Magazine
Magazine voor
voor bouwend
bouwend Oost
Oost Nederland
Nederland
22e
no.12-•februari
mei 20142012
20e Jaargang
Jaargang•no.
Bouwen
Oosten
in het
In dit nummer
Bouw nieuw stadhuis Almelo in • Face2Face Netwerk Citadel ontwikkelt
volle gang
duurzaam pand
Muller Transport verhuist naar • Project Support Nederland hanteert eigen
nieuwbouw Enter
bedrijfsfilosofie
e
v
a
g
p
o
s
Inhoud
pag.3
Voorwoord: Nog één moeilijk bouwjaar?
pag.5
Face2Face Netwerk Citadel ontwikkelt duurzaam pand
Nieuwbouw stadhuis Almelo
pag.10
Nieuw stadhuis kan nergens rekenen op breed publiek
PAG 9
draagvlak
pag.14
Nieuw stadhuis financieel sober maar mooi
pag.18
Transparantie en kleinschaligheid staat centraal
pag.21
Almelo krijgt duurzaam stadhuis
pag.25
Juiste prijs-kwaliteit resulteert in win-win situaties
pag.30
Gro-Tech trots op opdracht stadhuis
pag.33
Autolift voor stadhuis
pag.35
Drie disciplines Rikkert afbouwgroep bij nieuwbouw stadhuis
pag.36
Verdubbeling archiefruimte kost Almelo relatief weinig
pag.38
Hecla Professioneel: “De uitdaging zit in de samenwerking”
pag.41
Hoogwaardige betonmortel voor stadhuis
pag.44
Hurks gooit hoge ogen met stadhuis Almelo
pag.51
Column KienhuisHoving:
PAG 19
“De 403-verklaring in de bouwsector: wees duidelijk”
pag.53
Familiebedrijf Muller Transport verhuist naar Enter
pag.59
Ook Muller Transport op voorsprong met prefab beton
bouwconcept
pag.61
Column Nobvel Bouwcenter:
“de klimaatregelende tegelvloer”
pag.62
Orderportefeuille Abeln Projectstoffering goed gevuld
pag.65
Project Support Nederland:
PAG 50
“Geen uitzendkrachten maar werknemers”
pag.68
Column Caspar Jansen:
“Cold calling? Koude bedoeling? Welnee, warm aanbevolen…
Bouwen
Oosten
in het
BOUWEN IN HET OOSTEN
Magazine voor bouwend Oost Nederland
22e Jaargang • no. 2 • mei 2014
1
Probleemoplossers voor Bouwpersoneel
Inleen - Uitleen
• 200 allround ZZP
timmerlieden
• vakbekwaam met eigen
gereedschap
• inzetbaar in heel Nederland
Geste-bouw
Telefoon: 0572 - 320 115
E-mail: [email protected]
www.gestebouw.com
Onderaanneming
Timmer- en Metselwerken
• fundering • renovatie
• beton
• metselwerk
• ruwbouw • voegwerk
• afbouw
Uitzendbureau
Bouw en Techniek
• uitzenden
• werving en selectie
• detacheren
IJsselland-bouw B.V.
Telefoon: 0572 - 391 858
E-mail: [email protected]
www.ijssellandbouw.com
Bezoekadres: Martktstraat 29, 8141 GA Heino
Telefoon: 0572 - 320 332
E-mail: [email protected]
www.dealuitzendbureau.com
Postbus 61, 8140 AB Heino
VOORWOORD
Gunstige prognoses in een moeilijk jaar
Op de cover:
Het hoge woord is er dan eindelijk uit. Volgens topeconomen, onder andere van de ING, ids de bodem in de
woningmarkt bereikt. Dat gold al enige tijd voor de sector
onderhoud en verbouw, maar nu ook in de nieuwbouw. De
volumes stegen en, wat misschien nog wel meer tot de
verbeelding spreekt, het vertrouwen van de aannemers
steeg in da maand maart tot het hoogste niveau in twee
jaar. Behoort daarmee alle ellende van de crisis tot het
verleden? De conclusie luidt: helaas niet. Maar liefst
veertig procent van de aannemers meldt eigenlijk te
weinig werk in voorraad te hebben om alle medewerkers
aan de slag te houden. En dat is uiteraard een gegeven
waar je minder vrolijk van wordt.
Ronduit verbazingwekkend was het feit dat de bouwsector
naar verwachting dit jaar een groei zal doormaken van
3,5 procent en daarbovenop in 2015 nog eens 2,5 procent.
En dat terwijl in februari nog werd uitgegaan van een
nulgroep.
Dat impliceert, analytisch gezien, dat er twee
mogelijkheden zijn. Of de bouw groeit tegen alle
verwachtingen in een tijdsbestek twee maanden ineens
explosief of de raming in februari was volstrekt onjuist.
Het mooiste zou zijn dat de eerste optie bewaarheid
zou zijn, maar ik ben ertoe geneigd de tweede optie te
geloven. De eerste optie wordt direct gelogenstraft door
de geluiden die ik hierboven schetste. De tweede optie is
allang geen incidenteel verschijnsel meer. Professionals
zoals het CBS en onderzoeksbureaus zoals Intomart en
Ipsos moeten maar al te vaak eerdere cijfers bijstellen
en dan gaat het niet alleen om tienden van procenten
maar ook om substantiële verschillen. Ipsos maakt het
bijvoorbeeld bij de prognoses rond het opkomstcijfer bij
de laatste gemeenteraadsverkiezingen in maart wel erg
bont. Wekenlang werd een opkomst voorgeschoteld ruim
beneden de vijftig procent, maar in de praktijk bleek het
allemaal behoorlijk mee te vallen.
Coverfoto:
Het nieuwe stadhuis van Almelo.
Architect: Vincent van der Meulen, Kraaijvanger Architecten ,Rotterdam
Colofon
Misschien wordt het tijd om eens wat minder hyperig te
reageren op de publicaties van cijfers. Ieder maand trekt
het voltallige journaille erop uit om de CBS woordvoerder
aan te horen. Na de zoveelste bijstelling kunnen we daar
rustig eens wat minder gewicht aan toekennen.
Een korte blik in de boeken, orderportefeuille of bankafschrift verschaft meer duidelijkheid. Die is dan wel
minder positief, maarje kunt wel je beleid erop
afstemmen.
Bouwen in het Oosten
ISSN: 1385-7185
Uitgever:
GF Uitgevers
Postadres: Postbus 204, 8600 AE Sneek
Bezoekadres: Graaf Adolfstraat 36d
Tel.: (0515) 429 429
Fax: (0515) 429 422
Web: www.bouweninhetoosten.nl
E-mail: [email protected]
Redactie:
Gerard van Leeuwen,
Joeri van Leeuwen,
Henny de Mönnink (fotografie),
Elan Producties, Wierden (fotografie)
Elly Kroese (eindredactie)
Tekstbijdrage:
Jolanda Groothuis
Accountmanagement:
Frits Visser
[email protected]
Elzert Bonnema
[email protected]
Vormgeving & opmaak:
Nanno van Leeuwen
Druk:
Scholma Druk, Bedum
Verspreiding:
Sandd
Bouwen in het Oosten
komt tot stand in
samenwerking met
De Citadel te Rijssen
Gerard van Leeuwen
Redactie
BOUWEN IN HET OOSTEN
3
Face2Facenetwerk Citadel
ontwikkelt duurzaam pand
Gert Harm ten Bolscher van DWA start zijn presentatie met een toelichting op de
recente ontwikkelingen in de bouw- en vastgoedwereld. Flexibilisering van arbeid,
werken met de ‘menselijke maat’, als gevolg van de overweldigende vormen van
techniek, en samenwerking zijn de highlights.
Daarnaast gaan gebouw-
complete gebouwen.
gebruikers steeds meer denken
Door het bezit centraal te
vanuit het gebruik en minder
stellen ontstaan andere rollen
vanuit het bezit. Dit is een
voor traditionele partijen in
brede maatschappelijke trend.
de bouwkolom. Dat vergt een
Zo is het al mogelijk om
nieuwe manier van genetwerkt
duurzame spijkerbroeken te
samenwerken en kennis delen.
leasen, waarbij de gebruiker
de spijkerbroek niet koopt,
Duurzaam bouwen
maar op een gegeven moment
Uit de inleiding van Ten
weer terug geeft aan de
Bolscher blijkt weer eens hoe
economische eigenaar.
we de aarde aan het uitputten
Verlichtingsleveranciers
zijn. We moeten anders met
bieden op deze manier
energie en onze fossiele brand-
licht aan in plaats van
stoffen omgaan. Op dit
armaturen; de
moment leven we al in een
gebruiker betaalt voor het
situatie dat we met elkaar
‘afgenomen’ licht en de
meer grondstoffen gebruiken
armaturen en lampen blijven
en afval produceren dan de
eigendom van de leverancier.
aarde kan ‘leveren’. De
Deze trend zet zich door naar
komende jaren zullen we de
Tabel Productiviteit en ziekteverzuim
Productiviteitswinst
Ziekteverzuimdaling
[%]
[%]
Geen luchtvervuiling
3-7
1,5
Voldoende ventilatie
1-2
0,5
2-3
0,5
Temperatuur regelbaar
Temperatuur goed
7
-
Goede verlichting
2-3
-
Daglicht
-
0,5
Geen geluidshinder
3-9
-
Totaal
10 - 15
2,50%
BOUWEN IN HET OOSTEN
5
Praktijkvoorbeeld
In een school is men erin
geslaagd om een pand budgetneutraal te verduurzamen
en het binnenklimaat te
verbeteren. De extra
opbrengsten werden gebruikt
voor de financiering van de
nodige maatregelen. De
betrokkenheid van een
uitstek een branche waar veel
te behalen valt met een
consortium van uitvoerings-
grondstoffen gebruikt worden
eenmalige investering van
partijen (aannemer,
en waar nog onvoldoende
200-400 euro per m2.
installatiebedrijf en
nagedacht wordt over her-
onderhoudsbedrijf) bleef
gebruik. Terwijl uit diverse
Uit diverse studies blijkt dat er
ook na de oplevering van het
onderzoeken blijkt dat
een duidelijke relatie bestaat
pand bestaan en men werkte
duurzame panden een
tussen de kwaliteit van het
met een prestatiecontract
duidelijke meerwaarde hebben
binnenklimaat en verbetering
waarin een beter binnen-
en gebruikers ook bereid zijn
van de productiviteit en
klimaat werd gegarandeerd.
daarvoor te betalen. Een
reductie van het ziekteverzuim
Over onderhoud, bedrijfs-
duurzaam pand is meer dan
(zie tabel Productiviteit en
voering, monitoring etc.
een pand waarbij aandacht
ziekteverzuim).
werden afspraken – op basis
is geschonken aan een
van kritische prestatie-
verantwoord materiaalgebruik
Wanneer je de voordelen van
indicatoren of kpi’s –
en lage energiekosten. Het
een gezond pand voorzichtig
vastgelegd in een contract
gaat ook om een gezond pand
meeneemt, dan ontstaat het
voor 15 jaar. Voortdurende
waarbij daglicht, verlichting,
volgende plaatje voor een
afstemming is essentieel.
binnenklimaat, ventilatie,
kantoorpand:
Zo kunnen referentiepunten
geluid, lucht et cetera bijdragen
worden bijgesteld en
aan een gezond en comfortabel
Kostenplaatje (jaarlijks)
aangepast aan nieuwe
werkklimaat. Een duurzaam
Salariskosten:
situaties (bijvoorbeeld
pand resulteert in lagere
€ 2.500 - 3.000 /m²
wanneer een school digi-
energie- en onderhoudskosten,
Energiekosten:
borden aanschaft) of het
een hogere productiviteit,
€ 12 - 18 /m²
onderwijsconcept aanpast.
lager ziekteverzuim en draagt
‘Batenplaatje’ jaarlijks
bij aan een beter imago.
5% productiviteitswinst:
€ 125 - 150 /m²
Perspectief
duurzaam pand
2% lager ziekteverzuim:
deze uitputting van natuurlijke
grondstoffen. Optimaal
Ten Bolscher schetst aan de
Lagere energiekosten:
hergebruik van grondstoffen
hand van enkele cijfers hoe
€ 3 - 8 /m²
is geen keuze meer, maar
een jaarlijks voordeel van
Hogere vastgoedwaarde:
effecten gaan merken van
noodzaak! De bouw is bij
6
minimaal 185 euro per m
€ 40 - 60 /m²
2
BOUWEN IN HET OOSTEN
€ 5 - 30 /m²
Investeringsruimte op basis
snijdt het mes aan twee
veld nieuwbouw of renovatie
van het batenplaatje:
kanten. Het geld kan gebruikt
van kracht. Daarentegen zijn
Jaarlijks voordeel:
worden om het pand nog
weinig gemeenten op dit
min. € 175 /m²
duurzamer te maken of mede-
moment bereid toestemming
Meerinvestering duurzaam
werkers te scholen, etc.
voor nieuwbouw te geven.
pand: € 300 - 400 /m²
Energielasten en ziekteverzuim
Planologisch is veel
Dit betekent dat een
dalen gegarandeerd. Dat maakt
afgeschermd. Het is zaak
duurzaam pand zich binnen
dat financiers makkelijker
dat vastgoedbeheerders en
drie jaar terugverdiend heeft
zullen investeren.
gemeenten afspraken maken
(voorzichtig gerekend) en
Ten Bolscher illustreert deze
over herstructurering van
dan krijgt de gebruiker de
werkwijze aan de hand van
bestaande panden. Deze
duurzame uitstraling en de
enkele praktijkvoorbeelden
gebouwen hebben nu vaak geen
medewerkerstevredenheid
waaruit de investering snel
waarde en er is veel leegstand.
er ‘gratis’ bij.
terugverdiend kon worden
De restwaarde is nul als er
(zie kader praktijkvoorbeeld).
niets gebeurt en 40-50% is
Focus
rijp voor de sloop.
De focus ligt nog te vaak op
In de praktijk blijkt dat niet
Pandeigenaren of –gebruikers
inspanning en investering.
alle marktpartijen toe zijn
hebben soms niet de
Als in de ontwerpfase geen
aan een dergelijke werkwijze.
mogelijkheid om zelf te
rekening met duurzaamheid
Toch zijn er voldoende partijen
investeren in het updgraden en
wordt gehouden ontstaan
die deze verantwoordelijkheid
verduurzamen van het pand. In
extra kosten. DWA pleit voor
willen nemen en garanties
zo’n geval kan gekozen worden
een focus op prestaties. De
durven geven. De termijn van
voor een aanpak waarbij de
prestaties moeten geborgd
vijftien jaar kan soms wat
investering terugbetaald wordt
worden in het proces. Zo kun
belemmerend werken. Deze
vanuit de besparing op de
je garanties afgeven richting
kan in overleg met de opdracht-
exploitatiekosten. Hiervoor
gebruikers over bijvoorbeeld
gever aangepast worden.
kan gebruik worden gemaakt
luchtkwaliteit et cetera Als
van een zogenaamde ESCo-
organisaties de besparingen in
Nieuwbouw of renovatie
constructie (zie kader ESCo-
een speciaal fonds onderbrengen
Daarnaast blijft het spannings-
constructie).
