UITWIJKHAVENS Beleidsnota betreffende uitwijkhavens op het Nederlandse deel van de vaarweg Europoort - Ruhrgebied - 1 " RWS bibliotheek locatie Utrecht Postbus 20.000 3502 L A Utrecht Uitwijkhavens B e l e i d s n o t a b e t r e f f e n d e u i t w i j k h a v e n s op h e t Nederlandse d e e l v a n de vaarweg Europoort- Ruhrgebied. r Rijkswaterstaat N o t a LTP 86.01 d i r e c t i e B o v e n r i v i e r e n , Arnhem A r n h e m , j a n u a r i 1986 d i r e c t i e Benedenrivieren, Dordrecht - 2 - Voorwoord De M i n i s t e r v a n V e r k e e r e n W a t e r s t a a t h e e f t h a a r b e l e i d t e n a a n z i e n van o v e r n a c h t i n g s m o g e l i j k h e d e n (waaronder h a v e n s ) v o o r de doorgaan- de s c h e e p v a a r t a a n de v o o r z i t t e r v a n de Tweede Kamer d e r S t a t e n - G e neraal kenbaar n r . HW/N gemaakt door middel van een b r i e f van 7 j u n i 1985 20616 e n e e n b i j b e h o r e n d e n o t i t i e o v e r n a c h t i n g s h a v e n s ( z i e bijlage 1). I n n o v e m b e r 1984 v e r s c h e e n venrivieren v a n de d i r e c t i e s e n de D i e n s t V e r k e e r s k u n d e B e n e d e n r i v i e r e n en Bo- v a n de R i j k s w a t e r s t a a t c o n c e p t - n o t a U i t w i j k h a v e n s , g e r i c h t o p de v a a r r o u t e gebied e n de a f t a k k i n g e n n a a r h e t S c h e l d e b e k k e n . U i t w i jkhavens i s mede de b a s i s geweest v o o r een Europoort-Ruhr- Deze concept-nota de n o t i t i e v a n de m i - n i s t e r a a n de Tweede Kamer. De h i e r gepresenteerde cept-nota en e n i s b e d o e l d om achtergronden notitie. nota De i s e e n a f r o n d i n g v a n de genoemde en e n k e l e b a s i s g e g e v e n s t e schetsen beleidsvoornemens v a n de a a n d e Tweede zijn primair verwoord con- vast t e leggen Kamer gezonden i n de notitie a a n d e Tweede Kamer. Voor wat b e t r e f t uitwijkhavens gewenste te de M i n i s t e r i s verder onderzoek capaciteit ervaringen (onlangs de, door en n o o d z a k e l i j k naar de g e w e n s t e d i e worden opgedaan met gereedgekomen) en D o r d r e c h t betrekken. genoemde, n o g t e inrichting. de realiseren de l o k a t i e , Het i s van de belang u i t w i j k h a v e n s b i j Haaften ( i naanleg) b i j het onderzoek - 3 - INHOUD Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Inleiding Probleemstelling O n t w i k k e l i n g e n i n h e t v e r k e e r e n v e r v o e r op de v a a r r o u t e Europoort-Ruhrgebied Hoofdstuk 4 V e i l i g h e i d gemeerde Hoofdstuk 5 Situatie of geankerde v a a r t u i g e n stilligplaatsen langs de vaarweg Europoort- Ruhrgebied Hoofdstuk 6 Gewenste stilligmogelijkheden langs de vaarweg Euro- poort-Ruhrgebied Hoofdstuk 7 R e g l e m e n t e r i n g en b e h e e r Bijlage N o t i t i e overnachtingshavens 1 staat, Bijlage 2 maart Aandeel van gevaarlijke stoffen schepen Waal Bijlage 3 Scheepsklasse indelingen Bijlage 4 Inventarisatie havens en Bijlage 5 Reglementen Tellingen v a n de W a t e r - 1985) Merwede e n de Bijlage 6 (Hoofddirectie ankerliggers stilligplaatsen op de Beneden - 4 - Hoofdstuk De 1 Inleiding i n deze nota Nederlandse deel waarbij tevens behandelen van de problematiek vaarroute De vaarroute H a r t e l k a n a a l , de i s t o e g e s p i t s t op de a f t a k k i n g e n naar Rotterdam/Europoort-Ruhrgebied Oude M a a s , de Dordtsche K i l , de W a a l e n de Boven-Rijn. Op vaarroute worden de gemiddeld zo'n -exclusief Een deel vaart deel van (zoals van de deze b.v. scheepvaart genoemd h e t v o l d o e n of duw- en aan jaarlijks g e t e l d . Ongeveer wordt 10% van uitgevoerd i n continu- t a n k v a a r t ) . Verreweg onderbreekt k o r t e r e of omvat stoffen. scheepsbewegingen door noodgedwongen v o o r van recreatievaart- 150.000 s c h e e p s b e w e g i n g e n de s c h e p e n v e r v o e r t g e v a a r l i j k e het Beneden-, Boven- en Nieuwe Mer- wede, de deze het Rotterdam/Europoort-Ruhrgebied, r e k e n i n g w o r d t g e h o u d e n met Scheldebekken. het te echter z i j n langere duur. de v o o r g e s c h r e v e n het reis grootste vrijwillig A l s voorbeelden rusttijden of worden (als afgeleide de b e m a n n i n g s v o o r s c h r i f t e n ) , p r o v i a n d e r e n , t e c h n i s c h e p r o b l e m e n nautische ongunstige ijsgang en dergelijke. omstandigheden, z o a l s storm, Ook komt h e t regelmatig voor dat w e g b e h e e r d e r moet i n g r i j p e n e n v e r d e r v a r e n n i e t k a n voorbeeld omdat e r v e r d e r op g e v o n d e n o f omdat e r b e p a a l d e de vaarweg een gebreken aan slecht een vaar- toestaan, ongeval een zicht, heeft vaartuig zijn bij- plaatsgecon- stateerd. D o o r o n t w i k k e l i n g e n i n de en op maatschappelijk g e b i e d w o r d t e r d o o r de s c h i p p e r s s t e e d s s t e r k e r op a a n g e d r o n g e n om l a n g s de l i j k h e d e n t e s c h e p p e n om nen afmeren of aanvaringen, Ook u i t een blijkt, voor dat anker ankeren afgelopen j a r e n i n de drukste vaarroutes veilig zonder scheepvaart i n ons l a n d meer moge- t e k u n n e n u i t w i j k e n , d.w.z. t e k u n voortdurend alert t e moeten z i j n op losslaan etc. a n a l y s e van het aantal liggende scheepsongevallen ongevallen schepen tussen relatief 20% v a n h e t t o t a a l a a n t a l o n g e v a l l e n ) . op de Boven-Rijn varende hoog is en (orde en Waal gemeerde van en grootte - 5 - Daarnaast l i g t h e t a a n t a l " b i j n a ongevallen" gen - volgens de deskundi- Verkeerskunde (DVK) d e u i t de s c h i p p e r s p r a k t i j k - nog v e l e m a l e n h o g e r . Op grond v a n deze aanbeveling tes, cijfers heeft de D i e n s t g e d a a n op d e m e e s t d r u k en v e e l a l continu bevaren rou- t e komen t o t h e t i n r i c h t e n v a n s t i l l i g p l a a t s e n b u i t e n d e v a a r - geul. D o o r de e e r d e r de DVK hun genoemde s i g n a l e n u i t d e s c h i p p e r s w e r e l d gedane a a n b e v e l i n g - d i e d o o r de n a u t i s c h e e r v a r i n g i n de p r a k t i j k worden het i n h e t beneden- vaarwater zeer beheerders n a d r u k k e l i j k wordt en b o v e n r i v i e r e n g e b i e d g e r e a l i s e e r d t e r a a n v u l l i n g op e n de d o o r onderschreven- ligplaatsen de gezien reeds buiten bestaande faciliteiten. De R i j k s w a t e r s t a a t h e e f t het Structuurschema i n het verleden i n o.a. de V a a r w e g e n n o t a , V a a r w e g e n e n e n k e l e M e m o r i e s v a n T o e l i c h t i n g op de b e g r o t i n g v a n h e t M i n i s t e r i e v a n V e r k e e r digd vens pak om 1 de m o g e l i j k h e i d t e zullen zocht om waarbij 1 aangekon- van het aantal u i t w i j k h a - onderzoeken. Teneinde t o t een g e s t r u c t u r e e r d e v a n h e t p r o b l e e m t e komen h e e f t d e H o o f d d i r e c t i e v a n d e waterstaat van t o t uitbreiding en W a t e r s t a a t aanRijks- o n d e r a n d e r e de d i r e c t i e s Boven- en B e n e d e n r i v i e r e n v e r een d u i d e l i j k rekening beleid moet worden inzake deze g e h o u d e n met materie te formuleren, de i n z i c h t e n e n w e n s e n b e t r o k k e n e n b u i t e n de R i j k s w a t e r s t a a t . Het b e g r i p "Een het a l svolgt gedefinieerd: u i t w i j k h a v e n i s een haven, waar v a a r t u i g e n - anders dan voor overslaan van scheepslading tijdelijk Bij " u i t w i j k h a v e n " i s i n deze n o t a en h e t o p l e g g e n v a n schepen - e e n v e i l i g e l i g p l a a t s k u n n e n nemen". het begrip uitwijkhaven z i j n tingshaven en een v l u c h t h a v e n de f u n c t i e s v a n e e n o v e r n a c h - inbegrepen. - 6 - Hoofdstuk 2 P r o b l e e m s t e l l i n g Vaartuigen die veroorzaken vaarlijke door langs wijl en het de in i n of direct combinatie hinderlijke realiseren W a a l de van de vaargeul doorgaande situaties. ligplaatsen Deze voor vaart kunnen buiten de anker regelmatig vermeden vaarweg. i n gebruik K i l , t e r hoogte van liggen ge- worden Recent is genomen, t e r - 's-Gravendeel, een uit- i n uitvoering i s . Onderzocht worden en met de u i t w i j k h a v e n b i j Haaften l a n g s de D o r d t s c h e wi jkhaven naast dient te zo n i e t , wenst z i j n . Een worden of met deze faciliteiten w e l k e e x t r a v o o r z i e n i n g e n op beleid ten aanzien van een keten l a n g s de v a a r w e g R o t t e r d a m - E u r o p o o r t - R u h r g e b i e d formuleerd. volstaan kan welke l o k a t i e s ge- van uitwijkhavens d i e n t t e worden ge- - Hoofdstuk 3 Ontwikkelingen te In de jaren i s het - Ruhrgebied - het vervoerd i n het verkeer verkeer gewicht v e r t o o n t een gemiddelde scheepsgrootte - er wordt door de veelal continu vaarrou- en vervoer route grotere op de Euro- ontwikkelingen: stijgende tendens. neemt t o e . r e d e r i j s c h e p e n , waaronder duwstellen gevaren. - het v e r v o e r van g e v a a r l i j k e s t o f f e n neemt t o e . schepen worden s t e e d s len de g e k e n m e r k t d o o r de v o l g e n d e - de - de en v e r v o e r op Europoort-Ruhrgebied afgelopen poort 7 - meer u i t g e r u s t met n a v i g a t i e hulpmidde- ( m a r i f o o n en r a d a r ) . - het aantal in continu-dienst varende zeeschepen op de rivier neemt t o e . De o n t w i k k e l i n g e n i n de a a r d e n i n t e n s i t e i t v a n de f i g u r e n 1, zich. Het 2 en 3 i n beeld meest i n h e t s c h e p e n met radar. oog gebracht. springend In 1983 rende beroepsvaart met radar te z i j n In o n t w i k k e l i n g van figuur 4 i s de nachtvaart is 06.00 u u r . Sinds ca. 8% van Uit een de gedefinieerd 1970 etmaal zestal groot ter circa d e e l van n i e t dag i s de c a . 