Improving Mental Health by Sharing Knowledge Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie Margje Mahler Benadette Willemse Sandra Zwijsen Jacomine de Lange Mirella Minkman Anne Margriet Pot Vraag inspectie IGZ wil zicht krijgen: • op de richtlijnen die er zijn op dit gebied en • de risico’s die ontstaan wanneer richtlijnen rondom gedrag bij dementie niet voldoende gevolgd worden. Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 2 Inspectie voor de gezondheidszorg • Wil de komende jaren het toezicht intensiveren in de intramurale dementiezorg. • Meer aandacht voor het signaleren, herkennen en goed omgaan met ‘moeilijk’ gedrag bij dementie. • Signaleert dat niet goed omgaan met gedrag bij dementie leidt tot hoge risico’s en lagere Kwaliteit van Leven. Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 3 Probleemgedrag òf onbegrepen gedrag? • Gevolg van dementie? en/òf • Onvervulde behoeften? Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 4 Filmpje: Leren over dementie Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 5 Onbegrepen gedrag • maakt duidelijk dat er geprobeerd moet worden om het gedrag beter te begrijpen • en de oorzaken van het gedrag te achterhalen en te behandelen dan wel manieren te vinden om beter met het gedrag om te gaan Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 6 Onderzoek Vilans en Trimbos • Actuele richtlijnen • Wat is de veldnorm? • Welke risico’s zijn er volgens literatuur en experts? • Hoe kunnen deze risico’s verkleind worden? Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 7 Waarom veldnorm achterhalen? • Prakijksituatie • Roepgedrag Mevrouw Chique • • • • Signaleringskaart? Observatie-instrument? Stappenplan? Bijlage 2B? Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 8 Doel veldnorm Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 9 Gebruik in praktijk: experts • Bekendheid en toepassing richtlijnen in de praktijk slecht. • Gekende richtlijnen zijn o.a.: Verenso en V&VN richtlijn • Genoemde redenen voor beperkte toepassing: – Onbekendheid – Weinig proactief handelen – Te algemeen, niet toegespitst op complexe situatie praktijk – Onderlinge afspraken medicatie voorschrijven – Omgevingsfactoren Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 10 Risico’s volgens literatuur • Deze risico’s zijn in de literatuur niet expliciet te vinden. • Daarom: positieve effecten van het wel volgen van de richtlijnen. • Belangrijke conclusie: richtlijnen niet gevolgd, onbegrepen gedrag niet weg of verergert. • Gevolgen van onbegrepen gedrag dat niet weg gaat of verergert geïnterpreteerd als risico’s van het niet volgen van de richtlijnen. Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 11 Risico’s in kaart gebracht Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 12 Risico’s volgens experts Interviews experts • • • • • • • Verminderde KvL van bewoner Onnodige escalatie van de situatie Onnodig gebruik psychofarmaca Onnodig gebruik middelen en maatregelen Onderbehandelen lichamelijke ziektes Overbelasting van verzorgenden Ontevreden familieleden Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 13 Verkleining risico’s volgens experts • • • • • Duidelijke visie op dementiezorg Methodisch werken Multidisciplinair werken Voldoende deskundigheid Onbegrepen gedrag & psychofarmaca structureel op de agenda zetten • Gebruik kernelementen richtlijnen en eerder signaleren Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 14 Praktijkvoorbeeld vervolg Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 15 Visie dementiezorg • Cliënten met dementie zijn in de eerste plaats mensen met dementie, met dezelfde basisbehoeften als ieder ander mens en dezelfde mogelijkheden om ervaringen op te doen. • Waardigheid staat centraal in de relatie. Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 16 Kernelementen 1) Tijdig signaleren van onbegrepen gedrag zodat ingegrepen kan worden voordat escalatie plaatsvindt. 2) Een gedegen analyse maken van het gedrag met nagaan van oorzaken op lichamelijk, psychisch en sociaal terrein. 3) Multidisciplinair werken in een team met in ieder geval verzorgende, arts en psycholoog. 4) De oorzaak van het gedrag aanpakken en niet het gedrag zelf. Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 17 Kernelementen 5) Eerst psychosociale interventies toepassen. Psychofarmaca alleen wanneer aangetoond dat psychosociale interventies niet (voldoende) werkzaam zijn (m.u.v. lichamelijke oorzaak, delier, psychose). 6) Psychofarmaca volgens de richtlijn toepassen tenzij er belangrijke redenen zijn om hiervan af te wijken. 7) Familie en mantelzorg betrekken bij de analyse en aanpak van het probleem. 8) Behandeling evalueren met extra aandacht voor het mogelijk staken van behandeling met psychofarmaca. Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 18 Bedankt voor uw aandacht Rapport te downloaden op www.trimbos.nl, www.vilans.nl en www.kennispuntdementie.nl Voor meer informatie: Bernadette Willemse T: 030 29 59 210 E: [email protected] Anne Margriet Pot T: 030 29 59 308 E: [email protected] Margje Mahler T: 030 78 92 356 E: [email protected] Congres onbegrepen gedrag 14 april 2014 19
© Copyright 2024 ExpyDoc