provinsje fryslân provincie fryslân b postbus 20120 8900 hm leeuwarden tweebaksmarkt 52 telefoon: (059) 292 59 25 telefax: (058) 292 51 25 WWsv.fryslan.nl [email protected] www.twitter.com/provfryslan Dan Provinsjale Steaten fan Fryslân Ljouwert, 13 oktober 2014 Ferstjoerd, ‘ 6 O1. 2014 Os merkteken Ofdieling Opsteld troch Jo merkteken Taheakke(n) : 01158820 : Stôd en Plattelân : J. Nieuwland /(058)29251 37 [email protected] Ûnderwerp : Ûtfieringsprogramma Ferkear en FerfIer 2015 : Utfieringsprogramma Ferkear en Ferfier 2015 Achte Steateleden, By dizzen ûntfange jo it troch ûs op 30 septimber fêststelde Iitfieringsprogramma Ferkear en Ferfier 2015. It fêststellen fan dit programma is it foech fan tis Kolleezje. Fanwegen ûs aktive ynformaasjeplicht dogge wy jo it programma foar kundskip takomme. It itfieringsprogramma fynt syn basis yn it wersjoene Provinsjaal Ferkear- en Ferlierplan (PVVP), It Koalysjeakkoart 2011 2015, it Utfieringsprogram 2011 2015 ‘Koersfêst mei nij realisme’ en fierdere bestjoerlike ôfspraken. — It ûtfieringsprogramma bestiet dit jier diel III de projektblêden. — tt trije dielen. Diel 1 de beliedsaginda, diel II ûtf lering en Diel 1 Beliedsaginda Dan de hân fan de fjouwer paragrafen ‘verkeer en vervoer algemeen’, ‘infrastructuur’, ‘openbaar vervoer’ en ‘verkeersgedrag’ wurde koart de ûntwikkelings sketst op It mêd fan ferkear en ferNer. Oanjûn wurdt wat der bart om It belied yn 2015 ût te fieren. De monitoaringsgegevens meitsje yntegraal ûnderdiel it fan de beliedsaginda. Diel II Citfiering Yn dit diel stiet in oersjoch fan alle projekten en aktiviteiten. De projekten steane opnaam ûnder It budzjet dêr ‘t hja ût betelle wurde en binne fierders oardere op basis fan It jier fan ûffiering. By elk budzjet stiet in koarte iitlis oer doel en proseduere. Oanjûn wurdt wêr ‘t 10 It budzjet fine kinne yn programma 2 ‘Verkeer en Vervoer ‘fan de provinsjale begrutting. Fierder stiet by elk projekt in ferwizing nei it projektblêd mei de mear ynhâldlike ynformaasje yn diel III. 1 /2- Ûsmerkteken:01158820 1 1 • provinsje fryslân provincie fryslân b Diel III Projektblêden Foar elk projekt dat yn diel II opnommen is, is in projektblêd makke. (t projektblêd jout de ynhâldlike ynformaasje oer lokaasje, maatregel, plenning, ôfspraken en finansiering. Yn alle gefallen is in kaartsje mei de situering opnaam. De projekten binne opnaam yn 5 kategoryen: • Projekten provinsjale wegen op basis fan de N-nûmering fan de wei. • Projekten provinsjale farwegen op basis fan it farweinûmer. • Projekten oan it spoar. • Ryksprojekten dêr ‘t de provinsje yn partisipearret. • Fryske Marren Projekten ût it PVVP. Dizze yndieling fergruttet nel alle betinken it ynsjoch fan wat der allegearre bart foar de budzjetten ût programma 2 fan de begrutting. Boppedat wurdt yn ien kear dûdlik wat de kommende jierren itfiert wurde sil op ien bepaalde dyk as farwei. Hawwe jo fragen oer it ittieringsprogramma dan kinne jo kontakt opnimme mei de hear J. Nieuwland fan de ôfdieling Stêd en Plattelân (058 2925137) of [email protected]). Wannear ‘t jo in printe eksimplaar ha wolle fan it ûtfieringsprogramma dan kinne jo ek kontakt mei him opnimme. It programma sil fansels ek te finen wôze op ûs webside www.frvslan.nl. Deputearre Steaten fan Fryslân, itsma, foarsitter den Berg, siktaris -2/2- Üs merkteken: 01158820 • II Inhoud Inleiding blz.nr 1. DEEL I: BELEIDSAGENDA 1.1. Verkeer en Vervoer Algemeen 1.1.1. 1.1.2. 1.1.3. 1.1.4. 1.1.5. 1.1.6. 1.1.7. 1.1.8. 1.1.9. 1.1.10. 1.2. Infrastructuur 1.2.1. 1.2.2. 1.2.3. 1.2.4. 1.2.5. 1.2.6. 1.2.7. 1.2.8. 1.3. Inrichting van wegen: ‘Visie op Wegen’ Analyse (gewenst) gebruik van wegen Fietsverkeer Ketenmobiliteit/carpoolen Overdracht wegen Reeds geprogrammeerde projecten (…) Niet geprogrammeerde projecten Vaarwegen Openbaar Vervoer 1.3.1. 1.3.2. 1.3.3. 1.3.4. 1.4. Ontwikkeling verkeersintensiteiten en mobiliteit Ontwikkeling fietsverkeer en openbaar vervoer Ontwikkeling verkeerveiligheid op de weg Ontwikkeling veiligheid op de vaarweg Bijhouden verkeersgegevens: voor beleid en voor weggebruiker Beleidsevaluatie infrastructuurprojecten PVVP en omgevingsvisie Leeuwarden, Kulturele Haadstêd van Europa 2018 Samenwerking met het Rijk BDU naar Provinciefonds Ontwikkelingen Programma Duurzaam Openbaar Vervoer Exploitatie spoor Ketenmobiliteit Verkeersgedrag 1.4.1. Meerjaren Uitvoeringsprogramma Strategie Verkeersveiligheid 2. DEEL II: UITVOERING 2.1. Overzicht van de uitvoering 2.1.1. 2.1.2. 2.1.3. 2.1.4. 2.1.5. 2.1.6. 2.1.7. 2.1.8. 2.1.9. 2.1.10. 2.1.11. 2.1.12. 2.1.13. 2.1.14. Majeure provinciale projecten RSP projecten: spoor en weg Programma Bereikbaarheid Leeuwarden MPI: de kleine en reguliere wegenprojecten Verkeersknelpunten: € 2 miljoen uit het Begrotingssaldo Kleine infrastructuurprojecten: € 18 miljoen (PS 3 juli 2013) Groot onderhoud verhardingen MPK: vervanging en renovatie kunstwerken Van Harinxmakanaal (VHK) Onderhoudsbaggerwerken Exploitatie Openbaar Vervoer concessies 2015 – 2010 uit BDU ROF-Werkplan 2015 FMP: Friese meren projecten uit het PVVP Groot onderhoud oevers 3. DEEL III: DE PROJECTBLADEN: INHOUDELIJKE BESCHRIJVING 3.1. Projecten provinciale wegen N351 Nijeberkoop kom (onderhoud) Wolvega – Slijkenburg (onderhoud) Fietsoversteek Lindedijk Fietsoversteek Nijeholtpade Kerkweg Fietsoversteek Wolvega Hoofdweg west 2016 2019 2016 2017 2017 1 N353 N354 Westvierdeparten (verkeersveiligheid) Afslag IJlst (ovonde) Fietsroute Sneek – Woudsend (aanleg) Dearsum – Scharnegoutum (onderhoud) Sneek – Jutryp (onderhoud) Kerkslootbrug bij Sneek (aanleg duiker) A32 – Dearsum (onderhoud) Woudsend – A6 (onderhoud) Easterwierum – Tzienserbuorren (herinr.) 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2017 2017 2018 N355 Twijzel (herinrichting) Fietsoversteek Burum (rotonde) 2014 2018 N356 Westereen, Boppewei (fietstunnel) Centrale As (nieuw tracé) De Tike (reconstructie kruispunt) 2015 2016 2016 N357 Leeuwarden – Stiens (onderhoud) Stiens – Holwerd (o.m. hoofdrijbaan/fiets) Stiens-zuid (ovonde) Hallum, Hallumerfeart (brug) 2015 2016 2016 2018 N358 Carpoolprogramma (o.m. Frieschepalen) 2014 Lutkepost – Augustinusga (herinrichting) 2015 Dokkumer Nieuwe Zijlen (brug W. Lorésluis) 2015 Uterwei, onderdeel noord (herinrichting) 2016 Skieding, onderdeel zuid (herinrichting) 2016 Holwerd – Metslawier (onderhoud) 2016 Metslawier – Ee (onderhoud) 2016 Engwierum – Dokkumer Nieuwe Zijlen (ond) 2016 Surhuisterveen – Rijksweg A7 (onderhoud) 2016 Skieding (onderhoud) 2016 Ee, bebouwde kom (herinrichting) 2017 N359 Ruigahuizen (fietsoversteek) Hemelum, afslag (ovonde) Winsum, Meamert (viaduct) Tjerkwert, Van Panhuysbrug (brug) Lemmer, Stroomkanaal (brug) Bolsward – Leeuwarden (3 kruispunten) Bolsward, De Marne – A7 (kruispunt) Oudemirdum, afslag (ovonde) Brekkenpolder, afslag (rotonde) 2014 2015 2015 2015 2016 2016 2017 2018 2018 N361 Ryptsjerk (fietsoversteek) Aldtsjerk, Rhaladyk (rotonde) Anjum (rotonde of ovonde) Morra, afslag (rotonde of ovonde) Gytsjerk – Swarteweisein (onderhoud) 2014 2015 2016 2016 2018 N369 Drachten-noord, aansluiting N31 Drogeham, afslag (rotonde) Rottevalle, afslag zuid (ovonde) Kootstermolen – Kootstertille (herinr.) Rottevalle – Harkema (onderhoud) Kootstertille – Twijzel (onderhoud) Harkema – Kootstertille (onderhoud) 2014 2015 2015 2016 2016 2016 2017 N380 Oudeschoot – Jubbega (onderhoud) Mildam, Annebuorren (fietsoversteek) 2016 2017 N381 Drachten – Drentse grens (stroomweg) 2015 N383 Leeuwarden – Marssum (onderhoud) 2015 N384 Froonackerdyk 2 fase (kruispunten) Dearsum – N359 (onderhoud) N359 – Winsum (onderhoud) e 2014/2015 2015 2015 2 3.2. Dongjum – Tzummarum (onderhoud) Franeker (stationsbrug) Franeker, afslag A31 (rotonde) Tzummarum (brug Tzummarumervaart) Wjelsryp (brug) Wiuwert (Armcoduiker) 2016 2016 2016 2016 2017 2017 N392 Jubbega, Schurega (herinrichting) Tijnje (Warrebrug) 2015 2015 N393 Easterbierum, kom (herinrichting) 2015 Vrouwenparochie, kom (herinrichting) 2015 Sint Jacobiparochie – Minnertsga (onderh.) 2017 Minnertsga, kom (herinrichting en onderh.) 2017 Tzummarum, kom (herinrichting en onderh.) 2017 N910 Stroobossertrekweg (fietspad) 2015 N919 Oosterwolde, Klazinga (fietsoversteek) Oosterwolde, De Knolle (fietsoversteek) Oosterwolde, Rijweg (fietsoversteek) 2016 2016 2016 N924 Vierhuis, Ruijtenschildtbrug (vervanging) Boeresleat – Delfstrahuizen (onderhoud) 2015 2015 Projecten provinciale vaarwegen A02 A04 A05 A15 A16 A20 A22 A23 A37 3.3. 2014 e.v. 2014 2014 2018 2015 2016 2017 2015 2015 e.v. 2016 2015 2016 Projecten aan het spoor ----------- 3.4. Van Harinxmakanaal (opwaardering) Johan Frisokanaal: Brug over sluis Stavoren (renovatie) Brug Warns (vervanging assen) Dokkumer Grutdjip, brug Engwierum De Lits (onderhoudsbaggerwerk) Stroobossertrekfeart: Diverse bruggen (renovatie) Brug Gerben Allesverlaat (vevangen) Heafeart (onderhoudsbaggerwerk) De Tsjonger: Turfroute (onderhoudsbaggerwerk) Sluis II Jubbega – Schurega (renovatie) Engelenfeart (onderhoudsbaggerwerk) Boalserter Feart, brug Baard (renovatie) Aanpassen overweg Rotstergaasterweg Versnelde aanpak spoorbrug VHK Spoortunnel Wolvega Extra sneltrein Leeuwarden – Groningen Station Werpsterhoek Leeuwarden 2015 2015 2016 2018 2014 - 2020 Rijksprojecten div A01 A7 N31 N31 A6/A7 N31 N32/A7 Aanleg rotondes voor Rijkswaterstaat Vaarweg Lemmer – Delfzijl Sneek (inpassing Waterstad) Haak om Leeuwarden (nieuwe wegverb.) Bereikbaarheid Leeuwarden (Drachtsterw) Knooppunt Joure (aanpak aansluiting) Traverse Harlingen (verdubbeling) Bereikbaarheid/Gebiedsontw. Heerenveen 2014 2014 e.v. 2014 2015 2016 2017 2017 pm 3 3.5. Friese Meren Projecten uit het PVVP --------------------- Opwaardering Lutscomplex Sluis Workum (drempleverlaging) Sluis Stavoren(uitbreiding capaciteit) Watersportvoorzieningen Leeuwarden Afronding Middelseeroute (fietspad) Heropening Polderkanaal Sylsbrêge Jirnsum (vervanging brug) Turfroute (toeristische overstapplaatsen) Brug- en sluisbediening (gemeentelijk) Langwarder Wielen (verdiepen) 2014 2014 2014 2014 2015 2015 2015 2015 2016 2016 4 Inleiding Voor u ligt het jaarlijkse ‘Útfieringsprogramma Ferkear en Ferfier’. Het uitvoeringsprogramma geeft een overzicht van de inzet van de provincie Fryslân op het gebied van verkeer en vervoer (programma 2 uit de provinciale begroting). Het gaat hierbij om het realiseren en onderhouden van droge en natte infrastructuur, het bieden van adequaat openbaar vervoer, het bevorderen van de verkeersveiligheid en het verduurzamen van de mobiliteit. Aandacht is er voor beleidsvorming en samenwerking met anderen. Het uitvoeringsprogramma is de basis voor de provinciale planning en voortgangsbewaking en het is een adequaat middel om inzichtelijk te maken waarop de provinciale inzet is gericht. Wij monitoren de effecten van het beleid en de relevante ontwikkelingen en zo nodig passen we de uitvoering hier op aan. Het uitvoeringsprogramma is daarmee ook een sturingsmiddel voor het verkeer- en vervoerbeleid. Het uitvoeringsprogramma 2015 is opgebouwd uit drie delen: Deel I is de beleidsagenda. In de beleidsagenda worden de ontwikkelingen op verkeer- en vervoergebied kort geschetst en aangegeven wordt welke inzet in 2015 wordt gepleegd om het vigerende verkeer- en vervoerbeleid uit te voeren. Leidraad zijn het PVVP 2006 en de herziening daarvan in 2011, het Coalitieakkoord ‘Nije enerzjy foar Fryslân’ en het daarbij horende uitvoeringsprogramma ‘Koersfêst mei nij realisme’. De beleidsagenda is een dynamisch instrument dat jaarlijks wordt geactualiseerd. Het bestaat uit de paragrafen: verkeer en vervoer algemeen, infrastructuur, openbaar vervoer en verkeersgedrag. Monitoringsgevens vormen een integraal onderdeel van de 4 paragrafen. Deel II geeft een overzicht van de uitvoering. Per te onderscheiden dekkingsbron zijn de projecten opgenomen waaraan de komende jaren wordt gewerkt met daarbij een korte uitleg over het betreffende budget. De projecten zijn in dit overzicht geclusterd per uitvoeringsjaar. Deel III bestaat uit de projectbladen. Per project dat is opgenomen onder één van de budgetten van deel II is een projectblad gemaakt. Het projectblad geeft de inhoudelijke informatie over de locatie, maatregel, planning, afspraken en financiering. De projectbladen zijn hier geclusterd per weg of vaarweg. 5 1. Deel I: Beleidsagenda 1.1. Verkeer en Vervoer algemeen 1.1.1. Ontwikkeling verkeersintensiteiten en mobiliteit De gemiddelde verkeersintensiteiten op de provinciale wegen zijn in 2013 afgenomen ten opzichte van 2012. Dit past in de dalende trend van de afgelopen jaren. index totaal gemiddelde werkdagintensiteit provinciale telpunten 2008= 100% 105,0 100,0 95,0 90,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Bron: eigen tellingen Op de rijkswegen is deze trend minder duidelijk te zien, maar ook daar was in 2013 sprake van iets lagere intensiteiten dan in 2012. Index totaal gemiddelde werkdag rijkstelpunten binnen Fryslan 2008=100% 110 percentage 105 100 95 90 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Bron: RWS Bij de verklaring van de afnemende verkeersintensiteiten kan gekeken worden naar een veranderende houding in de samenleving ten opzichte van autobezit en autogebruik. Deze verandering zou vooral te constateren zijn bij jongeren en in randstedelijke gebieden. Uit publicaties in de media en onderzoeksrapporten blijkt dat jongvolwassenen in verschillende westerse landen minder gebruik maken van de auto. Ook nederlandse jongvolwassenen gebruiken de auto, net als in andere westerse landen, minder vaak. Dit heeft onder meer te maken met de veranderende maatschappelijke positie van jongvolwassenen. Het aantal werkende jongvolwassenen is afgenomen, terwijl het aantal studenten – die minder autorijden dan werkende jongeren – juist is toegenomen. Tevens heeft de woonomgeving een effect op het automobiliteitsgedrag; door een toename van het aantal jongvolwassenen in de stedelijke gebieden, in combinatie met de groei van het aantal studenten in de steden, zien we onder jongvolwassenen een verschuiving optreden van de auto naar meer gebruik van de fiets en het (stedelijk) openbaar vervoer. Op basis van de onderzoeksresultaten ligt het niet voor de hand dat jongvolwassenen een wezenlijke andere houding ten opzichte van de auto hebben dan andere generaties. Een ruime meerderheid van de jongvolwassenen wil in de toekomst een auto bezitten. Als ze ouder worden, zich settelen en in een andere levensfase terecht komen, zullen ze naar verwachting een auto aanschaffen en gebruiken. Uit: niet autoloos maar auto later 10 juni 2014 | Peter Jorritsma, Jaco Berveling | KiM 6 Vooralsnog gaan wij er van uit dat de afname van het aantal autokilometers vooral is toe te schrijven aan de conjuncturele ontwikkeling. Dit betekent dat we rekening moeten houden met een mogelijke groei bij het aantrekken van de economie. Het inzicht in de ontwikkeling van het woon-werkverkeer is in 2014 vergroot door de publicatie van de nieuwste Atlas van de Friese Pendel. Het gaat hier meer om ontwikkelingen over iets langere termijn. De pendelgegevens over 2012 laten ten opzichte van 2005 een uiterst geringe groei zien van 1758 pendelbewegingen. In 2005 was nog sprake van een forse groei ten opzichte van 2000 (11.411 pendelbewegingen). Bij de huidige afvlakking van de groei van het woon-werkverkeer ligt eveneens een verband met de economische ontwikkeling voor de hand. 1.1.2. Ontwikkeling fietsverkeer en openbaar vervoer De afvlakkende groei van de mobiliteit is ook waar te nemen bij het fietsverkeer. Dit blijkt zowel op onze fietstelpunten als uit de modal-split-gegevens van het CBS. Daarbij vormt de groei van het aantal e-bikes een extra aanleiding om de fietsvoorzieningen kritisch te bezien. Het gemiddeld aantal getelde fietsers per dag is nauwelijks gewijzigd. Gemiddeld passeren er in 2013 per telpunt 2 fietsers minder dan in 2012. Uitgesplitst per plaats is de ontwikkeling van het gemiddeld aantal getelde fietsers als volgt: ontwikkeling gemiddeld aantal getelde fietsers per dag 2012-2013 in % 5,1 3,5 -3,7 -2,6 -2 -0,8 -0,7 0,6 1,5 Hoewel de door de invoering van de OV chipkaart ontstane trendbreuk in de gegevens onvoldoende basis geven voor harde conclusies, lijkt het aantal reizigers bij de streeklijnen iets lager dan in 2012. Op de Waddeneilanden en in Zuidoost Fryslân is sprake van een lichte stijging. In Leeuwarden is het totale aantal instappers gestegen. Dit is grotendeels toe te schrijven aan de betere registratie van de instappers op versterkingsbussen en een toename van het aantal studenten. Aantal reizigers met het openbaar vervoer: Aantal reizigers naar concessie Noord en Zuidwest Fryslân (Streek) Noord en Zuidwest Fryslân (Leeuwarden) 2012 2013 8.487.200 Geen vergelijkbare data* 2.915.300 7 Zuidoost-Fryslân Waddeneilanden Totaal busreizigers Regionaal treinvervoer 4.572.500 1.045.300 17.020.300 191.396.700 4.607.000 1.055.000 191.121.200 * geen chauffeurstellingen bekend, alleen registratie van OV en kaartverkoop Er blijft onverminderd reden voor maatregelen die het gebruik van fiets en openbaar vervoer versterken. 1.1.3. Ontwikkeling verkeersveiligheid op de weg De door de politie geregistreerde verkeersongevallen op de weg tot en met 2009 zijn door een systeemwijziging onvergelijkbaar met de data 2010 en verder. Alleen van de ongevallen met dodelijke afloop en de ongevallen met ernstig letsel lijken de aantallen geen grote trendbreuk te ondergaan. Alle andere ongevallendata kunnen op dit moment als onbruikbaar beschouwd worden. Door de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) is een nieuwe definitie geïntroduceerd voor het gehanteerde begrip Ziekenhuisgewonden te weten: Ernstig Verkeers Gewonden. De cijfers die onder deze nieuwe definitie vallen zijn tot en met 2010 wel beschikbaar. Voor de jaren daarna zijn ze (nog) niet bekend. De cijfers voor Fryslân: Werkelijk aantal als waarden 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Dood 64 47 47 64 44 48 39 34 34 28 27 30 29 22 Ernstig verkeersgewond in ongeval met motorvoertuig Ernstig verkeersgewond in ongeval zonder motorvoertuig 449 390 400 390 371 386 377 376 344 320 - 320 323 327 375 381 419 407 378 387 482 - totaal 833 759 774 828 797 853 823 788 765 830 - Bron: SWOV Cognos De daling van het aantal verkeersdoden ontwikkelt zich (spectaculair) positief. Daar waar het aantal Ernstig Verkeers Gewonden bij een aanrijding met een motorvoertuig gestaag daalt, loopt het aantal Ernstig Verkeers Gewonden zonder betrokkenheid van een motorvoertuig op. Het totale aantal over de jaren is min of meer stabiel tussen de 750 en 850. Samen met onder andere Politie Noord Nederland, VIA Advies en SKVV zijn wij betrokken bij initiatieven om te komen tot een alternatieve Ongevalsregistratie en Monitoring. 8 Ten eerste wordt op initiatief van VIA bv (verkeerskundig ICT bureau) samen met het Verbond voor Verzekeraars een studie uitgevoerd naar het gebruik van gegevens uit de App MobielSchadeMelden als alternatieve databron voor verkeersongevallen. Ten tweede wordt samen met VeiligheidNL in Fryslân onderzoek gedaan of de afdelingen Spoed Eisende Hulp (SEH) van de Friese ziekenhuizen nuttige aanvullende data op dit gebied kunnen leveren. Op de volgende provinciale wegen deden zich dodelijke ongevallen voor: N359 N351 N357 N381 N384 N356 N361 N354 N355 N358 N369 N927 N383 N919 Bron: viastat 2008 1 1 1 2 2 - 2009 1 1 1 1 1 1 1 - 2010 1 1 1 1 1 1 2011 1 1 2 1 1 1 - 2012 1 1 1 1 1 1 - 2013 1 1 1 1 - ’08-‘13 5 4 4 3 3 3 3 2 2 2 2 2 1 1 Natuurlijk kunnen op basis van bovenstaand overzicht geen conclusies worden getrokken over de vraag welke weg het meest gevaarlijk is. De ene weg is immers langer dan de andere. Wel is het logisch dat de wegen met de meeste dodelijke ongevallen meer aandacht krijgen in de maatregelen en in de studies. Het verbeteren van de verkeersveiligheid op onze wegen blijft onverminderd één van de belangrijkste speerpunten in de uitvoering van het provinciaal verkeer- en vervoerbeleid. De cijfers geven geen aanleiding tot aanpassingen. 1.1.4. Ontwikkeling veiligheid op de vaarweg De veiligheid op de vaarwegen staat onder druk. In 2013 en de eerste helft van 2014 hebben op de hoofdvaarweg het Prinses Margrietkanaal meer ongevallen plaats gevonden dan in eerdere jaren het geval was. Ook de gevolgen zijn ernstiger, zowel van materiële en persoonlijke aard. De vaarveiligheid vraagt daarom extra aandacht. Voor het Prinses Margrietkanaal is het Rijk inmiddels de vaarwegbeheerder; hier overleggen wij met het Rijk en werken wij, in de toezicht en handhaving samen op basis van afspraken. Daarnaast is een aanpak nodig voor de provinciale vaarwegen. De aanpak die hiervoor wordt voorgesteld is: Verminderen van de kans op ongevallen op de provinciale vaarwegen door gerichte inzet van communicatie boodschappen (o.a. middels Varen doe je samen). Gepland toezicht binnen het rooster van de scheepvaartmeesters met rapportage achteraf ten aanzien vooraf geformuleerde handhavingsdoelen. In kaart brengen van fysieke knelpunten op de vaarwegen die bij gelijktijdige doorvaart van vrachtvaart en recreatievaart tot problemen kunnen leiden, met oplossingsrichtingen en kostenraming. 9 Naar aanleiding van de toename van zogenaamde significante ongevallen ten opzichte van eerdere jaren heeft Rijkswaterstaat met medewerking van de provincie Fryslân in mei 2014 een onderzoeksrapport opgeleverd, getiteld ‘Onderzoek naar risicobeeld nautische veiligheid op het Prinses Margrietkanaal’. De conclusies hiervan kunnen 1 op 1 worden doorvertaald naar sommige provinciale vaarwegen. Het zijn immers veelal dezelfde vaarweggebruikers die gebruikmaken van (delen) van het provinciale vaarnetwerk. De combinatie beroepsvaart met een hoge concentratie recreatievaart in de zomermaanden levert veel conflictsituaties op tussen beide groepen. De verschillen in snelheid noodzaken tot op- en voorbijlopen. In het rapport is geconcludeerd dat twee risico’s als hoog geclassificeerd kunnen worden. Dit zijn schip-infrastructuuraanvaringen bij bruggen en schipschipaanvaringen op kanaaldelen. Vertaald naar de vaarwegen die in beheer zijn bij de provincie kan worden opgemerkt dat significante aanvaringen (significant: dit zijn ongevallen met letsel of dodelijke afloop of met materiele schade > € 50.000) zich niet hebben voorgedaan. Daaronder zijn niet meegerekend verdrinkingen na omslaan zeilboot en na eenzijdig te water raken van een persoon. De risico’s zoals die zich voordoen op het Prinses Margrietkanaal zijn tevens op provinciale vaarwegen aanwezig waar beroepsvaart en recreatievaart gecombineerd gebruik van maken. Dit zijn de vaarwegen naar Heerenveen en naar Drachten, de Houkesleat en het Van Harinxmakanaal. Met de schaalvergroting van de binnenvaart willen wij ook hier, vanuit de rol van toezicht en handhaving die de provincie heeft, aandacht aan geven zoals hierboven vermeld. 1.1.5. Bijhouden verkeersgegevens: voor beleid en voor weggebruiker Wij richten ons op het verbeteren van de structurele autotellingen. Wij kijken daarbij hoe wij deze informatie zo veel mogelijk ten dienste kunnen laten zijn van de weggebruiker. De provincie telt structureel het autoverkeer op de eigen wegen. Deze informatie is onder andere van belang om de verkeersontwikkeling te volgen, om analyses te maken bij knelpunten, om verkeersmodellen te calibreren, geluidhinder te berekenen, enzovoort. De tellingen worden in eigen beheer uitgevoerd, zoals overigens ook verschillende andere tellingen (scheepvaart, fietsverkeer, incidentele tellingen, projecttellingen). Voor het structureel tellen van motorvoertuigen is er een netwerk van 25 vaste telpunten en 29 punten waar periodiek geteld wordt. De apparatuur op het telpuntennet is verouderd en storingsgevoelig. Hierdoor zijn er regelmatig geen betrouwbare gegevens beschikbaar. In 2013 heeft het netwerk nog redelijk gefunctioneerd. Begin 2014 hebben de storingen zich echter uitgebreid. Een oplossing is urgent. Uitbesteding van de structurele autotellingen lijkt een goede optie. De kans op goede tellingen en het ontzorgen van de provincie zijn daarbij belangrijke argumenten. Wij kijken daarbij speciaal naar aansluiting bij de Nationale Databank Wegverkeersgegevens (NDW, een samenwerkingsverband van Rijk en andere overheden). Gegevensinwinning volgens de NDWspecificaties kan als bijkomend voordeel hebben dat weggebruikers zo via TomTom en vergelijkbare providers ‘real-time’ informatie kunnen krijgen over de drukte op onze wegen. De verwachting is dat informatie aan weggebruikers via dit soort in-car-systemen meer toekomstwaarde heeft dan informatieverschaffing via DRIP’s (dynamische reisinformatieborden langs de weg). Een overzicht van de gegevens van de afzonderlijke telpunten, is te vinden via de website Verkeersmonitor (http://verkeersmonitor.b3p.nl/verkeersmonitor/Startpagina.action). 1.1.6. Beleidsevaluatie infrastructuurprojecten Het afgelopen jaar zijn geen evaluaties uitgevoerd. Voor het komende jaar staan drie projectevaluaties op de rol; de N353 Oldeberkoop, de N380 Schoterlandse weg en de N383 StAnnaparochie - Berlikum. 10 1.1.7. PVVP en Omgevingsvisie Het geldende Provinciaal Verkeer- en Vervoerplan (PVVP 2006) is na een tussentijdse evaluatie in 2010 op 26 oktober 2011 gewijzigd. Daarbij is bewust gekozen om geen volledige actualisatie van de plantekst uit te voeren. Dit in het licht van het op termijn mogelijk opnemen van het verkeer- en vervoerbeleid als onderdeel van een integraal provinciaal plan voor de fysieke omgeving. Aangekondigd is dat hierover uiterlijk in 2015 een besluit zal worden genomen (PVVP blz. 7). In de toekomst, na het van kracht worden van de Omgevingswet, zullen de huidige planvormen (Streekplan, Waterhuishoudingsplan, Milieubeleidsplan en PVVP) komen te vervallen. Hiervoor in de plaats komt het stelsel van een Omgevingsvisie met onderliggende plannen en programma’s. De wettelijke verplichting om een Omgevingsvisie te hebben komt niet eerder dan 2018. Het kan zinvol zijn om reeds in de periode 2015/2016 een Omgevingsvisie op te stellen. Dan kan worden aangesloten bij de vorming van een nieuw college. Logischerwijs zou de keus om daar al dan niet mee te beginnen ook toekomen aan de nieuwe Staten. Om deze keuze te faciliteren zullen we in 2014 in de vorm van een plan van aanpak een beeld schetsen van hoe een Omgevingsvisie er meer in detail uit zou kunnen zien, hoe deze tot stand kan komen en wat hiervoor nodig is. De belangrijkste beleidsvraag voor de komende periode betreft de prioritering van uitgaven. Daarbij gaat om de exploitatie van het openbaar vervoer, verkeersveilig gedrag en verbetering van de infrastructuur. Hierover zal een keuze voorbereid moeten worden, rekening houdend met alle toekomstige opgaven. Deze keuze kan het beste plaatsvinden vóór het aangaan van langlopende verplichtingen, dus voorafgaand aan de aanbesteding van het openbaar vervoer. De grootste concessie gaat in 2020 in. Vervanging van het PVVP is bij voorkeur aan de orde voorafgaand aan het aanbestedingsproces, dus uiterlijk in 2017/2018. De aanbesteding van een kleinere concessie (regio Zuidoost) speelt al in 2016. Hieraan voorafgaand zal het budgettaire kader vastgesteld moeten worden. Volledige planherziening ten opzichte van het huidige PVVP is vooraf niet mogelijk. 1.1.8. Leeuwarden, Kulturele Haadstêd van Europa 2018 In 2018 is Leeuwarden Kulturele Haadstêd van Europa. Dit zal naar verwachting leiden tot een groot aantal bezoekers zowel in Leeuwarden als in de rest van de provincie. Samen met de gemeente Leeuwarden zullen wij kijken naar de noodzakelijke stappen op het gebied van bereikbaarheid en logistiek. De onderhoudsplanning zullen wij hier op afstemmen. Wij zullen uitvoering geven aan de Overeenkomst Programma Bereikbaarheid Leeuwarden van 1 maart 2010. Als vervolg hierop streven wij naar afspraken met de gemeente Leeuwarden over de verbetering van het stationsgebied, waaronder de kwaliteit en de logistiek van het busstation. 1.1.9. Samenwerking met het Rijk Wij voeren jaarlijks bestuurlijk overleg met het Rijk over het meerjarenprogramma infrastructuur, ruimte en transport. Dit overleg vindt traditioneel plaats in het najaar. Wij voeren dit overleg in SNN-verband. In samenwerking tussen SNN en het Rijk is de Gebiedsagenda Noord Nederland opgesteld. Deze bevat de onderwerpen waarbij Rijk en regio samenwerken. 11 Voor de komende jaren zien wij in ieder geval de volgende onderwerpen als regelmatig punt van overleg met het Rijk: Sluis Kornwerderzand Verruiming vaarweg Lemmer – Delfzijl Bereikbaarheid binnenhavens van de hoofdvaarweg Lemmer – Delfzijl: Drachten en Heerenveen Sluis Lemmer Spoor Leeuwarden – Randstad: geschikt maken spoor voor frequentieverhoging en versnelling (capaciteitsprobleem Zwolle – Herfte, verkorten wachttijden Zwolle, ERTMS-beveiliging) Exploitatiekosten openbaar vervoer: (budgetten, onder andere in verband met de demografische ontwikkeling, gebruiksheffing spoor en dieselaccijns) Regionaal spoor (Harlingen - Leeuwarden en Sneek - Leeuwarden): herstellen aansluitingen in Leeuwarden, emplacementsaanpassingen Recreatievaart: onder andere in verband met groot onderhoud en vervanging bruggen. 1.1.10. BDU naar Provinciefonds Het Rijk wil de provinciale BDU opnemen in het provinciefonds. Zoals het er nu uitziet zal dit na meerdere malen uitstel per 2016 ook daadwerkelijk het geval zijn. Uit de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel is op te maken dat de toevoeging van de BDU middelen aan het provinciefonds plaats zal vinden op basis van de huidige verdeelmaatstaf (met name aantal woningen en bebouwingsdichtheid). In de loop van de jaren zal vervolgens worden bekeken hoe de verdere integratie van deze middelen in het provinciefonds tot stand kan worden gebracht. De inkomsten uit de BDU en de per 2016 overeenkomstige uitkering via het provinciefonds staan onder druk. Na een reeks bezuinigingen op de BDU en door het rijk doorgevoerde kostenverhogende maatregelen die met name het OV treffen zoals het afschaffen van de rode diesel en het verhogen van de gebruikersheffing, heeft het Ministerie van I&M voor 2014 de systematiek van indexeren gewijzigd wat effectief neerkomt op een nieuwe bezuiniging. Daarnaast is de systematiek van de verdeelsleutel ongunstig voor de perifere gebieden waar relatief minder wordt gebouwd of waar door krimp woningen aan de voorraad worden onttrokken. Daardoor daalt het relatief aandeel in de totale Nederlandse woningvoorraad en vermindert dus de sleutel voor de verdeling van de BDU. De meerjarenraming is doorgerekend tot en met 2020. Dit omdat per 2021 zowel de treinconcessie als de busconcessies opnieuw worden aanbesteed. Er is voor gekozen in principe tot en met 2020 de huidige wijze van werken met betrekking tot de concessies te continueren. Daarbij is tevens vanaf 2017 rekening gehouden met de start van de extra sneltreinen Leeuwarden-Groningen en Leeuwarden-Zwolle. Vanaf 2017 ontstaat op deze wijze een structureel tekort. Rekening houdend met nog aanwezige BDU reserves kunnen we tot een sluitende eindrekening 2020 te komen. Daarbij zal de komende jaren wel toegewerkt moeten worden naar het structureel sluitend maken van de exploitatie van het openbaar vervoer. Voor het reguliere ROF beleid inzake verkeersveiligheid is jaarlijks € 1,6 miljoen beschikbaar. Het aanvullende beleid in samenwerking met de gemeenten op basis van het Manifest Verkeersveiligheid 2010-2025 kan vooralsnog met een bijdrage uit de BDU middelen worden gecontinueerd. Daartoe is voor de tweede uitvoeringsperiode 2016-2020 een bedrag gereserveerd van € 7 ton. 12 1.2. Infrastructuur 1.2.1. Inrichting van wegen: ‘Visie op wegen’ Bij de herziening van het PVVP in 2011 is gekozen voor vereenvoudiging en versobering van de bestaande inrichtingseisen. Dit kan leiden tot een andere ontwerpbenadering van veiligheidsknelpunten. In de praktijk is de laatste jaren veel kennis opgedaan over de inrichting van wegen, met aandacht voor de ruimtelijke kwaliteit van de weg en omgeving, ecologie, sociale veiligheid of waterbeheer. Deze kennis is nog niet vastgelegd. Ook doen zich nieuwe trends en ontwikkelingen voor en zijn er onderzoeken gedaan waarmee in het verleden logischerwijs nog geen rekening is gehouden. Duurzame veiligheid en ook mobiliteit zijn dynamische begrippen. Zo is door de vergrijzing een toename van de oudere verkeersdeelnemer te verwachten. Bij het ontwerp van wegen is het daarom van belang rekening te houden met de afnemende reactietijd van oudere verkeersdeelnemers. Zoals aangekondigd in het PVVP werken wij aan de totstandkoming van nieuwe provinciale richtlijnen wegontwerp. De bestaande nota’s ‘Fryske diken yn’t grien’ en de ‘Provinciale Richtlijn voor het Wegontwerp’ gaan op in deze nieuwe ‘Visie op wegen’. Hierin zullen ook aspecten als duurzaamheid en vergevingsgezindheid van infrastructuur een plaats krijgen. Doel van de visie is te zorgen voor een aanpak die het integrale ontwerpproces borgt. ANWB EuroRAP In 2013 heeft de ANWB de resultaten van de toepassing van de EuroRAP-methodiek voor provinciale wegen, landelijk gepresenteerd. In maart 2014 zijn de resultaten voor Fryslân bekend gemaakt. Dit ‘Onderzoek Verkeersveiligheid provinciale wegen Fryslân’ bevat de beoordeling van een wegverbinding uitgedrukt in het toekennen van 1 tot 5 sterren. Wegen moeten minimaal aan drie sterren voldoen om als verkeersveilig te worden beoordeeld. De te onderscheiden ongevalsrisico’s zijn: - frontale aanrijdingen - bermongevallen - flankaanrijdingen op kruispunten Van de provinciale wegen scoort 33% drie of meer sterren, 60% twee sterren en 7% één ster. De ANWB heeft berekend dat om 80% van de provinciale wegen op het 3-sterrenniveau te brengen, er tot 2034 € 92 miljoen nodig is. De ANWB geeft echter aan dat de EuroRAP-onderzoeksmethodiek op sommige onderdelen verbetering behoeft en nodigt provincies uit te participeren in een technische werkgroep. Als na verbetering van de systematiek blijkt dat er provinciale wegen zijn met 1- of 2 sterren, zal per weggedeelte worden bepaald, welke maatregelen nodig zijn. De uitvoering van deze maatregelen kunnen waar mogelijk gecombineerd worden met de uitvoering van groot onderhoudswerkzaamheden (werk-met-werk maken). Wij merken op dat de aanpak van een aantal van de in de EuroRAP opgenomen onveilige kruispunten al geprogrammeerd is voor de periode 2014 -2018. Vergevingsgezinde bermen Er zijn investeringen gedaan in bermen bij de N384, N358, N928 en momenteel bij de N357. Waar nodig zal in het totaaloverzicht van wegenprojecten de realisering van vergevingsgezinde bermen worden opgenomen, als dit uit de verkeerskundige analyse blijkt. Hier ligt een relatie met de Eurorapportage van de ANWB. Vrachtverkeer Goede verbindingen voor het goederenvervoer zijn van economisch belang. Het hoofdwegennet inclusief de kunstwerken (bruggen, sluizen, tunnels etcetera) dienen hiervoor op orde te zijn dan wel in stand gehouden te worden (zie Meerjarenprogramma Kunstwerken). Met betrekking tot de kunstwerken speelt een landelijke discussie over de gewicht- of sterkte klasse. Om hierin keuzes te maken is een toekomstvisie nodig om de gewenste verkeersbe13 lasting voor wegen te bepalen. Hierbij speelt een rol of een verbinding tevens omrijroute is of van belang voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Verder is een afweging op zijn plaats voor routes die geschikt blijven voor de afwikkeling van exceptionele transporten (hoogte en breedte) en voor lange zware vrachtwagens (LZV’s) ten aanzien van de lengte. Deze aspecten kunnen betrokken worden bij de analyse van het gebruik van wegen. Landbouwverkeer Belangrijk knelpunt bij langzaam zwaar verkeer zoals agrarische voertuigen en rijdende werktuigen blijft de combinatie met fietsers. Schaalvergroting door minder scholen en dergelijke als gevolg van krimp leidt tot langere fietsafstanden. Schaalvergroting in de landbouw leidt tot langere tractorritten. De risico’s hiervan blijven onze aandacht houden bij de inrichting en het gebruik van wegen en parallelwegen. 1.2.2. Analyse (gewenst) gebruik van wegen De dynamiek in de omgeving van wegen maakt het nodig om op een regelmatige basis de huidige inrichting en het daadwerkelijke en het gewenste gebruik van het provinciale wegennet te beoordelen. Dit maakt het mogelijk om goed in te spelen op de ontwikkelingen en het optimaal inzetten van middelen voor effectieve maatregelen. 1.2.3. Fietsverkeer Fietsen brengt meer risico’s op ongevallen en letsel met zich mee dan andere vormen van verkeersdeelname. Dodelijke ongevallen naar vervoerwijze in Nederland 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Bestelauto, vrachtauto Personenauto Motorfiets Brom, snorfiets Fiets Voetganger 2008 2009 2010 2011 2012 Bron: CBS Uit de monitoringsgegevens blijkt dat de veiligheid van het fietsverkeer niet in de pas loopt met die van overige verkeersdeelnemers. Door een steeds grotere variatie aan vervoermiddelen met verschillende omvang en rijsnelheden, van racefietser tot scootmobiel, van bakfiets tot driewieler, neemt de kans op conflicten op fietspaden toe. De komst van nieuwe technieken en specifiek gebouwde fietsen door de markt (speed pedelec) en de elektrische fiets maakt fietsen aantrekkelijker voor regionale verplaatsingen (tot circa 15 á 20 km). Dit biedt kansen voor meer fietsgebruik, maar brengt ook veiligheidsrisico’s met zich mee. 14 Met de huidige gegevens over (snelle) fietsen, vinden wij het van belang om de mogelijkheden van de langeafstandsfietsroutes voor het utilitaire fietsverkeer te onderzoeken. Wat zijn kansrijke verbindingen en hoe kunnen die gerealiseerd worden. In 2015 willen wij dit in beeld brengen en aan de hand van de resultaten keuzes maken over in te zetten instrumenten. Aantal Speerpunten van het provinciale verkeer- en vervoerbeleid zijn het behoud en waar mogelijk laten groeien van het fietsgebruik en het terugdringen van het aantal fietsongevallen onder ouderen en kinderen. 220 210 200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Totaal dodelijke vervoersongevallen naar leeftijd vervoerwijze fiets ouder dan 80 jaar 70 tot 80 jaar 60 tot 70 jaar 50 tot 60 jaar 40 tot 50 jaar 30 tot 40 jaar 20 tot 30 jaar 15 tot 20 jaar Jonger dan 15 jaar 2008 2009 2010 Jaar 2011 2012 Bron: CBS Naast inzet van educatieve instrumenten (zie 1.4 Verkeersgedrag), zullen fietspaden meer senior-proof moeten worden. Verkeersveiligheidsknelpunten betreffen veelal de nog niet duurzaam veilig ingerichte fietsoversteken. Knelpunten zijn verder de te smalle fietspaden, gevaarlijke fietspadranden en obstakels zoals paaltjes. Complexe, onoverzichtelijke situaties moeten zoveel mogelijk worden voorkomen of opgelost. Subjectieve fietsveiligheid heeft vaak te maken met de problematiek van grote landbouwvoertuigen op fietsroutes. Aandachtspunt is dat een oplossing als het verbreden van fietspaden in de praktijk lastig blijkt, als hiervoor grond moet worden aangekocht. De Fietsersbond Fryslân heeft fietsknelpunten geïnventariseerd. Deze inventarisatie biedt een basis voor wegbeheerders om verbeteringsmaatregelen op te stellen en uit te voeren. 