bornego najaar 2013

najaar 2013
OLLEGE
BORNEGO C
GOED VOOR ELKAAR!
W W W. B O R N E
GO.NL
Inhoud
Inhoudsopgave..............................................................................2
Colofon..........................................................................................2
Voorwoord Frits Hoekstra.............................................................3
Bornego
Basiskwaliteit is op orde............................................................4
Passend Onderwijs....................................................................4
Tevredenheid op Bornego.........................................................5
iPad-pilot stand van zaken........................................................5
Blijer op Bornego.......................................................................13
De schooldag voorspelbaar maken...........................................10
Bornego Joure voelt al vertrouwd..............................................10
RT weer van start.......................................................................11
Beugel
Mentoraat in beweging..............................................................13
Werken aan beter resultaat........................................................14
Techniek voor de toekomst.......................................................15
Lyceum
Junior
Joure
Nieuw op Junior: Hans Werkman.............................................7
Over VOC-schepen en natte pakken.........................................7
Klaar voor het FeRstival.............................................................8
Bornego Junior deed de Cup Song!...........................................8
Verrijking voor excellente leerlingen.........................................17
Ouderinitiatief op Lyceum.........................................................18
“Muziek is belangrijker dan alles”............................................19
Column
Gekte..........................................................................................20
Oud-Bornego
Meneer Luth...............................................................................9
Eric Luth was leerling op Lyceum en is daar nu docent...........9
Mijn Stage
2
6
Mariël Postma (vmbo-basis klas 4,
handel en administratie)
Mijn vak
Mijn Talent
12
Docent godsdienst en decaan
Jeanette Schoemakers
16
Jildou Bosma (klas 3, vwo)
Colofon
@Bornego is een uitgave van het Bornego College en verschijnt tweemaal per jaar. Dit magazine wordt verspreid onder alle ouders van
leerlingen van onze school en andere geïnteresseerden in het Bornego College.
Dank! Dit nummer werd mede mogelijk gemaakt door Anna, Dewi, Hedwich, Janouk, Jildou, Jodie, Jort, José, Katja, Kirsten, Lydia, Mariël,
Marrit, Niels, Nienke, Renée, Rick, Baukje Hofman, Edwin Poiesz, Eric Luth, Geke van der Veen, Hans Werkman, Henk Iedema, Jaap van
der Geest, Jan Steven Jansma, Jeanette Schoemakers, Lex Wolswinkel, Marten Jan van Olphen en Pim Korteweg allen hartelijk dank!
Vragen, opmerkingen of suggesties voor @Bornego kunt u mailen naar Jildou Bloem, Stafmedewerker Communicatie, via [email protected].
Opmaak Visser & de Graef Communicatie
Druk Marne Drukkers, Leens
Niets uit deze uitgave mag worden gepubliceerd zonder toestemming van het Bornego College.
Nieuwsberichten en belangrijke actuele mededelingen kunt u vinden op onze website.
Beste lezers,
Het is toch elke keer weer bijzonder als er een @bornego klaar ligt
voor de drukker. Met dit blad willen we u als ouder en belangstellende op de hoogte brengen van wat er binnen het Bornego College
allemaal gebeurt. En dat is veel, veel meer dan we hier kunnen beschrijven.
Op school hoort het te gaan over ontwikkeling. De ontwikkeling van
onze leerlingen staat altijd centraal. In de artikelen in deze @bornego
leest u dat terug. Het gaat bijvoorbeeld over de ontwikkeling van het
vak techniek in het vmbo, over het programma voor excellente leerlingen dat dit schooljaar is uitgebreid op Bornego Lyceum. U leest
daarnaast over nieuwe onderdelen in de leerlingenondersteuning op
Bornego Joure. Het zijn allemaal zaken waar we op school aan werken. Met als doel kinderen te helpen zich te ontplooien.
Bij ontwikkeling hoort ook het ontdekken wie je bent en waar je voor
staat. Vanuit onze christelijke identiteit helpen wij onze leerlingen
ook bij die ontwikkeling. Tegenspraak organiseren en standvastig
staan voor waar je aan hecht is daar een onderdeel van. Het bijbelboek Daniël gaat daar ook over. De vrienden van Daniël buigen niet
voor het gouden beeld van de koning, ook niet als ze weten dat ze
dan in de brandende vuuroven worden gegooid. De vrienden van
Daniël zijn kritisch en staan voor hun mening.
Frits Hoekstra
Rector-bestuurder
@bornego
Op het Bornego College willen wij leerlingen helpen om zich te
ontwikkelen tot kritische burgers, die zich staande houden in
onze maatschappij. Daar werken we aan en staan we voor open.
Lees bijvoorbeeld de column van Jelle op de achterzijde van
deze @bornego.
3
najaar
Je haalt het beste uit de anderen niet
door hen het vuur na aan de schenen te leggen,
maar door het vuur in hun binnenste
aan te wakkeren.
Bornego
Bornego:
basiskwaliteit is op orde
Net als ieder jaar heeft het Bornego College in september een brief ontvangen van de Onderwijsinspectie met de
mededeling dat zij vertrouwen hebben in de onderwijskwaliteit van het Bornego College. De basiskwaliteit is op
orde. Alle seinen; te weten de examenresultaten, het verschil tussen het schoolexamen en het landelijk examen
en welke route de leerlingen in welk tempo door de school gaan, staan op groen.
Veranderend toezicht
Meer
Sinds afgelopen augustus is het toezicht van de Onderwijsinspectie op het onderwijs veranderd. Uitgangspunt voor de
Inspectie blijft dat de school er voor moet zorgen dat de basiskwaliteit op orde is. Het belang van de leerling is echter
meer voorop komen te staan (zie voor meer informatie
www.onderwijsinspectie.nl). Er wordt niet langer alleen
maar gekeken naar de wettelijke eisen, maar vooral of het
onderwijs goed is voor de leerling.
Goed onderwijs gaat natuurlijk over meer dan alleen de examencijfers en de doorstroom in de school. Het gaat wat ons
betreft ook over vorming tot een compleet mens in onze samenleving. Een mens die ook een naaste is voor de ander.
Over ontwikkeling van jezelf en over zelfkennis. Over omgaan
met elkaar. Zaken die je niet kunt meten in cijfers en zeker
niet op afstand. Gelukkig is daar in de nieuwe manier waarop
de inspectie naar de scholen kijkt meer aandacht voor.
Passend Onderwijs:
Denkt u mee?
Het kan u niet ontgaan zijn.
4
Vanaf augustus 2014 gaat Passend
Onderwijs gelden voor alle scholen
in Nederland en dus ook voor het
Bornego College. Om elk kind een
passende onderwijsplek te bieden,
gaan scholen samenwerken in regionale samenwerkingsverbanden.
Het Bornego College is lid geworden
van het nieuwe samenwerkingsverband Zuidoost Friesland. De scholen
uit de regio’s rond Heerenveen,
Drachten en Buitenpost zijn hier
met elkaar het bestuur van.
Met elkaar zijn we ervoor verantwoordelijk dat elk kind onderwijs kan krijgen dat
bij hem of haar past. Dat kan onderwijs
zijn op een gewone school, maar ook op
een school voor speciaal onderwijs. Dit
wordt Passend Onderwijs genoemd. De
scholen zijn daar vanaf 1 augustus 2014
samen verantwoordelijk voor.
Ondersteuningsplan
Elk samenwerkingsverband schrijft in
een ondersteuningsplan hoe het passend onderwijs wil organiseren. In het
plan staat wat de scholen zelf aan onderwijs voor leerlingen kunnen doen en hoe
ze met elkaar regelen dat er speciale ondersteuning is. Want de opdracht is dat
er geen kind buiten de boot valt, ieder
kind heeft immers onderwijs nodig.
Oproep!
Omdat het over zo iets belangrijks
gaat als leerlingondersteuning is er ook
inspraak van ouders en leraren geregeld
in de wet. Elk samenwerkingsverband
heeft een Ondersteuningsplan Raad.
Vanuit onze school zit daar een ouder
in. Tot nu toe is dit door één van de
ouders van de huidige MR gedaan. We
zoeken nu een andere ouder die namens
onze school een aantal malen (een keer
of drie) per jaar wil meedenken over hoe
we in Zuidoost Friesland met elkaar zorgen voor onderwijs voor elk kind.
Mocht u belangstelling hebben of meer
willen weten, dan kunt u contact opnemen met Jan Steven Jansma, secretaris
van de MR of met Frits Hoekstra,
rector-bestuurder telefonisch via (0513)
80 18 00 of via [email protected].