80% 1100 de dat ton of scheepvaart en n a c h t van de nachtvaart van aantal de W a a l passe- 21.00 Onder uur en toegenomen van e l k een s c h e p e n met het V o o r de rivier, week a a n een doorvaren. laadverDoor beschouwde t r a j e c t nacht g a a n de de een ech- niet-door- zoveel mogelijk buiten en vaargeul. r e l a t i e f w e i n i g g e g e v e n s v o o r h a n d e n . De fen het 18%. O v e r de omvang e n a a r d v a n h e t v e r v o e r v a n is voor afgebeeld. tussen 's-nachts w o r d t op de op procentueel voomamelijk groter de nachtvaart scheepvaart doorgevaren. a n k e r op toename van in uitgerust. i n t e n s i t e i t t o t ca. blijkt varende schepen voor l a n g s de i s de de Deze f i g u r e n s p r e k e n s t e e k p r o e f t e l l i n g e n i n 1982 P a n n e r d e n s c h e Kop mogen v a n blijkt het verkeer z i j n groot, het gevaarlijke stoffen verscheidenheid i n stoffen grootste deel bestaat echter u i t brandbare (voomamelijk minerale zijn olieprodukten) . vloeistof- - 8 - Uit t e l l i n g e n b i j Papendrecht h e t a a n d e e l van schepen ren 2). 1980 t/m 1983 en g e l a d e n met ongeveer 10% de Pannerdensche gevaarlijke bedraagt en Kop blijkt dat s t o f f e n o v e r de j a - toeneemt (zie bijlage - 9 - Hoofdstuk Het 4 V e i l i g h e i d gemeerde o f g e a n k e r d e v a a r t u i g e n aspect bied v a n de v e r k e e r s v e i l i g h e i d o p d e r o u t e wordt voor 74.20, en v o o r Dienst 1966 De de Boven-Rijn en Waal het benedenrivierengebied Verkeerskunde. Deze twee nota's Rotterdam-Ruhrge- beschreven i n de i n de n o t a S 76.9 v a n de behandelen nota de p e r i o d e S van t/m 1 9 7 4 . concept-nota periode S 79.6 g e e f t 1975 t/m aanbevelingen kelijk. een a a n v u l l i n g voor de W a a l o v e r de 1977. B e l a n g r i j k e w i j z i g i n g e n i n c o n c l u s i e s en t e n o p z i c h t e v a n de n o t a I n de n o t a S 74.20 S 74.20 b l e k e n n i e t i s de a a n b e v e l i n g gedaan noodza- om b u i t e n de v a a r g e u l p l a a t s e n i n t e r i c h t e n waar schepen een v e i l i g e en r u s t i g e l i g p l a a t s kunnen Omdat bekend steigers vinden. i s d a t b i j een a a n t a l e.d. nogal eens schade meergelegenheden optreedt tengevolge wegvaren, i s een nadere a n a l y s e u i t g e v o e r d naar "aanvaringen na april aan kaden, v a n meren o f de g r o e p ongevallen met g e m e e r d e o f g e a n k e r d e v a a r t u i g e n " v o o r de periode 1977. V a n a f d i e d a t u m w o r d e n de o n g e v a l l e n t e w a t e r cent- r a a l en u n i f o r m g e r e g i s t r e e r d . U i t deze nadere a n a l y s e b l i j k t d a t : 1. C i r c a 20% v a n a l l e ongevalsmeldingen v a r e n d e en gemeerd o f g e a n k e r d 2. A a n v a r i n g e n Het a a n t a l van ongevallen 's-nachts zijn geslagen periode van 4 jaar liggende vaar- voor. geregistreerde ongevallen de a n k e r s tussen liggende vaartuigen. t u s s e n v a r e n d e en gemeerd o f g e a n k e r d t u i g e n komen r e l a t i e f v a a k 3. betreft waarbij i s beperkt. schepen werkelijk In totaal zijn e r i n een ( 1 9 7 8 t/m 1981) d r i e v a n d e r g e l i j k ongevallen gemeld. 4. S l e c h t s e e n m a a l i s een ongeval met e e n g e a n k e r d d a t t o t e e n s t r e m m i n g v a n de s c h e e p v a a r t of beperking totaal v a n de v a a r t tengevolge heeft geleid. vaartuigen deel v a n de behoort b i j de Stremming 0 t/m i s 1979 t/m 1 9 8 1 . onderzochte t o t de k l a s s e n gemeld van scheepsongevallen e l f k e e r v o o r g e k o m e n i n de p e r i o d e 5. T w e e d e r d e schip ongevallen 4 (50 t/m betrokken 1 1549 t o n ) . D i t b e e l d w i j k t n i e t v e e l a f v a n de f r e q u e n t i e v a n v o o r k o m e n v a n deze schepen i n h e t t o t a l e 1 DVK-klasse i n d e l i n g . scheepvaartverkeer. Z i e b i j l a g e 3.1. - Hoofdstuk 10 - 5 Situatie stilligplaatsen l a n g s de v a a r w e g E u r o p o o r t - Ruhrgebied Langs de vaarroute Europoort-Ruhrgebied overnachtingshavens Rijk, namelijk: en plaatsen die bevinden in het zich beheer een zijn aantal bij het 1 1. Vluchthaven Dordtsche K i l ( i n uitvoering) 2. Vluchthaven 3. Dalemse 4. B i e s b o s c h , Gat v.d. V i s s e n 5. A n d e l s e Maas, W i l h e l m i n a 6. Haven t e 7. Voorhaven s l u i s St. Andries 8. Voorhaven s l u i s Tiel 9. Voorhaven s l u i s Weurt Gorinchem Gat sluis Haaften 10. V l u c h t h a v e n Lobith I n h e t b e n e d e n r i v i e r e n g e b i e d z i j n i n r e l a t i e t o t de v a a r r o u t e E u r o poort-Ruhrgebied tevens het Scheldebekken 11. V l u c h t h a v e n de f a c i l i t e i t e n l a n g s de van b e l a n g . In beheer a f t a k k i n g e n naar b i j het Rijk zijn dit: Dintelsas 12. V o o r h a v e n s V o l k e r a k s l u i z e n (remmingwerken) 13. V l u c h t h a v e n M o e r d i j k Daarnaast zijn er g e m e e n t e l i j k e havens, p a r t i c u l i e r e h a v e n s en an- k e r p l a a t s e n op o f l a n g s h e t v a a r w a t e r . I n e e n enkel geval z i j n deze ankerplaatsen zijn niet nader aangeduid gemarkeerde met lokaties borden, w a a r v a n i n de d a t d a a r - b e t e r dan op geul- worden. van de overnacht kan stilligplaatsen meestal andere die lokaties de 4 echter s c h i p p e r s w e r e l d bekend i s i n of d i r e c t In bijlage langs het i s een vaarweg n a a s t de overzicht vaar- gegeven Europoort-Ruhrgebied r e g e l m a t i g g e b r u i k t worden. 1 Zie niet ook bijlage 1. deze opgenomen omdat d e s t i j d s haven over t e dragen van In afgezien. bijlage i s de vluchthaven overwogen werd h e t beheer Moerdijk van deze a a n de g e m e e n t e M o e r d i j k . I n m i d d e l s i s d a a r - - Bij het k i e z e n van bij de een 11 - stilligplaats i n of naast omstandigheden z o a l s m i s t , wind, g o l f s l a g , 2. De veiligheid 3. De van en de r u s t v a n plotseling optredende (dichte) mist s c h e p e n t e n a n k e r g a a n op moment b e v i n d e n . geregeld de t e k i e z e n Dikwijls zijn varingen geen sprake reglementen z i j n veilig i s van mogelijke zijn hoewel de mogelijkheden zijn, er nacht voor z i c h op dat gunstigste plaatsen belemmering voor de dan de een r o l . Op de kans op langs en met bespreking over zo de motieven de en ontstaan rivier dat, vaargeul voor of i s t e ver de s p e e l t met min de weg. luwte rivier te veiliger e n i g s z i n s i n de van af D i t betekent ontbreekt breedte geen rustig route rustiger d i r e c t naast scheepvaart naast steeds kunnen op zijn er ten name buiten de meer ge- of (zie bijlage 4). n i e t , maar i n h e t Deze boven- wel p o t e n t i e e l g e v a a r l i j k . meer afmeren aanvaringen, voor de ( z i e hoofdstuk geankerd vaargeul op v a a r r o u t e s meer m o g e l i j k h e d e n moeten z i j n vaarwater deze w i j z e ongevallen direct schippers van t e onderbreken. de en s c h i p p e r een ver i n het benedenrivierengebied D o o r o n t w i k k e l i n g e n i n de te zijn l i n k e r o e v e r , dus stilligplaatsen schepen i n of situatie overheersende w i n d r i c h t i n g . Verder r i v i e r e n g e b i e d meestal grote z a l een alternatief benedenrivierengebied, plaatsen z i j n plotselinge b u i t e n het a n k e r g a a n . Een k i e s t men bruikelijk wi jken, radar b i j t e c h n i s c h e s t o r i n g e n , aan- geneigd tocht voortijdig betonde v a a r g e u l door de met k i e z e n . U i t economische r e g e l m a t i g schepen i n of o p z i c h t e van tief een stilligplaats of het voor d i e dat verbieden, wijken in niet scheepvaart. schipper echter niet Meestal de 5). e.d. er de (zie bijlage p l a a t s waar ze d i t niet S o o r t g e l i j k e s i t u a t i e komen ook zal de afvoer. plaats. zullen vormen d i t s o o r t a n k e r l i g g e r s een r a d a r u i t g e r u s t e doorgaande Indien z u i g i n g en k r a c h t z i j n d e r e g l e m e n t e n op h e t t r a j e c t uitgeruste en spelen s c h i p p e r de v o l g e n d e f a c t o r e n e e n r o l : 1. De Bij de v a a r g e u l aangedrongen om ankeren de de op een rela- liggende wordt 1984 er drukste t e kunnen voortdurend l o s s l a a n e t c . Ook d i t onderwerp werd door 5) langs veilig zonder e n de gemeerd ( z i e hoofdstuk t e s c h e p p e n om of en 4) alert uitte gehouden vertegenwoordigers van - de schippers uitdrukkelijk s c h i p p e r en - g e s t e l d dat het "second b e s t " wordt ervaren. de 12 Het a n k e r e n op a n k e r e n op de 1 zijn gezin dat z i j s-nachts rivier met deze de v a a r g e u l "second alternatieven de men reglementair doorgaande v a a r t o n d e r v i n d t t e r hoogte van omdat er aanzien h i n d e r van stilligende van l e i d e n en dus de tellingen ject Lobith-Gorinchem, Andries sen de 1983 44 en zo'n zo'n de 125 70 174. b u i t e n de overnachtingen per in veiliger en van sluizen o f om per In het op de rustiger noodzakelijke r u s t t i j d In het etmaal. 