Download [PDF] - De Jonge Weduwe

Petra helpt andere jonge weduwen
‘STEUN EN HERKENNING
ZIJN ZO WAARDEVOL!’
Petra (40) werd op
Je was tweeëndertig toen Hans overboord sloeg tijdens de Volvo
haar tweeëndertigste
Kort voor zijn overlijden hebben Bobby en ik hem nog gezien in New York.
weduwe toen
haar man Hans
verongelukte tijdens
Ocean Race. Wat is je laatste herinnering aan hem?
Als hij aan wal was, zochten wij hem op. Dan huurden we een auto en
gingen we een week met z’n drietjes op stap. Op de dag van ons afscheid
proostten we ’s ochtends aan het ontbijt met verse jus. Een week later
zouden we namelijk het contract voor onze nieuwe zeezeilschool ondertekenen. Hans zou vanuit Portsmouth, de volgende stopover, een paar
dagen naar huis komen. We waren druk
een zeilwedstrijd.
bezig met het uitbouwen van ons eigen be-
Hun dochter Bobby
der wedstrijden gaan zeilen, zodat hij meer
was toen anderhalf
drijf. Dat was onze droom. Hans zou minbij ons kon zijn. Hij wilde zijn kinderen zien
opgroeien. Een paar dagen eerder had Bob-
en hun tweede
by haar eerste stapjes gezet op de kade van
dochter was op
getuige van was geweest. Ik kan me nog
komst. Petra richtte
stichting De Jonge
Weduwe op om
New York. We waren zo blij dat Hans daar
‘Een gebroken
been, oké,
maar dood?’
goed herinneren dat we bespraken hoezeer we boften met een gezond
kind, een tweede op komst en ons bedrijf. Het ging ons voor de wind. We
namen afscheid met het idee dat we elkaar snel weer zouden zien.
Zes dagen later werd jullie gelukkige leven samen ruw beëindigd.
Hoe kreeg je het nieuws te horen?
lotgenoten te laten
Het was half acht ’s ochtends en de projectdirecteur van Hans’ team stond
zien dat de zon op
ker en stond op het punt om Bobby aan te kleden en naar de crèche te
een dag weer zal
geschreeuwd. Dit kón niet waar zijn. Ik was me bewust van de gevaren
gaan schijnen.
voor de deur. Ik begreep niet wat hij zo vroeg kwam doen. Ik was net wakbrengen. Toen hij vertelde dat Hans dood was, heb ik keihard gehuild en
van de natuur en hield er rekening mee dat er iets kon gebeuren, maar dit
had ik niet zien aankomen. Natuurlijk niet, anders had ik hem nooit laten
gaan. Hans was zo goed in wat hij deed. Hij was één met het zeilen en het
Tekst: Chantal Dute
Fotografie: Ron Logher
water. Daar vertrouwde ik voor meer dan honderd procent op. Een gebroken been of een bult op zijn hoofd, oké, maar dood? Ik kon het simpelweg
niet geloven. ’s Avonds werd op het nieuws gemeld dat Hans was overle-
7
den. Ik dacht: dit is een fout, dit gaat niet over ons. Ik vond
bepaalde opmerkingen van de buitenwereld. Terwijl
het onbegrijpelijk. Ik heb dagen achtereen geroepen dat
ik nog in de greppel lag, vroegen mensen of ik me niet
het niet waar was. En ik heb onafgebroken gehuild. Om
eens moest aanmelden op een datingsite. Ik wilde he-
alles wat ik niet begreep en om de woede die ik voelde.
lemaal niet dénken aan een nieuwe man in mijn leven.
In het begin dacht
ik: leuk al die hulp,
maar ik heb liever
Hans terug. Later
besefte ik hoe
waardevol het was.
“Het is nu al acht maanden geleden, je moet door met
Wanneer drong tot je door dat het wél over jouw
je leven”, zeiden ze. Of: “Gelukkig heb je de kinderen
Hans ging?
nog.” Nu denk ik er inderdaad zo over, maar op dat
Dat duurde heel lang. Toen hij in Nederland aankwam,
moment vond ik het een enorme last om in mijn een-
lag hij op een brancard, onder een wit laken. Het leek net
tje twee kinderen op te voeden. Zo had ik het niet be-
een ziekenhuisbed, dus toen ik hem zag, dacht ik dat hij
doeld. Ik wilde ze samen met Hans. Ik voelde me onbe-
sliep. In zijn haar zat haarlak. Dat gebruikte hij nooit, dus
grepen en begon aan mezelf te twijfelen. Deed ik het
ik voelde al dat het niet in de haak was. Toen we hem de
wel goed? Was ik echt de enige die zo’n groot verdriet
volgende dag na de autopsie ophaalden, lag hij in een
was overkomen?