1.2.4. Ketenmobiliteit/carpoolen Ketenmobiliteit heeft een sterke relatie met openbaar vervoer (zie ook 1.3): afstemming fiets en openbaar vervoer of auto en openbaar vervoer (P&R). Daarnaast is ook carpoolen een vorm van ketenmobiliteit. Het aantal parkeerplaatsen op carpoollocaties is in 2013 met 98 plaatsen uitgebreid en het aantal fietsenstallingsplekken is met 14 gestegen. De bezettingsgraad is gedaald en ligt nu rond de 65% voor auto’s en 45% voor fietsen. Dit hangt waarschijnlijk samen met de dalende mobiliteitsontwikkeling. De provinciale carpoollocaties bij Friesche Palen en Drachten Noord kenden in 2013 een bezettingsgraad van ruim boven de 100% waarmee de capaciteit ontoe15 reikend was. Deze carpoolplekken zijn in 2014 aangepakt. Ook een aantal gemeentelijke carpoollocaties kent een overbezetting. 1.2.5. Overdracht Wegen In het PVVP is een overzicht opgesteld van over te dragen wegen. Het betreft erftoegangswegen die vooral van lokale betekenis zijn. Bij wegoverdracht is het van belang om eerst te onderzoeken of dit invloed heeft op de hoogte van de uitkering in het provinciefonds, doordat minder wegkilometers worden beheerd. Momenteel is dit in onderzoek. Als overdracht aan de orde is, worden de onderhouds- en beheerskosten gekapitaliseerd (over 22,2 jaar). Er vindt voor de provincie een structurele verlaging van de onderhouds- en beheerskosten plaats. Voor afkoop zijn geen middelen beschikbaar. Een te onderzoeken alternatief voor overdracht door middel van een afkoopsom, is het jaarlijks overdragen van het onderhoudsbudget aan gemeenten. Een ander alternatief is het in eerste instantie volstaan met de overdracht van traversen door bebouwde kommen. Voor de N393 (Minnertsga – Harlingen) en de N358 (Oosternijkerk – Ternaard) is een proeftraject gestart met betrokken gemeenten om tot overdracht te komen. Over de stand van zaken is een brief naar Provinciale Staten gestuurd, inclusief een kostenraming (afkoopsom). Overige aandachtspunten bij een overdracht van wegen In de komende jaren vinden in de wegenstructuur van de provincie een aantal grote wijzigingen plaats als gevolg van De Haak om Leeuwarden, De Centrale As, N31 traverse Harlingen, knooppunt Joure en de N381 (Drachten – Drentse grens). Het verkeersbeeld na realisering van deze projecten, kan tot bijstelling leiden van de over te dragen wegen. Verder is sprake van een bestuurlijke ontwikkeling: gemeenten worden samengevoegd tot grotere eenheden met een groter oppervlakte. Dit kan eveneens aanleiding zijn om wegen over te dragen aan gemeenten. 1.2.6. Reeds geprogrammeerde projecten die heroverweging/nieuwe besluitvorming vragen De hier vermelde projecten zijn reeds opgenomen in de programmering, maar gaande de voorbereiding zijn nog aanvullende vragen gerezen en bleek nader onderzoek noodzakelijk. De uitkomsten hiervan kunnen leiden tot een heroverweging van het betreffende project of tot nieuwe besluitvorming. N358: De Skieding In 2012 is een plan gepresenteerd voor de opwaardering van de N358 tussen Surhuisterveen en de aansluiting met de A7/Frieschepalen. Dit project is een goed voorbeeld van een gebiedsontsluitingsweg waar een duurzame doch sobere inrichting de omgeving letterlijk en figuurlijk raakt. Een eenduidige oplossing is niet voor handen. Naar aanleiding van de reacties is een quick scan uitgevoerd naar de haalbaarheid van een nieuw tracé voor de N358. In 2013 is samen met bewoners, ondernemers en betrokkenen (o.a. gemeenten) een variantenstudie uitgevoerd. Dit heeft geresulteerd in een aantal zoekgebieden te onderzoeken varianten zijn gedefinieerd. Er is besloten om een vrijwillige MERprocedure te starten. Als eerste fase is in mei 2014 een “Notitie reikwijdte en detailniveau milieueffectrapportage” (NRD) gepresenteerd. In de reactienota hierop worden adviezen en zienswijzen die zijn binnengekomen verwerkt. Daarna wordt een besluit op de reactienota en de NRD genomen. Dit vormt de basis voor het op te stellen MER (Milieu-Effect Rapport). Het MER met voorkeursvariant zal begin 2015 gepubliceerd worden en ter inzage worden gelegd. Besluitvorming over de varianten zal naar verwachting na maart 2015 plaatsvinden. 16 N919 Venekoterweg en de kruispunten Rijweg, De Knolle en Klazinga Voor de herinrichting van de Venekoterweg door de bebouwde kom van Oosterwolde, vindt overleg plaats met gemeente en belangenorganisaties. Voor het resterende deel van de N919 zijn drie kruispunten (Rijweg, Knolle en Klazinga) uit de programmalijn fietsoversteken geprogrammeerd, waarvan twee met een rotonde als oplossing. Van diverse kanten wordt naar aanleiding daarvan aandacht gevraagd voor voldoende doorstroomkwaliteit, omdat ook bij de aansluitingen met de N381 als de afslag De Ploeggang in het dorp rotondes zijn geprojecteerd. Beleidsmatig zal een verdiepend onderzoek plaatsvinden of in plaats van rotondes volstaan kan worden met middengeleiders voor deze fietsoversteken. N359 Traverse Lemmer In 2013 en 2014 is een variantenstudie uitgevoerd naar de mogelijke oplossingsrichtingen voor de N359 ter hoogte van Lemmer. De uitkomsten hiervan zijn inmiddels bekend en dienen als basis voor besluitvorming door Provinciale Staten, welke naar verwachting eind 2014 plaats zal vinden. Afhankelijk van de te kiezen variant geven we de komende jaren een vervolg aan de ‘Variantenstudie N359, Lemmer’. Dit kan in de vorm zijn van het uitvoeren van concrete maatregelen, of van het nader uitwerken van een variant tot een uitvoeringsbesluit. N359 Bolsward – A7 Dit kruispunt is opgenomen in dit uitvoeringsprogramma met als start voorbereiding in 2014. Het kruispunt heeft echter raakvlakken met andere projecten, onder meer van gemeente Súdwest Fryslân. Om te komen tot een integrale visie voor deze locatie is via de Streekagenda een proces gestart om eerst tot een integrale visie te komen en aan de hand daarvan de verkeerskundige uitwerking ter hand te nemen. Dit proces zal in het najaar van 2014 zijn afgerond. 1.2.7. Niet geprogrammeerde projecten Conform de motie van 25 juni 2014 zijn hier ook de veiligheidsprojecten opgenomen die nog niet zijn geprogrammeerd en waarvoor op dit moment ook geen financiële dekking beschikbaar is. De projecten staan opgenomen in volgorde van prioriteit. Dit overzicht zal worden geactualiseerd als de hierboven genoemde analyse van het gebruik van de wegen of de ‘Visie op wegen’ daar aanleiding toe geven. Weg Project Beleidsbasis/programmalijn N359 N359 N359 N359 N355 Wommels Noord Bolsward Noord Burgwert Wommels Zuid Fiets-, snelheidsmaatregelen, kruispunten, bebouwde kom Noardburgum etc, uitritten Sondel – Lemmer: Iedyk, Balk, Vogelzang, uitritten Afslag Houtigehaagsterwei Echtenerbrug-Oosterzee Oldeberkoop-N380 Herinrichting/fiets/snelheid Herinrichting/fiets/snelheid Afslag Minnertsga Moaie Peal Bolsward – Workum: uitritten, diverse afslagen Afslag Scherpenzeel fietsoversteken fietsoversteken fietsoversteken veiligheid N359 N369 N924 N353 N380 N361 N393 N359 N351 veiligheid landbouw/fiets/veiligheid veiligheid fiets (beton) fiets (breder) veiligheid of overdracht veiligheid fietsoversteken landbouw fietsoversteken 17 N357 N351 N361 N393 N358 N358 N358 N384 N917 N358 N351 N358 N358 N384 N353 N351 N392 N392 N924 N917 div. div. div. Skredyk Voetpad Rottige Meente Ypesingel Harlingen-Vrouwenparochie Ternaard-Oosternijkerk div. maatregelen Ee - Engwierum–Dokkumer Nieuwe Zijlen Ternaard-Oosternijkerk Dongjum kom Afslag Nije Drintse Wei Afslag Wierum Parallelweg Nijeberkoop Afslag Oosternijkerk Afslag Walddyk Dongjum Drentse grens–Noordwolde Wolvega A32–Lyclamawei Aldeboarn-Tijnje Aldeboarn-Tijnje Heerenveen-Oosterzee Haulerwijk-Ureterp Maatregelenpakket vergevingsgezinde bermen etc. i.v.m. ANWB-onderzoek Langeafstandsfietsroutes Maatregelen fietsvoorzieningen fietsoversteken fietsoversteken fietsoversteken overdracht overdracht/veiligheid overdracht/veiligheid overdracht/veiligheid overdracht/veiligheid fietsoversteken fietsoversteken landbouw fietsoversteken fietsoversteken fietsoversteken overdracht veiligheid fiets (breder) overdracht/veiligheid overdracht/veiligheid overdracht/veiligheid PM PM PM In 2014 is voor het wegvak Bolsward – Leeuwarden een “verkeerskundige visie N359” opgesteld. In aanvulling op de reeds geprogrammeerde werken op de N359 zijn voor vier kruispunten op het traject Bolsward – Leeuwarden nadere uitwerkingen gemaakt: Wommels Noord, Wommels Zuid, Burgwerd en Bolsward Noord. De totale kosten die hiervoor zijn geraamd bedragen € 15,2 mln. Ook hiervoor is nog geen financiële dekking. Bij de visie staan de volgende uitgangspunten centraal: functie, gebruik en inrichting van de weg zijn met elkaar in overeenstemming een herkenbaar en eenduidig wegbeeld voor de automobilist en overstekende (brom)fietsers verhogen van de verkeersveiligheid voor alle verkeersdeelnemers handhaven bereikbaarheid, leefbaarheid, natuur- en landschappelijke kwaliteit N359 blijft op maaiveldniveau en kruisende wegen via korte tunnel onder de N359 rekening houden met de visie en ideeën van de gemeenten en bevolking; er moet draagvlak zijn voor de voorgestelde maatregelen. 18 1.2.8. Vaarwegen Oeverbeheer Naar aanleiding van de toedeling van het vaarwegbeheer door PS op 21 mei 2014, is toegezegd een procesvoorstel op te stellen voor het oeverbeheer, dat voor het einde van dit jaar middels een brief aan PS wordt toegezonden. Het procesvoorstel oeverbeheer geeft antwoord op de vraag van Provinciale Staten of naast het beheer van de ‘bak’ van de vaarwegen die bij de provincie in beheer zijn, tevens het beheer van de oevers een provinciale vaarwegbeheertaak is en zo ja, in welke omvang. In het procesvoorstel wordt voorgesteld welke vragen door GS beantwoord dienen te worden om aan PS keuzes te kunnen voorleggen en eventueel een uitgewerkt plan om de met de keuzes samenhangende doelen te bereiken. Hiervoor is inzicht vereist op het gebied van: Informatie over kwalitatieve en kwantitatieve eisen aan oevers. Welke andere beleidsopgaven dan vaarwegbeheer spelen een rol. Wat is het vigerende beleid. Welke leemten worden geconstateerd. Wat is het huidige areaal van de provincie, andere overheden en particulieren. Welke kosten zijn er met aanleg en beheer van oevers gemoeid. Hoe en aan wie worden die kosten toegerekend. Als het antwoord op deze vragen is vastgelegd in een notitie, ontstaat hieruit dan een samenhangend beeld hoe het met het oeverbeheer is gesteld of zijn er vervolgacties noodzakelijk om het beeld te verduidelijken. Beheerbeleid voor vaarwegen De beleidsregel nota Beheerbeleid voor provinciale vaarwegen behoeft actualisatie: het huidige beleid is vastgesteld in 2003 en de ontwikkelingen rond de Waterwet, die een gewijzigde vaarwegenverordening en beheersituatie tot gevolg hebben, maken dit noodzakelijk. Afhankelijk van de inzetbare capaciteit zal dit in 2015 worden uitgevoerd. Zoutlast Tjerk Hiddessluizen Op 27 juni heeft Bestuurlijk Overleg met de gemeente Harlingen en Wetterskip Fryslân (WF) plaats gevonden: voor het einde van het jaar moet een onderzoek worden uitgevoerd hoe de zoutindringing via de Tjerk Hiddessluizen kan worden beperkt, zodat afstromen minder frequent hoeft plaats te vinden. Doel is om de maatschappelijke kosten terug te dringen. Het onderzoek wordt in opdracht van WF uitgevoerd door Deltares. De provincie deelt in de kosten van het onderzoek. Vaarwegen/baggeren In het kader van de Waterwet hebben provinciale staten in 2014 het vaarwegbeheer toebedeeld. In verband met plicht tot evaluatie en verslaglegging zoals vastgelegd in de herziene vaarwegenverordening moet in samenwerking met Wetterskip Fryslân overlegd worden over de voortgang van de werkzaamheden en het vastleggen en borgen van de resultaten. Vaarweg Drachten Het onderzoek naar verbetering van de Vaarweg naar Drachten of een alternatief tracé ter ontsluiting van Drachten op het Prinses Margrietkanaal is onderdeel van de samenwerkingsagenda met de gemeente Smallingerland. Financiering van het onderzoek vindt plaats via de IDH. De gemeente Smallingerland is trekker van het project, dat voorziet in de uitwerking van een business case. Bij een gunstig resultaat daarvan kan de vaarweg mogelijk op de politieke agenda komen. 19 Heroverweging en evalueren beleidsnotitie snelle motorboten 2002 De vergijzing in de maatschappij zie je ook terug in de groep die hoofdzakelijk recreëert op het water. Dit geeft aanleiding tot herziening van het vigerende beleid met betrekking tot snel varen. Naast winter-rust-gebieden streeft men vanuit Recreatie en Toerisme (R&T) ook zomer-doe-gebieden na, om de jeugd voor de watersport te interesseren. De evaluatie wordt in 2015 samen met het beleidsveld R&T uitgevoerd. Meren In het kader van de toedeling van het vaarwegbeheer door Provinciale Staten op 21 mei 2014 zijn voor de meren geen onderhoudsdiepten vastgesteld. Wel voor de vaargeulen die door de meren zijn aangelegd. Dat wil zeggen dat voor de meren geen kwaliteits- of onderhoudsniveau wordt gehandhaafd waar het betreft de bevaarbare diepte. In de huidige situatie leidt dat (nog) niet tot problemen. De praktijk van nu is wel dat bijvoorbeeld op de Langweerderwielen door middel van zandwinning extra vaardiepte wordt gerealiseerd, maar niet tevens een onderhoudsdiepte wordt vastgesteld. Op termijn zal er vanuit de gebruikers op een bepaald niveau om onderhoud worden gevraagd. Vooruitlopend op dergelijke vragen uit de Mienskip is het goed om voor de meren de onderhoudsniveaus vast te stellen overeenkomstig de ambities in het PVVP of in elk geval beleidsvoorstellen te doen hoe we met de bevaarbare diepten van de meren omgaan, de kosten zijn onderdeel van de afweging. Of dat in 2015 lukt is afhankelijk van de beschikbare capaciteit. 20 1.3. Openbaar Vervoer 1.3.1. Ontwikkelingen De ontwikkeling van het aantal reizigers is in hoofdstuk 1.1 beschreven. De voorzichtige conclusie daarbij is dat het totale aantal reizigers in het streekvervoer in 2013 iets lager was dan in 2012. Dat geldt ook voor het regionale treinvervoer. Er was plaatselijk sprake van een lichte toename op de Waddeneilanden,in Zuidoost Fryslân en in Leeuwarden op studentenlijn 12. De in zijn totaliteit te constateren lichte daling past bij de algehele ontwikkeling van de mobiliteit. Dit laat onverlet dat in 2013 niet de reizigersgroei is gerealiseerd die past bij onze ambitie. In het PVVP is de verwachting opgenomen dat met het afstemmen van het aanbod van het openbaar vervoer op de vraag per jaar een reizigersgroei van 1% kan optreden. Dit betekent dat wij onverminderd doorgaan met de versterking van het openbaar vervoer. We hebben in 2014 een goede start gemaakt met het verder ontwikkelen van het OV in Fryslân, bijvoorbeeld door in ontwikkelteams met de vervoerders te werken aan de hoofdstructuur van het Friese OV en aan de doorontwikkeling van de Opstapper, waarvoor het ROCOV Fryslân samen met Arriva de trekker is geweest. De ontwikkelteams zullen worden voortgezet, maar daarnaast zullen we ook bezig zijn met de aanbesteding van 4 concessies (Zuidoost Fryslân, Ameland, Terschelling, Vlieland). Zowel in het ontwikkelen als in het aanbesteden is het Programma Duurzaam OV (PDOV) de rode draad waarbinnen onze werkzaamheden passen. Het PDOV kent de volgende sporen en aspecten: hoofdstructuur, vervoer in het landelijk gebied, knooppunten, ICT en duurzame brandstoffen. Ze worden verderop in dit hoofdstuk toegelicht. Het financieel kader voor het openbaar vervoer staat onder druk. In hoofdstuk 1.1 is gesignaleerd dat vanaf 2017 de jaarlijkse inkomsten (in de vorm van de BDU of de voortzetting daarvan binnen het provinciefonds) lager zullen zijn dan de geprognotiseerde uitgaven. Tot 2020 kunnen we het nog uitzingen door de reserve BDU op te maken. De in hoofdstuk 1.1 aangekondigde beleidsactualisatie zal de basis moeten zijn voor beleidsmatige en financiële keuzes. Verder is van belang dat het Rijk heeft besloten de studentenOVjaarkaart (SOV-kaart) in de huidige vorm te laten bestaan en zelfs uit te breiden. Vanaf 2017 krijgen alle MBO’ers een SOV-kaart. Dus naast de 18 jarigen die nu ook al een SOV-kaart krijgen, betreft dit dan ook de 16 en 17 jarige MBO’ers die nu nog zelf hun abonnement moeten kopen. Er kan daardoor een derving van inkomsten gaan optreden. Bovendien kan er meer druk op op het OV ontstaan omdat wellicht meer, nu nog fietsende scholieren over gaan stappen op de bus. Dit jaar gaan we ons ook buigen over iets geheel nieuws: nu de juridische procedures zijn afgerond, gaan wij in overleg met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu over de veerconcessie. Er zal onderzocht worden of de provincie de bevoegdheden van het Rijk kan overnemen. Daarvoor moet bepaald worden of dit een meerwaarde heeft voor de provincie, de eilanden en de verbinding en moeten de kansen en risico’s in beeld gebracht worden. 1.3.2. Programma Duurzaam Openbaar Vervoer Hoofdstructuur In 2014 is onderzoek gedaan naar de optimale hoofdstructuur in Fryslân. De uitkomsten van dit onderzoek worden meegenomen in de aanbesteding van de concessie Zuidoost Fryslân. Deze concessie loopt eind 2016 af en moet daarom opnieuw, Europees, worden aanbesteed. In 2015 worden daarvan het Programma van Eisen en het Bestek vastgesteld. In dit proces worden ook de Waddeneilanden Ameland, Terschelling en Vlieland meegenomen. Ook deze concessies lopen eind 2016 af. 21 Vervoer in landelijk gebied In 2014 zijn we gestart met de regeling ‘Bûtenút Foarút’, waarmee creatieve oplossingen voor vervoer in het landelijk gebied worden gesubsidieerd. Deze regeling en haar resultaten worden in 2015 geëvalueerd. We gaan verder met het ontwikkelen van de Opstapper. Gebleken is dat er ten aanzien van verbindingen en knooppunten nog een aantal verbeteringen zijn te maken. De pilot in Noordoost Fryslân lijkt te voldoen aan een behoefte, dus we onderzoeken of en hoe we deze pilot verder kunnen uitrollen. Hierbij houden we rekening met de effecten op de regeling ‘Bûtenút Foarút’ en op de financiële exploitatie van de Opstapper. In juni 2014 hebben PS besloten tot een onderzoek naar reiskosten en reismotieven van scholieren, daarvan is de aanpak in het najaar aan PS verstuurd. Het onderzoek zelf wordt in 2015 uitgevoerd. Busstations, knooppunten, haltes Haltevoorzieningen en busstations vormen mede het visitekaartje van het OV. Een goede kwaliteit van deze voorzieningen draagt bij aan een positieve beoordeling en het gebruik van het OV. De voorzieningen moeten worden afgestemd op de specifieke eisen van het gebruik, het netwerk en het vervoermiddel. Nu we, naast eigenaar van de provinciale haltes, ook eigenaar zijn van de grotere busstations zijn we verantwoordelijk voor de kwaliteit en uitstraling van deze openbaarvervoerlocaties. Om hierin te voorzien gaan we in 2015 de volgende zaken oppakken: Eind 2014 gaat de aanbesteding van de provinciale haltes plaatsvinden en in 2015 volgt de uitvoering van de vernieuwing van de abri’s op de provinciale haltes. Het in stand houden/verbeteren van de kwaliteit van de infrastructuur OV. De voorbereiding van grootschalige vernieuwing van de busstations Sneek, Heerenveen en Leeuwarden zijn in de 2e helft van 2014 gestart en worden voortgezet in 2015. Afhankelijk van te doorlopen procedures (bestemmingsplannen, etc) worden er in 2015 wellicht al bouwwerkzaamheden uitgevoerd. Het verbeteren van de fietsvoorzieningen bij knooppunten als uitvoering van het beleid ketenmobiliteit fiets/OV. Eind 2015 zal 40-44% van alle halten in Fryslân toegankelijk zijn. De door ons aangekochte busstations zullen nog worden aangepakt. De busstations Bolsward, Joure Rotonde, Oosterwolde, Sneek zijn gepland (+/- 32 halten), Heerenveen en Leeuwarden volgen na 2015. Het station van Dokkum is al aangepast. De haltes langs de Centrale As en N381 worden bij de bouwwerkzaamheden direct toegankelijk gemaakt. Dit geldt ook voor nieuwe haltes en haltes die in het kader van andere wegwerkzaamheden door ons worden verplaatst of veranderd. Rijkswaterstaat gaat begin 2015 de halte Holwerd Pier aanpakken, en mogelijk de halten Garyp Rijksweg en Kop Afsluitdijk. Duurzame brandstoffen Het Rijk heeft de gunstige belastingvoordelen van rode diesel afgeschaft en dit levert voor de treinexploitatie een behoorlijke kostenpost op. In samenwerking met Arriva en de provincie Groningen zullen we in 2015 werken aan oplossingen voor het verlagen van de kosten en onderzoeken we hoe de treinconcessies verduurzaamd kunnen worden. ICT ICT-toepassingen kunnen voor het OV een goede aanvulling zijn. Met name bij reisinformatie zijn er veel mogelijkheden voor ICT. Eind 2014 wordt beleid ten aanzien van reizigersinformatie vastgesteld en op basis van dit beleid gaan we vorm geven aan een uitvoeringsplan en de uitvoering daarvan. 22 1.3.3. Exploitatie spoor Verbinding met de randstad In 2014 is de extra Sprinter tussen Leeuwarden en Meppel op werkdagen tussen 7.00 uur en 20.00 uur gaan rijden, met in Meppel een goede aansluiting naar/van Zwolle en naar/van Hoogeveen. Gebleken is dat deze extra Sprinter voorziet in een behoefte. In 2015 zal deze dienstregeling worden gecontinueerd. De lange stop in Zwolle van de Intercity Leeuwarden-Utrecht-Rotterdam v.v. van ca. 12 minuten is in 2015 nog niet van de baan. Wij vinden dit onacceptabel en blijven druk uitoefenen op de NS, ProRail en het Rijk om maatregelen te treffen om deze lange stop zo snel mogelijk met minimaal 3 minuten terug te brengen. Leeuwarden-Groningen In 2014 is het Ontwerp Tracé Besluit (OTB) opgesteld voor de uitbreiding van de infrastructuur ten behoeve van de ‘Extra Sneltrein Leeuwarden-Groningen’. Begin 2015 zal het OTB door de Staatssecretaris van Infrastructuur worden gepubliceerd. Parallel hieraan zullen in 2015 diverse contracten worden gegund voor de aanpassing van de infrastructuur op en rond de spoorlijn Leeuwarden-Groningen. Leeuwarden-Sneek Op het traject Leeuwarden-Sneek willen wij de huidige treindienst in de spits uitbreiden van drie naar vier treinen. Buiten de spits willen wij een halfuursfrequentie gaan bieden. Hiertoe moeten maatregelen getroffen worden op het spooremplacement in Leeuwarden en is er tussen station Sneek Noord en Mantgum snelheidsverhoging nodig. In 2015 moet duidelijk zijn hoe dit project kan worden gefinancierd. De Quick Wins-middelen die eerder beschikbaar zijn gesteld voor de snelle wissel bij Dronrijp en Franeker mogen van het Rijk in principe hiervoor als bijdrage worden gebruikt. Er is echter nog aanvullende financiering nodig Knoop Leeuwarden Als in 2021 de capaciteitsuitbreiding (4-sporigheid) tussen Herfte en Zwolle is gerealiseerd alsmede de 15 minutendienst in de spits op Leeuwarden-Sneek en de zuivere halfuurdienst (30 / 30) op Leeuwarden-Harlingen Haven, ontstaat er in Leeuwarden elk half uur een overstapknoop. In 2015 gaan wij verder onderzoeken of het mogelijk is om de overstap al eerder te verbeteren. In belangrijke mijlpaal hiervoor is de dienstregeling 2018 als tussen Leeuwarden en Groningen de Extra Sneltrein gaat rijden. Daarbij blijven wij samen met de NS en Arriva zoek naar een eerdere verbetering. Leeuwarden-Harlingen De huidige twee treinen per uur rijden in een 25 / 35 minuten frequentie. Om onderdeel te zijn van een goede overstapknoop in Leeuwarden, dienen de treinen in een 30 / 30 minuten frequentie te gaan rijden. Dit kan door een extra treincompositie in te zetten of de infrastructuur uit te breiden. In 2015 zal worden onderzocht welke variant het beste gekozen zou kunnen worden. 1.3.4. Ketenmobiliteit Vanuit het programma Duurzaam Openbaar vervoer (budget € 15,0 mln.) is een uitvoeringsprogramma Ketenmobiliteit opgesteld. Dit sluit aan op de inzet voor ketenmobiliteit en carpoolplaatsen die in hoofdstuk 1.2 is beschreven. In het uitvoeringsprogramma staan de volgende onderwerpen centraal: Uitbreiding fietsenstallingen bij de regionale treinstations. Sneek, Heerenveen en Leeuwarden vallen hier buiten omdat voor deze stations al afspraken zijn gemaakt om de stallingscapaciteit uit te breiden. 23 Fietsenstallingen (fietskluizen) bij belangrijke bushaltes. Voor fietskluizen kan gekozen worden voor het gebruik van de OV-chipkaart om de kluis te openen en te sluiten en toepassen van het nieuwe principe van de NS-stallingen waarbij één dag stallen gratis is. Bij belangrijke bushaltes kunnen kluizen worden geplaatst die geschikt zijn voor het stallen en opladen van een E-bike. Uitbreiding OV-Fietslocaties op stations (Leeuwarden Camminghaburen, Feanwâlden, Buitenpost, Franeker en Harlingen) en de belangrijke busstations (zoals Oosterwolde, Bolsward, Joure, Lemmer, Balk, Dokkum). Autoparkeervoorzieningen bij belangrijke busstations/haltes zoals Oosterwolde, Drachten, Joure, Bolsward, Lemmer. Deelauto’s bij belangrijke (bus)stations (in Leeuwarden zijn drie Greenwheel-auto’s beschikbaar): Heerenveen. 24 1.4. Verkeersgedrag In februari 2010 hebben wij de Friese Strategie Verkeersveiligheid 2010 – 2025 vastgesteld. Om een stevig fundament te leggen onder de gezamenlijke uitvoering van deze strategie hebben alle betrokkenen het Manifest Verkeersveiligheid Fryslân 2011 – 2025 ondertekend. Met dit manifest hebben wij onze gezamenlijke ambities en uitgangspunten vastgelegd. 1.4.1. Meerjaren Uitvoeringsprogramma Strategie Verkeersveiligheid Het eerste Meerjaren Uitvoeringsprogramma Strategie Verkeersveiligheid 2011 – 2015 geeft invulling aan de voorgenomen activiteiten en vormt de basis voor de jaarlijkse werkplannen van het Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Fryslân (ROF). Het ROF-Werkplan beschrijft op projectniveau concreet de feitelijke uitvoering. Voor een globale omschrijving van de activiteiten die in het kader van dit werkplan worden uitgevoerd, wordt verwezen naar 2.12 ‘activiteiten ROF-Werkplan 2015’. De werk- en subsidieafspraken met de verschillende verkeersveiligheidspartners komen tot stand in het laatste kwartaal. Het ROF-Werkplan verschijnt jaarlijks in januari. Om deze reden bevat dit Uitvoeringsprogramma geen volledige detailinformatie op uitvoeringsniveau. De vaststellingsprocedure voor het tweede Meerjaren Uitvoeringsprogramma voor de jaren 2016 – 2020 is reeds in 2014 gestart. Over de uitvoering van dit programma zullen in 2015 financiele en inhoudelijke afspraken worden gemaakt met verkeersveiligheidsorganisaties en de Friese gemeenten. Via www.rof.nl zijn de Friese Strategie Verkeersveiligheid, het Meerjaren Uitvoeringsprogramma en het ROF-Werkplan 2014 voor nadere bestudering beschikbaar. 25 2. Deel II: Overzicht uitvoering 2.1 Uitvoering In dit deel geven wij een opsomming van de projecten waaraan de komende jaren wordt gewerkt. De projecten zijn per dekkingsbron geordend en vervolgens per uitvoeringsjaar geclusterd. Bij ieder onderdeel wordt een korte uitleg gegeven over het betreffende budget en aangegeven wordt onder welk beleidsveld het budget kan worden gevonden in programma 2 Verkeer en Vervoer van de provinciale begroting. Per project wordt zo mogelijk steeds aangegeven: naam/locatie, verwacht jaar van oplevering, raming van kosten en een verwijzing naar het bijbehorende projectblad in deel III. In deze projectbladen kan de meer inhoudelijke achtergrondinformatie over het betreffende project worden gevonden. Achtereenvolgens gaan we hier in op de budgetten voor de infrastructuur, het openbaar vervoer en verkeersgedrag. Tot slot wordt een overzicht gegeven van die projecten uit het Fries Meren Project (FMP) die in het PVVP staan opgenomen. Budgetten voor de infrastructuur: 2.1.1. Majeure Provinciale Projecten 2.1.2. RSP projecten (spoor en weg) 2.1.3. Programma Bereikbaarheid Leeuwarden 2.1.4. MPI voor de kleine en reguliere wegenprojecten 2.1.5. Verkeersknelpunten: € 2 miljoen uit het Begrotingssaldo 2.1.6. Kleine infrastructuurprojecten: € 18 miljoen (motie PS 3 juli 2013) 2.1.7. Groot Onderhoud Verhardingen 2.1.8. MPK voor vervanging en renovatie van provinciale kunstwerken 2.1.9. Van Harinxmakanaal (VHK) 2.1.10. Onderhoudsbaggerwerken Budgetten voor het openbaar vervoer: 2.1.11 Exploitatie Openbaar Vervoer concessies 2015 – 2020 uit BDU Budgetten voor verkeersgedrag: 2.1.12. Begroting ROF-Werkplan 2015 (BDU) Overzicht projecten FMP: 2.1.13. Overzicht Friese meren projecten uit het PVVP 2.1.14. Groot onderhoud oevers De maatregelen voor het onderhoud aan oevers worden op dit moment nog nader uitgewerkt en ontbreken derhalve in dit overzicht. Informatie over de ‘oever’ werkzaamheden in 2015 en verder komt in december 2014 beschikbaar. 26 2.1.1. Majeure Provinciale Projecten De majeure projecten die een groot bestuurlijk belang kunnen hebben, worden steeds afzonderlijk ter besluitvorming aan Provinciale Staten voorgelegd. De benodigde kredieten worden eveneens per project via Provinciale Staten geregeld en worden vervolgens ook afzonderlijk in de provinciale begroting opgenomen. Deze projecten vallen in de begroting onder beleidsveld 2.2. Verbetering Infrastructuur en worden ook uitgebreid besproken in de begrotingsparagraaf negen ‘Grote Projecten’. De majeure provinciale projecten N355 rondweg Buitenpost, N384 rondweg Franeker, N928 rondweg Woudsend en de N398 Noordwesttangent zijn inmiddels uitgevoerd en opgeleverd en worden hier niet meer opgenomen. In het kader van de N398 Noordwesttangent wordt nog wel de rotonde bij Marssum aangepast. Per 1 januari 2014 is de vaarweg Lemmer – Delfzijl in eigendom en beheer bij het Rijk. In het projectblad dat in deel III is opgenomen, worden de afspraken en de nog uit te voeren maatregelen nader beschreven. De majeure provinciale projecten N381 en de Centrale As worden ook deels gefinancierd uit de RSP middelen (zie ook 2.1.2.). bedragen x € 1.000 (prijspeil 2014) weg project oplevering totale bijdragen investering incl. RSP provinciale investering N381 Drachten – Drentse grens 2015 188.840 57.540 131.300 N356 Centrale As 2016 392.260 251.561 140.700 N359 Traverse Lemmer pm 15.000 (beschikbaar) zie ook blz 27 2.1.2. RSP projecten (spoor en weg) In de met het Rijk afgesloten overeenkomst ‘Regio Specifiek Pakket’ zijn afspraken gemaakt over de inzet van rijksmiddelen en middelen uit de regio voor structuurversterkende maatregelen in de provincie. De hieronder vermelde projecten worden medegefinancierd uit deze RSP middelen. De opgenomen bedragen zijn excl. BTW. Ook deze projecten vallen in de begroting onder beleidsveld 2.2. Verbetering Infrastructuur en worden ook uitgebreid besproken in de begrotingsparagraaf negen ‘Grote Projecten’. De majeure provinciale projecten N381 en de Centrale As worden ook deels gefinancierd uit de RSP middelen (zie ook 2.1.1. majeure provinciale projecten). bedragen x € 1.000 en exclusief btw project oplevering totale investering bijdragen provinciale investering inclusief RSP bijdrage Versnellen spoorbrug Van Harinxmakanaal (traject Leeuwarden – Zwolle) 2015 2.300 Aanpassen overweg Rotstergaastweg H’veen 2015 1.670 100 1.570 Spoortunnel Wolvega 2016 10.352 1.652 8.700 Extra sneltrein Leeuwarden - Groningen 2018 123.000 16.000 107.000* Traverse Harlingen 2017 149.000 Bereikbaarheid Leeuwarden waaronder: Station Leeuwarden Wepsterhoek N31 Haak om Leeuwarden (noordlijk deel) Drachtsterweg en omgeving 2014-2020 2015 2016 24.700 153.000 90.000 Bereikbaarheid/gebiedsontwikkeling Heerenveen pm 30.500 Knooppunt Joure 2017 74.000 19.000 55.000 A7 Sneek (Waterstad) 2015 1.500 750 750 zie ook blz 2.300 149.000 24.700 103.000 50.000 90.000 30.500 * Voor de provincies Groningen en Fryslân is een gezamenlijk taakstellend budget van € 107 mln beschikbaar. Voor extra wensen van de provincie Groningen is dit budget door de provincie Groningen verhoogd met € 16 mln. 28 2.1.3. Programma Bereikbaarheid Leeuwarden Dit betreft bijdragen aan de gemeente Leeuwarden op basis van de Overeenkomst Programma Bereikbaarheid Leeuwarden van 1 maart 2010. Dit programma valt in de begroting onder beleidsveld 2.1. ‘Planvorming en programmering, bestuurlijke samenwerking’. Op 1 maart 2010 is tussen de provincie en de gemeente Leeuwarden een overeenkomst afgesloten over de uitvoering van het Programma Bereikbaarheid Leeuwarden. Deze overeenkomst heeft een looptijd tot 31 december 2015, maar de daarin opgenomen projecten lopen door tot na 2015. In december 2013 is de overeenkomst herijkt. Daarbij is afgesproken dat eind 2014 afspraken worden gemaakt over het vervolg. De overeenkomst betreft enerzijds de RSP-projecten en anderzijds de overige projecten waarvoor de provincie een bijdrage verstrekt aan de gemeente. Voor deze projecten betreft de overeenkomst een vervolg en aanvulling op eerdere afspraken tussen gemeente en provincie van 2007. De provinciale bijdragen worden gedekt uit algemene middelen, aangevuld met bijdragen uit de BDU. Voor 2014 en 2015 gaat het om de onderstaande projecten. Stadsringprojecten De totale provinciale bijdrage bedraagt maximaal € 16 miljoen. Het gaat om de volgende projecten / onderdelen: Europaplein Valeriusstraat Valeriusplein Juliananalaan Fietsroute Harlingervaart (project Tesselschadestraat) De bijdrage vanuit de overeenkomst programma bereikbaarheid Leeuwarden is 1 miljoen; deze wordt gecombineerd met bijdragen uit het EFRO. Openbaar vervoer Zuidlanden Een bijdrage is toegezegd voor de versnelde aanleg van een tunnel bij Goutum-zuid ten behoeve van de bereikbaarheid van de bushalte langs de Overijsselselaan. Deze bedraagt € 348.000. Busstation In de overeenkomst is een bijdrage opgenomen voor de verbetering van het busstation. In totaal is hiervoor € 0,9 miljoen beschikbaar. De plannen hiervoor zijn nog niet gereed, maar het doel is om het project vóór 2018 (Kulturele Haadstêd) af te ronden. Wanneer dit bedrag onvoldoende blijkt, kan dit mogelijk worden aangevuld door verschuivingen binnen de overeenkomst op basis van nieuwe afspraken en besluiten. Mobiliteitsmanagement Binnen de overeenkomst is een post opgenomen voor mobiliteitsmanagement. Deze is met name besteed aan de projecten ‘Werk Slim Reis Slim’ en ‘Beter Benutten 1’. Op basis hiervan zal in 2014 naar verwachting € 0,8 miljoen worden afgerekend. Wanneer de gemeente en de provincie verder deelnemen in de rijksregeling ‘Beter Benutten 2’, komen hier de kosten bij van maatregelen in dat verband. Of dit gebeurt is afhankelijk van besluiten die najaar 2014 worden genomen. 29 2.1.4. MPI voor de kleine en reguliere wegenprojecten Het MPI budget is bedoeld voor de uitvoering van de kleine en reguliere projecten uit de eerste periode van het PVVP 2006; de zogenaamde PVVP fase A projecten. De gesignaleerde knelpunten zijn hierin als cluster per wegverbinding geprioriteerd waarbij het verbeteren van de verkeersveiligheid het grootste gewicht is toegekend. Het programma verkeert in de afrondende fase en na afronding houdt het MPI budget op te bestaan. De besluitvorming over deze projecten is gemandateerd aan het college van Gedeputeerde Staten. Het programma wordt jaarlijks geactualiseerd en door het college vastgesteld. Het onderstaande programma is op 10 juni 2014 door het college vastgesteld. Mee- en tegenvallers mogen, passend binnen het totaal financieel kader en volgens vastgesteld mandaat, tegen elkaar worden weggestreept. Het MPI was van oorsprong een structureel budget waarbij de investeringen werden afgeschreven. Bij het doorvoeren van de balansverkorting zijn de reeds uitgevoerde werken in één keer afgeschreven en worden de nog resterende investeringen niet meer geactiveerd. Deze projecten vallen in de begroting onder beleidsveld 2.2. ‘Verbetering Infrastructuur’. bedragen x € 1.000 weg project oplevering totale bijdragen investering provinciale investering N359 N354 Rondweg Lemmer Afslag IJlst Quick Win vaarweg Houkesloot (MPI bijdrage) Aansluiting N31 Drachten Noord Twijzel Carpoolprogramma 2010 – 2012 Afspraken met Dantumadeel 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2.134 1.400 260 2.233 3.403 240 910 2.067 1.000 256 1.140 2.338 240 910 N910 N369 N354 div N358 Stroobossertrekvaart fietspad fase 2 b Kootstermolen – Kootstertille Fietsroute Sneek - Woudsend Kwaliteitsverbetering haltevoorzieningen e Lutkepost – Augustinusga 2 fase 2015 2015 2015 2015 2015 2.300 1.720 4.273 2.400 4.057 2.437 1.950 2.300 1.720 1.836 2.400 2.107 N359 N358 N358 N357 Bolsward - Leeuwarden Skieding (onderdeel zuid) Uterwei (onderdeel noard) Stiens - Holwerd 2016 2016 2016 2016 14.001 4.006 6.088 11.169 1.597 788 639 4.953 12.405 3.218 5.450 6.216 N356 Reconstructie kruispunt De Tike 2017 (wordt meegenomen in uitvoering Centrale As) N369 N355 div 3.967 67 400 4 1.093 1.065 zie ook blz 3.967 30 2.1.5. Verkeersknelpunten: € 2 miljoen uit het Begrotingssaldo Naar aanleiding van het amendement in de Statenvergadering van 7 november 2012 is in de Begroting 2013 ten laste van het Begrotingssaldo een bedrag van € 2 miljoen opgenomen voor het oplossen van de hier vermelde verkeersveiligheidsknelpunten. Mee- en tegenvallers worden binnen het programma vereffend. Een eventueel restant binnen het budget zal worden ingezet ten behoeve van het project N354 Easterwierum - Tzienzerbuorren (zie hiervoor ook onder 2.1.6.). Deze projecten vallen in de begroting onder beleidsveld 2.2. ‘Verbetering Infrastructuur’. bedragen x € 1.000 weg project oplevering totale bijdragen investering provinciale investering N359 Dassentunnel ‘Wyldemerk’ (=klaar) 2013 64 64 N359 N384 N361 Fietsoversteek Ruigahuizen Kruispunten Wjelsryp, Easterlittens, Boazum Fietsoversteek Ryptsjerk 2014 2014 2014 100 1.226 80 100 1.226 80 N369 Rotonde afslag Drogeham 2015 400 400 zie ook blz 31 2.1.6. Kleine infrastructuurprojecten: € 18 miljoen (PS 3 juli 2013) In de Statenvergadering van 3 juli 2013 is bij de behandeling van de Kadernota een bedrag van € 18 miljoen uitgetrokken voor kleine infrastructuurprojecten. Dit bedrag is opgebouwd uit de € 8 miljoen van het betreffende Kadernotavoorstel en de € 10 miljoen voor de ‘Quick Wins’ uit de overgenomen motie van Provinciale Staten. Het totale volume bedraagt derhalve € 18 miljoen. Het is de bedoeling dat de projecten die hiermee annex zijn, worden opgeleverd in de periode 2014 – 2018. De projecten vallen in de begroting onder beleidsveld 2.2. ‘Verbetering Infrastructuur’. Mee- en tegenvallers worden binnen het programma vereffend. Binnen het beschikbare totaalbudget is een post opgenomen voor kleine, onvoorziene knelpunten. Deze knelpunten betreffen provinciale weginfrastructuur en zijn éénvoudig op te lossen, dat wil zeggen er zijn geen planologische- of andere procedures nodig en er is draagvlak bij de belanghebbenden. De investeringskosten moeten passen binnen het beschikbaar financieel kader. Indien van toepassing wordt jaarlijks in het Uitvoeringsprogramma Verkeer en Vervoer verantwoording gegeven van de aangepakte onvoorziene knelpunten. Het programma voor de kleine infrastructuurprojecten bestaat uit de volgende onderdelen: bedragen x € 1.000 weg project oplevering totale bijdragen investering provinciale investering N361 N359 N392 N353 N369 N393 Afslag Rhaladyk - Âldtsjerk Afslag Hemelum - Flinkebosje N380 Jubbega noordgrens - westgrens Westvierdeparten Afslag Rottevalle Zuid Kom Easterbierum 2015 2015 2015 2015 2015 2015 500 775 300 300 600 200 500 775 250 300 600 200 N357 N361 N361 N384 N393 N351 N919 N919 N919 Afslag Stiens-zuid Afslag Morra Afslag Anjum Afslag Franeker – A31 Kom Vrouwenparochie Fietsoversteek Lindedijk Afslag Oosterwolde Klazinga Afslag Oosterwolde Rijweg Afslag Oosterwolde De Kolle 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 600 800 475 600 200 600 600 600 150 600 800 475 600 200 600 600 600 150 N358 N393 N351 N351 N380 N359 Kom Ee Kom Tzummarum Fietsoversteek Nijeholtpade Kerkweg Fietsoversteek Wolvega Hoofdweg West Fietsoversteek Annebuorren Mildam Bolsward – A7 2017 2017 2017 2017 2017 2017 1.975 200 150 500 50 3.000 1.975 200 150 500 50 3.000 N355 N393 N359 N359 N354 Fietsoversteek Burum Kom Minnertsga Afslag Brekkenpolder Afslag Oudemirdum Afslag Easterwierum - Tzienzerbuorren 2018 2018 2018 2018 2018 500 200 600 975 2.500 500 200 600 975 2.500 Post ‘kleine onvoorziene knelpunten’ 2015-’18 pm pm 50 zie ook blz 32 2.1.7. Groot Onderhoud Verhardingen Er is een voorziening ingesteld voor het groot onderhoud aan de verhardingen. De voeding bedraagt € 2.383.500,-- per jaar. Vanaf begroting 2015 zal dit bedrag als reservering worden opgenomen waardoor jaarlijkse fluctuaties binnen het budget kunnen worden opgevangen. In de begroting valt dit budget onder 2.3. ‘Instandhouding provinciale infrastructuur’. Het programma komt als volgt tot stand: a) Voor al onze provinciale wegen is per wegvak bekend in welk jaar de betreffende verharding is aangebracht; b) Uitgaande van een theoretische levensduur voor elk type verharding en wegfunctie, passend bij onderhoudsniveau C, wordt een voorspelling afgegeven in welk jaar een wegvak vervangen dient te worden; c) Op basis van onderzoek en visuele inspectie wordt getoetst of deze voorspelling correct is, of dat de verharding eerder dan wel later vervangen dient te worden; d) Daarnaast wordt afstemming gezocht met andere projecten en ontwikkelingen om zo veel mogelijk werk met werk te maken; De programmering is in beginsel gebaseerd op de punten a, b en c. Mocht een wegvak om reden van punt d. afwijkend worden geprogrammeerd, dan wordt dit specifiek benoemd. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. Het onderstaande programma voor de komende jaren is per uitvoeringsjaar geclusterd. beschikbaar per jaar: € 2.383.500,weg wegvak van: N354 N354 N357 N383 N384 N384 N393 N924 wegvak tot: uitvoering: type weg Dearsum Scharnegoutum Sneek Jutryp Leeuwarden Stiens Leeuwarden Marssum Dearsum N359 N359 Winsum kom Vrouwenparochie Boeresleat Delfstrahuizen 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 hoofdrijbaan hoofdrijbaan hoofdrijbaan hoofdrijbaan hoofdrijbaan hoofdrijbaan hoofdrijbaan fietspad N351 N358 N358 N358 N358 N358 N369 N369 N369 N380 N384 kom Nijeberkoop Holwerd Metslawier Engwierum Surhuisterveen De Scheiding Rottevalle Kootstertille Kootstertille Oudeschoot Dongjum 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 hoofdrijbaan hoofdrijbaan hoofdrijbaan hoofdrijbaan hoofdrijbaan fietspad hoofdrijbaan hoofdrijbaan fietspad fietspad hoofdrijbaan N354 N369 N393 N393 N393 A32 Harkema St. Jacobiparochie kom Minnertsga kom Tzummarum Dearsum Kootstertille Minnertsga 2017 2017 2017 2017 2017 hoofdrijbaan hoofdrijbaan hoofdrijbaan hoofdrijbaan hoofdrijbaan N354 N354 N361 Woudsend Follega Gytsjerk A6 A6 Swarteweisein 2018 2018 2018 hoofdrijbaan parallelweg hoofdrijbaan N351 N351 Wolvega Wolvega Slijkenburg Slijkenburg 2019 2019 hoofdrijbaan parallelweg Metslawier Ee kruising Dok.Nw.Zijl. rijksweg A7 Harkema Twijzel Twijzel Jubbega Tzummarum zie ook blz 33 2.1.8. MPK voor vervanging en renovatie van provinciale kunstwerken Voor de provinciale kunstwerken is in de begroting tot en met 2030 jaarlijks, voor een periode van 20 jaar een investeringsbedrag van € 8 miljoen beschikbaar. In totaal derhalve € 160 miljoen. De betreffende investeringen worden geactiveerd. In de begroting valt dit budget onder beleidsveld 2.3. ‘Instandhouding provinciale infrastructuur’. In het Meerjaren Programma Kunstwerken worden mee- en tegenvallers, passend binnen het totaal beschikbaar financiële kader, vereffend. De besluitvorming over de werken is gemandateerd aan het college van Gedeputeerde Staten. Jaarlijks wordt een geactualiseerd vijfjarig programma aan het college voorgelegd. Het programma is altijd passend binnen de beschikbare financiële ruimte. Het programma is 10-06-2014 door het college vastgesteld. Dit jaar zijn vier nieuwe kunstwerken in het programma opgenomen. Het betreffen: de Armcoduiker in de N384 te Wiuwert (2017) de brug over de Willem Lorésluis bij Dokkumer Nieuwe Zijlen (2015) de fietstunnel in de Boppewei bij De Westereen (2015) de brug over de Gerben Allesverlaat bij Gerkesklooster (2017) Bij het laatste onderzoek naar de staat van onderhoud van kunstwerken heeft de aanpak van deze 4 kunstwerken prioriteit gekregen. Er zal nog gekeken worden naar de totale opgaaf binnen de periode van 20 jaar. De remmings- en begeleidingswerken van diverse bruggen voldoen niet meer aan het hedendaags gebruik van de vaarweg. Onlangs hebben zich een paar aanvaringen voorgedaan waarbij de bruggen zijn beschadigd. We hebben daarom in juli van 2014 besloten de betreffende remmingswerken op te waarderen en te vervangen. Een deel van deze remmingswerken stond al opgenomen in het MPK. De nog niet geprogrammeerde werken zullen per 2015 ook in het MPK worden opgenomen. Dit zal van invloed zijn op de hieronder opgenomen programmering. In het MPK dat volgend jaar in het uitvoeringsprogramma wordt opgenomen zal dit zijn verwerkt. bedragen x € 1.000 project oplevering totale bijdragen investering provinciale investering Brug Johan Friso Kanaal te Warns Brug over Johan Friso Sluis te Stavoren 2014 2014 300 500 300 500 Warrebrug bij Tijnje Kerkslootbrug bij Sneek Viaduct Meamert bij Winsum Stationsbrug te Franeker Van Panhuysbrug te Tjerkwerd Brug Willem Lorésluis, Dokkumer Nieuwezijlen Fietstunnel Boppewei, De Westereen Ruijtenschildtbrug te Vierhuis 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 1.000 500 500 7.800 4.500 500 500 4.000 1.000 500 500 1.600 4.000 500 500 4.000 Bruggen over de Stroobossertrekvaart Brug Stroomkanaal te Lemmer Sluis II bij Jubbega Brug Tzummarumervaart Brug te Baard 2016 2016 2016 2016 2016 700 10.000 1.500 4.700 2.300 700 10.000 1.500 4.700 2.300 Brug Gerben Allesverlaat Gerkesklooster Brug te Wjelsryp Armcoduiker in de N384 te Wiuwert 2017 2017 2017 4.000 4.800 400 4.000 4.800 400 Brug Dokkummer Grootdiep te Engwierum Brug Hallumervaart te Hallum 2018 2018 2.000 3.500 2.000 3.500 6.200 500 zie ook blz 34 2.1.9. Van Harinxmakanaal (VHK) Met het rijk is voor het Van Harinxmakanaal een afkoopsom overeengekomen van in totaal € 116.750.000,--. De afkoopsom (inclusief achterstallig onderhoud) is opgenomen in een bestemmingsreserve. Het jaarlijkse gemiddelde rendement wordt aan de bestemmingsreserve toegerekend. In de begroting valt dit budget onder beleidsveld 2.3. ‘Instandhouding provinciale infrastructuur’. Ieder jaar wordt een geactualiseerd vijfjarenplan aan Gedeputeerde Staten voorgelegd. De over- en onderschrijdingen worden per jaar verrekend met de reserve. Met Provinciale Staten is afgesproken dat de werken gerealiseerd zullen worden binnen het totaal van de door het rijk ontvangen afkoopsom. bedragen x € 1.000 project oplevering totale bijdragen investering provinciale investering zie ook blz Renovatie brug Dronrijp Spoorbruggen (remmingswerken) Tjerk-Hiddes sluis Stationsbrug Franeker Tjerk-Hiddes sluis (bruggen) Kiesterzijl (renovatie) Programma Groot Onderhoud Oevers (achterstallig onderhoud) 2014/2016 2015/2016 2015/2019 2016 2017/2019 2020/2022 2012/2041 2014/2031 6.300 5.000 5.000 5.000 4.800 4.550 7.527 9.800 6.300 5.000 5.000 5.000 4.800 4.550 200 (per jaar) 500 (per jaar) De uitkomst van de ontwikkelingen rondom het project de Haak en brug Ritsumazijl zullen mogelijk nog verwerkt moeten worden binnen dit programma. 35 2.1.10. Onderhoudsbaggerwerken Voor de onderhoudsbaggerwerken is tot nu toe jaarlijks een vast bedrag van € 480.000,- in de begroting beschikbaar. Hiervoor is € 100.000,- bedoeld voor het jaarlijks lokaal wegwerken van verondiepingen die direct de veiligheid en de vlotheid van het scheepvaartverkeer belemmeren en waar snel ingrijpen noodzakelijk is. € 380.000,- is voor de uitvoering van het reguliere baggerprogramma op basis van een meerjarenprogrammering. In de begroting valt dit budget onder beleidsveld 2.3. ‘Instandhouding provinciale infrastructuur’. Door de uitbreiding van ons waterareaal door de aanwijzing van de vaarwegbeheertaak in het kader van de Waterwet is met ingang van de Begroting 2015 structureel extra budget beschikbaar. Het budget (voorziening groot baggerwerk) is opgehoogd met € 40.000,- voor ‘snel ingrijpen lokale verondiepingen’ en met € 130.000,- voor de baggerprogrammering. Vanaf begroting 2015 is in totaal beschikbaar: snel ingrijpen lokale verondiepingen (vanwege onvoorziene karakter niet geprogrammeerd) baggerprogrammering + een incidentele storting van een gemeentelijke bijdrage van € 1.7 miljoen voor 10 jaar € 140.000,€ 507.000,- (structureel) € 170.000,- De meerjaren baggerprogrammering is hieronder opgenomen: bedragen x € 1.000 project oplevering totale bijdragen investering provinciale investering Turfroute: gedeelte Sluis I tot en met Sluis III 2014 50 50 De Lits Heafeart Turfroute: gedeelte Sluis I tot en met Sluis III Turfroute: gedeelte Gorredijk - Oosterwolde 2014/15 2015 2015 2015 500 550 150 200 500 550 150 200 Engelenfeart Turfroute: gedeelte Gorredijk - Oosterwolde 2015/16 2016 300 300 300 300 Turfroute: gedeelte Gorredijk - Oosterwolde 2017 100 100 zie ook blz 36 2.1.11. Exploitatie Openbaar Vervoer concessies 2015 – 2020 uit BDU De Brede Doeluitkering verkeer en vervoer wordt in de begroting verantwoord onder beleidsveld 2.1. ‘Planvorming en programmering, bestuurlijke samenwerking’. De BDU-middelen worden besteed aan de door de Provinciale Staten vastgestelde prioriteiten Openbaar Vervoer en Verkeersgedrag. Het grootste deel van de BDU is nodig voor de exploitatie van het openbaar vervoer (zie hieronder). Voor de middelen voor verkeersgedrag wordt verwezen naar 2.1.12. Exploitatie OV 2015-2020 uit BDU 2015 2016 2017 2018 2019 2020 23.489.865 23.489.865 23.489.865 23.489.865 23.489.865 23.489.865 9.161.635 9.161.635 10.900.000 10.900.000 10.900.000 10.900.000 Additioneel Landelijk gebied 600.000 600.000 600.000 600.000 600.000 600.000 Schiermonnikoog Ameland Terschelling Vlieland 430.126 840.438 701.920 238.662 430.126 840.438 701.920 238.662 430.126 840.438 701.920 274.459 430.126 840.438 701.920 274.459 430.126 840.438 701.920 274.459 430.126 840.438 701.920 274.459 Buurtbusprojecten Onderhoud busstations Onderhoud elektrische bussen Schier Netwerkkosten Schier Onderhoud gasvulstation Leeuwarden 21.600 200.000 45.000 20.000 178.000 21.600 200.000 45.000 20.000 178.000 21.600 200.000 45.000 20.000 178.000 21.600 200.000 45.000 20.000 178.000 21.600 200.000 45.000 20.000 178.000 21.600 200.000 45.000 20.000 178.000 35.927.246 35.927.246 37.701.408 37.701.408 37.701.408 37.701.408 2.127.975 609.484 2.261.216 111.100 2.127.975 609.484 2.261.216 111.100 2.127.975 609.484 2.261.216 111.100 1.500.000 1.496.641 200.000 1.496.641 200.000 1.496.641 200.000 2.127.975 609.484 2.261.216 111.100 1.500.000 1.500.000 1.496.641 200.000 2.127.975 609.484 2.261.216 111.100 1.500.000 1.500.000 1.496.641 200.000 2.127.975 609.484 2.261.216 111.100 1.500.000 1.500.000 1.496.641 200.000 6.806.415 6.806.415 8.306.415 9.806.415 9.806.415 9.806.415 2017 2018 2019 2020 Busconcessies Noord ZuidWest Arriva ZO Q buzz totaal busvervoer Trein Exploitatie treindiensten (2) Aanvullingen zaterdag, zondag en avond (2) Gebruikersvergoeding spoor Sociale Veiligheid treindiensten 4e trein Leeuwarden Meppel (Zwolle) 4e trein Leeuwarden Groningen 3e trein Sneek Huur kaartautomaten L'w - HH en St Totaal trein 2015 Overig Ov Concessiezaken Concessiebeheer stadsdienst Leeuwarden Gebruik OV Datawarehouse Nationale Data Openbaar Vervoer GOVI (Grensoverschrijdende openbaar vervoer informatie) Onderzoek, aanbesteding, rechtzaken Totaal overig OV Totaal OV 2016 600.000 40.000 70.000 30.000 100.000 300.000 600.000 40.000 70.000 30.000 100.000 300.000 600.000 40.000 70.000 30.000 100.000 500.000 600.000 40.000 70.000 30.000 100.000 300.000 600.000 40.000 70.000 30.000 100.000 300.000 600.000 40.000 70.000 30.000 100.000 300.000 1.140.000 1.140.000 1.340.000 1.140.000 1.140.000 1.140.000 43.873.662 43.873.662 47.347.824 48.647.824 48.647.824 48.647.824 (1) inclusief stadsdienst Leeuw arden (2) basisconcessie is exclusief gebruikersheffing, extra inkoop inclusief 37 2.1.12. ROF-Werkplan 2015 (BDU) De volgende activiteiten worden uitgevoerd in het kader van het ROF-Werkplan. Financiering vindt plaats uit de BDU en staat in de provinciale begroting opgenomen onder beleidsveld 2.1. ‘Planvorming en programmering, bestuurlijke samenwerking’. Permanente Verkeerseducatie Voor verkeersveiligheid geldt dat de mens de maat der dingen is. Met andere woorden: alleen een Duurzaam Veilige weginrichting is geen garantie voor meer verkeersveiligheid. Ook het gedrag van de gebruiker is hierbij een belangrijk aangrijpingspunt. Als uitgangspunt voor een veilige verkeersdeelname gelden de opeenvolgende principes van kennen – kunnen – willen. Voor de ondersteuning van de begrippen kennen en kunnen zetten wij het instrument van de Permanente Verkeerseducatie (PVE) in. We hebben voor PVE een minimumpakket aan maatregelen opgesteld dat door vrijwel alle gemeenten is overgenomen in hun Activiteitenplan Verkeersveiligheid. Binnen PVE worden verkeersdeelnemers naar leeftijd in een zestal groepen onderverdeeld waarbij de leeftijdsgrens veelal ligt op een moment dat men op een nieuwe manier aan het verkeer deel gaat nemen. Het gaat per leeftijdsklasse om het aanbieden van kennis (vaardigheden) en het ontwikkelen van attitude (willen). De leeftijdsgroepen zijn: 0 - 4 jaar; 4 - 12 jaar; 12 - 16 jaar; 16 - 25 jaar; 25 - 60 jaar; 60 jaar en ouder. Wij bieden per leeftijdscategorie PVE projecten en activiteiten aan. Het jaarlijkse ROFWerkplan bevat per project of activiteit nader detailinformatie over uitvoering, kosten, doel en prestatie-indicatoren. Publieksvoorlichting Gedurende het hele jaar ondernemen wij acties om alle verkeersdeelnemers bewust te maken van risico’s in het verkeer. We doen dit aan de hand van het jaarlijkse ROF campagneplan verkeersveiligheid. Dit plan is mede gebaseerd op de nationale campagnekalender van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en bevordert een goede afstemming tussen landelijke, provinciale en lokale voorlichting. Terugkomende thema’s zijn onder andere verlichting, snelheid, gordel en alcohol (BOB). Wij bereiken de weggebruikers via onze mottoborden langs de provinciale wegen, via Omrop Fryslân door het uitzenden van radio en tv commercials, door het plaatsen van advertenties in regionale en lokale bladen en door stickers op bussen in het openbaar vervoer. Ook maken we gebruik van CineFox Bioscoopreclame om ons publiek te bereiken. In de zomermaanden ondersteunen we de campagne Watervlo die zich richt op jonge bestuurders van motorboten in de pleziervaart. Daarnaast stellen wij campagnebudget beschikbaar aan verschillende verkeersveiligheidsorganisaties zoals VVN, de Stichting Responsible Young Drivers (RYD) en TeamAlert. In het ROF-Werkplan beschrijven per organisatie de campagneboodschap, het doelpubliek en de wijze van benadering. Aanpak Probleemgebieden De verkeersveiligheidsanalyses van de afgelopen jaren leren ons dat er naast een daling in het aantal dodelijke verkeersslachtoffers sprake is van een stijgend aantal Ernstig Verkeers Gewonden (zonder betrokkenheid van een motorvoertuig). 38 Bij het bestuderen van de ongevalgegevens tekenen zich hierbij duidelijke probleemgebieden af. Dit zijn: beginnende fietsers, beginnende bromfietsers, beginnende automobilisten en ouderen. Uit de statistieken blijkt dat we te maken hebben met een aantal structurele thema’s die wij zonder extra inzet niet adequaat kunnen beïnvloeden. We hebben er daarom voor gekozen om - naast PVE en Publieksvoorlichting - gericht in te zetten op de onderkende probleemgebieden en ontwikkelthema’s. We gaan dit doen met een nieuwe aanpak en met afzonderlijk gereserveerd budget. Elders in het land worden met succes projecten ontwikkeld die zich richten op de aanpak van de door ons gedefinieerde probleemgebieden. Met een afzonderlijk budget stellen wij verkeersveiligheidsorganisaties in staat om mee te liften op deze projecten en om deze te implementeren in Fryslân. Stimulering innovaties Uit onderzoek blijkt dat alcohol, medicijnen en drugs (al dan niet in combinatie met elkaar) een steeds grotere rol zullen gaan spelen bij verkeersongevallen. Ditzelfde geldt voor snelheid en voor het thema vergrijzing (ouderen in het verkeer). Met een afzonderlijk budget stimuleren wij innovatieve ontwikkelingen die de ongevalrisico’s met betrekking tot deze thema’s positief kunnen beïnvloeden. Het moet hierbij gaan om actieve, nieuwe en ‘Frysk eigen’ initiatieven. Handhaving De politie en het Openbaar Ministerie blijven onverminderd inzetten op verkeershandhaving. In onze provincie krijgen de vijf bekende speerpunten (helmen, gordels, rood licht, alcohol en snelheid) daarbij nadrukkelijk aandacht. Ook wordt ingezet op verlichting, handheld bellen en landbouwverkeer. Wij ondersteunen de Friese verkeershandhaving met een vaste overlegen samenwerkingsstructuur. Daarnaast wisselen we gegevens uit en voeren gezamenlijk analyses uit op provinciale schaal maar ook op trajectniveau. Omdat wij handhaving zien als een sluitstuk van verkeersveiligheidscampagnes blijven wij structureel inzetten op communicatie rondom de handhavingsactiviteiten. Actieplan Fietsveiligheid De aanpak van fietsverkeersveiligheid in onze provincie hebben wij verwoord in het plan Fyts Feilich yn Fryslân. Wij werken aan de veiligheid van het fietsverkeer langs vier lijnen: fietsveilige infrastructuur, voorlichting en educatie, onderzoek en handhaving. Voor de activiteiten op het vlak van voorlichting, educatie en onderzoek is een Actieplan Fietsveiligheid 2013-2015 ontwikkeld. Als aanvulling op het reguliere budget voor de ROFWerkplannen is er voor elk jaar van het Actieplan Fietsveiligheid een bedrag van € 250.000 beschikbaar. Binnen het ROF-Werkplan worden de verschillende projecten en activiteiten die vallen onder het Actieplan Fietsveiligheid nader beschreven. Onderzoek en ondersteuning Als regievoerder houden wij ons doorlopend bezig met het monitoren van behaalde resultaten. Wij analyseren verkeersongevalgegevens en houden ieder jaar gerichte onderzoeken naar de effecten van ons beleid. De onderzoeksresultaten worden voor zoveel als mogelijk benut in het besluitvormingsproces bij het ontwikkelen van toekomstig beleid. Daarnaast doen we in nauwe samenwerking met de afdeling Mobiliteit van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden onderzoek naar Onbewuste Gedragsbeïnvloeding. 39 Wij stellen ons ten doel om alle verkeersveiligheidsorganisaties adequaat te ondersteunen bij het uitvoeren van Permanente Verkeerseducatie in Fryslân. Wij doen dit bijvoorbeeld door het ter beschikking stellen van voorlichtingsmateriaal, het onderhouden en beheren van verschillende websites en het aanbieden van didactische ondersteuning. Het is voor de verkeersveiligheid van uitermate groot belang dat wij in onze provincie kunnen beschikken over een VerkeersEducatieCentrum. Op dit centrum in Drachten hebben wij een bedrijfsverzamelgebouw ingericht en in beheer waarin onze samenwerkende verkeersveiligheidspartners zijn ondergebracht. Door het bijeenbrengen van denk- en uitvoeringskracht wordt het totale verkeersveiligheidsproces merkbaar versterkt. Daarnaast heeft deze wijze van huisvesten een positief effect op de totale overheadkosten. Op het centrum ontstaat chemie en worden waardevolle contacten gelegd tussen de ideële verkeersveiligheidsorganisaties en de commerciële vervoerswereld. Het ROF-Werkplan beschrijft in een afzonderlijk hoofdstuk meer in detail de lopende onderzoeken en de vorm en inhoud van de geboden ondersteuning. Mobiliteitsgedrag In het kader van de projecten Vrij Baan en Beter Benutten werken wij samen met de gemeente Leeuwarden, het Rijk en bedrijven en instellingen in Leeuwarden aan het verbeteren van de bereikbaarheid. Daarbij is ook het mobiliteitsgedrag aan de orde. Maatregelen die leiden tot minder autoritten in de spitsuren kunnen bijdragen aan de bereikbaarheid. Het programma Beter Benutten 2 is op dit moment in voorbereiding. Het Rijk wil hiervoor in beginsel subsidie verlenen, maar stelt hiervoor relatief zware eisen. Dit vraagt om een afweging van de mogelijke subsidie tegenover de hieruit voortvloeiende kostenverhoging en vertraging. Wij verwachten eind 2014 te beslissen over de maatregelen en de wijze van organisatie. 40 Begroting ROF-Werkplan 2015 Leeftijdsgroep Organisatie Projectnaam 0-4 VVN 4 - 12 VVN 4 - 12 CVF 4 - 12 VVN 4 - 12 ANWB 4 - 12 VVN 4 - 12 VVN 4 - 12 VVN 12 -16 / 16- 18 VVN 12 -16 / 16- 18 SBV 12 -16 / 16- 18 SBV 12 -16 / 16- 18 SBV 12 -16 / 16- 18 St. NAH Zorg 12 -16 / 16- 18 SBV 12 -16 / 16- 18 SBV 18 - 24 TRIALS 18 - 24 VNN 18 - 24 RYD 4 - 75+ VVN 4 - 75+ Fietsersbond 16 - 65 SBV 65 - 75+ SBV 65 - 75+ SBV 65 - 75+ SBV Permanente Verkeerseducatie (totaal) JONGLeren in het verkeer Verkeersveiligheidslabel Fryslân Zwaar Verkeer Verkeerskar Streetwise Verkeersexamens Verkeersouders Verkeersveilige schoolomgeving Friese Fiets APK Verkeersmarkten Gastlessen VEVO Verkeersveiligheidslabel Fryslân Traffic Informers Bromfietscursus (Klassikaal) Verkeerseducatie AZC en ISK Trials Alcoholvrij op Weg Vrijwillige alcohol- en drugscontroles Burgerparticipatie Friese Fietsschool Veiligheidstraining landbouwvoertuigen Rijvaardigheidsdag voor Senioren Scootmobielcursus Bijtanken en Oppoetsen € 772.500,00 Voorlichting & Campagnes Mobiliteitsmanagement Publieksvoorlichting totaal € 170.500,00 € 60.000,00 € 230.500,00 Aanpak Probleemgebieden € 150.000,00 Stimulering innovaties € 150.000,00 Actieplan Fietsveiligheid € 250.000,00 Beleidsontwikkeling Facilitering Onderzoek en ondersteuning (totaal) Totaal verkeersgedrag € 160.000,00 € 157.400,00 € 317.500,00 € 1.870.500,00 41 2.1.13. Overzicht Friese meren projecten uit het PVVP Het laatste overzicht bestaat specifiek uit die Friese meren projecten die zijn opgenomen in het Provinciaal Verkeer- en Vervoer Plan (PVVP) en waarvan de financiering rond is, dan wel waarvan duidelijk zicht is op de financiering. Het FMP wordt in de begroting verantwoord onder programma 6 ‘Economie, toerisme en recreatie’ (beleidsveld 6.2. Toerisme en recreatie). Voor een totaal overzicht van alle Friese Meren Projecten wordt verwezen naar ‘Het Friese Merenproject – Uitvoeringsprogramma 2011 – 2015’ en naar de website www.friesemeren.nl bedragen x 1.000 Project uitvoering totale investering Opwaardering Lutscomplex Drempelverlaging sluis Workum Uitbreiding sluiscapaciteit Stavoren Watersportvoorzieningen Leeuwarden Afronding Middelseeroute (fietspad) Heropening Polderkanaal Sylsbrêge Jirnsum Turfroute, overstapplaatsen Brug- en sluisbediening Verdieping Langwarder Wielen 2012 – 2014 2013 – 2014 2012 – 2014 2012 en 2014 2014 – 2015 2014 – 2015 2014 – 2015 2012 – 2015 2013 – 2016 2015 – 2016 2.970 760 17.200 1.081 3.706 17.310 2.300 808 12.200 pm 42 3. Deel III: de projectbladen, een inhoudelijke beschrijving De provinciale wegenprojecten zijn dit jaar geordend op basis van de wegnummering. Iedere provinciale weg heeft een N-nummer. De provincie Fryslân heeft in totaal 26 wegen (Nnummers) in beheer en onderhoud. Alle projecten die aan een bepaalde weg worden uitgevoerd, staan per uitvoeringsjaar geordend onder het betreffende N-nummer. Dit geldt eveneens voor de projecten die worden uitgevoerd in het kader van het Meerjaren Programma Kunstwerken (MPK) die in een provinciale weg liggen. De provinciale vaarwegenprojecten zoals de opwaardering Van Harinxmakanaal, de onderhoudsbaggerwerken en de kunstwerken uit het MPK voorzover niet gesitueerd in een provinciale weg staan geclusterd onder: Projecten Provinciale Vaarwegen. De maatregelen zijn geordend op basis van het vaarwegnummer zoals gehanteerd in onze Vaarwegenverordening 2014. De projecten aan het spoor zijn niet altijd te rubriceren onder een provinciale weg of vaarweg en deze projecten staan daarom apart opgenomen. Dit geldt eveneens voor de rijksprojecten waarin de provincie participeert. De laatste rubriek tenslotte bestaat specifiek alleen uit die Friese meren projecten die zijn opgenomen in het Provinciaal Verkeer- en Vervoer Plan (PVVP) en waarvan de financiering rond is, dan wel waarvan duidelijk zicht is op de financiering. Voor een totaal overzicht van alle Friese Meren Projecten wordt verwezen naar ‘Het Friese Merenproject – Uitvoeringsprogramma 2011 – 2015’ en naar de website www.friesemeren.nl 3.1. Projecten provinciale wegen 3.2. Projecten provinciale vaarwegen 3.3. Projecten aan het spoor 3.4. Rijksprojecten 3.5. Friese Meren Projecten uit het PVVP blz. 43 3.1. Projecten Provinciale Wegen blz N351 N353 N354 N355 N356 N357 N358 N359 N361 N369 N380 N381 N383 N384 N392 N393 N910 N919 N924 44 N351 De weg van Oosterwolde, Wolvega naar de provinciegrens met Flevoland bij Slijkenburg. Nijeberkoop kom (onderhoud) Wolvega – Slijkenburg (onderhoud) Fietsoversteek Lindedijk Fietsoversteek Nijeholtpade Kerkweg Fietsoversteek Wolvega Hoofdweg west 2016 2019 2016 2017 2017 45 N351 Groot Onderhoud Deklagen Probleem Schade aan verharding, veelal als gevolg van gebruik en levensduur. Voorgestelde maatregelen Aanbrengen van nieuwe verharding in de vorm van slijt- en deklagen of herstraten. Beoogd effect Herstel schade conform onderhoudsbeleidskaders. Duurzaamheid Waar mogelijk worden de werkzaamheden in het kader van het grootschalig onderhoud aan deklagen gecombineerd met overige projecten (bijvoorbeeld de haltevoorzieningen, kleine reconstructies en kleine infrastructurele knelpunten). Vrijkomende materialen die voor hergebruik in aanmerking komen, worden of in het bestaande werk of in andere werken toegepast (bijvoorbeeld freesasfalt). De nieuw aan te brengen markeringen zullen bestaan uit duurzame materialen (agglomeraat) volgens de ‘DEHK-normering’ (essentiële herkenbaarheidkenmerken). Afspraken met derden In verband met stremmingen en omleidingroutes vindt overleg plaats met gemeenten, openbaar vervoer, bedrijven en politie. Financiering Per jaar is voor de gehele provincie een budget van afgerond € 2.350.000, - beschikbaar. Dit wordt vanaf de begroting 2015 als reservering opgenomen, hierdoor kunnen jaarlijkse fluctuaties binnen dit budget opgevangen worden. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. 2016 N351, hoofdrijbaan Nijeberkoop Hectometer 7.50 – 8.50 2019 N351, hoofdrijbaan Wolvega - Slijkenburg Hectometer 25.50 – 38.07 N351, parallelweg Wolvega - Slijkenburg Hectometer 26.26 – 38.07 46 2016 fietsoversteek Lindedijk (N351) Probleem De N351 van Wolvega naar Emmeloord is gecategoriseerd als een gebiedsontsluitingsweg. Op netwerkniveau vervult de weg een belangrijke schakel in de relatie met Emmeloord, c.q. de Noordoostpolder. De oversteek bevindt zich in een gebiedsontsluitingsweg waarbij fietsers via een vier rijstroken breed kruisingsvlak, in combinatie met overig verkeer moet oversteken. De intensiteit van het wegverkeer is middelmatig (5000 mvt/etm) en van het (brom)fietsverkeer is ook middelmatig (100-500 fts/etm). De recreatieve betekenis van de oversteek is van belang, mede in relatie tot de ontsluiting van de Driewegsluis en de hier aanwezige recreatieve voorzieningen. Bij de vorming van de nota Veilige en sobere (brom)fietsoversteken, kwam dit kruispunt als knelpunt voor overstekende fietsers naar voren. Voorgestelde maatregelen Het realiseren van een verkeersveilige (brom)fietsoversteek in de vorm van een rotonde. Beoogd effect Een verkeersveilig uitwisselpunt voor alle betrokken verkeerssoorten. Een neveneffect is dat op dagen met veel verkeer vanuit de richting van de Driewegsluis de oprijdbaarheid verbetert, vooral in de richting van Scherpenzeel. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op ‘e Romte bevindt het kruispunt zich in het laagveengebied, waarbij openheid één van de kernkwaliteiten is. Afspraken met derden Voorafgaand aan de uitvraag van het plan zal overleg plaatsvinden met de lokale bevolking, de gemeente Westellingwerf en de politie. Financiering Provincie € 600.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2016. Planning in 2015 Opstellen standaardmodellen en contracten voor innovatieve aanbestedingvorm. 47 2017 fietsoversteek Nijeholtpade Kerkweg (N351) Probleem De N351 van Wolvega naar Oosterwolde is gecategoriseerd als een stroomweg, omdat op netwerkniveau dit wegvak een schakel vormt tussen het westelijk deel van de A7-zone en het merengebied met provincie Drenthe. Bovendien heeft deze weg een bundelende functie voor de regio. Bij de vorming van de nota Veilige en sobere (brom)fietsoversteken kwam dit kruispunt als knelpunt voor overstekende fietsers naar voren. De oversteek bevindt zich in een stroomweg, die ingericht is als gebiedsontsluitingsweg met een snelheid van 80 km/u, waarbij twee of meer rijstroken in één keer moet worden overgestoken. De intensiteit van het wegverkeer is hoog (>8000 mvt/etm) en van het (brom)fietsverkeer laag (<100 fts/etm). In de periode 2006-2010 is één fiets gerelateerd ongeval geregistreerd. Voorgestelde maatregelen Een veilige fietsoversteek, en afwegen of het wenselijk is dit te combineren met nieuwe bushalteplaatsen. Beoogd effect Een verkeersveilige fietsoversteek Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op ‘e Romte bevindt deze oversteek zich in de Zui-delijke wouden. Voor deze oversteek zijn kernkwaliteiten de robuuste groen-structuren, erfbeplantingen en de lintvormige structuren van wegen, met be-planting en de hierbij horende bebouwing. Afspraken met derden Voor het opstellen van het plan zal overleg plaatsvinden met dorpsbelang Nijeholtpade, gemeente Weststellingwerf en de politie. Financiering Provincie € 150.000,-- plus een bijdrage vanuit openbaar vervoer voor de eventueel extra bushaltes Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2017. Planning in 2015 Eerste verkenning en quick scan van de opties 48 2017 fietsoversteek Wolvega Hoofdweg West (N351) Probleem De N351 van Wolvega naar Emmeloord is gecategoriseerd als een gebiedsontsluitingsweg. Op netwerkniveau vervult de weg een belangrijke schakel in de relatie met Emmeloord, c.q. de Noordoostpolder. Bij de vorming van de nota Veilige en sobere (brom)fietsoversteken kwam dit kruispunt als knelpunt voor overstekende fietsers naar voren. De oversteek bevindt zich in een gebiedsontsluitingsweg waarbij twee rijstroken in één keer moet worden overgestoken. De intensiteit van het wegverkeer is middelmatig 5.000 mvt/etm) en van het (brom)fietsverkeer hoog (>500 fts/etm). Voorgestelde maatregelen Het realiseren van een verkeersveilige (brom)fietsoversteek in de vorm van een rotonde. Een neveneffect op deze specifieke locatie is dat de uitwisseling voor autoverkeer ook veiliger wordt. Beoogd effect Een kleine rotonde Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op ‘e Romte bevindt het kruispunt zich in het laagveengebied, waarbij openheid één van de kernkwaliteiten is. Afspraken met derden Voor het opstellen van het plan zal overleg plaatsvinden met dorpsbelang Wolvega, gemeente Weststellingwerf en de politie. Financiering Provincie € 500.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2017. Planning in 2015 Eerste verkenning en quick scan van de opties 49 N353 De weg van Noordwolde naar de aansluiting op de N380 bij afslag Oudehorne. Westvierdeparten (verkeersveiligheid) 2015 50 2015 Westvierdeparten (N353) Probleem De N353 is een erftoegangsweg met een intensiteit van ongeveer 3.000 mvt/etmaal. Met uitzondering van dit kruispunt is de weg ingericht als verblijfsgebied. Op dit kruispunt is de voorrang geregeld met stopborden, omdat zich regelmatig ongevallen voordoen. Vanaf de zijwegen vielen zowel kruispunt als stopborden te weinig op, waardoor weggebruikers geen oversteek verwachten. Inmiddels zijn de borden verplaatst en zijn schrikhekken en stopmarkeringen aangebracht waarmee de zichtbaarheid is vergroot. Voorgestelde maatregelen Een wegprofiel realiseren dat bijdraagt aan de herkenbaarheid van het gebied van het Erfgoed en aan de verkeersveiligheid op het kruispunt. Gezien de uitstekende constructie van deze weg, is afspraak dat maatregelen hier niet aan raken. Daarnaast speelt de technische haalbaarheid van de betonnen print van keitjes langs het deel van de N353 dat koud tegen het naastliggende fietspad aan ligt. Dit kan technische beperkingen opleveren. Beoogd effect Een landschappelijk in breder perspectief ingepast en verkeersveilig ontwerp van kruispunt en toeleidende hoofdweg Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De Westvierdeparten/Oostvierdeparten heeft cultuurhistorische waarde, met t.h.v. het kruispunt laanbeplanting. Deze zijwegen en een deel van de N353 maken deel uit van het toekomstig Werelderfgoed ‘Koloniën van Weldadigheid’. Provincie Drenthe wil in dit kader verbeteringen aanbrengen met aandacht voor de cultuurhistorische waarden. Vanuit Fryslân is hierbij nadrukkelijk de kanttekening geplaatst dat gekleurde wegvakken en dergelijke ongewenst zijn. Vanuit de belangen van dit Erfgoed hoeft de N353 – zeker in het Friese deel - niet aangepast te worden. Afspraken met derden Drie ongevallen in 2012 zijn voor de gemeente Weststellingwerf, Plaatselijk Belang, VVN en politie aanleiding om de provincie te verzoeken om een passende oplossing te realiseren. Financiering Provincie € 300.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2015. Planning in 2014/2015 Opstellen plan en dit plan uitwerken tot een gedetailleerd ontwerp. 51 N354 De N354 begint op het viaduct over de A32 bij Idaerd en gaat via Sneek naar de aansluiting op de A6 bij Oosterzee en gaat op het viaduct aan het Tjeukemeer over in de N924. Afslag IJlst (ovonde) Fietsroute Sneek – Woudsend (aanleg fietspad) Dearsum – Scharnegoutum (onderhoud) Sneek – Jutryp (onderhoud) Kerkslootbrug bij Sneek (aanleg duiker) A32 – Dearsum (onderhoud) Woudsend – A6 (onderhoud) Easterwierum – Tzienserbuorren 2015 2015 2015 2015 2015 2017 2018 2018 52 2015 Afslag IJlst (N354) Probleem Tot voor kort had IJlst een eigen, directe aansluiting op de A7. Met de herinrichting van de A7 rondom Sneek is deze aansluiting komen te vervallen. Het verkeer van en naar IJlst maakt hierdoor in de nieuwe situatie veel meer gebruik van de Sudergowei en de N354. De aansluiting van de Sudergowei op de N354 (afslag IJlst) wordt hierdoor drukker. In combinatie met de grote hoeveelheid verkeer op de N354 leidt dit tot een moeilijkere oprijdbaarheid en daarmee gepaard gaande verkeersonveiligheid, vooral in de spitsperiode. De aansluiting van een gemeentelijke weg op deze kruising moet in de oplossing worden meegenomen. Het verwerven van de benodigde grond hiervoor heeft tot vertraging geleid. Voorgestelde maatregelen De huidige aansluiting IJlst wordt gewijzigd in een ovonde. Beoogd effect De toegankelijkheid van de N354 is verbeterd en de verkeersveiligheid is vergroot. Duurzaamheid Het werk wordt gecombineerd uitgevoerd met de realisatie van de fietsverbinding Sneek – Woudsend, het uitvoeren van wegonderhoud tussen Sneek en Jutryp en het verwijderen van een niet meer noodzakelijke en in slechte staat verkerende brug. Afspraken met derden In samenwerking met de gemeente Wymbritseradiel en Plaatselijk Belang Jutrijp – Hommerts is een visie opgesteld voor de fietsroute N354 tussen Sneek en Woudsend. In deze visie wordt een aantal projecten voor wat betreft het ontwerp en de uitvoering op elkaar afgestemd. De afslag IJlst maakt hier ook onderdeel van uit. Financiering Provincie € 1.000.000,Derden € 400.000,Planning in 2015 2014 aanbrengen voorbelasting en toepassen tijdelijke bypasses om verkeershinder te beperken. Werk wordt gereed gemaakt in het voorjaar van 2015. Historie van het project Door de structuurwijziging bij IJlst als gevolg van de ombouw van de stadsrondweg A7 Sneek werd het noodzakelijk geacht het project eerder uit te voeren. Om die reden is in 2009 besloten de aanpak van afslag IJlst naar voren te halen, van 2014 naar 2012. Door de moeizame grondaankoop is teruggegrepen op de oorspronkelijke planning van 2014. 53 2015 Fietsroute Sneek – Woudsend (N354) Probleem De fietsroute tussen Sneek en Woudsend is deels aangemerkt als fietssnelweg en deels als hoofdfietsroute. De huidige inrichting voldoet niet aan de inrichtingseisen die aan een fietssnelweg en hoofdfietsroute worden gesteld. Voorgestelde maatregelen Het aanleggen van een gescheiden fietspad naast de bestaande parallelweg (buiten de bebouwde kom tussen Jutrijp en Sneek) en het realiseren van voorrangsmaatregelen ter hoogte van de zijwegen ten gunste van het fietsverkeer. Daarnaast wordt aandacht besteed aan het verbeteren van het comfort voor de fietser. In het kader van de fietssnelweg is het noodzakelijk om de traverse Jutrijp herinterichten. Beoogd effect Een toenemend en veilig fietsgebruik is gestimuleerd. Ruimtelijke kwaliteit In de gezamenlijke visie (zie ‘afspraken met derden’) is inhoudelijk afstemming gezocht en gevonden tussen een aantal gemeentelijke en provinciale projecten die langs de fietsroute zijn gepland. Duurzaamheid De werkzaamheden worden gefaseerd uitgevoerd. De realisatie van de verschillende projectonderdelen geschiedt gelijktijdig met de provinciale en gemeentelijke infrastructurele projecten in de nabije omgeving (“werk met werk maken”). Afspraken met derden In samenwerking met de gemeente Wymbritseradiel en Plaatselijk Belang Jutrijp – Hommerts is in 2009 een visie opgesteld voor de fietsroute N354 tussen Sneek en Woudsend. In deze visie zijn de projecten voor wat betreft het ontwerp en de uitvoering op elkaar afgestemd. Zo heeft de gemeente Wymbritseradiel de parallelweg in de kom van Jutrijp en Hommerts in 2010 opgeknapt, waarbij de nodige aandacht is geweest voor de functie van de parallelweg als fietsroute. Gezien de samenhang met andere gemeentelijke en provinciale infrastructurele werken op dit traject zal het project gefaseerd worden uitgevoerd. Zo is de combinatie gezocht met groot onderhoud en reconstructie aansluiting IJlst. Financiering Provincie € 1.836.000,Derden € 2.437.000,Totaal € 4.273.000,Planning 2013 tot 2015. Najaar 2013 is de traverse Jutrijp kruising Grevinnewei heringericht en in het najaar van 2014 wordt gestart met de aanleg van het fietspad tussen Jutrijp en Sneek. De huidige parallelweg wordt een landbouwpad. Gelijktijdig met de realisatie van het fietspad tussen Sneek en Jutrijp wordt de ovonde ter plaatse van de aansluiting richting IJlst gerealiseerd, wordt er groot onderhoud aan de hoofdrijbaan uitgevoerd en wordt een brug in het kader van het kunstwerken programma verwijderd. Het geheel is gereed in het voorjaar van 2015. 54 N354 Groot Onderhoud Deklagen Probleem Schade aan verharding, veelal als gevolg van gebruik en levensduur. Voorgestelde maatregelen Aanbrengen van nieuwe verharding in de vorm van slijt- en deklagen of herstraten. Beoogd effect Herstel schade conform onderhoudsbeleidskaders. Duurzaamheid Waar mogelijk worden de werkzaamheden in het kader van het grootschalig onderhoud aan deklagen gecombineerd met overige projecten (bijvoorbeeld de haltevoorzieningen, kleine reconstructies en kleine infrastructurele knelpunten). Vrijkomende materialen die voor hergebruik in aanmerking komen, worden of in het bestaande werk of in andere werken toegepast (bijvoorbeeld freesasfalt). De nieuw aan te brengen markeringen zullen bestaan uit duurzame materialen (agglomeraat) volgens de ‘DEHK-normering’ (essentiële herkenbaarheidkenmerken). Afspraken met derden In verband met stremmingen en omleidingroutes vindt overleg plaats met gemeenten, openbaar vervoer, bedrijven en politie. Financiering Per jaar is voor de gehele provincie een budget van afgerond € 2.350.000, - beschikbaar. Dit wordt vanaf de begroting 2015 als reservering opgenomen, hierdoor kunnen jaarlijkse fluctuaties binnen dit budget opgevangen worden. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. 2015 N354, hoofdrijbaan Dearsum – Scharnegoutum Hectometer 15.80 – 20.00 N354, hoofdrijbaan Sneek – Jutryp Hectometer 25.75 – 27.80 2017 N354, hoofdrijbaan A32 – Dearsum Hectometer 8.70 – 16.10 2018 N354, hoofdrijbaan Woudsend – A6 Hectometer 34.20 – 44.09 N354, parallelweg Follega – A6 Hectometer 38.78 – 44.07 55 2015 Kerkslootbrug bij Sneek Probleem De brug over de Tsjerkesleat in de N354 verkeert in zeer matige staat. De damwand waar naar alle waarschijnlijkheid het dek in zijn geheel op rust, verkeert in slechte staat en heeft nog 40 tot 70% van zijn oorspronkelijke dikte. De brug is aan het einde van zijn technische levensduur. Voorgestelde maatregelen Gezien de staat van de brug is renoveren geen optie. De brug slopen en vervangen door een grote duiker. Bij de bepaling van de afmetingen dient de barrièrewerking op fauna (vleermuizen) deel van de afweging te zijn. Beoogd effect De brug vervangen door een duiker die voldoet aan het huidige beleid en de normen en richtlijnen. Financiering De kosten voor de renovatie worden geraamd op € 0,5 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Het werk wordt meegenomen in het MPI project fietsroute Sneek - Woudsend Start voorbereiding: 2013 Uitvoering gereed: 2015 56 2018 Easterwierrum-Tsienzerbuorren (N354) Probleem De N354 Sneek-Sneekerhoek is in het PVVP gecategoriseerd als stroomweg. De intensiteit van het gemotoriseerde verkeer is ongeveer 10.000 mvt/etm. De weg vormt op netwerkniveau een belangrijke verbinding tussen Sneek en Leeuwarden en heeft ook een functie in de verbinding tussen Sneek en Franeker. De weg fungeert in de praktijk als een gebiedsontsluitingsweg, doordat uitbouw tot stroomweg niet mogelijk is. Voorkomen moet worden dat de route via de N384 als alternatief wordt gekozen. Daarom is het van belang dat maatregelen de doorstroming van verkeer op de N354 zoveel mogelijk borgen (Studie wegverbinding Sneek – Leeuwarden, 2011). De kruispunten en de wegvakken voldoen niet aan de inrichting die bij een stroomweg of gebiedsontsluitingsweg horen, met de huidige en te verwachten verkeersintensiteiten. De uitwisseling van het verkeer leidt tot ongevallen of bijna-ongevallen. Voorgestelde maatregelen Een herinrichting van een deel van Tsienserbuorren tot 60 km/u, een duurzaam veilige aansluiting bij Raerd en/of Easterwierrum (ovonde(s)), waarbij de inritten van boerderijen en percelen aan de noordwestzijde van de hoofdrijbaan worden afgevangen met een structuur van ontsluitende paden (geen doorgaand). E.e.a. voortzetting van inrichting en wegbeeld Dearsum-Scharnegoutum. Beoogd effect Doorstroming van de provinciale weg (robuuste gebiedsontsluitingsweg – stroomweg) en een verhoging van de verkeersveiligheid op kruispunten en wegvakken. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen niet allemaal worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. De N354 grenst aan verschillende landschapsgebieden: het Middelzeegebied, waarin de zichtbaarheid van de inpolderingen, verkavelingsstructuren en de ligging van de dijken kernkwaliteiten zijn. Verder het kleigebied Westergo met polderdijken, openheid en kwelderwallen en het kleigebied Oostergo. De N354 ligt gedeeltelijk op een cultuurhistorisch, archeologisch en landschappelijk waardevol dijklichaam. Dit maakt uitbouw tot volwaardige stroomweg niet mogelijk en vergt zorgvuldigheid bij de verdere inrichting van de weg. Afspraken met derden Voor het opstellen van het plan zal overleg plaatsvinden met dorpsbelangen Raerd, Tsienserbuorren/Reduzum, aanwonenden, gemeenten Leeuwarden, Sudwest Fryslân en Littenseradiel en de politie. Financiering Provincie € 3.613.000 waarvan 1.130.000 uit groot onderhoud. Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2018. Planning in 2015 Beginspraak met alle stakeholders, opstellen schetsplan 57 N355 De weg van Leeuwarden, Hurdegaryp en Buitenpost naar Burum bij de provinciegrens met Groningen. Twijzel (herinrichting bebouwde kom) Burum (fietsoversteek Hesseweg) 2014 2018 58 2014 Twijzel (N355) Probleem De hoge verkeersintensiteit op de N355 binnen de bebouwde kom Twijzel zorgt voor problemen op het gebied van bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leefbaarheid. Nu de Centrale As redelijk ver in het besluitvormingstraject is gekomen, worden de traversen van de oude Rijksweg aangepakt. Voorgestelde maatregelen Een herinrichting van de traverse Twijzel, waarbij de hoofdrijbaan is voorzien van stiller asfalt. De problemen van de verkeersveiligheid en oversteekbaarheid voor langzaam verkeer moeten worden opgelost. De fysieke ruimte in het centrum is zeer beperkt en vraagt om het maken van belangrijke keuzen. Gewerkt wordt met vormgevings-elementen volgens de Shared Space principes in plaats van verkeerskundig georiënteerde oplossingen zoals rotondes en drempels. Beoogd effect Verbeteren verkeersveiligheid, oversteekbaarheid, leefbaarheid (geluid) en uitstraling Ruimtelijke kwaliteit Het betreft hier een lint dat dateert uit twee eeuwen terug. Een oude rijksweg (Napoleonsweg) die rechtlijnig door het coulisselandschap is gesneden. Gezocht wordt naar een profiel met onder andere het terugbrengen van de opgaande bomenlanen. Rotondes en andere onderbrekingen van deze lijn worden vermeden. Duurzaamheid In het huidige stenige karakter van de weg en de omgeving wordt meer groen opgenomen. De nieuwe materialen zullen het verkeersgeluid verlagen. Afspraken met derden Dorpsbelang Twijzel en gemeente Achtkarspelen zijn bij het open planproces betrokken. Er wordt deels gewerkt in de openbare ruimte die in beheer is bij de gemeente. Met de gemeente zijn afspraken gemaakt over rolverdeling en financiering Financiering Provincie Bijdrage Onderhoud Bijdrage derden Totaal € € € € 2.338.000,565.000,500.000,3.403.000,- Planning Uitvoering in 2014. Historie van het project De planning is in 2009 een jaar vervroegd van 2013 naar 2012. Vanwege de te maken afspraken met de gemeente is later teruggekeerd naar het oorspronkelijke uitvoeringsjaar. Tijdens het openplanproces bleek een aanzienlijk deel van de aanwonenden het eerder opgestelde ontwerp niet te kunnen onderschrijven. Het plan is daarom op een aantal punten herzien. Dit heeft enige tijd gekost. De uitvoering is nu gepland in 2014. 59 2018 fietsoversteek Burum (Hesseweg) (N355) Probleem De N355 van Buitenpost naar Groningen is gecategoriseerd als een gebiedsontsluitingsweg. Op netwerkniveau vervult de weg een schakel in de relatie met Groningen. Voor personenvervoer rust de nadruk echter op de spoorlijn Leeuwarden – Groningen. Bij de vorming van de nota Veilige en sobere (brom)fietsoversteken kwam dit kruispunt als knelpunt voor overstekende fietsers naar voren. De oversteek bevindt zich in een gebiedsontsluitingsweg waarbij meer dan twee rijstroken in één keer moet worden overgestoken. De intensiteit van het wegverkeer is middelmatig (5000 mvt/etm) en van het (brom)fietsverkeer eveneens middelmatig (100-500 fts/etm). De oversteek ligt in een schoolfietsroute. Voor (brom-)fietsers is het doel om het aantal slachtoffers te verminderen door de verkeersveiligheid te verbeteren. Voor gebiedsontsluitingswegen is het uitgangspunt dat fietsers ongelijkvloers, of bij een rotonde gelijkvloers over kunnen steken. In bepaalde gevallen volstaat een middengeleider. Volgens de nota Veilige en sobere (brom)fietsoversteken, heeft op deze locatie een rotonde de voorkeur. Voorgestelde maatregelen Een standaard of kleine rotonde Beoogd effect Verhogen van de verkeersveiligheid voor alle verkeerssoorten Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op ‘e Romte bevindt het kruispunt zich in het klei-gebied Oostergo, waarbij de grootschalige openheid één van de kernkwaliteiten is. Afspraken met derden Voor het opstellen van het plan zal overleg plaatsvinden met dorpsbelang Burum, gemeente Achtkarspelen en de politie. Financiering Provincie € 500.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2018. Planning in 2015 Eerste verkenning en quick scan van de opties 60 N356 De weg van Holwerd naar Nijega bij de aansluiting op de N31 Leeuwarden-Drachten en straks natuurlijk de Centrale As. Westereen, Boppewei (fietstunnel) Centrale As (nieuw tracé) De Tike (reconstructie) 2015 2016 2017 61 2015 fietstunnel Boppewei Westereen Probleem De betonnen fietstunnel onder de N356 (Boppewei) bij De Westereen heeft schade in de vloer en wanden van de open tunnelbakken. De wanden en vloer zijn gescheurd en de provisorische reparaties hiervan zijn niet toereikend voor de beoogde restlevensduur van 50-80 jaar. Daarnaast is de tunnel donker omdat de weinige verlichting die erin zit vaak wordt vernield. Voorgestelde maatregelen: de scheuren in de wanden en de vloer repareren de verlichting in de tunnel verbeteren Beoogd effect Een veilig bruikbaar kunstwerk met een technische levensduur van 50 – 80 jaar. De bestaande N356 waar deze tunnel onder ligt wordt omgebouwd tot de nieuwe Centrale As. Financiering Uitgangspunt is gedeeltelijke renovatie van de tunnel. De kosten hiervan worden geraamd op € 0,5 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Het werk zal meegenomen worden in het project de Centrale As. Planning Start voorbereiding: Uitvoering gereed: 2015 2015 62 2016 De Centrale As (N356;N913) Probleem Aan dit project ligt een aantal problemen ten grondslag. Zo is er sprake van een relatief hoge verkeersonveiligheid. Het ontbreken van een duidelijke verkeersstructuur in Noordoost Fryslân is hier mede debet aan. Daarnaast speelt in een aantal kernen een leefbaarheidsprobleem doordat de hoofdverbinding dwars door de kernen gaat. De hoge verkeersintensiteiten zorgen voor een splitsing in de kernen. Tot slot heeft het gebied een economische achterstand ten opzichte van de rest van de provincie. Door het inrichten van de N356 en de N913 als hoofdontsluiting van Noordoost Fryslân worden niet alleen verkeersveiligheid en leefbaarheid vergroot, maar krijgt ook de sociaaleconomische ontwikkeling een impuls als gevolg van een sterk verbeterde bereikbaarheid. Voorgestelde maatregelen Het aanleggen van De Centrale As (inclusief de rondwegen Garyp en Hurdegaryp) als stroomweg. Beoogd effect Bundeling van het verkeer op wegen die daarvoor bestemd zijn; hierdoor een vermindering van de verkeersonveiligheid in het gebied. Het scheppen van de goede randvoorwaarden voor het verbeteren van de sociaaleconomische positie van Noordoost Fryslân. Ruimtelijke kwaliteit De inpassing van de Centrale As in het landschap van Noordoost Fryslân is van bijzonder belang, omdat ze het Nationaal Landschap ‘de Noordelijke Wouden’ passeert. Om de historische karakteristieken van het landschap en de toekomstige functie in één ontwerp te vatten, zijn er inpassingafwegingen gemaakt. De volgende onderwerpen zijn daarbij aan bod geweest: landschap, cultuurhistorie en ‘gebiedsDNA’, ecologie (gebieden en soorten). De integrale ontwikkelingskansen op het gebied van wonen, werken en voorzieningen. De integrale ontwikkelingskansen als het gaat om de knopen, kunstwerken en lokale entrees en consequenties voor bestaande wegtracé’s (kansen in de kernen). Het landschapsplan waarin al deze zaken zijn benoemd is de basis geweest voor het provinciaal inpassingsplan. SROI In de contracten met de aannemers is specifieke aandacht voor “Social Return On Investment” (SROI). Hierbij wordt gepoogd om mensen die langere tijd buiten het arbeidsproces zijn geweest een nieuwe kans te bieden tot re-integratie. Afspraken met derden De gemeenten Dantumadiel, Dongeradeel en Tytsjerksteradiel onderschrijven de keuze voor het tracé. Met deze gemeenten zijn tevens afspraken gemaakt voor cofinanciering. Dit is vastgelegd in een overeenkomst tussen de provincie en de drie eerdere genoemde gemeenten. Financiering Provincie Bijdragen inclusief RSP Totaal € 140,7 mln. € 251,6 mln. € 392,3 mln. 63 Tijdschema/mijlpalen Start uitvoering najaar 2012, oplevering medio 2016. Om te komen tot een afgewogen en integraal maatregelenpakket is een MER/tracéstudie uitgevoerd. Op 17 mei 2006 hebben Provinciale Staten de tracékeuze bepaald. Op 13 december 2006 is het realisatiebesluit genomen door de Provinciale Staten. De gemeenten Dantumadiel, Dongeradeel en Tytsjerksteradiel hebben dit besluit genomen in maart 2007. In 2009 is de eerste stap gezet om een definitief Provinciaal Inpassingplan op te stellen. In haar vergadering van 23 juni 2010 heeft Provinciale Staten het Provinciaal Inpassingsplan vastgesteld. Eind 2011 is het Provinciaal Inpassingsplan onherroepelijk geworden. Planning in 2015 Het onderdeel Zuid 1 (Rondweg Garyp) is eind 2014 gereed. Het noordelijk deel (Noord 2) tussen Dokkum en De Westereen wordt uitgevoerd door Heijmans. Het middendeel (Midden 2) wordt uitgevoerd door aannemerscombinatie Nije Daam (Mobilis, Van Gelder en J.J. de Vries). De onderdoorgang bij het spoor in Feanwâlden wordt uitgevoerd door Max Bögl waarbij ProRail als aanbestedende dienst fungeerde. Op dit moment zijn de werkzaamheden volop in uitvoering. Het zuidelijk deel (Zuid 2) is gegund aan aannemerscombinatie Nije Daam. Naar verwachting worden alle overige onderdelen van De Centrale As in 2014 aanbesteed en wordt er in 2015 gewerkt aan alle contracten. Historie van het project Tijdens de vaststelling van het Provinciaal Inpassingsplan zijn een aantal scopewijzigingen doorgevoerd die met name betrekking hebben op ruimtelijke kwaliteit en een betere functionaliteit. Hiervoor is extra budget beschikbaar gesteld door Provinciale Staten. 64 2015 Onderdoorgang De Tike (onderdeel van de Centrale As) Probleem De kruising van de N356 met de Polderdyk en de Susterwei wordt door de groei van het verkeersaanbod op de N356 als onveilig ervaren. Dat is het geval over het gehele wegvak Sumar – Nijega dat onderdeel uitmaakt van De Centrale As, de aanleg van de nieuwe weg van Dokkum naar de N31 inclusief beide rondwegen Hurdegaryp en Garyp. Voor De Centrale As is het Provinciaal Inpassingsplan (PIP, bestemmingsplan voor de weg) op 23 juni 2010 door PS vastgesteld. Voorgestelde maatregelen Het realiseren van een onderdoorgang voor alle autoverkeer met een gescheiden fietspad. Uitwisseling van verkeer van de Polderdyk en Susterwei naar de N356, De Centrale As is dan niet meer mogelijk. Deze maatregel is in 2006 integraal onderdeel geworden van het project De Centrale As, deelgebied Zuid (Zuid 2). Beoogd effect Een duurzame verkeersveilige oplossing in het perspectief van de integrale verkeersveiligheid welke ten grondslag ligt aan het concept De Centrale As. Ruimtelijke kwaliteit De oplossing is integraal meegenomen in het landschapsplan De Centrale As en daarmee ruimtelijk landschappelijk adequaat ingepast. Verwezen wordt naar het landschapsplan welke onderdeel uitmaakt van het PIP. Duurzaamheid In het project De Centrale As staat duurzaamheid hoog in het vaandel niet alleen qua verkeersveiligheid maar ook op andere thema’s binnen duurzaamheid, zoals materiaalkeuzes, energieverbruik, verlichting, grondstromenplan, etc. Afspraken met derden Met de omgeving is al geruime tijd, in eerste instantie als zelfstandig project, en na 2006 integraal met De Centrale As ruim en breed overleg gevoerd met dorpsbelangen en de beide gemeenten. Over diverse thema’s zijn afspraken gemaakt en voor zover van toepassing en gehonoreerd verwerkt in het definitief ontwerp dat nu voorligt voor nadere uitwerking ten behoeve van de uitvoeringscontracten. Financiering Na het Realisatiebesluit (door Provinciale Staten) eind 2006 van De Centrale As is het resterende budget van dit project overgeheveld naar het budget van De Centrale As. Er is een BDU-bijdrage van € 1,4 mln toegekend. Tijdschema/mijlpalen De maatregel bij De Tike wordt integraal met onderdeel Zuid 2 (wegvak Sumar – Nijega) uitgevoerd. Dit onderdeel is gegund aan aannemerscombinatie Nije Daam (Mobilis, Van Gelder, J.J. de Vries). De benodigde besluitvormingen zijn inmiddels gepasseerd. Planning in 2015 In 2015 zal het contract Zuid 2 in uitvoering zijn. 65 Historie van het project Er is al geruime tijd aandacht gevraagd voor de relatieve verkeersonveiligheid op dit kruispunt. De oplossing is uiteindelijk onderdeel geworden van De Centrale As en de voorbereiding en uitvoering vindt ook in dat kader plaats. 66 N357 De weg van Leeuwarden (vliegbasis) via Stiens naar Holwerd Leeuwarden – Stiens (onderhoud) Stiens – Holwerd (o.m. hoofdrijbaan, fietsoversteken) Stiens-zuid (ovonde) Hallum, Hallumerfeart (brug) 2015 2016 2016 2018 67 N357 Groot Onderhoud Deklagen Probleem Schade aan verharding, veelal als gevolg van gebruik en levensduur. Voorgestelde maatregelen Aanbrengen van nieuwe verharding in de vorm van slijt- en deklagen of herstraten. Beoogd effect Herstel schade conform onderhoudsbeleidskaders. Duurzaamheid Waar mogelijk worden de werkzaamheden in het kader van het grootschalig onderhoud aan deklagen gecombineerd met overige projecten (bijvoorbeeld de haltevoorzieningen, kleine reconstructies en kleine infrastructurele knelpunten). Vrijkomende materialen die voor hergebruik in aanmerking komen, worden of in het bestaande werk of in andere werken toegepast (bijvoorbeeld freesasfalt). De nieuw aan te brengen markeringen zullen bestaan uit duurzame materialen (agglomeraat) volgens de ‘DEHK-normering’ (essentiële herkenbaarheidkenmerken). Afspraken met derden In verband met stremmingen en omleidingroutes vindt overleg plaats met gemeenten, openbaar vervoer, bedrijven en politie. Financiering Per jaar is voor de gehele provincie een budget van afgerond € 2.350.000, - beschikbaar. Dit wordt vanaf de begroting 2015 als reservering opgenomen, hierdoor kunnen jaarlijkse fluctuaties binnen dit budget opgevangen worden. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. 2015 N357, hoofdrijbaan Leeuwarden – Stiens Hectometer 1.130 – 6.40 68 2011-2016 Stiens-Holwerd (N357) Probleem Door het slingerende wegverloop op de oude kwelderrug en het grote aantal uitwisseling- en oversteekpunten gebeuren er veel (ernstige) ongevallen op dit traject. Het vele landbouwverkeer, de zachte bermen en de smalle rijbaan zorgen eveneens voor problemen. Bij de afweging van de maatregelen is er aandacht voor de doorstroming en bereikbaarheid van het gebied ten noorden van Leeuwarden. Voorgestelde maatregelen Het weggedeelte Stiens-Hallum is in combinatie met groot onderhoud in 2011 opgewaardeerd naar het faseprofiel (breedte 6,80 m. en aangepaste belijning). Kruispunten worden voorzien van een middengeleider met een fietsoversteek. De parallelweg Stiens-Hallum wordt uitgebouwd tot fietssnelweg. Ten zuiden van Hallum wordt in 2012 een rotonde aangelegd. Ten derde (2013-2014) wordt het weggedeelte HallumHolwerd aangepakt in combinatie met groot onderhoud en het pilotproject ‘Vergevingsgezinde bermen’. Hier wordt gekeken naar voorzieningen voor verstevigde brede bermen met veilige sloottaluds (anti-kantel), en veiliger fietsoversteken bij kruispunten. Ruimtelijke kwaliteit De ligging van de weg op een kwelderrug met aan weerszijden veel archeologisch kwetsbare terreinen (gedeelte Hallum-Holwerd) en de diverse grondposities maakt dat uitbreidingen van het wegprofiel planologisch moeten worden geregeld. Hier zijn afspraken met de gemeenten over gemaakt. Beoogd effect Verbeteren van de verkeersveiligheid Duurzaamheid Tegelijk met de opwaardering van de N357 wordt het nu met de rotonde bij Hallum mogelijk enkele sluiproutes in het buitengebied te ontmoedigen. De gemeente Ferwerderadiel pakt hiermee twee van haar meest belastende sluiproutes aan. Afspraken met derden De gemeenten Dongeradeel, Ferwerderadiel en Leeuwarderadeel en overige belanghebbenden zijn bij het planproces betrokken. Financiering Provincie Bijdrage derden Totaal € 5.328.000,€ 5.268.000,€ 10.595.000,- Tijdschema/Mijlpalen Aanbesteding 1e deel Stiens-Hallum 2011, 2e deel traverse Hallum 2012, 3e deel Hallum-Holwerd 2015 - 2016 Planning 3e deel Aanpak hoofdrijbaan en kruispuntenuitvoering 2015. Aanpak bermen en fietspad, afhankelijk van grondaankoop uitvoering 2016 69 2016 afslag Stiens-Zuid (N357) Probleem De N357 is ter hoogte van dit kruispunt een gebiedsontsluitingsweg. Op netwerkniveau vervult de N357 door de grote afstand van dit noordelijke achterliggende gebied tot het landelijk hoofdwegennet, een belangrijke rol voor de ontsluiting. Daarnaast speelt de goede bereikbaarheid van de veer-haven bij Holwerd. De intensiteit is geringer geworden door de gerealiseerde Noordwesttangent. Op dit kruispunt staat een verkeersregelinstallatie. Een bekend probleem van verkeerslichten is de hoeveelheid kop-staart ongevallen en rood-lichtnegatie. De verkeersregeling is technisch afgeschreven. Beleidsmatig wordt het aantal verkeerslichten waar mogelijk afgebouwd en de afwikkeling op kruispunten gegarandeerd met rotondes of ovondes. Voorgestelde maatregelen Gezien het relatief beperkte ruimtelijke profiel en de vermoedelijk aanwezige gastransportleiding gaat de voorkeur uit naar een (smalle) ovonde. Beoogd effect Een verkeersveilige oplossing die de doorstroming garandeert Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen moeten worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. Het kruispunt bevindt zich op de grens van het Middelzeegebied en het kleigebied Oostergo. De brede kwelderwal en grootschalige openheid van het landschap, zijn als kernkwaliteiten aan te merken. Waar mogelijk zullen deze elementen worden meegenomen. Afspraken met derden Voorafgaand aan het opstellen van de uitvraag zal overleg plaatsvinden met dorpsbelang Stiens, gemeente Leeuwarderadeel en de politie. Financiering Provincie € 600.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2016. Planning in 2015 Opstellen standaardmodellen en contracten voor innovatieve aanbestedingvorm. 70 2018 Brug Hallumerfeart te Hallum Probleem De provinciale brug over de Hallumerfeart te Hallum is 55 jaar oud en vertoont op enkele plaatsen aantasting door Alkali Silica Reactie (ASR) en Sulfaataantasting (ettringiet). Voorgestelde maatregelen De reactie ontstaat door de toegepaste materialen in beton. Renovatie is geen optie omdat de reactie dan vertraagd door zal blijven gaan. De bestaande brug vervangen door een nieuwe brug is de enige optie om dit probleem op te lossen. Beoogd effect De brug vervangen door een nieuwe brug die voldoet aan de huidige veiligheidseisen, beleid, normen en richtlijnen. Financiering De kosten voor de renovatie worden geraamd op € 3,5 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: 2016 Uitvoering gereed: 2018 71 N358 De weg van Holwerd boven Dokkum langs naar Metslawier en via de Skieding Uterwei naar de aansluiting op de A7 (provinciegrens Groningen) Carpoolprogramma (Frieschepalen, Drachten N) Lutkepost – Augustinusga (herinrichting) Dokkumer Nieuwe Zijlen (brug Willem Lorésluis) Uterwei onderdeel noord (herinrichting) Skieding onderdeel zuid (herinrichting) Holwerd – Metslawier (onderhoud) Metslawier – Ee (onderhoud) Engwierum – Dokkumer Nieuwe Zijlen (onderh.) Surhuisterveen – rijksweg A7 (onderhoud) De Scheiding (onderhoud) Ee, bebouwde kom (herinrichting) 2014 2015 2015 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2017 72 2014 e.v. Carpoolprogramma (Frieschepalen, Drachten-noord) (div) Probleem Om het carpoolen ook in de toekomst verder te bevorderen, is het noodzakelijk om te bekijken waar nieuwe voorzieningen nodig zijn en welke bestaande locaties uitgebreid en/of verbeterd moeten worden. Voorgestelde maatregelen Het carpoolbeleid is in 2011 geactualiseerd en op basis daarvan is een nieuw carpoolprogramma voor de komende jaren opgesteld. In 2014 is de aanleg van de carpoolplaats nabij de A7-de Skieding/Frieschepalen meegenomen bij de aanleg van de rotondes op de aansluiting van de N358 - A7. Drachten-Noord wordt in 2014 meegenomen bij de aanpak van de aansluiting N369 – N31. In 2015 wordt de carpoolplaats op de aansluiting N927-A6 nabij Sint Nicolaasga uitgebreid. Aan de N359 bij Workum wordt in 2016 een nieuwe carpoolplaats aangelegd. Beoogd effect Het stimuleren van het carpoolen. Duurzaamheid Het carpoolbeleid is er op gericht om gedeeld autogebruik te stimuleren en daarmee onnodig autogebruik te voorkomen. Afspraken met derden De carpoolplaats bij Drachten-Noord wordt in overleg met de gemeente Smallingerland en Rijkswaterstaat voorbereid en uitgevoerd. De aanleg van de carpoolplaats Frieschepalen is meegenomen bij de aanleg van de rotondes op de aansluitingen N358 - A7. De aanleg van deze rotondes is door Provincie uitgevoerd in opdracht van Rijkswaterstaat. Bij Drachten-Noord en Frieschepalen zijn afspraken over voorbereiding, uitvoering en financiering vastgelegd in een overeenkomst. De carpoolplaatsen bij Workum en Sint Nicolaasga worden in overleg met de betreffende gemeentes voorbereid. Eventuele afspraken zullen worden vastgelegd in een overeenkomst. Financiering Provincie € 820.000,- (BDU – ketenmobiliteit) Planning In 2014 worden de carpoolplaatsen Drachten-Noord en Frieschepalen aanbesteed en uitgevoerd. Frieschepalen is ondertussen gerealiseerd en opgeleverd. In 2014 wordt begonnen met de voorbereiding van de aanleg en de uitbreiding van de carpoolterreinen bij Workum respectievelijk Sint Nicolaasga. 73 2014 Lutkepost-Augustinusga 2e fase (N358) Probleem De vormgeving van de weg komt niet overeen met de functie van de weg. Het landbouwverkeer moet gebruik maken van de hoofdrijbaan. Hierdoor ontstaan vaak onveilige inhaalacties vooral in de spitsperioden. Voorgestelde maatregelen Er wordt een gevaarlijke bocht verruimd, twee kruispunten worden veiliger gemaakt, een stuk fietspad wordt aangebracht, een groot aantal uitritten en een ondergeschikte zijweg op de hoofdrijbaan wordt opgeheven en omgeleid via nieuwe ontsluitingspaden. Eerst was het de bedoeling een landbouwpad met fietspad over de volle lengte aan te leggen, exclusief de brug. Dit gedeelte vervalt, er worden nu twee passeerplaatsen langs de hoofdrijbaan aangebracht. Beoogd effect Een verhoging van de verkeersveiligheid in bochten en op de kruispunten, en vermindering hinder op hoofdrijbaan ten gevolge van langzaam rijdend landbouwverkeer Ruimtelijke kwaliteit Er is zorg geweest voor de inpassing van de weg die langs de EHS (Ecologische Hoofd Structuur) loopt. De weg en de taluds naar de brug toe zijn nu in principe al opgelegd en redelijk dominant in het landschap. Duurzaamheid Bestaande materialen en funderingen worden zoveel mogelijk hergebruikt. Afspraken met derden De gemeente heeft een bijdrage van € 350.000,- toegezegd. Financiering 2e fase Provincie € 2.106.500,Derden € 1.950.000,Totaal € 4.056.500,Planning in 2014 Aanbesteding van het gedeelte ten noorden van Blauforlaet eind 2014. Voor het gedeelte ten zuiden van Blauforlaet tot afslag Augustinusga wordt aansluiting gezocht bij de uitvoering van de Uterwei zodat de aansluiting Augustinusga eenmalig wordt aangepast. Historie van het project Er is gekeken naar de samenhang met project Skieding-Uterwei. Ook hier zal zonder grootschalige sloop van woningen niet een doorgaande parallelstructuur kunnen worden gerealiseerd, dit heeft geleid tot heroverweging van de projectuitgangspunten. Deze ontwikkeling vormde een pas op de plaats voor het project Lutkepost – Augustinusga. 74 2015 Brug over de W. Lorésluis bij Dokkumer Nieuwe Zijlen Probleem Het beweegbare brugdek van deze brug is niet sterk genoeg volgens de huidige geldende rekennormen. Het brugdek steekt zover over de voorste dwarsbalk dat het op termijn, als gevolg van de wieldrukken van het passerende verkeer, tot te grote vervormingen zal leiden Voorgestelde maatregelen Het brugdek versterken. Beoogd effect Het vergroting van de technische levensduur van dit onderdeel naar 50 jaar. Financiering Uitgangspunt is versterking van het brugdek. De kosten hiervan worden geraamd op € 500.000 exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: Uitvoering gereed: 2015 2015 75 2016 Uterwei (N358) Probleem In Noordoost Fryslân komen relatief veel verkeersongevallen voor en is regelmatig sprake van vertraging en sluipverkeer. Ook is de ontsluiting op het landelijke hoofdwegennet voor verbetering vatbaar. De inrichting van de N358 tussen Buitenpost en de A7 kent problemen met de verkeersveiligheid en in mindere mate de doorstroming. Oorzaak zijn onder andere het landbouwverkeer op de hoofdrijbaan en de vele uitritten op de N358.Specifiek voor de Uterwei worden daarnaast ook kruispunten zoals de Rysloane, de Suderheawei en It Langfal als gevaarlijk ervaren. Voorgestelde maatregelen Tussen de afslag naar Augustinusga en Surhuisterveen wordt de N358 met betonstroken aan weerszijden verbreed tot 6.80 m en voorzien van aangepaste belijning. Gewerkt wordt met “een oplossing op maat” die aan de grootste knelpunten tegemoet komt en tegelijk mogelijkheden blijft bieden, zoals door het toepassen van landbouwpasseerstroken. Ter hoogte van Surhuizum worden drie aansluitingen (Rysloane, Suderheawei en It Langfal) teruggebracht tot één gecombineerde aansluiting in de vorm van een ovonde met een parallelweg. Beoogd effect Doel van dit project is de verkeersveiligheid en doorstroming te verbeteren door de inrichting van de weg meer in overeenstemming te brengen met de functie. Ruimtelijke kwaliteit Vanaf het begin is een provinciale landschapsarchitect betrokken en waar mogelijk worden in het schetsstadium al landschappelijke voorwaarden meegenomen. Afspraken met derden Het ontwerp wordt verder uitgewerkt in overleg met gemeente, aanwonenden en andere belanghebbenden. Financiering Provincie Bijdrage onderhoud en BDU Totaal € € € 5.450.000, 639.000,6.089.000,- Tijdschema/mijlpalen De verdere uitwerking van het ontwerp heeft vertraging opgelopen door stagnatie in de grondverwerving. In 2014 is de grondverwerving uiteindelijk van start gegaan. Planning in 2015 Uitvoering wordt niet eerder verwacht dan in 2016. Dit is afhankelijk van de grondaankoop. Bij onteigening of aanpassing van het ontwerp wordt uitvoering later. Historie van het project In 2012 is een plan gepresenteerd voor de N358 tussen Augustinusga en de A7 (Skieding – Uterwei). Voor de maatregelen op het deel Augustinusga en de A7 Uterwei bestond draagvlak. Voor het deel Surhuisterveen en de A7 bestond dit draagvlak niet. Daarom is het project gesplitst in de Uterwei en de Skieding. 76 2016 e.v. Skieding (N358) Probleem In Noordoost Fryslân komen relatief veel verkeersongevallen voor en is regelmatig sprake van vertraging en sluipverkeer. Ook is de ontsluiting op het landelijke hoofdwegennet onvoldoende. De inrichting van de N358 tussen Buitenpost en de A7 kent doorstroming- en verkeersveiligheidsproblemen. Oorzaak zijn onder andere het landbouwverkeer op de hoofdrijbaan en de vele uitritten op de N358. Naast het doorstromingsprobleem (bereikbaarheid) speelt het verkeersveiligheidsprobleem op het kruispunt Leidijk en de aansluiting met de A7 een (beperkte) rol. Voorgestelde maatregelen In combinatie met groot onderhoud wordt de N358 tussen afslag Augustinusga en de aansluiting A7 verbreed tot 6.80 m en voorzien van aangepaste belijning. Gezocht wordt naar “een oplossing op maat” die aan de grootste knelpunten tegemoet komt en tegelijk mogelijkheden blijft bieden voor verdere uitbreiding. Gedacht kan worden aan het toepassen van landbouwpasseerstroken en extra linksafvakken. Beoogd effect Doel van dit project is de verkeersveiligheid en doorstroming te verbeteren door de inrichting van de weg meer in overeenstemming te brengen met de functie. Ruimtelijke kwaliteit Vanaf het begin is een provinciale landschapsarchitect betrokken en waar mogelijk worden in het schetsstadium al landschappelijke voorwaarden meegenomen. Afspraken met derden Overleg met gemeenten, aanwonenden en andere belanghebbenden vindt in een open planproces plaats. Financiering Provincie Bijdrage onderhoud en BDU Totaal € € € 3.218.000, 788.000,4.006.000,- Tijdschema/mijlpalen 2013 heeft afweging plaatsgevonden tussen de verschillende oplossingsrichtingen. Planning In 2014 wordt de m.e.r.-procedure doorlopen, waarbij een afweging wordt gemaakt tussen de verschillende varianten. Begin 2015 wordt de voorkeursvariant bepaald. De duur van de verdere voorbereiding en uitvoering is hiervan afhankelijk. Historie van het project In 2012 is een plan gepresenteerd voor de N358 tussen Augustinusga en de A7 (Skieding – Uterwei). Tegen de voorgestelde maatregelen op het deel tussen Surhuisterveen en de A7 (de Skieding) bleek veel weerstand te bestaan. Dit vooral als gevolg van het grote aantal woningen met een directe aansluiting op de N358. Dit was reden om het project te splitsen in de Uterwei en de Skieding. Voor de Skieding worden de stappen van een MERrapportage gevolgd om de verschillende oplossingsrichtingen tegen elkaar af te wegen en de voorkeursoplossing te bepalen. 77 N358 Groot Onderhoud Deklagen Probleem Schade aan verharding, veelal als gevolg van gebruik en levensduur. Voorgestelde maatregelen Aanbrengen van nieuwe verharding in de vorm van slijt- en deklagen of herstraten. Beoogd effect Herstel schade conform onderhoudsbeleidskaders. Duurzaamheid Waar mogelijk worden de werkzaamheden in het kader van het grootschalig onderhoud aan deklagen gecombineerd met overige projecten (bijvoorbeeld de haltevoorzieningen, kleine reconstructies en kleine infrastructurele knelpunten). Vrijkomende materialen die voor hergebruik in aanmerking komen, worden of in het bestaande werk of in andere werken toegepast (bijvoorbeeld freesasfalt). De nieuw aan te brengen markeringen zullen bestaan uit duurzame materialen (agglomeraat) volgens de ‘DEHK-normering’ (essentiële herkenbaarheidkenmerken). Afspraken met derden In verband met stremmingen en omleidingroutes vindt overleg plaats met gemeenten, openbaar vervoer, bedrijven en politie. Financiering Per jaar is voor de gehele provincie een budget van afgerond € 2.350.000, - beschikbaar. Dit wordt vanaf de begroting 2015 als reservering opgenomen, hierdoor kunnen jaarlijkse fluctuaties binnen dit budget opgevangen worden. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. 2016 N358, hoofdrijbaan Holwerd – Metslawier Hectometer 0.60 – 13.86 N358, hoofdrijbaan Metslawier – Ee Hectometer 13.860 17.74 N358, hoofdrijbaan Engwierum – kruising Dokkumer Nieuwe Zijlen Hectometer 20.54 – 21.17 N358, hoofdrijbaan Surhuisterveen – rijksweg A7 Hectometer 39.70 – 46.10 N358, fietspad De Scheiding Hectometer 41.26 – 47.14 78 2017 bebouwde kom Ee (N358) Probleem De N358 is van Holwerd tot Dokkumer Nieuwe Zijlen, gecategoriseerd als een erftoegangsweg. De weg heeft een lage intensiteit van 2.500 mvt/etm. Op netwerkniveau vervult de weg geen rol voor het doorgaande verkeer. De huidige inrichting van de N358 in de bebouwde kom voldoet niet aan de wensen van de bewoners. Voor de provincie heeft deze bebouwde komtraverse binnen het netwerk geen prioriteit, maar zijn de ongevallen en de planning van groot onderhoud aanleiding om maatregelen te nemen. De uiteindelijke inzet is gericht op overdracht aan de gemeente. In de nota Kwaliteitsnetwerk landbouwverkeer zijn oversteken in de kom van Ee als onveilig aangemerkt (onoverzichtelijk). Ook door bewoners is aangegeven dat de kruispunten in Ee als onveilig worden ervaren. Er hebben ongevallen plaatsgevonden. Voorgestelde maatregelen De inrichting van deze bebouwde kom is nog traditioneel op verkeer gericht en niet op verblijven, met eventueel toepassing van de Shared Space-methode. Beoogd effect Een fraaie herinrichting die breed gedragen is door bewoners en waar het verkeersgedrag in overeenstemming is met de weg. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid Herinrichting moet kunnen worden aangelegd binnen de bestaande openbare (verkeers)ruimte. Ee bevindt zich in het Kleigebied Oostergo. In dit gebied heeft ieder dorp vaak een unieke historische structuur van wegen. De keus van maatregel en materiaal aan laten sluiten bij de stedenbouwkundige aard van de omgeving Afspraken met derden Het gezamenlijk opstellen van het plan met het dorpsbelang, gemeente Dongeradeel en de politie. Financiering Provincie € 1.975.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2017. Planning in 2015 Opstellen plan en dit plan uitwerken tot een gedetailleerd ontwerp. 79 N359 De weg van Lemmer via Bolsward naar Leeuwarden Ruigahuizen (fietsoversteek) Hemelum afslag (ovonde) Winsum, Meamert (viaduct) Tjerkwerd, Van Panhuysbrug (brug) Lemmer (brug stroomkanaal) Bolsward – Leeuwarden: Húns/Leons, Winsum, Hilaard (aanpak kruispunten) Bolsward De Marne – A7 (aanpak kruispunt) Oudemirdum afslag (ovonde) Brekkenpolder afslag (rotonde) 2014 2015 2015 2015 2016 2016 2017 2018 2018 80 2014 Fietsoversteek Ruigahuizen (N359) Probleem Bij de kruising Ruigahuizen in de N359 hebben zich incidenteel ongevallen voorgedaan met fietsers. De oversteek op het kruispunt maakt onderdeel uit van het fietsknooppunt-netwerk. De autoweg N359 is met uitzondering van de meeste kruispunten ingericht als stroomweg. Idealiter dienen ongelijkvloerse kruisingen voor fiets- en autoverkeer te worden toegepast. Dat is hier vooralsnog niet aan de orde. Voorgestelde maatregelen Gezien de intensiteiten en beschikbare middelen volstaat op deze locatie een sobere variant van een middeneiland met separate fietsoversteek Beoogd effect Een veiligere gefaseerde oversteekmogelijkheid voor fietsers. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid. Betreft een kleine aanpassing binnen het bestaand verkeersgebied waarbij de ruimtelijke inpassing is te verwaarlozen. Afspraken met derden. Niet van toepassing. Financiering Totaal € 150.000,Amendement Provinciale Staten 7 november 2012 extra middelen begrotingssaldo. Tijdschema/mijlpalen Het project is inmiddels gerealiseerd en opgeleverd. 