1977, i n het stoffen. Opmerkelijk i s hier van dat de naast zoeken relatief en- het tra- 1979 en tusde 1982 en b e t r o f schepen met de rivier i s de o n d e r de Men i n met met is dus toene- geldende i s geneigd name of voorhavens a l s gevolg dat g e d r a n g komt. w e r d e n op de route Gorinchem-Europoort etmaal aangetroffen, t e r w i j l ankerplaatsen gunstige t e n o p z i c h t e van de op s c h i p p e r s om de V i s s e n i n d i t g e b i e d komt d o o r de en oorzaak hiervan r o u t e G o r i n c h e m - S c h e l d e m o n d 7 w a r e n . C i r c a 9% gevaarlijke 1978 C i r c a 5% t e overnachten. plaats te benedenrivierengebied luwte direct r e s u l t a a t van a a n t a l a n k e r l i g g e r s op rivier gemiddeld 9 a n k e r l i g g e r s per de tot l a - L o b i t h , Weurt, T i e l (noodgedwongen) d o o r t e v a r e n de Gat min- vervoersschade. of het dat e t m a a l g e t e l d ; i n 1981, v a a r t en t e g e n z i n v a n een in havens van Gemiddeld werden i n overnachtingen o m s t a n d i g h e d e n nog Dit a n k e r l i g g e r s omdat s a m e n g e v a t w e r d e n op d a l e n d e t e n d e n s t e b e s p e u r e n . Een en h e t geschikte a a n t a l l e n a n k e r l i g g e r s waargenomen d i e v a r i e e r d e n mende c o n t i n u e de de t o t v e r t r a g i n g en i s weergegeven. K o r t gevaarlijke stoffen. een moet g e n o e g e n nemen s c h e p e n v a a r t moet aantallen ankerliggers kele rivier gedwongen i s i n o f onvoldoende vaargeul wordt verwezen naar b i j l a g e 6 waarin St. voor slecht zicht B i j v e e l v e r s p r e i d voorkomende a n k e r l i g g e r s kan gere vaarsnelheden Ten faciliteit als zijn. Ook deren. best" t e n a n k e r t e g a a n . Men rivier betekent of t i j d e n s n i e t r u s t i g k u n n e n s l a p e n o f w a c h t e n i n d i e n men d i r e c t naast de d i t er b e t r o f schepen t e r hoogte van op met Werkendam het meest g e b r u i k t worden. s i t u e r i n g b u i t e n de b e t o n n i n g de o v e r h e e r s e n d e w i n d r i c h t i n g . en - 13 - H o o f d s t u k 6 G e w e n s t e s t i l l i g m o g e l i j k h e d e n l a n g s de v a a r w e g Euro- poort-Ruhrgebied H e t b e l e i d v a n de R i j k s w a t e r s t a a t t e n a a n z i e n v a n de s c h e e p v a a r t i s g e r i c h t op de v l o t t e en v e i l i g e m a t i g g e b r u i k v a n de stukken kan worden a f w i k k e l i n g d a a r v a n e n op h e t scheepvaartweg. geconcludeerd Op dat grond van ankerliggers n a a s t de v a a r g e u l l o n g e w e n s t z i j n u i t o o g p u n t 1. de v o r i g e in de d o o r g a a n d e v a a r t en m i n d e r i n g v a n de v a a r w e g of direct van: d a a r d o o r een capaciteitsver- en 3. r u s t v o o r de o v e r n a c h t e n d e schippers. De v e i l i g h e i d s a s p e c t e n z i j n n a d e r t o e g e l i c h t i n h o o f d s t u k doorgaande vaart lijke door z o d a n i g t e v a r e n dat g o l f s l a g en z u i g i n g w o r d t v e r m e d e n . H i e r d o o r t r e e d t verlies en e c o n o m i s c h doorgaans niet nadeel pers l e i d t t o t s o c i a a l onaanvaardbare Daarom dient zo min m o g e l i j k een kiest. Een ankerverbod afgezien beleid dergelijk op de hinder- vaartijd- de o v e r n a c h t e n d e t e worden gevoerd waardoor stilligplaats schip- situaties. i n of direct de naast scheepvaart de vaargeul b e l e i d zou g e r e a l i s e e r d kunnen worden door rivier. Van een dergelijk verbod wordt een echter omdat: 1. e r v o o r de h u i d i g e a a n t a l l e n a n k e r l i g g e r s met en Gorinchem 2. de voor op. t e voorkomen h i n d e r voor een 5. d i e n t r e g l e m e n t a i r r e k e n i n g t e h o u d e n met a n k e r en gemeerd l i g g e n d e s c h e p e n De hoofd- veiligheid 2. h i n d e r v o o r De doel- onvoldoende schipper b i j averij, name t u s s e n L o b i t h a l t e r n a t i e v e n aanwezig zijn, ongevallen of bijzondere (weers)omstan- d i g h e d e n de m o g e l i j k h e i d moet b l i j v e n b e h o u d e n op de r i v i e r a n k e r t e gaan 3. v e r w a c h t natieve gevallen mag voor en worden dat b i j voldoende stilligplaatsen de schippers slechts (overmachtsituaties) voor anker z u l l e n gaan. r u s t i g e en v e i l i g e in of direct in alter- uitzonderlijke naast de vaargeul - 14 - In eerste instantie z a l het beleid u i t b r e i d i n g van het aantal vaarroute d a n ook g e r i c h t r u s t i g e en v e i l i g e Europoort-Ruhrgebied i n de v o r m w o r d e n op e e n ligplaatsen l a n g s de van een k e t e n van uit- w i j k h a v e n s . Daarna z a l b e z i e n worden i n h o e v e r r e een a n k e r v e r b o d ( d e l e n v a n ) de r i v i e r De e e r s t e a a n z e t van voor enkele bestaande op gewenst en m o g e l i j k i s . een d e r g e l i j k e keten i s aanwezig u i t w i j k h a v e n s . Daarnaast i n de vorm i s b i j Dordrecht een u i t w i j k h a v e n i n u i t v o e r i n g . B i j e e n v e r d e r e u i t b o u w v a n de k e t e n i s het van belang t e bepalen: 1. De b e h o e f t e a a n u i t w i j k h a v e n s . 2. De c a t e g o r i e schepen te z i j n (doelgroep). waarvoor 3. De g e w e n s t e f a c i l i t e i t e n Achtereenvolgens 1. de u i t w i j k h a v e n s g e s c h i k t d i e n e n i n de u i t w i j k h a v e n s . z a l op deze a s p e c t e n nader worden ingegaan. Behoefte Op h e t t e r s p r a k e mogelijkheden dries, Maas thans i n beheer, v a n de s l u i z e n de V o l k e r a k s l u i z e n doen. zijn a l enkele aanwezig opvang van een b e p e r k t a a n t a l de v o o r h a v e n s dienst primair traject b i j het Rijk V o o r de t i j d e l i j k e bovendien zijnde De gedimensioneerd daar Tiel, aanwezige of i n aanleg. schepen Weurt en d e W l l h e l m i n a s l u i s uitwijk- kunnen en S t . An- i n de meergelegenheid Andelse i s echter t e n behoeve van h e t s l u i s b e d r i j f en z a l daarom h i e r n i e t nader worden beschouwd. Aan bijlage leg zijnde slechts Rijk 4 i s h e t volgende o v e r z i c h t van aanwezig o f i n aan- u i t w i j k h a v e n s en - p l a a t s e n o n t l e e n d . Opgenomen d i e u i t w i j k h a v e n s en p l a a t s e n waar b e r u s t en v e i l i g e l i g p l a a t s e n aanwezig h e t beheer zijn. zijn b i j het - 15 Korte Plaats Vluchthaven - vluchthaven Dordtsche K i l Capaciteit: beschrijving kegel- gewone schepen schepen i n uitvoe- 15 45 2 30 ring Vluchthaven Dalemse Gorinchem vluchthaven geen v o o r z i e n i n g e n , Gat mogelijk 3 mogelijk 15 uitwijkplaats B i e s b o s c h , Gat V i s s e n geen v o o r z i e n i n g e n , v.d. uitwijkplaats Haven t e Haaften Vluchthaven Lobith 3 20 vluchthaven 4 45 neen vluchthaven Vluchthaven D i n t e l s a s Vluchthaven overnachtingshaven - vluchthaven Moerdijk zijn de faciliteiten b i j de 184 24 totaal Verder 4 22 voormalige Hartelsluis b e h e e r b i j de g e m e e n t e R o t t e r d a m ) v a n b e l a n g . H i e r k u n n e n 15 wone e n De 6 kegelschepen t o t a l e behoefte aan beschouwde t r a j e c t kan 1. E e n per gemiddeld etmaal r u s t i g e en v e i l i g e s t i l l i g p l a a t s e n op geschat worden door u i t t e gaan de benedenrivierengebied rivier en b e z e t t i n g van lijkheden genoemd voorzieningen vluchthaven 146). het b i j de de voorgaande voormalige Dordtsche K i l en nachtelijke benedenrivierengebied de haven te b e z e t t i n g van van en per et- uitwijkmogeinclusief de exclusief de Haaften (80% van anker- circa 15 de schepen voorhavens in (Volkerak en Maas, s c h a t t i n g d i r e c t i e B e n e d e n r i v i e r e n ) . Een gemiddelde, het b o v e n r i v i e r e n g e b i e d van Tiel Hartelsluis 70 15 12) de b e s t a a n d e bladzijde, circa in uitvoering. gemiddelde, Andelse 4. op 80% van het van: D e z e b e i d e h a v e n s w a r e n t i j d e n s de t e l l i n g e n v a n liggers 3. E e n gemiddeld van circa maal i n het b o v e n r i v i e r e n g e b i e d ( z i e b l a d z i j d e 2. E e n ge- uitwijken. a a n t a l a n k e r l i g g e r s op i n het (in nachtelijke en W e u r t , w a a r n e m i n g e n b e z e t t i n g van circa 1981 t/m 30 de schepen 1984). voorhavens (St. in Andries, - Gemakshalve zijn alle meegenomen b i j d e gemiddeld per 16 - in de voorhavens schatting etmaal van l a n g s de maken v a n r u s t i g e en v e i l i g e Op grond ting van circa liteiten 1 250 zijn schepen . dit B i j een 80% b e z e t t i n g van dat ligplaatsen aantal van schat- noodzakelijk. rustige en In de h a v e n veilige 229. optimaal. deze stilligfaci- b i j D o r d r e c h t en met i s het i s echter verre f i g u u r 5b z i j n De van stillig- verdeling figuur 5a van i s het weergegeven. de u i t w i j k h a v e n s , de a n k e r l i g g e r s op de e n de o v e r n a c h t e n d e s c h e p e n Uit 310 de h a v e n v a a r t r a j e c t schematisch In schepen beschouwde v a a r r o u t e g e b r u i k w i l l a n g s h e t beschouwde v a a r t r a j e c t aantal aantal schepen uitwijkmogelijkheden. daarvoor c i r c a meegerekend, plaatsen totaal bovengenoemde u i t g a n g s p u n t e n b e d r a a g t Na d e r e a l i s a t i e v a n Haaften het overnachtende i n de v o o r h a v e n s rivier aangegeven. d e z e f i g u u r b l i j k t d a t , n a de v o l t o o i i n g v a n de v l u c h t h a v e n s Dordtsche K i l , t e n westen wezig i s . Op aantal van Haaften voldoende d i t vaarweggedeelte ankerliggers 37, terwijl er (en gedeeltelijk op een de b e d r a a g t de rivier uitbreiding en van capaciteit s c h a t t i n g voor overnachters i n 70 aan- ligplaatsen het voorhavens is voorzien r e e d s i s g e r e a l i s e e r d ) . D e z e 70 l i g p l a a t s e n be- s t a a n u i t 60 t o e k o m s t i g e l i g p l a a t s e n i n de v l u c h t h a v e n D o r d t s c h e Kil e n u i t 10 l i g p l a a t s e n ligplaatsen t e Haaften z i j n Haaften-Lobith. rivier en De er nog overnachters i n voorhavens circa 100 ligplaatsen Deze komt o v e r e e n met p e r s w e r e l d dat tussen L o b i t h 1 13 andere vaarweggedeelte ankerliggers op de bedraagt voor d i t vaarweg- 80% b e z e t t i n g van faciliteiten conclusie t e H a a f t e n . De t o e g e r e k e n d aan h e t reeds bestaande kelijk haven schatting voor het aantal g e d e e l t e 93. B i j een nen i n de s t i l l i g f a c i l i t e i t e n die- t e worden g e c r e e e r d boven de t e H a a f t e n en t e L o b i t h . de m e d e d e l i n g en Z a l t b o m m e l j 247 de uitwijkhavens zijn. 1 5 + 7 0 + 0 , 8 x 1 4 6 + 1 5 + 3 0 = vanuit schepen. schipnoodza- - Door Schuttevaer geuit i s tijdens d e z e h a v e n s op situeren. 