Andere partijen kiezen ervoor
panden die niet meer gebruikt
ESCo-constructie
worden te demonteren en
ESCo staat voor Energy Service Company. Hierbij besteedt een
de materialen opnieuw te
eigenaar/gebruiker van een gebouw de energievoorziening en
gebruiken. Ook dit vergt een
het management daarvan uit aan een externe partij met als doel
omslag: zie je een pand als
substantieel op energiekosten te besparen, meer kwaliteit te
probleem of als grondstoffen-
realiseren, minder vermogensbeslag te hebben in installaties
bank?
e.d. en de eigen organisatie te ontlasten.
De contractpartner die de installaties, het energiebeheer en -
Genetwerkt
samenwerken
management, etc. overneemt is meestal een consortium van
In het genetwerkt
partijen die op basis van een prestatiecontract gedurende
samenwerken kunnen partijen
langere tijd ervoor zorgt dat de afgesproken prestaties op het
als het Face2Facenetwerk
gebeid van verlaging van de energiekosten, verbetering van het
elkaar vinden. Ten Bolscher
binnenklimaat en kwaliteit van de dienstverlening gegarandeerd
stelt voor een gezamenlijk
wordt. Op deze manier is het mogelijk om tegen gelijkblijvende
project op te pakken en
kosten een beter product te realiseren omdat de lagere energie-
een bestaand pand te
kosten gebruikt worden om de investeringen te financieren.
verduurzamen. Binnen
het Face2Face-netwerk is
BOUWEN IN HET OOSTEN
7
Willem
Rademaker
(Feenstra /
Isolatienet)
Jan Wijbenga
(Feenstra)
Herin
Lichttechniek
(Herman
Tijhuis)
voldoende expertise aanwezig
om een concept te ontwikkelen
voor verduurzaming van een
bestaand pand, waarbij
de financieringslasten
gecompenseerd worden door
lagere exploitatielasten. Het
plan kan ontwikkeld worden
vanuit het ‘halen en brengen’
principe (kennis inbrengen en
leren van elkaar). Er zijn tal
van ideeën die panden een
nieuwe bestemming met een
goed verdienmodel kunnen
geven. De aanwezigen reageren
enthousiast en noteren allen
wat hun mogelijke bijdrage aan
Henjo Scheepmaker
(Forbo Flooring)
Gerrit Jan Schothans
(Joncheere Vastgoed)
Evert Jan Voortman
(De Goede Woning)
Lenard Alfing
(Boerhof
Projectinrichting)
dit project zou kunnen zijn. In
april komt deze groep opnieuw
bijeen. Het definitieve concept
Hennie Ardesch
(Ambassadeur De Citadel)
Ad Struik (Loodsen met Lef)
Gerry Elfrink (Faay Vianen)
moet in september 2014
ontwikkeld zijn, zodat eind
dit jaar ook daadwerkelijk
een project gerealiseerd
kan worden. De opgedane
ervaringen worden vanuit
deze groep gedeeld tijdens
de bijeenkomsten van het
Face2Face netwerk, zodat
iedereen op de hoogte blijft
en indien gewenst ook inbreng
kan leveren.
Rieks Twickler
(ABB)
Marc Nolten
(Dornbracht)
Wilt u meer weten of
deelnemen aan dit traject?
Neem dan contact op met
Gert-Harm ten Bolscher
Jan Flim
(De Citadel)
mr. Erik Holland
(Kienhuis Hoving)
GertHarm ten
Bolscher (DWA)
088 – 16 35 543
[email protected]
Benieuwd naar de input en de
deelnemers? De presentatie
van DWA nog eens nalezen?
Deze informatie vindt u:
www.decitadelrijssen.nl/
TCO-project
Tekst via Margreet Koster,
Tekst en Event
Foto’s: Erik van der Leij,
André Guis
(Paul Hardonk
Bouw)
Marcel Bakker
(BDC
Architecten)
Elan Producties
BOUWEN IN HET OOSTEN
9
Scheidend Almelose
wethouder Johan Andela
Nieuw stadhuis
kan nergens
rekenen op
breed publiek
draagvlak
Ruim tien jaar duurden de
“inleidende beschietingen”
aangaande de totstandkoming van
een nieuwe stadhuis in Almelo.
Tijdens de verkiezingen van vier
jaar geleden was de nieuwbouw
hét item wat de mensen bezig
hield. VVD wethouder Johan
Andela weet de slogan nog goed
te herinneren. “‘Goedkoper en
sneller’ was het adagium. En
daarin zijn we, ondanks de
bepaald niet altijd positieve
beeldvorming, geslaagd.”
Het dossier van de nieuwbouwplannen
van het Almelose stadhuis kent vele
pagina’s. Wethouder Johan Andela maakte
in 2010 kennis met de materie. “Diverse
colleges hebben geworsteld met de
plannen. Bij mijn aantreden lag er een
plan inclusief ontwerp, verkozen na een
prijsvraag, met een kostenplaatje van
75 miljoen euro. Dat bedrag vormde de
inzet van een felle verkiezingscampagne.
Ook toen trok de economische crisis al
een behoorlijke wissel op de financiën.
Een aanpassing was zeker op zijn plaats.
10
BOUWEN IN HET OOSTEN
In dat jaar lagen er een aantal
in de exploitatie veel meer
doorslaggevend. Zeker in het
alternatieven op tafel, variërend
kosten met zich meegebracht
licht gezien van wat ik eerder
van de renovatie van het huidige
en bovendien een open
vertelde. Het duurzaam bouwen
stadhuis, het gebruik van
financieel einde gekend. En
met een BREEAM –Excellent
diverse leegstaande gebouwen
hoe je het ook wendt of keert,
certificering en de bereidheid
verdeeld over de stad, het
ook het Fortezza dossier moest
om waar mogelijk plaatselijke
scheiden van het bestuurs-
ooit worden gesloten. Jammer
bedrijven in te schakelen,
en publieke apparaat van de
genoeg zijn in de beeldvorming
waren meetpunten. Realisatie-
overige gemeentelijke diensten,
deze aspecten nooit op hun
snelheid stond echter op een
een verhuizing naar het belas-
merites meegewogen en dat
prominente plaats omdat
tingkantoor dat vrij zou komen
betreur ik ten zeerste. In de
destijds het idee leefde in
tot een versoberde nieuwbouw.
ogen van velen zijn wij het
Politiek Den Haag om het btw-
Parallel aan het vraagstuk van
college dat zestig miljoen euro
compensatiefonds te schrappen,
de nieuwbouw lag het vraag-
heeft uitgetrokken voor de
wat maar liefst 21% zou
stuk van de Fortezza locatie nog
eigen ambtenaren en daar kun
schelen. De aanbesteding
steeds op tafel. Een probleem
je moeilijk tegen strijden.
is niet voor niets geënt op
dat dateerde van 2005. Kort
Ik constateer dat we beide
realisatie in 2013 en 2014. Toen
samengevat kwam dat neer
dossiers tot een acceptabele
bekend werd dat het fonds zou
op een gekocht en geleverd
oplossing hebben gebracht.”
blijven bestaan hebben we
perceel in de binnenstad dat
desalniettemin vastgehouden
door de projectontwikkelaar
Snelheid blijft identiek
aan de gemaakte afspraken.
pas betaald hoefde te worden
De nieuwbouw aan de haven
Qua voortgang hebben we
wanneer er gebouwd zou
Noordzijde wordt onder meer
wel enkele hobbels moeten
worden, waarmee een bedrag
gekenmerkt door een snelle
overbruggen en de volledige
hebben genomen. Sobere
realisatietijd. Het was naast
oplevering zal waarschijnlijk
nieuwbouw is de goedkoopste
enkele andere criteria één van
niet op de geplande datum
oplossing, ondanks dat dit fel
de belangrijkste criteria in de
plaatsvinden. Wel ga ik ervan
bestreden is door de oppositie-
aanbesteding. Johan Andela:
uit dat alles aan het einde van
partijen. Simpele verbouw had
“Uiteraard was de prijs
dit jaar gereed is.”
gemoeid was van 12,5 miljoen
euro. Mede als gevolg van de
crisis is dit bouwplan nooit van
de grond gekomen. Wij hebben
toen als College besloten één
en ander te combineren. Bouw
van een nieuw stadhuis op
de Fortezza locatie in een
versoberde uitvoering. Zowel
in de raad als vanuit de media
en het publieke domein kregen
we de volle laag. De oppositie
roerde zich danig. Vanuit het
publiek doe je het eigenlijk
op dit specifieke terrein nooit
naar wens. Een nieuw stadhuis
bouwen kan nooit rekenen op
een breed draagvlak. Nergens
is dat zo. Nu terugblikkend
houd ik nog steeds staande dat
we de juiste beslissingen
BOUWEN IN HET OOSTEN
11
Ontwerp
bestendig. En natuurlijk is het
dat alle mogelijke opbrengsten
Andela is erg content met het
een mooie bijkomstigheid dat
in de toekomst, wat de
ontwerp van Kraaijvanger
het ontwerp afkomstig is van
herbestemming ook moge
Architecten uit Rotterdam.
een kind van de stad, Vincent
worden, geld zullen opleveren.
“Het wordt een prachtig,
van der Meulen.”
Daarnaast zijn alle kosten van
representatief stadhuis binnen
de verhuizing en de inrichting
de afgesproken financiële
Boeiend
rond het gebouw meegenomen.
kaders. In vergelijking met
Terugblikkend op de afgelopen
Ook vind ik het belangrijk
het eerdere ontwerp kun je
periode spreekt de wethouder
vast te stellen dat de slogan
stellen dat het beduidend
van een boeiende en spannende
waarmee we de verkiezingen
van 2010 zijn ingegaan,
“sneller en goedkoper”,
VVD wethouder Johan Andela:
daadwerkelijk is ingevuld.”
“Het wordt een prachtig, representatief stadhuis
binnen de afgesproken financiële kaders.”
De kiezer zag medio maart de
getrooste inspanningen niet als
een onverdeeld succes. De
VVD incasseerde een gevoelig
soberder is, maar dat was
tijd. “In mijn optiek heb ik de
verlies en leverde vier van de
gezien het budget te
twee slepende kwesties met de
zeven zetels in. Johan Andela:
verwachten. Een van de
andere leden van het College
“De nieuwbouw van het stad-
doorslaggevende punten van
bevredigend afgerond.
huis heeft daar zeker een rol in
het ontwerp is de innovatieve
Sommige politieke partijen
gespeeld. Dat zal ik hier niet
oplossing van de parkeer-
kunnen blijven hameren op het
ontkennen. Toch past er enige
problematiek op de nieuwe
totale investeringsbedrag van
nuancering. De landelijke
locatie, in de vorm van twee
zestig miljoen euro, maar
trend zat erg tegen en de
autoliften. Het nieuwe stadhuis
vertellen daarbij niet
beeldvorming rond de afval-
heeft de kwalificatie BREEAM
het volledige verhaal.
problematiek en de intensieve
Excellent, na Outstanding de
Het oude stadhuis
veehouderij heeft ook niet
een na hoogste waarderings-
staat voor 0 euro
echt meegeholpen. Ik heb voor
categorie op het gebied van
op de balans
mezelf echter de conclusie
duurzaamheid. Het nieuwe
en dat
getrokken dat ik de politiek ga
gebouw is gebaseerd op een
impliceert
verlaten. Ik ga terug naar het
flexfactor van 0,8 per fte. en
onderwijs waar ik voor mijn
ondersteunt daarmee het
wethouderschap actief was.
kantoorconcept voor ‘het
Het ROC van Twente
nieuwe werken’. Daarnaast
wordt mijn nieuwe
is het nieuwe stadhuis op
uitdaging.
maat gebouwd voor de
Wederom een
afgeslankte organisatie.
dynamische
We zijn in de afgelopen vier
omgeving.”
jaar gekrompen van 800
naar 650 fte en daarmee in
financieel opzicht toekomst-
BOUWEN IN HET OOSTEN
13
Nieuw stadhuis financieel
sober maar mooi
Projectleider Henk Nij Bijvank
Voor projectleider Henk Nij Bijvank kwam het dossier “nieuw
stadhuis” acht jaar geleden voor het eerst in beeld. Als de
ingebruikname begin januari van het volgend jaar een feit is,
komt er een eind aan een lange, intensieve periode met een
lange, roerige politieke voorgeschiedenis, maar een vlotte
realisatie. Voor Nij Bijvank is de uiteindelijke balans
duidelijk positief.
In 2006 was Henk Nij Bijvank
reeds betrokken bij de
allereerste besprekingen over
een nieuw gemeentehuis dat
deel uit zou maken en als
aanjager zou fungeren voor het
Masterplan voor de ingrijpende
restyling van de Almelose
binnenstad. Nij Bijvank: “Voor
iedereen was het wel duidelijk
dat het huidige stadhuis arbotechnisch en qua veiligheid
niet meer voldeed aan de nu
geldende normen. Nieuwbouw
op de hoek van de Markt en de
Wierdensestraat was de eerste
optie. Het ontwerp van Meijer
en Van Schooten was zelfs al
kwestie overigens wel netjes
het ontwerp van Kraaijvanger.
definitief vastgesteld, maar
hadden afgerond.
Uiteraard alles nadat de
tijdens de verkiezingen in 2010
14
nieuwe, huidige nieuwbouw-
werd de nieuwbouw een heet
Met de eerder in het leven
locatie in beeld kwam.
politiek item. Het gevolg
geroepen projectgroep, en
Vooral de stedenbouwkundige
mag als bekend worden
op basis van het reeds eerder
inpassing sprak ons enorm aan.
verondersteld. Er kwam een
vastgestelde Programma van
Eind 2012 werd uiteindelijk
dikke streep door het hele
Eisen, werd een nieuwe
definitief door de gemeente-
verhaal en de discussie kon
aanbestedingsprocedure voor
raad besloten om in eigen
weer bij het begin aanvangen
de architect ter hand genomen,
beheer het nieuwe stadhuis
nadat we met de architect de
met als resultaat de keuze van
te gaan realiseren. Daartoe
BOUWEN IN HET OOSTEN
Projectleider Henk Nij Bijvank:
“Over twee jaar kondigt de
pensionering zich aan. Ik weet
echter nu al dat ik het zal missen!”
werd direct een Europese
alle kandidaten te kunnen
de nieuwbouw. “Je ziet het
aanbesteding in gang gezet.
voldoen aan de planning en
dagelijks groeien. De enige
In verband met de mogelijke
werd de prijs doorslaggevend.
echte tegenslag kenden we
afschaffing van het btw-
De combinatie van de TBI
eigenlijk bij de start waarbij
compensatiefonds kwam het
bedrijven Koopmans en Van
bij het aanbrengen van de
project onder een bepaalde
Eesteren kwam als meest
funderingspalen een behoorlijke
tijdsdruk te staan. Het
gunstige uit de bus.”
vertraging ontstond. De
oorspronkelijke planning gaat
vormde naast zaken als prijs en
duurzaamheid een essentiele
Voortgang
uit van een oplevering op
factor in de keuze voor de
Henk Nij Bijvank toont zich
1 oktober aanstaande. Dat
aannemer. Uiteindelijk bleken
content met de voortgang van
houden we in formele zin aan,
BOUWEN IN HET OOSTEN
15
maar de hoofdaannemer heeft
inmiddels wel officieel gemeld
dat dit een moeilijke zaak zal
worden. Medio november wordt
nu aangehouden als uiterste
opleveringsdatum, maar er zal
gezamenlijk worden gestreefd
naar een eventuele gefaseerde
oplevering. Als ik zie hoe hard
het nu gaat op diverse fronten
dan vertrouw ik erop dat alles
volgens de plannen zal worden
gerealiseerd. Gisteren zag ik
hoe er in de kantoortoren
nog volop beton gestort werd
terwijl op de begane grond
al sanitaire ruimtes worden
betegeld. In ieder geval zal
begin januari 2015 de hele
organisatie operationeel zijn
vanaf de nieuwe locatie op het
voormalige Fortezza-terrein.”