81 2015 afslag Hemelum (Flinkebosje) (N359) Probleem De N359 is een stroomweg met ter plaatse een intensiteit van ongeveer 6.000 mvt/etmaal. Op netwerkniveau speelt de N359 een belangrijke rol in de ontsluiting van Zuidwest Fryslân en de recreatieve bestemmingen in dit gebied. Dit kruispunt in de N359 is ingericht met een brede baansplitsing. Ter hoogte van het kruispunt doen zich de nodige ongevallen voor. Het kruispunt Hemelum-Flinkebosje is opgenomen in de Programmalijn Fietsoversteken. Er ligt een relatie met de programmalijnen Landbouwverkeer en Verkeersveiligheid. De inrichting voldoet niet aan de eisen die aan een veilige fietsoversteek op autowegen worden gesteld. Door de voormalige gemeente Gaasterlân-Sleat is een fietspad aangelegd langs de oostelijke zijweg. De fietsveiligheid op deze route is verbeterd en het (recreatief) fietsverkeer kan toenemen. De zijtak richting Stavoren is door de gemeente aangewezen als de gebiedsontsluitende route. Voorgestelde maatregelen Er wordt bekeken of de realisatie van een ovonde hier mogelijk is, dit blijkt een veilig en doorstroomtechnisch beter alternatief dan een (grote) rotonde. Beoogd effect Forse reductie van (bijna) ongevallen en letselslachtoffers, gemakkelijke en veilige oversteek voor fietsers en landbouwverkeer Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd en ingepast binnen de bestaande verkeersruimte. Er is een relatie met de Provinciale ruimtelijke en verkeerskundige visie op de N359. In de Structuurvisie Grutsk op ‘e Romte bevindt het kruispunt zich aan de rand van het Merengebied en valt onder het Veenweidegebied, waarvan de grootschalige openheid één van de kernkwaliteiten is. Langs de zijwegen bevindt zich beplanting die doorloopt tot aan het kruispunt. De knotwilgen langs de N359 vervullen na aanleg van de ovonde geen verkeersveiligheidsrol meer. Gezien de lagere intensiteiten op dit deel van de N359, het grote aandeel bestemmingsverkeer in dit gebied en de reacties van gemeenten op de visie, waarin gepleit wordt voor het behoud van kruispunten, is bij de vaststelling van de visie uitgangspunt om kruispunten waar mogelijk te handhaven, met toepassing van gefaseerde oplossingen (rotondes en dergelijke). Afspraken met derden Voor de uitgangspunten van het plan zal overleg plaatsvinden met gemeente Sùdwest Fryslân en de politie. Financiering Provincie € 775.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2015. Planning in 2014/2015 Opstellen standaardmodellen en contracten voor innovatieve aanbestedingvorm 82 2015 Viaduct Meamert te Winsum Probleem Het viaduct Meamert ligt op de kruising van de N359 en de N384. Het viaduct is in 1989 gebouwd. Bij de geplande aanpassing van het kruispunt is het viaduct constructief onderzocht. Hieruit komt naar voren dat het viaduct meer gezakt is dan bij de aanleg werd voorspeld en dat de ophogingen lokaal gestabiliseerd moeten worden. Voorgestelde maatregelen Een verankerde damwand slaan in de teen van het talud. Daarnaast enkele aanpassingen aan het viaduct zelf uitvoeren. Beoogd effect Het viaduct constructief weer veilig maken voor de resterende levensduur van 50 jaar. Financiering De kosten voor de te nemen maatregelen worden geraamd op € 0,5 miljoen en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Het werk is meegenomen in het MPI project N359 Bolsward – Leeuwarden onderdeel kruispunt Winsum. Planning De maatregelen gelijktijdig uitvoeren met het aanpassen van het kruispunt Winsum MPI project Bolsward – Leeuwarden. Start voorbereiding: 2013 Uitvoering gereed: 2015 83 2015 Van Panhuysbrug te Tjerkwerd Probleem De provinciale brug over het Van Panhuyskanaal te Tjerkwerd is 42 jaar oud en is aan renovatie toe. Belangrijke onderdelen van het bewegingswerk en de elektrische installatie hebben hun technische levensduur bereikt. Daarnaast zitten er scheuren in het val door overbelasting. Voorgestelde maatregelen Het vervangen van het bewegingswerk, de elektrische installatie en het val. Beoogd effect Doel van de renovatie is de technische levensduur van de brug met 50 jaar te verlengen en de brug te laten voldoen aan de huidige veiligheidseisen. Financiering De kosten voor de renovatie worden geraamd op € 4 miljoen en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding Uitvoering gereed: 2013. 2015 84 2016 Brug Stroomkanaal te Lemmer Probleem De handbediende grote ophaalbrug over het Stroomkanaal in de N359 in Lemmer verkeert in een slechte staat. Daarbij voldoet de brug niet meer aan zijn huidige functie: de rijbaan is te smal voor het type weg en de bovenbouw staat te dicht op de rijbaan met als gevolg een verhoogd risico op aanrijding met mogelijk ernstige gevolgen. Daarnaast gaat de brug nog maar 4 tot 6 keer per jaar open voor de scheepvaart. Voorgestelde maatregelen Technisch gezien is het mogelijk de brug te renoveren, maar daarmee wordt het tekort aan wegbreedte en doorvaarhoogte niet opgelost. De huidige brug vervangen is de beste oplossing. De vormgeving van de nieuwe brug moet passen bij de architectuur van het Ir. D.F. Woudagemaal, monument op de Unesco werelderfgoedlijst. Beoogd effect De brug vervangen door een nieuwe vaste brug die voldoet aan de nu geldende veiligheidseisen, normen en richtlijnen en past in de omgeving van het Woudagemaal. Financiering De kosten voor het vervangen worden geraamd op € 10 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Het vervangen van de brug is aanbesteed als een design&construct contract. De oplevering van de nieuwe brug is eind 2016 gepland. 85 2016 Bolsward-Leeuwarden (N359) Probleem De N359 kent op dit gedeelte een weids en rechtlijnig karakter dat zorgt voor een gering attentieniveau. Er wordt hard gereden en gevaarlijk ingehaald. Het hele traject kampt met een bovengemiddeld hoge verkeersonveiligheid. Op de grootschalige gelijkvloerse kruispunten zijn er soms hoge naderingssnelheden die moeilijk zijn in te schatten voor fietsers en auto’s vanaf de zijwegen. De N359 is een belangrijke drager van de verkeersstromen in het hele gebied van West en Zuidwest Fryslân. De weg is afgelopen jaren, in combinatie met groot ondehoud, op breedte gemaakt. Dit project richt zich op het veilig maken van de kruispunten en oversteken bij Winsum, Hilaard en Húns-Leons. Voorgestelde maatregelen Voor de kruispunten wordt op basis van visievorming een doorkijk gegeven voor het doorgroeien naar ideaalprofiel. Bij Winsum wordt de kruising ongelijkvloers gemaakt door het realiseren van een halfklaverblad oplossing, bij Hilaard wordt een tunnel aangebracht en bij Huns-Leons een fietstunnel. De aansluiting met de Haak om Leeuwarden en bij Bolsward-noord zijn aparte projecten. Ruimtelijke kwaliteit en Duurzaamheid De provinciale weg N359 loopt van Leeuwarden tot Lemmer door karakteristieke Friese landschappen. De maatregelen die worden beoogd kunnen grote impact hebben. Bij het ontwerp van de kruisingen is hiermee rekening gehouden. Financiering Provincie Bijdrage derden Totaal: € € € 12.405.000,1.595.000,14.000.000,- Planning In juli 2010 zijn voor de genoemde kruispunten voorkeursvarianten vastgesteld met de bevolking. Begin 2012 zijn middelen ter beschikking gesteld om de kruispunten op te waarderen. In 2015 zal de fietstunnel Huns-Leons gereed zijn. Bij de andere twee kruispunten zijn problemen met de grondaankoop. Hiervoor is in 2014 een onteigeningstraject ingezet. Indien het gehele onteigeningstraject doorlopen moet worden, zullen deze werkzaamheden pas in 2016/2017 gereed zijn. 86 2017 kruispunt Bolsward De Marne – A7 (N359) Probleem De N359 is een stroomweg met een intensiteit van ongeveer 9.000 mvt/etmaal. Op netwerkniveau is er een belangrijke rol in de ontsluiting van Zuidwest Fryslân en de recreatieve voorzieningen in dit gebied. Het kruispunt is ingericht met een verkeersregelinstallatie die aan vervanging toe is. Veel lokale wegen komen hier samen en er vindt uitwisseling plaats op stroomwegniveau tussen rijksweg A7 en N359. Een nieuwe ontwikkeling is de realisering van het busstation Bolsward nabij dit kruispunt. Het kruispunt kent veel ongevallen door roodlichtnegatie. Voor fietsverkeer is sprake van een onduidelijke en indirecte structuur. De verkeerskundige leesbaarheid van het kruispunt en de directe omgeving laat te wensen over. De urgentie wordt vergroot door de volgende factoren: De verkeersregelinstallatie is aan vervanging toe. Het te realiseren busstation aan de Twibaksmarkt moet goed bereikbaar zijn. De plannen van gemeente Súdwest Fryslân voor versterken van het bedrijventerrein De Marne en het verbeteren van de invalswegen naar het centrum. Voorgestelde maatregelen Eerst wordt een masterplan opgesteld voor het hele gebied. Daaruit gaat de provincie de maatregelen destilleren die zij vanuit haar taken dient uit te voeren. Naar eerste inschatting gaat het daarbij om de realisatie van een (grote) rotonde plus een ongelijkvloerse oversteek voor fietsers. Beoogd effect Veilige oversteken en zo direct mogelijke routes van het fietsverkeer. Bijdrage aan een betrouwbare afwikkeling voor het openbaar vervoer. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande openbare- en verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op ‘e Romte bevindt het kruispunt zich in het Kleiterpengebied, waarvan de openheid en uitgestrektheid één van de kernkwaliteiten is. Ter hoogte van dit kruispunt is sprake van een stedelijk karakter. Landschappelijk is een zorgvuldige groene inpassing van de traverse door Bolsward nodig. Afspraken met derden Er wordt eerst een masterplan voor het gebied De Marne opgesteld, in samenwerking met de gemeente Sudwest Fryslan en de Streekagenda. Op basis hiervan worden nadere afspraken gemaakt over realisatie en financiering (wie doet wat waar). Financiering Provincie € 3.000.000,-- plus € 300.000 beheer en onderhoud/afschrijvingsregeling verkeerslichten. Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2017/2018. Planning in 2015 Opstellen masterplan in samenwerking met alle stakeholders 87 2018 afslag Oudemirdum (N359) Probleem De N359 is een stroomweg met ter plaatse een intensiteit van ongeveer 6.000 mvt/etmaal. Op netwerkniveau speelt de N359 een belangrijke rol in de ontsluiting van Zuidwest Fryslân en de recreatieve bestemmingen in dit gebied. Dit kruispunt in de N359 is ingericht met een brede baansplitsing. Ter hoogte van het kruispunt doen zich de nodige ongevallen voor. Bij de vorming van de nota Veilige en sobere (brom)fietsoversteken kwam dit kruispunt als knelpunt voor overstekende fietsers naar voren. De inrichting voldoet niet aan de eisen die aan een veilige fietsoversteek worden gesteld. Het is een drukke fietsoversteek van ook recreatief fietsverkeer. Voor landbouwverkeer is de oversteekbaarheid van de N359 eveneens onveilig (lange oversteektijd). Stroomwegen worden in optimale vorm uitgevoerd met ongelijkvloerse kruispunten, waarbij de minder belangrijke kruispunten worden gesaneerd. Gezien de lagere intensiteiten op dit deel van de N359, het grote aandeel bestemmingsverkeer in dit gebied en de reacties van gemeenten op de visie, waarin gepleit wordt voor het behoud van kruispunten, is bij de vaststelling van de visie (GS-besluit 909473) uitgangspunt om kruispunten waar mogelijk te handhaven, met toepassing van gefaseerde oplossingen (rotondes en dergelijke). Deze keus past in de programmering van het PVVP van 2006 en 2011. Kruispunt Oudemirdum is binnen de regio een belangrijk uitwisselpunt. Voorgestelde maatregel Een ovonde Beoogd effect Een veilig kruispunt geschikt om fietsers en landbouwverkeer veilig te laten oversteken Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. Afspraken met derden Voor het opstellen van het plan zal overleg plaatsvinden met dorpsbelang Oudemirdum, gemeente De Friese Meren en de politie. Financiering Provincie € 975.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2018. Planning in 2015 Eerste verkenning en quick scan van de opties 88 2018 afslag Brekkenpolder (N359) Probleem De N359 is een stroomweg met ter plaatse een intensiteit van ongeveer 6.000 mvt/etmaal. Op netwerkniveau speelt de N359 een belangrijke rol in de ontsluiting van Zuidwest Fryslân en de recreatieve bestemmingen in dit gebied. Dit kruispunt in de N359 is ingericht met een brede baansplitsing. Ter hoogte van het kruispunt vindt uitwisseling plaats met het bedrijventerrein Lemsterhoek. Op de parallelweg is sprake van veel zwaar (langzaam) verkeer. Dit is een ongewenste combinatie met het fietsverkeer. Ter plaatse hebben zich ongevallen voorgedaan. De inrichting van het kruispunt voldoet niet aan de eisen die aan een stroomweg worden gesteld. Op dit kruispunt vindt veel uitwisseling van zwaar verkeer plaats, zowel overstekend landbouwverkeer, als vrachtverkeer naar het bedrijventerrein Lemsterhoek. Voor landbouwverkeer is de oversteekbaarheid van de N359 onveilig (lange oversteektijd). Dit is als knelpunt aangemerkt in de nota Kwaliteitsnetwerk landbouwverkeer. Voorgestelde maatregelen Rotonde in combinatie met het vrijgeven van de hoofdrijbaan voor landbouwverkeer richting Lemmer. Beoogd effect Een veilig kruispunt geschikt om landbouwverkeer veilig te laten oversteken c.q. oprijden en ontvlechting fiets- en landbouwverkeer op de parallelweg richting Lemmer. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. Het kruispunt bevindt zich in het Laagveengebied, waarvan de grootschalige openheid van de veenweidegebieden één van de kernkwaliteiten is. Afspraken met derden Voorafgaand aan de uitvraag wordt het plan besproken met de gemeente en de politie. Financiering Provincie € 600.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2018. Planning in 2015 Eerste verkenning en quick scan van de opties 89 N361 Van de Lauwerssluizen bij Lauwersoog via Dokkum en de Trynwâlden naar de aansluiting op de N355 bij Hurdegaryp. Ryptsjerk (fietsoversteek) Aldtsjerk, Rhaladyk (rotonde) Anjum (rotonde of ovonde) Morra, afslag (rotonde of ovonde) Gytsjerk – Swarteweisein (onderhoud) 2014 2015 2016 2016 2018 90 2014 Fietsoversteek Ryptsjerk (N361) Probleem Op het kruispunt van de N361 met de Breedyk hebben in de afgelopen 10 jaar twee dodelijke ongevallen plaatsgevonden met overstekende fietsers. De N361 heeft momenteel een intensiteit van 13.000 motorvoertuigen per dag. Zodra de Centrale As is gerealiseerd wordt de N361 afgewaardeerd tot een zogenaamde erftoegangsweg en zal de intensiteit fors dalen. Tot die tijd blijft de N361 een belangrijke ontsluitingsweg. Voorgestelde maatregelen Na het eerste dodelijke ongeval in 2003 is een middengeleider aangelegd zodat fietsers in twee fasen de N361 kunnen oversteken. In 2012 zijn na het tweede dodelijke ongeval enkele kleine maatregelen getroffen om de verkeersveiligheid/oversteekbaarheid op het kruispunt te verbeteren. In 2013 is een plan opgesteld, waarbij de middengeleider wordt verbreed in combinatie met de aanleg van een fietssluis. Het fietspad ter plaatse van de fietsoversteek wordt verhoogd en de openbare verlichting wordt aangepast. Daarnaast wordt de uitrit van It Fryske Gea ter plaatse van de fietsoversteek verplaatst.. Beoogd effect Verbetering van de verkeersveiligheid voor zowel fietsers als gemotoriseerd verkeer. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. Afspraken met derden Het plan is overlegd met Doarpsbelang Ryptsjerk, gemeente Tytsjerksteradiel, It Fryske Gea en de politie opgesteld. Financiering Provincie € 80.000,-(Amendement Provinciale Staten 7 november 2012 extra middelen begrotingssaldo). Bijdrage Onderhoud € 25.000,-Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2014. Planning Aanbesteding en uitvoering in 2014 91 2015 Rhaladyk Aldtsjerk (N361) Probleem De N361 is ter hoogte van dit kruispunt richting Dokkum een gebiedsontsluitingsweg en richting Oentsjerk een erftoegangsweg. De weg is richting Dokkum ingericht als 100km/u-weg. Er rijden 8.000 motorvoertuigen per etmaal over deze weg. Op netwerkniveau heeft de N361 nu nog een belangrijke rol in de ontsluiting van Noordoost Fryslân. Bij de vorming van de nota Veilige en sobere (brom)fietsoversteken kwam deze oversteek als een knelpunt naar voren. Ook in het Kwaliteitsnetwerk voor landbouwverkeer is deze oversteek genoemd, in relatie tot het doorkruisen van de kom van Aldtsjerk en het onveilige oversteken van de N361. Er heeft in de periode 2006-2011 op deze locatie één fiets gerelateerd ongeval plaatsgevonden. Wel is er sprake van grote subjectieve onveiligheidsbeleving en hoge naderingsnelheden van het autoverkeer. Voorgestelde maatregelen Voor gebiedsontsluitingswegen is het uitgangspunt dat fietsers ongelijkvloers, of bij een rotonde gelijkvloers over kunnen steken. In bepaalde situaties kan volstaan worden met een middengeleider. De intensiteit van het wegverkeer is hoog en van het (brom-) fietsverkeer laag. Er is in 2011/2012 een middengeleider in de weg aangebracht. Deze heeft niet het gewenste effect als hier ook landbouwverkeer de weg op- en af gaat rijden. Gedacht wordt derhalve aan de realisatie van een rotonde. Er wordt ook rekening gehouden met de aanleg van een nieuwe bushalte. Beoogd effect Dit punt verdient een accent als het gaat om overgang van een 100 km/u (auto)weg naar een 80 km/u weg waar landbouwverkeer op rijdt. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. Er dient aandacht te zijn van de overgang in zowel landschap als in verkeersregime. Afspraken met derden Voor de uitgangspunten van het plan zal overleg plaatsvinden met Doarpsbelang Aldsjerk, gemeente Tytsjerksteradiel en de politie. Financiering Provincie € 500.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2015. Planning in 2014/2015 Opstellen standaardmodellen en contracten voor innovatieve aanbestedingvorm. 92 2016 afslag Anjum (N361) Probleem De N361 is ter hoogte van dit kruispunt een stroomweg waarvan de wegvakken ingericht zijn als 100km/u-weg. Op netwerkniveau vervult de N361 een stroomfunctie door de grote afstand van dit gebied tot het landelijk hoofdwegennet en vanwege de recreatieve belangen van het Lauwersmeergebied en de zorg voor een goede bereikbaarheid van de havens. Bij de vorming van de nota Veilige en sobere (brom)fietsoversteken kwam deze oversteek als een knelpunt naar voren. Dit knelpunt kan groter worden door een toename van recreatief- en vrachtverkeer op de N361, als gevolg van ontwikkelingen bij de haven Lauwersoog (relatie Groningen). Dit kruispunt is van groter belang geworden voor recreatieverkeer richting Esonstad en Peasens-Moddergat. Voorgestelde maatregelen Een grote rotonde of mogelijk een ovonde. Beoogd effect Veilige oversteek voor langzaam- en overig verkeer en behoud van een relatief vlotte doorstroming Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. Het kruispunt bevindt zich in het Lauwersmeergebied op de grens van kwelderwallen en het grootschalige open landschap van de kweldervlaktes. Ter plaatse zijn het relief van de kwelderwallen en de grootschalige openheid, kernkwaliteiten van het landschap. Afspraken met derden Voorafgaand aan het opstellen van de uitvraag zal overleg plaatsvinden met Doarpsbelang Anjum, gemeente Dongeradeel en de politie. Financiering Provincie € 475.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2016. Planning in 2015 Opstellen standaardmodellen en contracten voor innovatieve aanbestedingvorm. 93 2016 afslag Morra (N361) Probleem De N361 is ter hoogte van dit kruispunt een stroomweg waarvan de wegvakken ingericht zijn als 100km/u-weg. Op netwerkniveau vervult de N361 een stroomfunctie door de grote afstand van dit gebied tot het landelijk hoofdwegennet en vanwege de recreatieve belangen van het Lauwersmeergebied en de zorg voor een goede bereikbaarheid van de havens. Bij de vorming van de nota Veilige en sobere (brom)fietsoversteken kwam deze oversteek als een knelpunt naar voren. Dit knelpunt kan groter worden door een toename van recreatief- en vrachtverkeer op de N361, als gevolg van ontwikkelingen bij de haven Lauwersoog (relatie Groningen). Bij het kruispunt moeten fietsers via een groot kruisingsvlak samen met overig verkeer oversteken. Door de gemeente zijn maatregelen genomen om deze hoofdfietsroute (Hearrewei) veiliger te maken, waarmee het gebruik wordt gestimuleerd en het knelpunt groter kan worden. Voorgestelde maatregelen Een grote rotonde of mogelijk een ovonde. Beoogd effect Veilige oversteek voor langzaam- en overig verkeer en behoud van een relatief vlotte doorstroming Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. Het kruispunt bevindt zich in het Lauwersmeergebied op de grens van kwelderwallen en het grootschalige open landschap van de kweldervlaktes. Ter plaatse zijn het relief van de kwelderwallen en de grootschalige openheid, kernkwaliteiten van het landschap. Afspraken met derden Voorafgaand aan het opstellen van de uitvraag zal overleg plaatsvinden met Doarpsbelang Morra, gemeente Dongeradeel en de politie. Financiering Provincie € 800.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2016. Planning in 2015 Opstellen standaardmodellen en contracten voor innovatieve aanbestedingvorm. 94 N361 Groot Onderhoud Deklagen Probleem Schade aan verharding, veelal als gevolg van gebruik en levensduur. Voorgestelde maatregelen Aanbrengen van nieuwe verharding in de vorm van slijt- en deklagen of herstraten. Beoogd effect Herstel schade conform onderhoudsbeleidskaders. Duurzaamheid Waar mogelijk worden de werkzaamheden in het kader van het grootschalig onderhoud aan deklagen gecombineerd met overige projecten (bijvoorbeeld de haltevoorzieningen, kleine reconstructies en kleine infrastructurele knelpunten). Vrijkomende materialen die voor hergebruik in aanmerking komen, worden of in het bestaande werk of in andere werken toegepast (bijvoorbeeld freesasfalt). De nieuw aan te brengen markeringen zullen bestaan uit duurzame materialen (agglomeraat) volgens de ‘DEHK-normering’ (essentiële herkenbaarheidkenmerken). Afspraken met derden In verband met stremmingen en omleidingroutes vindt overleg plaats met gemeenten, openbaar vervoer, bedrijven en politie. Financiering Per jaar is voor de gehele provincie een budget van afgerond € 2.350.000, - beschikbaar. Dit wordt vanaf de begroting 2015 als reservering opgenomen, hierdoor kunnen jaarlijkse fluctuaties binnen dit budget opgevangen worden. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. 2018 N361, hoofdrijbaan Gytsjerk – Swarteweisein Hectometer 71.70 – 74.60 95 N369 Van de afslag Rottevalle op de N31 naar de N355 bij Kootstermolen Drachten-noord, aansluiting N31 (rotondes + carp) 2014 Drogeham, afslag (rotonde) 2015 Rottevalle, afslag zuid (ovonde) 2015 Kootstermolen – Kootstertille (herinrichting) 2016 Rottevalle – Harkema (onderhoud) 2016 Kootstertille – Twijzel (onderhoud) 2016 Harkema – Kootstertille (onderhoud) 2017 96 2014 Aansluiting N31 Drachten Noord (N369) Probleem Rond de aansluiting zijn de volgende problemen geïnventariseerd: • Op- afrit N31 noord: bereikbaarheidsknelpunt • Op- afrit N31 zuid: bereikbaarheidsknelpunt • Op- afrit N31 zuid: verkeersveiligheidknelpunt • Onvoldoende voorzieningen voor carpoolers • Onvoldoende voorzieningen voor het openbaar vervoer • Veiligheid afwikkeling fietsverkeer, alsmede de kwaliteit voor dit fietsverkeer Voorgestelde maatregelen • Een rotonde op de noordelijke en een rotonde op de zuidelijke aansluiting. • Een carpoolvoorziening met voldoende capaciteit (zie ook carpoolprogramma) Beoogd effect Verbetering verkeersveiligheid en doorstroming Ruimtelijke kwaliteit. Voorzieningen worden binnen de grenzen van het bestaande bestemmingsplan en conform de daarvoor geldende verkeersnormen aangelegd. Duurzaamheid. Voor zover mogelijk wordt hergebruik van vrijkomende materialen toegepast. Afspraken met derden Afspraken over voorbereiding, uitvoering en financiering zijn vastgelegd in een overeenkomst tussen Rijkswaterstaat, gemeente Smallingerland en provincie. Financiering Provincie: € Derden: € Totaal: € 1.140.000,1.000.000,2.140.000,- Tijdschema/mijlpalen Het project moet uiterlijk in 2014 zijn afgerond i.v.m. de rijksbijdrage. Planning in 2014 De voorbereiding is in 2014 afgerond in overleg met de gemeente Smallingerland en RWS. In 2014 vindt uitvoering plaats. Historie van het project Het project is in 2010 uit het programma geschrapt omdat de randvoorwaardelijke bijdrage van het Rijk niet door kon gaan. Medio 2011 heeft Rijkswaterstaat meegedeeld haar bijdrage alsnog beschikbaar te kunnen stellen. De gemeente en de provincie hebben het project begin 2012 daarom weer in de programmering opgenomen. 97 2015 Aanleg rotonde afslag Drogeham in provinciale weg N369. Probleem De ontsluiting van het bedrijventerrein Skûlenboarch is niet adequaat. De brug Skûlenboarch is onderdeel van deze ontsluiting. Door de geringe doorvaarthoogte moet de brug voor alle beroepsvaart over het Prinses Margrietkanaal geopend worden. Dit betekent veel oponthoud voor het verkeer van en naar het bedrijventerrein. Al gedurende een reeks van jaren vindt een discussie plaats omtrent het verbeteren van de ontsluiting van het bedrijventerrein. In de afgelopen jaren zijn door de gemeenten Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen en de provincie een aantal studies uitgevoerd, waarin onderzoek is gedaan naar alternatieve ontsluitingsmogelijkheden voor het bedrijventerrein. Daarnaast is er een probleem met het afwikkelen van het landbouwverkeer tussen afslag Drogeham en Kootstertille. In de huidige situatie maakt het landbouwverkeer gebruik van de parallelweg. Ook (brom)fietsers maken in grote getale gebruik van deze parallelweg wat tot een verkeersonveilige situatie leidt. Door aanleg van de rotonde kan het landbouwverkeer naar de hoofdrijbaan worden verwezen, waarbij de rotonde een uitstekende uitwisseling garandeert. Hiermee is een consistent verkeersbeeld gecreëerd vanaf Kootstermolen tot afslag Drogeham. Over het gehele traject maakt het landbouwkeer nu gebruik van de hoofdrijbaan. Voorgestelde maatregel De nieuwe ontsluitingsweg voor het bedrijventerrein sluit aan op de provinciale weg N369 ter hoogte van de afslag Drogeham. Voor een goede en veilige afwikkeling van het verkeer is aanleg van een rotonde volgens provinciale standaard een gewenste maatregel. Voor de relatief vele bijzondere transporten die gebruik moeten maken van de rotonde maakt een bypass onderdeel uit van de oplossing. Beoogd effect Het vergroten van de verkeersveiligheid, terwijl de afwikkeling gegarandeerd blijft. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De huidige afslag naar Drogeham is ruim gedimensioneerd waardoor de rotonde past binnen de bestaande verkeersruimte. Afspraken met derden Met de gemeente Tytsjerksteradiel is een contract opgesteld onder welke voorwaarden de rotonde aangelegd moet worden. Hierin is tevens opgenomen dat de kosten tussen provincie en gemeente op fifty-fifty basis verdeeld worden. Financiering Provincie € 200.000,Amendement Provinciale Staten 7 november 2012 extra middelen begrotingssaldo. Gemeente Tytsjerksteradiel € 200.000,Tijdschema/mijlpalen Medio 2015 oplevering en financiële afrekening 98 2015 afslag Rottevalle Zuid (N369) Probleem De N369 is een gebiedsontsluitingsweg met ter plaatse een intensiteit van ongeveer 13.000 mvt/etmaal. Op netwerkniveau speelt de N369 een belangrijke rol in de ontsluiting van Noordoost Fryslân, ook na aanleg van De Centrale As. Na opwaardering van de N369, de “betonwei” tot aan Drogeham is de verkeersintensiteit meer toegenomen dan verwacht. Hierdoor is de oprijdbaarheid voor het verkeer vanaf de zijwegen problematisch en onveilig geworden. Er is sprake van diverse aanrijdingen. Hiervan is diverse malen melding gemaakt door het dorpsbelang van Rottevalle. Voorgestelde maatregelen Op deze locatie zou een ovonde het gemakkelijkst en meest veilig inpasbaar kunnen zijn. Er wordt hierin geen fietsoversteek voorzien. Beoogd effect Verbeteren van de oprijdbaarheid en de verkeersveiligheid, met daarbij het handhaven van een relatieve continuïteit in de verkeersstroom. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. Het kruispunt bevindt zich in de Noordelijke Wouden, waarvan de kleinschaligheid met elzensingels en houtwallen één van de kernkwaliteiten is. Gezocht naar mogelijkheden om accenten aan te brengen die deze kwaliteit versterken. Afspraken met derden Er is diverse malen overleg geweest met dorpsbelang Rottevalle, waarbij de gemeente Smallingerland ook aanwezig was. Door de bezuinigingsrondes hebben die overleggen niet eerder tot programmering van dit project geleid. Nu wordt dit overleg weer nieuw leven ingeblazen om de uitgangspunten van het plan eenduidig te krijgen. Financiering Provincie € 600.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2015. Planning in 2014/2015 Opstellen standaardmodellen en contracten voor innovatieve aanbestedingvorm. 99 2016 Kootstermolen – Kootstertille (N369) Probleem Het wegvak Kootstermolen – Kootstertille heeft een wegomgeving die op gespannen voet staat met de gebiedsontsluitingsfunctie van de weg. Door de vele bebouwing aan weerzijden van de weg zijn er relatief veel perceelaansluitingen rechtstreeks op de weg. De combinatie van deze bebouwing en de hoge verkeersdruk leidt tot een afnemende leefbaarheid en een hoge geluidsbelasting. Doordat de rest van de route (Betonwei, rondweg Drogeham, rondweg Rottevalle) het afgelopen decennium aanzienlijk is opgewaardeerd is de verkeersintensiteit sterk toegenomen. Dit geeft vooral leefbaarheid- en oversteekbaarheidsproblemen op dit wegvak. Voorgestelde maatregelen Dit is de laatste schakel van de N369 die nog moet worden opgewaardeerd. Woningen en bedrijven staan dicht op de weg. Zonder grootschalige sloop zijn de mogelijkheden voor een adequate structuur beperkt. Samen met aanwonenden wordt gezocht naar een veilige manier om fietsers en voetgangers te ontsluiten. Met het groot onderhoud wordt de weg opgewaardeerd en de maatregelen uitgevoerd. Beoogd effect Verbeteren veiligheid en oversteekbaarheid, leefbaarheid (verkeersgeluid) Ruimtelijke kwaliteit Handhaving bestaande laankarakter en kenmerkende bebouwingsstructuren Duurzaamheid Hergebruik bestaande funderingen Financiering Provincie € 1.720.000,- (dit is exclusief € 300.000,- uit de provinciale onderhoudsmiddelen). Een bijdrage uit Actieplan Geluid is nog niet vastgesteld Tijdschema/mijlpalen In verband met de versobering van het project lift uitvoering mee met het in 2015 geplande groot onderhoud. De uitvoering wordt afgestemd op de projecten N355 Twijzel, aansluiting N31 Drachten Noord en N358 Lutkepost – Augustinusga. Planning Uitwerking ontwerp samen met bevolking in 2014. Verdere voorbereiding en aanbesteding in 2015. Uitvoering in 2016. Historie van het project Het budget is i.v.m. geringe ruimtelijke mogelijkheden en de bezuinigingstaakstellingen 2010 met € 4,6 miljoen verlaagd. Bij de verdere voorbereiding bleek dat van het resterende budget geen maatregelen van voldoende kwaliteit konden worden geleverd. Na gesprekken met aanwonenden is toegezegd een plan te presenteren dat tegemoet zal komen aan de problemen. Begin 2012 zijn hiervoor de benodigde middelen beschikbaar gesteld. In 2013 is het Actieplan Geluid opgesteld. De N369 tussen Twijzel en Drogeham is aangewezen als een knelpunt. In de Kadernota 2016 wordt een voorstel gedaan om het aanbrengen (en onderhouden van) stil asfalt mee te nemen bij dit project. 100 N369 Groot Onderhoud Deklagen Probleem Schade aan verharding, veelal als gevolg van gebruik en levensduur. Voorgestelde maatregelen Aanbrengen van nieuwe verharding in de vorm van slijt- en deklagen of herstraten. Beoogd effect Herstel schade conform onderhoudsbeleidskaders. Duurzaamheid Waar mogelijk worden de werkzaamheden in het kader van het grootschalig onderhoud aan deklagen gecombineerd met overige projecten (bijvoorbeeld de haltevoorzieningen, kleine reconstructies en kleine infrastructurele knelpunten). Vrijkomende materialen die voor hergebruik in aanmerking komen, worden of in het bestaande werk of in andere werken toegepast (bijvoorbeeld freesasfalt). De nieuw aan te brengen markeringen zullen bestaan uit duurzame materialen (agglomeraat) volgens de ‘DEHK-normering’ (essentiële herkenbaarheidkenmerken). Afspraken met derden In verband met stremmingen en omleidingroutes vindt overleg plaats met gemeenten, openbaar vervoer, bedrijven en politie. Financiering Per jaar is voor de gehele provincie een budget van afgerond € 2.350.000, - beschikbaar. Dit wordt vanaf de begroting 2015 als reservering opgenomen, hierdoor kunnen jaarlijkse fluctuaties binnen dit budget opgevangen worden. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. 2016 N369, hoofdrijbaan Rottevalle – Harkema Hectometer 2.90 – 7.15 N369, hoofdrijbaan Kootstertille – Twijzel Hectometer 10.18 – 12.54 N369, fietspad Kootstertille – Twijzel Hectometer 10.08 – 12.53 2017 N369, hoofdrijbaan Harkema - Kootstertille Hectometer 7.15 – 10.18 101 N380 Van de A32 bij Oudeschoot naar de aansluiting op de N381 bij Donkerbroek Oudeschoot – Jubbega (onderhoud, fietspad) Mildam, Annebuorren (fietsoversteek) 2016 2017 102 N380 Groot Onderhoud Deklagen Probleem Schade aan verharding, veelal als gevolg van gebruik en levensduur. Voorgestelde maatregelen Aanbrengen van nieuwe verharding in de vorm van slijt- en deklagen of herstraten. Beoogd effect Herstel schade conform onderhoudsbeleidskaders. Duurzaamheid Waar mogelijk worden de werkzaamheden in het kader van het grootschalig onderhoud aan deklagen gecombineerd met overige projecten (bijvoorbeeld de haltevoorzieningen, kleine reconstructies en kleine infrastructurele knelpunten). Vrijkomende materialen die voor hergebruik in aanmerking komen, worden of in het bestaande werk of in andere werken toegepast (bijvoorbeeld freesasfalt). De nieuw aan te brengen markeringen zullen bestaan uit duurzame materialen (agglomeraat) volgens de ‘DEHK-normering’ (essentiële herkenbaarheidkenmerken). Afspraken met derden In verband met stremmingen en omleidingroutes vindt overleg plaats met gemeenten, openbaar vervoer, bedrijven en politie. Financiering Per jaar is voor de gehele provincie een budget van afgerond € 2.350.000, - beschikbaar. Dit wordt vanaf de begroting 2015 als reservering opgenomen, hierdoor kunnen jaarlijkse fluctuaties binnen dit budget opgevangen worden. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. 2016 N380, fietspad Oudeschoot – Jubbega Hectometer 0.00 – 11.50 103 2017 fietsoversteek Mildam Annebuorren (N380) Probleem De N380 van de aansluiting A32 tot Mildam is gecategoriseerd als een gebiedsontsluitingsweg, omdat op netwerkniveau dit wegvak een schakel vormt voor lokaal verkeer tussen het rijkswegennet en het verblijfsgebied ten oosten hiervan. Het overige deel van de N380 is erftoegangsweg. Bij de vorming van de nota Veilige en sobere (brom)fietsoversteken kwam dit kruispunt als knelpunt voor overstekende fietsers naar voren. De oversteek bevindt zich in een gebiedsontsluitingsweg met een snelheid van 80 km/u. De intensiteit van het wegverkeer is middelmatig (4500 mvt/etm) en van het (brom)fietsverkeer middelmatig (100-500 fts/etm). Er heeft op dit kruispunt in de periode 2006-2011 één fiets gerelateerd ongeval plaatsgevonden. Op het kruispunt is al een middengeleider aanwezig. Problemen doen zich voor doordat het zicht van het fietsverkeer op verkeer vanuit Heerenveen door beplanting beperkt is. De situering nodigt bromfietsers uit om de oversteek niet te gebruiken, maar schuin over het kruisingsvlak over te steken. Er bevinden zich daarnaast uitritten over het fietspad heen naar de hoofdrijbaan Voorgestelde maatregelen Oversteek verbeteren, indien nodig bebording fietsverkeer aanpassen en zo mogelijk de uitritten saneren. Beoogd effect Een verkeersveilige fietsoversteek Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op é Romte bevindt deze oversteek zich in de Zuidelijke wouden. Voor deze oversteek zijn kernkwaliteiten de robuuste groenstructuren, erfbeplantingen en de lintvormige structuren van wegen, met beplanting en de hierbij horende bebouwing. Afspraken met derden Voor het opstellen van het plan zal overleg plaatsvinden met dorpsbelang, gemeente en de politie. Financiering Provincie € 50.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2017. Planning in 2015 Eerste verkenning en quick scan van de opties 104 N381 Drachten – Drentse grens; van kruispunt Selmien door het Drents-Friesche Wold richting Emmen. Drachten – Drentse grens (ombouw tot stroomweg) 2015 105 2015 N381 Drachten – Drentse grens De N381 loopt van Drachten naar de Drentse grens, door de gemeenten Opsterland, Heerenveen en Ooststellingwerf. Deze weg ligt in het verlengde van de N31 (Wâldwei) en vormt een (economische) verbinding tussen de A7 in Fryslân en de A28 in Drenthe. Ombouw tot stroomweg De N381 Drachten - Drentse grens wordt omgevormd tot een stroomweg. Een stroomweg heeft een maximum snelheid van 100 km/uur. Daarnaast zijn er geen gelijkvloerse kruispunten met bijvoorbeeld verkeerslichten. Een stroomweg heeft alleen ongelijkvloerse kruisingen, zoals tunnels en viaducten. Deels dubbelbaans De nieuwe N381 volgt vanaf Drachten tot de bocht bij Wijnjewoude de huidige weg. Vanaf de bocht tot aan 't West bij Donkerbroek gaat de nieuwe N381 rechtdoor. Het deel van Drachten tot Donkerbroek wordt dubbelbaans aangelegd. Daarna loopt de nieuwe N381 door het westelijk buitengebied van Donkerbroek. De nieuwe N381 blijft vanaf de Nanningaweg bij Oosterwolde de huidige weg volgen tot aan de Drentse grens. Het deel Donkerbroek tot aan de Drentse grens blijft een enkelbaansweg. Aanleiding ombouw De N381 heeft een zeer belangrijke functie in Zuidoost Fryslân en voor Fryslân als geheel. Dit uit zich onder andere in een hoog aandeel vrachtverkeer, veel meer dan op andere provinciale wegen. Omdat de weg op enkele plaatsen door of dicht langs woonbebouwing loopt, veroorzaakt dat veel hinder. Ook vinden er veel (ernstige) ongevallen plaats op de N381. Doelen opwaardering N381 Drachten - Drentse grens In het Provinciaal Verkeer- en Vervoerplan (PVVP) staan de volgende doelen: - Betere bereikbaarheid van Drenthe en Duitsland; - Betere verbinding tussen economische kernzones; - Veilig wegennetwerk in Zuidoost-Fryslân; - Verbetering van veiligheid op en om de N381; - Verbetering van leefbaarheid in het gebied langs de N381. Besluit- en planvorming Op 10 februari 2010 is de besluitvorming voor de ombouw van de N381 Drachten - Drentse grens afgesloten met het Realisatiebesluit. Daarna startte de planologische planvorming, door het opstellen van het Provinciaal Inpassingsplan (PIP). Op 31 oktober 2012 is deze planvorming afgerond met de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Met deze uitspraak is het PIP onherroepelijk geworden. Gebiedsontwikkeling Hoewel het Project N381 Drachten - Drentse grens ooit gestart is als een wegenproject, is het langzaam uitgegroeid tot een breder project dan alleen de weg. Gedeputeerde Staten hebben ook de intentie om het gebied rondom de N381 met een 'plus' achter te laten. De nieuwe N381 biedt veel kansen voor de ontwikkeling van het gebied direct om de weg heen. De Gebiedscommissie heeft zo veel mogelijk van die kansen omgezet in maatregelen op het gebied van recreatie, duurzaamheid, landschap, natuur en meer. De maatregelen zijn opgenomen in het Inrichtingsplan Gebiedsontwikkeling, dat op 17 december 2012 door Gedeputeerde Staten is vastgesteld. 106 Aanbesteding De N381 is inmiddels gegund aan drie opdrachtnemers: N381 Drachten – Nanningaweg: MNO Vervat NL BV N381 Nanningaweg – Venekoten: Gebr. van der Lee N381 Venekoten – Drentse grens: Heijmans Daarnaast worden nog zeven contracten gebiedsontwikkeling uitgevoerd in 2015 met een eventuele uitloop in begin 2016. Landschap, ecologie en duurzaamheid Alle landschappelijke en ecologische maatregelen zijn geborgd in de eisen van de verschillende contracten. Ook duurzame maatregelen zijn geborgd in de eisenspecificatie van de realisatiecontracten, een gunningcriterium voor de contracten was duurzaamheid. De eis is dat er zo min mogelijk verlichting wordt toegepast langs de weg. Indien verlichting noodzakelijk is, wordt er gebruik gemaakt van LED verlichting. Er worden houten geleiderails bij hopovers toegepast en de weg wordt aangelegd met tweelaags ZOAB. Het overgrote deel van de voertuigen van de aannemers voldoen aan de nieuwe Europese richtlijnen ten aanzien van de uitstoot van schadelijke gassen. De aannemers hergebruiken zoveel mogelijk grond en zand, beton- en asfaltgranulaat. Per 1 juli 2014 is de subsidieregeling voor erfbeplanting en duurzaamheid van kracht. Belanghebbenden uit het plangebied van de gebiedsontwikkeling N381 kunnen voor erfbeplanting, cranberryteelt, dorpstuin, mestraffinage en greenpoints een subsidie aanvragen. Financiering Provincie: € 131.000.000 Bijdragen incl. RSP: € 57.540.000 Totaal: € 188.840.000 Mijlpalen 2015 Eind 2015 Ingebruikname van de nieuwe N381 Planning 2015 Alle contracten voor de ombouw van de N381 zijn volop in uitvoering. Ook verschillende contracten met maatregelen van de gebiedsontwikkeling worden grotendeels in 2015 uitgevoerd. Alle contracten moeten eind 2015 afgerond zijn, met een eventuele uitloop in begin 2016. Vastgoed Alle gronden onder het tracé van de N381 zijn in eigendom van de provincie Fryslân. Voor de gebiedsontwikkeling projecten N381 worden op basis van vrijwilligheid nog een aantal stukken grond aangekocht. 