Lees meer - Park Helbergen

Helbergen
Z utp h en
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | maart 2014 | in opdracht van gemeente Zutphen
l ode w ijk b a ljon la nd schapsa rchitecten
Colofon
opdrachtgever
gemeente Zutphen
afdeling Programma's & Projecten
's Gravenhof 2
7201 DN Zutphen
Chantal Hofman - projectleider
ontwerper
LODEWIJK BALJON landschapsarchitecten
Cruquiusweg 10
Postbus 1068
1000 BB Amsterdam
(020) 625 88 35
[email protected]
www.baljon.nl
Lodewijk Baljon - landschapsarchitect/directeur
Robert van der Horst - senior projectleider
Lisa Biris - ontwerper / planuitwerper
Amsterdam, maart 2014
i N HOu DsOPGAV e
1.
2.
inleiding
1.0
context Helbergen
5
1.1
programma van eisen
5
1.2
aandachtspunten coalities
9
1.3
proces
9
ontwerp
2.0
3.
4.
5.
het voorlopig ontwerp
11
planstructuur
4.6.6
zijweggetjes
41
4.6.7
Vierakkerse Laak
43
park
5.1
ontwerp
47
5.2
bomen
51
5.2.1
populieren
51
5.2.2
bomenstructuur
53
5.3
hagen en heesters
55
5.4
overige vegetaties
57
5.5
spelen
61
3.0
inleiding
13
3.1
autoverkeer
13
3.2
langzaamverkeer
15
3.3
hulpdiensten
17
6.0
inleiding
67
3.4
vuilniswagen
17
6.1
uitgangspunten kavelpaspoorten
67
3.5
peilen maaiveld
19
6.2
sturing
69
3.6
waterstructuur
21
6.3
voorbeeld kavelpaspoort
3.7
nutsvoorzieningen
21
6.
kavelpaspoorten
fase 1
6.4
6.3.1
kavel vrijstaande woning
70
6.3.2
kavel 2^1 woning
71
6.3.2
kavel dijkwoning
72
speciale kavels
73
4.1
groen buurtje
23
4.2
principeverkaveling
25
4.3
groenstructuur
27
4.4
erfgrenzen
29
plankaart
1:500
A1
31
opgewerkte plankaart
1:500
A0
4.5
erfgrenzen dijkwoningen
4.6
profielen
4.6.1
toegangsweg
34
4.6.2
ontsluitingsweg
35
4.6.3
groen aan de IJssel
37
4.6.4
karrenpad
38
4.6.5
voet/fietspad
39
BIJLAGEN
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
3
4
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
1.
iNleiDiNG
1.0
1.1
contextHelbergen
De voormalige sportvelden van Helbergen nemen een
bijzondere plaats in in het stedelijke/landschappelijke weefsel van
Zutphen, zoals bijvoorbeeld aangegeven in de Groenatlas. Een plek
voor een eigenaardig park en een apart woonmilieu.
programmavaneisen
Aan het Voorlopig Ontwerp (VO) liggen de nodige
uitgangspunten ten grondslag. Als stedebouwkundige vertrekpunten
zijn onder andere de globale bouwvlekken, de groenzone, de
verhouding tussen uitgeefbaar en openbaar gebied en de
gebiedsontsluiting meegegeven. De analyse van de plek leidde ook
tot randvoorwaarden. De input van de coalitie Wonen en de coalitie
Groen leverde extra inzichten en wensen. En het plan moet voldoen
aan de gebruikelijke technische en duurzaamheid vereisten. Bovenal
ligt de basis voor het ontwerp in de landschappelijke kwaliteit van
Helbergen; het samenstel van dijk, bomen, waterlopen, wegen en
open ruimte en de verbanden die deze elementen hebben met de
omgeving.
De interactie tussen plan en omgeving speelt zich dus af in fysiek
ruimtelijke vorm, maar ook tussen aanwezige en nieuwe bewoners.
Dit heeft geresulteerd in een heldere planopzet: eenvoudig van
opbouw, precies in vorm, materiaal en maatvoering, bepalend ten
aanzien van de sfeer van woonomgeving en groenzone en de
aansluiting op het landschap.