Bornego
Tevredenheid op Bornego
Jaarlijks onderzoekt het Bornego College de ouder- en
leerlingtevredenheid. Dat doen we op elke vestiging en
om de twee jaar op een andere manier.
Het ene jaar vragen we een deel van de leerlingen hoe ze
over het onderwijs en de school denken en het andere jaar
vragen we dat aan alle leerlingen door de LAKS (Landelijk
Actie Komitee Leerlingen) enquête aan alle klassen voor te
leggen. Daarnaast vragen we ieder jaar een deel van de
ouders hoe ze over het Bornego College denken. Op Bornego
Junior vragen we de ouders van het tweede leerjaar en op de
andere vestigingen de ouders van het derde leerjaar.
het doet (via onze eigen website kunt u doorklikken naar de
vensters van onze vestigingen, www.bornego.nl/over-ons/
kwaliteit). In de onderstaande tabel ziet u het overzicht van
de resultaten van de enquête uit het voorjaar van 2013. Deze
resultaten gebruiken we bij de verbetering van onze
onderwijskwaliteit.
Werkvormen
Uit het onderzoek van dit jaar blijkt dat we het leren voor leerlingen aantrekkelijker kunnen maken door meer verschillende
werkvormen te gebruiken. Op elke vestiging werken we daar
nu aan via scholingsbijeenkomsten en door bij elkaar in de
klas te kijken. Een van de acties om beter recht te doen aan
verschillen en meer mogelijk te maken in het onderwijs is de
iPad pilot op het Lyceum. Op onze school voelen de leerlingen zich veilig en hebben we een prettige sfeer. Goed om te
horen en belangrijk om vast te houden. Ook dit schooljaar, in
het voorjaar van 2014, worden ouders van de tweede klassen
op Junior en de derde klassen van de andere vestigingen via
de e-mail benaderd met de vraag om mee te doen!
Tevredenheid
Ouders
Leerlingen
School Landelijk School Landelijk
Bornego Lyceum
7,4
7,2
7,0
6,8
Bornego Junior
7,4
7,2
6,4
6,8
Bornego Beugel
7,4
7,2
6,8
6,8
@bornego
Bornego Joure
7,1
7,2
7,2
6,8
5
De resultaten van deze onderzoeken publiceren we in Vensters. Dat is de site waar iedereen kan zien hoe een school
iPad-pilot: stand van zaken
Zo’n drie maanden werken leerlingen uit klas 3 en 4 havo en vwo van Bornego
Lyceum met een iPad. Via de iPad-nieuwsbrief worden deze leerlingen en hun
ouders regelmatig geïnformeerd over de stand van zaken. In de laatste nieuwsbrief (nummer 3) staat onder andere een verhaal over hoe de iPad in de scheikundelessen wordt gebruikt. Nieuwsgierig? De nieuwsbrieven zijn te vinden op
www.bornego.nl/lyceum/downloads/.
najaar
Vensters
Beugel
Mijn stage
Mariël Postma (vmbo-basis klas 4,
handel en administratie)
Tussen de paardrijlaarzen
en bloemen
Mariël is al gebeld of ze op zaterdagen misschien wil
invallen. Geen probleem voor de vierdeklasser van
Bornego Beugel. Ze voelt zich als een vis in het water
bij haar stagebedrijf Bosma in Sint Nicolaasga. Voor
wie het bedrijf niet kent: de winkel is een begrip bij
vooral de agrariërs in de regio. De zaak heeft drie afdelingen: melktechniek, agrishop en de groene vakzaak. Mariël liep haar stage bij dat laatste onderdeel.
6
“Ik mocht in de winkel stellingen inrichten en een beetje etalages maken,” vertelt ze. Daar ligt ook haar hart. “Er voor
zorgen dat een stelling, bijvoorbeeld met
paardrijlaarzen, er mooi, netjes en overzichtelijk uitziet, vind ik het allerleukst.
Je moet goede composities maken,” legt
Mariël uit. “Dat betekent dat er niet te
veel gaten moeten vallen en dat je alles
van een afstand goed kunt zien.” Ze
hielp tijdens haar stage ook bij het snijden van bloemen en het schoonmaken.
“Er is altijd genoeg te doen in zo’n winkel,” aldus Mariël.
Terwijl het gros van haar klasgenoten
een stageadres koos van een vaste lijst
met adressen op school, had Mariël haar
plan al klaar. Zij wilde stage lopen bij
Bosma. “Ik ken het bedrijf want ik haal
er zelf ook paardenspullen en het is
dichtbij mijn huis,” vertelt ze. Ze vroeg
of er plek was voor een stagiair. Dat was
er. Natuurlijk volgde Mariël daarna wel
hetzelfde traject als haar klasgenoten.
Dat betekent een sollicitatiebrief schrijven met cv en een afspraak maken om
de stage-overeenkomst te tekenen.
“Ik vond dat allemaal niet zo spannend,
want ik kende het
bedrijf natuurlijk
ook al.”
Anders
Eenmaal begonnen, had ze snel haar
draai gevonden. Al is een stage wel heel
anders dan school, beaamt ze. “Op
school heb je iedere dag dezelfde lessen.
Op mijn stage was iedere dag anders.”
Ook de tijden waren aanmerkelijk anders. Iedere dag was ze in de weer van
09.00 tot 18.00 uur. En dat vond ze helemaal niet erg. Sterker nog: “het had
wat mij betreft wel langer mogen duren.”
klanten,” vertelt ze. “Als iemand aan je
vraagt of je weet waar iets ligt, kun je
niet aankomen met ‘ik weet het niet’.
Nee, dan zeg je bijvoorbeeld: ik zal het
mijn collega vragen.”
200%
Aanvankelijk was er nog enige twijfel
over wat ze na Bornego wilde gaan
doen. De stage was doorslaggevend.
“Nu weet ik wat ik wil”. En dat is iets
met tuin en dieren. “Ik hou erg van dieren en buiten zijn. Een kledingwinkel is
denk ik te netjes voor mij en voor kinderen ben ik veel te ongeduldig,” grinnikt ze. Na Bornego Beugel wil ze
richting de detailhandel. Uiteindelijk is
haar doel om zich te bekwamen in etaleren. “Omdat ik dat het leukst en
meest creatieve vind.”
Mariël zette zich voor tweehonderd procent in, met heel veel plezier. Dat zagen
ook haar begeleider en de begeleidende
docent. “Ze vertelden dat ik mijn werk
goed had gedaan en dat ik het werk ook
goed zag.” De tevredenheid is terug te
zien in de beoordeling die ze kreeg: een
9,5! “Daar was ik natuurlijk erg blij
mee.” Bovenal heeft ze door de stage
veel geleerd. Bijvoorbeeld hoe het is om
echt in een bedrijf te werken. “Je moet
goed serieus zijn en aardig tegen je
“Nu weet ik
wat ik wil”
Junior
Nieuw op Junior:
Hans Werkman
Vanaf dit schooljaar is Hans Werkman de nieuwe
vestigingsdirecteur van Bornego Junior. Zijn naam
stond al onder enkele brieven en zijn gezicht staat al
een tijdje op de site, maar echt voorgesteld was hij
nog niet. Dat doen we nu.
den.” Er gebeuren op Bornego veel dingen die gekoesterd moeten worden. “Denk aan de tijd en aandacht die er voor leerlingen
is, kijk naar het aanbod voor meerbegaafde leerlingen of de hoeveelheid activiteiten en de mening van de leerling die telt,” somt
Hans op “Dat is allemaal niet vanzelfsprekend.”
Talent
Hans begon als biologiedocent in het voortgezet speciaal onderwijs. Daarna heeft hij zijn carrière via allerlei directeurs- en
trainersfuncties bij onderwijsinstellingen in heel Nederland
vervolgd. Onlangs kwam het Bornego College op zijn pad.
Excellent
Voor alle tweede klassen van
Bornego Junior stond er in het
najaar een dagexcursie op het
programma naar de Bataviawerf
met aansluitend een survival in
Almere. Lydia Dijkstra en Renée
Brouwer uit klas 2a stapten op
vrijdag 4 oktober om 08.00 uur
op de bus in Heerenveen.
Bataviawerf
Op de Bataviawerf in Lelystad zagen de
leerlingen eerst een film over de geschiedenis van de VOC, Michiel de Ruyter en
de schepen van de Bataviawerf. Daarna
nam een gids hen mee over de werf en
naar het VOC-schip de Batavia. “Ik vond
het wel interessant,” vertelt Renée. “Je
ziet het schip ook helemaal van binnen.
Het was er krap en klein, vooral helemaal onderin. Daar sliepen vroeger de
matrozen en konden we niet eens
staan.”
met drek en gelopen over een touwbrug.