107 N383 De weg van Leeuwarden-Marssum naar Sint Annaparochie Leeuwarden – Marssum (onderhoud) 2015 108 N383 Groot Onderhoud Deklagen Probleem Schade aan verharding, veelal als gevolg van gebruik en levensduur. Voorgestelde maatregelen Aanbrengen van nieuwe verharding in de vorm van slijt- en deklagen of herstraten. Beoogd effect Herstel schade conform onderhoudsbeleidskaders. Duurzaamheid Waar mogelijk worden de werkzaamheden in het kader van het grootschalig onderhoud aan deklagen gecombineerd met overige projecten (bijvoorbeeld de haltevoorzieningen, kleine reconstructies en kleine infrastructurele knelpunten). Vrijkomende materialen die voor hergebruik in aanmerking komen, worden of in het bestaande werk of in andere werken toegepast (bijvoorbeeld freesasfalt). De nieuw aan te brengen markeringen zullen bestaan uit duurzame materialen (agglomeraat) volgens de ‘DEHK-normering’ (essentiële herkenbaarheidkenmerken). Afspraken met derden In verband met stremmingen en omleidingroutes vindt overleg plaats met gemeenten, openbaar vervoer, bedrijven en politie. Financiering Per jaar is voor de gehele provincie een budget van afgerond € 2.350.000, - beschikbaar. Dit wordt vanaf de begroting 2015 als reservering opgenomen, hierdoor kunnen jaarlijkse fluctuaties binnen dit budget opgevangen worden. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. 2015 N383, hoofdrijbaan Leeuwarden – Marssum Hectometer 4.85 – 5.07 109 N384 De Froonackerdyk: Door de ‘greidhoeke’ van Dearsum via Franeker naar Tzummarum Froonackerdyk, 2e fase: Dearsum – Franeker Wjelsryp, Easterlittens, Boazum (kruispunten) Dearsum – N359 (onderhoud) N359 – Winsum (onderhoud) Dongjum – Tzummarum (onderhoud) Franeker (Stationsbrug) Franeker, afslag A31 (rotonde) Tzummarum (brug Tzummarumervaart) Wjelsryp (brug Welsrijp) Wiuwert (Armcoduiker) 2014/2015 2015 2015 2016 2016 2016 2016 2017 2017 110 2014/2015 Froonackerdyk fase 2, N384 Dearsum-Franeker Probleem Door geringe wegbreedte en het grote aantal wegkruisingen heeft de weg niet de gewenste veiligheid. Dit is aangegeven door de omgeving en gestaafd door een ongevallen analyse. Daarnaast is de weg toe aan groot onderhoud. Voorgestelde maatregelen De weg krijgt over het gehele tracé een gelijk profiel met een breedte van 6 meter met daarnaast aan weerszijden een betonverharding van 40 cm. Dit is gelijk aan de in 2013 gerealiseerde 1e fase (Winsum-Lutjelollum) De kruisingen die de dorpen Boazum, Easterlittens en Wjelsryp ontsluiten worden omgebouwd tot rotondes of ovondes met een diagonale fietsdoorsteek. De 60 km/u zone nabij Wiuwert wordt vergroot waarbij de daarin liggende kruisingen worden geaccentueerd. De wegen richting Britswert en Mantgum worden voorzien van voorsorteervakken en middengeleiders. De overige kruisingen worden op een eenduidige manier veiliger gemaakt middels accentueringen in markeringen en wegmeubilair. Beoogd effect Een veiliger wegvak waarbij een vlotte doorstroming is gegarandeerd en waaraan komende jaren geen grootschalig onderhoud nodig is. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De bestaande kruispunten zijn relatief grootschalig. De rotondes en voorsorteervakken kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. Enkel de ovonde Wjelsryp zal extra ruimte in beslag nemen. Waar mogelijk wordt invulling gegeven aan het ruimtelijk beleid inzake beplanting. Financiering Totaal budget voor het project is afgerond € 3.440.000,-Afgerond € 1.230.000,(amendement Provinciale Staten 7 november 2012 extra middelen begrotingssaldo). De overige middelen komen uit onder meer Groot Onderhoud en BDU. Planning Uitvoering in 2014/2015. De ovonde Wjelsryp wordt mogelijk later uitgevoerd als gevolg van een bestemmingsplanwijziging. Het wegvak tussen de zuidelijke aansluiting Winsum en de rotonde Winsum wordt meegenomen in het project N359 Bolsward – Leeuwarden (onderdeel kruispunt Winsum). Uitvoering daarvan op zijn vroegst 2015. 111 N384 Groot Onderhoud Deklagen Probleem Schade aan verharding, veelal als gevolg van gebruik en levensduur. Voorgestelde maatregelen Aanbrengen van nieuwe verharding in de vorm van slijt- en deklagen of herstraten. Beoogd effect Herstel schade conform onderhoudsbeleidskaders. Duurzaamheid Waar mogelijk worden de werkzaamheden in het kader van het grootschalig onderhoud aan deklagen gecombineerd met overige projecten (bijvoorbeeld de haltevoorzieningen, kleine reconstructies en kleine infrastructurele knelpunten). Vrijkomende materialen die voor hergebruik in aanmerking komen, worden of in het bestaande werk of in andere werken toegepast (bijvoorbeeld freesasfalt). De nieuw aan te brengen markeringen zullen bestaan uit duurzame materialen (agglomeraat) volgens de ‘DEHK-normering’ (essentiële herkenbaarheidkenmerken). Afspraken met derden In verband met stremmingen en omleidingroutes vindt overleg plaats met gemeenten, openbaar vervoer, bedrijven en politie. Financiering Per jaar is voor de gehele provincie een budget van afgerond € 2.350.000, - beschikbaar. Dit wordt vanaf de begroting 2015 als reservering opgenomen, hierdoor kunnen jaarlijkse fluctuaties binnen dit budget opgevangen worden. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. 2015 N384, hoofdrijbaan Dearsum – N359 Hectometer 0.00 – 9.00 N384, hoofdrijbaan N359 – Winsum Hectometer 9.00 – 10.00 2016 N384, hoofdrijbaan Dongjum – Tzummarum Hectometer 20.18 – 21.63 112 2016 Stationsbrug te Franeker Probleem De Stationsbrug te Franeker is ruim 60 jaar oud en verkeert in een slechte staat. Belangrijke onderdelen hebben hun technische levensduur overschreden waardoor de brug niet meer aan de veiligheidseisen voldoet. Recent is een gewichtsbeperking op de brug ingesteld om het zwaar verkeer van de brug te weren. Er zijn inmiddels reparaties uitgevoerd en de brug wordt regelmatig geïnspecteerd. Voorgestelde maatregelen Na onderzoek is gebleken dat het vaste gedeelte aan de noordzijde van de brug goed te renoveren is. Alle versleten onderdelen van de brug worden vervangen zodat de brug voldoet aan de meest recente normen en richtlijnen. Om de doorvaart van de brug te verbeteren wordt de doorvaartopening verbreed. Daarnaast wordt op verzoek van de gemeente het voetpad aan de westzijde verbreed. De brug gaat op afstand bediend worden vanuit de Tsjerk Hiddessluizen te Harlingen. Beoogd effect Doel van de renovatie is de technische levensduur van de brug weer met 50 jaar te verlengen, de dimensionering van de brug aan te laten sluiten bij de huidige eisen en te voldoen aan de huidige veiligheidseisen. Door de brug van afstand te bedienen worden de exploitatielasten verlaagd. Financiering De Stationsbrug maakt onderdeel uit van het van Harinxmakanaal waarvan het beheer en onderhoud tot voor kort door het Rijk gefinancierd werd. Omdat de financiering voor vervanging van de brug destijds een Rijksverantwoordelijkheid was en de onderhandelingen met het Rijk hierover moeizaam verliepen is er voor gekozen de vervanging voor te financieren uit het Meerjaren Programma Kunstwerken. Na de overdracht van Harinxmakanaal aan de provincie is besloten de doorvaart van de brug te verbreden om de doorvaart voor de beroepsvaart te verbeteren. De extra financiering hiervoor is opgenomen in het Uitvoeringsprogramma van Harinxmakanaal. De financiering voor de renovatie / vervanging is als volgt: Meerjaren Programma Kunstwerken € 1,6 mln Uitvoeringsprogramma van Harinxmakanaal € 5,0 mln Bijdrage gemeente Franekeradeel € 0,4 mln Bijdrage BopA (afst. Bed.) € 0,8 mln + Totaal € 7,8 mln. Planning In 2014 zijn de voorbereidingen voor de vervanging gestart. De verwachting is dat eind 2014 een aannemer opdracht gegeven kan worden voor het uitvoeren van de werkzaamheden waarbij het streven is het werk begin 2016 op te leveren. 113 2016 afslag Franeker A31 (N384) Probleem De N384 is een gebiedsontsluitingsweg met ter plaatse van het kruispunt een etmaalintensiteit van 9.000 mvt richting Franeker en 4.000 mvt richting Tzummarum (N393). Op netwerkniveau speelt dit deel van de N384 een rol in de ontsluiting van verkeer vanuit het noorden richting Franeker en de A31. Verder heeft gemeente Franekeradeel gekozen voor een hoofdontsluiting van het glastuinbouwgebied van Sexbierum via dit kruispunt. De grote uitwisseling van verkeer zal verder toenemen door uitbreiding van het glastuinbouwgebied. Deze uitbreiding brengt zowel extra auto- als vrachtautoverkeer met zich mee. De inrichting voldoet niet aan de eisen die aan een gebiedsontsluitingsweg worden gesteld. Dit heeft tot gevolg dat zich de nodige ongevallen voordoen. Voorgestelde maatregelen Een standaard rotonde Beoogd effect Verhogen van de verkeersveiligheid en verbeteren van de oprijmogelijkheden Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op ‘e Romte bevindt het kruispunt zich in het Kleiterpengebied waarvan de uitgestrektheid en openheid een kernkwaliteit is Afspraken met derden Voorafgaand aan het opstellen van de uitvraag zal overleg plaatsvinden met gemeente Franekeradeel en de politie. Financiering Provincie € 600.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2016. Planning in 2015 Opstellen standaardmodellen en contracten voor innovatieve aanbestedingvorm. 114 2016 Brug Tzummarumervaart bij Tzummarum Probleem De provinciale brug over de Tsjummearumerfeart in de N384 is 58 jaar oud. Uit de beschikbare gegevens blijkt dat de brug een te lichte belasting klasse heeft die niet geschikt is voor provinciale wegen. Daarnaast is de brug door zoutwinning verzakt en heeft niet meer de benodigde doorvaarthoogte. Voorgestelde maatregelen Door de constructiewijze van de brug kunnen de geschetste problemen niet met een renovatie opgelost worden. Vervangen van de brug is dan ook de beste oplossing. Beoogd effect De brug vervangen door een nieuwe brug. De nieuwe brug zo bouwen dat de voorspelde zetting door zoutwinning opgevangen kan worden en de brug voldoet aan het huidige beleid, veiligheidseisen, normen en richtlijnen. Financiering De kosten voor de renovatie worden geraamd op € 4,7 miljoen exclusief btw. De kosten zullen uit het MPK gefinancierd worden waarbij tevens een bijdrage uit het fonds voor compensatie bodemdaling zoutwinning zal worden verkregen Planning Start voorbereiding: 2014 Uitvoering gereed: 2016 115 2017 Brug Welsrijp bij Wjelsryp Probleem De provinciale brug in de N384 over de Frentsjerter Feart te Wjelsryp is 41 jaar oud en is niet sterk genoeg voor de huidige verkeersbelastingen. Voorgestelde maatregelen De brug vervangen en tegelijk de doorvaarhoogte vergroten. Beoogd effect De brug geheel te vervangen of zo te renoveren dat hij weer 50 jaar mee kan gaan zonder renovatie. Financiering Uitgangspunt is gehele vervanging van de brug. De kosten hiervan worden geraamd op € 4,8 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: Uitvoering gereed: 2016 2017 116 2017 Armcoduiker N384 Wiuwert Probleem De plaatstalen duiker in de kruising van de Easterwierummer Âldfeart met de N384 is geïnspecteerd en de resterende wanddikte is gemeten. Daaruit bleek dat de duiker op een aantal plaatsen is doorgeroest en vervormd. Het einde van de technische levensduur van dit kunstwerk is bereikt. Voorgestelde maatregelen De duiker vervangen door een betonnen duiker. Beoogd effect Een nieuw kunstwerk met een technische levensduur van 80 – 100 jaar. Voorzover financieel en technisch inpasbaar, wensen van Dorpsbelang Wiuwert inwilligen om de duiker voor kano’s doorvaarbaar te maken. Financiering Uitgangspunt is gehele vervanging van de duiker. De kosten hiervan zonder het inpassen van eventuele wensen van het Wetterskip en Dorpsbelang worden geraamd op € 0,4 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: Uitvoering gereed: 2016 2017 117 N392 De weg van Akkrum via Aldeboarn en Tijnje naar Gorredijk Jubbega, Schurega (herinrichting) Tijnje (Warrebrug) 2015 2015 118 2015 Jubbega noordgrens-westgrens (Schurega) (N392/N380) Probleem De N392 is voor dit wegvak gecategoriseerd als gebiedsontsluitingsweg. Ter plaatse van het buurtschap Jubbega - Schurega geldt een regime van 60 km/u. Op dit wegvak doen zich klachten voor over de rijsnelheid en de afwikkeling van zwaar verkeer. Verder is door diverse partijen de onveiligheid ter hoogte van de oversteek voor de basisschool Mr J.B.Kanschool onder de aandacht gebracht. 1. De rijsnelheid is vooral op het westelijk deel te hoog. 2. De verkeersafwikkeling bij de school (halen-brengen) geeft hinder en onveiligheid). 3. De fiets/voetgangersoversteek bij de bocht in het gedeelte van de N380 is gevaarlijk gesitueerd (te dicht op het kruispunt, te beperkte zichtbaarheid oversteker, in combinatie met de rijsnelheid). 4. Er is geen consistente weginrichting van de markering, verlichting en beplanting, ook in relatie tot de inrichting van de aansluitende wegvakken. 5. De locatie begin en einde van het 60 km-gebied is niet helder, met name aan de westzijde, met aandacht voor de omgevingsfuncties en bebouwingsdichtheid. Voorgestelde maatregelen Een herinrichting van het gebied Schuringa volgens de principes van Shared Space, waarbij de schoolomgeving hoogste prioriteit heeft Beoogd effect Een veilig en breed gedragen oplossing voor het gebied Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande openbare ruimte. Afspraken met derden Voor de uitgangspunten van het plan zal overleg plaatsvinden met gemeente Heerenveen, het dorpsbelang en de politie. Financiering Provincie € 250.000,-- (waarvan € 50.000,-- uit groot onderhoud) Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2015. Planning in 2014/2015 Voorbereiden plannen en uitvoeringsbestek 119 2015 Warrebrug bij Tijnje Probleem De Warrebrug over de Heasleat in de N392 nabij Tijnje is meer dan 50 jaar oud en aan renovatie toe. Enkele onderdelen van de aandrijving hebben hun technische levensduur bereikt en voldoen niet meer aan de huidige veiligheidseisen. De betonnen en stalen draagconstructies zijn niet sterk genoeg voor de verkeersbelastingen uit de geldende NEN-normen. Voorgestelde maatregelen Het vervangen van de aandrijving en de elektrische installatie en het versterken van het betonnen vaste en het beweegbare stalen dek van de brug. Beoogd effect Doel van de renovatie is de technische levensduur van de brug weer met 50 jaar te verlengen en de brug te laten voldoen aan geldende normen en richtlijnen.. Financiering De kosten voor de renovatie worden geraamd op € 1,0 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: 2014 Uitvoering gereed: 2015 120 N393 Van Stiens over de klei naar Harlingen Easterbierum, kom (herinrichting) Vrouwenparochie, kom (herinrichting en onderhoud) Sint Jacobiparochie – Minnertsga (onderhoud) Minnertsga, kom (herinrichting en onderhoud) Tzummarum, kom (herinrichting en onderhoud) 2015 2015 2017 2017 2017 121 2015 bebouwde kom Oosterbierum (N393) Probleem De N393 van Harlingen naar Tzummarum is gecategoriseerd als een erftoegangsweg. De weg heeft een lage intensiteit van 1.500 mvt/etm. Op netwerkniveau vervult de weg geen rol voor het doorgaande verkeer. De huidige inrichting van de N393 in de bebouwde kom voldoet niet aan de wensen van de bewoners. Voor de provincie heeft deze bebouwde komtraverse geen prioriteit en is de inzet vooral gericht op overdracht aan de gemeente. Voorgestelde maatregelen Een herinrichting van de bebouwde kom, mogelijk volgens de principes van Shared Space. Hierbij zal rekening worden gehouden met het gebruik van Lange Zware Vrachtauto’s en landbouwverkeer. Beoogd effect Een fraaie herinrichting die breed gedragen is door bewoners en waar het verkeersgedrag in overeenstemming is met de weg. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op é Romte bevindt Oosterbierum zich in het Klei-gebied Westergo. Het dorp is niet aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Wel is de historische wegenstructuur van belang en de keus van maatregel en materiaal die aansluit bij de stedenbouwkundige aard van de omgeving. Afspraken met derden In het proces om tot overdracht te komen, zijn bestuurlijke afspraken gemaakt met de gemeente Franekeradeel. De provincie is bereid geld in te zetten voor de herinrichting van Oosterbierum omdat de gemeente ook een riante bijdrage levert aan de opwaardering van het openbare ruimte in het dorp. De gemeente zal het initiatief nemen om te komen tot deze planvorming en zal hier derden en de provincie bij betrekken Financiering Provincie € 200.000,-- als extra bovenop de € 90.000 onderhoudsmiddelen Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2015. Planning in 2014/2015 Open planproces getrokken door gemeente, dit plan gaat gemeente uitwerken tot een gedetailleerd ontwerp. De provincie zal hierin adviseren en voor haar eigen weg toetsend optreden. 122 2016 bebouwde kom Vrouwenparochie (Froubuurt) (N393) Probleem De N393 van Tzummarum naar Vrouwenparochie en Stiens, is gecategoriseerd als een erftoegangsweg. De weg heeft een lage intensiteit van 4.000 mvt/etm (telling zonder de effecten van de inmiddels aangelegde Noordwesttangent). Op netwerkniveau vervult de weg geen rol voor het doorgaande verkeer. Naar verwachting wordt het gebruik minder door de Noordwesttangent. Op provinciale schaal richten de provinciale projecten zich echter meer op het op orde brengen van het hoofdwegennet. De herinrichting van de weg door de bebouwde kom dateert van medio jaren 80. De weg is hoognodig aan groot onderhoud toe. De huidige inrichting van de N393 in de bebouwde kom voldoet niet aan de wensen van de bewoners. In het kader van werk met werk maken wordt een andere inrichting beoogd, meer van deze tijd. Voorgestelde maatregelen De inrichting van deze bebouwde kom zou meer toegespitst kunnen worden op verblijven, met eventueel toepassing van de Shared Space-methode. Beoogd effect Een fraaie herinrichting die breed gedragen is door bewoners en waar het verkeersgedrag in overeenstemming is met de weg. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid Herinrichting moet kunnen worden aangelegd binnen de bestaande openbare (verkeers) ruimte. Vrouwenparochie bevindt zich in het Middelzeegebied en is één van dorpen met een specifieke historische structuur van wegen die bij deze dijk- en kruisdorpen hoort. De keus van maatregel en materiaal aanlaten sluiten bij de stedenbouwkundige aard van de omgeving Afspraken met derden Tijdens het proces om tot overdracht van de N393 te komen, zijn bestuurlijke afspraken gemaakt met de gemeente Het Bildt. De provincie is bereid geld in te zetten voor de herinrichting van Vrouwenparochie (provincie is alleen eigenaar van de weg) onder voorwaarde dat de gemeente, als beheerder van een groot deel van de resterende openbare ruimte ook een substantiële bijdrage levert aan de herinrichting. Voor de herinrichting is afgesproken om te komen tot een sober en doelmatig plan. De gemeente zou het initiatief nemen om te komen tot deze planvorming en zal hier derden en de provincie bij betrekken. Het plan zal gezamenlijk worden opgesteld met Dorpsbelang Vrouwenparochie, gemeente Het Bildt en de politie. Financiering Provincie €200.000 als aanvulling op €145.000 groot onderhoud. Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Gemeente Het Bildt € 50.000 (toezegging) Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2015/2016. Planning in 2015 Opstellen plan en dit plan uitwerken tot een gedetailleerd ontwerp. 123 2018 bebouwde kom Minnertsga (N393) Probleem De N393 van Tzummarum naar Vrouwenparochie en Stiens, is gecategoriseerd als een erftoegangsweg. De weg heeft een lage intensiteit van 4.000 mvt/etm (telling zonder de effecten van de inmiddels aangelegde Noordwesttangent). Op netwerkniveau vervult de weg geen rol voor het doorgaande verkeer. Op provinciale schaal richten de provinciale projecten zich echter meer op het op orde brengen van het hoofdwegennet. De herinrichting van de weg door de bebouwde kom dateert van de jaren 90. De weg is aan groot onderhoud toe. De huidige inrichting van de N393 in de bebouwde kom voldoet niet aan de wensen van de bewoners. In het kader van werk met werk maken wordt een andere inrichting beoogd, meer van deze tijd. Voorgestelde maatregelen De inrichting van deze bebouwde kom zou meer toegespitst kunnen worden op verblijven, met eventueel toepassing van de Shared Space-methode. Beoogd effect Een fraaie herinrichting die breed gedragen is door bewoners en waar het verkeersgedrag in overeenstemming is met de weg. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid Herinrichting moet kunnen worden aangelegd binnen de bestaande openbare (verkeers)ruimte. Minnertsga bevindt zich in het Kleigebied Westergo, grenzend aan het Middelzeegebied. Het dorp is niet aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Wel is de historische structuur van wegen van belang en de keus van maatregel en materiaal in relatie tot de stedenbouwkundige aard van de omgeving. Afspraken met derden Tijdens het proces om tot overdracht van de N393 te komen, zijn bestuurlijke afspraken gemaakt met de gemeente Het Bildt. De provincie is bereid geld in te zetten voor de herinrichting van Minnertsga (provincie is alleen eigenaar van de weg) onder voorwaarde dat de gemeente, als beheerder van een groot deel van de resterende openbare ruimte ook een substantiële bijdrage levert aan de herinrichting. Voor de herinrichting is afgesproken om te komen tot een sober en doelmatig plan. De gemeente zou het initiatief nemen om te komen tot deze planvorming en zal hier derden en de provincie bij betrekken. Het plan zal gezamenlijk worden opgesteld met Dorpsbelang Minnertsga, gemeente Het Bildt en de politie. Financiering Provincie €200.000 als aanvulling op € 65.000 groot onderhoud. Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Gemeente Het Bildt €150.000 (toezegging) Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2018. Planning in 2015 Overeenkomst opstellen met de gemeente Het Bildt. 124 2017 bebouwde kom Tzummarum (N393) Probleem De N393 van Harlingen naar Tzummarum is gecategoriseerd als een erftoegangsweg. De weg heeft een lage intensiteit van 1.500 mvt/etm. Op netwerkniveau vervult de weg geen rol voor het doorgaande verkeer. De huidige inrichting van de N393 in de bebouwde kom voldoet niet aan de wensen van de bewoners. Voor de provincie heeft deze bebouwde komtraverse geen prioriteit en is de inzet vooral gericht op overdracht aan de gemeente. Voorgestelde maatregelen Een herinrichting van de bebouwde kom, mogelijk volgens de principes van Shared Space. Beoogd effect Een fraaie herinrichting die breed gedragen is door bewoners en waar het verkeersgedrag in overeenstemming is met de weg. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op ‘e Romte bevindt Tzummarum zich in het Klei-gebied Westergo. Het dorp is niet aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Wel is de historische wegenstructuur van belang en de keus van maatregel en materiaal in relatie tot de stedenbouwkundige aard van de omgeving. Afspraken met derden In het proces om tot overdracht te komen, zijn bestuurlijke afspraken gemaakt met de gemeente Franekeradeel. De provincie is bereid geld in te zetten voor de herinrichting van Tzummarum onder omdat de gemeente ook een riante bijdrage levert aan de opwaardering van het openbare ruimte in het dorp. De gemeente zal het initiatief nemen om te komen tot deze planvorming en zal hier derden en de provincie bij betrekken Financiering Provincie € 200.000,-- bovenop de geplande €150.000 onderhoudsmiddelen. Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Gemeente Franekeradeel draagt bij. Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2017. Planning in 2015 Open planproces getrokken door gemeente, dit plan gaat gemeente uitwerken tot een gedetailleerd ontwerp. De provincie zal hierin adviseren en voor haar eigen weg toetsend optreden. 125 N393 Groot Onderhoud Deklagen Probleem Schade aan verharding, veelal als gevolg van gebruik en levensduur. Voorgestelde maatregelen Aanbrengen van nieuwe verharding in de vorm van slijt- en deklagen of herstraten. Beoogd effect Herstel schade conform onderhoudsbeleidskaders. Duurzaamheid Waar mogelijk worden de werkzaamheden in het kader van het grootschalig onderhoud aan deklagen gecombineerd met overige projecten (bijvoorbeeld de haltevoorzieningen, kleine reconstructies en kleine infrastructurele knelpunten). Vrijkomende materialen die voor hergebruik in aanmerking komen, worden of in het bestaande werk of in andere werken toegepast (bijvoorbeeld freesasfalt). De nieuw aan te brengen markeringen zullen bestaan uit duurzame materialen (agglomeraat) volgens de ‘DEHK-normering’ (essentiële herkenbaarheidkenmerken). Afspraken met derden In verband met stremmingen en omleidingroutes vindt overleg plaats met gemeenten, openbaar vervoer, bedrijven en politie. Financiering Per jaar is voor de gehele provincie een budget van afgerond € 2.350.000, - beschikbaar. Dit wordt vanaf de begroting 2015 als reservering opgenomen, hierdoor kunnen jaarlijkse fluctuaties binnen dit budget opgevangen worden. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. 2015 N393, hoofdrijbaan kom Vrouwenparochie Hectometer 3.35 – 4.94 2017 N393, hoofdrijbaan Sint Jacobiparochie - Minnertsga Hectometer 11.54 – 12.16 N393, hoofdrijbaan kom Minnertsga Hectometer 13.10 – 14.37 N393, hoofdrijbaan kom Tzummarum Hectometer 16.62 – 17.43 126 N910 Van Dokkum via Kollum naar Buitenpost Stroobossertrekweg (fietspad) 2015 127 2015 Stroobossertrekweg fietspad fase 2b (N910) Probleem Er is hier sprake van verkeersveiligheidsproblemen door te hoge rijsnelheden op een smalle weg met gemengd verkeer. Een opwaardering naar een gebiedsontsluitingsweg is binnen het huidige profiel niet realiseerbaar. Voorgestelde maatregelen Aanleg van een fietspad Dokkum - Dinzerbrug langs de Trekvaart. Beoogd effect De verkeersveiligheid is verbeterd. Ruimtelijke kwaliteit De ruimtelijke kwaliteit is gewaarborgd door een visie en ontwerpschets van een aantal landschapsarchitecten. De Trekweg neemt op het tracé telkens een vorm aan die past bij het landschapstype dat zij doorsnijdt. Het ontwerp is tot stand gekomen zonder de landelijk unieke en ongerepte kwaliteit van de combinatie trekweg-trekvaart geweld aan te doen en zelfs op delen in oude luister te herstellen. Duurzaamheid In het project is gebruik gemaakt van natuurlijke materialen en is in het bijzonder gekeken naar verlichtingstypen die de landelijke omgeving zo weinig mogelijk lichtvervuiling geeft. Afspraken met derden Er is sprake van een open planproces waarbij meerdere gemeenten zijn betrokken. Financiering Provincie € 2.300.000,Tijdschema/mijlpalen Oplevering belangrijkste herinrichting in 2009 Planning in 2014 Nadat aanvankelijk een fietspad op vlonders de enig betaalbare optie leek, wordt nu een traditionele uitvoering (op de oever) onderzocht. De grondverwerving is tijdrovender dan verwacht. Hiervoor is aansluiting gezocht bij de kavelruil van de Centrale As. De aanleg van het fietspad wordt ondergebracht in het contract van DCA en vindt plaats in afstemming met de werkzaamheden van DCA. Daardoor schuift de uitvoering door naar 2015. Historie van het project In een multidisciplinair planproces is gekomen tot een historisch-landschappelijk verantwoorde en verkeersveilige situatie die het verkeer in de streek naar behoren kan faciliteren. Het project heeft als één van de 7 partners deelgenomen aan het Europese Interreg IIIB Shared Space project. 128 N919 Van Oosterwolde naar de provinciegrens bij Veenhuizen Oosterwolde, Klazinga (fietsoversteek) Oosterwolde, De Knolle (fietsoversteek) Oosterwolde, Rijweg (fietsoversteek) 2016 2016 2016 129 2016 afslag Oosterwolde Klazinga (N919) Probleem De N919 is ter hoogte van dit kruispunt een gebiedsontsluitingsweg met een lokale functie. Zodra de reconstructie van de N381 gereed is, zal de betekenis van de N919 van minder belang zijn op netwerkniveau in de relatie Veenhuizen - Assen. Nu is er nog sprake van sluipverkeer. De inrichting voldoet niet aan de eisen die aan een gebiedsontsluitingsweg worden gesteld. Fietsers moeten via een kruisingsvlak met twee rijstroken, samen in het overige verkeer oversteken. De intensiteit van het wegverkeer is middelmatig (6000 mvt/etm) en van het (brom)fietsverkeer ook middelmatig (100 - 500 fts/etm). In nauw overleg met de gemeente zal de hele route worden nagegaan welke veiligheidsmaatregel hier nodig is om de fietsers veilig te laten oversteken. Voorgestelde maatregelen Een rotonde of anders ingerichte fietsoversteek Beoogd effect Verbeteren oversteekbaarheid en veiligheid voor fietsers Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op ‘e Romte bevindt het kruispunt zich in de Zuidelijke Wouden. Eén van de relevante kernkwaliteiten in dit gebied voor dit project is de beplanting langs de wegen. Afspraken met derden Voorafgaand aan de uitvraag van het plan zal overleg plaatsvinden met de lokale bevolking, de gemeente Ooststellingwerf en de politie. Financiering Provincie € 600.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2016. Planning in 2015 Opstellen standaardmodellen en contracten voor innovatieve aanbestedingvorm. 130 2016 afslag Oosterwolde De Knolle (N919) De N919 is ter hoogte van dit kruispunt een gebiedsontsluitingsweg met een lokale functie. Zodra de reconstructie van de N381 gereed is, zal de betekenis van de N919 van minder belang zijn op netwerkniveau in de relatie Veenhuizen - Assen. Nu is er nog sprake van sluipverkeer. De inrichting voldoet niet aan de eisen die aan een gebiedsontsluitingsweg worden gesteld. Fietsers moeten via een kruisingsvlak met twee rijstroken, samen in het overige verkeer oversteken. De intensiteit van het wegverkeer is middelmatig (6000 mvt/etm) en van het (brom)fietsverkeer ook middelmatig (100 - 500 fts/etm). In de periode 2006-2011 is op deze locatie één fiets gerelateerd ongeval geregistreerd. In nauw overleg met de gemeente zal de hele route worden nagegaan welke veiligheidsmaatregel hier nodig is om de fietsers veilig te laten oversteken. Voorgestelde maatregelen Een veilig ingerichte fietsoversteek Oostelijk van het kruispunt ter hoogte van hm 15,5 bevinden zich bushaltes waarvan de ligging niet optimaal is vanuit verkeersveiligheidsoogpunt. Ook dit wordt in het werk opgepakt. Beoogd effect Verbeteren oversteekbaarheid en veiligheid voor fietsers Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op ‘e Romte bevindt het kruispunt zich in de Zuidelijke Wouden. Eén van de relevante kernkwaliteiten in dit gebied voor dit project is de beplanting langs de wegen. Afspraken met derden Voorafgaand aan de uitvraag van het plan zal overleg plaatsvinden met de lokale bevolking, de gemeente Ooststellingwerf en de politie. Financiering Provincie € 150.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2016. Planning in 2015 Opstellen standaardmodellen en contracten voor innovatieve aanbestedingvorm. 131 2016 afslag Oosterwolde Rijweg (N919) De N919 is ter hoogte van dit kruispunt een gebiedsontsluitingsweg met een lokale functie. Zodra de reconstructie van de N381 gereed is, zal de betekenis van de N919 van minder belang zijn op netwerkniveau in de relatie Veenhuizen - Assen. Nu is er nog sprake van sluipverkeer. De inrichting voldoet niet aan de eisen die aan een gebiedsontsluitingsweg worden gesteld. Fietsers moeten via een kruisingsvlak met twee rijstroken, samen in het overige verkeer oversteken. De intensiteit van het wegverkeer is middelmatig (6000 mvt/etm) en van het (brom)fietsverkeer hoog (≥ 500 fts/etm). In nauw overleg met de gemeente zal de hele route worden nagegaan welke veiligheidsmaatregel hier nodig is om de fietsers veilig te laten oversteken. Voorgestelde maatregelen Een rotonde of anders ingerichte fietsoversteek Beoogd effect Verbeteren oversteekbaarheid en veiligheid voor fietsers Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De maatregelen kunnen worden aangelegd binnen de bestaande verkeersruimte. In de Structuurvisie Grutsk op ‘e Romte bevindt het kruispunt zich in de Zuide-lijke Wouden. Eén van de relevante kernkwaliteiten in dit gebied voor dit project is de beplanting langs de wegen. Afspraken met derden Voorafgaand aan de uitvraag van het plan zal overleg plaatsvinden met de lokale bevolking, de gemeente Ooststellingwerf en de politie. Financiering Provincie € 600.000,-Diverse moties PS 3 juli 2013 (extra programma 18 miljoen). Tijdschema/mijlpalen Uitvoering en oplevering in 2016. Planning in 2015 Opstellen standaardmodellen en contracten voor innovatieve aanbestedingvorm. 132 N924 Van Heerenveen onder langs het Tjeukemeer naar Oosterzee de aansluiting op de A6 Vierhuis, Ruijtenschildtbrug (vervanging brug) 2015 Fietspad Broeresleat – Delfstrahuizen (onderhoud)2015 133 2015 Ruijtenschildtbrug te Vierhuis Probleem De Ruijtenschildtbrug is in 1960 gebouwd en ligt in de provinciale weg N924 over de Broeresleat of Fjouwerhúster Feart. Uit een gehouden inspectie blijkt dat het brugdek scheuren vertoont die van constructieve aard zijn. Bij de herberekening van de brug blijkt dat door constructieve onvolkomenheden diep in de brugconstructie deze niet voldoet aan de vereiste veiligheidseisen. De doorvaarhoogte en -breedte van de brug zijn te klein voor de vaarwegklasse van de Broeresleat. Voorgestelde maatregelen Een renovatie van de brug lost deze constructieve onvolkomenheden niet op. De brug vervangen is de enige oplossing. Beoogd effect De Ruijtenschildtbrug vervangen door een nieuwe brug die voldoet aan de huidige beleidslijn, veiligheidseisen en technische normen en richtlijnen. De doorvaarhoogte van de brug wordt vergroot naar 2,60 m en de doorvaarbreedte naar ca. 13 m. Financiering De kosten voor de vervanging worden geraamd op € 4 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: Uitvoering gereed: 2012 2015 134 N924 Groot Onderhoud Deklagen Probleem Schade aan verharding, veelal als gevolg van gebruik en levensduur. Voorgestelde maatregelen Aanbrengen van nieuwe verharding in de vorm van slijt- en deklagen of herstraten. Beoogd effect Herstel schade conform onderhoudsbeleidskaders. Duurzaamheid Waar mogelijk worden de werkzaamheden in het kader van het grootschalig onderhoud aan deklagen gecombineerd met overige projecten (bijvoorbeeld de haltevoorzieningen, kleine reconstructies en kleine infrastructurele knelpunten). Vrijkomende materialen die voor hergebruik in aanmerking komen, worden of in het bestaande werk of in andere werken toegepast (bijvoorbeeld freesasfalt). De nieuw aan te brengen markeringen zullen bestaan uit duurzame materialen (agglomeraat) volgens de ‘DEHK-normering’ (essentiële herkenbaarheidkenmerken). Afspraken met derden In verband met stremmingen en omleidingroutes vindt overleg plaats met gemeenten, openbaar vervoer, bedrijven en politie. Financiering Per jaar is voor de gehele provincie een budget van afgerond € 2.350.000, - beschikbaar. Dit wordt vanaf de begroting 2015 als reservering opgenomen, hierdoor kunnen jaarlijkse fluctuaties binnen dit budget opgevangen worden. Voor de korte termijn (2015 en 2016) is het uitvoeringsjaar goed in te schatten. De laatste drie jaar (2017 tot en met 2019) zijn afhankelijk van meerdere factoren en moeten daardoor gezien worden als een indicatie. 2015 N924, fietspad Broeresleat - Delfstrahuizen Hectometer 6.50 – 10.40 135 3.2. Projecten provinciale vaarwegen A02 A04 A05 A15 A16 A20 A22 A23 A37 Van Harinxmakanaal (opwaardering) Johan Frisokanaal: Brug over sluis Stavoren (renovatie) Brug Warns (vervangen assen) Dokkumer Grutdjip, brug Engwierum (renovatie) De Lits (onderhoudsbaggerwerk) Stroobosser Trekfeart: Diverse bruggen (renovatie) Brug Gerben Allesverlaat (vervangen) Heafeart (onderhoudsbaggerwerk) De Tsjonger: Turfroute (onderhoudsbaggerwerk) sluis II Jubbega-Schurega (renovatie) Engelenfeart (onderhoudsbaggerwerk) Boalserter Feart, brug Baard (renovatie) 2014 e.v. blz. …. 2014 2014 2018 2015 2016 2017 2015 2015 e.v. 2016 2015 2016 136 Opwaardering Van Harinxmakanaal Probleem Het van Harinxmakanaal loopt van Harlingen naar Fonejacht. Het kanaal is in eigendom van en in beheer en onderhoud bij de Provincie. Alhoewel het kanaal in het PVVP is geclassificeerd als CEMT klasse IV voldoet het niet aan de bijbehorende eisen. Het profiel is op belangrijke delen van het kanaal te smal en te ondiep en de bruggen voldoen net aan klasse III. Bestuurlijk bestaat de wens het kanaal op te waarderen tot een volwaardig klasse IV. In het verleden is de verhoging van de jaarlijkse vergoeding voor het onderhoud- en beheer stelselmatig door het Rijk afgehouden. Op het kanaal is daardoor momenteel sprake van een forse onderhoudsachterstand, in het bijzonder de oevers. In het kader van het convenant over de nieuwe beheersituatie op de hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl, die met het Rijk in 2012 is gesloten, zijn ook afspraken gemaakt over de afkoop van het beheer en onderhoud, de vervanging van kunstwerken en het achterstallig onderhoud op het Van Harinxmakanaal. Daarmee heeft de provincie de mogelijkheid gekregen naar eigen inzicht het beheer en onderhoud van het kanaal in te richten. De kunstwerken in het kanaal behoeven niet vervangen te worden vanuit het scheepvaartbelang. Ondanks de beperkte afmetingen, kunnen schepen met gereduceerde snelheid passeren. Wegens de geringe brughoogte van diverse bruggen, moeten bruggen meer draaien, waardoor momenteel in en rond Leeuwarden capaciteitsproblemen voor het wegverkeer ontstaan. Als onderdeel van het project ‘Vrij Baan’ zullen veel van de huidige knelpunten in 2016 zijn opgelost. Alleen de beide spoorbruggen en de van Harinxmabruggen in Leeuwarden blijven knelpunten. Op termijn zullen hier ook oplossingen voor moeten komen. De sluis in Harlingen, de Koningsbrug en de brug bij Kiesterzijl, de Frisiabrug en de brug Dronrijp vormen voor de klasse IV vaart geen direct knelpunt en kunnen blijven bestaan. Voor de huidige Stationsbrug te Franeker geldt dat deze in combinatie met de zeer krappe bocht aan de westzijde van brug en rekening houdend met de schaalvergroting in de beroepsvaart, zeker op termijn lastig passeerbaar zal zijn. Binnenkort wordt echter de Stationsbrug gedeeltelijk vernieuwd, dan wordt ook de doorvaartbreedte van de brug vergroot en zal het knelpunt dus minder groot worden. Voorgestelde maatregelen De deal met Rijkswaterstaat over het extra achterstallig onderhoud is inmiddels afgerond. Met het Rijk is een bedrag van € 20 mln ineens overeengekomen als afkoop voor het achterstallig onderhoud op het kanaal. (kunstwerken, oevers en baggeren). Tezamen met de afkoopsom voor het structurele beheer en onderhoud en de eenmalige vervanging van de kunstwerken, komt de totale afkoopsom op € 115 mln. Op basis van dit totaal bedrag is een plan van aanpak opgesteld en is een tweetal financiële scenario’s ontwikkeld. Ieder met een ander financieel resultaat van de afkoopsommen na 30 jaar. In deze financiële scenario’s is uitgaan van een verschillende uitvoeringsprogrammering voor het wegwerken van het achterstallig onderhoud en de structurele middelen voor het groot onderhoud. Op basis van het zgn. minimum variant is een meerjarenprogramma voor het wegwerken van het achterstallig onderhoud van het kanaal opgesteld. 