De aanbesteding van het
kwart van zijn budget is kwijt-
Het gehele ontwerp is flexibel
project werd in twee delen
geraakt na de versobering, is
ingericht en geschikt voor een
opgeknipt. Henk Nij Bijvank:
Nij Bijvank opgetogen over
eventuele verhuur van sommige
“De bouw, inclusief het werk-
het resultaat. “Ik kijk dan
delen indien de organisatie nog
tuigbouwkundige en elektro-
onder meer naar zaken als
slanker mocht worden dan de
technische deel, wordt geheel
functionaliteit, duurzaamheid
huidige zeshonderd mensen. De
onder verantwoordelijkheid
en de inpassing in de stedelijke
duurzaamheid is gewaarborgd
en supervisie door de bouw-
omgeving. De functionaliteit is
door de BREEAM certificering.”
combinatie uitgevoerd. De
ongekend. Op de begane grond
audiovisuele middelen, de
zijn alle publieksfuncties
Jammer
keuken en, wat ik omschrijf als
geconcentreerd waarbij
Henk Nij Bijvank merkt op dat
de losse inrichting, hebben we
de inrichting een soort voort-
er een moment zal komen dat
zelf aanbesteed. Dan moet je
borduren op de externe
hij het project echt zal missen.
denken aan bureaus, tafels,
omgeving als beleving heeft.
“Natuurlijk zullen er kinder-
stoelen en dergelijke. Overall
Ook de trouwzaal is op de
ziektes zijn nadat we het in
gezien doet het me plezier dat
begane grond gesitueerd.
gebruik hebben genomen en
er relatief veel bedrijven uit
Transparantie ten top.
die zullen we het hoofd moeten
de regio betrokken zijn bij
Alle bestuursfuncties zijn
bieden. Volgend jaar zal voor
de realisatie. Je kunt zoiets
ondergebracht op de eerste
mij in het teken staan van de
vanwege de regelgeving niet
etage. Dus de raadszaal, maar
afronding van het project, de
sturen, maar het is goed te
ook de vergaderkamers van
financiele afwerking en nog
constateren dat de bedrijven
het college en ruimtes voor
enkele andere zaken. Zeg maar
hier goed kunnen concurreren.”
de ondersteunende bestuurs-
de nazorgfase. Het jaar daarop
diensten. Op de tweede
kondigt de pensionering zich
Mooi ontwerp
etage is er parkeerruimte
aan. Ik weet echter nu al dat
Ondanks het feit dat het huidige
gereserveerd (waarover elders
ik het zal missen. Het waren
ontwerp in financiele zin een
in deze special meer, red.)
mooie jaren!”
BOUWEN IN HET OOSTEN
17
Transparantie en kleinschaligheid
centraal in ontwerp Stadhuis Almelo
Een lege plek in de stad opnieuw waarde geven. Dat is ons streven met de bouw van het
nieuwe stadhuis van Almelo. Het stadhuis staat aan de Waterboulevard en is omringd door
groen. Een transparante begane grond begeleidt de route van binnenstad naar station.
Voor de voorbijgangers zijn de representatieve functies in de laagbouw goed zichtbaar.
Bij betreding van het stadhuis worden bezoekers via een monumentale trap in één beweging
naar de raadszaal op de eerste verdieping geleid. Grote ramen bieden hier een wijds
uitzicht op de stad, het water en het groen. Op de eerste verdieping bevinden zich ook
de bestuurlijke ruimtes en het vergadercentrum.
Kleinschaligheid
Het nieuwe werken
drempel om iemand op
Doordat de bovengelegen
De gemeente Almelo wilde
een andere verdieping
torens iets terug zijn gelegd
voor haar werknemers een
te spreken letterlijk en
ten opzichte van de plint, lijkt
werkomgeving met meer
figuurlijk laag. Enerzijds is
het gebouw vanaf de straat
verbondenheid en tegelijkertijd
de lager of hoger gelegen
slechts drie verdiepingen hoog.
met meer beschutting en
vloer slechts een paar treden
Hierdoor voegt het zich goed
intimiteit. Kraaijvanger heeft
verwijderd en zie je door de
in de schaal van Almelo die
dit uitgewerkt tot flexibel
vides zie iemand die zich
wordt gekenmerkt door
indeelbare kantoorvloeren
meerdere verdiepingen lager
kleinschaligheid. Parkeren
verdeeld over de twee torens
bevindt gewoon zitten. Aan
gebeurt bovenop het dak van
die split level zijn geschakeld.
de andere kant voorzien de
de laagbouw op de tweede
De vloeren zijn met elkaar
split-level vloeren in intieme
verdieping. Hier bevindt zich
verbonden via uitnodigende
werkplekken.
een met parkeerdek dat ruimte
trappen en twee vides die
biedt aan circa 100 auto’s.
tevens ontmoetingsplekken
Door deze zeer efficiënte
De toren staat op een groen
zijn. Deze indeling maakt de
indeling en dubbel ruimte-
dak van zo’n 1300 m2 dat de
omwonenden een aangenaam
uitzicht biedt.
18
BOUWEN IN HET OOSTEN
gebruik is het maximale
Duurzaamheid
historische architectonische
ruimte benutting uit het nieuwe
In het nieuwe stadhuis zijn
iconen, het wapen van de stad
werken gehaald. Hierdoor
verschillende duurzame
is in het stucwerk en in de
konden is samen met de
technieken geïntegreerd. Er
publiekshal is een stads-
gemeente besloten om bijna
wordt onder meer gebruik
plattegrond in de vloer geëtst
1000 m2 minder te bouwen dan
gemaakt van LED verlichting,
Naast een zeer transparante
oorspronkelijk was voorzien.
automatische en natuurlijke
plint en grote vensters in de
zonwering, daglicht-
raadszaal is het gebouw is zo
optimalisatie. Betonkern-
toegankelijk mogelijk vorm-
activering in combinatie met
gegeven. Het zal de Almeloërs
een hoge isolatiewaarde met
en hun betrokkenheid bij hun
o.a. drievoudig glas en een
stad, en het bestuur daarvan,
warmte- en koudeopslag zorgen
een nieuwe impuls geven.
voor duurzame verwarming en
koeling. De ambitie van de
gemeente was een BREEAMExcellent gebouw en dat is
door effectief omgaan met
materiaal, energie
en ruimtelijke
organisatie door het
integrale ontwerp
team gerealiseerd.
Verbonden
met Almelo
Het stadhuis is op
vele manieren
verbonden met de
Almelose iconen en
geschiedenis. Zo
richten grote
vensters zich op
BOUWEN IN HET OOSTEN
19
State-of-art AV voor stadhuis Almelo
door Hecla Professional
WAAROM HECLA?
Al vanaf 1969 realiseert Hecla Professional
audiovisuele systemen op de meest breed
mogelijke wijze. Van het verhuren van grote
beeldschermen, tot volledige systeeminstallaties
ter optimalisatie van een vergaderruimte. Ook
op maat gemaakte systemen behoren tot de
mogelijkheden. Kortom: als er beeld en geluid
bij komt kijken, dan is Hecla de aangewezen
partij! Op www.hecla.nl vindt u meer informatie
over onze organisatie.
Hecla Professional Audio & Video Systems BV - Postbus 182 - 7550 AD Hengelo - Telefoon: 074 24 80 800
TBI-ondernemingen Koopmans Bouwgroep
e n J . P. v a n E e s t e r e n v e r s t e r k e n e l k a a r b i j d e b o u w
Almelo krijgt duurzaam stadhuis
Slim gebruikmakend van elkaars expertise, bouwen diverse ondernemingen van het TBIconcern aan het nieuwe, extreem duurzaam stadhuis van Almelo. De bouwcombinatie
Koopmans-J.P. van Eesteren heeft ruimschootse ervaring met BREEAM, dat de duurzaamheidsprestatie meet van nieuwbouw -en renovatieprojecten. Voor het stadhuis wordt gewerkt
met het een na hoogst haalbare certificaat, namelijk BREEAM Excellent!
Door de korte lijnen tussen
versterken we elkaar”, aldus
de bouwfysische prestaties
beide ondernemingen kunnen
Karsemeijer.
en de omgang met afval en
medewerkers op de bouwplaats
veiligheid op de bouwplaats
optimaal worden ingezet. “We
BREEAM-Excellent
getoetst. Bij BREEAM worden
hebben hetzelfde belang en
Zoals vermeld wordt bij de
negen criteria -management,
delen onze trots om dit werk te
bouw van het nieuwe stadhuis
gezondheid en comfort,
mogen maken”, zegt directeur
van Almelo gewerkt aan het
energie, transport, water,
Maarten Karsemeijer van
BREEAM-certificaat Excellent.
materialen, afval, landgebruik
Koopmans Bouwgroep. Behalve
Zowel J.P. van Eesteren en
en ecologie en vervuiling-
de bouwcombinatie Koopmans-
Koopmans Bouwgroep
onder de loep genomen.
J.P. van Eesteren wordt TBI bij
beschikken over eigen BREEAM-
Van de 100 procent behaalde
dit project vertegenwoordigd
experts om de duurzaamheids-
het stadhuis in de ontwerpfase
door Voorbij Funderingstechniek
prestatie bij de diverse lopende
maar liefst een score van
en Groothuis Wonen die
projecten te beoordelen.
77,79 procent. Vooral op het
respectievelijk het heiwerk
Zo krijgen opdrachtgevers
terrein van energieverbruik,
voor de funderingspalen
de garantie dat de gewenste
management, transport, afval
verzorgde en de houtskelet-
duurzame maatregelen ook
en voorkomen van vervuiling
bouw-elementen leverde. De
daadwerkelijk worden
werden hoge scores behaald.
synergie tussen de bedrijven
doorgevoerd. Eén van de
Zo blijkt dat de compacte
komt optimaal tot uitdrukking.
belangrijkste speerpunten
nieuwbouw maar liefst
Men spreekt dezelfde taal,
bij het ontwerp van het
35 procent minder energie gaat
hanteert dezelfde cultuur. Dat
nieuwe stadhuis was om de
verbruiken dan de wettelijke
leidt onherroepelijk tot meer
duurzaamheid meetbaar te
eis. Dat komt onder meer
efficiency in de engineerings-
maken. De BREEAM-methode
door de toepassing van een
en uitvoeringsfase. “Bovendien
geldt daarbij als een van de
ondergrondse warmte/koude-
vullen de ondernemingen
meest betrouwbare en gebruikte
opslag in combinatie met
elkaar aan. Bij Koopmans Bouw
methodieken.
een warmtepomp en warmte-
hanteren we op de bouwplaats
wisselaar. Daarnaast is het
het credo 'niet lullen maar
Onder leiding van ABC
gebouw zeer goed geïsoleerd,
poetsen', terwijl J.P. van
Management Groep en Valstar
waaronder de drievoudige
Eesteren heel krachtig is in het
Simonis, beiden BREEAM-
beglazing in de gevel.
neerzetten van een goede
expert, is onder meer de
In het ontwerptraject zijn
organisatie bij grote utiliteits-
energie-efficiëntie, de
vijf materiaalvarianten
bouwprojecten. Bij dit project
duurzaamheid van materialen,
doorberekend op hun milieu-
BOUWEN IN HET OOSTEN
21
belasting, zodat degene met
vriendelijk bezig. Bovendien
de laagste belasting wordt
wordt op de bouwplaats
toegepast. Door de toepassing
100 procent groene stroom
van zogeheten wingvloeren
gebruikt. De aannemer is
kunnen de installatieleidingen -
zich constant bewust van de
en kanalen in de vloer worden
mogelijke overlast die de
ondergebracht, zodat het
bouw op de omgeving heeft
gebouw 2,7 meter in hoogte
en communiceert dat ook
kan worden verlaagd. Dat
voortdurend met de belang-
betekent een besparing van
hebbenden. Bovendien heeft
gevelmateriaal en constructie.
de aannemer veiligheid hoog in
Ook de besparing op transport
het vaandel staan, zowel voor
is aanzienlijk. Hoofdaannemer
de omgeving, de bezoekers van
Koopmans-J.P. van Eesteren
de bouwplaats en de eigen
heeft gebruik gemaakt van
medewerkers.
zoveel mogelijk lokale
(onder)aannemers uit het
De nieuwbouw van het stadhuis
oosten des lands, zodat het
Almelo kenmerkt zich door
aantal reiskilometers beperkt
allerlei slimme duurzame
blijft. Bijkomend voordeel
keuzes in het ontwerp.
hiervan is dat de Twentse werk-
Dat kan alleen als de betrokken
gelegenheid in de bouw wordt
bedrijven zich als partners
gestimuleerd in een regio die
opstellen en op een gelijk-
toch al zwaar getroffen werd
waardige manier hun inbreng
door de crisis. Materialen zijn
kunnen hebben aan de 'teken-
zoveel mogelijk ingekocht in
tafel'. ABC Bouwmanagement,
Oost Nederland om het aantal
architect Kraaijvanger en
transportbewegingen te
installatie-adviseurs Valstar
limiteren.
Simonis en DGMR en
constructeur Aronsohn
Bewuste Bouwers
hebben het ontwerp integraal
Dit is slechts een greep uit
aangevlogen, waardoor het
de inhoudelijke duurzame
ontwerp op tal van punten kon
maatregelen. Qua bouw-
worden geoptimaliseerd en
proces is de lat ook heel
eventuele faalkosten in de
hoog gelegd. Zo heeft TBI zich
uitvoering vermeden zijn. “We
geconformeerd aan de stichting
zien duidelijk dat er minder
Bewuste Bouwers, ook voor het
schades zijn en dus minder
project in Almelo. Dat betekent
reparaties hoeven te worden
dat de bouwplaats er altijd
verricht”, licht Karsemeijer
schoon en opgeruimd uitziet.
toe. Helaas ontbrak de tijd
Door de afvalstromen op de
bij dit project om het gebouw
bouwplaats te scheiden,
in een BIM te zetten, anders
energie te besparen door
was de faalkans nog kleiner
bijvoorbeeld bewegings-
geweest. “We hebben gelukkig
detectie van de verlichting in
een aantal constructie-
de bouwkeet en doelbewust
onderdelen wel in 3D kunnen
geluid en stof te reduceren zijn
uittekenen.”
de TBI-ondernemingen milieu22
BOUWEN IN HET OOSTEN
Lean planning
uit een plintgebouw met daar-
Ook de hoofdaannemer van de
op twee torens waar het perso-
nieuwbouw van het Almelose
neel wordt gehuisvest. De kan-
stadhuis heeft zijn bijdrage
toorruimten worden ingericht
geleverd in de optimalisatie
met diverse werkplekken.
van het uitvoeringsproces.