Het leverde soms hilarische taferelen op
wanneer er weer iemand een nat pak
haalde, zo ook Lydia. Het maakte de pret
er zeker niet minder om en dat hoort
ook bij een activiteit die bedoeld is als
klassenbinding aan het begin van het
schooljaar.
7
najaar
Over VOC-schepen en natte pakken
@bornego
Gedurende de eerste maanden van dit schooljaar heeft Hans
kennisgemaakt met de school en gezien hoe het onderwijs is ingericht. Inmiddels weet hij genoeg om er ook wat van te vinden.
Hij ziet een school met mogelijkheden. “Ik denk dat Bornego de
potentie heeft om uit te groeien tot een excellente school,” zegt
hij. “De resultaten zijn goed en kunnen alleen maar beter wor-
Samen met het team zal hij deze bestaande basis verstevigen
en op zoek gaan naar mogelijkheden om het onderwijs verder
te verdiepen. Daar heeft hij wel ideeën bij. In zijn ogen zou het
onderwijs bijvoorbeeld een boost krijgen als het meer aansluit
bij de talenten van leerlingen. “Dat betekent dat je niet kijkt
naar wat iemand later kan worden, maar dat je kijkt naar talenten van leerlingen en hoe je die verder ontwikkelt. Het werken
met een portfolio door leerlingen sluit hierbij aan.” Bovendien
zou het onderwijs op Bornego in zijn ogen meer kunnen doen
met de vaardigheden die nodig zijn om je in de 21e eeuw te
kunnen profileren als kritische wereldburger. Onderzoekend
leren, leren door zelf op onderzoek uit te gaan, past daar in
zijn optiek ook bij.
Survival
Na de middagpauze volgde het tweede
onderdeel van de excursie: de survival in
Almere. Dat was eigenlijk wel het
leukst,” vindt Lydia en Renée is het met
haar eens. “We werden in groepjes verdeeld en gingen met een begeleider allemaal activiteiten doen met water en
modder.” Er werd gekropen door buizen
Renee en Lydia
Junior
Klaar voor het
FeRstival
Nienke en Kirsten
In november, rond het verschijnen
Niet Fries
Emotie
van deze @bornego, doen ver-
Opmerkelijk genoeg spreken beide
dames thuis geen Fries. Dat betekent
niet dat je geen kans hebt om bij de
eerste drie te eindigen, weet Nienke inmiddels. “Ik ben zelf totaal niet Fries,
maar ik heb vorig jaar wel veel Friese
woorden geleerd en gemerkt dat ik het
heel leuk vind.” Nienke heeft dit jaar
het gedicht ‘Pas op foar hurde wyn’ gekozen. “Dat is heel humoristisch,” vertelt ze. “Het komt er op neer dat je
alles mag doen zoals veel bier drinken
of van het dak springen, maar één ding
moet je laten en dat is met harde wind
naar buiten gaan.”
Kirsten staat bij de voorrondes op de
planken met het gedicht ‘Wurkleas’.
“Dat vond ik een mooi gedicht met
emotie en het is ook niet te moeilijk,”
zegt ze. “Het gaat over een vader die
werkloos is en die de hele dag thuis zit
en zeurt op de kinderen.” De leerlingen
hebben de afgelopen tijd samen met
docenten Frysk flink geoefend op uitspraak. Nu maar hopen dat ze de voorronde overleven!
schillende leerlingen van Bornego
Junior (en Lyceum) mee aan de
voorrondes van de Friese voordrachtwedstrijd FeRstival. Nienke
Post uit klas 2l weet wat haar te
wachten staat. Zij eindigde vorig
jaar in de finale als derde en aast
nu op een podiumplek in categorie trochsetters. Kirsten Menge uit
klas 1l doet mee met de starters.
Bornego Junior deed de Cup Song!
Het kan bijna niemand zijn ontgaan door de aandacht van radio en tv. 250 leerlingen van Bornego
Junior voerden eind september simultaan de Cup
8
heel gezellig,” vertelt ze. “Het werd bijna een emotioneel
dingetje. Je hebt er zo naartoe geleefd en je weet niet
wanneer er weer zoiets komt,” zegt ze ietwat weemoedig.
Song* uit. Deelneemsters Jodie Roberts en Dewi
Rage
Plantinga uit klas 1a (vmbo-basis/kader) blikken
De uitvoering is achter de rug. De ‘Cup Song-rage’ nog niet.
De meiden dromen nog net niet van bekers, maar kunnen
het niet laten om de bewegingen te maken met alles wat
maar iets weg heeft van een beker. Een pot jam of pindakaas
en ook de wekker moet er zo nu en dan aan geloven!
terug op deze spontane actie die hun even beroemd maakte in de regionale media.
Ze waren al met bekers in de weer voordat muziekdocent
Meine Verbeek een oproep deed voor de Bornego Junior Cup
Song. Jodie en Dewi waren direct enthousiast. De ritmische
bewegingen met de beker hadden ze thuis al onder de knie
gekregen. “Op YouTube staan genoeg filmpjes,” vertelt Jodie.
“Ik heb het thuis twee keer geprobeerd en toen lukte het al
aardig.” Een paar keer oefenden ze met hun klas in het muzieklokaal, net als andere klassen.
*Niet bekend met het fenomeen Cup Song?
Scan dan deze QR-code om snel naar de
opname van de Leeuwarder Courant te gaan!
www.youtube.com/watch?v=DQ7OLocq3mo
Gezelligheid
Maandag 29 september was het moment daar. ‘s Middags
werd de Cup Song opgevoerd onder begeleiding van de band
van Bornego Lyceum. Jodie en Dewi zijn tevreden over het resultaat. “We moesten het wel twee keer opnieuw doen, maar
dat is niet erg,” lacht Dewi. “Het was gewoon leuk om dit
met z’n allen te doen.” Dat vindt Jodie ook. “Het was echt
Jodie en Dewi
Bornego
Meneer Luth
En dit zei muziekdocent
Kees van den Akker over Eric Luth:
“Een heel enkele keer kom je leerlingen tegen die
er niet alleen muzikaal bovenuit steken, maar
ook heel creatief zijn. Die van niets iets kunnen
maken en een onverwachte invalshoek kunnen
kiezen. Zo’n leerling was Eric. De didactiek van
muziek schreeuwt om die creativiteit, omdat je
telkens weer moet inspelen op andere beginsituaties en nieuwe muziek.”
Zo’n vier jaar geleden zei Eric Bornego gedag na het
behalen van zijn diploma. Hij verruilde Heerenveen
muziekdocent aan het Prins Claus Conservatorium.
Het lijkt een logische keuze voor iemand bij wie muziek zo’n beetje als rode draad door het leven loopt.
en zang” vertelt hij.
Dat hij nu docent muziek is, is niet altijd zijn doel geweest.
“Ik kan voor heel veel dingen enthousiast worden,” vertelt
hij. Het docentschap was een gok, maar blijkt hem goed te
liggen. “Ik vind het heel leuk om voor de klas te staan,” zegt
Eric. Voor de groep staan heeft hij nooit een probleem gevonden, tijdens de kerstmusical zat hij bijvoorbeeld ook
steevast in de groep toneel.
Muzikaal
Het zal niemand verbazen dat de herinneringen van Eric aan
zijn Bornego-tijd vooral van muzikale aard zijn. Naast de
kerstmusical stond hij ook vaak op het Open Podium. “En
aan het vak muziek heb ik meer tijd besteed dan aan menig
ander vak,” erkent hij. Vooral de ruimte die leerlingen in zijn
tijd al kregen voor de praktijk sprak hem aan.
Benaderd
Sinds zijn afstuderen voor de zomervakantie werkt Eric
bijna vier dagen op een school in Groningen. En op de
vrijdag geeft hij les op Bornego Lyceum. “Ik werd benaderd
door Kees van den Akker, docent muziek, of ik onder meer
praktijklessen wilde geven.” Waarom hij gevraagd werd?
“Dat kan Kees van den Akker beter zeggen dan ik,” vindt
Eric (zie inzet red.). De manier waarop het vak op Bornego
Lyceum is ingericht (een uur les op de muziekschool, een
uur theorieles en een uur praktijkles op school) vindt Eric
leuk en het past hem.
En Bornego past hem ook. “Het voelt als een thuiswedstrijd
als je het vergelijkt met de andere school waar ik nu werk,”
omschrijft hij zijn gevoel. Hij geeft les aan broertjes en zusjes van vroegere klasgenoten. Dat is af en toe nog wel een
beetje gek. “Zij kennen mij natuurlijk als Eric, maar ik ben
voor hen nu meneer Luth.
