Foto - Freya Staes

Bestaande recensies—Tropoi
RESENSI E : Febe Pieters
Wie beweert dat poppenspel enkel voor kinderen is, heeft duidelijk de voorstelling Tropoi nog niet gezien. Theater FroeFroe maakt met Tropoi opnieuw verrassend theater dat met een mix van poppen, acteurs, sterke tekst en
live muziek een brede toegankelijkheid vooropstelt. Tropoi werd – volledig terecht, zo zal ook u oordelen – geselecteerd voor het Theaterfestival 2013.
Zoals de traditie het wil, wordt ook Tropoi net als andere middeleeuwse stukken ingeleid door een luit spelende
bard. We bevinden ons in het laatmiddeleeuwse Firenze, ten tijde van de Inquisitie. Alles wat ruikt naar ketterij,
moet eraan. Castiglio is een handige magiër/wetenschapper wiens bovenaardse kunsten in het engdenkende Firenze parels voor de zwijnen zijn. Daarom trekt hij naar Mirandola, waar hij hoopt aan het hof van koning Pico als
alchemist aan de slag te kunnen gaan. De schoonheid van de mens, aldus Castiglio, is immers macht. Dankzij enkele trucjes wint de magiër het vertrouwen van de koning. Maar de rechterhand van de koning, de schijnheilige kardinaal Bemboni – hij lijkt wel een figuur weggelopen uit één van Jeroen Bosch’ schilderijen – is de aartsvijand der
alchemisten. Hij is vastberaden om de godslasterende Castiglio te ontmaskeren en kapot te maken. Hij ziet zijn
kans wanneer Castiglio verliefd wordt op Elise, de nieuwe vlam van de licht ontvlambare koning. Maar de wetenschapper behaalt terzelfder tijd de gratie van de koning, door hem met een simpel middeltje te genezen van een
‘levensbedreigende’ kwaal.
Wanneer Castiglio de troonopvolger van koning Pico luit leert spelen, stuit hij op een onoplosbare vraag: ‘Waarom
beroert de ene melodie het hart meer dan de andere?’ De vreselijke driekoppige hond Cerberus die bij het horen
van een bepaalde melodie als een baby in slaap valt, de ratten van Hamelen die de fluittonen van de rattenvanger
volgen en zo hun dood tegemoetgaan, de sirenes die met hun gezangen volledige schepen in de golven doen vergaan,… Het zijn allemaal voorbeelden van de kracht en de macht van de muziek, en Castiglio is vastberaden die
magie – ‘het alfabet van de muziek’ – te vinden. Hij krijgt van de koning de moeilijke opdracht zeven tropoi te maken, zeven magische liederen die de mensen zullen veranderen en betoveren. Maar vooraleer Castiglio zijn tropoi
aan de mensheid kan laten horen, verdwijnen ze voor altijd…
Tropoi is een middeleeuws sprookje met opvallend veel knipogen naar onze huidige maatschappij. Of hielden de
middeleeuwers zich ook al bezig met ‘vuistjes’ en aantal ‘likes’? Er zijn duidelijk kosten noch moeite gespaard om
deze voorstelling tot een fantastisch spektakel te maken. Niet alleen het vakmanschap bij het maken van de
schitterende poppen, maar ook de energie van de acteurs en de gelaagde humor maken van Tropoi een bijzondere voorstelling. De livemuziek met luit, gitaar en viool – en de solo’s van soprane Thaïs Scholiers die verschillende
keren voor een kippenvelmoment zorgen – versterkt het authenticiteitsgevoel van de voorstelling. De talrijke lovende recensies liegen er niet om: Tropoi is een prachtig stuk theater dat iedereen betovert.
Bron: http://theateraanzee.be/nl/tazette/detail/recensie_tropoi
RESENSI E : Liv Laveyne
Bestaande recensies—Tropoi
RESENSI E : Joni Horemans
Eigen recensie—Tropoi
Ik kan van mezelf zeggen dat ik een FroeFroe-liefhebber ben. Op mijn 6de zag ik mijn eerste FroeFroepoppentheater in de gezelligheid en intimiteit van de kleine zaal in het Paleis. Een aantal elementen uit ‘Het bange
dierenbos’ zijn me altijd bijgebleven en bleken regelmatig terug te komen in andere stukken van FroeFroe. Zo waren de ouders van het verloren gelopen meisje aan het begin van de voorstelling nog acteurs van vlees en bloed,
maar werden zij later vertolkt door twee barbiepoppen.
In Tropoi werd ook gebruik gemaakt van een abstracte wisselwerking tussen pop en acteur, maar dan in drievoud,
d.w.z. dat Castiglio zowel door een acteur als door twee poppen (verschillend in grootte) vertolkt werd. De dieren
uit ‘Het bange dierenbos’ werden door volledig in het zwart gehulde poppenspelers gemanipuleerd. In elke daaropvolgende voorstelling van FroeFroe waren de poppenspelers als echte ninja’s gehuld in een zwarte soort niqaab.
