gratis - Terdege

de grootste in
LANDELIJK
WONEN
& SLAPEN.
Schrijftolk
Dromen bedrog?
Eveline van der Bas-Wanner helpt
mensen met een gehoorbeperking
bij lastige spreeksituaties.
Masoud Mohammad Amini: „Een
droom die van God is, brengt mensen bij de Bijbel en verandert hen.”
terdege
23 juli 2014
31e jaargang nr. 22
Losse nummers: € 3,95
reformatorisch familiemagazine
●
terdege 23 juli 2014 . 31e jaargang . nummer 22
gratis
DINER VOOR
2 PERSONEN
Kom gezellig woonwinkelen bij
De Bongerd. Plaats je voor eind
augustus een bestelling (min.
1000,-) dan krijgt u een luxe
Al deze producten zijn
nu ook online te bestellen
op www.debongerd.nl
3-gangendiner aangeboden bij
Molen de Zwaluw.
Max. 1 per klant. Geldig tot 31 augustus 2014.
Boeren van de zee
Yerseke oogst zijn mosselen
Thema ‘Muziek’
Meisjeskoor „Zing de lange noten alsof je in een gondel in Venetië zit” Dal Segno Vraag
naar blaasinstrumenten neemt toe Borgentreich Orgelstadje tussen Duitse heuvels
Kesteren 7.500 m2 | Zaanstad 2.000 m2 | tel. (0488) 48 8855 | www.debongerd.nl
DBK-Terdege-Jul2014-def.indd 1
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_001-001 8-9
05-07-14 10:26
14-7-2014 16:13:45
reportage
Zijn
dromen
altijd
bedrog?
Soms zijn ze plezierig, soms naar, maar slechts een
enkeling in de westerse wereld besteedt er serieus
aandacht aan. Want dromen zijn bedrog. Elders op
de aardbol denkt men daar anders over. Wie heeft
gelijk? En wat moet een christen met bijzondere
ervaringen tijdens de slaap? Arthur Hegger: „Mijn
vader zag dromen als een middel waardoor God
gelovigen wil bemoedigen.”
tekst Huib de Vries foto’s Anton Dommerholt
8
terdege ● 23 juli 2014
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_008-013 8
14-7-2014 9:44:53
?
Masoud Mohammad Amini, getrouwd met de Nederlandse Cora, geeft leiding
aan een Perzische gemeente in Nederland.
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_008-013 9
14-7-2014 9:45:24
De werkdag van Eveline van der Bas-Wanner
Beroep:
Schrijftolk
Leeftijd:
25
Opleiding:
AD Schrijftolk, Hogeschool Utrecht
Op weg naar een tolkopdracht.
Wie is mijn nieuwe klant?
Werkoverleg
over ICT kost
veel energie
„Mijn mama is tolk”, zegt mijn
vierjarige dochtertje tegen
een ouder echtpaar. „Tolk?”
reageert de man vragend.
Schrijftolk, licht ik toe...
Tegelijk bedenk ik me dat dit
niet echt een verhelderend
antwoord is. Want van een
schrijftolk heeft de man nog
nooit gehoord.
tekst Gertrude de Wildt-Brouwer foto’s Anton Dommerholt
16 terdege ● 23 juli 2014
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_016-017 16
14-7-2014 16:33:56
Veyboard.
E
en schrijftolk wordt ingezet voor mensen met een
gehoorbeperking. Hij of zij
zet het gesproken Nederlands om
naar geschreven Nederlands. Dat
gebeurt op een speciaal toetsenbord,
een Veyboard. Daarmee kun je wat
wordt gezegd woordelijk en zonder
vertraging weergeven. Ook kunnen
omgevingsgeluiden, stemverheffingen en gelach weergegeven worden.
De dove of slechthorende ziet meteen op zijn scherm wat de tolk typt.
De man die met mijn dochtertje
spreekt, is meteen geïnteresseerd.
Hij wijst naar z’n gehoorapparaat.
„Dat zou voor mij misschien ook
wel iets zijn.” Ik leg hem uit dat
hij via een huisarts een medische
verklaring kan aanvragen. Met deze
verklaring krijgt hij recht op een
schrijftolk.
10.00 uur: Ik stap in m’n auto, op
weg naar een werkoverleg. Onderweg naar mijn tolkopdracht denk ik
aan het gesprek met de oudere man.