kist. Dan zal hij wel echt dood zijn, dacht ik. Nog steeds
begreep ik niet dat het definitief was. Ik heb zeker nog
Je miste lotgenoten.
een jaar gedacht dat hij terug zou komen. Ik zag iedere
Ja! Mijn omgeving probeerde me met de beste bedoe-
En om deze reden richtte je samen met je zus
de branding met een emmer en een schep, dacht ik ineens: wat
krullenbol aan voor Hans. En als ik een auto de straat in
lingen van de wereld te steunen, maar we begrepen el-
stichting De Jonge Weduwe op?
zijn het heerlijke kinderen en wat doen ze het goed. Natuurlijk
hoorde rijden, dacht ik dat
kaar vaak niet. Mijn zusje ging voor mij op zoek naar
Ja. Lotgenotencontact is zó belangrijk. Mij hielp het
had ik daar ook verdriet, maar ik heb er ook weer leren lachen
het Hans was. Als zoiets
lotgenoten in deze levensfase, maar die waren in eer-
enorm en dat gunde ik andere weduwen ook. Ik wil-
en genieten. Omdat ik verder niets omhanden had, kon ik daar
je in zo’n fase van je leven
ste instantie niet te vinden. Uiteindelijk kwam ik via
de mijn ervaringen delen en praktische hulp bieden.
de tijd voor nemen.
overkomt, hoop je dat het
via in contact met een andere jonge weduwe en zij no-
Zelf had ik het geluk dat ik destijds veel hulp kreeg
Toen we terugkwamen, vormden we een ijzersterke drie-een-
omkeerbaar is. Dat iemand
digde mij uit voor een ‘jonge weduwen’-lunch. Ik ging
van ABN Amro, Hans’ sponsor. Zij boden mij juridi-
heid. Ik geloofde dat we het gingen redden met z’n drieën. Na
tegen je zegt dat het niet
er met lood in mijn schoenen naartoe, maar eenmaal
sche, financiële en psychische ondersteuning. In
die reis schreef ik een boek over wat ik had meegemaakt: Gis-
waar is. Maar dat gebeurde
daar dacht ik: eindelijk. Dit was wat ik zocht. Gelijkge-
het begin dacht ik: leuk al die hulp, maar ik heb lie-
teren was alles nog goed. Daarna zeiden mijn zus en ik tegen
niet. Hans kwam niet terug.
stemden. Zonder al te veel woorden wisten we wat de
ver Hans terug. Later besefte ik hoe waardevol het
elkaar: nu is het tijd om de stichting op te zetten. Ik voelde me
Ik moest zonder hem be-
ander bedoelde. Dat was zo fijn. Ik werd lid van een
was. Er moest zo veel geregeld worden waar ik geen
daar sterk genoeg voor.
vallen van onze dochter
forum, waarop ik avond aan avond chatte met deze
weet van had. Dankzij deze hulp werd het beter be-
Kit. Dat was niet te doen.
vrouwen.
hapbaar. Ik weet niet hoe het me vergaan zou zijn
Wat is het doel van de stichting?
‘Ik moest zonder
hem bevallen van
onze dochter. Dat
was niet te doen’
zonder al die hulp. Dat besef wortelde zich steeds
We ondersteunen jonge weduwen met minderjarige kinderen.
maar op dat moment voelde ik alleen verdriet. Hans was
Wat vond je bij lotgenoten?
dieper in me. Ik wilde andere jonge weduwen de-
We richten ons specifiek op deze doelgroep, omdat we hier er-
ook niet bij de geboorte van Bobby geweest, maar toen
Steun, herkenning en erkenning. Ik kon met ze spar-
zelfde ondersteuning bieden. Hoe fijn zou het zijn
varing mee hebben. Ik als weduwe en mijn zus als naaste. We
wist ik dat hij zo snel mogelijk zou komen. Nu kwam hij
ren over dingen waar ik tegenaan liep. Veel vrouwen
om, net als ik, een hand toegestoken te krijgen? Om
hebben geen verstand van rouw bij ouderen of bij mannen, dus
niet. En hij zou ook nooit komen. De gedachte dat Hans
waren al verder dan ik, dus zij hadden het wiel al uit-
niet alles zelf uit te hoeven zoeken? Om steun te
op dat gladde ijs begeven we ons niet. Het thema is tenslotte al
zijn dochter nooit zou leren kennen, vond ik afschuwe-
gevonden. Ze dachten met me mee en gaven handige
vinden bij gelijkgestemden? Mijn zusje riep al lan-
ingewikkeld genoeg. We bieden vrouwen praktische hulp, maar
lijk. Het lukte me niet om blij te zijn.
tips. Ik vond het bijvoorbeeld moeilijk om met het ver-
ger dat we hier iets mee moesten doen, maar ik was
ook lotgenotencontact en ontspanning.
driet van mijn schoonouders om te gaan. Zij rouwden
er de eerste jaren domweg niet toe in staat.
