Download - Amsterdamse Waterleidingduinen

Beheer damherten Amsterdamse Waterleidingduinen
16 januari 2014
Besluit gemeente Amsterdam
Het college van B&W van gemeente Amsterdam heeft in augustus besloten om de damherten in de
AWD actief te gaan beheren. De wens is wel om het afschot zoveel mogelijk te beperken. De
gemeenteraad heeft hier op 11 september mee ingestemd.
Beheren
Waternet, beheerder van het gebied, gaat de damherten actief beheren door middel van afschot.
Op dit moment blijven we aan reactief beheer doen: we verlossen damherten die uitzichtloos lijden
uit hun lijden door middel van afschot.
Waarom actief beheren?
Met actief beheer van het aantal dieren wil de gemeente Amsterdam de overlast in de omgeving
beperken, de schade aan de natuur verminderen en het dierenwelzijn verbeteren. Het aantal
damherten is de laatste jaren fors toegenomen: sinds 2011 met ongeveer 550 dieren tot circa
2000 dit voorjaar. De afgelopen winter zijn 200 dieren gestorven door voedselgebrek. De
verwachting is dat dit aantal de komende jaren zal verviervoudigen als er niet wordt ingegrepen.
Vorig najaar is het laatste deel van het hek geplaatst. Uit monitoring blijkt er een grote afname van
de overlast te zijn, maar in Zandvoort en ten zuiden van de AWD wordt nog steeds overlast
ervaren.
Niet verhuizen
De Stichting Rewilding Europe heeft onderzocht wat de mogelijkheden zijn voor het verhuizen van
damherten naar Oost-Europa of Noord-Spanje, eind september is de wethouder hierover
geïnformeerd. Tijdens commissievergadering op 5 september en de raadsvergadering op 11
september was er al weinig animo voor het verhuizen. Begin oktober heeft de wethouder de
commissie aangegeven af te zien van het verhuisplan, met als belangrijk argument de hoge kosten
hiervoor.
Volgende stappen
Nu worden eerst de benodigde vergunningen aangevraagd bij de provincies Noord- en ZuidHolland. Dat gebeurt door de faunabeheereenheid namens alle natuurbeheerders in de regio
(Waternet, PWN, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten).
Onderzoek
Waternet heeft in opdracht van de gemeente Amsterdam het afgelopen jaar de volgende informatie
verzameld:
Monitoring naar de effecten van het hek op de overlast in de omgeving, op de overige
natuurwaarden en op de damherten zelf. Gebleken is dat de overlast flink is afgenomen in de
omgeving, maar nog wel bestaat.
Overleg en afstemming met collega beheerders (PWN, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer)
over hoe invulling te geven aan een gezamenlijk damhertenbeheer op basis van het
faunabeheerplan van de Provincies Noord- en Zuid-Holland.
Het oordeel gevraagd van verschillende deskundigen en experts om zo concreet en objectief
mogelijk aan te geven of er schade is door damherten aan overige Natura2000 doelen en waar
die uit bestaat. Zij wijzen naast positieve effecten ook op de negatieve effecten van hoge
dichtheden damherten op de kwaliteit van verschillende habitattypen.
Stichting Rewilding Europe laten onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om een deel van de
damherten te vangen en te verplaatsen naar andere natuurgebieden in Europa.
Het college van B&W van Amsterdam heeft onder meer deze informatie gebruikt om tot haar
besluit te komen.
Naast het advies van het OBN deskundigenteam over de invloed van damherten in de AWD is er
een onderzoek gedaan naar het effect van damhertenbegrazing op nectar en waardplanten in de
AWD. Het onderzoek met graaskooien is een aanvulling en deels onderbouwing van de signalen
over schade aan natuurwaarden. In 2014 krijgt het een vervolg.
Richtlijn reactief beheer
Regelmatig worden in de AWD door onze boswachters zwakke, zieke of gewonde damherten
aangetroffen. Soms wordt een dier door een bezoeker gemeld, waarna een boswachter ter plekke
gaat kijken. Als de boswachter tot de conclusie komt dat de situatie voor het damhert uitzichtloos
is, verlost hij het damhert uit zijn lijden. Daarbij zorgt hij dat de veiligheid van eventueel
aanwezige bezoekers is gewaarborgd. Het damhert wordt vervolgens afgevoerd.
Het team boswachters dat deze taak uitvoert is het afgelopen jaar uitgebreid van twee naar vier
personen. Deze boswachters zijn speciaal opgeleid voor deze taak. Ze voldoen aan alle wettelijke
eisen en verplichtingen, zoals vergunningen, ontheffingen en verzekeringen.
De boswachters bepalen aan de hand van de conditie van een damhert of sprake is van uitzichtloos
lijden. Om deze expertise scherp te houden hebben ze collegiale toetsing achteraf. Ook vindt
regelmatig overleg plaats met de collega natuurbeheerders in de regio. Daarnaast zitten de
boswachters minimaal twee keer per jaar om tafel met een dierenarts om hun
behoordelingsvermogen te ijken.
Met behulp van een digitaal registratiesysteem houden we nauwkeurig bij welk dier (kenmerken)
op welke plek is geschoten. Om inzicht te krijgen in oorzaken van lijden laten we regelmatig een
damhert door een erkend instituut onderzoeken. Deze informatie is vanaf volgend jaar ook op deze
website zichtbaar.