De bedoeling is om per twee
Samen met zijn onder- en
weken een verdieping te
nevenaannemers is voor de
realiseren met behulp van
afbouw een lean planning
klimbekisting. Daarbij wordt
opgesteld. Gezamenlijk
gelijk het trappenhuis
heeft men elkaars planning
gerealiseerd, waardoor veilig
nauwkeurig op elkaar
werken van de medewerkers
afgestemd, zodat iedereen
is gewaarborgd. De eerder
exact weet waar hij aan toe
gememoreerde wingvloeren
is en wat hem te doen staat.
worden er in de ruwbouw
"Daardoor maak je elk bedrijf
tegenaan gestort.
verantwoordelijk voor het
De Bubbledeck-vloeren bestaan
gehele bouwproces en laat
uit kunststof ballen, waardoor
iedereen zijn werk netjes
het betongebruik flink
achter voor de volgende”,
verminderd is. Duurzaam is
vertelt Karsemeijer. "Iedereen
tevens de betonkernactivering
respecteert elkaars werk
in de vloeren.
en dat komt de sfeer en
Op het groene dak van
saamhorigheid op de bouw-
het plintgebouw, waar de
plaats ten goede. Iedereen
publieksruimten worden
is enthousiast over die lean
ondergebracht, wordt een
planning, want iedereen mag
parkeerdek ingericht dat
meedenken. En dat is nodig,
ruimte biedt aan circa
want er is sprake van veel
100 auto's. Er is gehoor
hectiek tijdens de afbouw.”
gegeven aan de wens van de
opdrachtgever om het contact
Nieuwe Werken
met de groene en waterrijke
Het nieuwe stadhuis is niet
omgeving van het stadhuis
alleen een duurzaam juweel,
zo optimaal mogelijk tot
het is ook een toonbeeld voor
uitdrukking te laten komen.
het Nieuwe Werken. Het
Via grote ramen in de raadszaal
gebouw rust op 244 fundatie-
en de kantoorruimte hebben
palen. De kolommen vormen
bezoekers en personeel een
de dragers van het gebouw, al
grandioos uitzicht.
zullen ze een flexibele indeling
Koopmans-J.P. van Eesteren
van de afdelingen niet in de
verwierf de opdracht voor de
weg staan. Aan de wens van de
bouw van het stadhuis door de
gemeente om zoveel mogelijk
economisch meest voordelige
flexibele ruimten te creëren is
inschrijving te doen op alle
absoluut gehoor gegeven. In
bouwkundige, werktuigbouw-
het stadhuis worden zo weinig
kundige en elektrotechnische
mogelijk binnenwanden
werkzaamheden en de
geplaatst. Het stadhuis, dat
contante waarde van vijftien
2
circa 16.000 m omvat, bestaat
BOUWEN IN HET OOSTEN
jaar onderhoud.
23
Stadhuis Almelo opdracht voor Brusche Elektrotechniek
Juiste prijs-kwaliteit resulteert
in win-win situaties
Sinds 1957 is Brusche Elektrotechniek niet meer weg te denken uit het elektrotechnische
landschap van Oost-Nederland. Sinds de oprichting van het bedrijf staat de onderneming aan
de basis van complete elektrotechnische installaties in vele gebouwen, industriële complexen
en andere projecten in diverse marktsegmenten. Met de diensten draagt het bedrijf bij aan
goed, duurzaam en kostenefficiënt functioneren. Onder andere bij de nieuwbouw van het
stadhuis te Almelo. Door: Jolanda Groothuis
BOUWEN IN HET OOSTEN
25
Werd Brusche Elektrotechniek
Onderhoud. Als Twents bedrijf
omgeving de klant te helpen
57 jaar geleden opgericht in
kunnen wij trots zijn op onze
door te voorzien in zijn
een schuurtje van twee bij drie
instelling en mentaliteit die bij
behoeften en wensen. Nijhuis:
meter, inmiddels werken er
al onze opdrachtgevers tot de
“Dit doen wij door het verzorgen
ruim 75 medewerkers binnen
verbeelding spreken. Dit en
en leveren van kwalitatief
het bedrijf vanuit de in 2009
onze kennis en ervaring maken
hoogwaardige diensten en
gemoderniseerde vestiging
Brusche Elektrotechniek tot
totaalpakketten op maat met
in Almelo. Directeur Nijhuis
een betrouwbare partner
als doel duurzame, betrouwba-
over het bedrijf: “De
voor alle elektrotechnische
re en innovatieve elektro-
onderneming is “lokaal”
projecten.”
technische oplossingen voor
maximaal vertegenwoordigd
utiliteit en industrie. Onze
in alle segmenten en bij alle
Missie
gemeenschappelijke doelen
disciplines op het gebied van
De missie van Brusche
zijn hierbij het gezamenlijk
elektrotechnische installatie-
Elektrotechniek is erop
werken aan langdurige relaties
werken, industriële
gebaseerd om vanuit een
met onze klanten door het
automatisering en Service &
prettige en veilige werk-
leveren van toegevoegde
waarde en door te werken
Directeur Nijhuis:
met de juiste prijs/kwaliteit-
“We zijn trots op onze instelling
en mentaliteit”
verhouding. Op deze manier
wordt voor beide partijen een
win-win situatie gecreëerd.”
Het management van Brusche
stuurt hierbij op de volgende
waarden: kwaliteit – klanttevredenheid – afspraak is
afspraak – veilige werkomgeving – duurzaam betrouwbaar en eerlijk –
efficiency – samenwerking.
Nijhuis zegt te geloven dat
het bedrijf een vooraanstaande
partner is van haar klanten
op regionaal niveau door hen
maximaal te ontzorgen, met
hen mee te denken en door
de kwaliteit te waarborgen.
“Daarnaast erkennen wij
onze maatschappelijke
verantwoordelijkheid en
houden bij de uitvoering van
onze bedrijfsactiviteiten actief
rekening mee met de gevolgen
voor het milieu en het welzijn
voor de mensen binnen en
buiten onze organisatie.”
Elektrotechniek
Volgens Nijhuis is kennis op
26
BOUWEN IN HET OOSTEN
DGtC
Brusche Elektrotechniek
maakt onderdeel uit van
DGtC. DGtC is een toonaangevende technisch
dienstverlener die landelijk
actief is op het gebied van
de utiliteits- en woningbouw, infrastructuur en
industrie. Tot DGtC behoren
14 bedrijven die onder eigen
naam en identiteit hun
diensten verlenen en
samenwerken waar dit
waarde toevoegt voor de
klant. De ruim 700 medewerkers van de groep
realiseren vanuit 12
vestigingen in Nederland
een gezamenlijke omzet
van circa 100 miljoen euro.
Hiermee behoort DGtC tot
de top 20 technische dienstverleners van Nederland.
het gebied van elektrotechniek
heeft Brusche een optimale
inzet. Onze organisatie kent
een must voor het bedrijf als
aansluiting tot stand kunnen
een flexibele, innovatieve en
Brusche. “Meerwaarde ontstaat
brengen tussen techniek en
integrale benadering: technisch
er echter pas als deze kennis
toepassing. Hierdoor geeft
hoogwaardig, economisch
gekoppeld kan worden aan de
Brusche de zekerheid van een
verantwoord, servicegericht en
specifieke omstandigheden van
partner waarbij vertrouwen de
proactief. Onze professionele
onze klanten. In met name de
basis is. Ongeacht het soort
werkwijze is helder en
gezondheidszorg, het
gebouw is Brusche een partner
resultaatgericht en bestrijkt
onderwijs, specialistische
die, het liefst in teamverband,
de gehele levenscyclus van
bedrijfsgebouwen en de
zijn deskundigheid en ervaring
alle systemen.”
producerende industrie
vanaf de start van het project
Werkzaamheden Stadhuis Almelo
Hoofdverdeelinrichting, bedieningspanelen, kabel- en wandgoten, licht- en krachtinstallatie, lichtinstallatie met aanwezigheidsschakeling, LED verlichtingsinstallatie, lichtinstallatie met daglichtafhankelijke verlichting, lichtinstallatie met veegschakeling, (trafo 1000 kVa), aardingsinstallatie,
bliksembeveiligingsinstallatie, brandmeldinstallatie, inbraakbeveiligingsinstallatie, noodverlichting
installatie, ontruimingsinstallatie, toegangscontrole installatie, CCTV installatie, data installatie,
deurintercom systeem, geluidsinstallatie, intercominstallatie, noodoproep installatie, belinstallatie, gehoorgestoorden lus, mindervalide toilet signalering, noodstroomaggregaten, slagboom installatie, UPS systeem, zonweringsinstallatie.
BOUWEN IN HET OOSTEN
27
Brusche Elektrotechniek houdt zich onder andere bezig met:
• Elektrotechniek (energievoorziening, zwakstroominstallaties, data-installaties)
• Domotica KNX (gebouwenautomatisering)
• Duurzame technieken (zonnepanelen, energiezuinige verlichting)
• Industriële automatisering (proces- en productieautomatisering, machinebesturing)
• Beveiligingssystemen (brandmeldinstallaties, camerabeveiliging, alarmsystemen)
• Beheer en inspectie (waaronder NEN 3140, MJOP volgens NEN 2767)
• Service en onderhoud (24 uur/7 daagse storingsdienst, preventief & inspectief onderhoud)
• Werktuigkundige installaties (in combinatie met Engberink Technische Installaties)
Nijhuis: “Door de toenemende automatiseringsgraad in de techniek zien we de laatste jaren een
overlapping van de verschillende activiteiten. Werktuigkundige werkzaamheden worden door
Brusche in gezamenlijk verband met ons partnerbedrijf Engberink Technische Installaties uit
Almelo uitgevoerd. Indien gewenst kunnen wij als penvoerder voor een dergelijke combinatie
optreden.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
29
Gro-Tech trots op
opdracht stadhuis Almelo
De Almelose bedrijfskeukenspecialist Gro-Tech is trots op het feit dat men door de gemeente
uitverkoren is om de drank- en voedselpunten, inclusief het bedrijfsrestaurant van het nieuwe
stadhuis te leveren. “Onze mensen vinden het straks mooi om op verjaardagen te kunnen
zeggen dat ons bedrijf een bijdrage heeft geleverd aan dit mooie project. Dat gevoel leeft bij
mij ook erg sterk”, vertelt directeur Edwin Lubbelinkhof.
Gro-Tech bestaat sinds 1999
bevallen. We waren dan ook
geijkte pauze-momenten kan
en is inmiddels landelijk werk-
zeer verheugd toen we werden
worden benut. Een en ander
zaam. De opdracht van het
uitgenodigd om in te schrijven
sluit aan bij de de gedachte
stadhuis is dus min of meer
voor de nieuwbouw.
rondom het 'nieuwe werken'
een “thuiswedstrijd”.
waarbij het bedrijfsrestaurant
Lubbelinkhof: “Even los van
Het heeft uitgemond in een
en omliggende ruimte ook
het feit dat het voor ons een
mooie, veelzijdige opdracht
als werk-, en overleg-, en
mooie opdracht is, vind ik
waarin we op elke etage
ontmoetingsplaats kunnen
het een goede zaak dat een
verschillende facilitaire punten
worden benut.
gemeente ernaar streeft
zullen realiseren. Ook op de
om zoveel mogelijk aan te
begane grond zal een moderne
Kenmerkend voor deze
besteden in de eigen regio
koffiecorner worden aangelegd
opdracht is de open,
zodat het gemeenschapsgeld
voor bezoekers. De bedrijfs-
transparante communicatie
hier besteed wordt en werk-
keuken wordt modern en
met de gemeente. Als er
gelegenheid oplevert.
geavanceerd volgens de laatste
tijdens de realisatieperiode
trends en ontwikkelingen. Er
nieuwe technieken beschikbaar
Wij deden al enkele jaren
zit echt een duidelijke visie
komen, bijvoorbeeld een
diverse klussen voor de
achter. De voorzieningen zijn
upgrading op het gebied van
gemeente en dit is deze
erop gebaseerd dat de diverse
duurzaamheid, melden we dat
opdrachtgever blijkbaar goed
faciliteiten ook buiten de
direct aan elkaar en bekijken
we of we de meest recente
optie kunnen toepassen. Daar
zijn we beide erg scherp op.
Als het stadhuis aan het eind
van het jaar operationeel
is kan ik in ieder geval
verzekeren dat op ons
specifieke terrein de allernieuwste snufjes zijn
toegepast. Dat feit en het
gegeven dat we gefaseerd
moeten werken en eigenlijk
met de bouw “meelopen”
30
BOUWEN IN HET OOSTEN
maakt deze opdracht een
dat we een compleet plaatje
en, al dan niet noodgedwongen,
echte uitdaging voor ons. Voor
kunnen aanbieden. We hebben
bezuinigen op service en
ons is het een prestigezaak
de beschikking over een eigen
dienstverlening. Dat was bij
om alles zo goed en soepel
ontwerp en design-afdeling en
ons niet aan de orde. Dat heeft
mogelijk te laten verlopen.”
ook engineering hebben we
ons een voorsprong opgeleverd
volledig in eigen beheer. Bij
en zoiets wordt snel bekend in
Breed terrein
het plaatsen en monteren zijn
de markt. Daar plukken we nu
Lubbelinkhof vertelt dat
altijd eigen mensen leidend.
de vruchten van. Het stadhuis
Gro-Tech een breed markt-
Ook wanneer we specialisten
van Almelo wordt in dat kader
gebied kent. “In principe kun
inhuren als dat nodig is.
een fantastisch referentie-
je ons overal tegenkomen. Dat
project. Daarvan ben ik
kan een omgeving zijn in de
Wij zijn zeer optimistisch
zorg, horeca of institutionele
gestemd voor
sfeer, variërend van een
de toekomst.
verpleeghuis tot een tbs-
In de afgelopen
kliniek; van een gemeentehuis
jaren van
tot een cruise-schip, en van
recessie hebben
sushi bar tot wereldrestaurant.
we collegae
Een van de redenen hiervoor is
zien afslanken
BOUWEN IN HET OOSTEN
rotsvast overtuigd.”
31
Autolift voor stadhuis Almelo
Uniek is het niet, maar wel opvallend. Het nieuwe stadhuis in het centrum van Almelo zal
worden uitgerust met een autolift. Een oplossing die exact past in de duurzame mobiliteitsvisie van de gemeente waarin het gebruik van het openbaar vervoer en de fiets een
prominente rol spelen.
kwam de autolift als de beste
variant uit de bus. De lift was
het goedkoopst en het ging het
minst ten koste van de interne
logistiek van het gebouw. Voorts
waren er minder bouwkundige
voorzieningen noodzakelijk.
Al met al een weloverwogen,
rationele keuze.
De lift zal voor het overgrote
deel benut worden voor
parkeren van bezoekers.