Begrijp me niet verkeerd, ik houd zielsveel van haar,
Toch moest je verder. Hoe deed je dat?
8
Hoe doen jullie dat?
om hun kind, dat was een heel ander verdriet dan dat
Vier jaar lang had ik bij alles wat ik deed verdriet. Ook
van mij. Ik kon hun verdriet er moeilijk bij hebben en
Waarom lukte het in 2012 wel?
bij leuke dingen. In een dierentuin of pretpark dacht ik:
we begrepen elkaar niet. Dankzij gesprekken met lot-
Ik heb drie maanden met Bobby en Kit door Austra-
Daarnaast organiseren we ook uitjes waar de kinderen bij mo-
waarom kan ik dit niet met Hans delen? Ik voelde me
genoten zag ik in dat ik het niet moest willen begrij-
lië en Nieuw-Zeeland gereisd. Dat was een keerpunt
gen zijn. Dat is heel fijn voor de moeders, maar ook voor de kin-
geen leuke moeder. Het was zelfs zo erg dat Bobby niet
pen. Ik moest hun verdriet bij hen laten en het zeker
in mijn leven. Ik was weg van de sleur van alledag,
deren. Voor hen is het heel waardevol om in contact te komen
meer mee naar het kerkhof wilde: “Mama, jij huilt alleen
niet vergelijken met mijn eigen verdriet. We wisselden
weg van het moeten, weg van alles en iedereen. Ik
met andere kinderen zonder vader. Ze merken dat ze geen uit-
maar als we daar zijn.” Het is verschrikkelijk als een kind
ook tips uit over een gedenksteen en gedenkmomen-
had ineens tijd met de kinderen en zij met mij. We
zondering zijn. Onderling zijn ze heel open. Ze vragen elkaar
van drie dat tegen je zegt. Ik wist dat ik iets niet goed
ten. Wat doe je met de eerstvolgende verjaardag van
hoefden nergens over na te denken. De enige vragen
zonder gêne waaraan hun vader is doodgegaan. Als je erover
deed, maar hoe moest het dán? Ik vond het heel zwaar.
degene die er niet meer is? En met de derde, vierde en
die we onszelf stelden, waren: naar welke camping
nadenkt, is dat verschrikkelijk, maar voor hen is het de realiteit.
In mijn nabije omgeving had niemand iets vergelijkbaars
vijfde? Is het stom om daarbij stil te staan met familie
gaan we? Welke smaak ijs kiezen we? Gaan we wel
Dood en rouw zijn voor deze jonge kinderen heel normale ge-
meegemaakt. Gelukkig maar natuurlijk, maar er was nie-
en vrienden? Word je daarop aangekeken, omdat je in
of niet zwemmen? Dat was heerlijk. Ik realiseerde
spreksonderwerpen.
mand die mijn gevoelens herkende. Ik merkte dat de we-
hun ogen dóór moet? Voor de buitenwereld is het na
me dat we ontzettend leuke kinderen hebben. Tot
Voor de praktische hulp hebben we een groot netwerk van rou-
reld om me heen mij niet meer begreep. En ik begreep de
een paar jaar lang geleden. Voor lotgenoten niet. Het
die tijd had ik alles als een last ervaren. Twintig lui-
wexperts, die kosteloos hulp aanbieden. Denk aan rouwthera-
wereld niet meer.
maakt niet uit hoelang het geleden is, je mag er ge-
ers verschonen op een dag vond ik een hele klus.
peuten, maar ook aan advocaten en accountants. Soms loopt er
In het begin hadden mensen met me te doen en was er
woon zonder gêne over praten. Zij begrijpen dat het
Eten geven vond ik niets aan. Ik had geen leuk leven
een rechtszaak vanwege letselschade. Of een vrouw weet zich
begrip, maar dat werd minder. Ik kon niet omgaan met
een onderdeel van je leven blijft.
met die kleintjes. Ik vond het uitzichtloos. En daar, in
geen raad met de administratie, omdat haar man die altijd deed.
Elke maand is er ergens in het land een ‘jonge weduwen’-lunch.