9
najaar
“Ik ben al heel lang bezig met muziek, vooral piano
@bornego
voor Groningen om zich daar te richten op een studie
Terugdenkend aan zijn eigen schooltijd komt ook de goede
sfeer en het contact met zijn jaargenoten ter sprake. “We
hadden contact met alle leerlingen van het hele vwo-jaar,”
vertelt hij. “Dat was heel gezellig.” Tijdens, maar ook na zijn
Bornego-tijd zag hij in dat een goede sfeer helpt om goed te
werken. “Als er geen goede sfeer is, voel je je minder veilig
om je werk te kunnen doen. Doordat ik dat zelf ervaren heb,
weet ik dat dat belangrijk is voor leerlingen.”
Joure
De schooldag
voorspelbaar maken
Nieuw initiatief op Bornego Joure
Baukje Hofman
Waar is de kapstok en waar zijn de
Voorspelbaar
kluisjes? Hoe vind ik het wiskunde-
Ze maakte op een gewone schooldag met
kleine groepjes een rondje door school.
“Voor deze leerlingen is het belangrijk dat
ze voor de vakantie al weten wat hen te
wachten staat,” vertelt Baukje over dit initiatief. “Zij hebben behoefte aan meer
voorspelbaarheid omdat ze het anders in
de vakantie te spannend zouden vinden.”
De aanpak voor de vakantie had effect:
vrijwel alle leerlingen die ze wegwijs
maakte op Bornego Joure konden ontspannen de zomervakantie ingaan.
lokaal en hoe dat van Engels? Waar
is het mededelingenbord en hoe
werkt de bel? Allemaal zaken waar
je als nieuwbakken brugpieper langzaam maar zeker achter komt. De
meeste leerlingen vinden de eerste
schooldagen best spannend, maar
liggen er niet wakker van. Dat geldt
Goed
niet voor iedereen.
Er zijn leerlingen die de overstap naar het
voortgezet onderwijs wat minder makkelijk maken. Met hun had Baukje Hofman,
zorgcoördinator op Bornego Joure, al
voor de zomervakantie intensief contact.
Het halfuurtje voorziet blijkbaar in een
behoefte. Met de leerlingen praat ze over
bijvoorbeeld hun hobby en neemt ze de
komende dag door. “We hebben het over
van alles en nog wat,” vertelt Baukje.
“Vaak kijk ik even met hun in de agenda
en op het bord of we kijken welke repetities op de planning staan.” Zo maakt ze
de dag voorspelbaar en dat is precies wat
deze leerlingen nodig hebben. “Zij zijn
zichtbaar gebaat bij extra veiligheid en
structuur,” aldus Baukje.
Om de rust te bewaken voor deze leerlingen startte Baukje dit schooljaar bovendien met een inloop halfuurtje. Een half
uur voordat de lessen beginnen (om.7.45
uur), staat de deur van haar kamer open.
De leerlingen komen vrijwillig, ook al betekent het dat ze eerder moeten opstaan.
De kinderen doen het nu “fantastisch
goed”, vertelt Baukje. Sommige leerlingen komen op eigen initiatief al minder
vaak bij haar langs omdat ze bijvoorbeeld
vrienden hebben gemaakt met wie ze ’s
ochtends liever mee fietsen. “Zo moet
het ook gaan,” denkt ze. “Dat zijn de
vruchten die dit initiatief afwerpt.”
10
Bornego Joure voelt al vertrouwd
Janouk Tromp uit klas 1f en José Vlig uit
klas 1a kennen elkaar al vanaf groep 3 van de
Dr. Wumkeskoalle uit Joure. Dit jaar gingen ze
samen naar het Bornego College. Hoewel het in
het begin best even wennen was, hebben ze hun
draai gevonden.
Zware tas
“De eerste week vond ik wel een beetje zwaar,” erkent José.
“We hadden een zware tas, je moest lokalen zoeken en aan
het rooster wennen.” Die tas is nog steeds wel eens zwaar,
maar voor de rest redt José zich inmiddels prima op Bornego
Joure. “Het voelt nu vertrouwd en als er wat is, kun je altijd
naar je mentor stappen. Die is echt heel aardig.”
Janouk ziet ook duidelijk de voordelen van het voortgezet onderwijs. “Je hebt docenten hoogstens voor twee uur achter elkaar,” vertelt ze. “Als je er één niet mag dan ben je er snel
weer van af…” Ze gaat eigenlijk wel met plezier naar school.
“Het voelt als mijn school,” zegt ze. En ook zij vindt: die tas
is wel erg zwaar…
Super streng
Klopt de praktijk op Bornego een beetje met hun verwachtingen?
Joure
Niet helemaal, vindt José. “Ik dacht dat we in rijtjes van
de trappen moesten lopen, dat het super streng zou zijn,
maar dat is gelukkig niet zo.” Janouk dacht dat de leerlingen van de hogere klassen veel groter zouden zijn en
ook dat bleek mee te vallen. Ze verwachtte, en hoopte
stiekem, op wat meer lesuitval en tsja dat viel dan weer
tegen. “Mijn klas heeft nog maar twee keer op het bord
gestaan,” zegt ze gepikeerd. “Een keer hadden we een
andere docent en de andere keer alleen maar een
ander lokaal.”
Soms denken ze nog even terug aan de oude basisschool. Dan hebben ze het over de meesters en juffen
en aan die leuke sfeer rond de eindmusical,” vertelt
Janouk. “Maar dat gevoel had ik in het begin veel meer
dan nu.”
José en Janouk
RT weer van start
Rond het verschijnen van deze
@bornego beginnen in Joure de
ondersteuningslessen Remedial
Teaching (RT) op het gebied van
spelling en begrijpend lezen weer.
tempotoets en de toets begrijpend
lezen voor de herfstvakantie onder
hiervoor uitgenodigd. De ondersteuningslessen worden door Geke
van der Veen, docent Frans en
taalspecialist, gecoördineerd.
De leerlingen, gemiddeld zo’n 25,
krijgen tijdens de bezo of op een ander
moment in de week extra ondersteuning. Voor begrijpend lezen gaan leerlingen in groepjes aan de slag met
teksten. “Daarbij ligt de nadruk op
woordenschat,” vertelt Geke van der
Veen. “Het uitbreiden van die woordenschat is heel belangrijk om teksten
te begrijpen.” Leerlingen leren bij begrijpend lezen bijvoorbeeld dat ze
woorden kunnen begrijpen door alvast
Voorheen was het beantwoorden van
vragen over teksten een onderdeel van
de ondersteuning op het gebied van
begrijpend lezen. “Dat doen we niet
meer,” vertelt Geke. “In plaats daarvan
praten we samen over de teksten. Dat
vinden leerlingen minder saai en ze
leren er nieuwe woorden door.” Geke
benadrukt hoe belangrijk het is dat je
ook thuis veel leest. “Door lezen, leer
je woorden en het vergroot je kennis
over de wereld. Daardoor heb je ook
Geke van der Veen
Leerlingen die behoefte hebben aan
wat meer begeleiding bij spelling
gebruiken het computerprogramma
Muiswerk. Zij maken een begintoets
op basis waarvan ze een persoonlijk
oefenprogramma krijgen. Aan het
einde van het schooljaar worden alle
leerlingen die ondersteuningslessen
hebben gevolgd opnieuw getoetst om
de vorderingen te meten.
11
najaar
de norm hebben gescoord, zijn
Veel lezen
minder moeite met het begrijpen van
schoolboeken,” zegt ze. Dat ouders
ook zo nu en dan een boek pakken
werkt volgens haar motiverend voor
de leerlingen.
@bornego
Kinderen uit klas 1 die bij de lees-
vooruit te lezen of te kijken of ze een
deel van een woord al kennen.
Bornego
Junior
Mijn vak
Docent godsdienst en decaan
Jeanette Schoemakers
Docent godsdienst en decaan
Jeanette Schoemakers is een
enthousiaste spraakwaterval.
Zo’n twaalf jaar werkt ze nu op
Decanaat
het Bornego College, vooral op
Naast haar lessen godsdienst vervult Jeanette ook
al jaren de taak van decaan. “Dat doe ik ook
omdat ik het leuk vind om
naast lesgeven iets anders
te doen,” vertelt ze. Het is
een belangrijke taak om
erbij te doen, vindt ze. Als
decaan voert ze bijvoorbeeld gesprekken met
leerlingen over hun toekomst en hoopt ze waar
nodig leerlingen aan te
Bornego Junior (voorheen
Falkenaweg). Met zichtbaar
plezier vertelt ze over haar werk
als docent en over de decanentaak
(daarnaast is ze overigens ook
vertrouwenspersoon).