Slechts een beperkt aantal
plaatsen is gereserveerd voor
ambtenaren. Dan moet je
Een van de aspecten waarop de
lange rechte hellingbaan, een
bijvoorbeeld denken aan
keuze viel voor het ontwerp
hellingbaan in carrouselvorm
essentiële functies zoals de
van Bureau Kraaijvanger
en de toepassing van een lift.
dienstauto voor het college van
Architecten was de ingenieuze
Vervolgens is er een intensieve
burgemeester en wethouders
wijze waarop de mogelijke
prijskwaliteitsstudie gedaan
en enkele auto’s die nodig zijn
parkeerproblemen werden
naar de optimale vorm. Daarbij
voor facilitaire voorzieningen.”
getackeld. Verantwoordelijk
architect Vincent van der
Meulen: “Zowel de opdrachtgever als wij wilden kosten
wat kost voorkomen dat er een
parkeergarage op de begane
grond zou komen, nadat de
optie op een ondergrondse
parkeerkelder al vanwege
budgettaire redenen geen optie
meer was. Op een dergelijke
locatie is een parkeergarage
op voetgangersniveau gewoon
dramatisch qua beleving. Dat
constaterende waren er een
aantal oplossingsvarianten. Een
BOUWEN IN HET OOSTEN
33
Gebruiksvriendelijk
gebruik, is er gekozen voor
Vincent van der Meulen pareert
een diepere uitvoering en
kritische geluiden, als dat er op
hebben we ook extra
bepaalde tijden lange wacht-
verlichting aangebracht voor
tijden zouden ontstaan. “Er
een prettigere beleving. Er
zijn uitgebreide onderzoeken
zullen altijd mensen zijn die
gedaan die aantonen dat er
parkeren via de lift in eerste
hooguit drie, vier auto’s in een
instantie moeilijk of eng
wachtrij terecht zouden kunnen
vinden. In dat kader overweegt
komen bij pieken. Dat wijkt
de gemeente ook om tijdens
niet sterk af van een reguliere
de eerste periode na de
parkeerkelder. Overigens
ingebruikneming iemand ter
hebben we extra opstelruimte
begeleiding bij de lift neer
bij de ingang gecreδerd om
te zetten. Ik hoop dat het juist
eventuele problemen voor te
een bijzondere ervaring wordt:
zijn. In vergelijking tot de
immers niet iedereen staat
autolift die ik bijvoorbeeld
dagelijks met zijn auto in de
zelf in mijn Rotterdamse
lift!”
appartementencomplex
Stadhuis maakt
gebruik van drie
disciplines Rikkert
Afbouwgroep BV
Gekozen is voor een extra brede kooi (2800 mm), brede deuren
(2500 mm), een kooilengte van 5610 mm en een snelheid van
Eind 2014 startte Rikkert Afbouwgroep
0,27 m/s. Gecombineerd met diverse speciale voorzieningen,
uit Enter haar werkzaamheden aan het
zoals een positioneringssysteem door middel van fotocellen in
nieuwe stadhuis in Almelo.
de kooi en een automatisch vertreksysteem, zijn de installaties
optimaal afgestemd op openbaar gebruik. De fronten zijn
Het bedrijf werd ingeschakeld door
voorzien van roestvaststalen deuren met een glasvenster in één
bouwkundig hoofdaannemer Koopmans
van de deurvleugels en roestvaststalen muurkopomvattende
Bouw uit Enschede. Directeur Arjen
kozijnen. Hiermee zijn de installaties visueel nog aantrekkelijker
Jansen: “Wij werken zeer regelmatig
uitgevoerd dan de installaties van de bijgaande foto's van het
voor Koopmans Bouw. We hebben een
project Middenschip Appingedam.
groot voordeel dat we verschillende
disciplines onder één dak hebben
waardoor de lijntjes altijd kort zijn.
Ook in dit project worden meerdere,
uiteenlopende afbouwwerkzaamheden
door ons uitgevoerd.
In week 49 van vorig jaar zijn we
begonnen met het lijmwerk van de kalkzandsteenblokken. Ook hebben we de
afwerkvloeren aangebracht in de vorm
van anhydriet. De derde activiteit is het
binnenstucwerk. Op zich is het project
voor ons niet bijzonder gecompliceerd.
De meeste inspanning zat bij de afwerkvloeren. Die hebben we op een vrijdag
en een zaterdag gevloeid. Dat was even
flink doorbijten maar is allemaal prima
gelukt.
BOUWEN IN HET OOSTEN
35
Verdubbeling archiefruimte
kost Almelo relatief weinig
Hergebruik bestaand materiaal kenmerkend voor nieuw stadhuis
Het mondiaal opererende in het Limburgse Panningen gevestigde Bruynzeel Storage
Systems is verantwoordelijk voor het archief van het nieuwe stadhuis in Almelo.
Ook op de huidige locatie is het archief van Limburgse makelij. Doorslaggevend bij
de gunning van het nieuwe archief: duurzaamheid door hergebruik. Commercieel
Manager Patrick Altena legt uit.
36
“In dit project snijdt het mes
bestaande systeem toe te
technisch voordeel voor
duidelijk aan twee kanten”,
passen. Omdat we een fors
de opdrachtgever. Omdat
stelt Patrick Altena: “Vanaf de
deel van de benodigde
duurzaamheid als een rode
eerste contacten in 2011 en
materialen verhuizen vanuit
draad door het hele project
de eerste voostellen vorig jaar
de huidige locatie en deze
loopt paste ons voorstel
hebben we gekeken naar de
hergebruiken heb je zowel
perfect in de visie van de
mogelijkheden om het
een financieel als een milieu-
gemeente. Eigenlijk worden
BOUWEN IN HET OOSTEN
soort
alleen de onderstellen nieuw
We hoeven dus niet te
geleverd en is er een
wachten op andere onder-
capaciteitsvergroting waar
aannemers. We verwachten
uiteraard nieuw materieel
daardoor een vlot verloop van
nodig is, maar daar blijft het
de werkzaamheden. Naar
ook bij. Al met al heb je het
verwachtingen moet het lukken
overigens wel over een kleine
binnen een termijn van vier
stabilisatie is opgetreden.
verdubbeling van de capaciteit.
weken. Het enige wat we
Het is geen groeimarkt.
De oppervlakte van het nieuwe
nodig hebben is een afgewerkte
Overheidsinstellingen zijn
archief bestrijkt een ruimte
vloer en licht. Wij zien het
duidelijk gas aan het terug-
van 27,5 bij 12 meter.
stadhuis Almelo vooral als een
nemen, anderzijds is er wel
De capaciteit omvat
referentieproject om te kunnen
behoefte aan capaciteits-
straks 2400 strekkende meter.
laten zien dat hergebruik een
uitbreiding. Indikken is dan het
In de nieuwe situatie is de
reële optie is en daar zijn we
logische gevolg. Almelo is daar
rails in de betonvloer gesteld.
trots op.”
een treffend voorbeeld van.
Negentig procent export
Een groot voordeel is wel
Slechts circa tien procent van
dat we veel te bieden hebben
de producten van Bruynzeel
voor een brede gebruikers-
Storage Systems blijven binnen
groep. Onze systemen kun je
de landsgrenzen. Patrick
aantreffen in de zorgsector
Altena: “We zijn een exponent
maar ook bij bibliotheken,
van een echte maakindustrie
musea, overheden en in
waar onze minister president
de kantoorinrichting. Qua
met trots over spreekt. We
markt hebben we een brede
werken met 250 mensen,
oriëntatie. Mondiaal gezien
waarvan er 140 in de
lopen de meeste landen
productiesfeer actief zijn in
ver achter bij de archief-
Panningen en ongeveer 110
organisatie zoals we die in
vanuit diverse verkoopkantoren
ons land kennen. Dat geldt
all over the world werken. Wat
ook voor landen in de directe
de Nederlandse markt betreft
omgeving. Sterker nog, een
is het duidelijk dat in onze tak
paar kilometer verder in
van sport, dat het eenvoudigst
Belgie moet men eigenlijk
te omschrijven is als het
nog beginnen met zaken als
maken en leveren van ruimte-
digitalisering. We hoeven ons
besparende systemen, er een
beslist niet te vervelen…”
BOUWEN IN HET OOSTEN
37
De uitdaging zit in de samenwerking
Hecla Professional Audio & Video Systems uit Hengelo is door de gemeente Almelo
geselecteerd betreffende de leveringen en werkzaamheden die betrekking hebben op de
audiovisuele installaties binnen het nieuwe gemeenthuis. De keuze voor Hecla als partner
in dit traject is gemaakt op basis van de meest complete offerte en presentatie in het
aanbestedingstraject en de goede ervaringen als AV leverancier binnen het huidige
gemeentehuis. Naast Hecla waren er twee andere partijen betrokken bij de aanbesteding.
38
Hieronder een toelichting van
“Dat zou best wel eens kunnen,
te leggen en worden er kleine
twee Hecla medewerkers die
al is mij verteld dat vooral de
aanpassingen aan bijvoorbeeld
nauw betrokken zijn bij dit
presentatie doorslaggevend
het meubilair aangebracht om
project; Alfred Waanders
geweest is. Die was het meest
te zorgen dat het eindresultaat
(accountmanager) en Eric
compleet. Natuurlijk zal ook
straks optimaal op elkaar is
Zweers (projectleider). Samen
de bestaande, goede relatie
afgestemd.”
zijn zij verantwoordelijk voor
hebben meegewogen. Men
de uitvoering en coördinatie
weet inmiddels wat men aan
Breed
binnen dit AV project.
ons heeft.” Eric Zweers vertelt:
De producten van Hecla
Alle audiovisuele middelen
“De omvang van de opdracht
Professional Audio & Video
in de huidige locatie van
is groot, in technische zin
Systems zijn straks op diverse
de gemeente zijn door het
is het echter niet een
plaatsen in het nieuwe
Hengelose bedrijf aangelegd.
exceptioneel gecompliceerd
gemeentehuis hoor- en
Volgens Alfred Waanders zou
traject. De uitdaging zit hem,
zichtbaar. Waanders: “Het
dit in ons voordeel zijn geweest
mede door de omvang en
accent ligt op de raadszaal
bij de gunning van de opdracht.
planning, in de coördinatie
waar veel techniek van ons zal
en samenwerking met andere
worden toegepast. Een goede,
partijen. In dit project zijn
duidelijk versterkte weergave
dit de installateur, bouwkundig
van het gesproken woord staat
hoofdaannemer, adviseur en
natuurlijk centraal. Dat geldt
het bouwmanagement. De
voor de raadszaal zelf, maar
tijdsdruk is hoog, maar dat is
ook voor de aanpalende
momenteel bij vrijwel ieder
overloopvertrekken waar
project van toepassing en zijn
geïnteresseerden de
we gewend daar goed mee om
vergaderingen kunnen volgen.
te gaan. Tijdens de uitvoering
Voorts is er extra aandacht
van onze werkzaamheden
besteed aan het volgen van
komen we veelal achter de
de debatten op de publieke
schilder en de meubel-
tribune en voor het volgen van
leverancier aan en zit je
de raadsbijeenkomsten volgens
meestal in het laatste deel
een streamverbinding via
van de afbouwfase. Daar waar
internet. Het eindplaatje is
mogelijk zijn we al gestart om
enigszins vergelijkbaar met het
in samenwerking met onder
Journaal op televisie. Via de
andere Brusche, leidingwerk
stream zullen via banners de
en overige infrastructuur aan
naam van de sprekers en
BOUWEN IN HET OOSTEN
hun politieke partij worden
2014 is goed jaar
we geconfronteerd met relatief
aangeduid.” Zweers: “Naast de
Hecla is actief op veel
veel uitstel van investeringen,
raadszaal zijn onze producten
terreinen. Voor zowel
maar vanaf januari is ons
terug te vinden vanaf de entree
installatie als verhuur. Alfred
gebleken dat van uitstel geen
waar de bezoekers naar de
Waanders schetst een breed
afstel is gekomen. We zijn echt
goede balie worden begeleid
marktgebied. “Als je op het
bezig met een inhaalslag. Het
middels visualisatie van balie-
nieuwe Centraal Station van
jaar 2014 wordt voor zover we
nummers en wachtverzachter
Rotterdam komt kun je niet
nu kunnen overzien een goed
informatie tot aan de trouw-
om het grote 4K LED scherm
jaar voor ons. We kunnen in
zaal en van de spreekkamers
van ons heen. Iets heel
onze bedrijfstak hooguit enkele
tot de vergaderruimtes waar
anders is weer een compleet
maanden vooruitkijken. Dat is
bijvoorbeeld PowerPoint
geautomatiseerd audio- en
altijd zo geweest. Hetzelfde
presentaties kunnen worden
videoregistratiesysteem in
geldt voor de steeds langer
gegeven. Voor alle AV systemen
crematoria. Voor de zorgsector
wordende beslissingstrajecten
die wij plaatsen geldt dat
leveren we rustgevende audio-
en de steeds snellere realisatie-
we, in nauw overleg met
systemen, bij veiligheids-
tijden. Een fenomeen dat al
de opdrachtgever, gebruiks-
regio's controlrooms en ook
geruime tijd speelt.
vriendelijke opties hebben
in etalages van detailhandels-
We zijn daar qua flexibiliteit
gekozen. We willen, waar
bedrijven zijn we actief. Hecla
volledig op ingericht. Net
mogelijk, de gemeente-
acteert nationaal in markten
als onze service afdeling
ambtenaren en bestuurders
als B to B, educatief, retail,
waarbij responsetijden steeds
ontzorgen. Technologie zo
overheid, sport, uitvaart
korter worden en klanten
toegankelijk mogelijk maken
enzovoort. We ervaren de
veeleisender. We zien ook
en vereenvoudigen waar het
huidige markt als positief.
voor onze servicedienst in
kan.”
Tweede helft vorig jaar werden
2014 veel potentie.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
39
Het Schilderswerk van dit project wordt gerealiseerd door:
DEKKER SCHILDERSBEDRIJF B.V.
VRIEZENVEEN
Westeinde 400 7671 CP Vriezenveen
E-mail: [email protected]
Hoogwaardige betonmortel
voor stadhuis Almelo
Rokramix, met vestigingen in Enschede, Hengelo en Rijssen, levert betonmortel aan bouwprojecten variërend van klein tot groot. Het bedrijf, deel uitmakend van de Rouwmaat
Groep, is ook betrokken bij de nieuwbouw van het Almelose stadhuis.
Directeur Jan Smit zegt dat
classificatie kent op het op één
zijn prima op elkaar ingesteld.
de opdracht behoort tot de
na hoogste niveau werd voor
Zoals gezegd werd ook in dit
grotere projecten met de
de opdracht een ISO 14001
project het nodige gevergd
nodige uitdagingen. “Je hebt
Milieuzorg verlangd. Er zijn
qua flexibiliteit en men weet
het in totaal toch snel over
maar enkele betoncentrales
wat men aan ons heeft.
zes- tot zevenduizend kubieke
in het bezit van een dergelijk
Projectleiders hebben vaak
meter betonmortel en dat is
certificaat. In mijn visie is
aan een half woord genoeg.
Op korte termijn een vloerveld
klaarmaken hoort daar ook bij.