17 een - een formeel onderlinge o v e r l e g tevens a f s t a n d van D e z e a f s t a n d komt o v e r e e n met circa circa 1 uur de wens 15 km te varen. Een g r o t e r e a f s t a n d w e r d b e z w a a r l i j k g e v o n d e n omdat - b i j een (te) laat t e doen - te- genomen b e s l i s s i n g rugvaren het een om een reistijdverlies r o n d g a a n op de rivier u i t w i j k h a v e n aan inhoudt een met economisch gevaarlijke manoeuvre nadeel en i s die zo- v e e l m o g e l i j k vermeden d i e n t t e worden. Omdat e e n o n d e r l i n g e a f s t a n d van havens met een kosten van aanleg hoger z i j n s t a n d met men i n g e v a l van haven aan te r o n d g a a n en stand van stantie Een kleine er van dan b i j een een betekent, van grotere km a l s uitgangspunt (circa worden en a n d e r overwegende l e i d t worden. 2 uur de af- capaciteit. algemeen -dus t e voren vermeden kan zullen grotere onderlinge schipper het b e s l u i t doen geruime t i j d m a x i m a a l 30 groot aantal u i t w i j k - u i t g a a n dat i n het nood- een terugvaren een capaciteit m i n d e r u i t w i j k h a v e n s met B o v e n d i e n mag dan relatief 15 km om een anders uitwijk- neemt w a a r d o o r het Een af- onderlinge varen) z a l i n e e r s t e i n - gehanteerd. d i t t o t de v o l g e n d e beleidsaanbe- velingen: 1. T u s s e n L o b i t h en H a a f t e n lige 2. De s t i l l i g p l a a t s e n t e worden onderlinge 30 km Indien afstand tussen d e z e h a v e n s op geving van 912 kmr. 886 gelijke 100 r u s t i g e en vei- gecreerd. t w e e u i t w i j k h a v e n s mag worden g e p r o j e c t e e r d z u l l e n d . i . net benedenstrooms d . i . net benedenstrooms van daarmee c i r c a Nader naar onderzoek de Dordtsche K i l zullen 26 maximaal d e z e i n de van Nijmegen, O c h t e n komen. De en de capaciteit de h a v e n t e H a a f t e n bij het b e t r e f omen onderlinge km. lokaties n o o d z a k e l i j k . E r v a r i n g e n met evenals circa o n d e r l i n g e a f s t a n d op a f s t a n d bedraagt ven nog bedragen. fende r i v i e r g e d e e l t e kmr. dienen dit onderzoek de m e e s t r e c e n t e o n t w i k k e l i n g e n i n de e n de is echter vluchtha- betrokken scheepvaart. worden - 2. 18 - Doelgroep In p r i n c i p e d i e n e n de u i t w i j k h a v e n s t e r b e s c h i k k i n g t e s t a a n v a n alle vaarweggebruikers. onder van normale omstandigheden maken. D i t g e l d t andere t y p e n schepen welke en voomamelijk op s c h e p e n Deze binnenvaart lange t e r m i j n rekende de z e l d e n o f geen gebruik de duw- e n z e e v a a r t e n schippers ingezet. U i t i s gebleken dat 4 (1350 t o n ) 1 maar d a t i n c i d e n t e e l o o k de g r o t e c o n 5 (2000 t o n ) de h a v e n s (CEMT k l a s s e Binnen zullen 1 t/m 5) d i e c a . 8 0 % v a n d e vertegenwoordigt, geldt uitwijkhavens. de met t/m CEMT k l a s s e groep, schepen t o t e n met C E M T - k l a s s e t e worden gerekend aandoen. voor bepaalde voor c o n t i n u v a a r t z i j n gesprekken v e n t i o n e l e schepen zullen er echter bijvoorbeeld waarnemingen dient I n de p r a k t i j k dan ook a l s d o e l g r o e p de d o e l g r o e p z i j n op k o r t e geen o n t w i k k e l i n g e n t e v e r w a c h t e n behoefte v a n r u s t i g e en v e i l i g e voor en m i d d e l - waardoor stilligplaatsen de b e signifi- cant z a l veranderen. Verder z a l e r p e r haven l i g p l a a t s aantal schepen Wat betreft ligt bij geladen met g e v a a r l i j k e het aantal ligplaatsen stoffen voor de vloot op h e t t r a j e c t Europoort-Ruhrgebied, dus de z w a a r s t e afstand categorie tussen en kegelschepen ligplaats De recreatievaart fieke van jachthavens valt i n principe zijn meer 2 voor w o o n b e b o u w i n g t e n m i n s t e 500 m e t e r moet geldt dat de b e p a l i n g d a t schip en de bedragen. buiten geeigend voor de d o e l g r o e p : deze speci- b i j z o n d e r e vorm s c h e e p v a a r t . I n b i j z o n d e r e g e v a l l e n k a n g e b r u i k gemaakt wor- den v a n de u i t w i j k h a v e n s . P r i o t i t e i t g e l d t e c h t e r a l t i j d v o o r de beroepsvaart. 2 kegelschepen p e r haven 10%. Voor 1 (kegelschepen). h e t v o o r de h a n d h e t z e l f d e p e r c e n t a g e t e nemen a l s v o o r k o m t de v a r e n d e ca. geboden moeten worden aan e e n CEMT k l a s s e - i n d e l i n g . ADNR k l a s s e Z i e b i j l a g e 3.2. 1 a , 1b e n 1 c . - 3. G e w e n s t e In 19 - faciliteiten eerste instantie inrichting specifiek H i e r b i j wordt gedacht kan volstaan met g e r i c h t op h e t r u s t i g e n v e i l i g - r u i m e i n v a a r t z o d a t ook de g r o t e r e s c h e p e n toegangswegen - vuilcontainers - telefoon stilliggen. en s a m e n s t e l l e n kop hulpdiensten. D a a r n a a s t kunnen f a c i l i t e i t e n - sobere haven de h a v e n k u n n e n b i n n e n v a r e n - b e r e i k b a a r voor een aan: - voldoende meergelegenheid per voor/ worden overwogen worden a l s : - l a a d - en l o s p l a a t s v o o r a u t o ' s . - 20 Hoofdstuk 7 Reglementering en - beheer Algemene g e b r u i k s r e g e l s v o o r u i t w i j k h a v e n s uniforme wijze vastgelegd ment) en i n het RPR i n het BPR (Rijnvaart Politie zijn (Binnenvaart worden i n het danwel het R i j k s W a t e r e n R e g l e m e n t en d e l s B e k e n d m a k i n g e n aan Controle op de woordelijkheid zelfde havens. Bijzonder de voor g e l d t voor het de vaarwegbeheerder, P a t r o u i l l e v a a r t u i g e n en Zuid-West langs Boven-Rijn grond van i s i n eerste t e c h n i s c h en Regle- benedenrivierengebied Reglement S c h e e p v a a r t op gebruiksregels Politie op Reglement). G e b r u i k s r e g e l s per u i t w i j k h a v e n kunnen i n h e t vastgelegd zoveel mogelijk en Waal het instantie de mid- RPR. een verant- Rijkswaterstaat. n a u t i s c h beheer van verkeersposten Nederland de Het uitwijk- kunnen hierbij een schepen geladen met belangrijke r o l vervullen. Voorwat een betreft het omgaan en behandelen van g e v a a r l i j k e l a d i n g d i e n t o v e r e e n s t e m m i n g t e z i j n b e r e i k t met p l a a t s e l i j k bevoegde a u t o r i t e i t ( a l s r e g e l i s d i t de de burgemeester). Bron Centraal ONTWIKKELING B u r e a u voor de S C H E E P V A A R T B E W E G I N G BIJ LOBITH " ^ • V " Statistiek FIGUUR 1 BVLT.T.85023L 160 o < 0 J 1 1 r- \ ' t 197L 1978 — — — — — — — — r I I 1 980 I t 1 982 198C motorschepen duw eenheden sleepschepen Bron: R i j k s w a f e r s t g a r , diensr MEERJARIG O V E R Z I C H T VOOR DE M E R W E D E - W A A L ~ ~ ^ n ^ ~ " Ve r k e e r s k u n de FIGUUR 2 BVLT.T.85.0198 2200 1 97 i. 197 fl 1 97 6 vracht- en 1982 198*. 1980 1982 1 984 1980 1982 1984 1980 tnnkvaart tankvaart 100 % 80 60 £.0 20 197/. 1978 197 6 g el a d e n scheptn beroepsvaart met radar tan k s ch ep en 100 % 80 <• 0 1974 1976 1978 • voor k l a s s e - i n d e l i n g bijlage 3.1 Bron Rijkswatersraat, dienst M E E R J A R I G O V E R Z I C H T VOOR DE M E R W E D E - W A A L " ^ V ^ zie Verkeerskunde FIGUUR 3 BVLT.T.850199 ONI CO o CO o a a CJ CO o o r— ON CL O OJ CO -c LJ C> l_ n •D OJ -a t_ cu _ o Uu o NO a CL c c cu o o 01 *— c OJ Cn aj e , Ln c aj i/> i/i n "*~ —, OJ -Lt_ a a > -*— c 31 CL -a c OJ OJ i/i a CL O rON TJ -a L_ OJ OJ 1/1 a r— aj cn c l/> c OJ > aj cn OJ o r— ON cn cu M i_ OJ OJ c t*— aj •a aj cn to t_ a d > + u a c OJ OJ o 4 JDDA.|L)JDII a 9604113:1^ Bron Rijkswarersraar, diensr O N T W I K K E L I N G V A N DE N A C H T V A A R T OP W E R K D A G E N O P DE W A A L V A N 1970 t / m 1 9 8 2 ( e x c l . r e c r e a t i e v a a r t ) Verkeerskunde. FIGUUR U BVLT.T.85 0200 SCHEMATISCHE WEER6AVE VAN HET TRAJECT HARTEL /VOLKERAK - LOBITH N MERW H O L L . DIEP BOVENRIVIERENGEBIED BENEDENRIVIERENGEBIED A LOBITH 1.9 GORINCHEM/ OALEMSE GAT! 35 DORDTSCHE KIL 30 5 HAAFTEN HARTEL 21 23 * © 10 FIG 5 UITWIJKHAVENS,ANKERLIGGERS OP DE RIVIER EN OVERNACHTERS IN VOORHAVENS DORDTSCHE Kill MOERDIJK 22 21 I 30 LEGENDA GAT y VljSSEN d IS , DINTELSAS uitwijkhaven ligplaatsen 1 1 _ _ L uitwijkhaven in 1984 in uitvoering ut(9) 10 met aantal ankerliggers op de rivier met a a n l q l (waarnemingen 1981 7m 1984 ) opm 1 2 de c a p a c i t e i t van de vluchthaven Dordtsche Kil is deels op de Oude Maas en deels op het Hollandsch Diep aangegeven tijdens de waarnemingen waren de havens bij Dordrecht en H a a f t e n in aanleg OVERZICHT UITWIJKHAVENS ^ \ aantakkingen i 5 overnachters met aantal (waarnemingen in voorhavens , t 1981 /m 1984 ) FIGUUR 5 BVLT.T.85 0201 - 1 . 1 - Bijlage 1 Notitie van overnachtingshaven, inclusief de M i n i s t e r v a n V e r k e e r voorzitter aanbiedingsbrief e n W a t e r s t a a t a a n de v a n de Tweede Kamer d e r S t a t e n - G e n e r a a l ( H o o f d d i r e c t i e v a n de W a t e r s t a a t , m a a r t 1985). ministerie van verkeer en waterstaat [rel.nr7_3 5 8 6 5 1 9 | f AAN: de v o o r z i t t e r van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof l a 2 5 1 3 AA 's-GRAVENHAGE uw brief van: s-gravenhage. 