12
je er bij mag zijn dat jongeren zich ontwikkelen
naar die eigen mening.”
Aanvankelijk was het niet haar bedoeling om docent te worden. Na een
studie Sociaal Pedagogische Hulpverlening en werk in de commerciële
hoek, koos ze voor een studie theologie om vervolgens voor de klas te
staan. “Ik ben christen en theologie
interesseert me,” zegt ze. “Bij het vak
godsdienst is veel ruimte voor de inbreng van leerlingen. Het zit meer op
de beleving dan andere vakken en ook
dat vind ik leuk.”
Ruimte
Naast de kennis wil Jeanette leerlingen
vooral de ruimte geven om te ontdekken wie ze zelf zijn. “Ik wil ze meegeven dat het goed is dat jij jij bent,”
vertelt ze. Ze hoopt dat ze leerlingen in
ieder geval kan aanzetten tot het nadenken over wie ze zijn. “We hebben
als sectie gezegd dat we leerlingen willen leren ‘wat vind ik’ en dat ze dat
kunnen toeppassen in de praktijk. Dat
is heel breed. We leren leerlingen ontdekken welke meningen er zijn en vervolgens om zelf een standpunt in te
nemen. Het mooie van mijn vak is dat
“Ik wil leerlingen meegeven
dat het goed is dat jij jij bent”
sporen tot (wederom) nadenken. Daarnaast heeft ze als decaan veel contact
met mentoren en geeft ze voorlichting
aan ouders. “Het decanaat raakt zo
veel facetten van het onderwijs en dat
maakt het gaaf.”
Plezier
Alles wat ze zegt, zegt ze met een grote
grijns. Jeannette Schoemakers heeft
heel veel plezier in haar vak en op Bornego. “Dat ik hier al zo lang zit, zegt
ook wel iets,” zegt ze lachend. “Ik heb
wel een Bornego hart. Het werk dat ik
doe is gewoon machtig mooi.” Dat
geldt niet in de laatste plaats voor het
contact met haar collega’s en de leerlingen. “Weet je wat zo leuk is?,” ratelt
ze door. “Ik krijg wel eens een zelfgemaakt schilderijtje of briefje. Dat maakt
het ook zo verschrikkelijk leuk.”
En de leerlingen, worden zij net zo enthousiast van haar vak als Jeanette
zelf? “Het merendeel van de leerlingen
vindt mijn lessen leuk,” weet Jeannette
die haar lessen na iedere periode evalueert. Wellicht komt het door haar
eigen enthousiasme. “Als je het zelf
leuk vindt, mag je dat best laten zien,
dan krijg je het tijdens de les ook terug,
denkt ze. “Maar misschien vinden de
leerlingen het gewoon ook leuk dat ik
vrij druk ben voor de klas. Ik beweeg
veel en maak grapjes. Bij mij is het net
even anders.”
Bornego
Bornego-leerlingen in Amerika
Blijer op
Bornego
Het is een echte Bornego-traditie aan het worden: de reis
van zes Bornego-leerlingen in september met de Half Moon.
Voor de vijfde keer zeilden derdeklassers van Bornego Lyceum en Bornego Beugel mee met de replica van het oude
VOC-schip d’Halve Maen, samen met zes Amerikaanse leerlingen. Daarna proefden de Bornego’ers een paar dagen sfeer
op een highschool terwijl ze verbleven in een gastgezin.
Gastgezin
Ieder jaar worden de leerlingen begeleid
door twee docenten. Menno de Leeuw,
docent Engels, is vaste begeleider.
Daarnaast was ook Frits Hoekstra, rector-bestuurder dit jaar mee. Hij vond het
net zo’n bijzondere ervaring als de leerlingen. “Het is maar een klein groepje
dat mee kan,” erkent hij. “Maar door
hun verhalen komt het ook voor de
thuisblijvers dichterbij. En omdat de
Amerikanen in het voorjaar hier komen
wordt dit versterkt.”
Slapen
Frits kreeg een kijkje in de keuken
van het Amerikaanse onderwijs.
“Daardoor ben ik onder de indruk van
het onderwijs dat wij geven,” vertelt hij.
“Ik heb veel lessen gezien en denk dat
wij de leerlingen veel meer uitdagen.”
Op de highschool zitten leerlingen van
alle niveaus in één klas. Daardoor kan er
veel minder op de individuele behoefte
worden ingespeeld. “Leerlingen die het
te makkelijk vinden, liggen gewoon te
slapen. En dat geldt ook voor de groep
waar het te moeilijk voor is.”
Mentoraat in beweging
Het mentoraat op Bornego Beugel is in beweging.
De aanleiding is tweeërlei. Enerzijds is daar het
Bornego beleid om het mentoraat te versterken.
Anderzijds was daar de behoefte van mentoren aan
een duidelijk en doorlopend lesprogramma voor
de mentorklassen.
Tijd voor actie. Er werd een groepje docenten geformeerd dat
het mentoraat onder de loep nam. Teamleider Edwin Poiesz en
Pim Korteweg, docent en schoolopleider, maken deel uit van
dat groepje. Meer dan voorheen keken zij naar de behoeften
van leerlingen gedurende het jaar om daar tijdens de lessen op
in te kunnen spelen. Die behoeften werden samengebracht tot
drie thema’s: groepsproces, studievoortgang en -vaardigheden
en loopbaanoriëntatie. Rond die thema’s werden lessen
13
najaar
Na zes dagen verruilden ze de Half
Moon voor een gastgezin in Albany.
Daar stonden ze versteld van al het (ongezonde) eten en ook van het onderwijs
op de Rensselaer Highschool.
“Ze hebben maar één keer per dag
pauze en moeten de hele dag naar
school,” vertelt Marrit. “En bij geschiedenis krijgen ze alleen vaderlandse geschiedenis,” aldus Anna. Spaans was
wel aardig en ook de drama-les ging er
wel in bij de dames, maar per saldo zijn
ze toch blijer op Bornego.
@bornego
Anna Kroijenga en Marrit van der Heide
uit klas 3 vwo mochten na een sollicitatieprocedure en nadat ze zelf hun reis bij
elkaar hadden gespaard mee op reis.
Een onvergetelijke ervaring. Ze beleefden
aan boord een storm waardoor bijna iedereen zeeziek werd en zagen de nacht
over Manhattan vallen. Ze liepen wacht,
klommen tot het kraaiennest en onderzochten het zoutgehalte van het water.
Daarnaast maakten ze natuurlijk kennis
met hun Amerikaanse leeftijdsgenoten.
Beugel
gemaakt waaruit de mentor nu kan kiezen. Zo krijgt iedere leerling bovendien naast de ‘eigen’ mentorlessen van iedere
mentor ook belangrijke gezamenlijke onderdelen aangeboden.
De verschillende thema’s worden behandeld op momenten dat
het voor leerlingen zinvol is. “De eerste weken ligt de focus bijvoorbeeld op het groepsproces,” vertelt Pim. Dit wordt mede
gedaan omdat met name in die periode pestproblematiek
soms de kop op steekt. Bovendien is het groepsproces belangrijk voor het klimaat in de klas.
Portfolio
Gaandeweg de maanden komt er naast het groepsproces
steeds meer aandacht voor studievoortgang/-vaardigheden en
voor loopbaanoriëntatie, vertelt Edwin. “Leerlingen zullen meer
worden betrokken bij het eigen leerproces”. Bijvoorbeeld door
Edwin en Pim
ze te vragen waarin ze zich willen ontwikkelen (zie ook het
artikel hieronder). Dat is niet alleen in het eigen belang. “Mboinstellingen vragen steeds vaker om een portfolio waarin leerlingen ook reflecteren op eigen kunnen,” aldus Edwin.
Derdeklas
Deze nieuwe manier van werken met het mentoraat is dit jaar
ingevoerd voor alle derdeklassers. Zij krijgen voortaan een halfuur mentorles met de gehele klas om het groepsproces te erkennen en te sturen. Daarnaast is er persoonlijke aandacht in
de vorm van korte gesprekken met de mentor. Ook voor klas 4
zijn er plannen voor een optimalisering van de mentorlessen.