9
In het begin
overviel het
verdriet me,
maar nu kan ik
het uitstellen
en toelaten op
momenten dat
het gepast is.
mijn zus had ik het niet gered. Zij was degene die
mij ook op de niet-beladen dagen een berichtje stuurde. Op een doodgewone maandag of op
een mooie lentedag, waarop alle gezinnen eropuit trokken. Zij begreep dat ik het dan óók moeilijk
had. Ze kon mij ook heel goed een spiegel voorhouden. Ik was boos op alles en iedereen, niets
was goed. Zij durfde me daarmee te confronteren: “Jij keurt alles af. Wat moeten mensen doen
om het enigszins goed te doen in jouw ogen?” Van
haar kon ik dat hebben, het zette me aan het denEr komt zo veel op je af. Het is heel prettig als er al een
ken. De liefde tussen ons is onvoorwaardelijk.
weg is uitgestippeld in de wirwar van instanties.
Heb je na acht jaar een manier gevonden om
Is rouwen niet iets heel persoonlijks?
met Hans’ dood om te gaan?
Natuurlijk. Wat voor de één werkt, werkt misschien niet
Jazeker, maar het went nooit. Het besef dat Hans er
voor de ander. Maar het is wel fijn om te weten welke mo-
niet meer is, is er iedere dag. Het rouwen gaat door,
gelijkheden er zijn. Er zijn een hoop dingen die kunnen
dat is een onderdeel van ons leven geworden. Men-
helpen tijdens het rouwproces. Wij wijzen de vrouwen
sen zeggen: “Je moet het accepteren.” Dan denk ik:
daarop. Als je niet meer kunt ontspannen door alle stress
waarom? Ik hoef toch niet te accepteren dat Hans
en verdriet, kun je je laten masseren. Hardlooptherapie
dood is? Dat voelt voor mij als goed vinden en ik
kan ook helpen, net als een jaar-
vind het niet goed. Ik kan niet accepteren dat hij
lijks ritueel of een herdenking op
zijn kinderen niet ziet opgroeien. En dat zij hun va-
de geboortedag. Sommige vrou-
der niet leren kennen. Het is wel een gegeven dat
wen hebben baat bij het maken
hij dood is en daar leer ik steeds beter mee leven.
van een fotoboek of een troost-
We gaan goed samen nu, mijn verdriet en ik. In het
object. Van kleding van de over-
begin overviel het me, maar nu kan ik het uitstellen
ledene kun je bijvoorbeeld een
en toelaten op momenten dat het gepast is.
‘Ik ben gelukkig.
Dat had ik acht
jaar geleden niet
voor mogelijk
gehouden’
deken of knuffel maken. Veel weduwen gooien kleding meteen
Kun je weer genieten?
weg, omdat dat van de buiten-
Ja, dat heb ik geleerd tijdens onze reis. Ik durf wel
wereld moet. Wij zeggen: doe
te zeggen dat het me nu goed afgaat. Ik ben geluk-
dat nou niet, maak er iets moois
kig. Dat had ik acht jaar geleden niet voor mogelijk
van. Of gooi het pas weg als je
gehouden. Hans’ dood is een harde les geweest,
daar klaar voor bent. We wisselen ook tips uit over mu-
en ik had het liever nooit meegemaakt, maar
ziek, boeken, blogs en gedichten. Het zijn soms heel klei-
ik vind dat ik oké uit de strijd ben gekomen. Het
ne dingen die iemand een steun in de rug kunnen bieden.
gaat goed met onze dochters, ik heb een nieuwe
vriend, André, en ik ben weer blij met mezelf. Dat
Je bent voor de stichting dag in, dag uit bezig met
gun ik iedereen en daarom zijn we de stichting be-
rouw. Is dat niet lastig?
gonnen. Ik wil andere weduwen laten zien dat de
Jawel. Mijn mailbox stroomt elke dag vol met ellende. Dat
zon ooit weer gaat schijnen in hun hoekje van de
is vreselijk, maar ik zou het nog erger vinden als die vrou-
wereld. Of dat nou morgen is, over twee weken of
wen deze weg alleen zouden moeten bewandelen. Dan
over vijf jaar. Ik geloof dat het gebeurt. Ik ben het
toch liever samen. Het verdriet dat ik voel, weegt niet op
levende bewijs dat je na zo’n groot verdriet weer
tegen de energie die ik krijg van de gedachte dat we deze
gelukkig kunt worden. Verder hoop ik met mijn
vrouwen helpen. Ons werk heeft nut en daarom kan ik
verhaal iedereen mee te geven dat het leven niet
het aan. Ik weet dat het ooit ook bij hen beter zal gaan.
vanzelfsprekend is. Dat wordt nog weleens vergeten. Leef van dag tot dag, want niemand heeft je
Zelf heb je heel veel gehad aan de steun van je zus.
morgen beloofd.
Wat betekende zij voor jou?
10
Alles. Mijn zus was er altijd voor mij. Mijn ouders, schoon-
De website van stichting De Jonge Weduwe vind je
familie en vriendinnen steunden mij ook, maar zonder
hier: www.dejongeweduwe.nl.