7 uw kenmerk: ons kenmerk: HW/N bijlage(n): 1 onderwerp: Notitie Over- juni 1985 20616 toestelnummer: verzonden: nacht ingshavens. Geachte ./. heer, T i j d e n s de b e h a n d e l i n g van de Vaarwegennota en het S t r u c t u u r schema Vaarwegen op 2 6 September 1 9 8 3 i n de B i j z o n d e r e Commissie Vaarwegen van de Tweede Kamer i s door de leden E v e r s d i j k en Van Rossum gesproken over de noodzaak van o v e r n a c h t i n g s m o g e l i j k heden voor de s c h e e p v a a r t . Deze l e d e n waren van mening dat h e t Structuurschema h i e r te summier op i n g a a t . Met name werd g e p l e i t v o o r het u i t b r e i d e n van de c a p a c i t e i t van de havens van Werkendam en Maasbracht. Gevraagd werd om een n o t i t i e over deze zaak op te s t e l l e n . Deze wordt u h i e r b i j toegezonden. In deze " n o t i t i e o v e r n a c h t i n g s h a v e n s " i s een nadere u i t w e r k i n g gegeven van m i j n b e l e i d ten a a n z i e n van o v e r n a c h t i n g s m o g e l i j k h e d e n (waaronder havens) voor de doorgaande scheepvaart. In h o o f d s t u k 1 wordt h e t b e l e i d s k a d e r g e s c h e t s t , waarbinnen m i j n M i n i s t e r i e b i j het b i e d e n van o v e r n a c h t i n g s m o g e l i j k h e d e n aan de scheepvaart i s betrokken. Ik moge met name w i j z e n op het door mij gegeven s c h r i f t e l i j k a n t woord t e r v o o r b e r e i d i n g van de v e r g a d e r i n g van 2 6 September 1 9 8 3 : "Overnachtingshavens worden daar g e s i t u e e r d waar d u i d e l i j k beh o e f t e b e s t a a t aan d e r g e l i j k e v o o r z i e n i n g e n , b i j v o o r b e e l d omdat de a n k e r r u i m t e op de vaarweg z e l f ontbreekt of te o n v e i l i g i s " , (antwoord op vraag 9 4 ) . De p r o b l e e m s t e l l i n g (hoofdstuk 2 ) i s dan ook gebaseerd op h e t b e v o r d e r e n van een " v l o t t e en v e i l i g e v a a r t " . Andere a s p e c t e n , b i j v o o r b e e l d de s o c i a l e mogelijkheden van de s c h i p p e r en z i j n AAN: NBR - gezin - p o s t b u s 20901 2500 EX ' s - g r a v e n h a g e bereikbaar met tramlijn 1 (station cs). plesman weg 1 -6 tel. (070) 74 74 74 t e l e x 32562 , r a m l l ) n g ( s t a t l o n c s ,„ h s ) buslijnen 22 (station cs). 65 (leiderdorp) en 88 (oegstgeest) behoortbij : HW/N bladnummer : 20616 2 g e z i n mede i n r e l a t i e met een toekomstig v a a r t i j d e n b e s l u i t , z i j n n i e t i n de p r o b l e e m s t e l l i n g b e t r o k k e n . D i t b e l e i d s t e r r e i n r e g a r d e e r t p r i m a i r de s t a a t s s e c r e t a r i s van S o c i a l e Zaken en Werkgelegenheid. Ik heb daarom aan de s t a a t s s e c r e t a r i s gevraagd deze. a s p e c t e n aan de orde te w i l l e n s t e l l e n i n de S o c i a l e Commissie voor de b i n n e n s c h i p p e r s . Z o a l s u w e l l i c h t bekend i s , z i j n de o r g a n i s a t i e s van b i n n e n s c h i p p e r s i n deze commissie vertegenwoordigd. De, door de l e d e n van de B i j z o n d e r e Commissie genoemde, problemen rond de havens van Werkendam en Maasbracht, z i j n n i e t het g e v o l g van het o n t breken van voldoende o v e r n a c h t i n g s m o g e l i j k h e d e n . Werkendam en Maasbracht z i j n van oudsher " t h u i s h a v e n s " voor de b i n n e n schepen en v e r v u l l e n v o o r a l een s o c i a l e f u n c t i e . Zeker t i j d e n s de weeke i n d e n en h o o g t i j d a g e n a l s k e r s t en de j a a r w i s s e l i n g z i j n h i e r c a p a c i t e i t s p r o b l e m e n . Het o p l o s s e n van deze problemen behoort e c h t e r n i e t t o t de taak van de vaarwegbeheerder. In h o o f d s t u k 3 van de n o t i t i e worden de u i t g a n g s p u n t e n v o o r de u i t w e r k i n g van m i j n b e l e i d b e p a a l d . De noodzaak van v e i l i g e o v e r n a c h t i n g s m o g e l i j k h e d e n b e s t a a t v o o r a l langs d i e vaarwegen, waarop c o n t i n u v a a r t vporkomt. D i t z i j n de vaarwegen van Amsterdam en Rotterdam naar D u i t s l a n d en B e l g i e . De n o t i t i e s p i t s t z i c h dan ook toe op deze vaarwegen. De i n r i c h t i n g van overnachtingshavens z a l z i j n g e r i c h t op het b i e d e n van een o v e r n a c h t i n g s m o g e l i j k h e i d aan schepen d i e op d o o r r e i s z i j n . D i t neemt e c h t e r n i e t weg d a t , b i j de u i t v o e r i n g van werken, nu a l , waar m o g e l i j k , een a a n t a l v o o r z i e n i n g e n , z o a l s genoemd op b i z . 4 van de n o t a , z a l worden meegenomen. De i n h o o f d s t u k 4 gegeven u i t w e r k i n g van het b e l e i d g e e f t aan d a t , binnen het e e r d e r gegeven b e l e i d s k a d e r a l l e e n langs h e t W a a l t r a j e c t van Gorinchem t o t L o b i t h de noodzaak b e s t a a t om nieuwe overnachtingshavens aan te leggen. Naast de, i n aanbouw z i j n d e haven te H a a f t e n , zouden nog twee nieuwe havens moeten worden aangelegd. Langs de o v e r i g e vaarwegen z i j n , naar m i j n mening, voldoende v e i l i g e o v e r n a c h t i n g s m o g e l i j k h e d e n v o o r de doorgaande vaart. De v o o r b e r e i d i n g e n voor de bouw van de twee e e r d e r genoemde o v e r n a c h t i n g s havens l a n g s de Waal z i j n g e s t a r t . Thans wordt onderzocht waar p l a n o l o g i s c h en t e c h n i s c h deze havens het b e s t e zouden kunnen worden gebouwd. Naar v e r wachting wordt d i t onderzoek d i t j a a r v o l t o o i d . De d a a d w e r k e l i j k e aanvang van de bouw i s mede a f h a n k e l i j k van de f i n a n c i e l e mogelijkheden. - Ik - behoorl bij HW/N bladnummer 3 20616 Ik v e r t r o u w , door t o e z e n d i n g v a n deze b r i e f en de n o t i t i e o v e r n a c h t i n g s h a v e n s , a a n m i j n t o e z e g g i n g t i j d e n s h e t o v e r l e g v a n 26 S e p t e m b e r 1983 t e hebben v o l d a a n . Hoogachtend, DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT, w -g. N. Smit-Kroes voor eenaluidend afschrift het hoofd Algemene, Secretaire H. Nljborg 5865 Notitie overnachtingshavens Inhoud Biz. 1 . Inleiding 2. Probleemstelling 1 3. Uitgangspunten 3 4. Uitwerking Bijlage: en van beleidskader de 1 uitgangspunten Overzichtskaart met 6 toelichting 21 maart 1985 - 1. Inleiding In de gen en beleidskader Vaarwegennota i s aangegeven en in dat overnachtingshavens de behoort, ten behoeve het scheepvaartverkeer. en van antwoord bereiding voorzover een op van een de behoefte omdat bijvoorbeeld In de ting daar bestaat de onderzoek de de vlotte zijn vereist afwikkeling gesteld van ter ankerruimte op van voor voornoemde vermeld nota dat g e s i t u e e r d waar dergelijke van vaarwegbeheer- i s voorts worden duide- voorzieningen, de vaarweg zelf onveilig i s . en in b e g r o t i n g van aangekondigd gelijkheden en Vaarwe- onderhoud voorzieningen 94) aan het van vragen, (vraag Vaarwegennota op de en Kamerbehande1ing l i j k e te Structuurschema taak deze van overnachtingshavens of de veilige structuurschema ontbreekt het aanleg tot der In 1 tot enkele memo::es Verkeer naar de uitbreiding en van Waterstaat wenselijkheid van toelich- het wordt en bestaande de mo- aantal overnachtingsplaatsen. In deze en wordt tie gegeven tal uitgangspunten, moeten 2. notitie, worden wordt een beeld voorts, bepaald aan waar van de de huidige hand nog van situa- een aan- activiteiten ontplooid. Probleemstelling. a. In de van i s op c o n t i n u v a a r t met den; zicht de binnenvaart dat w i l zeggen wordt wateren schepen) reis die kleinere merkt voor de onder of dat 's voor de Rijnvaart aantal schepen nachts schepen de genoemde In te de sprake (duw)eenheb i j wordt slecht op dezelf- kegel- omstandigheden d i t verband door en (waaronder onderbreken, Rijn vaarwegen of Daarnaast met moeten schepen. dat grote doorgevaren. gevaren willen een d i t zijn moet worden Centrale S t r a a t s b u r g thans de meest opge- Commissie wordt ge- - 2 - werkt a a n de schriften herziening ten aanzien ploitatiewijzen wordt voor de tijden (bijvoorbeeld zullen de b. niet ten anker 1iggende ten verhoogt mend op Uit b l i j k t ting i n de wordt de vaak op de zijn vaarwegen smalle opgenowordt moeten en vaarweggedee1- i s niet v a n de bevorder- en werkt vaarweg snelheid rem- door de minderen v a n de R i j k s w a t e r - betrokken. de Door de s c h a a l v e r g r o - dientengevolge van gesteld toene- ankerliggers van het g e b r u i k t e proef Waal, geregistreerde ongevallen b i j het passeren op o.a. o n g e v a l l e n a n a l y s e s v a n de houdkracht zwaar waarin overnachters c o n t i n u v a a r t en zuiging voorschriften van doorvarende Verkeerskunde waren mende blok- bloktijden. zijn d a t b i j 2 0 % v a n de ankerliggers aan een schepen). Dienst uitgevoerde en e x - Hierbij rusttijden gebruik (deze stilliggende staat aan v a n de schepen de De nationale schepen rust voor- van vaste uur). de aanwezig een o p t i m a a l door vorm het ongevalsrisico, de doorgaande nabij de gedacht g e l i j k t i j d i g voor voor Voor Het l i j k i n de voorschriften, voorkeurstijdvakken momenteel rusttijden). 