Het is jammer dat veel mensen niet
van het bestaan van een schrijftolk
afweten. ‘Met een schrijftolk is
communicatie voor mij veel minder
inspannend. Ik ben nooit meer uitgevloerd na een dagje kantklossen,
Ik kan het echt iedereen aanraden!’
Werkoverleg.
Werken in de kerk.
reageerde eens een schrijftolkgebruiker.
10.30 uur: Op de plaats van bestemming meld ik mij bij de intercom.
‘Goedemorgen, ik kom hier om
11.00 uur een werkoverleg tolken.’
De slagboom gaat open. Nadat ik mij
gemeld heb bij de receptie, wacht
ik in de wachtkamer op mijn klant.
Ik heb nog nooit eerder voor hem
getolkt, dus zijn er dingen die we
nog even moeten
afstemmen, zoals:
Waar gaan we zitten? Hoe groot mag
het lettertype zijn?
Kan ik een plattegrond krijgen met
de namen van de
andere aanwezigen,
zodat ik kan aangeven wie wat zegt?
11.00 uur: De vergadering begint.
„Fijn dat jullie er allemaal zijn, we
hebben een kort werkoverleg, van
11.00 tot 11.30 uur.” Tik tik tik tik
tikkertik... Op het Veyboard tik ik
alleen de lettergrepen in, zodat het
veel gemakkelijker is om het gesprek bij te houden. Gelukkig heb ik
van tevoren een lijst gekregen met
woorden die veel zullen voorkomen
tijdens dit ICT-werkoverleg. Ik merk
al gauw dat deze opdracht veel aan-
dacht en energie van mij vraagt. Van ICT heb
ik weinig verstand. Na het werkoverleg laat
ik mijn opdrachtformulier ondertekenen door
mijn klant, zodat ik dit samen met de factuur
op kan sturen naar het UWV.
19.00 uur: Aan het begin van de avond ga ik
naar een doordeweekse kerkdienst. Ik parkeer
mijn auto, stap de hal in, groet de koster en
loop naar de kerkzaal. Daar staat een tafel
klaar waarop ik mijn laptop kan neerzetten. Ik
groet mijn bekende klant en de dienst begint.
Vertrouwde plaats, bekende
orde van dienst, de allerbelangrijkste Boodschap. Een lijstje
met moeilijke woorden is deze
keer niet nodig.
20.00 uur: Tijdens de preek
geldt steeds de vraag: Hoe zet
ik de vertolking van deze Boodschap zo goed mogelijk om
in tekst? Want intonatie kan
ik moeilijk op papier zetten.
Gelukkig kent het Veyboard wel Caps Lock,
uitroepteken, vraagteken en zo meer.
21.00 uur: Na de dienst wissel ik nog een
paar woorden met mijn klant en ga ik weer op
weg naar huis. Onderweg realiseer ik mij hoe
nuttig mijn werk is: ‘Voor mijn klanten ben
ik een belangrijke schakel ben in de communicatie. Ik voel me vooral bevoorrecht als ik
een schakel kan zijn waar God Zijn Woord laat
verkondigen aan mensen.’
Intonatie
kan ik
moeilijk
op papier
zetten
De foto’s zijn niet op deze werkdag gemaakt.
terdege 23 juli 2014 17
●
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_016-017 17
14-7-2014 14:12:22
interview
Markant predikant
Vijfdelige serie over kleurrijke dominees deel 1
Een emotionele
humorist
Buiten de eigen kring kreeg ds. J.H.C. Olie
vooral bekendheid door twee boekjes met
preken over dieren in de Bijbel. In hervormd
gereformeerde kring maakte hij naam
door zijn humor, authentieke preekstijl en
onafhankelijkheid. „Typerend was zijn uitspraak:
‘De enige bond waarvan ik lid ben, is de
ANWB’.”
tekst Huib de Vries foto Anton Dommerholt
20 terdege ● 23 juli 2014
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_020-023 20
9-7-2014 10:08:39
terdege 23 juli 2014 21
●
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_020-023 21
9-7-2014 10:09:11
reportage
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_030-035 30
9-7-2014 10:03:50
Twintig
vrachtwagens
steigermateriaal
Op doordeweekse dagen is het een publiekstrekker
van formaat, op zondag gaan de deuren alleen open
tijdens de kerkdiensten. Dat blijft zo, ook tijdens en
na de grote restauratie die de Nieuwe Kerk in Delft
momenteel ondergaat. Belangstellenden kunnen
zelfs de steigers op. „Een buitenkansje, want de
gelegenheid om op hoogte oog in oog te staan met
de verschillende details zal zich de komende tachtig
jaar niet meer voordoen.”