Tenslotte ondersteunen de (concept) kavelpaspoorten het beoogde
karakter van de nieuwe buurt.
ligging
Groenatlas
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
5
8
1
2
3a
4
3b
5
7
1
6
5
7
4
1
randvoorwaarden fase 1 en park
6
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
1.
iNleiDiNG
Randvoorwaarden woonvlek fase 1:
- 53% openbaar, 47% privé
- 29 woningen
- realisatie tussen 2017-2021
- vrije kavels en 2^1kap woningen
- dijkwoningen
- kavels minimaal 400 m2
- woningen op elkaar betrokken
openbaar 53%
terrassen & oprijpaden privé
Randvoorwaarden fase 1 en park:
1. plangrens bouwvlek fase 1 en plangrens park
2. profiel van vrije ruimte: geen bebouwing en bomen tot 7 m
vanaf de teen van de dijk
3. kwel
a. tot 50 m zone geen vijver
b. tot 100 m zone vijvers met vergunning
4. waardevolle bomen met hoge toekomst verwachting
5. waterleiding, 3 m aan weerszijden vrij van bebouwing
6. park onderdeel van ecologische verbindingszone
7. aansluiting woonvlekken
8. Groenatlas: positie Vierakkerse Laak
bebouwing privé
uitgeefbaar 47%
verhouding uitgeefbaar - openbaar
2017-2021
1. vrije kavels
2. dijkwoningen
vanaf 2021
3. vrije kavels
4. appartementen /
dijkwoningen
exploitatie
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
7
8
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
1.
iNleiDiNG
1.2
aandachtspuntenvanuitdecoalities
Twee coalities, elk met een eigen invalshoek (Groen en
Wonen) hebben vanaf het begin bijgedragen aan het formuleren van
doelstelingen voor de ontwikkeling van Helbergen. In onderlinge
afweging heeft dat tot de volgende samenhangende lijst van
aandachtspunten geleid.
• sociale cohesie in wonen en sociale verbanden in groen
• groen buurtje aan de IJssel
• variatie in kavels
• goede verhouding tuin - wonen
• zelfstandig of collectief bouwen
• gecoördineerde vrijheid
• voorkomen van excessen
• beperken nokhoogte en goothoogte
• ontwikkelen richtlijnen voor vrije kavels (kavelpaspoorten)
• duurzaamheid & gebruik lokale materialen
• wonen aan de IJssel (zicht)
• verbinding langzaamverkeer: noord-zuid en oost-west
• visiekaart groenstructuur 2040 uit Groenatlas (ecologische oostwest verbinding)
• overgang park - wonen door middel van groen
• park dient groter maatschappelijk belang
• gelaagde, ecologisch rijke, vegetatie
• zichtlijn door park (noordoost - zuidwest)
• weren van brommers op het voet/fietspad
• natuurspeelplaats met educatie
• ecologisch beheer
• monumentale boomgroepen en solitaire bomen
• populieren gefaseerd weghalen
• IJsselgevoel
1.3
proces
Het planproces is begonnen met een gezamenlijke schouw van
het gebied: een goede manier om het gebied en elkaar te leren kennen. Met
behulp van een reeks workshops zijn de gedachten van de coalities in het
ontwerp verwerkt. Voorstellen en alternatieven zijn onderzocht. Daarbij zijn
de coalities nadrukkelijk betrokken bij het maken van de afwegingen hoe
uitgangspunten, wensen en eisen het beste in het plan tot hun recht kunnen
komen; uiteraard binnen de randvoorwaarden.
Technische zaken en kwesties rond belemmeringen en cruciale onderdelen
zijn in de gemeentelijke werkgroepen aangepakt.
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
9
10
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
2.
ONt werP
2.0
hetvoorlopigontwerp
Het plan geeft uitdrukking aan de plek, de wensen van
de coalities, de stedebouwkundige randvoorwaarden en de
technische vereisten. Kenmerkend is de ruime opzet van het
woonbuurtje en de doorlopende groenzone. De vloeiende begrenzing
en de groene overgang naar de tuinen versterken de het continue
ruimtelijke vorm van het landschap en het ecologische karakter van
het park. Er wordt een hoge biodiversiteit nagestreefd.
Een stelsel van zichtlijnen legt verbindingen met de omliggende
buurten, de IJssel, de Vierakkerse Laak en de groene zones van de
stad.
Het is een aangenaam groen buurtje, met vrijstaande en 2^1
kapwoningen. Duurzame en vriendelijk ogende materialen bepalen
het beeld.
