FrieslandCampina Aalter legt de lat hoger met het oog

w PR OJEC T
FrieslandCampina Aalter legt de lat
hoger met het oog op de toekomst
FrieslandCampina is in België een
grote speler in de zuivelsector. De
grootste productielocatie ligt in Aalter, waar een grote diversiteit van
zuivelproducten wordt geproduceerd
FrieslandCampina formuleerde voor
de periode 2010-2020 de strategie
route2020. Sleutelwoorden zijn duurzame groei en waardecreatie. Met deze
doelstelling werd in 2012 een water
management plan opgemaakt met het
oog op een aanzienlijke uitbreiding
van de productiecapaciteit. Veolia
Water Technologies bouwde in 2013
binnen dat kader een uniek proces.
64 I A Q U A RA MA # 6 5
D
e groeiende vraag op de wereldmarkt naar
gezonde voeding die op duurzame wijze is
geproduceerd, biedt FrieslandCampina kansen. Na opmaak van een wateraudit en waterbalans
werd al vrij snel duidelijk dat de bestaande waterinfrastructuur niet voorzien was op de toekomst.
De lat werd hoger gelegd door het verbruik per
Ton afgewerkt product met minimaal 20% te reduceren, waardoor waterhergebruik in beeld kwam.
Andere items die aan bod kwamen waren de huidige waterzuiveringsinfrastructuur die de stijging
niet aankon, de milieuvergunning die moest worden aangepast, warmte- en product verlies. Ook de
extra inname van drinkwater leidde tot hogere productiekosten door beperking van grondwaterwinning opgelegd door de overheid. Door een van de
grotere afvalwaterstromen, het condensaat van de
indampers, op te werken tot zeer zuiver proceswaterkwaliteit, kon de inname van drinkwater worden
verminderd en de lozing van afvalwater beperkt.
Bijkomende voordelen van het indamper condensaat zijn de lage geleidbaarheid en hoge temperatuur. Een nadeel is dat het condensaat laag moleculaire organische componenten bevat die sterke
biologische groei veroorzaken en niet volledig worden weerhouden door RO membranen.
Veolia Water Technologies bouwde in 2013 een
uniek proces dat op al deze voorwaarden een antwoord gaf. Door toepassing van de door Veolia
Water Technologies ontwikkelde BiopROtector® is
het mogelijk om de organische componenten te
neutraliseren en de biofouling tot een minimum te
herleiden. Een nabehandeling door UF en RO geven
dan een hoge waterkwaliteit die geschikt is voor het
gebruik als hoogwaardig proceswater. Toepassingen
voor het behandelde condensaat zijn ketelvoedingwater, CIP water en naspoelwater. De warmte in het
condensaat wordt maximaal hergebruikt voor ketel
voedingswater zodat hier minder energie nodig is
om het water op te warmen. De installatie is ontworpen om 50 m³/h zuiver proceswater te hergebruiken met als eindresultaat een reductie aan totaal
waterverbruik van 15%.
De installatie wordt volledig automatisch gestuurd
met on-line visualisatie van alle kwaliteitsmetingen en remote control.
CONCEPT
Het concept bestaat in grote lijnen uit 4 delen:
• Hydraulische buffering van de condensaten
• BiopROtector behandeling
• UF membraan filtratie voor proceswater
• RO + UV behandeling voor ketelwater en hoogwaardig proceswater.
BIOPROTECTOR
De biopROtector verwijdert stoffen uit het water die
een overmatige groei van bacteriën op membranen,
ook wel biofouling, veroorzaken. De stoffen verantwoordelijk voor bacteriële groei zijn in lage concentraties aanwezig, veelal slechts enkele milligrammen per liter. Indien er een juiste mix van stoffen
aanwezig is kunnen zelfs hele lage concentraties,
50 – 100 nanogrammen per liter ongewenste bacteriële groei veroorzaken. De functie van de biopROtector is groeistoffen te elimineren zodat geen hin-
derlijke nagroei op de membranen zal plaatsvinden.
Van de biopROtector bestaan twee uitvoeringsvormen. De keuze van de uitvoeringsvorm of een combinatievorm is afhankelijk van de samenstelling van
het te behandelen water.