2 3 - 4 bestaande vervangen. en c o n t i n u v a a r t gedacht nachtrust-voorschrift men, bestaande van bemanningssterkte (vaar- niet v a n de en ankergerei soms reeds over- schreden. Het i s derhalve n o o d z a k e l i j k door nachtingshavens voor een v e i l i g het overnachten middel alternatief op, daarvoor van te niet over- bieden geschikte riviervakken. c. Daarnaast schepen door heden i s h e t n o o d z a k e l i j k dat aan d i e op slecht worden ruim weer vaarwater of mist, geboden. overnachtingshavens Ook worden worden voldoende voor (kleine) overvallen vluchtmogelijk- d i tdoel gebruikt. kunnen Uitgangspunten a. Gebruikers. Ankerliggers worden scheepsklassen Bij de moet De t/m derhalve op deze lichte afname II) een en de deel zullen de de kleine V vanaf deze van worden schepen de wijzen I groter echter soms op een en klasse I I I . en i s gerekend. (klasse ton) v o l - c o n t i n u . Het de overnachtingshavens schepen (2000 in kegelschepen. scheepsklasse toename klasse dat maken van categorieen in geringe van een van aangetroffen waaronder inrichting uitgesloten ook varen niet gebruik overnachtingshavens. Vaarwegen. De onder vooral 2. geschetste voor op continuvaart Amsterdam Op de Langs de vanuit naar overige kunstwerken Wel zijn gewenst, tussen is onder sen de 's mede vaarwegen zijn omdat veelal de niet worden voorzieningen van gewenste Rijkspolitie De o o r s p r o n k e l i j k e wens bezwaren, zoals financiele niet 1 uur als tussen de de (+ 15 zo Water om km) ruimtelijke Een te de gezien. en af- stuit op en kleine overnachtingsplaatsen noodzakelijk tus- . schippers varen beperkte mogelijkheden. tussenafstand ook te van afstand d i s c u s s i e geweest schippersorganisatie Schuttevaer. op bediend. e.d. overnachtingsplaatsen stellen overnach- overnachtingsplaatsen. R i j k s w a t e r s t a a t , de te aangegeven. aanwezige de stand met en voldoende aanvullende tussen onderwerp vaarwegen Belgie. deze nog zich Rotterdam meergelegenheid afstand meer en vaarwegen nachts zoals de havens zijn plaatselijk Onderlinge De de doet doorgaande Duitsland kaartbijlage de problematiek grote tingsmogelijkheden c• IV, en ontwikkelingen voor hoofdzaak aanleg Schepen b. I in Aangezien de wordt be- - 4 slissing plaats - van aan meestal een te ruim schipper doen van om een (anders dan voren wordt te in afstand Capaciteit overnachtingsplaatsen. de bepaling teit op een bepaald trajectlengte en en a f v a a r t . Aan (die van gevarieerd hand kunnen van veel traject plaats gebruik Inrichting is in feite plaats Deze fen van rustige de enige Voorts een Om sociale l i j k t breidere heden die op- bloktijden gemiddelde berekend hoe- overnachtings- of afmeergelegenheid aan bedoeld een overnachtings- voor r u s t p l a a t s aan het verschaf- schippers ankerplaatsen gescheiden van tegemoet leven, eis l i g -of 7.06/7.07 meer de in die op zijn. dienen ook en de maken. anker- alleen veilige kegelschepen art. van gesteld. immers doorreis en en wordt zijn uitgegaan een moeten de overnachtingsplaatsen. veilige Een zouden wordt ligplaatscapaci- worden van nood) km. ingevoerde globaal van vaarsnelheid worden) kan per 30 wordt gemiddelde uurintensiteiten schepen ca. benodigde traject de de de op geval genomen, onderlinge Voor gesteld overnachtings- het te aard) het te zijn voor op normale- grond van R.P.R./B.P.R. komen die aan onder gewenst voorzieningen op te andere de behoeften (van schippersbevolking enkele creeeren, plaatsen zoals uitge- mogelijk- om: - een auto - huisvuil - te aan af de te wal te zetten, geven, telefoneren. Aan dergelijke bij een verblijf f a c i l i t e i t e n van enkele bestaat dagen vooral behoefte (weekend). - 5 - verblijf Een van nog langere overnachtingsplaatsen, in duur het z a l , op algemeen deze niet worden toegestaan. f • Beheer Het van o v e r n a c h t i n g s p l a a t s e n . beheer gericht van te zijn, daadwerke1ijk geboden Binnen overnachtingsplaatsen dient tot en dat aan de voldoende doorgaande de er op scheepvaart mogelijkheid wordt overnachten. d i t kader nachtingshavens, zijn, voor wat verschillende betreft de over- beheersmodellen m o g e 1 i j k. Het beheer door mogelijkheden, aan g . de (b.v. havens kan overheid worden primaire doelstelling het havens lagere mits Gemeentelijke Voor een niet voor Ook bestaat langere dient wel Of een gemeente1ijke in de z i n van lijkheden i n gegarandeerd, z a l worden van de t i j d havengeld deze de ook de havens). Echter afhankelijk tot voorzieningen ankerplaatsen. lijkheid wordt direct gemeentelijke meer van de dat voldaan. havens. overnachten die i s een haven nota en gebruik vaarweg Vaak deze dan b.v. de ligplaats te te betaald. als moet moge- nemen. overnachtingshaven worden alternatieve omgeving. deze havens worden van behoren bieden comfort in gemaakt aangeduid i s overnachtingsmoge- - 6 - 4. Uitwerking a. van Beschouwing Na de uitgangspunten der routes realisatie (zie punt van b ) , kan uitzondering langs de alle plaatsen van (zie bijlage). in uitvoering zijnde worden het gesteld dat, vaarwegvak vaarwegen werken met Gorkum-Lobith, voldoende overnachtings- zijn. Hierbij zijn het Rijk van de alleen de overnachtingsplaatsen i n beschouwing gemeente1ijke genomen. havens Voor wordt de van functie verwezen naar 3 . g. Bovenstaande noemde en stelling overwegingen i s bevestigd organisatie De Gorkum van de van Het Ook ankeren ge- schippers- benedenstrooms buiten en t e r hoogte ten t e r voorkoming deze plaatsen de Nieuwe van betonning Merwede ZW de van de Kop Spiering- van levert waar de tijdverlies. geen hinder of bevonden overnachtingsmogeworden, k a a r t b i j l a g e aangegeven; voorts zijn op i s vermeld kegelschepen Recente Op en voldoende capaciteit b. de steeds b i j Werkendam, daar op nog Boven- die vaarwegvakken de b i j 3b. op. lijkheden op brede Wiel liggen gevaar de (RWS)waarnemingen met gesignaleerd Gorkum, Oude sluis) eigen overleg d i e nu relatief de op op Schuttevaer. worden (tegenover en i n het ankerliggers van i s gegrond een een of aparte situering staat eveneens en opgenomen, aanlegplaatsen aanwezig zijn voor zijn. actxviteiten. drietal uitgevoerd plaatsen (of zijn recentelijk in uitvoering) t.b.v. werken het scheppen van o v e r n a c h t i n g s f a c i 1 i t e i t e n : - Dordtsche Het K i l (nabij havenbekken dende wegen gereed. In technische en de 1987 s-Gravendeel) i s i n ruwbouw de loop op van de z a l de ca. 60 met aevaarlinke gereed. taluudbekleding 1986 overwegingen kleibekleding Begin 1 haven z a l de worden ca. 15 toeleiin 1985 u i t milieugeachte aangebracht. operationeel l i g p l a a t s e n waarvan stofffin . komen noodzakelijk bodem De zijn voor met schepen - 7 - - Waal Het de Haaften) grondwerk in vormgeving Het in de van het najaar kunnen haven de steigerbestek zal - (nabij van voor voor deze doende wordt i s aanbesteed, zodat 1985 categorie ligplaatsen aanwezig ruimte gewerkt. de haven ligplaatsen op "Plofsluis" extra gerealiseerd, het A-R-kanaal reeds z i j n . waarmede thans Voor voldoende capa- de volniet overnach- aanwezig. Gorkum-Lobith. nog onvoldoende z i j n . om zg. i s u i t e e n g e z e t dat vaarwegvak 20 aan Nieuwegein) aanwezig waren vaarwegvak 4a. ca. (nabij b i j de tingsmogelijkheden Onder over kegelschepen kegel-schepen Het terwijl beschikken. i s recent c i t e i t gereed, haveningang Amster dam-Ri j n k a n a a l Hier i s De v e i l i g r i v i e r en alleen op d i t overnachtingsplaatsen biedt hier onvoldoende rustig langs de vaarweg te vermeld i s op d i t gedeelte ankeren. Zoals reeds eerder overnachtingshaven i n Haaften ligplaatsen), terwijl lijkheid 45 zijn in de Tiel Op er voor voor het van van het i s . Daarnaast beperkte sluizen gestelde overnachtingshavens Gorkum-Lobith Haaften de overnachtingsmoge- aanwezig overnachten (20 mogelijkheden b i j St. Andries, Weurt. grond wegvak Lobith schepen voorhavens en in i n uitvoering de 2 30 3c. km.) naast (afstand zijn de langs tussen het de vaar- overnachtingshaven in overnachtingshavens gewenst waarvan capaciteit i n 20 overnach- tingsplaatsen i s de nog ± in Welke locaties zoek. Gedacht zandingen i n eerste op a 30 gesteld. in aanmerking wordt de aanleg aan het komen i s nog (mede)gebruik uiterwaarden. in onder- van ont- - 8 - Gelet op de afstand problematiek kanaal (te P.G.E.M. bij de aan een te rond de kleine en de sluis Nijmegen-Lobith voorhaven capaciteit beperkte te Weurt) locatie van van aanzien Haaften het de km) en de Maas-Waal- kolenhaven van overnachtingsmogelijkheden wordt voor ten noorden van een tweede haven een Weurt van haven gedacht in gemeen- wordt nagegaan welke tussen de de voorkeur verdienen. Nadat de uitkomst van bovengenoemd het daarop resultaten zijn kan worden kingkomende de Globaal moet voor op Planologische Wanneer worden een mogelijkheden 1 havens en infrastructurele notitie. wat van de (tijdsperiode aanleg van a 1,5 de jaar in kan werkelijk afhankelijk Dit 10 gere- mln. van De de te vergen. gerealiseerd valt wat haven. de prioriteitsste11ing werken. voor havens ca. t i j d van bekend kosten). afhankelijk nodige van aanmer- zijn en beide per en overleg consequenties inpassing i s tevens volgend en mogelijk- onderzoek t o t a a l b e d r a g van procedure deze deze de bedraagt doorlopen de realisatie worden bouwtijd aangegeven locaties betreft kend van Nijmegen potenti'ele heden van 25 Beun i ngen . Ten de (+ zullen budgettaire t.a.v. b u i t e n het andere kader a < cc < < it CU c 4-1 CO CO uroro c > -H w w C •H +J CO CO C c cu c E-i CU U < < o CJ > > CO CO cu T3 o- w z w > < I CO -P CU E CU QO <D C 03 CC X w X oo c QO c co •rH -P CJ r_> < Z CC x > CO (J CO •H -P X u CO c c > > X C-, CU 0 c CU 0 cu o N c c c • f-t CO CU •H +J CO o o -—I uvtLKNAlHllNGSHAVENS/PLAATSEN locatie capaciteit: gewone s c h e p e n I (beheer b i j het R i j k ) opmerkingen: kegelschepen route Rotterdam-Lobith/ Volkerak 1. V l u c h t h a v e n D o r d t s c h e K i l 45 15 2. V l u c h t h a v e n 30 2 Gorinchem 3. D a l e m s e G a t i n aanleg 3 4. A n d e l s e M a a s / W i l h . sluis 5. Haven t e H a a f t e n 20 20 6. V o o r h a v e n s l u i s S t . A n d r i e s 3 3 i n aanleg 1 a 2 a l s reserve, i n overlej met s l u i s m e e s t e r 7. V o o r h a v e n s l u i s Tiel 10 2 a l s reserve, i n overlej met s l u i s m e e s t e r 8. V o o r h a v e n s l u i s Weurt 20 1 a 2 a l s reserve, i n overlej met s l u i s m e e s t e r 9. V l u c h t h a v e n Lobith 10. B i e s b o s c h G a t v . d . V i s s e n II 45 4 15 ankerplaats route Volkerak-Belgie 11. V o l k e r a k s l . (remmingwerken) 12. V l u c h t h a v e n Dintelsas 13. V l u c h t h a v e n Tholen 10 a 20 4 a 5 4 13 a 15 1 14. K r e e k r a k s l u i z e n 27 a 30 3 15. 