Tussen de woningen loopt, licht slingerend, een breed en groen
profiel. Naar het westen opent de ruimte zich geleidelijk naar de
IJssel. De woningen zijn alle op deze open ruimte gericht, en dus op
elkaar betrokken.
De maat van de ruimte van het binnengebied, een opeenvolging van
smal - breed - smal en vervolgens weer breed, biedt de gelegenheid
om te spelen en vormt tevens een krachtig landschapsbeeld.
In het park zijn een tweetal zichtlijnen opgenomen die ook de relatie
zoeken met de dijk en de rivier. Hiermee wordt het binnengaan van
de buurt en het wandelen door het park tevens een ervaring van het
landschap.
verhoudingen openbaar - privé
zichtrelatie met de IJssel
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
11
autoverkeerstructuur en parkeren
12
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
3.
PlANstruCtuur
3.0
inleiding
De woningen in fase 1 zijn bereikbaar via een
overzichtelijk en eenvoudig stelsel van straatjes en paden met een
herkenbare hiërarchie.
3.1
autoverkeer
De straten dienen hoofdzakelijk voor langzaamverkeer
en voor de ontsluiting van de woningen. De intensiteit van het
verkeer, dat het kleine aantal woningen met zich meebrengt, is zo
gering dat het mogelijk is de straat voor al het verkeer te gebruiken.
Voor gemotoriseerd verkeer lopen de straten dood, via de zijweg en
het karrenpad is een mogelijkheid om te keren.
Naast het beperken van de hoeveelheid verharding, als
duurzaamheiddoelstelling, ontstaat op deze wijze ook het beoogde
informele, groene beeld. Passend hierbij is de gebakken straatklinker.
Het groene beeld wordt versterkt door het parkeren, voor zover niet
op eigen erf, een groene materialisering (grastegels) mee te geven.
autoverkeer
bestemmingsverkeer
inritten
parkeren openbaar
parkeren privé
parkeren op grastegels
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
13
langzaamverkeer
14
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
3.
PlANstruCtuur
3.2
langzaamverkeer
Alle wegen in fase 1 zijn voor gemengd verkeer.
Hierdoor kunnen de voetganger en de fietser zich vrij door de wijk
kunnen bewegen. Voor de voetganger (en meestal ook de fietser)
is het netwerk doorgaand. Er ontstaan aangename ommetjes en
verbindingen met de directe omgeving.
Door het park lopen diverse paden die zowel in een noordzuidverbinding als een oost-west verbindingen voorzien.
Aan de westzijde is de aansluiting op de IJsseldijk van belang en aan
de noordzijde is door een voetgangersbrug een nieuwe verbinding
voorzien met de aangrenzende parkruimte.
In aanvulling op de hoofdpaden zijn in het park enkele informele
graspaadjes die, met name voor de spelende kinderen, een
avontuurlijke doorsteek bieden naar fase 2.
Aan de noordzijde van het plan loopt een onderhoudspad (gras)
waarmee de hagen bereikbaar zijn.
voet-/ fietsvekeer
voetgangersbrug
route over de IJsseldijk
informele graspaden
onderhoudspad
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
15
afvalinzameling
16
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
3.
PlANstruCtuur
3.3hulpdiensten
Alle wegen zijn geschikt voor nood- en hulpdiensten.
De brandweer kan zijn voortuigen opstellen op de rijweg, waarmee
alle woningen bereikbaar zijn binnen een straal van 40 meter.
3.4vuilniswagen
De vuilniswagen bedient alle woningen via de weg in het
midden (binnengebied). Via het karrenpad kan worden gekeerd.
Het aanbieden van containers geschiedt voor alle woningen aan de
hoofdontsluiting.
De hulpdiensten en de vuilniswagen hebben extra bewegingvrijheid
door het gras in de bermen te verstevigen.
route hulpdiensten
route vuilniswagen
aanbiedplaats afvalinzameling
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
17
+8.00 NAP
+8.20 NAP
7.90 NAP
+8.00 NAP
+8.00 NAP
+7.80 NAP
+7.50 NAP
+7.10
+7.50 NAP
NAP
+6.00 NAP
NAP
+6.75
+7.00
NAP
+6.75
NAP
hoogtes
18
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
3.