Werken aan beter resultaat
De overheid wil dat scholen focussen op het verbeteren van resultaten
Examenresultaten
door goed doordacht en doelgericht te werken. Dit wordt ook wel op-
Jan Steven wil de examencijfers voor
zijn vak wiskunde verhogen en analyseert de examenresultaten grondig. Hoe
scoren Bornego-leerlingen op examens
ten opzichte van leerlingen van andere
scholen. Op welke vragen wordt goed
gescoord en waar minder? “Aan de
hand daarvan kun je actiepunten maken
waar niet alleen jij, maar de hele vaksectie iets aan heeft,” vertelt hij. Jan Steven
zag na eerste analyse van de examenresultaten en van zijn jaarplanning dat hij
in het vervolg meer tijd moet besteden
aan examentraining. Hij plande daar,
voor zijn huidige vmbo-t examenklas,
dit jaar meer tijd voor in.
brengstgericht werken genoemd. Op het Bornego College gebeurt dat
op veel fronten, van directie tot leerkracht. Docenten Henk IJdema en
Jan Steven Jansma van Bornego Beugel volgden onlangs een korte cursus en zijn nu zelf opbrengstgericht aan het werk.
14
“Je moet het zo zien,” legt Henk uit.
“Intuïtief gebeuren er al veel goede
dingen en werken we soms al heel
opbrengstgericht.” Het gaat er bij
opbrengstgericht werken alleen om dat
je dit planmatig doet, dat het meetbaar
is en dat zaken worden vastgelegd,
voegt Jan Steven er aan toe. En dat
gebeurt vaak nog te weinig. Als
cursusopdracht werken ze nu beiden
aan een actie die past binnen het
algehele Bornego beleid. Ze richten
zich, met allebei een andere invalshoek,
op de Bornego-doelstelling om de
gemiddelde examencijfers te verhogen.
Zesjescultuur
Henk richt zich op de motivatie van leerlingen. Hij wil leerlingen zelf doelstellingen laten formuleren om hun eigen
resultaten te verhogen. Door leerlingen
daar zelf een rol in te geven, hoopt hij de
zesjescultuur aan te pakken. “Stel je
staat onvoldoende op Engels,” legt hij
uit. “Dan is het van belang dat je nagaat
wat je tot nu hebt gedaan en wat je vanaf
nu gaat doen om het cijfer te verhogen.”
De doelstellingen worden vastgelegd in
een soort persoonlijk ontwikkelingsplan
dat na iedere periode met de mentor
wordt besproken. Door dit persoonlijk
contact en het feit dat dit met alle leerlingen gebeurt (niet alleen de
enk
excellente of de uitvaller)
Jan Steven en H
hoopt Henk uiteindelijk een
bijdrage te kunnen leveren aan
het verhogen van de gemiddelde examencijfers. Hij draait
nu een pilot met de leerlingen
uit zijn mentorklas en hoopt dat
het idee kan worden uitgerold
naar andere klassen.
Beugel
Techniek voor de toekomst
De beroepsgerichte programma’s in
het vmbo worden herzien. Landelijk
wordt gewerkt aan vereenvoudiging,
verduidelijken en actualiseren van de
huidige programma’s. Het is de
bedoeling dat deze beter aansluiten
bij de werkelijkheid en op vervolgopleidingen in het mbo. Het schooljaar
2015-2016 worden de vernieuwde
programma’s ingevoerd. In 2017
zullen de eerste beroepsgerichte
examens nieuwe stijl worden afgenomen. Op Bornego Beugel wordt bij
het techniekonderwijs nu al ingespeeld op deze ontwikkeling.
Een koers die niet alleen ingegeven is
door de nieuwe examens die over twee
jaar starten, maar daarnaast ook goed
past bij de vraag van leerlingen zelf.
Veel leerlingen weten niet wat ze later
willen worden. “Jongeren willen de
beroepskeuze uitstellen,” aldus Marten
Jan. “Slechts 20 procent weet wat ze
willen worden en dus kun je maar beter
breder opleiden.”
Voorheen maakten leerlingen in klas 3
een keuze voor een richting. Niels Bron
uit klas 4 (vmbo-basis) hoort bij de
laatste lichting Beugel-leerlingen die
dat deed. Hij koos metalektro. “Ik leer
bij metalektro hoe je bijvoorbeeld
stroom aansluit in de woonkamer en
Vaardigheden
Wat ook nieuw is, is de aandacht voor
persoonlijke ontwikkeling. “We leren
leerlingen stil te staan bij ‘wie ben ik’,
‘wat wil ik’ en ‘waar liggen mijn interesses,” vertelt Marten Jan. Dat stukje
loopbaanoriëntatie is essentieel bij de
keuze van een passende vervolgstudie.
En ook voor sociale vaardigheden is
meer aandacht. “Je bent als monteur
ook het gezicht van het bedrijf en moet
met klanten kunnen omgaan. Daar heb
je vaardigheden voor nodig.”
Niels - Marten Jan van Olphen en Rick
Fietsenproject
Nog zo’n leuk plan is het fietsenproject. Het is de bedoeling dat in de loop
van dit schooljaar wekelijks fietsen van
leerlingen op school worden gerepareerd. Leerlingen leren niet alleen om
die fiets te repareren, maar handelen
ook het contact met ouders en de facturering zelf af , legt Marten Jan uit.
“Je maakt als het ware een bedrijfje en
zo voeg je de theorie bij de praktijk.”
Meer weten over Techniek op Bornego
Beugel? Kijk op
www.bornego.nl/beugel/downloads/
voor de folder techniek.
15
najaar
Uitstellen
Rick de Jong uit klas 3 (vmbo-kader)
hoefde dit jaar niet te kiezen. “Wij
krijgen van alles wat en wisselen na
een periode,” vertelt hij. “En eigenlijk
is dat best handig, want je kunt meer
kanten op.” Zo leren de leerlingen bij
het vernieuwde techniek verschillende
onderdelen. Dat past beter bij een
maatschappij waar de banen niet voor
het opscheppen liggen en waarin je
van alles moet kunnen.
Vakkennis, loopbaanoriëntatie en
sociale vaardigheden worden tijdens
de lessen steeds vaker gecombineerd.
Er zijn nieuwe modules gemaakt waar
al deze elementen samenkomen.
“Leerlingen krijgen bijvoorbeeld de opdracht zelf eens een excursie te regelen
van a tot z,” vertelt Marten Jan over de
plannen. Ze moeten dan het eerste
contact leggen met bijvoorbeeld het
bedrijf en de leerlingen instrueren over
wat de bedoeling is. Zo’n opdracht
wordt dan met elkaar geëvalueerd.
“Je hebt dan ook direct een link met
een loopbaanoriëntatie en dat is al een
enorme winst.
@bornego
Vanaf dit schooljaar kiezen de leerlingen uit klas 3 bij techniek niet langer
tussen bouw, metaal en elektro. Zij
maken in het derde jaar kennis met al
deze facetten van het vak. Het vak
wordt actueler en breder gemaakt.
Docent Marten Jan van Olphen van
Bornego Beugel is de kartrekker van
deze vernieuwde koers.
hoe je daar veilig mee omgaat.”
Hij vindt z’n opleiding leuk, al had hij
ook best de bredere opleiding willen
volgen die dit jaar is gestart. “Dan heb
je bouw er ook bij en dat geeft wat
meer variatie.”
Joure
dans
Mijn talent
Jildou Bosma (klas 3, vwo)
Ze danst al sinds ze zich kan herinneren. Toen de mogelijkheid zich voordeed om auditie te doen voor de
driejarige Jeugddansopleiding Fryslân,
greep ze haar kans. Jildou Bosma was
destijds weliswaar een paar jaar te
jong, maar werd toegelaten tot deze
pittige dansopleiding.
“Dit is mijn derde en dus ook laatste
jaar,” vertelt Jildou. Iedere dinsdag en
donderdag stapt ze om 15.30 uur bij haar
ouders of mededansers in de auto naar
Leeuwarden. Om 17.00 uur begint daar
de les. De twaalf dansers en danseressen
zijn zelf verantwoordelijk voor de warming-up en dus is Jildou vanaf 16.45 uur
al druk aan het rekken en strekken.
Trainen
16
Om 20.15 uur is de les ten einde en kan
Jildou weer richting Joure. “Als ik thuis
kom doe ik dan niks meer aan het huiswerk hoor, daar heb ik geen puf meer
voor,” vertelt ze. Op maandag werkt ze
daarom al vooruit voor woensdag en op
woensdag doet ze hetzelfde voor de vrijdag. “Ik leer gelukkig makkelijk,” vertelt
ze. “Dat is fijn.”
Zo nu en dan, als er speciale optredens
zijn, worden de trainingsuren opgeschroefd. Zo had ze dit najaar al een paar
weken van 15 tot 21 uren in de aanloop
naar de optredens bij de Taptoe en bij het
nieuwe Fries Museum. Het hoogtepunt
blijft ieder jaar toch de eindvoorstelling in
de Harmonie. “Daar leven we het hele
jaar naartoe. Als je dan op het podium
staat en aan het einde een groot applaus
krijgt, is dat gewoon heel erg leuk.”