25 2 a 3 16 a 18 1 a 2 Krammersluizen 16. V l u c h t h a v e n Zijpe 17. Wemeldinge 17 a 20 2 18. Hansweert 40 2 19. Vlissingen 20. Breskens 13 21. Terneuzen 13 I I I route 2 a 3 1 a 2 Amsterdam-Tiel 30 22. Weesp 23. s l u i s N i g t e v e c h t 24. Breukelen 25. Maarssen 26. Maarssen 10 10 27. U t r e c h t 40 28. Nieuwegeinsebrug 10 29. Plofsluis 30. Nieuwegein 31. P r . B e a t r i x s l . 32. 4 8 (Lekkan.) Schalkwijksebxug 33. p r . I r e n e s l u i s 30 15 20 4 4 34. P r . M a r i j k e s l u i s 35. P r . B e r n h a r d s l u i s T i e l 4 10 2 i n aanleg - 2.1 - Bijlage Aandeel van g e v a a r l i j k e 2 stoffen schepen o p de B e n e d e n Merwede en W a a l . - 2.2 - Aandeel van g e v a a r l i j k e stoffenschepen op de Beneden Merwede en de Waal. Beneden Merwede Vracht- (DVK-telpunt Papendrecht, tak 1) en tankschepen Aandeel s t o f f e n schepen g e v a a r l i j ke g e v a a r l i j ke stoffen Aantal J a a r x 103 1980 140,8 Laadv. Aantal in 1 0 t x 103 6 in lading schepen Laadv. 9,4 217,3 Aandeel G e v a a r l i j ke 106 t 14,8 6,7% 6,8% 1981 134,9 212,4 8,7 14,2 6,4% 6,7% 1982 127,6 201,4 9,8 16,0 7,6% 7,9% 1983 110,6 189,9 10,2 16,1 9,2% 8,5% Waal (DVK-telpunt Pannerdensche Kop, tak 3) Vracht- en tankschepen G e v a a r l i j ke Aandeel s t o f f e n schepen g e v a a r l i j ke g e v a a r l i j ke stoffen Aantal J a a r x 103 Laadv. i n 106 t Aantal x 103 Laadv. in 106 Aandeel lading schepen t 1982 128,2 218,4 14,1 22,8 10,9% 10,4% 1983 137,1 250,4 18,1 29,4 13,2% 11,7% Bron: R i j kswaterstaat , D i e n s t Verkeerskunde. Bijlage 3 Scheepsklasse-indelingen. - 3.2 3.1 DVK-indeling Schepen de met een indeling van staat volgt verdeeld laadvermogen de Dienst over acht groter dan 49 Verkeerskunde klassen. Deze ton van zijn de klassen volgens Rijkswaterzijn als genummerd: Laadvermogenklasse (ton) Klassenummer 0 50-199 1 200-449 2 450-749 3 750-1149 4 1150-1549 5 1550-2549 6 2550-4999 7 3.2 - 5000 CEMT-indeling Klasse Scheepstype Lengte Breedte Geladen (m) (m) Tonnage diepgang (m) - - - 300 5,05 2,2 300 50 6,6 2,5 600 Dortmund-Eemskanaalschip 67 8,2 2, 5 1000 IV Rijn-Hernekanaalschip 80 9,5 2,5 1350 V Groot-Rijnschip 95 11,5 2,7 2000 VI Duwstel 185 22,8 3,3 9000 0 Kleine vaartuigen I Spits 38,5 II Kempenaar III Bijlage I n v e n t a r i s a t i e h a v e n s en 4 stilligplaatsen. - 4.2 Overzicht en beknopte orrechrijving van havens en g e b r u i k e l i j k en s t i l l i g p l a a t s e n langs de Boven-Rijn en Waal nr. krnr/oever 1. 858 - 873.000 r.o. 2. 863.500 r.o. beknopte orrBchrijvjjTg-bijzondEa±ieden liggeld JA / NEEN BOR Rede van Lobith;gereserveerde NEEN BOR Vluchthaven; 5 s t e i g e r s , c a p a c i t e i t 45 gewone beheerder ankerplaatsen NEEN gewone schepen en 4 kegelschepen 3. 864 - 866 l . o . Wasser- und Schiffarhtst-BOR Tegenover de rede van L o b i t h , deels d u i t s gebied NEEN 4. 871 - 872.500 l . o . BOR Langs de zijde van de vaargeul, i n de birinenbocht NEEN 5. 884 - 884.400 l . o . gem. Nijrregen Waalkade OA 6. 885 - 886 l . o . BOR Langs de z i j d e van de vaargeul; o.a. i n gebruik NEEN voor het a f l o s s e n van berranriingen 7. 8. 887 l . o . 887.500 - 890 l . o . Rijkswaterstaat Voorhaven Weurt (Maas-Waal kanaal) c a p a c i t e i t ± d i r . Limburg 20 gewone schepen en 2 kegelschepen BOR Langs de z i j d e van de vaargeul, h c o f d z a k e l i j k t e r NEEN NEEN t e r hoogte van kmr. 888 - 889 9. 902 - 903 l . o . BOR Langs de z i j d e van de vaargeul; bovenstrcoms NEEN bunkerstation Druten 10. 913.300 r.o. Rijkswaterstaat Voorhaven T i e l (Amsterdatrr-Rijnkanaal). d i r . Utrecht C a p a c i t e i t : ± 10 gewone schepen en 2 kegelschepen NEEN 11. 915 - 916 l . o . BOR Langs de z i j d e van de vaargeul; we gens l i c h t b o e i e n n i e t a l t i j d gunstig NEEN 12. 922 - 923 l . o . BOR Langs de z i j d e van de vaargeul; weinig gebruikt NEEN 13. 922 - 923 l . o . Rijkswaterstaat Voorhaven S t . Andries (Kanaal van S t . Andries) NEEN d i r . Limburg C a p a c i t e i t : ± 3 gewone schepen en 2 kegelschepen BOR Langs de z i j d e van de vaargeul; b i j ZW. storm soms 14. 929 - 930 l . o . NEEN i n gebruik 15. 935 - 936 l . o . BOR Langs de z i j d e van de vaargeul; o.a. i n gebruik NEEN voor het a f l o s s e n van bemanningen 16. 936 r.o. BOR Haven t e Haaften; uitwijkhaven gereedgekorren i n 1985. NEEN C a p a c i t e i t : ± 20 gewone schepen en 3 kegelschepen 17. 946 - 947 BOR Langs de z i j d e van de vaargeul; weinig i n gebruik NEEN - 4.3 - O v e r z i c h t en beknopte o m s c h r i j v i n g v a n havens en s t i l l i g p l a a t s e n i n het Benedenrivierengebied. N r . Naam kmr. beheerder Beknopte o m s c h r i j v i n g - b i j zonderheden liggeld JA/NEEN 1. Het g a t i s een g e d e e l t e l i j k op d i e p t e ge- BER Dalemse Gat b r a c h t k r i b v a k en e r k a n a l i e n geankerd worden. Door BER t e g e b r u i k e n a l s u i t w i j k g e l e g e n h e i d v o o r schepen d i e d o o r b i j z o n d e r e NEEN om- s t a n d i g h e d e n hun r e i s moeten o n d e r b r e k e n . C a p a c i t e i t : momenteel ± 3 schepen. 2. 3. Boven Merwede 955 - 956 BER P l a a t s waar r e g e l m a t i g d o o r de scheep- (rechteroever t e r v a a r t v a n D u i t s l a n d komende worden gean- hoogte van G o r i n - k e r d om t e o v e r n a c h t e n . chem) G e m i d d e l d 4 schepen p e r n a c h t . Ri j ksvluchthaven 956 Rijkswater- Haven w e l k e i s v o o r z i e n v a n a l l e facili- s t a a t d i r . Z.H. t e i t e n . Gorinchem NEEN NEEN C a p a c i t e i t ± 30 gewone schepen en 2 kegelschepen. 4. Boven Merwede 957 BER P l a a t s waar r e g e l m a t i g d o o r de scheep- NEEN v a a r t met bestemming D u i t s l a n d w o r d t ge- (linkeroever) a n k e r d om t e o v e r n a c h t e n . G e m i d d e l d 2 schepen p e r n a c h t . 5. Boven Merwede 959 - 961 BER P l a a t s waar zo nu en dan d o o r de scheep- (rechteroever) 6. Boven Merwede NEEN v a a r t w o r d t g e a n k e r d om t e o v e r n a c h t e n . Door BER w o r d t overwogen om deze a n k e r - BER (linkeroever t e r p l a a t s m i d d e l s b o r d e n aan t e geven en h o o g t e van Werken- i n h e t t o e k o m s t i g B i j z . Reglement dam. N e d e r l a n d op t e nemen. ZW- NEEN G e m i d d e l d 5 a 6 schepen p e r n a c h t . I n h e t algemeen d r u k b e z o c h t e haven JA Gem. H a r d i n x - I n deze haven kunnen ± 1 5 JA veld nachten. 7. B i e s b o s c h haven Gem. 8. Gemeente haven Hardinxveld Werkendam schepen o v e r - - 4.4 - O v e r z i c h t en beknopte o m s c h r i j v i n g v a n havens en s t i l l i g p l a a t s e n i n het Benedenrivierengebied (vervolg). N r . Naam kmr. beheerder Beknopte o m s c h r i j v i n g - b i j z o n d e r h e d e n liggeld JA/NEEN 9. Gemeente haven Gem. S l i e d r e c h t Gemeente haven met g e r i n g e c a p a c i t e i t . Sliedrecht De haven l i g t i n de r e g e l v o l met bagger- JA materiaal. 10. K e t e l h a v e n Gem. 11. A n k e r p l a a t s Papen- 974,4 Papen- I n deze haven kunnen ± 1 5 schepen o v e r - JA drecht nachten. BER P l a a t s waar r e g e l m a t i g door a l l e c a t e g o - drecht (rechter- rie'en s c h e e p v a a r t met bestemming E u r o - o e v e r Beneden Mer- p o o r t , t e n a n k e r wordt gegaan om wede redenen. diverse NEEN Deze a n k e r p l a a t s i s t h a n s opgenomen i n Dordts 12. 1e Merwedehaven Gem. Dordrecht ankerreglement. De haven i s b i j n a g e h e e l v e r h u u r d aan bed r i j v e n . De gemeente h e e f t de b e s c h i k k i n g JA o v e r een l i g p l a a t s waar maximaal 2 s c h e pen kunnen o v e r n a c h t e n . 13. 23 Merwedehaven Gem. Dordrecht De haven i s b i j n a g e h e e l v e r h u u r d aan bed r i j v e n . V o o r k e g e l s c h e p e n z i j n e r twee s t e i g e r s b e s c h i k b a a r waar max. 4 kegel- schepen kunnen o v e r n a c h t e n na toestemming JA van de gemeente Havenmeester 14. 3e Merwedehaven Gem. Dordrecht De haven i s b i j n a g e h e e l v e r h u u r d aan bedrijven. N.V. Geen o v e r n a c h t i n g s m o g e l i j k h e d e n . 15. Nieuwe Merwede 962 - 965 BER P l a a t s b u i t e n de b e t o n n i n g waar regelma- (rechteroever b i j t i g door de s c h e e p v a a r t d i e de Zeeuwse Kop van de Oude w a t e r e n opgaat, t e n a n k e r w o r d t gegaan om Wiel) t e o v e r n a c h t e n . Gemiddeld 5 a 6 NEEN schepen per nacht. 