PlANstruCtuur
3.5
maaiveldpeilen
De ophoging van het gebied wordt tot het minimum
beperkt. Achter de rivierdijk maakt kwel wel enkele maatregelen
noodzakelijk. Het woonbuurtje komt hoger te liggen. Naast de
civieltechnische voordelen, vormt zich zo een markante overgang met
het lager gelegen park. Dat heeft zowel voordelen voor de privacy
(overgang openbaar-privé) als de ecologie (gradiënt droger-natter).
Daar naast loopt het terrein af van de dijk naar de Laan van Eme.
De ophoging van fase 1 dient een jaar voor de aanvang van de bouw
te geschieden. De grond komt zo veel mogelijk uit het terrein zelf
(ontgravingen voor waterstructuur).
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
19
waterstructuur (berging, infiltratie en afvoer hemelwater)
20
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
3.
PlANstruCtuur
3.6
waterstructuur
Hemelwater wordt vanaf de wegen opgevangen in
greppels. Daar kan het water grotendeels infiltreren. Bij groot
aanbod kan het water overstorten naar de Vierakkerse Laak.
Over de greppels liggen een vlonderbrug of plankiers ter
overbrugging.
3.7 nutsvoorzieningen
In het VO zijn de nodige reserveringen voor de
nutsvoorzieningen opgenomen. De opbouw van de profielen is
zodanig dat voldoende ruimte is voor de ondergrondse infrastructuur
en combinatie met de geplande bomen. In het DO wordt dit verder
uitgewerkt.
In het park is rekening gehouden met de (toekomstige) waterleiding
van Vitens waar met bomen en bouwwerken aan weerszijden 3 m
afstand dient te worden gehouden.
reservering
kabels- en leidingenstrook (oranje)
reservering
riolering (blauw-groen)
waterleiding Vitens
3 m zone aan weerszijden
infiltratie greppels hemelwater
overstort
wadi
vlonderbrug / plankier
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
21
gemengde haag
bestaande bomen
graspad
(onderhoud)
bestaande bomen
bloemrijk gras (+ bloembollen)
privé hagen
greppels
diverse soorten bomen
‘groen’ parkeren
fase 1
22
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
4.
fA se 1
4.1
groenbuurtje
Men woont in Helbergen in een kleine buurt:
overzichtelijk, informeel, kleinschalig en op elkaar betrokken. De
groene kwaliteiten staan voorop. Het bijzondere landschappelijke
gegeven, wonen nabij de IJssel krijgt vorm door het groene binnen
gebied te richten op de dijk.
Voor de inrichting geldt hier openheid ten behoeve van het gevoel
van ruimte en zicht op de omgeving. Het binnengebied opent zich
richting de IJssel Het groen heeft een karakter passend bij het
landschap en geeft het buurtje eigenheid. Samen met het park heeft
het groen grote diversiteit.
Het is een aangenaam, kindvriendelijk en autoluw binnengebied.
Het parkeren, voorzover niet op eigen terrein, is een onopvallend
onderdeel van de ‘groene’ ruimte: in de berm op tegels met een
grasvoeg.
Duurzaamheid van de materialen staat voorop. Alle wegen zijn
bestraat met gebakken klinkers. Bij het plaatsen van de bomen is
rekening gehouden met de ondergrondse infrastructuur, zodat ze in
de toekomst tot volle wasdom kunnen komen.
De berm wordt deels benut voor infiltratie van regenwater.
zichtrelatie met de IJssel
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
23
principe verkaveling
24
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
4.
fA se 1
uitgeefbaar 47%
principeverkaveling
Om te komen tot een haalbare grondexploitatie zijn
enkele duidelijke uitgangspunten voor de verkaveling mee gegeven.
Een goed deel uitgeefbaar terrein (53% openbaar, 47% privé), 29
woningen in de eerste fase, realiseerbaar tussen 2017-2021. De
woningen zijn gemengd vrijstaand en 2^1 kap. Daarnaast ruimte
voor specifieke dijkwoningen. De kavelgrootte is minimaal 400 m2;
vanwege het groene beeld bijvoorkeur groter.
terrassen & oprijpaden privé
4.2
bebouwing privé
openbaar 53%
verhouding uitgeefbaar - openbaar
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
25
gemengde haag
bestaande bomen
bestaande bomen
bloemrijk gras (+ bloembollen)
diverse soorten bomen
fase 1
26
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
4.
fA se 1
4.3
groenstructuur
De beplanting draagt bij aan de ruimtelijke opbouw van
Helbergen. Daarnaast scheppen bomen, gras en hagen de juiste
landelijke informele sfeer. Daarboven is de vegetatie zo opgebouwd
dat door diversiteit, dracht en dekking ecologische waarden ontstaan.