Bij de dansopleiding
zijn de afgelopen
jaren verschillende
dansstijlen de revue
gepasseerd. Van Afrikaans tot klassiek.
Momenteel zit ze in
een module Jazz en
Moderne dans. “Dat
vind ik het leukst
omdat je er mooie,
gevoelige dingen in kwijt kunt,” legt ze
uit. “En het ligt me blijkbaar.”
Kunstbende
Dat moderne dans haar goed ligt, blijkt
wel uit het feit dat Jildou samen met
dansmaatje en leerlinge van Bornego Lyceum Marieke van Dijk (vwo-4) dit voorjaar de regionale voorronde van de
Kunstbende won. Het duo mocht vlak
voor de zomervakantie acte de présence
geven tijdens de landelijke finale in de
Melkweg in Amsterdam.
“Ik hou gewoon
van dans. Ik kan er
niet zonder.”
Helaas vielen ze net buiten de prijzen en
ging de workshop improvisatie in Arnhem aan hun neus voorbij. Tenminste,
dat dachten ze. Niets bleek minder
waar. Marieke en Jildou waren tijdens de
finale gespot door een scout en werden
alsnog uitgenodigd voor de workshop.
“We waren maar met vijf dansers in totaal,” vertelt ze. “We hebben veel geleerd, vooral hoe het is om gevoel in je
dans te leggen.”
Of haar toekomst ook in de danswereld
ligt? “Ik sluit het nog niet uit,” zegt ze
twijfelend. “Maar de danswereld is heel
hard, alleen de besten mogen door en
ik heb straks ook een vwo-diploma waar
ik iets mee wil. Misschien komt er wel
iets op mijn pad. Ik weet het gewoon
nog niet.”
Niet zonder
Zeker is wel dat ze na dit jaar elders haar
danskwaliteiten verder ontwikkelt omdat
ze dan de opleiding in Leeuwarden heeft
afgerond. Stoppen is geen optie. “Ik hou
gewoon van dans. Ik kan er niet zonder,”
zegt ze vanuit de grond van haar hart.
Bijna zeker is dat ze volgend jaar weer
meedoet aan de Kunstbende. Samen met
Marieke worstelt ze nog wel een beetje
met het thema: wordt vervolgd…(dat is
het thema, maar ook de danscarrière van
Jildou wordt ongetwijfeld vervolgd).
Nieuwsgierig naar de
danskwaliteiten van
Jildou (en dansmaatje
Marieke)? Scan de
QR-code!.
www.froeks.tv/201303-15/kb13-dans-marieke-jildou
Lyceum
Het programma voor excellente
leerlingen op Bornego Lyceum
ontwikkelt zich steeds verder.
Zo kunnen leerlingen uit vwo-5
vanaf dit schooljaar bijvoorbeeld
modules volgen bij de Pre University, onderdeel van de Open
Universiteit Amsterdam.
De mogelijkheid om een extra vak
te volgen, te werken aan een
eigen project of mee te doen aan
Jort, Jaap van der Geest en Hedwich
olympiades was er al.
Verrijking voor excellente leerlingen
“Die pluslessen hebben het karakter
van een gespreksgroep,” aldus Jaap.
Leerlingen kunnen er met gelijkgestemden bijvoorbeeld praten over leerstrategieën. Jaap van der Geest
monitort daarnaast de resultaten van
de leerlingen. “Je ziet vaak dat ze nog
nooit echt iets hebben hoeven leren,”
vertelt hij. “In de derde of vierde klas
blijkt de stof toch echt te veel om zonder voorbereiding te beheersen.”
Verrijking
De leerlingen krijgen ook verschillende
Hedwich heeft de smaak van extra
uitdaging te pakken.” Ik kon er nog
wel wat bij hebben want ik haal goede
cijfers en werk gestructureerd.”
Ze volgt sinds dit schooljaar ook een
module sociale psychologie bij de Pre
University van de Open Universiteit.
“Ik leer bijvoorbeeld hoe mensen jouw
gedrag beïnvloeden en andersom,” legt
ze uit. “Daar heb ik later ook wat aan
en ik vind het leuk om te weten.”
Pre University
Leerlingen kunnen vanaf klas 5 verschillende modules volgen bij de Pre
University, inclusief online colleges. De
modules sluiten aan bij de profielen in
de Tweede Fase. “Het voordeel hiervan
is dat leerlingen nu al aan een studie
kunnen proeven,” vertelt Jaap van der
Geest. “ Het geeft de leerlingen een
voorsprong en is bovendien een
enorme verdieping voor jezelf.”
Leerlingen doen aan het einde van een
module examen. Slagen ze? Dan wordt
de helft van het door ouders betaalde
lesgeld door school teruggestort.
Eigen project
17
Meerbegaafde leerlingen mogen ook
werken aan een eigen project. Jort van
Velsen uit klas 3 gymnasium ontwikkelde tijdens het plusprogramma in de
ouderbouw games en filmde zo nu en
dan. Nu wil hij als project een natuurdocumentaire maken over de diversiteit
van de natuur rondom Heerenveen.
“Filmen en het materiaal op de computer bewerken, vind ik leuk,” legt hij uit.
“En dat geldt ook voor biologie.”
najaar
Gespreksgroep
verrijkingsmogelijkheden. Dat kan
een eigen project zijn of een extra vak.
Zo volgt Hedwich Kuipers uit klas 5
gymnasium samen met zes andere
leerlingen het vak Spaans. “Ik vind dat
echt heel leuk,” vertelt ze. “Het is een
wereldtaal. Je hebt er wat aan.” Voor
Spaans wordt op Bornego Lyceum een
echte lesmethode gebruikt en worden
ook toetsen afgenomen. Leerlingen
maken zelf een studieplanning en
werken deels in eigen tijd aan de lesstof. Eens in de maand komt een student Spaans de leerlingen helpen met
de uitspraak.
@bornego
“Het is belangrijk dat je ook bij meerbegaafde leerlingen eruit haalt wat erin
zit,” zegt docent Jaap van der Geest,
tevens pluscoördinator. “Zij moeten
zich niet vervelen en aan hun lot worden overgelaten,” vertelt hij over het
belang van deze lessen. “Motivatie is
alles.” Het ’Bornego-plus’-programma
is bedoeld voor leerlingen die in klas 1
hoog scoorden op de intelligentiestructuurtest en ook voor hen die zich
pas daarna ontwikkelen tot excellente
leerlingen. Zij hebben in de onderbouw
pluslessen gevolgd op Bornego Junior
of Joure. Op Bornego Lyceum krijgt dit
een vervolg.
Jort en Hedwich zijn blij met deze extra
mogelijkheden. “Meerbegaafde leerlingen kunnen meer aan dan op school
aan les gegeven wordt,” vindt Jort.
“Het is leuk om te doen,” vult Hedwich
aan. “Je hebt er ook echt wat aan en
het klinkt ook wel slim.”
Lyceum
Ouderinitiatief
op Bornego
Lyceum
Op Bornego Lyceum ontwikkelt zich een mooi
initiatief om ouders meer betrokken te maken bij
school. Het bijzondere van dit initiatief is dat het
afkomstig is van de ouders zelf. Ouders uit de
bestaande klankbordgroep hadden behoefte aan
een breder platform en willen de school graag
actief ondersteunen.
Lex Wolswinkel
Het is de worsteling van veel scholen voor voortgezet onderwijs: het verhogen van de ouderbetrokkenheid. Daar waar je
als ouder op de basisschool nog regelmatig even de school
binnenstapt voor een praatje met de leerkracht, is die afstand
ineens veel groter als je kind naar het voortgezet onderwijs
gaat. “Maar de behoefte bij veel ouders is er niet minder om,”
vertelt ouder Lex Wolswinkel. Hij is samen met de andere ouders van de klankbordgroep initiatiefnemer van de ouderraad.
ouderavonden op Bornego Lyceum andere ouders opgeroepen
om zich vooral op te geven voor deze raad. Het leverde zo’n
negen belangstellenden op vanuit andere klassen. Samen met
de zes leden van de klankbordgroep heeft de ouderraad nu bij
aanvang zo’n 15 actieve ouders.
Actief platform
18
De klankbordgroep is twee jaar geleden vanuit de school
opgericht en bestaat momenteel uit zes ouders van leerlingen
uit vwo-5. Een te smalle basis, vinden diezelfde ouders.
Bovendien ligt het initiatief bij school terwijl het beter bij de
ouders kan liggen. De wens voor een breder en actiever
platform werd onder andere gevoed door de wetenschap dat
het Open Podium vorig jaar bijna niet kon doorgaan door
gebrek aan uren voor begeleiding. “Toen vroegen we ons af
waarom ouders daar geen rol in kunnen hebben,” aldus Lex
Wolswinkel. En zo ontstond het idee van de ouderraad.