tekst Ad Ermstrang foto’s Anton Dommerholt
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_030-035 31
9-7-2014 10:04:26
interview
Boerenzoon
in de
reclame
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_036-039 36
10-7-2014 8:16:45
Gijs Huisman (39) uit Kesteren
zag zijn bureau G2O in vijftien
jaar uitgroeien van een
eenmansbedrijfje tot een
belangrijke bedenker van
reclame voor bedrijven in de
gereformeerde gezindte. „Groei is
nooit een doel van me geweest.”
tekst Ad Ermstrang foto Henk Visscher
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_036-039 37
10-7-2014 8:17:24
Op staatsbezoek
in Polen
Op 24 en 25 juni brachten koning Willem-Alexander en
koningin Máxima een staatsbezoek aan Polen. Tijdens de
tweedaagse reis werden de vriendschappelijke banden
verstevigd en was er veel aandacht voor de wederzijdse
handel en geschiedenis.
tekst Josine Droogendijk foto’s ANP
H
et is iets voor elven als koning Willem-Alexander en koningin Máxima
met het regeringsvliegtuig landen op
het vliegveld van Warschau.
Zoals het protocol voorschrijft, volgt na de ontvangst een welkomstceremonie bij het Presidentieel Paleis, waar de koning de erewacht inspecteert. Heel lang duurt de plechtigheid niet, want
twintig minuten later is het paar op audiëntie
bij de Poolse president. Het hoge tempo wordt
tijdens de rest van het bezoek voortgezet, zodat
het voor de meegereisde journalisten soms
onmogelijk is om het hele bezoek te volgen.
Na de ontmoeting met president Bronislaw
Komorowski staat om 12.10 uur een kranslegging bij het graf van de Onbekende Soldaat op
de planning. Hoewel de omschrijving wellicht
anders doet vermoeden, legt het koningspaar
niet zelf de krans neer, maar schikt het wel de
linten van de krans.
Omdat in Nederland veel Poolse soldaten zijn
omgekomen bij de slag om Arnhem en Breda,
wordt ook uitgebreid stilgestaan bij deze historische gebeurtenis.
Na een werklunch, een persconferentie en een ontmoeting met het
parlement staat die middag opnieuw
de Tweede Wereldoorlog centraal.
Bij het Museum van de Opstand van
Warschau krijgen de koning en de
koningin uitleg over de gewapende
opstand, die op 1 augustus 1944
begon. In een strijd die 63 dagen
duurde, vochten de inwoners van de
stad tegen de Duitse bezetter. Meer
dan 150.000 Polen kwamen hierbij
om het leven en een groot gedeelte
van de stad werd verwoest.
Naast de Opstand van Warschau is er
ook aandacht voor het vernietigingskamp Sobibór. In anderhalf jaar tijd
werden hier ruim 170.000 mensen
vermoord, grotendeels van Joodse
afkomst.
Ook aan het eind van de middag staat
de Tweede Wereldoorlog centraal,
bij een ontmoeting met veteranen.
Luid en duidelijk vertelt de koning
dat hij zijn dochters uitgebreid heeft
verteld over de geschiedenis en het
dappere werk dat de mannen hebben
verricht. Op de gerimpelde gezichten
van de Poolse mannen staat aan het
eind van de ontmoeting dan ook een
trotse lach.
Symboliek
De eerste dag van het staatsbezoek
wordt afgesloten met een staatsbanket. Als verwijzing naar de rood/
witte vlag van Polen draagt koningin
Máxima zeer kostbare juwelen van
robijn (een rode edelsteen) en diamant. Symboliek zit vaak verwerkt
in de details, zoals de koningin ook
hier weer laat zien. Zoals gebruikelijk
houden de koning en de president
voor aanvang een toespraak. De
koning spreekt lovende woorden
over Polen, maar linkt ook naar de
discussies in Nederland over Poolse
arbeidskrachten. Willem-Alexander:
72 terdege ● 23 juli 2014
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_071-074 72
15-7-2014 10:52:14
Van boven naar beneden:
Kranslegging bij het graf van de Onbekende Soldaat.