Juist in het groen komt de landschappelijke kwaliteit van het gebied
tot uitdrukking.
Er is een grote afwisseling aan bomen en heesters, gericht op
seizoensaspecten, vruchten en passendheid bij de plek. Park en groen
in het buurtje sluiten op elkaar aan, bijvoorbeeeld door bloembollen
in het gras als aanvulling op het bloemrijke grasland.
Dankbaar gebruik wordt gemaakt van enkele grote vitale bomen die
een goede toekomstverwachting hebben.
Langs randen van het park en het buurtje vormen gemengde hagen
belangrijke doorlopende elementen (kornoelje, hondsroos, liguster,
sleedoorn, gelderse roos, kamperfoelie).
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
27
erfgrenzen
28
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
4.
fA se 1
4.4
erfgrenzen
Alle tuinen worden met een haag afgezoomd. Aanleg en
instandhouding worden in de gronduitgifte vastgelegd. De hagen
spelen een belangrijke rol in het beoogde beeld, maar bewerkstelligen
ook het gewenste gebruik.
Aan de voorzijden van de kavels komen lage hagen van 1 m hoog,
evenals aan de zijkant van de kavel ter hoogte van de voortuin.
Langs de zijkanten van de woning dienen middelhoge hagen van 1
tot 2 m hoog te worden geplant.
Tot slot komen er langs de zijkanten van de achtertuinen hoge hagen
van 2 m hoog.
Op de overgang van de achtertuinen naar de grote openbare ruimten
komt (op openbaar terrein)een doorlopende gemengde haag.
voorbeelden gemengde haag
voorbeelden privé haag
particuliere haag, 1 m hoog
particuliere haag. 1 - 2 m hoog
particuliere haag, 2 m+ hoog
openbare gemengde haag
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
29
erfgrenzen
30
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
4.
fA se 1
4.5
erfgrenzendijkwoningen
Ook de dijkwoningen worden omgeven door een haag.
Deze zal aan de dijk, vanwege het uitzicht, niet hoog zijn, maar
vormt wel een belangrijk groen kader.
achterzijden & zijkanten kavels
dijk
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
31
32
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
33
toegangsweg
34
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
4.
fA se 1
4.6
4.6.1 toegangsweg
4.6.2 ontsluitingsweg
profielen
Het karakter van het buurtje wordt mede gevormd door
de opbouw van de profielen. Dragende elementen zijn de bomen, het
gras en de hagen. Passend in het rustige en informele beeld zijn de
smalle wegen en paden, het gemengde gebruik, de duurzame
materialen en landelijke elementen als de greppels en het ontbreken
van hoge opsluitbanden. Ruime voor kabels en leidingen is voorzien,
op een wijze dat de bomen goed kunnen uitgroeien.
ontsluitingsweg
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
35
groen aan de IJssel
36
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
4.
fA se 1
4.6.3 groenaandeIJssel
groen aan de IJssel
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
37
karrenpad
38
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
4.
fA se 1
4.6.4 karrenpad
4.6.5 voet/fietspad
voet - fietspad
voet-fietspad
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
39
zijweg (west)
40
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
4.
fA se 1
4.6.6 zijweggetjes
zijweg (midden)
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
41
rand Vierakkerse laak
42
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
4.
fA se 1
4.6.7 VierakkerseLaak
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
43
44
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
45
ecolo
gisch
gemengde haag met meerstammige bomen
bloem
- en k
ruide
nrijk g
raslan
speelveld
(gemaaid gras)
d
wadi
speelplek
eco
log
isch
em
e bomen
bloemrijk gras met parkbomen
ant
el-
zoo
m-
bom
en
bestaand
groepen
monumentale bomen
erfgrenzen
46
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
5.
PA rk
5.1
ontwerppark
De grondslag van het park is het streven naar ecologische
kwaliteiten. Het park kan een belangrijke schakel vormen tussen de
reeks van parken en de IJssel. Ook in beeld zoekt het park
aansluiting bij de landschappelijke positie. Lange zichtlijnen maken
de verbanden zichtbaar. De diabolovorm biedt een boeiende
opeenvolging van ruimte: breed, nauw, breed.