In de voorstelling van Tropoi waren de poppenspelers niet in het zwart gehuld, Zo manipuleerde Filip Peeters de
pop van zijn eigen personage. Er kan dus inderdaad gesproken worden van een Soepele wisselwerking tussen acteurs, poppenspelers en muzikanten, waarbij niemand een vaste functie heeft of braaf aan zijn kant van de lijn blijft
staan, dit zorgt voor een unieke dynamiek. (recensie 3 : Joni Horemans) De actrice Thaïs Scholiers zorgt tijdens deze
wisselwerking voor verbazing. De Ruberiaanse deerne Elise aka Preuteke (Thaïs Scholiers) zorgt al kwakend in een
sappig Antwerps voor een komische maar ook voor een engelachtige noot want Elise blijkt over een engelenstem te
beschikken. Zo genieten we van een eclectisch spel gaande van Italiaanse opera tot Gregoriaanse zang.( recensie 3:
Joni Hormemans)
De muziek tijdens een FroeFroe-stuk zal altijd live gespeeld en gezongen worden, maar het
is de eerste keer dat het op zo’n subtiele en intieme manier gebeurd. Bij stukken als
‘Roodkapje’ wordt het orkest of de band op een groot modulair opzichtig podium geplaatst
en bestaat de band uit minstens 6 leden. De meest spectaculaire constructies zijn ongetwijfeld de twee percussietorens (‘Aliceke’), beide torens waren ongeveer 4 meter hoog en in
elke toren zaten 3 tot 4 muziekanten te spelen. Wanneer je deze exuberante constructies
moet vergelijken met het luitspel en de intieme operazang van Floris de Rycker en Thaïs
scholiers lijkt het wel alsof FroeFroe de fragiliteit en de intimiteit van de muziek wilde blootleggen, al was hun muziek tijdens de voorstelling een tropoi.
Liv Laveyne beschrijft de poppen van FroeFroe als een overdadige Beeldenstorm met exuberante Bosch-achtige
FroeFroe-dolls en maakt daarbij de vergelijking met poppen als Castiglio en koning Pico die toch “duidelijk” meer
het expressionisme van Ultima Thule bezitten. Ik had graag deze bewering weerlegd omdat Ik denk dat de bovenvernoemde recensenten zich laten leiden door de historische achtergrond en de sinistere sfeer van de voorstelling
wanneer zij allen de vergelijking maken met de schilderijen van Hieronymus Bosch. Bovendien vind ik dat de poppen van Ultima Thule met de historische context in het achterhoofd ook te vergelijken zijn met de ‘vetzakskes’ van
Hieronymus Bosch. (zie foto’s)
De gelaatstrekken zijn overdreven geaccentueerd waardoor de poppen veel expressie tonen. Eigenlijk is elke goede
pop voorzien van deze eigenschappen, zachte nuances leveren nauwelijks expressieve mogelijkheden op. De lugubere, sinistere en donkere sfeer van het stuk, the dark ages en de horror van de inquisitie-martelpraktijken zijn
thema’s die ook in Bosch’s werken terug te vinden zijn en hebben ongetwijfeld voor deze interpretatie gezorgd.
Al moet ik toegeven dat de absurditeit van de beeldenstroom en de composities wel een link vormen naar Bosch.
Op het moment dat Castiglio als een bezetene zijn 17 de tropoi afwerkt met een kaarsenkrans op het hoofd lijkt het
alsof een verbannen Christus, geteisterd door kwelgeesten, zijn testament neerschrijft in de hoop dat het andere
mag verwarmen.
Eigen recensie—Tropoi
Het personage Castiglio wordt volgens de bovenvernoemde recensenten ook heel anders omschreven. Febe Pieters houdt het neutraal en beschrijft Castiglio volgens zijn beroep: Castiglio is een handige magiër/
wetenschapper. Liv Laveyne trekt Castiglio’s vaardigheden duidelijk in twijfel en noemt Castiglio een charlatan :
Castiglio is een alchemist, een wetenschapper/charlatan. Joni Horemans heeft tijdens de voorstelling vast weinig
affiniteit of zelfs maar medelijden met het personages gedeeld. Zij noemt hem onverbiddelijk en afstraffend een
kwakzalver en een hebberige oplichter : De kwakzalver Castiglio, het stereotype van de hebberige oplichter.
Ik ben het allerminst eens met Joni Horemans die Castiglio een hebberige oplichter noemt. Naar mijn mening is
Catiglio iemand die de inquisitie op een slinkse manier te snel af is door gratie te krijgen van koning Pico in ruil
voor het maken van goud. Castiglio is zelfredzaam en daarom nauwelijks een oplichter te noemen. Bovendien zal
een hebberige oplichter zijn tijd niet verspillen aan het maken van tropoi terwijl hij als alchemist de vaardigheden
en de wijsheid bezit om goud te maken.
Over het algemeen vind ik dat Joni Horemans nogal direct is in haar woorden, waardoor ze bij gevolg nogal contradictorisch overkomt. Zo vraagt zij ‘het toekomstige publiek’, de romantische waanbeelden van prinsen en prinsessen op witte paarden op te bergen en zichzelf voor te bereiden op een pikzwarte voorstelling van een vervlogen tijdperk. Nochtans biedt het stuk van FroeFroe, volgens Joni Horemans, geen alternatief voor de romantische
waanbeelden van de middeleeuwen maar biedt het eerder een clichématig onheilsbeeld van ‘the Dark Ages.
Joni’s boodschap?: Berg even al uw clichématige verwachtingen op en laat mij u klaarstomen voor een voorstelling die volgens mij niets meer te bieden heeft dan het tegenovergestelde daarvan. Spreken we dan nog over een
cliché Joni?

Download Report