Voor een opdracht als deze,
waar de tijdsdruk als een
soort rode draad meeloopt,
is efficiënt werken pure
noodzaak. Op dit moment (eind
april, red.) schat ik dat we
op tachtig, negentig procent
zitten van het beoogde volume.
Ik heb de indruk dat alles
in grote lijnen volgens de
planning verloopt na de kleine
stagnatie bij de start als gevolg
van de problemen bij het heien
van de funderingspalen. Ook
wij konden pas enkele weken
later starten dan we dachten.
Naar verwachting zijn we over
een aantal weken klaar qua
qua omvang behoorlijk aan
het in het vergeven van de
beton. We zijn echter ook
de maat. Bovendien werd het
opdracht doorslaggevend
leverancier van de Gyvlon giet-
nodige gevraagd van onze
geweest dat de bouwkundige
vloer die Rikkert Afbouw zal
organisatie en dan moet
hoofdaannemer ons goed
plaatsen.”
je denken aan kwaliteit,
kende. Wij hebben verschillende
flexibiliteit en advisering.
werken in opdracht van
Kenmerkend voor het stadhuis
Omdat het project een BREEAM
Koopmans mogen leveren en
in Almelo is de gevraagde
BOUWEN IN HET OOSTEN
41
kwaliteit gekoppeld aan
duurzaamheid. Smit: “Het
stadhuis krijgt een ongekend
hoogwaardige betonmortel.
Dat zie je lang niet overal. De
geleverde betonmortel in dit
project wordt door ons volledig
CO2 neutraal opgeleverd.
In nauw samenwerking met
leverancier Orcem dat
Hoogovengranulaat maalt
tot een milieuvriendelijk hoogaardig cement. Almelo kent
vrijwel alleen maar maatwerk.
Per onderdeel, per kolom zijn
mengsels op maat gefabriceerd
en geleverd. We hebben dus
gewerkt met wisselende
samenstellingen en hardingstijden. Daar zie je het stuk
advisering weer in terug. In
dergelijke omgevingen waar
mee moet worden gedacht
voelen wij ons uitstekend
thuis.”
Moeilijk jaar
Gevraagd naar de mening
Nederland als werkgebied en
bouwvolumes. Wij trachten ons
over de verwachtingen in de
het is een feit dat bijvoorbeeld
te onderscheiden op de wijze
sector is Smit niet optimistisch
in Twente te weinig grote
die ik reeds schetste en willen,
gestemd. “Natuurlijk kan ik
werken op stapel staan.
waar mogelijk, eerder aan tafel
ook niets voorspellen voor de
met opdrachtgevers. Of dat nu
langere termijn, maar ik denk
Een stabiel resultaat voor dit
particulieren zijn of aannemers
dat 2014 best nog moeilijk zal
jaar zou een goed resultaat
is daarbij om het even. Wij
blijven. Wij hebben Oost
zijn, gezien de teruggelopen
willen daadwerkelijk invulling
geven aan onze adviserende
rol. Er werken hier louter
specialisten. Het milieutechnische aspect mag in
onze optiek hierin niet
ondergesneeuwd raken al is de
constatering gerechtvaardigd
dat door de huidige marktsituatie dat wel regelmatig
gebeurt. Maar lichtpuntjes zijn
er ook wel degelijk. Er staan
best wel een aantal mooie
projecten op stapel en daar
willen wij ons steentje aan
bijdragen.”
42
BOUWEN IN HET OOSTEN
het nieuwe stadhuis van Almelo
Onderstaande bedrijven zijn betrokken bij de realisatie van het nieuwe
stadhuis van Almelo:
Opdrachtgever: Gemeente Almelo, Architect: Bureau Kraaijvanger, Rotterdam; Bouwkundig
hoofdaannemer: Combinatie Koopmans – J.P. van Eesteren; Bouwfysisch advies en metingen:
DWA, Rijssen; Bouwmanagement: ABC Groep, Baarn; Adviseur Constructie: Arensohn, Rotterdam;
Adviseur W- en E-installatie: Valstar Simonis, Groningen; Adviseur bouwfysica: DGMR, Arnhem.
Bouwbord: Esbi, Landgraaf/Bleskensgraaf; Bemaling: Koop, Oldenzaal; Afvalcontainers: Herms,
Epe; Bouwketen, torenkraan: MDB, Bergambacht; Torenkraanmachinist: FP Torenkraanservice,
Vroomshoop; Mobiele Kranen: Kuiphuis, Oldenzaal; Keetschoonmaak: Clean 4 U Multidiensten,
Amsterdam; Opname/expertiserapport: Hanselman, Oosterbeek; Hefsteiger: Hurks, Veldhoven;
Grondwerk: Lesker, Almelo; Huur stelcons: Groothuis handel, Tubbergen; Gietasfalt: SBO, Andelst;
Fietsstalling: Velopa, Leiderdorp; Funderingspalen: Voorbij, Amsterdam; Betonleverantie:
Betoncentrale Twenthe, Hengelo; Koppensnellen: Vlasman, Alphen a/d Rijn; Beton:
Rokramix, Enschede/Hengelo/Rijssen; Wapening: Buigcentrale Steenbergen, Hoogeveen;
PS-Funderingstechniek: Isobouw, Someren; Funderingswerkzaamheden: Ten Brummelhuis,
Borne; Huur wandkist: Harsco, Helmond; Montubes in dakvloeren toren(gewichtsbesparing):
Van Antwerpen Cartonage, Zwijndrecht; Kalkzandsteenlijmwerk – metselwerk: Rikkert Gerritsen,
Enter; Kanaalplaatvloeren: VBI, Huissen; Breedplaatlvloeren: MBS (Multi Bouw Systemen), Soest;
Prefab beton trappen en bordessen: Steenhuis, Uithuizermeeden; Storten en afwerken druklagen schilvloeren: Jadi, Rijssen; Ondersteuning vloeren: Harsco, Elsloo; Hout- en plaatmateriaal: Witzand Sakol, Almelo; HSB: Groothuis Bouwelementen, Almelo; Houten lamellen
zonwering P-dek: Heko, Amsterdam; Staalconstructie: Voortman, Rijssen; Aluminium kozijenen
en gevels, tourniquet: Hurks, Veldhoven; Stalen deuren brandwerend/strokengordijn: Agni Fire
Doors, Veghel; Schuifdeuren (Kone): Mondoor, Veenendaal; Poorten-sluizen: Boon Edam, Edam;
Paneelschuifwanden: Uniflex, Echt; Alu-zetwerken: Alu-systemen, Woudenberg; Metalen gevelbekleding: PIB Holland, Nijkerk; Traphekken, balustrades: Van Pommeren, Veenendaal;
Natuursteen: Corbeel&Greven, Winterswijk; Brandwerende voorzieningen tbv staalconstructie:
Brandex, Borne; Rolluiken: GNS Brinkman, Zaandam; Gevelonderhoudsinstallatie: Ecotec,
Wezep; Stuc: Rikkert, Enter; Gevelstuck: Bijvast – Striktotherm, Raamsdonkveer; Tegelwerk:
Wessels, Lichtenvoorde; Computervloer: Maasdam, Waddinxveen; Afwerkvloeren: Rikkert, Enter;
Gietvloeren, vloercoating: Bolidt (tevens applicateur), Hendrik ido Ambacht; Doosletters: Jazet
Sign & Print, Almelo; Vloerluiken: Storax, Zwijndrecht; MS-Wanden: Kwakman, Volendam;
Systeemwanden: Maars, Harderwijk; Schilderwerk: Dekker, Vriezenveen; Stofbinder: Remmers,
Hoogeveen; Stoffering: Maasdam, Waddinxveen; Liften: Schindler, Den Haag; Autoliften: Lödige,
’s Hertogenbosch; W-installaties: Van Losser Installatiegroep, Rijssen; Waterleidingen/afsluiters
waterleidingen: Geberit Mepla, Nieuwegein; CV-leidingen: Geberit Mapress C-staal, Nieuwegein;
Betonkernactivering: WTH, Dordrecht; Luchtverwarmer: Mark, Veendam; Pompen: Wilo,
Westzaan; Naverwarmingsbatterij/luchtverdeelslangen/vloerroosters/rozetten/wand- en buitenluchtroosters/constant volumeregelaars: Solid Air, Amsterdam; Koelleidingen: Geberit Mapress
C-staal, Nieuwegein; Bronsysteem: Geo Elements, Wolvega; Luchtkanalen: Schilt Meerkerk,
Meerkerk; E-Installaties: Brusche, Almelo; Aarding, bliksembeveiliging: NAB Noord Nederland,
Barendrecht; Verdeelinrichtingen: Schneider Electric/PS Nederland, Hoofddorp; Kabel- vloerWandgoten Legrand/vloerdozen Legrand: Van Geel, Boxtel; NSA aggregaat: Bredenoord,
Apeldoorn; Brandmeldinstallatie Siemens/blusgasinstallatie Siemens: Lobeco, Den Haag;
Omroepinstallatie/slechthorenden lussen/ontruimingsinstallatie/audiosysteem: TAU, Groningen;
Intercomsysteem: Advitronics, Velp; Discussie installatie: Hecla, Hengelo; Cai-installatie:
Hirschmann, Weesp; CCTV camerasysteem/toegangscontrolesysteem: Keyprocessor, Amsterdam
Z-O; Slagboominstallatie: Voskamp, Almelo.
BOUWEN IN HET OOSTEN
43
Hurks geveltechniek gooit
hoge ogen met nieuwe
Almelose stadhuis
Een mooie opdracht is het voor Hurks geveltechniek: het nieuwe stadhuis van Almelo. Het
Hurks bedrijf gaat in totaal 1.260 m2 aluminium kozijnen leveren en monteren en circa
3.255 m2 aluminium vliesgevels. De bouwcombinatie Koopmans – J.P. van Eesteren zorgt
voor de realisatie. Het eerste gesprek vond begin vorig jaar plaats. “Er waren een hoop
geïnteresseerden voor de opdracht, maar wij hadden een streepje voor.”
44
Want Hurks geveltechniek
goedkoopste oplossing koos.
pand aan de laatste eisen op
werkte eerder samen
“De jaarlijkse exploitatiekosten
het gebied van duurzaamheid
met Koopmans aan het
bleken lager dan bij renovatie
zou gaan voldoen.
Waterlandplein in Amsterdam.
en verbouw van het oude
“Die samenwerking verliep
stadhuis. Bovendien zou een
Het ontwerp kreeg in maart
goed, dus daar konden we ons
braakliggende centrumlocatie
2012 door de Dutch Green
voordeel mee doen”, aldus
invulling krijgen en ondersteunt
Building Council (DGBC) de
salesmanager Walter van der
het nieuwe stadhuis met 555
score BREEAM-NL Excellent
Knaap van Hurks geveltechniek.
flexibele werkplekken het
toegekend. BREEAM is het
Hij vertelt dat de gemeente-
‘nieuwe werken’. Doorslag-
belangrijkste en meest
raad met nieuwbouw voor de
gevend was ook dat een nieuw
gebruikte duurzaamheids-
BOUWEN IN HET OOSTEN
De kantoren zitten in een
opvallende dubbele toren
van verschillende hoogtes die
het stadhuis een herkenbaar
silhouet moeten geven in de
stad.” De werkzaamheden zijn
te volgen met een webcam:
www.almelo.nl.
Uitdaging
Het project bestaat uit het
leveren en monteren van puien
en vliesgevels van de plint
(begane grond t/m 2e etage)
en de twee torens welke
middels een Vide met
elkaar verbonden zijn.
In het project zit veel speciale
beglazing, waaronder ramen
met gebogen triple beglazing.
“Altijd een technische
uitdaging”, aldus Walter van
der Knaap, die vertelt dat
ook de verticale zonweringen,
schoepenzonweringen en
tourniquet in de hoofdopdracht
van Hurks geveltechniek zijn
opgenomen. Om de elementen
t.p.v. de torens te kunnen
monteren wordt er gebruik
gemaakt van meerdere hefsteigers en zullen vloeren
worden doorgestempeld om
het gewicht te kunnen dragen.
Naar verwachting zal het werk
voor Hurks geveltechniek er
rond oktober 2014 afgerond
zijn.
keurmerk voor gebouwen
Architectenbureau Kraaijvanger
ter wereld.”
uit Rotterdam, een Almeloer
van geboorte. “Bijzonder is dat
Webcam
de parkeergarage tussen de
Dat ontwerp, bestemd voor
publieksfunctie en de kantoren
een bijzondere plek aan het
ligt. Hiervoor is gekozen om
water, bestaat uit een parkeer-
extra levendigheid te creëren.
garage met 100 plaatsen,
Aan een groen plein komen alle
een bezoekerscentrum en
representatieve functies, zoals
kantoren. Het is van de hand
de trouwzaal, de raadzaal, de
van Vincent van der Meulen van
ingang en het balkon.
BOUWEN IN HET OOSTEN
Walter van der Knaap:
“In het project
zit veel speciale
beglazing, altijd
een technische
uitdaging.”
45
INSTALLATIEBEDRIJF
SANITAIR-, WARMTEDAK & GEVELTECHNIEK
Creatieve vakmensen
Keizer Enschede b.v.
Chroomsteden 16
7547 TL Enschede
Tel.: (053) 4317554
Fax: (053) 4319716
E-mail: [email protected]
www.keizerenschede.nl
KienhuisHoving informeert
De 403-verklaring in de bouwsector: wees duidelijk!
De column is
geschreven door
mr. Adriaan de Buck
en mr. Mark Huizenga,
beiden advocaat
Ondernemingsrecht.
Indien voldaan wordt aan bepaalde voorwaarden kan
een dochtervennootschap behorende tot een concern zijn
vrijgesteld van de wettelijke vereisten in verband met de
jaarrekening. Zij is dan ontheven van de verplichtingen
tot accountantscontrole en deponering van het financieel
verslag.
adriaan.debuck
@kienhuishoving.nl,
tel.nr. 053-4804204
mark.huizenga
@kienhuishoving.nl,
tel.nr. 053-4804237
De vrijstelling is een nuttig instrument dat door veel bouwondernemers wordt gebruikt om de administratieve lasten
binnen het concern te verlichten. De afzonderlijke financiële
resultaten van de dochtervennootschap zijn door de vrijstelling
niet openbaar. Deze worden verwerkt in de geconsolideerde
jaarrekening van de moedervennootschap. Een gevolg
hiervan is dat schuldeisers geen inzicht hebben in de
financiële positie van de vrijgestelde dochtervennootschap.
Dit gebrek aan inzicht wordt ‘gecompenseerd’ door een
hoofdelijke aansprakelijkheid van de moedervennootschap
voor de schulden van de vrijgestelde dochtervennootschap.
Dit gebeurt door afgifte van een zogenoemde 403-verklaring.
Deze 403-verklaring heeft tot gevolg dat schuldeisers zowel
de vrijgestelde dochtervennootschap als de consoliderende
moedervennootschap aan kunnen spreken voor schulden
en verplichtingen uit overeenkomsten.