Indien het te behandelen condensaatwater licht
vervuild is (scenario 1) maar toch voldoende voedingstoffen (nutriënten en organische stoffen)
bevat voor bacteriële groei, dan kan worden volstaan met de ‘fixed bed‘ biopROtector. Lage concentraties organische en stikstof componenten worden
snel met behulp van aanwezige zuurstof omgezet in CO2, water en biomassa. Een korte hydraulische verblijftijd volstaat (5 à 12 minuten) om
het merendeel van de voedingsstoffen te verwijderen. Door lage concentraties voedingstoffen zal
slechts een geringe drukopbouw over de biopROtector in de tijd plaatsvinden. De biopROtector
kan worden teruggespoeld bij het bereiken van een
grenswaarde en zal op deze wijze overtollige biomassa afvoeren. Is het condensaatwater relatief
sterk vervuild met voedingsstoffen, dan bestaat
een biopROtector uit een ‘fluidized bed’ gevolgd
door een ‘fixed bed’ In de ‘fluidized’ biopROtector
wordt geforceerd lucht ingebracht via een fijne bellen beluchting zodat voldoende zuurstof aanwezig
is om de voedingsstoffen te oxideren. De verblijftijd is afhankelijk van de vervuilingsgraad van het
condensaatwater. Vervolgens wordt de ‘fixed bed’
biopROtector gebruikt als polishing reactor om de
voedingstoffen vergaand af te breken en het water
biologisch te stabiliseren (lage concentratie ATP,
lage concentraties nutriënten, lage concentratie
zuurstof). Na passage van de 2e biopROtector trap
(B) is het water biologisch stabiel en zal niet of
nauwelijks bacteriële groei meer optreden.
De hoeveelheid groeistoffen welke door de biopROtector worden verwijderd wordt bepaald door de
hoeveelheid beschikbare opgeloste zuurstof in
combinatie met de beschikbare biomassa. Daarnaast zijn de lokale procescondities zoals pH en
temperatuur van invloed op de snelheid waarmee
de oxidatie plaatsvindt.
OMGEKEERDE OSMOSE (RO)
Omgekeerde Osmose (O.O.) of Reverse Osmose
(R.O.) is een hooggeprezen technologie voor elke
toepassing waar een opgeloste stof van haar oplosmiddel dient te worden gescheiden. De meest frequente toepassing van omgekeerde osmose is het
zuiveren van water door verwijdering van ongewenste contaminanten. De industrie maakt veelvuldig gebruikt omgekeerde osmose om sterk gezuiverd
proceswater te produceren en/of om industrieel
afvalwater te behandelen. Het proces omgekeerde
osmose wordt gebruikt om door het ontzouten van
zeewater drinkbaar water te maken en wordt ook
aangewend om de smaak van water te verbeteren
en/of om potentieel ongezonde contaminanten te
verwijderen.
Omgekeerde osmose is fundamenteel onontbeerlijk
voor zowel het behandelen van water dat bij het
fabriceren van halfgeleiders en farmaceutische en
medische toestellen gebruikt wordt als bij het zuiveren van water dat ingezet wordt voor dialyse en
stroomgeneratie. Het proces omgekeerde osmose
wordt gehanteerd voor de concentratie en regeneratie van zouthoudende afvalwaters en wordt zelfs
gebruikt in de voedingsnijverheid om suikeroplossingen op te concentreren.
Het mechanisme van omgekeerde osmose verschilt van filtratie in de zin dat er bij omgekeerde
osmose geen enkele sprake is van fysische scheiding. Het gaat er immers om dat water en stoffen
met een kleiner organisch gewicht in staat zijn
zich doorheen het membraanpolymeer te verspreiden door zich tussen de segmenten van de
chemische structuur van het polymeer te bewegen. Opgeloste zouten en organismen met een
groter moleculair gewicht dringen echter niet
door het membraan omwille van hun afmetingen
en chemische eigenschappen. Het omgekeerde
osmose membraan is eveneens in staat een volledige verwijdering van de zwevende partikels te
bewerkstelligen.
Het succes van de technologie omgekeerde
osmose is voor het merendeel te danken aan de
goedkope werking en de eenvoud met een degelijke voorbehandeling. Vergeleken met andere
zoutverwijderende technologieën, is het relatief goedkoop in aankoop en werking.
E www.veoliawaterst.be
U LT R A F I LT R AT I E ( U F )
Ultrafiltratie is per definitie de retentie van deeltjes groter dan 0.1 micron uit een waterige stroom
door een semi-permeabel membraan.
In praktijk is er een zeer grote variatie in poriediameter in de ultrafiltratie technologie (zie onder).
De gebruikte cut-off varieert van 0.1 micron tot 30
kDalton, afhankelijk van leverancier en toepassing.
A QU A RA MA #65 I 65