137 Aan de Staten is bij de behandeling van het plan van aanpak de toezegging gedaan dat een notitie zal worden opgesteld omtrent de nut en noodzaak en mogelijkheden tot opwaardering van het Van Harinxmakanaal. Deze notitie is inmiddels aan de Staten aangeboden. Uit de opgestelde analyse blijkt dat ten opzichte van de situatie in 2007 weinig is gewijzigd en dat op basis van de huidige intensiteiten op deze vaarweg geen directe noodzaak is tot een opwaardering naar een klasse IV-kanaal. Een aanpak van het kanaal lijkt gelet op de voortgaande schaalvergroting in de beroepsvaart wel wenselijk. Hiervoor zijn een aantal varianten beschreven die eventueel zelfs gefaseerd kunnen worden uitgevoerd. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De inpassing van het project in de omgeving is van groot belang. Voor de oevers geldt dat bij vervanging zoveel mogelijk natuurlijke oevers worden toegepast. Het ruimtegebruik neemt hierdoor wel toe en er zal wellicht op sommige locaties grond moeten worden aangekocht. Voordeel is dat er ecologische zones langs het kanaal ontstaan, waar dieren gemakkelijk in en uit het kanaal kunnen. De levensduur van een natuurlijke oever (met stortsteen) is vele malen langer dan die van de huidige houten damwanden. Ook dempen dergelijke oevers de golfslag wat de veiligheid op het kanaal voor met name de recreatievaart ten goede komt. De investeringskosten zijn iets hoger, maar de onderhoudskosten zijn fors lager dan bij de huidige constructie. Duurzaamheid: Dit aspect wordt bij de uitwerking van de plannen opgepakt. Afspraken met derden: Omtrent de beoogde opwaardering zijn gesprekken gevoerd met onder meer de Schuttevaer en de gebruikers van het kanaal. Financiering: Met het Rijk is een totale afkoopsom overeengekomen van € 120 miljoen. De maatregelen opgenomen in het uitvoeringsprogramma worden bekostigd uit deze afkoopsom. Mogelijke opwaardering van het kanaal vraag specifieke financiering. Gelet op de motie van de staten kan de afkoopsom hiervoor niet worden benut. In de door de Staten gevraagde notitie “nut of noodzaak opwaardering Van Harinxmakanaal” worden een aantal varianten voor opwaardering van het kanaal beschreven. Tijdschema/mijlpalen: De aanpak van het achterstallig onderhoud vindt plaats in 2014 en verdere jaren. De Stationsbrug te Franeker wordt in de periode 2014-2015 vervangen. De renovatie van de brug Dronrijp wordt in de periode 2014-2016 uitgevoerd. Momenteel wordt de aanpak van een deel van de oevers voorbereid zodat deze in 2015 kunnen worden uitgevoerd. Ook is inmiddels gestart met de voorbereiding van de vervanging van de remmingwerken van de spoorbruggen (HRM en HRMK) in Leeuwarden en in 2015 en 2016 zullen de nieuwe remmingwerken worden geplaatst. 138 2014 Brug Johan Friso sluis te Stavoren Probleem Onderdelen van de brug over de Johan Friso sluis te Stavoren verkeren in een dermate slechte staat dat aanpak op de korte termijn noodzakelijk is. Voorgestelde maatregelen Renovatie Beoogd effect De brug deels renoveren waardoor weer wordt voldaan een de huidige veiligheidseisen, normen en richtlijnen. Financiering De kosten voor de renovatie worden geraamd op € 0,5 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Het werk is in 2014 opgeleverd. 139 2014 Brug Warns te Warns Probleem Bij doorrekening van de assen van de brug is gebleken dat de assen in de draaipunten van de balans aan het einde zijn van de technische levensduur en daardoor niet meer de vereiste veiligheid hebben. Het noordelijk landhoofd is doorgerekend met geavanceerde rekenprogrammatuur en op basis van nieuwe bodemgegevens. Hiermee is aangetoond dat het vermeende stabiliteitsprobleem niet aanwezig is. Voorgestelde maatregelen De assen in de draaipunten van de balans vervangen door een nieuwe assen. Beoogd effect De brug constructief veilig maken zodat deze zonder renovatie weer 50 jaar mee gaat. Financiering De kosten voor het vervangen van de assen worden geraamd op € 300.000 exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: Uitvoering gereed: gestart in 2012 2014 Het vervangen van de assen wordt meegenomen in het project “Capaciteitsuitbreiding Johan Frisosluis” 140 2018 Brug Dokkumer Grutdjip te Engwierum Probleem Deze brug is gebouwd in 1961. Enkele onderdelen van de aandrijving hebben hun technische levensduur bereikt en voldoen niet meer aan de huidige veiligheidseisen. De betonnen en stalen draagconstructies zijn niet sterk genoeg voor de verkeersbelastingen uit de geldende NEN-normen. Voorgestelde maatregelen Het vervangen van de aandrijving en de elektrische installatie en het versterken van het betonnen vaste dek en het versterken of vervangen van het beweegbare stalen dek van de brug. De brug wordt al op afstand bediend zodat het functieloze bedieningsgebouw gesloopt kan worden. Beoogd effect Doel van de renovatie is de technische levensduur van de brug weer met 50 jaar te verlengen en de brug te laten voldoen aan geldende normen en richtlijnen. Financiering De kosten voor de renovatie worden, geraamd op € 2,0 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: Uitvoering gereed: 2016 2018 141 2015 Onderhoudsbaggerwerk De Lits Probleem Als gevolg van de aanwas van baggerspecie wordt de waterdiepte van de vaarweg geringer. Op termijn levert dit belemmeringen op ten aanzien van de toegelaten diepgang voor zowel de beroeps- en recreatieve scheepvaart. Voorgestelde maatregelen Het verwijderen van de aanwezige baggerspecie vanaf de zogenaamde ingrijpdiepte tot de geadviseerde baggerdiepte. De diepte is afhankelijk van de classificatie van de vaarweg. Beoogd effect Een vaarweg die voldoet aan de maatvoering welke in het PVVP is vastgesteld en waar zonder problemen met de toegelaten scheepsafmeting gevaren kan worden. Duurzaamheid Tijdens de uitvoering van het onderhoudsbaggerwerk zal onderzocht worden op welke wijze de vrijkomende baggerspecie hergebruikt kan worden. Dit hergebruik kan in zowel provinciale werken als werken van derden. Centraal hierin staat het project “Grip op Grond”. Afspraken met derden Streven is om de onderhoudsbaggerwerkzaamheden integraal uit te voeren. Hiervoor zal in een vroegtijdig stadium contact worden opgenomen met gemeentes, Wetterskip Fryslân, en eventuele jachthaven beheerders. Financiering Provincie € 500.000 Planning Uitvoering in 2014/2015 142 2016 Bruggen over de Stroobosser Trekfeart Probleem Over de Stroobosser Trekfeart in de gemeenten Achtkarspelen, Kollumerland en Dantumadeel liggen diverse bruggen die rond 1900 zijn gebouwd. Ze zijn opgebouwd uit gemetselde landhoofden en een brugdek van stalen liggers met houten dekplanken. Op alle bruggen geldt een aslastbeperking van 4,8 ton maar met een ontheffing tot het dubbele. Het eikenhouten dek van deze bruggen. niet sterk genoeg voor de verkeersbelastingen uit de geldende NEN-normen maar ook niet voor de aslasten waarvoor momenteel ontheffingen zijn verleend (max. 9,6 ton). Van de funderingen van de bruggen zijn geen gegevens bekend en is dus ook de exacte draagkracht onbekend. Voorgestelde maatregelen In een volgende stap zal nader onderzoek gedaan worden naar de draagkracht van de funderingen van de bruggen en meer in detail nagegaan worden welk (zwaar) verkeer over iedere brug gaat. Het vervangen van de houten dekken door dekken van tropisch hardhout en mogelijk het aanpassen van de fundering waardoor kan het bestaande gebruik gecontinueerd kan worden. Versterken tot aslasten van 30 ton conform de geldende NEN-normen is in het licht van het huidige beperkte gebruik niet voor al de bruggen nuttig en zou een relatief hoge investering vergen. De bruggen zijn beeldbepalende elementen in het landschap Beoogd effect Doel van de renovatie is de technische levensduur van de brug weer met 50 jaar te verlengen en de brug te laten voldoen aan geldende normen en richtlijnen rekening houdend met het huidige gebruik wat betreft aslast. Financiering De kosten voor de renovatie worden, geraamd op € 0,7 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: Uitvoering gereed: 2015 2016. 143 2017 Brug Gerben Allesverlaat in Gerkesklooster Probleem De betonnen brug over de Stroobossertrekfeart waar deze uitkomt in het Prinses Margrietkanaal is niet sterk genoeg volgens de nu geldende rekennormen. De brug is in ongeveer 1940 gebouwd. Gegevens over de hoeveelheid en verdeling van het betonstaal in het brugdek zijn niet meer beschikbaar. Voorgestelde maatregelen Brug vervangen door een nieuwe brug. Beoogd effect Een nieuw kunstwerk met een technische levensduur van 80 – 100 jaar. Financiering Uitgangspunt is gehele vervanging van de brug. De kosten hiervan worden geraamd op € 4 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: Uitvoering gereed: 2015 2017 144 2015 Onderhoudsbaggerwerk Heafeart Probleem Als gevolg van de aanwas van baggerspecie wordt de waterdiepte van de vaarweg geringer. Op termijn levert dit belemmeringen op ten aanzien van de toegelaten diepgang voor zowel de beroeps- en recreatieve scheepvaart. Voorgestelde maatregelen Het verwijderen van de aanwezige baggerspecie vanaf de zogenaamde ingrijpdiepte tot de geadviseerde baggerdiepte. De diepte is afhankelijk van de classificatie van de vaarweg. Beoogd effect Een vaarweg die voldoet aan de maatvoering welke in het PVVP is vastgesteld en waar zonder problemen met de toegelaten scheepsafmeting gevaren kan worden. Duurzaamheid Tijdens de uitvoering van het onderhoudsbaggerwerk zal onderzocht worden op welke wijze de vrijkomende baggerspecie hergebruikt kan worden. Dit hergebruik kan in zowel provinciale werken als werken van derden. Centraal hierin staat het project “Grip op Grond”. Afspraken met derden Streven is om de onderhoudsbaggerwerkzaamheden integraal uit te voeren. Hiervoor zal in een vroegtijdig stadium contact worden opgenomen met gemeentes, Wetterskip Fryslân, en eventuele jachthaven beheerders. Financiering Provincie € 550.000,= Planning Voorbereiding 2014 Uitvoering in 2015 145 2015 Onderhoudsbaggerwerk Turfroute Betreft: De Tsjonger en Opsterlânske Kompanjonsfeart, ged. Gorredijk- Oosterwolde Probleem Als gevolg van de aanwas van baggerspecie wordt de waterdiepte van de vaarweg geringer. Op termijn levert dit belemmeringen op ten aanzien van de toegelaten diepgang voor zowel de beroeps- en recreatieve scheepvaart. Voorgestelde maatregelen Het verwijderen van de aanwezige baggerspecie vanaf de zogenaamde ingrijpdiepte tot de geadviseerde baggerdiepte. De diepte is afhankelijk van de classificatie van de vaarweg. Beoogd effect Een vaarweg die voldoet aan de maatvoering welke in het PVVP is vastgesteld en waar zonder problemen met de toegelaten scheepsafmeting gevaren kan worden. Duurzaamheid Tijdens de uitvoering van het onderhoudsbaggerwerk zal onderzocht worden op welke wijze de vrijkomende baggerspecie hergebruikt kan worden. Dit hergebruik kan in zowel provinciale werken als werken van derden. Centraal hierin staat het project “Grip op Grond”. Afspraken met derden Streven is om de onderhoudsbaggerwerkzaamheden integraal uit te voeren. Hiervoor zal in een vroegtijdig stadium contact worden opgenomen met gemeentes, Wetterskip Fryslân, en eventuele jachthaven beheerders. Financiering Provincie € 600.000 (2015: €200.000, 2016: € 300.000, 2017: € 100.000) Planning Uitvoering in 2015/2016/2017 146 2015 Onderhoudsbaggerwerk Turfroute Betreft: De Tsjonger en Opsterlânske Kompanjonsfeart, ged. Sluis I t/m Sluis III. Probleem Als gevolg van de aanwas van baggerspecie wordt de waterdiepte van de vaarweg geringer. Op termijn levert dit belemmeringen op ten aanzien van de toegelaten diepgang voor zowel de beroeps- en recreatieve scheepvaart. Voorgestelde maatregelen Het verwijderen van de aanwezige baggerspecie vanaf de zogenaamde ingrijpdiepte tot de geadviseerde baggerdiepte. De diepte is afhankelijk van de classificatie van de vaarweg. Beoogd effect Een vaarweg die voldoet aan de maatvoering welke in het PVVP is vastgesteld en waar zonder problemen met de toegelaten scheepsafmeting gevaren kan worden. Duurzaamheid Tijdens de uitvoering van het onderhoudsbaggerwerk zal onderzocht worden op welke wijze de vrijkomende baggerspecie hergebruikt kan worden. Dit hergebruik kan in zowel provinciale werken als werken van derden. Centraal hierin staat het project “Grip op Grond”. Afspraken met derden Streven is om de onderhoudsbaggerwerkzaamheden integraal uit te voeren. Hiervoor zal in een vroegtijdig stadium contact worden opgenomen met gemeentes, Wetterskip Fryslân, en eventuele jachthaven beheerders. Financiering Provincie € 200.000 (2014: € 50.000 en 2015: € 150.000) Planning Voorbereiding 2014 Uitvoering in 2015 147 2016 Sluis II in de Tsjonger bij Jubbega-Schurega Probleem De provinciale Sluis II nabij Jubbega-Schurega ligt in de Tsjonger en is ruim 116 jaar oud. De wanden van de kolk buigen iets uit. In 2007 zijn er reeds herstel maatregelen genomen echter zijn de problemen niet voldoende opgelost. Voorgestelde maatregelen De wanden van de kolk te vervangen door nieuwe wanden met fundering en daarbij de uiterlijke verschijningsvorm gelijk houden. Gelijktijdig met de werkzaamheden de rest van de sluis te renoveren. Beoogd effect Doel van de renovatie is dat de sluis weer met 50 jaar vooruit kan zonder grootschalige renovatie. Financiering De kosten voor de renovatie worden geraamd op € 1,5 miljoen en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: 2016 Uitvoering gereed: 2016 148 2015 Onderhoudsbaggerwerk Engelenfeart Probleem Als gevolg van de aanwas van baggerspecie wordt de waterdiepte van de vaarweg geringer. Op termijn levert dit belemmeringen op ten aanzien van de toegelaten diepgang voor zowel de beroeps- en recreatieve scheepvaart. Voorgestelde maatregelen Het verwijderen van de aanwezige baggerspecie vanaf de zogenaamde ingrijpdiepte tot de geadviseerde baggerdiepte. De diepte is afhankelijk van de classificatie van de vaarweg. Beoogd effect Een vaarweg die voldoet aan de maatvoering welke in het PVVP is vastgesteld en waar zonder problemen met de toegelaten scheepsafmeting gevaren kan worden. Duurzaamheid Tijdens de uitvoering van het onderhoudsbaggerwerk zal onderzocht worden op welke wijze de vrijkomende baggerspecie hergebruikt kan worden. Dit hergebruik kan in zowel provinciale werken als werken van derden. Centraal hierin staat het project “Grip op Grond”. Afspraken met derden Streven is om de onderhoudsbaggerwerkzaamheden integraal uit te voeren. Hiervoor zal in een vroegtijdig stadium contact worden opgenomen met gemeentes, Wetterskip Fryslân, en eventuele jachthaven beheerders. Financiering Provincie € 300.000 Planning Uitvoering in 2015/2016 149 2016 Brug te Baard Probleem De provinciale brug over de Boalserter Feart te Baard verkeert in een zeer matige staat. Belangrijke onderdelen hebben hun technische levensduur bereikt of voldoen niet aan de benodigde veiligheidseisen. Voorgestelde maatregelen Te weinig bestaande onderdelen zijn nog bruikbaar om een renovatie rendabel te maken. Uitgangspunt is dan ook het vervangen van de brug. De brug wordt nogmaals onderzocht om te kijken of een renovatie toch haalbaar is. Beoogd effect De brug te vervangen door een nieuwe brug die voldoet aan de huidige veiligheidseisen, nieuw beleid, normen en richtlijnen. Financiering De kosten voor de renovatie worden geraamd op € 2,3 miljoen exclusief btw en komen geheel ten laste van het Meerjaren Programma Kunstwerken. Planning Start voorbereiding: Uitvoering gereed: 2015 2016 150 3.3. De projecten aan het spoor Aanpassen overweg Rotstergaasterweg Heerenveen Versnellen spoorbrug Van Harinxmakanaal (L’warden-Zwolle) Spoortunnel Wolvega Extra sneltrein Leeuwarden – Groningen Station Leeuwarden Werpsterhoek 2015 2015 2016 2018 2014 - 2020 151 2015 Aanpassen overweg Rotstergaastweg Heerenveen Probleem In 2021 is het aantal treinen tussen Leeuwarden en Zwolle uitgebreid naar 4 treinen per uur per richting. De eerste stap van 2 naar 3 treinen op het baanvak Leeuwarden-Meppel heeft inmiddels plaatsgevonden. Het is de bedoeling dat in 2017 een 4e trein op dit traject gaat rijden. Hierdoor is het onder andere nodig om de spoorwegveiligheid op de overweg Rotstergaastweg te Heerenveen te vergroten. Voorgestelde maatregelen De spoorkruising in de Rotstergaastweg is een intensief gebruikte overweg met relatief veel vrachtverkeer. Op dit moment moeten fietsers er twee keer de weg oversteken. In de nieuwe situatie blijven de fietsers aan één kant fietsen en krijgt het vrachtverkeer meer ruimte om de bocht te nemen. De overweg maakt onderdeel van het evenementenstation Thialf Heerenveen. Binnen het project wordt gekeken of de looproute tussen het IJsstadion en het IJsstation verbeterd kan worden. Beoogd effect Primair doel is de vergroting van de spoorwegveiligheid. Secundair wordt gekeken of de loopverbinding tussen het evenementenstation en het IJsstadion verbeterd kan worden. Ruimtelijke kwaliteit De maatregelen hebben geen effect op ruimtelijke kwaliteit. Afspraken met derden Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met ProRail en gemeente Heerenveen. Financiering Project wordt gefinancierd uit RSP-middelen voor spoorwegveiligheid. Er is een budget beschikbaar van €1,57 excl. btw . Via de investeringsagenda Drachten-Heerenveen, draagt de gemeente Heerenveen € 0,1 miljoen aan cofinanciering bij. Tijdschema/mijlpalen 2015 realisatie Planning in 2015 Planuitwerking en grondverwerving gereed. Start realisatie. Historie van het project Eerder is sprake geweest van een plan om een onderdoorgang te realiseren in de Rottumerweg in het kader van spoorwegveiligheid. Vanwege het bedrag aan cofinanciering van de gemeente Heerenveen bleek dit plan financieel niet haalbaar. 152 2015 Versnelde aanpak spoorbrug Van Harinxmakanaal (traject Leeuwarden-Zwolle) Probleem In 2021 is het aantal treinen tussen Leeuwarden en Zwolle uitgebreid naar 4 treinen per uur per richting. De eerste stap van 2 naar 3 treinen op het baanvak Leeuwarden-Meppel heeft inmiddels plaatsgevonden. Het is de bedoeling dat in 2017 een 4e trein op dit traject gaat rijden. Voor deze intensivering van het treinverkeer op dit traject is onder andere de versnelde aanpak van de bestaande spoorbrug over het Van Harinxmakanaal (HRMK) noodzakelijk. Voorgestelde maatregelen De gewenste verkorting van de tijd die nodig is om de spoorbrug te openen en te sluiten kan gerealiseerd worden door de spoorbrug op afstand te bedienen. De bediening van de spoorbrug wordt verplaatst naar de Verkeersleidingspost van ProRail te Groningen. ProRail combineert het op afstand bedienen van de HRMS spoorbrug met de verplaatsing van de bediening van de spoorbrug HRM 103 (Leeuwarden-Harlingen/Stavoren). Beoogd effect Het versnellen van de spoorbrug vergroot de mogelijkheid voor intensivering van het treinverkeer, maar ook van het betrouwbaar uitvoeren van de dienstregeling. Ruimtelijke kwaliteit De maatregelen hebben geen effect op ruimtelijke kwaliteit. Afspraken met derden Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met ProRail en gemeente Leeuwarden en maakt onderdeel uit van de ‘Overeenkomst inzake Programma Bereikbaarheid Leeuwarden’ van maart 2010. Financiering Het op afstand bedienen van de HRMK spoorbrug wordt gefinancierd uit RSP-middelen, onderdeel Motie Koopmans. Hiervoor is een bedrag beschikbaar van € 2,3 miljoen exclusief btw. ProRail is verantwoordelijk voor de financiering van het op afstand bedienen van de spoorbrug HRM 103. Tijdschema/mijlpalen Gereed in april 2015 Planning in 2015 Realisatie en oplevering Historie van het project Als onderdeel van een Motie in de Tweede Kamer (Wiegman-Van Meppelen Scheppink en De Rouwe, d.d. 23 juni 2010) zijn voor het versnellen van de spoorbrug financiële middelen gereserveerd uit de restgelden van de Motie Koopmans. 153 2016 Spoortunnel Wolvega (Spoorwegoverwegveiligheid baanvak Leeuwarden – Zwolle) Probleem In 2021 is het aantal treinen tussen Leeuwarden en Zwolle uitgebreid naar 4 treinen per uur per richting. De eerste stap van 2 naar 3 treinen op het baanvak Leeuwarden-Meppel heeft inmiddels plaatsgevonden. Het is de bedoeling dat in 2017 een 4e trein op dit traject gaat rijden. De overwegveiligheid op de spoorlijn Leeuwarden - Zwolle moet worden verbe- terd. Een van de projecten is het ongelijkvloers maken van de spoorwegkruising in ‘Om den Noort’ te Wolvega. Voorgestelde maatregelen De spoorwegovergang in ‘Om den Noort’ te Wolvega vervangen door een onderdoorgang voor snel- en langzaamverkeer. Beoogd effect Verbeterde spoorwegveiligheid. Bijkomend effect is een toename van de leefbaarheid en de bereikbaarheid over de weg. Ruimtelijke kwaliteit Project voorziet in een goede inpassing in de stedelijke omgeving. Afspraken met derden De gemeente Weststellingwerf co-financiert € 1,5 mln aan de onderdoorgang en € 0,5 miljoen aan de toeleidende wegen. Financiering Project wordt gefinancierd uit RSP-middelen voor spoorwegveiligheid € 8,7 mln, excl btw (prijspeil 2011). Tijdschema/mijlpalen Het huidige tijdschema gaat uit van een in gebruik stelling van de onderdoorgang in april 2016. Planning in 2015 Verdere uitvoering project Historie van het project Om het spoor tussen Leeuwarden en Zwolle geschikt te maken voor de uitbreiding van het aantal treinen is in het kader van het RSP-convenant afgesproken dat er geinvesteerd zal worden in spoorwegveiligheid op het baanvak. Een van de projecten is het ongelijkvloers maken van de spoorwegovergang in ‘Om den Noort’ te Wolvega. 154 2018 Extra sneltrein Leeuwarden - Groningen Probleem Er is onvoldoende infrastructuur voor uitbreiding van de dienstregeling op dit traject. Voorgestelde maatregelen Aanleggen extra infrastructuur voor een extra sneltrein per uur per richting (er rijden dan 2 sneltreinen en 2 stoptreinen per uur per richting). Aanpassing/uitbreiding perrons in Leeuwarden, saneren station ‘Leeuwarden Achter de Hoven’, snelheidsverhoging Leeuwarden – Veenwouden en Grijpskerk - Hoogkerk (rijtijdverkorting), dubbelspoor tussen Hoogkerk en Zuidhorn, keerspoor Zuidhorn t.b.v. spitstrein, aanpassing overwegen t.b.v. veiligheid, perronverlenging en geluidswerende maatregelen. Beoogd effect Het mogelijk maken dat er een extra sneltrein kan rijden tussen Leeuwarden en Groningen. Ook wordt het mogelijk gemaakt dat er langere treinen kunnen gaan rijden. Door deze kwaliteitsverbetering van de spoorlijn wordt een bijdrage geleverd aan het verbeteren van het openbaar vervoer in de provincie. Ruimtelijke kwaliteit Geluidswerende maatregelen worden zo goed mogelijk ingepast in de omgeving. Afspraken met derden Project wordt uitgevoerd in samenwerking met Provincie Groningen en alle gemeenten aan het traject. Het rijk is vooralsnog de formele opdrachtgever. De provincies Groningen en Fryslân zijn de inhoudelijk opdrachtgevers voor het project. Financiering Voor Groningen en Fryslân gezamenlijk is er als taakstellend budget €107 miljoen excl. btw, prijspeil 2014 beschikbaar vanuit de RSP-middelen, concrete projecten. Voor extra wensen van de provincie Groningen is dit budget door de provincie Groningen verhoogd met € 16 miljoen tot € 123 miljoen, exclusief btw (prijspeil 2014). Voor de spoorwegonderdoorgang Paterswoldseweg in Groningen is door het ministerie I&M € 7,4 miljoen excl. btw toegekend uit het Landelijk Programma Overwegen. Tijdschema/mijlpalen De huidige planning gaat uit van een mogelijke realisatie in de dienstregeling 2018. Dit kan alleen worden gehaald door samen te werken met risicomanagement. Dit houdt in dat de risico’s gezamenlijk in beeld worden gebracht en vervolgens opgepakt door de projectpartner die ze het beste kan beheersen. Ook is de geplande opleveringsdatum afhankelijk van de planologische procedures. Planning in 2015 De voorbereidingen van de aanbesteding worden afgerond. Begin 2015 zal het OTB door de Staatssecretaris I&M worden gepubliceerd. Parallel hieraan zullen in 2015 diverse contracten worden gegund voor de aanpassing van de infrastructuur op en rond de spoorlijn. Historie van het project De oorspronkelijke wens is om het traject geheel te verdubbelen. Met de vorige partiele verdubbeling is de mogelijkheid gecreëerd om drie treinen per uur te laten rijden. Deze extra infrastructurele maatregelen passen in de oorspronkelijke wens. 155 2014-2020 Station Leeuwarden Werpsterhoek Probleem Het ontbreken van een ontsluiting per spoor van de te ontwikkelen wijken in Leeuwarden-Zuid (Techum, Zuidlanden, Nieuw Stroomland). Het vergroten van de overwegveiligheid vanwege de uitbreiding van het aantal treinen op het traject Leeuwarden-Zwolle. Voorgestelde maatregelen Fase 1: Twee onderdoorgangen: één voor voetgangers/fietsers en één voor snelverkeer. Fase 2: Station met voorzieningen. Beoogd effect Het station voorziet in een goede ontsluiting van Techum, Zuidlanden, Nieuw Stroomland per trein, alsmede het creëren van een P+R voor het noordelijk deel van Fryslân. Beide onderdoorgangen voorzien in het vergroten van de overwegveiligheid. Ruimtelijke kwaliteit In stedenbouwkundige schetsen wordt uitgegaan van royale, lichte onderdoorgangen met een hoog afwerkingsniveau. Het ontwerp van de onderdoorgangen is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met het ‘Kwaliteitsteam Leeuwarden Zuidwest’. Hierbij is optimaal rekening gehouden met de aanwezigheid van een historische kwelderwal. Afspraken met derden Project wordt afgestemd met het ministerie van I&M, ProRail en gemeente Leeuwarden. De realisatie van station Werpsterhoek maakt onderdeel uit van de ‘Overeenkomst inzake Programma Bereikbaarheid Leeuwarden’ van maart 2010. Financiering Project wordt gefinancierd uit de RSP-middelen voor concrete projecten. Taakstellend budget is € 24,7 mln, excl. btw (prijspeil 2012). Cofinanciering vanuit de gemeente gebeurt op pakketniveau. Planning in 2015 In 2015 zijn alle benodigde gronden verworven, de conditionerende werkzaamheden afgerond en zijn beide onderdoorgangen in aanbouw. 156 3.4. Rijksprojecten Aanleg rotondes voor Rijkswaterstaat Vaarweg Lemmer – Delfzijl (naar CEMT-klasse Va) Sneek rijksweg 7 (aanleg Waterstad) N31 Haak om Leeuwarden (nieuwe wegverbinding) Bereikbaarheid Leeuwarden (Drachtsterweg en –plein) A6/A7 Knooppunt Joure (aanpak aansluiting) N31 Traverse Harlingen (verdieping en verdubbeling) Bereikbaarheid Gebiedsontwikkeling Heerenveen 2014 2014 e.v. 2015 2015 2016 2017 2017 pm 157 2014 aanleg rotondes voor Rijkswaterstaat: (A7-N369 Frieschepalen, A7-N359 Bolsward zuidzijde, A32-N351 Wolvega oostzijde) Probleem Rijkswaterstaat Noord-Nederland heeft een bijdrage vanuit het Fonds Economische Structuurversterking (FES) beschikbaar voor de aanpak van knelpunten op het gebied van verkeersveiligheid op het Rijkswegennet. Ook voor Fryslân heeft het Rijk de grootste knelpunten in beeld gebracht. Hierbij kwam naar voren dat de volgende kruispunten van op- en afritten met de onderliggende wegen de grootste knelpunten in Fryslân waren: A7/N358 Frieschepalen (zuidzijde), A7 Bolsward zuidzijde, A32 Wolvega oostzijde. Aangezien de op- en afritten van de Rijkswegen aansluiten op provinciale wegen, heeft de Provincie een groot belang bij de aanpak van deze verkeersveiligheidsknelpunten. Het gezamenlijk streven van Rijkswaterstaat en Provinciale dienst is dat de provincie, die bedreven is in de aanleg van dergelijke kleinschalige infrastructuur, dit voor Rijkswaterstaat uit gaat voeren. Tevens voorziet de provincie mogelijkheden om de werkzaamheden te combineren met het project ‘aanleg carpoolplaats Frieschepalen’, omdat de bestaande plekken vervallen bij de aanleg van de betreffende rotonde. In de overeenkomst over deze projecten zijn er mogelijkheden geschapen om binnen het door het Rijk beschikbaar gestelde budget zo mogelijk nog een vierde rotonde aan te leggen op de zuidelijke aansluiting van Frieschepalen. Voorgestelde maatregelen Aanleg van 3 of zo mogelijk 4 (afhankelijk van de kosten) rotondes volgens provinciale standaard op de genoemde kruispunten met op- en afritten van autosnelwegen. Beoogd effect Het vergroten van de verkeersveiligheid, terwijl de afwikkeling gegarandeerd blijft. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid De bestaande kruispunten zijn relatief grootschalig. De rotondes kunnen worden aangelegd met zoveel mogelijk behoud van bestaande verkeersruimte Afspraken met derden Een wederzijdse door Gedeputeerde Staten en de Hoofdingenieur Directeur van Rijkswaterstaat Noord getekende overeenkomst omvat alle afspraken over financiering, werkwijze, uitgangspunten, randvoorwaarden en toekomstig beheer en onderhoud. Financiering Rijkswaterstaat €1.800.000, - Tijdschema/mijlpalen Bij Frieschepalen zijn 2 rotondes gerealiseerd en opgeleverd. De rotondes bij Bolsward en Wolvega zijn aanbesteed en zijn in december 2014 gereed. Historie van het project Het project is opgedeeld in 3 deelprojecten. 158 2014 e.v. Vaarweg Lemmer-Delfzijl Probleem Als onderdeel van het hoofdvaarwegennet Amsterdam – Delfzijl moet de vaarweg geschikt worden gemaakt voor schepen van de CEMT-klasse Va (schepen tot 3000 ton), vierlaagcontainervaart en beperkt tweebaksduwvaart. Voorgestelde maatregelen De vaarweg moet worden verdiept en op diverse locaties worden verbreed en bruggen moeten worden vervangen. De werkzaamheden uit Fase 1 zijn afgerond: • Vervangen brug Stroobos (gereed ) • Baggerwerkzaamheden en oevers Stroobos – Lemmer (gereed); Fase 2 • Vervanging resterende zes bruggen; - 2013-2016 Brug Burgumerdaam - 2017-2020 Skûlenboarch en Kootstertille - 2020-2025 Spannenburg, Uitwellingerga en Aldskou Beoogd effect Realisatie van een klasse Va- vaarweg, waarmee zowel de industriegebieden in Fryslân bereikbaar worden voor grotere schepen en ook de corridor Randstad – Noord Duitsland voor die schepen bevaarbaar wordt. Ruimtelijke kwaliteit Het deelproject ‘Ontwikkeling Skûlenboarch en Westkern’ is een integrale gebiedsstudie voor het gebied rond de bedrijventerreinen Skûlenboarch en Westkern. Provincie en gemeenten werken (ook financieel) samen in deze gebiedsontwikkeling. De ambitie is om in het noordoosten van Fryslân een locatie voor watergebonden (natte) bedrijvigheid te ontwikkelen. Inclusief bijbehorende ontsluiting over de weg, realisatie van recreatieve en toeristische voorzieningen. Ten gevolge van het gewijzigde rijksbeleid zal de oorspronkelijk beoogde brede ecologische verbindingszone, de ‘robuuste natte as’, als onderdeel van de landelijke EHS niet worden gerealiseerd. Binnen het kader van dit project zullen de bruggen Skûlenboarch en Kootstertille worden vervangen zodat ze voldoen aan de maatvoering voor een klasse Va kanaal. Daarbij wordt ook ruimte gereserveerd voor een eventuele “robuuste natte as”. Duurzaamheid De Ontwikkeling Skûlenboarch en Westkern kent op vele aspecten raakvlakken met de provinciale visie op duurzaamheid. Dit betreft de aspecten die direct betrekking hebben op de weg, zoals materiaalgebruik en mogelijkheden voor energiebesparing. Ook betreft het aspecten van sociale en sociaaleconomische duurzaamheid die betrekking hebben op bijvoorbeeld de inpassing van de infrastructuur en mogelijkheden voor economische structuurversterking in de regio. Voorts wordt door de ontwikkeling van watergebonden bedrijventerrein het vervoer over water gestimuleerd. Afspraken met derden De rijksoverheid financiert fase 1. De provincie heeft in de kosten voor voorbereiding en toezicht bijgedragen door inzet van provinciaal personeel. Sinds 1 januari 2014 is de vaarweg Lemmer-Delfzijl in eigendom en beheer bij RWS. De overdracht van de hoofdvaarweg (aan RWS) vraagt om een heroriëntatie op de 159 wijze van samenwerking. In het daarvoor afgesloten convenant is o.a. opgenomen: “Aanleg: klasse Va, fase 1 en 2, verantwoordelijkheid en aansturing door het Rijk, uitvoering en projectmanagement door provincies, conform de lopende afspraken vastgelegd in Plan van Aanpak fase 2 d.d. 20 oktober 2010, waarbij provincies in overleg met het Rijk de werkwijze rond planstudies en uitvoering bepalen”. In verband met de beperkte rijksfinanciën is fase 2 opgesplitst in twee deelfasen. De eerste deelfase omvat de objecten brug Burgum, brug Skûlenboarch en Kootstertille. De overige drie bruggen zullen worden gerealiseerd voor 2025. Realisatie van deze drie objecten op een kortere termijn is alleen mogelijk, indien de financiële positie van het rijk dit mogelijk maakt. Voor deelfase 1 van de 2e fase is medio 2011 een rijksbijdrage beschikbaar gesteld voor de uitvoering van de planstudie. Inmiddels is begonnen met het opstellen van de planstudie en de bijbehorende objectstudies. Voor een deel is dit al meegenomen in de plannen voor de gebiedsontwikkeling Skulenboarch-Westkern. Vooruitlopend op de eerste deelfase is een planstudie uitgevoerd voor de brug Burgum en aansluitend is het uitvoeringscontract opgesteld. De brug inclusief de kanaalaanpassing maken onderdeel uit van het contract Midden-2 van de Centrale As. Financiering Fase 2 1e deelfase Gebiedsontwikkeling Skûlenboarch-Westkern € Burgumerdaam € Kanaalverlegging Burgum € 72,3 mln.* 21,8 mln. 6,3 mln. (Nb. In deze ramingen zijn de project/objectrisico’s en onvoorzien opgenomen). Projectkosten + planstudiekosten 1e deelfase € 2e deelfase Uitwellingerga Spannenburg Aldskou € € € 1,8 mln 13,1 mln 11,3 mln. 13,0 mln. *Voor de diverse projectonderdelen is niet alleen sprake van een rijks- en provinciale bijdrage, ook van gemeentelijke zijde wordt financieel bijgedragen. In dit bedrag zijn ook de kosten van de brug Skûlenboarch en Kootstertille opgenomen. Dit zal lager worden omdat door gewijzigd rijksbeleid de beoogde robuuste natte as zal komen te vervallen. Tijdschema/mijlpalen Het project loopt tot en met 2025 en kent twee fasen: Fase 1 In deze fase is het kanaalprofiel van het Prinses Margrietkanaal aangepast naar klasse Va. Fase 1 is afgerond. Fase 2 Deze fase loopt van 2012 tot 2025. Om financiële redenen is deze opgesplitst in twee deelfasen. Aan het eind van fase 2 voldoet de vaarweg aan de uitgangspunten van het Plan van Aanpak, dit betekent: het kanaal profiel voldoet aan klasse Va; 160 het kanaal is onder voorwaarden geschikt voor tweebaksduwvaart (diepgangbeperking tot 3,50 m en een beperkt aantal duwcombinaties per dag); de kunstwerken zijn geschikt voor klasse V schepen, tweestrooksconcept en vierlaagscontainervaart. Planning in 2014 In het najaar van 2013 is de nieuwe brug Burgum inclusief de bochtaanpassing als onderdeel van het contract Midden 2 van de Centrale As gegund. De aannemer is begonnen met de voorbereidende werkzaamheden voor de brug. Inmiddels is duidelijk welke inrichtingsvariant voor de gebiedsontwikkeling Skûlenboarch/Westkern wordt uitgewerkt. Op basis van de MER zal een PIP worden opgesteld voor het bedrijventerrein. Het MER is inmiddels vastgesteld door Provinciale Staten. Het PIP is in voorbereiding en wordt in de loop van 2015 afgerond. De aanleg van de ontsluitingsweg voor het bedrijventerrein Skûlenboarch zal dit jaar starten. De objectstudies voor de brug Skûlenboarch en de brug Kootstertille worden op dit moment uitgevoerd. Historie van het project Het project vaarweg Lemmer-Delfzijl is een samenwerkingsverband van Rijk, provincie Groningen en provincie Fryslân. In dit project werken deze partijen gezamenlijk aan de opwaardering van de vaarweg, maar ieder met zijn eigen verantwoordelijkheid. De provincies zorgen voor de voorbereiding en realisering van plannen, met alle daarbij behorende werkzaamheden. Het Rijk is verantwoordelijk voor financiering van de projectonderdelen. Sinds 2013 is de vaarweg binnen Fryslân geheel op diepte en breedte. 161 2015 Sneek (rijksweg 7) Probleem De aanpassingen aan de rijksweg 7 in Sneek zijn inmiddels afgerond (begin 2014 was de oplevering van het laatste onderdeel: Woudvaartbrug). Deze aanpassingen aan de weg vragen ook om het inpassen van de weg in zijn omgeving. Hiervoor is indertijd een landschapsplan gemaakt: Waterstad. Dit plan betekent dat aan de noordkant van de weg water wordt aangelegd, zodat men met de boot vanaf de Geeuw langs de rijksweg naar de Woudvaart kan varen. De doorvaarthoogte zal hier 2,5 meter zijn. De aanleg van Waterstad is voor het merendeel meegenomen in de reconstructie van de weg. Echter, door de recessie zal niet alles gerealiseerd zijn als de reconstructie klaar is. De verkoop van de geplande kantoren en woningen loopt niet zoals gewenst, waardoor er nog niet met de bebouwing is begonnen. Het landschapsplan is in 2013 verder uitgewerkt voor de aanleg van water langs de noordkant nabij de Potterzijlflat (Waterstad fase 2). De aanleg hiervan zal naar verwachting zomer 2015 klaar zijn. Voorgestelde maatregelen Het water tussen Geeuw en Woudvaart wordt aangelegd met een beweegbare fietsbrug langs de Lemmerweg. Het water loopt straks om de Potterzijlflat heen. De huidige stand van zaken van de uitvoering ziet er als volgt uit: Het werk is aanbesteed en de aannemer is in 2014 begonnen met de realisatie van het werk. Beoogd effect Als de werkzaamheden klaar zijn, kan de recreatievaart langs de rijksweg 7 varen vanaf de Geeuw naar de Woudvaart en terug zonder door de binnenstad van Sneek met alle beweegbare bruggen te hoeven. De doorvaarthoogte door de route Waterstad is 2,5 meter. De weg is mooi in zijn omgeving ingepast door de aanleg van Waterstad. Ruimtelijke kwaliteit De weg wordt door project Waterstad in de omgeving ingepast. Waterstad is water dat aan de noordzijde van de rijksweg wordt aangelegd om de weg in zijn omgeving te laten passen. Door het aanleggen van Waterstad kan men met de boot vanaf de Geeuw langs de rijksweg naar de Woudvaart varen. De aanleg van Waterstad wordt voor het merendeel meegenomen in de reconstructie van de weg. Duurzaamheid De aanpassingen aan de noordkant van de rijksweg voor de aanleg van Waterstad wordt zodanig uitgevoerd, dat de ingreep in de omgeving minimaal is. Zo wordt het water om de flat heen geleid in plaats van dat een deel van de flat gesloopt wordt voor de aanleg van Waterstad. Ook is gekozen voor een beweegbare fietsburg waardoor het fietspad slechts minimaal hoeft te worden aangepast. Afspraken met derden Gemeente Sneek (tegenwoordig Súdwest-Fryslân), Rijkswaterstaat, ProRail en provincie Fryslân hebben op 15 december 2005 de uitvoeringsovereenkomst ondertekend. In 2012 is hierop een wijziging gekomen voor de werkzaamheden aan de Woudvaartbrug. In 2014 is voor de realisatie Waterstad nog een uitvoeringsovereenkomst aan toegevoegd. De uitvoering loopt op zijn eind. De laatste puntjes worden op de i gezet met de realisatie van Waterstad. Het project zal zomer 2015 worden afgerond. Planning in 2015 De aanleg van Waterstad (fase 2: Geau – Lemmerweg) moet nog gerealiseerd worden. Deze werkzaamheden zijn in 2014 gestart en zullen rond de zomer van 2015 klaar zijn. 162 2015 N31 Haak om Leeuwarden (N31) Probleem De wegenstructuur in en rond Leeuwarden is ontoereikend om de verkeersstromen adequaat af te wikkelen. Filevorming, verkeersonveiligheid en sluipverkeer zijn de directe gevolgen. Extra ruimtelijke ontwikkelingen (m.n. zuidelijk van het Van Harinxmakanaal) zullen deze situatie nog verder verslechteren. Willen deze ontwikkelingen gestalte krijgen dan is realisatie van de ‘Haak om Leeuwarden (een 2*2 strooks autoweg die de N31, A31 en de A32 aan de zuidkant van Leeuwarden, tussen Marsum en Wirdum/Hemriksein volwaardig verbindt) noodzakelijk. Daarbij vormt de verbinding een ontbrekende schakel in het landelijke hoofdwegennet. Deze ontbrekende schakel wordt ingevuld om de Westergozone en Leeuwarden op een volwaardige wijze te ontsluiten. Aangezien het om een verbinding in het rijkshoofdwegennet gaat, wordt het project conform de Tracéwet uitgevoerd. Voorgestelde maatregelen Aanleg van een nieuwe wegverbinding tussen de N31 (Wâldwei) en de A32 bij Leeuwarden en de N31/A31 (weg naar Harlingen), inclusief verbindende wegen naar het stedelijk wegennet van Leeuwarden. Beoogd effect Een goed ingepaste, veilige doorgaande wegverbinding aan de zuidwestkant van Leeuwarden, met ongelijkvloerse kruisingen van wegen, vaarwegen en spoorlijnen, die niet alleen de bereikbaarheid van Leeuwarden verbetert, maar ook zorgt voor een vlottere doorstroming van het doorgaande verkeer in de bredere regio rondom Leeuwarden. Daarnaast worden nieuwe uitbreidingslocaties voor wonen en werken goed ontsloten. Ruimtelijke kwaliteit In het kader van het (Ontwerp)-Tracébesluit is een inpassingvisie opgesteld. Hierin zijn de uitgangspunten qua vormgeving en inpassing in het open landschap vastgelegd. Dit betreft niet alleen de Haak om Leeuwarden (inclusief kunstwerken) maar ook de nieuw aan te leggen invalswegen naar het stedelijk wegennet. De uitgangspunten uit de inpassingvisie zijn vertaald in een Ambitiedocument voor de inpassing en architectuur van de Haak en de invalswegen. Dit plan dient als toetsingskader voor verlening van bouwvergunningen voor de kunstwerken in de Haak en de invalswegen. Duurzaamheid In samenwerking met gebiedsontwikkelingsproject ‘Nieuw Stroomland’ is onderzocht of de nieuwe infrastructuur op een duurzame wijze kan worden aangelegd en in stand gehouden. Daarbij is bijvoorbeeld gekeken naar zaken als verlichting, warmte/koudeopslag, duurzaam materiaalgebruik, efficiënt inzetten van grondstromen (Grip op Grond) etc. Ook het plaatsen en toepassen van zonnepanelen wordt onderzocht. Bij de uitwerking van de uitvoeringscontracten wordt specifiek aandacht besteed aan duurzaamheid. Ook na aanbesteding worden aannemers verzocht actief mee te denken over toe te passen duurzaamheidmaatregelen. 