In de bouwsector is het gebruikelijk dat de moedervennootschap zich door middel van een 403-verklaring
hoofdelijk aansprakelijk stelt voor verplichtingen die voortvloeien uit een door de dochtervennootschap gesloten
aannemingscontract. De 403-verklaring luidt dan: “Moeder BV
(…) verklaart zich hierbij hoofdelijk aansprakelijk te stellen voor
de uit rechtshandelingen van Dochter BV voortvloeiende
schulden als bedoeld in artikel 2:403 BW.” De tekst lijkt op het
eerste gezicht duidelijk. Maar is de moedervennootschap ook
aansprakelijk voor schulden die voortvloeien uit aannemingscontracten die zijn aangegaan in de periode vóór het
afgeven van de 403-verklaring? Uit bovengenoemde 403verklaring blijkt niet duidelijk vanaf welk moment de moedervennootschap aansprakelijk is. Dergelijke onduidelijkheden
lokken vaak discussie uit. Dit
wordt treffend geïllustreerd door
onderstaande casus die speelde
in de bouwsector.
Bouwbedrijf X
Holding A heeft op 10 januari 2008
een 403-verklaring gedeponeerd:
“Holding A (…) verklaart zich hiermede
tot wederopzegging hoofdelijk aansprakelijk voor de uit de met ingang
van heden (of op enig ander moment)
aangegane rechtshandelingen van
Bouwbedrijf Y voortvloeiende schulden
in de zin van artikel 2:403 BW(…).”
Bouwbedrijf X heeft een vordering op Bouwbedrijf Y uit een
overeenkomst van onderaanneming. Deze overeenkomst is
gesloten op 16 januari 2007. Bouwbedrijf Y betaalt niet en
Bouwbedrijf X spreek Holding A aan op basis van de 403verklaring. De overeenkomst van onderaanneming dateerde
weliswaar van voor de datum van de 403-verklaring, maar
volgens Bouwbedrijf X heeft Holding A zich met terugwerkende
kracht hoofdelijk aansprakelijk verklaard voor Bouwbedrijf Y.
De verklaring zou door de bewoordingen “of op enig ander
moment” ook zien op overeenkomsten die zijn aangegaan
vóór 10 januari 2008. De vordering van Bouwbedrijf X tegen
Holding A wordt echter afgewezen. De rechtbank oordeelt dat
de overeenkomst van onderaanneming d.d. 16 januari 2007
niet onder deze 403-verklaring valt. Volgens de rechtbank is
het ingangstijdstip van de 403-verklaring doorslaggevend en
zijn de bewoordingen “of op enig ander moment” van minder
belang. Holding A is hiermee door het oog van de naald
gekropen. Gezien de vage tekst “of op enig ander moment”
had de rechtbank ook kunnen concluderen dat aan de 403verklaring wel terugwerkende kracht toekwam. Het is dus
cruciaal duidelijk aan te geven wanneer een 403-verklaring
ingaat. Dit kan veel onheil voorkomen!
BOUWEN IN HET OOSTEN
51
Müller Transport Rijssen BV is een van de familiebedrijven die haar roots heeft sinds de
negentiende eeuw. Om precies te zijn kent de transporteur zijn oorsprong 1889. Waar
de oprichter vooral Rijssen als afzetmarkt zag, is de onderneming inmiddels nationaal
opererend en gespecialiseerd in stukgoed. De huidige eigenaar, Gerhard Müller, trekt als
vijfde generatie de kar. Een gesprek over de historie, het nieuwe pand en de toekomstverwachtingen.
Familiebedrijf Müller Transport
Rijssen verhuist naar Enter
Vijfde generatie
eigenaar”, aldus Müller. “Het
gebouw van Müller worden
“Het bedrijf is eind 19e eeuw
bedrijf groeide in de tweede
opgeleverd. Voorafgaand zijn
ontstaan door de aanleg van
helft van de vorige eeuw
er meerdere factoren van
de spoorwegverbinding naar
uiteindelijk dusdanig snel dat
belang geweest om tot deze
Twente. De eerste eigenaar,
er in 1986 een nieuwe locatie
keuze te komen. Müller: “Het
Berend Jan Paalman zag een
moest worden betrokken. Dit
huidige pand, van 3.950 m2,
gat in de markt, door goederen
gaat dit jaar dus wederom
kent al enkele jaren een te
vanaf de trein naar Rijssen te
gebeuren.”
kleine omvang voor het bedrijf.
Toen mijn buurman Gerrit
vervoeren. De vraag groeide
gestaag, iets waar het bedrijf
Nieuwe locatie
Teunis mij aangaf om het
wel bij voer. “Inmiddels ben
Medio 2014 zal het nieuwe,
bedrijf te willen kopen,
ik, als vijfde generatie, de
multifunctionele, bedrijfs-
ontstond bij mij het idee
BOUWEN IN HET OOSTEN
53
Grondwerken
• Grondwerken
• Bestrating en
rioleringen
• Levering zand,
grind en grond
• Saneringen
Bel ons op
0548 538 686
van maandag
t/m vrijdag van
7.00 tot 17.00 uur
Recycling
• Verkoop
puingranulaat
KOMO
Transport
• Afvalcontainers
van 6 t/m 30 m3
• Bouwmaterialen
• Verwerken bouwen sloopafval
• Autolaadkranen
tot 60 ton/m1
• Verkoop zand,
grind en grond
• Verhuur
opslagcontainers
Transport
en Grondwerk
Morsweg 24
7461AG Rijssen
Recycling
Noordermorssingel 19
7461 JP Rijssen
www.tenbrinke.nl
Betrouwbaar en correct
Nieuws?...
[email protected]
0515 - 429 425
om een nieuw pand te laten
ik ook nog een bedrijfswoning
Ontwikkelingen
bouwen. Ik ben naar de bank
creëren. Uiteindelijk zijn we
Gevraagd naar zijn visie op
toe gestapt om te kijken wat
in zee gegaan met Hercuton,
de huidige ontwikkelingen
de mogelijkheden waren en
die nu het gebouw naar onze
binnen de transportmarkt is de
naar aanleiding van dat gesprek
wens bouwt. Dat de keuze op
transporteur duidelijk: “Het is
ben ik gaan zoeken naar een
Hercuton is gevallen is met
nog steeds margewerk”, aldus
geschikte locatie. Deze is
name de robuustheid van
Müller. “Maar ondanks dat de
uiteindelijk gevonden op
beton, de uitstraling van de,
marges niet heel groot zijn
bedrijvenpark Elsmoat in
eerder uitgevoerde, gebouwen
groeien we wel. Een teken
Enter, met een ideale ligging,
en de conceptmatige aanpak.
dat het goed gaat met de
direct aan de A1, een van de
Daarnaast ervaar ik de
organisatie. Uiteraard zijn we
belangrijkste snelwegen van
waardevastheid als een groot
wel afhankelijk van de klanten
het land.”
voordeel.” De Rijssense
die onze diensten gebruiken.
transportonderneming kijkt
Deze weten ons echter goed
Aangezien Müller Transport
wat betreft het pand ook
te vinden wat zodoende voor
Rijssen uit zijn jasje groeide
naar de toekomst. “Door de
voldoende werk zorgt.
moest er worden gekeken
waardevastheid ben ik er van
Uiteindelijk willen we
naar een nieuw en groter
verzekerd dat ons bedrijfspand
verder groeien qua wagen-
onderkomen. “Er waren
na jaren nog een goede markt-
park en hierdoor ook in onze
bepaalde wensen en die zijn
waarde heeft. Daarnaast
capaciteit. Het nieuwe pand,
verwoord in een aantal criteria
kunnen we onze klanten meer
dat over enkele maanden wordt
waar het gebouw aan moest
op- en overslagcapaciteiten
opgeleverd, is voor ons een
voldoen ten opzichte van de
aanbieden en hebben we de
basis waarmee we deze groei
huidige thuisbasis. Een was- en
ruimte om het wagenpark dat
kunnen bewerkstelligen.”
werkplaats was een pré voor
we nu hebben uit te
het bedrijf en daarnaast wilde
breiden.”
Gerhard Müller:
“Ondanks dat de marges niet heel
groot zijn groeien we wel.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
55
Foto:
Commercieel adviseur
Bouwprojecten Jack
van den Broek
Ook Müller Transport op voorsprong
met prefab beton bouwconcept
Op bedrijventerrein Enter-Rijssen verrijst in sneltreinvaart het nieuwe onderkomen van
Müller Transport Rijssen BV. Hercuton realiseert dit multifunctionele bedrijfsgebouw turnkey in duurzame prefab beton. Het gebouw heeft een oppervlakte van 2.962 m2 en bestaat
uit een opslagruimte, wasstraat, werkplaats en kantoor met woning.
56
BOUWEN IN HET OOSTEN
Hercuton is een totaal-
entree duidelijk herkenbaar
bezig met de realisatie van
aanbieder gespecialiseerd
is door een opvallende rode
het grootste geautomatiseerde
in het integraal ontwerpen
luifel. De bedrijfswoning op
distributiecentrum voor online
en bouwen van duurzame
de 1e verdieping is in een
retail ter wereld. Ons
bedrijfshuisvesting in prefab
contrasterende kleur
onderscheidend vermogen zit
beton. Deze innovatieve full
gerealiseerd en kijkt uit op
dan ook in ons product en ons
service organisatie neemt de
de openbare ruimten aan de
proces. Wij maken gebruik van
verantwoording voor het héle
rondweg. De overheaddeuren
een integraal bouwconcept.
bouwtraject. Van eerste schets
zijn van visuele kaders voorzien
Dit wordt ook wel LEGOlisering
tot en met sleutelklare
en in het hele gebouw is de
genoemd. Ons productgamma
oplevering en nazorg. Jack
kleur rood uit de huisstijl van
bestaat in feite uit zo’n
van den Broek, Commercieel
Müller Transport duidelijk
zeshonderduizend legoblokjes
adviseur bouwprojecten bij
terug te vinden.” Vanwege de
waaruit wij de meest bijzondere
Hercuton, vertelt: “Ook voor
functie en eigenschappen van
gebouwen samenstellen.
Müller Transport verzorgen
de nieuwe bedrijfsruimte is
Herkenbaar in prefab beton,
wij het totaaltraject rondom
beton het meest geschikte
maar elk met een unieke,
hun nieuwbouw. In nauwe
materiaal. Doordat de wanden
eigen uitstraling. Door de
samenwerking met de opdracht-
en de kolommen van beton
eigenschappen van beton in
gever hebben wij een aantal
zijn, kunnen ze tegen een
combinatie met onze concept-
varianten van het ontwerp
stootje. Beton kenmerkt
matige aanpak, zijn opdracht
uitgewerkt welke voldoen
zich als uitermate duur-
aan de eisen van de klant en
zaam, inbraakveilig en
het bestemmings- en beeld-
brandwerend. “Voor Müller
kwaliteitsplan.”
Transport speelde ook de
waardevastheid van het
Jack van den Broek:
“Van locatiekeuze tot en met
sleutelklare oplevering:
Hercuton regelt het.”
Functioneel
en waardevast
gebouw een grote rol. De
Van den Broek doelt op de hoge
constructie in combinatie
eisen die voor dit bedrijven-
met de toegepaste duurzame
terrein gehanteerd worden.
materialen zorgen ervoor dat
gevers verzekerd van de
Hoewel deze in 2012 verlaagd
het bedrijfspand van Müller
meeste optimale opzet en
zijn, streeft de gemeente nog
Transport ook na jaren nog een
prijs-kwaliteit verhouding.
steeds naar een kwalitatief
uitstekende marktwaarde
Daarbij geldt dat wij een
hoogwaardig bedrijventerrein.
heeft.”
totaalaanbieder zijn. Van
robuuste en onderhoudsarme
“Welstand heeft aangegeven
locatiekeuze tot en met
sleutelklare oplevering:
duidelijk herkenbaar in het
Onderscheidend door
product en proces
ontwerp mag zijn. Er is daarom
Maar wat maakt Hercuton nu
organisatie is er volledig op
gekozen voor een volledig
zo bijzonder dat ze zelfs in het
ingericht om onze opdracht-
gesloten wand ter plaatse van
oosten van het land voor dit
gevers volledig te ontzorgen.
de opslagruimte. De jonge
Brabantse bedrijf kiezen? Van
Zodat zij zich bezig kunnen
bomen die voor deze wand
den Broek: “Laat ik voorop
houden met hun core-business
geplaatst zijn, zullen in de
stellen dat Hercuton een
en wij op de afgesproken datum
toekomst een mooi samenspel
landelijk opererend bedrijf is.
de sleutel van hun nieuwe
tussen gebouw en natuur
Van Groningen tot Maastricht,
bedrijfspand overhandigen.”
bieden. De lichtstraten in
je ziet ons werkelijk overal.
het dak zorgen voor extra dag-
Onze medewerkers wonen dan
licht in de opslagruimte. Het
ook verspreid over het hele
Begin juli
sleuteloverdracht
kantoor bevindt zich op de
land. Zo zijn we bijvoorbeeld
Hercuton maakt daarnaast
begane grond waarbij de
in Zwolle voor wehkamp.nl
gebruik van BIM-software.
dat de functie van het gebouw
BOUWEN IN HET OOSTEN
Hercuton regelt het. Onze
57
Zij geven een gebouw
met behulp van een Bouw
Integratie Model (BIM) vanaf
het eerste ontwerp tot en
met sleutelklare oplevering virtueel weer. Hierdoor worden
eventuele knelpunten vroegtijdig gesignaleerd, is de
planning zeer betrouwbaar
en kan Hercuton vroegtijdige
budgetzekerheid bieden.
“Eén van de voordelen van
58
prefab beton is dat er snel en
geplaatst zijn. In het geval
afbouw en in week 28 wordt
nagenoeg weersonafhankelijk
van Müller Transport zorgen
het nieuwe onderkomen van
gebouwd kan worden. Begin
53 diepe putten voor de
Müller Transport turn-key
januari zijn we gestart met
stabiliteit van het gebouw.
opgeleverd. Een gebouw
de fundering en het grondwerk
Onze kraanploeg is 4 weken
waarmee Müller Transport
voor Müller Transport. Het pand
bezig geweest met het
blijvend op voorsprong is
bevindt zich op een “fundering
monteren van de prefab
geholpen. Op het gebied
op staal”. Dit betekent dat
elementen. Daarna is het dak
van duurzaamheid, kosten-
er geen gebruik is gemaakt
erop geplaatst en zijn de
besparing, efficiency,
van heipalen, maar dat de
vloeren gestort. Momenteel
onderhoud, uitstraling én
kolommen op prefab putten
zijn we volop bezig met de
waardebehoud.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
Orderportefeuille Abeln
Projectstoffering goed gevuld
Onlangs rondde Abeln Projectstoffering uit Almelo haar werkzaamheden af aan het
nieuwbouwproject van defensiebedrijf Thales in Hengelo, dat ook bekend staat onder de
themanaam The Huygens Project. “Een mooie, aansprekende opdracht die goed past in
ons pakket”, vertelt bedrijfsleider Marcel Hessing.
60
Zelfs voor de Almelose
achthonderd vierkante meter
achtduizend vierkante meter
stofferingspecialist behoorde
Wilton Profile van vier meter
Desso Reclaim Ribs en nog eens
Thales tot de grotere projecten
breedte gelegd. Daarnaast
tweeduizend vierkante meter
van de afgelopen tijd. Hessing:
heeft het gebouw nog Shaw
Airmaster.
