Terug naar de korstmossen: de alg of de bacterie zorgt voor de voornoemde fotosynthese en de schimmel geeft stevigheid aan het geheel. Voortplanting gebeurt alleen door de schimmel of samen als korstmos. Hoewel korstmossen in aanzet water nodig hebben, kunnen ze in een later stadium heel goed zonder en die eigenschap maakt ze, zoals gezegd, in het bijzonder opgewassen tegen extreme kou en hitte. Wil je weten hoe warm het is, dan kijk je op een thermometer. Wil je weten in welke mate de lucht verontreinigd is, dan kijk je naar de aanwezige korstmossen. Het overgrote deel legt het loodje bij teveel zwavel, ammoniak of stikstof. Alleen Groot dooiermos doet daar niet aan mee. Mossen zijn niet cool, mossen zijn hot: Een bed van slaapmos nodigt uit om te gaan liggen. Doe het niet, want mossen zijn dol op water! Mossen kijken is als sterren kijken: je kijkt naar iets wat lang, lang geleden bestond. Voordat er vaatplanten op de wereld waren, bestonden er mossen. Een mos heeft net als een korstmos eigenlijk niks nodig: een beetje water en als het zo uitkomt iets om op te groeien. Ook hier in Amstelveen groeien en groeiden mossen in overvloed. Het natte bassin dat hier onstond na het smelten van de ijskappen die Europa bedekten, was uitermate geschikt voor mossen. Net als 400 miljoen jaar geleden waren deze 'planten', die van natte voeten hielden, maar verder zo goed als geen eisen aan hun omgeving stelden, in het voordeel. Mos heeft geen vaten om voedsel te transporteren, geen bladeren en geen wortels en toch (of misschien wel juist daarom) groeit mos als de beste. Zondag 9 februari om 10.00u kunt u onder leiding van bryologisch onderlegde IVN'ers De Braak bezoeken, een stille getuige van het veenlandschap dat door Amstelveners ooit bewoond werd, nu een prachtig park waar veel en verschillend mos groeit. De oorsprong van ons landschap zichtbaar gekoppeld aan de oorsprong van onze nu zo rijke plantenwereld: wat wil een mens nog meer?! Aleid Offerhaus Amstelveen Natuurgids van http://www.ivn.nl/afdeling/amstelveen/ IVN
© Copyright 2024 ExpyDoc