De ecologische doelstellingen komen tot uitdrukking in de
gelaagdheid van de opbouw van de vegetaties en de gradiënten van
droger naar natter. Dit komt de biodiversiteit ten goede. Niet alleen
de ecologie is het doel. Het is ook een aangenaam park voor
omwonenden met gebruikswaarde voor de omwonenden. De
ecologische invulling is hierop afgestemd en bevindt zich op een
realistisch niveau.
Daarnaast is het park van belang als uitloop voor de weidere
omgeving. De ligging aan de IJsseldijk is daarvoor een goed
uitgangspunt.
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
47
48
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
49
bestaande populieren
50
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
5.
PA rk
5.2
bomen
De opbouw van de beplanting zoekt aansluiting bij het
landschap. Dit komt tot uiting in een grote diversiteit: fruitbomen,
parkbomen, meerstammige bomen. Daarnaast is rekening gehouden
in de soortkeuze met de (potentiële) ecologie van het gebied.
5.2.1 populieren
De populieren langs het plangebied worden geleidelijk
gekapt. De fasering is gebaseerd op de volgorde van de bouw van
het buurtje in fase 1, de aanleg van het park en de bouwfase 2. Per
fase wordt telkens het betreffende deel van de populieren verwijderd.
Voor de populieren langs het park wordt nog nader bekeken hoe de
werkvolgorde van de kap dient te worden uitgevoerd.
Ter hoogte van het park zullen enkele groepen met monumentale
bomen worden geplant om het groene beeld langs de IJssel te
waarborgen.
kap t.b.v. aanleg fase 1
kap t.b.v. start aanleg park
kap t.b.v. aanleg fase 2
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
51
5. meerstammige bomen in haag
4. bomen in wadi
2. bomen in het veld
1. groepen
monumentale bomen
bestaande bomen
3. bomen in bosstrook
bestaande bomen
nieuwe bomen
52
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
5.
PA rk
5.2.2 bomenstructuur
De groenstructuur wordt voor een belangrijk deel gedragen door
de bomen. Plaats en soort zijn zorgvuldig afgestemd op de ecologie,
het gebruik van het park en het beoogde beeld (bloei, habitus,
herfstkleur, vruchten).
1. monumentale bomen langs de dijk
-
Populus nigra ‘Brandaris’
-
Populus canadensis ‘Koster’
-
Salix alba (grote cultivar)
2. bomen in het veld
-
Tilia americanan ‘Redmond’
-
Tilia x europaea ‘Pallida’
-
Tilia cordata ‘Greenspire’
-
Ulmus laevis
-
Acer campestre
4. meerstammige bomen langs wadi
-
Alnus glutinosa
Salix alba
Alnus glutinosa
(meerstammig)
5. meerstammige bomen in haag
-
Corylus avellana
-
Prunus padus
Tilia cordata ‘Greenspire’
Populus nigra ‘Brandaris’
3. bomen in bosstrook
-
Alnus glutinosa / Alnus incana
-
Acer campstre
-
Carpinus betulus
-
Prunus avium
-
Quercus robur
Ulmus laevis
Carpinus betulus
Prunus avium
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
53
2. gemengde haag
1. heesters in bosstrook
erfgrenzen
54
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
5.
PA rk
5.3
heestersenhagen
De hessters begeleiden de ruimte en zijn een belangrijk
voor de fauna van het gebied (dracht, vruchten en dekking).
1. heesters in bosstrook
-
Amelanchier lamarckii
-
Corylus avellana
-
Crataegus monogyna / Crataegus laevigata
-
Cornus sanguinea
-
Viburnum opulus
-
Rubus caesius
2. gemengde haag
-
Cornus mas
-
Viburnum opulus
-
Rosa canina
-
Ligustrum vulgare
-
Prunus spinosa
-
Lonicera periclymenum
Crataegus monogyna
Cornus mas
Corylus avellana
Ligustrum vulgare
Viburnum opulus
Rosa canina
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
55
3.
5.
5.
4.
3.a
3.
1.
3.
3.
2.
erfgrenzen
56
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
5.
PA rk
5.4
overigvegetaties
De begroeiing van de diverse terreingedeelten is
afgestemd op het gebruik en de functie in de ecologische opbouw.