“In totaal heb je het over een
tapijttegels van zestig bij
behoorlijk aantal vierkante
zestig centimeter, Terdex pvc-
Al met al een interessante een
meters. We waren in hoofdzaak
stroken en karpetten van Ege
veelzijdige opdracht met veel
betrokken bij twee van de vier
van de Highline 1100 serie in
tapijttegels en geweven tapijt.
afzonderlijke gebouwen. In
verschillende kleuren. In het
We werden betrokken bij het
het SFC-gebouw hebben we
Office gebouw is gekozen voor
project door hoofdaannemer
BOUWEN IN HET OOSTEN
Dura Vermeer waar we
regelmatig mee samenwerken.
Begin juli start onder andere in
Zwolle de tweede fase van de
nieuwbouw en renovatie van de
rechtbank. Er staan overigens
nog een aantal interessante en
uitdagende projecten op
stapel. We zijn betrokken bij
de renovatie van de Rabobank
in Almelo, in opdracht van
Bramer uit Vriezenveen, het
Willem Wilmink Hotel in
Enschede, in opdracht van Van
Wijnen, een gezondheidscentrum, eveneens in Enschede, in
opdracht van Reinbouw uit
Dieren en De Triangel, een
school in Goor in opdracht van
ter Steege Bouw uit Rijssen.
Kortom, we zitten prima in
het werk en zijn dan ook
tevreden en dankbaar over
onze orderportefeuille.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
61
Project Support Nederland over bedrijfsfilosofie:
“Geen uitzendkrachten maar werknemers”
Na tien jaar ervaring in de detachering besloot Rinie Wiebing een half jaar geleden het reeds
bestaande Project Support Nederland over te nemen. Een hele investering, zeker in deze
tijd. Toch heeft hij geen moment getwijfeld. Juist omdat hij denkt in mogelijkheden, niet
in beperkingen. “Bedrijven zitten altijd te wachten op degelijke, geschoolde mensen.
Personen die zich werknemer voelen in plaats van uitzendkracht. Deze mensen hebben
wij in portefeuille en daar staan we volledig garant voor.”
Door: Jolanda Groothuis
62
BOUWEN IN HET OOSTEN
Rinie Wiebing is persoonlijk
Hoge eisen
van calamiteiten moeten ze
in gesprek met een midden
Project Support Nederland is
ook ’s nachts inzetbaar zijn.
dertiger. Vanaf zijn achttiende
vooral sterk in het bemiddelen
Zo werkt dat ook bij ons. Wij
was deze man werkzaam als
van uitvoerend personeel.
zijn zeven dagen per week,
metselaar bij een groot
Speerpunten daarin zijn onder
24 uur per dag bereikbaar.
bouwbedrijf. Gedwongen
meer sloop-
reorganisatie maakte echter
en asbest-
dat hij zijn baan verloor.
sanering,
Wiebing nadat hij het gesprek
civiele
heeft afgerond: “Deze man is
techniek,
voor mij een typisch voorbeeld
daktechniek
waarvan ik zeker weet dat het
en logistiek.
goed met hem komt. Hij is nog
Zeventig
geen twee maanden bij huis
procent van
en heeft nu reeds zijn DAV-
deze segmenten
certificaat op zak (Deskundig
is bouw
Asbest Verwijderaar).
gerelateerd. “2013 Was een
Het antwoord apparaat staat
Nadat hij zich uitgebreid had
goed jaar”, vertelt Wiebing.
hier nooit aan.”
georiënteerd op het gebied van
“Met name de tweede helft.
asbest raakte hij geïnteresseerd
Gemiddeld hadden we
Vaste contracten
en enthousiast. Op eigen
80 krachten volledig aan het
De term uitzendkracht komt in
initiatief meldde hij zich aan
werk.” Hij is er zich bewust
het woordenboek van PSN niet
voor de opleiding en inmiddels
van dat dit vrij uniek is. Vorig
voor. “Onze mensen zijn
is hij gecertificeerd. Dat is
jaar speelde de recessie in de
werknemers”, aldus Wiebing.
knap werk en bovendien juich
bouw nog steeds een grote rol.
“Uitzendkracht heeft een
Rinie Wiebing:
“Bij ons staat het
antwoordapparaat
nooit aan.”
negatieve klank. Het maakt
ik deze mentaliteit toe”, aldus
Volgens Rinie’s rechterhand
de mensen onzeker. Ze kunnen
Richard Karsten heeft het
het idee krijgen niet voor vol
Als ervaringsdeskundige weet
succes te maken met een
te worden aangezien. Dat is
hij precies wat er in de asbest-
aantal factoren. “De mensen
beslist niet waar. Zo wordt er
branche aan theorie en praktijk
die wij werven komen hier in
bij ons ook niet met de mensen
bij komt kijken. Hij vervolgt:
het gros van de gevallen via
omgegaan. Sterker zelfs:
Rinie Wiebing.
mond-totmond reclame
Richard Karsten:
“In geval van
calamiteiten moeten
ze ook ’s nachts
inzetbaar zijn.”
of via vaste
opdrachtgevers.
wanneer werknemers zich
bewijzen belonen wij dat door
hen een vast contract aan te
bieden.
Dat is een
positief aspect.
Wanneer derden
geen fiducie zien
in bepaalde
personen, sturen
zij ze niet door.
Bovendien is het
bekend dat wij hoge
Het afgelopen half jaar hebben
we zes mensen aangenomen.
Onze werknemers bepalen zelf
hun visitekaartje. Hiermee
hebben ze de toekomst in
eigen hand. En wat betreft ons
zelf: We streven er elke dag
naar dat zowel de opdracht-
“Ik kan deze persoon per direct
eisen stellen aan onze mensen.
gevers als de mensen niet
goed gebruiken. Momenteel
Zo dienen ze specialist te zijn
alleen met PSN samenwerken
worden we op veel projecten
in hun vakgebied en geen
maar met Rinie en Richard.
ingezet waar asbest verwijderd
acht-tot-vijf mentaliteit te
Het wij-gevoel wordt hier nog
dient te worden.”
hebben. Sterker zelfs: In geval
gekoesterd.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
63
Duitse markt
Wat betreft de toekomst van
PSN is Wiebing uitermate
positief. “Momenteel
hebben we ongeveer 25 vaste
opdrachtgevers. In principe
bekleedt ons werkgebied heel
Nederland, maar we opereren
voornamelijk van Groningen tot
Gelderland. Op termijn hopen
we ook voet aan de grond te
krijgen op de Duitse markt.
Momenteel zijn we daar met
Referenties
een project bezig; een nieuwe
• Stadhuis Enschede (asbestsanering) 2013
woonwijk waar dagelijks acht
• Renovatie monumentaal pand Noordbarge (Emmen) 2013
mensen werkzaam zijn. We
• Nieuwbouw project Hamburg (Duitsland) 2014
maken ons er hard voor dit
• Renovatie project Hannover (Duitsland) 2014
een referentie te laten worden
• Technische Universiteit Eindhoven (asbestsanering) 2013
waar nog meer Duits
• Nieuwbouwproject Aken (Duitsland) 2014
perspectief uit voort vloeit.”
64
BOUWEN IN HET OOSTEN
Caspar Jansen is directeur van Duoflex, een HalDu Groep onderneming waartoe ook Halkers
en Gromada uit Groesbeek behoren. Het uitzend- en detacheringsbureau gericht op de
sectoren bouw en installatietechniek wordt dagelijks geconfronteerd met het wel en wee
van de arbeidsmarkt. Zaken als onderwijs, krapte en arbeidsvoorwaarden passeren in deze
rubriek de revue. Serieus en veelal gelardeerd met een knipoog, geïllustreerd door cases
vanuit de praktijk van alledag.
Welnee, warm aanbevolen…
We bezwijken bijkans onder de management-
benaderen, schrijven, bellen en opvolgen. En
boeken en trend watchers die ons tips geven voor
werven is ook: investeren in een lange adem.
succesvol ondernemerschap. Veel van die theorie
Stel, uw plan van aanpak voor een uitvraag wordt
heeft iets ontwijkends. Want zelden zie ik concrete
verworpen. Ik durf te wedden dat u hier geen
tips om domweg klanten te werven. Ja, ik noem het
vervolg aan geeft, maar het negatieve resultaat in
maar pijnlijk bij de naam: werving, canvassen, cold
stilte accepteert. Fout! Verras de partij die u afwees
calling, prospecting acquireren. Allemaal enge
met een geste, een gebaar. Zoals bijvoorbeeld een
termen en al helemaal om het zelf te doen.
brief waarin u ingaat op de argumenten die tot de
Activiteiten waar we maar al te graag omheen
afwijzing hebben geleid, plus de boodschap dat u
draaien. Want klanten werven is moeilijk. Alsof je
daarmee uw interne organisatie hebt verbeterd.
als kind met een slecht rapport naar huis moet: je
Tien tegen één dat u de volgende keer opnieuw
draait om de hete brei heen. Durft u nog door te
wordt gevraagd voor een uitvraag. De lange
lezen? Het vergt moed, maar het levert u na het
adem betaalt zich altijd uit. Misschien niet direct in
laatste woord van deze column ook iets op: de
nieuw werk, maar wel in een nieuwe kans.
kans op nieuwe klanten. Daarom: alles aan de
kant voor een nieuwe klant!
Nee heb je en ja kun je krijgen
Werven is ook buiten jezelf treden, niet bang zijn
Iedereen kent het huiveringwekkende moment
voor een afwijzing en je altijd realiseren: nee heb je,
waarop een gesignaleerde commerciële kans
ja kun je krijgen. Wat bijvoorbeeld ook erg goed
maar één weg naar realisatie vergt: bellen! Eerst
werkt, is prospects verrassen met iets wat niet met
stelt u uit en nadat u uzelf vermanend heeft
uw bedrijf maar wel met uw branche te maken
toegesproken en de telefoon uiteindelijk in uw
heeft. Zoals een link naar een krantenartikel over
hand neemt, trilt u een beetje. Herkent u dit? Join
een belangrijk rapport of een nieuwe bouw-
de club. Niets menselijks is u en mij vreemd. U bent
methodiek. Zorg daarbij uiteraard wel dat u écht
niet de enige die werving liever uitstelt. Echter, er
iets unieks tipt. Dit vergt dat u het nieuws uit uw vak
is inmiddels geen enkel excuus meer dat u kunt
voortdurend bijhoudt. Iedereen waardeert het
aanwenden om welke commerciële kans die u
getipt te worden en het heeft iets altruïstisch als
ook maar ziet, niet maximaal te benutten. De
dit niet meteen over uw eigen bedrijf gaat, maar
orderportefeuilles zijn door de crisis uitgedund en
nieuws is waar uw prospect in is geïnteresseerd. Als
uw medewerkers hongeren naar werk. Wie nu de
u vervolgens belt, heeft u ook iets interessants om
werving van nieuwe klanten uitstelt, heeft intern
over te praten, zonder direct de baksteenvraag te
een lastig verhaal te vertellen. Dus alle ogen van
moeten stellen: mogen wij voor u werken?
Kwatta zijn op u gericht.
Klantenwerven is topsport. Dus train door u goed
voor te bereiden op wie u benadert. Maak een
Werven is verleiden
aanvalsplan voor tijdens de wedstrijd en zorg voor
Maar hoe werf je dan een nieuwe klant? Een eerste
een goed herstel, ook als u de finish niet haalt zoals
tip: neem het niet te zwaar op. Stel jezelf niet te
gepland. Het leuke namelijk is dat de persoon die
hoge doelen en benader het lichtvoetig. Die
u op het oog heeft om voor te willen werken, ook
ontspanning maakt u aantrekkelijk. Want werven
per definitie op zoek is naar klanten en dus herkent
is namelijk verleiden. Verleiden in de vorm van
wat u wilt. Eigenlijk wilt u allebei hetzelfde!
BOUWEN IN HET OOSTEN
COLUMN
Cold Calling? Koude bedoeling?
65
Doe het met discipline
kennismaking tijdens een bijeenkomst. Dus cold
Tot slot heeft klanten werven echt álles te maken
calling kan altijd nog. Benader daarom eerst eens
met discipline. De bekende cyclus van plan, check,
de mogelijke opdrachtgevers die u op enigerlei
do, act is ook op het genereren van new business
wijze al kent. Of….. sterker nog, gebruik deze
van toepassing. Een lead zonder follow up is zonde
uitgave van Bouwen in het Oosten om het eerste
van de energie die u stak in die lead. Vaak wordt er
contact met een nieuwe relatie te leggen die trots
enthousiast begonnen met klantenwerving, maar is
is op zijn bedrijf. Blijkbaar lezen u en uw nieuwe
de follow up slecht. Juist in die tweede stap schuilt
relatie dit mooie vakblad voor bouw en techniek.
de kans op een positieve afronding. Overigens, in
De béste bron voor nieuwe klanten en een stuk
mijn enthousiasme ga ik ook wel eens te ver door
minder eng dan een wildvreemde benaderen,
over-follow up. Een potentiële klant liet mij onlangs
toch? En wat u ook doet, doe het goed en met
weten dat hij mijn vasthoudendheid bewonderde
passie. Het glas is altijd halfvol en het kan nog voller.
maar dat het ook tegen mij zou kunnen werken.
Ik heb hem per mail netjes bedankt voor zijn tip en
Caspar Jansen
zit nu even op de reservebank om op tijd weer te
kunnen warmlopen voor een goede invalbeurt.
Toch nog een tip….
Ook voor mij geldt nog steeds; acquireren kun je
leren.
Iedereen weet het. Wat u geeft, krijgt u terug.
Een krachtig principe. Hiermee kunnen we onze
Tot slot een gouden tip…
omgeving positief beïnvloeden waardoor we
Ga eens zitten, bekijk uw huidige klantenbestand
succesvoller zijn. Maar doorgaans némen wij eerst
en ga per klant na hoe ooit, vaak in een ver
in plaats van te geven en dat is jammer. In de “Wet
verleden, de relatie is begonnen. Het zal u
van Snuf” beschrijft Jos Burgers op een prikkelende
verbazen hoe ook voor u geldt dat veel klant-
manier waarom goede relaties beginnen met
relaties zijn gestart met persoonlijke relaties. Zoals
geven. Geeft dit door, geeft dit door en neem zijn
een eerste goed gesprek, een kop koffie of een
tips tot u. Het is zo gemakkelijk. Nu nog doen.
Nieuws?...
[email protected]
0515 - 429 425
66
BOUWEN IN HET OOSTEN

plattegrond

THE WEDDINGPLANNER

141106 Secretariele duizendpoot kl.indd

Impressie inleiding en rondleiding stadhuis 18 juni 2014

Uitnodiging afscheidsreceptie wethouder Albert Nuss van gemeente

Educatief partnerschap 1 16 september 2014 13.30

Persbericht Kinderboekenmarkt 2014

Zaanstad referentieblad DG 2011

Raadsbrief 55 Bijlage 2c Uitnodiging bewonersbijeenkomst 14

www.burgerbelangenalmelo.nl www.ala