163 Tevens heeft in 2012 een inventarisatie plaatsgevonden naar koppelkansen van plannen en projecten uit de directe projectomgeving aan de realisatie van de haak, met name deelcontract “Haak Noord”. In afstemming met de gemeente Menameradiel is een eerste prioritering aangebracht in deze gebiedsontwikkelingsprojecten. Een tweede koppeling wordt gelegd met de zgn. opruim- en herinrichtingscontracten, welke in 2015 in uitvoering komen. Doel hiervan is het gebied rondom de Haak een extra impuls te geven op gebied van leefbaarheid door bijvoorbeeld versterking van toeristisch-recreatieve of landschappelijke waarden. Voorwaarden voor succesvolle koppeling zijn bijvoorbeeld co-financiering, geen planologische belemmeringen, (bestuurlijk) draagvlak, etcetera. Afspraken met derden Gemeente Leeuwarden, de Provincie en het rijk hebben op 29 mei 2010 een realisatieovereenkomst gesloten voor de aanleg van de Haak om Leeuwarden. De realisatie van de Haak om Leeuwarden maakt onderdeel uit van het Bereikbaarheidsprogramma Leeuwarden (“Vrij Baan”). Over de uitvoering van de Vrij Baan projecten zijn afspraken vastgelegd in een overeenkomst met de gemeente Leeuwarden. Tijdens het bestuursoverleg ‘BO MIRT’ d.d. 18 mei 2009 is de afspraak gemaakt met de minister dat voor de ‘over all’ uitvoering van de werkzaamheden in het programma de regie ligt bij de provincie Fryslân. De provincie zal ook trekker zijn voor de realisatie van het noordelijk deel van de Haak. Dit betreft het gedeelte tussen Marsum en de Hendrik Algraweg (N31), inclusief de Noordwestelijke en Westelijke invalsweg. Ter hoogte van de aansluiting van de Haak op de Westelijke Invalsweg worden de spoorlijnen Leeuwarden-Harlingen en Leeuwarden-Stavoren gekruist. Voor de werken aan het spoor is ProRail aanbestedende dienst. De vijf verschillende spoorkuisingen, inclusief weginfrastructuur zijn gebundeld in één uitvoeringscontract, waarvan ProRail gedelegeerd opdrachtgever is. Afspraken hierover zijn vastgelegd in een separate overeenkomst tussen provincie en ProRail. Rijkswaterstaat is trekker van de realisatie van de het zuidelijk deel van de Haak; tussen de Hendrik Algraweg en Hemriksein/Wirdum en verantwoordelijk voor de realisatie van de gehele Haak om Leeuwarden conform de vastgesteld scope in het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Financiering De kosten worden gedekt uit het beschikbare budget voor de Haak ad € 243 mln. (inclusief VAT). Afspraken over verrekening, indexering etcetera zijn vastgelegd in de realisatieovereenkomst van 29-05-2010. 164 Tijdschema/mijlpalen 26-02-2010: vaststelling Tracébesluit 17-11-2010: Uitspraak Raad van State: Tracébesluit onherroepelijk vastgesteld. 3e kwartaal 2011: start voorbereidende werkzaamheden, voorbereiding aanbesteding uitvoeringscontracten 2012 e.v.: afronding grondverwervingsprocedure en start uitvoering Eind 2014: openstelling voor verkeer. 2015 Sloop- en herinrichtingswerkzaamheden. Planning in 2014 De uitvoeringswerkzaamheden voor de provinciale projecten binnen het programma Leeuwarden Vrij-Baan zijn volop bezig. De eindmijlpaal -ingebruikname van de Haak in december 2014 - blijft haalbaar. De tussentijdse mijlpaal voor het in gebruik nemen van het aquaduct in de Westelijke Invalsweg is verschoven naar het najaar van 2014. Een grote tussenmijlpaal betreft het invaren van het aquaduct in de Haak ter hoogte van Ritsumasyl. Dit aquaduct is op een voorbouwlocatie gemaakt en in augustus 2014 naar zijn eindbestemming gevaren. Na het in gebruik nemen van de nieuwe infrastructuur zal ook de overbodige infrastructuur worden opgeruimd. Bij deze werkzaamheden wordt een koppeling gelegd met kansen voor landschapsherstel en gebiedsontwikkeling. De hiervoor benodigde planvorming wordt in 2014 afgerond. De uitvoering hiervan start na ingebruikname van de Haak om Leeuwarden. Historie van het project Het project de Haak om Leeuwarden kent een lange historie. Voorafgaand aan de planstudiefase is een lange periode van overleg tussen Rijkswaterstaat, provincie en gemeente Leeuwarden voorafgegaan. Dit heeft geresulteerd in de afspraak dat de gemeente de Trajectnota/MER fase voor zijn rekening zou nemen (inclusief inspraak/informatieavonden/etc.) Deze fase is in 2006 afgerond met de vaststelling van voorkeurstracé door het zogenaamde Standpunt van de ministers van Verkeer en Waterstaat en VROM (d.d. 13 november 2006). Met de vaststelling van het Standpunt is de fase van het (Ontwerp)-Tracébesluit aangebroken (Trekker: provincie). Na het uitwerken van het in het Standpunt aangewezen tracé (incl. informatieavonden) heeft de minister van Verkeer en Waterstaat, in samenspraak met de minister van VROM het Ontwerp-Tracébesluit op 14 april 2009 vastgesteld en vrijgegeven voor formele inspraak. Na verwerking van de inspraak en aanpassing van het ontwerp (knooppunt Werpsterhoek) hebben de ministers van Verkeer en Waterstaat op 26 februari 2010 het Tracébesluit vastgesteld. Op 17 november 2010 heeft de Raad van State uitspraak gedaan in de beroepsprocedure tegen het Tracébesluit. Alle bezwaren zijn ongegrond verklaard en daarmee is het Tracébesluit onherroepelijk vastgesteld. De (voorbereiding van de) uitvoering is gestart en conform het MIRT worden de Haak om Leeuwarden en de invalswegen eind 2014 opengesteld voor verkeer 165 Daarna wordt een begin gemaakt met het opruimen van de overbodig geworden infrastructuur en herinrichting van de vrijkomende gronden, in combinatie met (kleinschalige) gebiedsontwikkelingsprojecten. 166 2016 RSP-project Bereikbaarheid Leeuwarden: onderdeel Drachtsterweg/Drachtsterplein, met aquaduct Van Harinxmakanaal Probleem Congestie op deze invalsweg vormt een bedreiging van de bereikbaarheid van Leeuwarden. De ontwikkeling van Leeuwarden aan de zuidzijde versterkt dit probleem. Daarbij is er een conflict tussen het wegverkeer en het waterverkeer over het Van Harinxmakanaal, waardoor ook lange wachttijden op het water en overlast voor de weggebruiker ontstaan. De oplossing ligt in een reconstructie van het Drachtsterplein en het kruispunt Zuiderburen en in een aquaduct onder het Van Harinxmakanaal. De weg wordt beheerd door de gemeente Leeuwarden; de kanaalkruising is van de provincie Fryslân. De aanpak is gemeenschappelijk. Voorgestelde maatregelen Drachtsterplein: een compact kruispunt geregeld met verkeerslichten en 2 vrije rechtsafstroken (naar de Hemrik en vanaf het MCL). Het kruispunt wordt half verhoogd aangelegd en voorzien van 4 half verdiepte fietstunnels. (Gerealiseerd in 2012.) Kanaalkruising: een 2x2 strooks invalsweg met fiets-voetpad aan de westzijde waarbij het kanaal gekruist wordt d.m.v. een aquaduct, te bouwen aan de oostzijde van de bestaande brug. De brug wordt daarna gesloopt. Kruising Goutum/Hempens-Teerns/Zuiderburen: een ongelijkvloerse aansluiting waarbij de Drachtsterweg verdiept ligt en verdiept blijft tot het aquaduct. Het fietspad 'Zuiderburen noord - Goutum noord' kruist de Drachtsterweg hierdoor ook ongelijkvloers. Fiets-sloepenroute Wiarda. Deze wordt in de Drachtsterweg zuidelijk van de kruising Goutum/Hempens-Teerns/Zuiderburen aangelegd om een fietsverbinding te realiseren met het door de gemeente nieuw aan te leggen buurtschap Wiarda. Daarnaast wordt hiermee een vaarverbinding voor sloepen gerealiseerd tussen de Tearnserwielen en het toekomstige buurtschap Wiarda. De reconstructie van het Drachtsterplein is uitgevoerd door de gemeente Leeuwarden. De realisatie van het aquaduct en de verdiepte ligging wordt uitgevoerd door de provincie. Beoogd effect Een betere afwikkeling van de verkeersstromen en betere inpassing van de weg in de omgeving. Ruimtelijke kwaliteit De herinrichting van het openbare gebied (met name in de wijk Aldlân) maakt deel uit van de scope van het totale project Drachtsterweg e.o. Ook de beoogde verbindingen tussen Zuiderburen en Goutum voor fietsers en voor sloepen behoren tot deze scope. Deze maatregelen beogen een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Voor de inpassing en architectuur van de kunstwerken in zowel Haak als invalswegen, waaronder de Drachtsterweg, is een zogenaamd Ambitiedocument opgesteld. Dit document dient als toetsingskader voor de bouwvergunningen. Voor de vormgeving van het aquaduct is gebruik gemaakt van een architect (idem bij Westelijke invalsweg) om de relatie van beide aquaducten te benadrukken: Poorten naar Leeuwarden. 167 Duurzaamheid De keuze voor een aquaduct is een toekomstbestendige maatregel. Conflicten tussen het vaarverkeer en het wegverkeer op deze kruising worden duurzaam opgelost. Daarnaast worden in het ontwerp diverse duurzaamheidsmaatregelen voorgeschreven. Doelstelling is een energie-neutrale weg in de gebruiksfase. Dit gebeurt onder andere door toepassing van een eiland met zonnepanelen voor energieopwekking. Ruimtelijke procedure In 2012 is het bestemmingsplan opnieuw ter visie gelegd. Bij de eerste ter visielegging is een aantal zienswijzen ingediend die hebben geleid tot een verbetering en aanscherping van het bestemmingsplan. Deze wijzigingen waren van dien aard dat is gekozen voor een hernieuwde ter visie-legging, mede met het oog op voorkomen van beroepen bij de Raad van State. Afspraken met derden Het project maakt deel uit van het RSP-project Bereikbaarheid Leeuwarden, dat als concreet project is opgenomen in het in juni 2008 met het Rijk afgesloten convenant over het RSP. De andere onderdelen van dit RSP-project zijn de Westelijke Invalsweg en een bijdrage voor de Haak om Leeuwarden. Het project maakt voorts deel uit van de Overeenkomst programma bereikbaarheid Leeuwarden van 1 maart 2010. Met de gemeente Leeuwarden is afgesproken dat de provincie zorg draagt voor de uitvoering van het aquaduct met toebehoren inclusief het verdiepte deel van het tracé (circa 3km) en bijbehorende kunstwerken. De gemeente zorgt voor de realisatie van het Drachtsterplein. De gemeente draagt zorg voor de regionale bijdrage. Financiering De kosten van het totale project bedragen € 90 mln. (exclusief BTW). Tijdschema/mijlpalen Geplande eindoplevering: 2016 (inclusief opruimen overbodige infrastructuur e.d.) Planning in 2014 De werkzaamheden voor het aquaduct en de verdiepte ligging van de Drachtsterweg zijn begonnen in het eerste kwartaal van 2014. 168 2017 A6/A7 Knooppunt Joure Probleem Veel oponthoud voor de rotonde Joure en verkeersonveiligheid op de rotonde Joure. Als gevolg van deze problemen is er veel overlast van sluipverkeer en bijbehorende verkeersonveiligheid op de onderliggende gemeentelijke wegen. Voorgestelde maatregelen Het realiseren van een definitieve oplossing voor het knooppunt Joure. Een volwaardige aansluiting van de autosnelwegen A6 en A7 en een nieuwe aansluiting voor Joure. Beoogd effect Door het verkeer op de rijkswegen een goede doorstroming te bieden, zullen de files op deze rijkswegen verdwijnen. Hierdoor is er ook geen reden meer voor het verkeer om sluiproutes over gemeentelijke wegen te gebruiken. Ruimtelijke kwaliteit Voor de uitwerking van deze plannen is een team ruimtelijke kwaliteit opgesteld waarin mensen van zowel gemeente, provincie en het rijk zitting hebben. Aangevuld met het Atelier Fryslân zijn de ruimtelijke kaders gesteld voor het totale plangebied. Deze dienen als uitgangspunt voor de verdere uitwerking van de plannen. Duurzaamheid Het contract wordt gegund op basis van EMVI (Economisch Meest Voordelige Inschrijving). Een plus op de standaard duurzaamheidseisen is onderdeel van de nog uit te werken EMVI. Social return vormt daarbij een paragraaf. Afspraken met derden Dit project is een vergaande samenwerking tussen Rijkswaterstaat, de gemeente De Friese Meren en de provincie Fryslân. . Uitgangspunt van de nauwe samenwerking is dat iedere partij zijn eigen verantwoordelijkheid behoudt. De benodigde afspraken zijn op 17 juni 2013 vastgelegd in een realisatieovereenkomst. Financiering Het project Joure wordt primair gefinancierd vanuit de provincie en het RSP (€50 mln.). Verder dragen het Rijk (€15 miljoen) en ook de gemeente De Friese Meren (€5 miljoen) bij. Tijdschema/mijlpalen Aangezien het een rijksproject betreft, wordt een rijksprocedure gevolgd. Het rijk is daarom bevoegd gezag. 2013 2015 Eind 2017 Tracébesluit Start realisatie Open voor verkeer/oplevering Planning in 2014 De planstudie is afgerond en eventuele bezwaren en beroepen zijn afgehandeld. Daarnaast is gestart met het aanbesteden van het werk. Hoewel we er naar streven in 2014 te starten met de daadwerkelijk uitvoering is de reeele verwachting dat dit 169 begin 2015 zal zijn. De bouwtijd is 2-3 jaar waarmee de weg naar verwachting in 2017 opengesteld kan worden voor het verkeer. Geprobeerd wordt de gronden zoveel mogelijk minnelijk te werven. De onteigeningsprocedure wordt gestart nadat er een onherroepelijk tracébesluit onder ligt. Het streven is dit voorafgaand aan de start van de bouwwerkzaamheden (eind 2014/begin 2015) af te ronden. Naast het uitvoeren van het wegenproject wordt gezocht naar mogelijkheden om civieltechnische werken te koppelen, zoals met de entree Joure is gelukt. Om de recreatievaart te verbeteren zal daarnaast ook de Langwarder Wielen als onderdeel van dit project worden verdiept tot 2,30 meter. Onderdeel van dit werk-met-werk maken is ook het aanbieden van leerwerkplekken en het betrekken van scholen. Inmiddels is een start gemaakt met het verleggen van een aantal cruciale gas- en waterleidingen. Historie van het project Met de komst van het RSP is de aanbesteding voor een tijdelijk maatregelenpakket stopgezet en een doorstart gemaakt naar een definitieve oplossing. Nadat met het rijk nadere afspraken over financiën, organisatie en procedures zijn gemaakt, is een start met de vervolgwerkzaamheden gemaakt. Tijdens de planstudie voor de definitieve oplossing op basis van een door alle partijen gedragen voorkeursalternatief, heeft de minister besloten dat het wegtracé A6- A7 geschikt moet zijn voor 130 km/uur. Dit heeft gevolgen voor het ontwerp en de te doorlopen procedure. Daarnaast is geprobeerd het aquaduct Skarster Rien te koppelen aan het knooppunt Joure. Dit is helaas niet gelukt. Hierdoor zijn de planstudie en voorbereidende werkzaamheden vertraagd. 170 2017 N31 Traverse Harlingen (RSP) Probleem De Traverse heeft een negatieve invloed op de leefbaarheid in Harlingen. Dit uit zich in ruimtelijke zin. De stad wordt door de weg in tweeën gedeeld, met als gevolg een rommelige, verpauperde en inefficiënte inrichting van de stedelijke ruimte. Maar het is vooral ook de uitstraling van het huidige tracé en de negatieve invloed die de weg heeft op de economische bereikbaarheid van Fryslân, en in het bijzonder de Westego-zone met de steden Harlingen, Franeker en Leeuwarden, die maakt dat de aanpak van deze flessenhals hoog op de prioriteitenlijst staat. Uit prognoses is gebleken dat de N31 traverse Harlingen naar verwachting rond het jaar 2020 te weinig capaciteit heeft om het autoverkeer goed te kunnen verwerken. Daarnaast is het smalle enkelbaans tracé een belangrijk aandachtspunt uit oogpunt van verkeersveiligheid, omdat er sprake is van een discontinuïteit in het wegbeeld. Er zijn teveel en te korte op- en afritten en de Koningsbrug moet regelmatig worden geopend voor passerend scheepvaartverkeer. Door het verdiept aanleggen van de N31 als 2x2 autoweg door Harlingen wordt niet alleen de verkeersveiligheid en leefbaarheid vergroot, maar krijgt ook de sociaaleconomische ontwikkeling een impuls als gevolg van de verbeterde bereikbaarheid en ruimtelijke kwaliteit. De aanpak van de traverse Harlingen moet dan ook de aanjager worden van een bredere gebiedsontwikkeling. Voorgestelde maatregelen De Traverse N31 Harlingen wordt verdiept aangelegd en tegelijkertijd verdubbeld. Daarnaast wordt een aquaduct in het Van Harinxmakanaal aangelegd. Op deze manier wordt de stad verbonden en het knelpunt in het vaarwater opgelost. Ook wordt de veiligheid door de verdubbeling opgelost en de bereikbaarheid van Leeuwarden en de Westergozone sterk vergroot. Wegvakken: Het enkelbaans tracé van de N31 door Harlingen (ca. 3km) verdipet aanleggen en verdubbelen tot autoweg met 2*2 rijstroken. Aquaduct: Aanleg van een aquaduct in het Van Harinxmakanaal. Het aquaduct wordt gedimensioneerd voor een 2x2 autoweg en de vaarweg geschikt voor volwaardig klasse IV schepen en Klasse V schepen met beperking. Aansluitingen: Saneren van de huidige toe- en afritten tot één centrale aansluiting in Harlingen. Onderliggend wegennet: Duurzame veilige aansluitingen van het lokale wegennet op het hoofdwegennet. Gebiedsontwikkeling: Sanering/herinrichting van voerschillende percelen direct grenzend aan het tracé van de traverse Harlingen. Beoogd effect Versterking van de economische structuur van Harlingen en de Westergozone. Verbetering van het leefklimaat in Harlingen. Verhoging van de wegcapaciteit op de N31 door Harlingen. Verbetering van de verkeersveiligheid op de ‘flessenhals’ N31 Harlingen. Ruimtelijke kwaliteit De aanpassing van de N31 Traverse Harlingen is vooral ingezet om de ruimtelijke kwaliteit van Harlingen te verbeteren. Het project moet zorgen voor: 171 Verbetering van de leefbaarheid in Harlingen Reduceren geluidsbeleving; de aanpak van de N31 Traverse Harlingen leidt niet tot meer verkeersbewegingen en in die zin dus niet tot meer geluidsoverlast. Streven is de bestaande geluidsproductie van de N31 Traverse Harlingen te reduceren Visueel; de N31 Traverse Harlingen is minder zichtbaar in het stedelijk netwerk verpaupering langs het tracé is verdwenen Barrièrevorming; de N31 Traverse Harlingen vormt in de beleving van de inwoner een grote barrière tussen het oostelijk en westelijk gelegen stadsdeel. Kansen voor nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen in Harlingen; de N31 Traverse Harlingen zorgt voor een kwaliteitsimpuls ten behoeve van de ontwikkeling van wonen en werken op het gebied Spaansen. Duurzaamheid De aanpak van de N31 Traverse Harlingen moet bijdragen aan de vorming van een duurzaam veilige wegenstructuur. De structuur wordt gevormd door stroomwegen (primair het hoofdwegennet) in combinatie met regionale (gebieds-) ontsluitingswegen en erfontsluitingswegen. Duurzaam veilig is het concept waarin verkeer wordt geconcentreerd op veilige hoofdwegen en gebiedsontsluitingswegen. Daarbuiten ontstaan verkeersluwe, veilige en leefbare verblijfsgebieden. Afspraken met derden Het project N31Traverse Harlingen is een gezamenlijk project van de provincie Fryslân, gemeente Harlingen en Rijkswaterstaat. Uitgangspunt van de nauwe samenwerking is dat iedere partij zijn eigen verantwoordelijkheid behoudt, maar tegelijk dat de samenwerking leidt tot synergie. Op 31 mei 2013 is de realisatieovereenkomst voor de ombouw van de N31 ondertekend door de samenwerkende partijen. Financiering Taakstellend budget á € 149,4 miljoen (prijspeil 2013. Dit budget is samengesteld uit meerdere financieringsbronnen en het budget wordt jaarlijks geïndexeerd volgens de toegekende IBOI). Tijdschema/mijlpalen Tracébesluit Uitvoeringsbeslissing Start realisatie Project gerealiseerd : 2012 : 2013 : 2014 : 2017 Historie van het project Eind 2008 is gestart met de verkenning t.b.v. het project Gebiedsontwikkeling N31 Traverse Harlingen. Op 29 mei 2010 is de samenwerkingsovereenkomst voor de ombouw van de N31 ondertekend door de samenwerkende partijen en is de geoptimaliseerde bestuurlijke voorkeursoplossing vastgelegd. December 2012 heeft de minister van I&M het Tracébesluit N31 Traverse Harlingen ondertekend. 31 mei 2013 is de Realisatieovereenkomst getekend, waarmee de formele start van de realisatie is begonnen. Eind augustus is het werk aanbesteed. 172 Bereikbaarheid Gebiedsontwikkeling Heerenveen (RSP) Probleem In en rondom Heerenveen spelen verschillende verkeersproblemen. Veel van deze problemen zijn nu al dagelijks waarneembaar. Ook zullen er de komende jaren nieuwe problemen bijkomen als er geen maatregelen worden getroffen. Als er niet wordt ingegrepen neemt de verliestijd in de spitsperioden op het wegennet in en rondom Heerenveen dagelijks met bijna 75% toe. De groei van de verliestijd is veel groter dan de verwachte toename van verkeersbewegingen. Dit betekent dat het wegennet geen (rest)capaciteit heeft om de groei van het verkeer adequaat op te vangen. De belangrijkste problemen in Heerenveen concentreren zich rondom: de doorstroming op het klaverblad Heerenveen; toegankelijkheid bij de stedelijke aansluitingen op het hoofdwegennet; op onderdelen van de gemeentelijke verdeelring verkeershinder tijdens evenementen Voorgestelde maatregelen In 2009 zijn tussen rijk en regio afspraken gemaakt om de verkeersproblematiek in en rond Heerenveen aan te pakken. Daarnaast zijn in RSP verband afspraken gemaakt om de gebiedsontwikkeling van Heerenveen en de ontwikkeling van het concept ‘Stad van Sport’ te faciliteren. Hiervoor is een visie ontwikkeld op de verkeerstructuur voor de lange termijn. Voor het klaverblad Heerenveen moet de oplossing worden gezocht in het bieden van meer capaciteit. Hierover moeten afspraken met het rijk worden gemaakt. Ten aanzien van de stedelijke ontsluiting wordt verkeer meer gespreid over de aansluitingen van de A32 als ook de A7. Om de ‘toegangscapaciteit’ van de stad te vergroten wordt langs de A32 een parallelstructuur aangelegd en wordt van de twee hele aansluitingen twee halve gemaakt. Op de gemeentelijke verdeelring is het voorstel om een aantal kruispunten te reconstrueren. En voor voetbalwedstrijden en andere evenementen wordt verkeer vanuit de verschillende windrichtingen naar bepaalde parkeerterreinen gestuurd. Dit om opstoppingen en parkeeroverlast in woonwijken te verminderen. Ruimtelijke kwaliteit Het pakket aan infrastructuur maatregelen is bepaald nadat de stedelijk-ruimtelijke structuur voor het gebied is ontwikkeld. Duurzaamheid Het plan is toekomstvast. Elementen uit duurzaamheid worden in de planuitwerkingsfase ingebracht. Afspraken met derden Over deze oplossing en aanpak is een principeakkoord afgesloten tussen de gemeente Heerenveen en de wegbeheerder RWS. Het plan kan nu worden vertaald in een concreet project. Financiering Binnen het RSP is €25,5 mln. gereserveerd voor het infrastructuurpakket, aangevuld met € 5 mln uit Wurkje foar Fryslân. De kosten voor een betere ontsluiting van de stad zijn ingeschat op circa €30mln. Gekeken wordt of middels slimme uitvoering ook 173 nog geld kan worden aangewend voor de stedelijke verdeelring, maatregelen voor de aansluitingen op de A7 en voor de evenementensituatie. Planning in 2014 Samen met gemeente Heerenveen als initiatiefnemer wordt de geschetste oplossing verder uitgewerkt in een concreet projectvoorstel (planuitwerking). 174 3.5. Friese meren projecten uit het PVVP Opwaardering Lutscomplex ‘varen in het bos’ 2014 Sluis Workum (drempelverlaging) 2014 Sluis Stavoren (uitbreiding capaciteit) 2014 Watersportvoorzieningen Leeuwarden 2015 Afronding Middelseeroute (fietspad langs Swette) 2015 Heropening Polderhoofdkanaal 2015 Sylsbrêge Jrinsum (vervangen huidige brug) 2015 Turfroute (realisatie toeristische overstapplaatsen) 2015 Brug- en sluisbediening (gemeentelijke bruggen) 2016 Langwarder Wielen (verdiepen) 2016 175 2014 Opwaardering Lutscomplex “varen in het bos” Probleem De Luts wordt door dichtslibbing steeds moeilijker toegankelijk voor de recreatievaart. De zijvaarten van de Luts zijn door de aanwezigheid van dammen en door zeer beperkte waterdiepte in het geheel niet meer toegankelijk voor de recreatievaart. Voorgestelde maatregelen Herstel van oevers en uitdiepen van de Luts, de Spoekhoekster Feart en de Rysterfeart. Heropenen van de zijvaarten Sminkefeart en Rysterfeart. Realisatie aanlegplaatsen en overstapgelegenheden in de doorgaande vaart en de zijvaarten. Ontwikkelen natuurgebied aansluitend aan de Wytakkersfeart. Beoogd effect Herstel van de toegankelijkheid voor de recreatievaart van de Luts en de zijvaarten. Bevorderen van het overstappen van de boot naar het achterliggende gebied. Ruimtelijke kwaliteit Herstel van het karakter van de vaarten en zijvaarten als vaarweg voor kleinere schepen. Duurzaamheid Oevers worden natuurvriendelijk hersteld met speciale aandacht voor de kwetsbare natuur rond de Luts. Afspraken met derden Gemeente Gaasterlân-Sleat is projectverantwoordelijk. Provincie draagt bij. Financiering Gemeente Gaasterlân-Sleat Provincie Fryslân (Friese Merenproject) Provincie Fryslân (PMJP) Wetterskip Fryslân Overig / Derden € 1,08 mln. € 1,15 mln. € 0,33 mln. € 0,15 mln. € 0,26 mln. Totaal € 2,97 mln Tijdschema/mijlpalen 2011 – 2012 bestekvoorbereiding 2012 – 2014 uitvoering (voornamelijk s ’winters) Historie van het project Bestuursovereenkomst is eind 2011 gesloten. 176 2014 Drempelverlaging Sluis Workum Probleem De vaarroute door Workum zou geschikt moeten zijn voor schepen met een diepgang tot 1,90 meter (klasse BZM) maar is dat niet doordat de drempel in de sluis te hoog ligt. Voorgestelde maatregelen Verlagen van de drempel in de sluis. Beoogd effect De toegang naar Workum en het achtergelegen gebied is toegankelijk voor recreatieklasse BZM (diepgang 1,90 m.) Ruimtelijke kwaliteit De ingrepen hebben geen gevolgen voor ruimtelijke kwaliteit. Duurzaamheid Aan de ingreep zijn nauwelijks duurzaamheidsaspecten verbonden Afspraken met derden De plannen vormen een onderdeel van het Masterplan toegangspoort Makkum Financiering Provincie Fryslân Friese Merenproject € 660.000,Provincie Fryslân Beheer en onderhoud € 100.000,- (bijdrage vervanging deuren) Tijdschema/mijlpalen Voorbereiding 2011-2012 Uitvoering 2013-2014 177 2014 Uitbreiding sluiscapaciteit Stavoren Probleem Bij grote drukte treden lange wachttijden op bij de sluis Stavoren en voelen de watersporters zich in de voorhaven IJsselmeerzijde bij zuidwestenwind onveilig door inlopende golven. Voorgestelde maatregelen Uitbreiding van de sluiscapaciteit door bouw van een tweede recreatiesluis Beoogd effect Meer toeristisch vaarverkeer via sluis Stavoren in plaats van Lemmer of Harlingen. Ruimtelijke kwaliteit Ruimtelijke kwaliteit van het sluiscomplex is een belangrijk criterium geweest bij de aanbesteding Duurzaamheid Het sluiscomplex (inclusief de bestaande sluis) wordt energieneutraal Afspraken met derden Er is een bijdrage in de kosten gevraagd aan de gemeenten Súdwest-Fryslân en Gaasterlân-Sleat Financiering Provincie Fryslân Gemeente Sudwest Fryslan Stichting Recreatietoervaart Nederland Wetterskip Fryslan, Rijkswaterstaat € 14,63 mln € 1,72 mln € 0,65 mln € 0,2 mln Totaal € 17,2 mln exclusief onderhoud 0-20 jaar Tijdschema/mijlpalen Voorbereiding tot 2011, Planuitwerking 2011-2012, Uitvoering 2012-2014. De sluis is op 8 mei 2014 door koning Willem Alexander geopend. 178 2015 Watersportvoorzieningen Leeuwarden Probleem De Wurdumerfeart is nauwelijks toegankelijk voor recreatievaart (alleen kano’s). Schepen hoger dan 5,5 meter hebben veel moeite de binnenstad van Leeuwarden te bereiken vanwege de beperkte openingstijden van de spoorbruggen op het Van Harinxmakanaal. Voorgestelde maatregelen Verruimen van de Wurdumerfeart en verhogen van de bruggen naar een doorvaarthoogte van 1,50 meter. Betere informatievoorziening en coördinatie brugopeningstijden op de zuidelijke toegang naar de stad (Blauwe Golf) Beoogd effect Betere bereikbaarheid van de zuidelijke stadswijken en het gebied tussen de Haak en Wirdum voor sloepen. Recreatievaarders met staande masten worden beter geïnformeerd en begeleid, opdat ze zich welkom voelen in Leeuwarden. Ruimtelijke kwaliteit De plannen hebben nauwelijks ruimtelijke gevolgen. Duurzaamheid De oevers van de Wurdumerfeart worden natuurvriendelijk aangelegd. Het baggerwerk wordt gecombineerd met een oever- en kadeproject van het Wetterskip. Afspraken met derden Gemeente Leeuwarden is projectverantwoordelijk. Provincie Fryslân draagt bij. Financiering Gemeente Leeuwarden Provincie Fryslân € 781.000,€ 300.000,- Totaal € 1.081.000,- Tijdschema/mijlpalen Uitvoering in 2012 en 2014 Planning in 2015 Uitvoering 2e fase Wurdumerfeart door de gemeente Leeuwarden (aansluiten gedeelte Wirdum-Grou). Door het project Leeuwarden Vrij Baan zal de blauwe golf pas na gereedkoming van de aquaducten optimaal functioneren. Tijdens de bouw worden de voorzieningen gebruikt voor informatievoorziening. Historie van het project Bestuursovereenkomst is gesloten op 3 februari 2011 179 2015 Afronding Middelseeroute (Fietspad langs de Swette) Probleem Onderdeel van de Middelseeroute is een recreatieve fietsroute langs de Swette van Leeuwarden naar Sneek. De ontbrekende schakels worden in het kader van het Friese Merenproject gerealiseerd. Voorgestelde maatregelen Aanleg van een recreatief fietspad tussen Mantgum en Boazum en tussen Boazum en Scharnegoutum. Beoogd effect Toename van het recreatief gebruik van de fietspaden door watersporters. Ruimtelijke kwaliteit Realisatie wordt gecombineerd met aanleg van verhoogde kade door het Wetterskip Fryslân. Duurzaamheid Oever wordt gerealiseerd door aanleg van een 5 meter brede natuurstrook Afspraken met derden Fietspad Swette is een samenwerkingsproject van vier toenmalige gemeenten (Leeuwarden, Boarnsterhim, Littenseradiel en Sudwest-Fryslân), Wetterskip Fryslân en provincie Fryslân. Er worden enkele maatregelen in het kader van de derde trein Sneek meegenomen. Financiering Wetterskip Fryslân Gemeenten Provincie Fryslân € 0,813 mln € 1,225 mln € 1,668 mln Totaal € 3,706 mln Tijdschema/mijlpalen Bestekvoorbereiding: 2011 Uitvoering fase 1: 2012-2013 Uitvoering fase 3: 2014 Uitvoering fase 2: 2014-2015 Fase 4 is in het verleden reeds uitgevoerd. Planning in 2015 Uitvoering fase 2 Historie van het project 2008 – 2011: Grondaankoop in kader van ruilverkaveling. 06-12-2010: Bestuursovereenkomst is gesloten. 2011 – 2012: Bestekvoorbereiding en afrondende grondaankopen. 2012 – 2014: Aanleg fase 1 en 3. 180 2015 Heropening Polderhoofdkanaal Probleem Het Polderhoofdkanaal ontbreekt als schakel in het recreatief vaarnetwerk in Oost Fryslân. Heropening zal een economische stimulans betekenen voor het gebied Nij Beets – Veenhoop. Voorgestelde maatregelen Heropening van het Polderhoofdkanaal door het weer gangbaar maken van de gedempte sluizen, het verhogen en beweegbaar maken van bruggen en het verruimen van het vaarprofiel. Beoogd effect Herstel van de scheepvaart in het Polderhoofdkanaal, met als afgeleid effect groei van de toeristische werkgelegenheid. Ruimtelijke kwaliteit Het karakter van de veenkoloniale vaarweg wordt hersteld. Duurzaamheid Er is een uitgebreid Natuurcompensatieprogramma gekoppeld aan de openstelling van het kanaal. Afspraken met derden Gemeente Opsterland is projecttrekker van de openstelling. Provincie voert de natuurcompensatie uit. Financiering Samenwerkingsverband Noord Nederland Stichting Recreatietoervaart Nederland Gemeente Smallingerland Gemeente Opsterland Provincie Fryslân € 5,325 mln € 1,20 mln € 2,275 mln. € 3.16 mln. € 5,35 mln. Totaal € 17,31 mln. Tijdschema/mijlpalen doorlopen procedures: uitvoering: 2011 - 2013 2014 - 2015 Planning in 2015 In 2015 is het project nagenoeg gereed, rest nog de afwerking en afrekening. Openstelling voor de scheepvaart is op 1 juli 2015 Historie van het project Project was al in uitvoering, maar is in 2008 door schorsing van de ontheffing FloraFaunawet stilgelegd. Na uitbreiding van de natuurcompensatie is een nieuwe ontheffing aangevraagd en verleend. Bij hoger beroep tegen de ontheffing bij de Raad van State is de ontheffing gehandhaafd. 181 2015 Sylsbrêge Jirnsum Probleem De route vanaf Grou naar Akkrum via de Rjochte en Kromme Grou is geclassificeerd als DM (doorvaarthoogte 2,5 meter) als alternatief voor de route via het Prinses Margrietkanaal. De Sylsbrêge in Jirnsum heeft onvoldoende doorvaarthoogte. Voorgestelde maatregelen Vervangen van de bestaande verkeersbrug en de fietsbrug, Doorvaarthoogte 2,5 meter, doorvaartbreedte 7 meter. Beoogd effect Meer vaarverkeer via deze route als alternatief voor de rechtstreekse verbinding via het Prinses Margrietkanaal. Ruimtelijke kwaliteit Bij de vormgeving van de brug zal rekening gehouden worden met inpassing in de omgeving. Duurzaamheid Er zal zo veel mogelijk gebruik worden gemaakt van duurzame materialen. Financiering Stichting Recreatie Toervaart Nederland ILG Provincie Fryslân € 0,35 mln. € 0,45 mln. € 1,50 mln Totaal € 2,30 mln. Tijdschema/mijlpalen 2011-2013: Voorbereiding 2014-2015: Uitvoering Planning in 2015 Start uitvoering. Historie van het project Aanpak van de brug is een afspraak in het kader van de herijking van het traject H+ van het Friese Merenproject. 182 2015 Turfroute: realisatie toeristische overstapplaatsen (TROPs) Probleem Er zijn langs de Turfroute te weinig overstapplaatsen voor watersporters om de kwaliteit van het achterliggende gebied te kunnen beleven. Bovendien is de kwaliteit van de voorzieningen bij veel overnachtingsplaatsen onvoldoende. Voorgestelde maatregelen Realisatie van nieuwe en opwaarderen van bestaande aanleg- en overnachtingsplaatsen (steigers, sanitair, verlichting, stroomvoorziening, oplaadpunten) Beoogd effect Meer bezoekers van de Turfroute die meer activiteiten in het achterland ondernemen Ruimtelijke kwaliteit De ruimtelijke kwaliteit van de te realiseren voorzieningen krijgt aandacht Duurzaamheid Er wordt zo veel mogelijk gebruik gemaakt van milieuvriendelijke materialen Afspraken met derden Gemeenten Opsterland en Ooststellingwerf zijn projectverantwoordelijk voor de voorzieningen in hun gebied. Provincie Fryslân draagt bij. Financiering Gemeente Opsterland Gemeente Ooststellingwerf Provincie Fryslân € 294.000 € 177.660 € 337.000 Totaal € 808.900 Tijdschema/mijlpalen 2010 – 2012: Voorbereiding inhoudelijk en financieel 2012 – 2014: Uitvoering gemeente Opsterland 2012 – 2015: Uitvoering gemeente Ooststellingwerf Planning in 2015 Realisatie resterende voorzieningen in Opsterland. Historie van het project Okt 2011: Overeenstemming realisatie voorzieningen in Opsterland. Sept 2012: Overeenstemming overstapplaats Oosterwolde met Ooststellingwerf. 2013: Herstel oevervoorziening passantenhaven Oldeberkoop 183 2016 Brug- en sluisbediening, aanhaken gemeentelijke bruggen Probleem Veel beweegbare gemeentelijke bruggen op het provinciale netwerk worden twee keer per dag een uur niet gedraaid en er wordt door de gemeenten nog tolgeld gevraagd. Dat belemmert de vrije toegang tot het watersportgebied. Voorgestelde maatregelen Afschaffen van pauzes en bruggeld door aan te sluiten op het afstandsbedieningsproject van de provincie. Beoogd effect Betere toegankelijkheid van het vaargebied en betere serviceverlening. Ruimtelijke kwaliteit De maatregelen hebben geen invloed op de ruimtelijke kwaliteit. Duurzaamheid De voorzieningen worden zo duurzaam mogelijk gerealiseerd met nadruk op beperking energieverbruik. Afspraken met derden Er zijn nog geen afspraken gemaakt. Financiering Provincie Fryslân € 12,2 mln Tijdschema/mijlpalen tot 2011: Voorbereiding 2011 – 2015: Planuitwerking 2013 – 2016: Uitvoering Planning in 2015 Start uitvoering afstandsbediening cluster Leeuwarden-Zuid en Boarnsterhim Noord. Planuitwerking en besluitvorming cluster Staande Mastroute Leeuwarden - Lauwersmeer. Historie van het project Gerealiseerd in 2013: Afstandsbediening bruggen Wergea (Rochsleat) Gerealiseerd in 2014: Afstandsbediening Koebrug Stavoren Eerdere grootschalige pilotprojecten zijn financieel niet rond gekomen. 184 2016 Verdieping Langwarder Wielen Probleem Waterdiepte Langwarderwielen voldoet niet aan de benodigde diepte voor de recreatieklasse BZM. Vooral vlak voor Langweer zit een harde ondiepe zandkop. Voorgestelde maatregelen Uitbaggeren van de Langwarder Wielen. Beoogd effect In 2016 is het meer op diepte. Ruimtelijke kwaliteit De verdieping heeft geen gevolgen voor de ruimtelijke kwaliteit van het meer. Duurzaamheid Gestreefd wordt naar 100% hergebruik van het vrijkomende materiaal met als belangrijkste bestemming knooppunt A6/A7 te Joure. Afspraken met derden De verdieping wordt in samenwerking met de gemeente Skarsterlân uitgevoerd. Financiering Kosten (ca. € 6 a 7 mln.) en opbrengsten (ca. 1 mln. m3 zand) komen ten laste en ten goede aan de aanleg van knooppunt A6-A7 Joure. Tijdschema/mijlpalen Start in 2010, oplevering 2016. Planning in 2015 Start uitvoering. Historie van het project Werk was al gestart in 2009, maar is door invallen van de winter en faillissement van de aannemer gestaakt. Herstart met een andere innovatieve werkwijze in combinatie met de aanleg van het knooppunt A6-A7 Joure. 185
© Copyright 2025 ExpyDoc