4. wadi met beplanting
1. vegetatie noordkant / in bosstrook:
oeverflora en -fauna
schuilplaats voor kleine dieren, nectar- en waardplanten
-
bloemrijk graslandmengsel voor natte tot vochtige gronden
voor insecten
-
groepen Lythrum salicaria, Persicaria bistorta, Eupatorium
-
bloemrijk zaaimengsel voor ruige onderbegroeiing en boszomen
-
stinse bollen
- snoeihout verwerken tot takkenrillen in bosstrook (extra schuilen broedgelegenheid)
cannabinum, Galium verum, Valeriana officinalis, Iris
pseudacorus, Fritillaria meleagris
5. ruige randen wadi
-
oeverbeplanting aanvullen met Phragmites australis
2. vegetatie zuidkant bosstrook:
zaden, nectar, stuifmeel en waardplanten voor insecten
-
bloemrijk graslandmengsel type n.t.b.
-
toevoegen extra bloemrijke soorten
(i.v.m. aansluiting op voorzijde kavels fase 2)
3. weide met gemaaide paden:
zaden, nectar, stuifmeel en waardplanten voor insecten en zaden
(3a gemaaide ruimte ten behoeve van spelen)
-
bloemrijk graslandmengsel n.t.b.
-
mogelijk plaggen uit uiterwaarden overzetten
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
57
voorbeeld mengsel voor weide
Eupatorium cannabinum
Iris pseudacorus
Galium verum
58
voorbeeld mengsel voor zuidelijke kant bosstrook
Lythrum salicaria
voorbeeld mengsel voor noordzijde bosstrook
Frittelaria meleagris
Persicaria bistorta
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
wasi
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
59
erfgrenzen
60
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
5.
PA rk
5.5
spelen
Spelen in Helbergen is de natuur ontdekken in de
alledaagse omgeving. De vrije ruimte is belangrijker dan specifieke
toestellen. Door de voorzieningen op elkaar af te stemmen, worden
de speelmogelijkheden verrijkt en de aantrekkelijkheid vergroot.
De natuurspeelplaats neemt een centrale plaats in. Daarnaast is er
een stevig grasveld als speelveldje. Kruip-door-sluip-door paadjes
vergroten het avontuurlijke karakter van het park.
speelplek
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
61
62
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
5.
PA rk
5.5
spelen
speelplek
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
63
64
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
65
principe verkaveling
66
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
6.
O P Ze t k AV el PA sP O O rt eN
6.0
ol
um
e
6.1
jv
hoo
bi
inleiding
Helbergen is een wijk waarin de woningbouw tot stand
komt door de uitgifte van vrije kavels met kavelpaspoorten.
Kavelpaspoorten zijn spelregels waaraan de koper van een kavel zich
moet houden. De regels zijn zo opgesteld dat de kavelkopers veel
vrijheid hebben binnen de nagestreefde landschappelijke woonsfeer.
Bij dit VO hoort een eerste aanzet tot de kavelpaspoorten. In het DO
zullen de kavelpaspoorten verder worden uitgewerkt.
kav
fd v
o lu
me
me
o lu
b ij v ra g e)
(ga
é
p r iv
pp
el
uitgangspuntenkavelpaspoort
kaveloppervlak
Het lichtgroene vlak is het totale kavelvlak
gevelrooilijn hoofdvolume
De gevel van het hoofdvolume dient achter deze lijn geplaatst te
worden.
gevelrooilijn bijvolume
De gevel van het bijvolume mag deze lijn niet overschrijden.
max. bouwvolume bovengronds
Het maximale volume (hoofd- en bijvolume) is 110% van het
kaveloppervlak.
max. aantal bouwlagen hoofdvolume
2 bouwlagen + een kap of max. 3 bouwlagen met een platdak
max. nokhoogte / goothoogte hoofdvolume
nader af te stemmen
opbouw kavelpaspoort
max. aantal bouwlagen bijvolume
1 bouwlaag met mogelijkheid tot aankapping
max. hoogte bijvolume
nader af te stemmen
inritten kavel
elke kavel heeft maximaal 1 inrit
erfafscheidingen
haag voorzijde
haag zijkant t.h.v. de voortuin
haag zijkant t.h.v. de woning
haag zijkant t.h.v. achtertuin
hoogte max. 1 m
hoogte 1 tot 2 m
hoogte 1 tot 2 m
hoogte 2 m
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
67
68
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
6.