Inmiddels hebben leden van de klankbordgroep tijdens
Ds. Kingweg 1
8446 KZ Heerenveen
T (0513) 80 18 00
E [email protected]
Die ouders willen een klankbord zijn voor de school met een
portie gezonde feedback. Daarnaast willen ze Bornego tevens
een steuntje in de rug geven door het organiseren van of
ondersteunen bij activiteiten. “Daarbij kun je denken aan het
begeleiden van excursies, maar ook aan het organiseren van
een beroepenvoorlichting,” vertelt Lex Wolswinkel. “Als je kijkt
naar alle ouders dan zitten daar heel veel beroepen tussen,
waarom zou je niet een avond organiseren à la de PWS-avond
waarbij zij in verschillende rondes iets vertellen?”.
Heeft u de oproep van de ouderraad gemist, maar wilt u ook
graag uw bijdrage leveren? Dat kan. De ouderraad heeft
behoefte aan meer actieve ouders. U kunt nu mede vormgeven
aan dit initiatief! Meld u aan door een mail te sturen naar:
[email protected].
Joure:
Centrale Dienst
Bezoekadres:
Feedback
Open dratg
5 maa
2014
Klas 1 en 2 vmbo-bk, vmbo-kt,
vmbo-t/havo, havo/atheneum of
gymnasium
Klas 3 havo, atheneum en gymnasium
Klas 3 en 4 vmbo-t
Bezoekadres:
Pasteurweg 3
8503 AB Joure
T (0513) 80 18 80
Postadres:
Postbus 13
8500 AA Joure
“Muziek is belangrijker dan alles”
Aan het begin van dit schooljaar
beleefde Bornego-leerlinge Katja
Poltavets (havo-5) muzikale
topdagen. Ze stond op het podium
tijdens het straattheater in het
centrum van Heerenveen. En
minstens zo leuk: ze speelde een
paar eigen liedjes in het
radioprogramma Noardewyn van
Omrop Fryslan! Muziek is waar het
bij Katja om draait, ook op school.
PWS
Speciaal voor haar
PWS en de PWS-avond nam ze twee
nummers op in een studio. Er ligt nu
een mini-album met zelfs een eigen
albumhoes. Belangstellenden kunnen
het album voor vier euro kopen. Een
voorproefje is op internet niet te vinden.
“Het moet bijzonder blijven,” zegt Katja
en dus probeert ze haar album zelf aan
de man te brengen.
Album
Of ze zich na haar examen volledig op
muziek gaat richten, is de vraag. “Eigen-
lijk vind ik dat te riskant,” aldus
Katja. “In de muziek moet je geluk
hebben om te kunnen slagen.”
De studio-ervaring vond ze in ieder
geval geweldig. Ze heeft inmiddels
genoeg materiaal om een album met
tien nummers op te nemen. Daar wordt
nu druk voor gespaard. Daarnaast wil ze
een website maken en zo veel mogelijk
optreden. “Muziek is belangrijker dan
alles,” zegt ze. Dat weten ze op school
ook, want Katja is twee keer blijven zitten en daar is muziek de reden van…
Heerenveen:
Junior
Beugel
Lyceum
Klas 1: vmbo-bk, vmbo-kt, vmbo-t/havo,
havo/atheneum en gymnasium
Klas 2: vmbo-b, vmbo-k, vmbo-t, havo,
atheneum en gymnasium
Klas 3 en 4 vmbo-b, -k , -t
Klas 3 t/m 5 havo en klas 3 t/m 6 vwo
Bezoekadres:
Bezoekadres:
Beugel 68
8447 AH Heerenveen
T (0513) 80 18 60
Ds. Kingweg 1
8446 KZ Heerenveen
T (0513) 80 18 20
Bezoekadres:
Ds. Kingweg 2
8446 KZ Heerenveen
T (0513) 80 18 40
Postadres vestigingen Heerenveen:
Postbus 597
8440 AN Heerenveen
19
najaar
Zelfs haar Engelstalige PWS wijdde ze
aan haar hobby. “Ik heb gekeken of er
een verband was tussen poëzie en muziek,” vertelt ze. “Of songteksten uit de
jaren zestig zonder muziek poëzie zijn.
Dat is meestal zo.” Voor haar PWS ont-
Katja
@bornego
Haar muzikale carrière is wat grillig.
Als achtjarige begon ze met gitaarles
om vervolgens als puber de gitaar tijdelijk aan de wilgen te hangen. Toen ineens was het er weer: die intense drang
om liedjes te schrijven, te zingen en gitaar of piano te spelen. Sinds twee jaar
is ze weer intensief met muziek bezig.
Ze volgde privéles en haalde haar achterstand in.
lede ze ook haar eigen
(Engelstalige) songteksten op zoek naar een
verband met poëzie.
“Muziek is een puzzel
van emoties en bedoelingen,” legt ze uit. “Ik
vind het leuk om iets
diepzinnigs op papier te
zetten. Een open boek
vind ik niet interessant.
Iedereen kan zeggen I
love you en I hope you
love me too. Dat is al
een keer gebeurd. Het
mag wat mij betreft
wel wat diepzinniger,”
aldus de muzikante.
Gekte
kia lukte
t mijn onverwoestbare No
Me
en.
rat
pa
ap
te
gen
elli
int
met
creen en zelfs de
Ik heb nooit zoveel gehad
Het middeleeuwse touchs
n.
taa
ers
we
te
e
ekt
e-g
on
n
het me lang de smartph
oeg. Mailen en facebooke
gebruiken vond ik heftig gen
te
ing
nd
rbi
-ve
wifi
een
mogelijkheid om
.
are intelligentie heen heeft
deed ik wel op de computer
r mijn aversie tegen draagb
doo
ars
dw
h
zic
dat
at
ara
amer: de iPad.
Maar nu is er een app
at te verstoffen in de huisk
sta
s
loo
rke
we
pc
de
dat
d
gezorg
gewurmd en ervoor heeft
nu zo’n apparaat.
klas van het lyceum heeft
rde
vie
en
de
der
de
in
en
Iedere
orden.
er een beetje fan van gew
t een willekeurig
En ik moet toegeven, ik ben
nden mee in te maken me
vrie
je
en,
lez
te
op
nt
kra
de
Die iPad is fantastisch om
etten.
ern
int
slecht spel of om op te
t altijd zoals het
isis. De apps werken nog nie
tcr
tar
ops
de
in
g
no
ter
ech
Als leermiddel zit de iPad
n per leraar.
elwaarde voor
moet en de regels verschille
ft weer een andere dremp
hee
ar
lera
e
elk
tje
bee
n
zo’
rring:
fs een week kwijt bent.
Dat zorgt nog voor verwa
dat je je iPad een dag of zel
n
me
rko
ove
r
aa
zom
je
iPad-misbruik. Het kan
iting van je vrienden!
te zetten. Het ene
Rampzalig! Eenzame uitslu
apparaat in hun lessen in
het
om
r
nie
ma
te
bes
de
ar
s het maar omdat de
Ook zoeken leraren nog na
verder helemaal niet. Al wa
les
een
d,
iPa
je
ar
ma
en
uur gebruik je bijna alle
kwijt is.
leraar zijn wachtwoorden
aan
rdat iedereen er helemaal
ar het kan even duren voo
ma
ie,
ent
pot
ft
hee
d
bee
iPa
d het bijvoor ld
Kinderziektes. De
arvoor -ie bedoeld is. Ik vin
wa
ken
rui
geb
te
t
raa
pa
ap
gewend is en in staat is het
.
boek dat ook kan twitteren
een
nog erg moeilijk leren uit
20
anderd.
leven op school volledig ver
Intussen heeft de iPad het
van de als gehypnotiseerd
zou hij verbaast opkijken
en,
lop
zou
ool
sch
ze
on
r
Als een onbekende doo
dezelfde
rlingen. Allemaal spelen ze
naar hun iPad starende lee
n ze
ze idiote foto’s of vergelijke
stomme spelletjes, maken
nog iemand
En als hij wonderwel toch
sixpacks en fotomodellen.
edoet aan al
op zijn boterham, niet me
vindt die, rustig kauwend
slaafd is aan
t toch niet iedereen zo ver
da
ken
den
hij
zal
te,
gek
die
is leeg.
schijn bedriegt. De batterij
het gekke apparaat. Maar
Jelle Sleurink
m op Bornego Lyceum)
(Jelle zit in klas 4 gymnasiu
OLLEGE
BORNEGO C
GOED VOOR ELKAAR!
W W W. B O R N E
GO.NL

Download Report