16. Nieuwe Merwede kmr. 971 - 974 BER P l a a t s b u i t e n de b e t o n n i n g waar r e g e l m a t i g door de s c h e e p v a a r t , komende v a n a f de Zeeuwse w a t e r e n , t e n a n k e r w o r d t gegaan om t e o v e r n a c h t e n . Gemiddeld 2 a 3 s c h e pen p e r n a c h t . NEEN - 4.5 - O v e r z i c h t e n beknopte o m s c h r i j v i n g v a n havens e n s t i l l i g p l a a t s e n i n het Benedenrivierengebied kmr. N r . Naam beheerder (vervolg). Beknopte o m s c h r i j v i n g - b i j z o n d e r h e d e n liggeld JA/NEEN 17. G a t v a n de V i s s e n 978 - 979 BER P l a a t s waar r e g e l m a t i g d o o r de scheep- (linkeroever Nieu- v a a r t , komende v a n a f de B e r g s e Maas, t e n we Merwede) a n k e r w o r d t gegaan om t e o v e r n a c h t e n o f NEEN i n a f w a c h t i n g b e t e r weer op Zeeuwse wateren. C a p a c i t e i t : ± 1 5 gewone schepen R i j k s w a t e r s t a a t P l a a t s waar r e g e l m a t i g , v o o m a m e l i j k d o o r 18. R i j k s h a v e n d i r . N. B r a b a n t de s c h e e p v a a r t komende v a n a f de B e r g s e Moerdijk Maas w o r d t o v e r n a c h t o f b e t e r weer w o r d t (Hollandsch Diep NEEN afgewacht op de Zeeuwse w a t e r e n . C a p a c i - b i j Moerdijk) t e i t : ± 2 2 gewone schepen BER 19. Voorhavens BER 20. V l u c h t h a v e n D i n t e l 952 - 953 BER 1003 sluis Vluchthaven Dordtsche K i l V o o r de s l u i s o v e r n a c h t e n r e g e l m a t i g NEEN schepen. C a p a c i t e i t ± 20 gewone schepen Wilhelminasluis 23. ( i n a a n l e g ) NEEN C a p a c i t e i t : ± 4 gewone schepen rak) 22. V o o r m a l i g e H a r t e l - NEEN P l a a t s waar r e g e l m a t i g w o r d t o v e r n a c h t of b e t e r weer a f g e w a c h t . (Noord V o l k e - 21. A n d e l s e Maas, voorhaven kunnen ± 20 schepen afmeren Volkeraksluizen sas I n de n o o r d e l i j k e e n z u i d e l i j k e 984 Gemeente C a p a c i t e i t : ± 1 5 gewone schepen e n Rotterdam 6 kegelschepen DGSM/BER Deze haven z a l l i g p l a a t s b i e d e n aan ± 45 gewone schepen e n 15 k e g e l s c h e p e n NEEN NEEN Bijlage 5 Reglementen - 5.2 - 5.1 R e g l e m e n t e n langs Boven-Rijn en Waal Re ge 1 s _ s c h e_ej£v*a.artyjer k e^er^ Op de W a a l e n B o v e n - R i j n zijn het "Rijnvaartpolitie Reglement" (RPR), h e t " A c c o r d Europeen p o u r l e T r a n s p o r t d e s M a t i e r e s Dangereuses p a r Navigation s u r l e Rhin" a a n de S c h e e p v a a r t " Zowel tion van kracht. i n het "Rijnvaart Politie Europeen s u r l e Transport s u r l e Rhin" (ADNR) e n " B e k e n d m a k i n g e n zijn Reglement" a l si n h e t "Accord des M a t i e r e s Dangereuses p a r Naviga- e e n a a n t a l r e g e l s opgenomen t e n a a n z i e n v a n de s t i l l i g v e r b o d e n , o . a . - RPR 1983 a r t . 1.22 V o o r s c h r i f t e n v a n t i j d e l i j k e aard. - RPR 1983 H o o f d s t u k 7, a r t . 7.01 t/m 7.08 V o o r s c h r i f t e n v a n min o f meer permanente aard. - ADNR r a n d n u m m e r 10.504 R e g e l s als vrachtschepen v a n t o e p a s s i n g op zowel d i e gevaarlijke stoffen R_eg_e2 s_Geva^a£li jk_e_S^of_f^n£ch epen_ L L 1 V a n t o e p a s s i n g z i j n h e t RPR e n ADNR. vervoeren. tank- .2 R e g l e m e n t e n Op de zijn van Boven-, het Beneden- en Nieuwe (ARP) schillende i n de Reglement waarin het Bijzondere BPR Politie niet Reglementen en voor van In k r a c h t worden van Zuidwest Nederland, danwel alle vaarwegen bijna op de het Rijks het aan toekomstige vieren Bijzonder op ankeren Regle- aan- de op van hui- de r i - genoemd. Momenteel g e l d t voor h e t b e n e d e n r i v i e r e n g e b i e d h e t Regels BPR, met deze t i j d dige m.b.t. h e t ver- BER-gebied vorm worden samengevoegd, worden h i e r o n d e r mogelijkheden zijn verband gepaste en rijks- Wateren i n het z i j n d e B i j z o n d e r e R e g l e m e n t e n i n een en Tevens kracht. Noord artikelen rivieren voorziet. en enige n a b i j e toekomst van ment, w a a r i n kracht M e r w e d e , Oude Maas B i n n e n v a a r t p o l i t i e r e g l e m e n t (BPR) het Algemeen Reglement van kanalen het Benedenrivierengebied ARP volgende: scheepvaartverkeer en d i v e r s e B i j z o n d e r e Reglementen. Oude M a a s : H i e r mag ge niet geankerd worden behalve p l a a t s e n rondom D o r d r e c h t het Dordtsch zijn: - Ankerplaats nr. langs t u s s e n kmr. breed de 2, mag hier, gemeen z o a l s genoemd i n een van l i n k e r o e v e r van ± i n een langs de l i n k e r o e v e r van 979.1 en gedeelte uiteraard meter 977.1. 3, het 60 de Oude Maas nr. Maas t u s s e n kmr. Beneden Merwede: Behoudens in 976.4 en - Ankerplaats ter eni- Ankerreglement. Deze p l a a t s e n breed op met vak van ± 60 de meOude 979.7. bewesten kmr. 974.4 inachtname van de a l - geldende bepalingen, gedeelte bewesten overal geankerd worden. Op het grond van slechts 1 in een het worden vak Dordtsche geankerd van ± rechteroever van kmr. 975.2. 974.4 e n kmr. de 80 op meter Beneden 974.4 mag op Ankerreglement ankerplaats breed langs Merwede no. de tussen - 5.4 - Boven Merwede: H i e r mag, e v e n e e n s met i n a c h t n a m e meen g e l d e n d e v a n de a l g e - bepalingen, o v e r a l geankerd wor- den. Regels G e v a a r l i j k e Van In Stoffenschepen. t o e p a s s i n g z i j n h e t BPR e n ADNR. de t o e k o m s t volgende Regels zullen enige veranderingen optreden en z a l h e t gaan g e l d e n : Scheepvaartverkeer Scheepvaartverkeerswet en h e t B i j z o n d e r Reglement Zuidwest Ne- d e r l a n d danwel h e t R i j k s Wateren Reglement. Oude M a a s : Ten a n k e r liggen niet Beneden Merwede: Ten a n k e r met liggen niet verkeerstekens voorbeeld toegestaan. toegestaan aangegeven behalve plaatsen. de a n k e r p l a a t s P a p e n d r e c h t op Bij- v a n ± 80 m e t e r b r e e d l a n g s de r e c h t e r o e v e r v a n d e B e n e den Merwede nog nader kerplaats t u s s e n k m r . 974.4 e n 9 7 5 . 2 e n de met v e r k e e r s t e k e n s a a n t e g e v e n a n a a n de l i n k e r o e v e r t e r hoogte van kmr. 9 6 9 . Boven Merwede: Ten anker in l i g g e n n i e t t o e g e s t a a n b e h a l v e o p de de t o e k o m s t met v e r k e e r s t e k e n s aangegeven p l a a t s e n . B i j v o o r b e e l d de a n k e r p l a a t s v a n ± 80 meter breed l a n g s de l i n k e r o e v e r v a n de B o v e n Merwede t u s s e n k m r . 9 5 9 e n 9 6 1 . R e g e l s G e v a a r l i j k e _ S t : o f _ f erisch_ep_en_. Van toepassing zijn toelichting: ( e n b l i j v e n ) h e t BPR e n ADNR. H e t RPR e n BPR z i j n , op e n k e l e d e t a i l s n a , g e l i j k - luidend. Het RPR i s t e r u i t v o e r i n g overeenkomst (Herziene k r a c h t i n andere van een i n t e r n a t i o n a l e R i j n v a a r t a k t e ) en ook v a n Europese landen. H e t BPR i s a l l e e n v a n k r a c h t i n N e d e r l a n d . Bijlage Tellingen 6 ankerliggers. - 6.2 6.1. Tellingen - i n het Bovenrivierengebied Onderstaande gegevens z i j n g e b a s e e r d op t e l l i n g e n v a n de d o o r de p a t r o u i l l e d i e n s t e n op h e t t r a j e c t L o b i t h - G o r i n c h e m . overnachtingen datum op d e rivier* vluchthavens voorhavens Tiel Weurt ( M a a s - W a a l (A'damkanaal) Rijnkanaal) 2 0 3 ** 4 0 0 ** 0 ** 3 4 ** 1 140 ** 1 0 ** 4 101 ** 0 0 ** 0 174 ** 7 1 ** 4 139 1 9 4 30-11-1977 155 ** 13-12-1977 114 ** 14-12-1977 129 7- 3-1978 20-11-1979 Tiel ** ** 8- 3-1978 Andries Lobith 3 144 29-11-1977 St. 1 11-12-1979 67 ** ** 0 0 ** ** 12-12-1979 76 ** 0 2 ** 2 28- 1-1981 90 32 12 1 ** 1 4- 2-1981 69 16 9 2 12 3 38 1 40 4 21-11-1979 0 1-12-1981 86 21 1 1 2-12-1981 89 23 10 1 8-11-1982 55 13 13 2 18 2 ** 9-11-1982 81 20 7 2 29 18- 1-1983 52 30 1 1 1 21 2 19- 1-1983 44 23 11 3 23 2 20- 3-1984 65 15 8 0 20 1 21- 3-1984 84 26 16 3 23 1 27- 3-1984 49 18 28- * 3-1984 50 11 I n c l u s i e f rede van Lobith ** n i e t 5 11 0 16 1 0 20 0 en Waalkade Nijmegen. opgenomen C i r c a 5% v a n h e t a a n t a l gevaarlijke stoffen overnachtende schepen b e t r e f t s c h e p e n met ( a l l e e n s c h e p e n met e e n o f t w e e b l a u w e kegels). - 6.3 - V o o r 1981 t/m 1984 z i j n i n o n d e r s t a a n d e t a b e l de a n k e r l i g g e r s op de r i v i e r nader u i t gewerkt: datum totaal LobithMaas-Waal kanaal Maas-Waal k a n a a l - Zaltbommel/Haaf t e n - Zaltbommel/Haaften Gorinchem (Nijmegen) 28-1-1981 90 56 21 13 4-2-1981 69 47 16 6 1-12-1981 86 64 14 8 2-12-1981 89 57 24 8 8-11-1982 55 40 9 6 9-11-1982 81 61 14 6 18-1-1983 52 35 10 7 19-1-1983 44 24 13 7 20-3-1984 65 48 14 3 21-3-1984 84 57 21 6 27-3-1984 49 27 19 3 28-3-1984 50 38 9 3 gemiddeld 67,8 46,2 15,3 6,3 - 6.4 - 6.2 T e l l i n g e n i n het Benedenrivierengebied I n de maanden f e b r u a r i e n maart 1983 z i j n e r d o o r de S c h e e p v a a r t d i e n s t v a n de d i r e c t i e B e n e d e n r i v i e r e n t e l l i n g e n v e r r i c h t n a a r h e t a a n t a l a n k e r l i g g e r s op de g e b r u i k e l i j k e a n k e r p l a a t s e n . De t e l l i n g e n z i j n op v e r s c h i l l e n d e t i j d s t i p p e n zowel overdag a l s 's-nachts v e r r i c h t . Hieronder h e t r e s u l t a a t van deze t e l l i n g e n . Vaarweg Ma and Aantal Kmr. 1. o f Aantal r . oever t e l d a g e n schepen incl. Aantal Route kegelschepen kegelschepen v o o r de c[ehele telperiode Boven Merwede f e b r u a r i 953,8 (Gat Boven Merwede maart Boven Merwede f e b r u a r i 955, 27 4 0 Europoort r.o. 27 0 0 II r.o. 27 20 6 II r.o. v.Dalem) 953,8 (Gorinchem) Boven Merwede maart r.o. 22 12 6 it Boven Merwede f e b r u a r i 959-961 l . o . 27 81 11 II 27 88 9 II 27 8 0 31 2 0 II 58 8 0 II 17 100 1 955 (Werkendam) Boven Merwede maart 959-961 l . o . Beneden Merwede f e b r u a r i 975 r.o. ti (Papendrecht) Beneden Merwede maart 975 Beneden Merwede f e b r . / diverse maart Nieuwe Merwede r.o. plaatsen f e b r u a r i 978-979 l . o . Scheldemond (Gat v . d . Vissen) Nieuwe Merwede maart 978-979 l . o . 21 123 5 II Nieuwe Merwede f e b r u a r i 964-964 r . o . 27 17 2 Europoort II (Werkendam) Nieuwe Merwede maart 962-964 r . o . 26 30 3 Nieuwe Merwede febr./ diverse 58 8 2 maart plaatsen Scheldemond - 6.5 - R e s u m e r e n d g e v e n de t e l l i n g e n derstaande routes het volgende i n het Benedenrivierengebied voor de o n - beeld. Europoort - Ruhrgebied 270 a n k e r l i g g e r s o p 30 t e l d a g e n , m.a.w. e r w o r d e n g e d u r e n d e h e t etmaal gemiddeld gehele steeds 9 a n k e r l i g g e r s aangetroffen. Scheldemond - Ruhrgebied 231 ankerliggers etmaal gemiddeld o p 32 t e l d a g e n , m.a.w. e r w o r d e n g e d u r e n d e h e t gehele steeds 7 ankerliggers aangetroffen. O p m e r k e l i j k i s d a t de a n k e r p l a a t s e n t . h . v . Werkendam e n h e t G a t v a n d e Vissen sterk favoriet zijn. D i t komt d o o r b e t o n n i n g , waardoor deze schepen alsmede -meestal wind. door hetfeit zuidwesten- g u n s t i g e s i t u e r i n g b u i t e n de betrekkelijk d a t de schepen daar veilig en r u s t i g i n de l u w t e liggen liggen, v o o r de
© Copyright 2024 ExpyDoc