O P Ze t k AV el PA sP O O rt eN
6.2
sturing
De toekomstige bewoners van Helbergen willen
uiteraard de ruimte om hun droom te bouwen, maar willen niet dat
de vrijheid ongelimiteerd is om te voorkomen dat de omgeving hun
droom verstoort. De regie met behulp van de kavelpaspoorten zorgt
ervoor dat de diversiteit zich binnen een zodanige breedte begeeft,
dat een aantrekkelijk woonmilieu ontstaat. Passend bij het landschap
en voortbouwend op de bijzondere kenmerken van de plek. Met een
harmonieuze balans tussen eenheid en verscheidenheid, tussen het
landschappelijke beeld en de individuele eigenheid.
Het draait ook om een eenvoudige sturing, bijvoorbeeld door het
voorschrijven van duurzaam materiaalgebruik. Kwaliteit van de
uitwerking speelt een belangrijke rol in de waardering, zowel voor
leken als professionals. Het gaat daarbij om de kwaliteit van het
gebouw, niet om de architectuurstijl.
De beperking van volumes en het aangeven van rooilijnen is gericht
op het bevorderen van de groene kwaliteiten van Helbergen. De
kwaliteit van de overgang openbaar - privé wordt ook omschreven.
Hier, in het VO, is een eerste aanzet tot de opzet van de
kavelpaspoorten gegeven. Deze wordt per kavel in de DO-fase
uitgewerkt.
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
69
haag voorzijde: hoogte max. 1 m
kavelnummer / oppervlak
gevelrooilijn hoofdvolume
parkeren op eigen terrein
(achter gevelrooilijn hoofdvolume)
locatie kavel
gevelrooilijn bijvolume
hoofdvolume
bijvolume
kavel
kavel met vrijstaande woning
70
n
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
6.
O P Ze t k AV el PA sP O O rt eN
haag voorzijde:
6.3.1 voorbeeldkavelpaspoort
kavel met vrijstaande woning
6.3.2 voorbeeldkavelpaspoort
kavel met 2^1 kapwoning
hoogte max. 1 m
kavelnummer / oppervlak
haag zijkant t.h.v. de voortuin:
hoogte max. 1 m
gevelrooilijn hoofdvolume
parkeren op eigen terrein
(achter gevelrooilijn hoofdvolume)
haag zijkant t.h.v. de woning:
hoogte 1 m tot 2 m
hoofdvolume
bijvolume
gevelrooilijn bijvolume
kavel
locatie kavel
haag zijkant t.h.v. achtertuin:
hoogte 2 m
gemengde haag achterzijde
op openbaar gebied
n
kavel met 2^1 woning
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
71
kavel
locatie kavel
bijzonder volume op 1e verdieping
hoofdvolume
bijvolume
gevelrooilijn bijvolume
parkeren op eigen terrein
(achter gevelrooilijn hoofdvolume)
gevelrooilijn hoofdvolume
haag zijkant t.h.v. de voortuin:
hoogte max. 1 m
haag voorzijde: hoogte max. 1 m
kavelnummer / oppervlak
kavel met dijkwoning
72
n
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
6.
O P Ze t k AV el PA sP O O rt eN
6.3.3 voorbeeldkavelpaspoort
kavel met dijkwoning
6.4
specialekavels
Sommige kavels liggen op in het oog springende plekken
in het plan. Het zijn stedebouwkundig belangrijke gebouwen. Om
zeker te zijn van een goede invulling van deze beeldbepalende
posities gelden voor deze kavels enkele aanvullende regels, gericht op
het bijzondere karakter van Helbergen.
Het gaat dan bijvoorbeeld om opvallende hoekwoningen die vragen
om een oriëntatie van de woning naar twee zijden. Zo'n woning
moet dus een duidelijk gezicht tonen naar beide kanten.
*
* *
* *
*
*
*
* *
**
*
*
speciale kavels: entree woonwijk, hoekwoningen en dijkwoningen
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
73
74
l odew ijk ba ljon la ndschapsa rchitecten
bijl AGeN
plankaart
1:500 A1
opgewerkteplankaart
1:500 A0
Voorlopig Ontwerp inclusief concept kavelpaspoorten | Helbergen | Zutphen | maart 2014
75

Download Report