Aankomst in Warschau.
Ontmoeting met de Poolse president
en zijn vrouw.
terdege 23 juli 2014 73
●
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_071-074 73
15-7-2014 8:53:10
jongeren
Verslaafd deel 6 (slot)
Strijden tegen een
verslaving
78 terdege ● 23 juli 2014
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_078-081 78
15-7-2014 9:09:36
De cijfers liegen er niet om. Ruim 8000 jongeren zijn
verslaafd aan alcohol, drugs, games of porno. 8000
jonge mensen, 8000 schrijnende verhalen. Hoe kun
je voorkomen dat je verslaafd raakt? En wat doe je
als je vastzit in een verslaving? In gesprek met een
hulpverlener en een predikant.
tekst Henrieke van Dam beeld Sjaak Verboom foto’s Anton Dommerholt
O
p De Sleutelbloem
is niemand te
gast, maar mag
iedereen zich thuis voelen.
Schenk een bak koffie in,
pak een stoel en kom erbij
zitten: dat is de houding
die de hulpverleners en
cliënten van De Sleutelbloem uitstralen. Het leer-/
werkcentrum in Noorden
biedt onderdak aan (ex-)
verslaafden, psychisch
zieke mensen en andere
personen die de aansluiting op de maatschappij
tijdelijk missen. Geen
stoornis heet hier vreemd,
geen karakter is vervelend.
In 2004 bedachten Addie en Evalien
Muilwijk dit concept als nieuwe
invulling voor hun kwekerij. „Het
respecteren van mensen in hun
beperkingen en het zoeken naar
ieders kwaliteiten, dat is ons doel.”
Addie stuurt het leer-/werkcentrum
aan, Evalien houdt het huishouden
gaande.
Met recht kunnen Addie en Evalien
de vader en moeder van De Sleutelbloem worden genoemd. „Wij
bieden dagbesteding in allerlei vakgebieden, zoals de dierverzorging,
de metaalbewerking en het hoveniersvak. Er is altijd genoeg betaald
en onbetaald werk te doen.”
Vanochtend krijgt de keuken een
poetsbeurt. „Met zoveel jongens
hier wordt-ie altijd vies.” Buiten
buigen twee jongens zich over een
kapotte auto. Verderop in het atelier
worden sieraden gemaakt voor
de verkoop - toegang alleen voor
dames. „Een klein deel van onze
cliënten komt hier met een verslaving”, vertelt Addie. „Zij worstelen
Addie Muilwijk:
„De leegte van
een verslaving
is altijd te vullen
met een betere
tijdsbesteding”
terdege 23 juli 2014 79
●
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_078-081 79
15-7-2014 9:09:50
creatief
Klompen met
kruidenplantjes
Oude en versleten klompen kun je in
het haardvuur gooien. Je kunt ze ook
hergebruiken door er kruidenplantjes in te
zetten. Van goed gedragen klompen is zelfs
het laatste restje verf afgesleten. Dat komt
mooi uit. Je kunt ze nu van een fleurige
frisse look voorzien.
tekst en foto’s Otto Kalkhoven
Zo ga je te werk
• Schuur de klompen schoon.
• Boor een of twee gaatjes in de tenen (voor de afwatering).
• Boor ook een gaatje aan de bovenkant van de hak en schroef er een haakje in, zodat
je ze kunt ophangen.
• Met restanten (buiten)verf geef je de klompen een kleurtje. Beschilder ze met een
leuk motief, bijvoorbeeld vrolijke bloemetjes.
• Zet de kruidenplantjes in een bak met water, zodat de wortels zich kunnen volzuigen.
• Vul de klomp voor de helft met potgrond en plaats dan het plantje erin.
• Kies voor kruidenplantjes die je bijvoorbeeld vaak in de keuken gebruikt.
• Je kunt er ook kruiden in zetten die lekker ruiken of die je gewoon mooi vindt.
Kruiden kiezen
• Als je graag Italiaans eet, dan zijn TIJM en ROZEMARIJN aan te raden.
• Maak je ’s zomers vaak salades met tomaat, dan is BASILICUM
onontbeerlijk.
• In een zelfgemaakte eiersalade komt BIESLOOK goed tot zijn recht.
• Van een paar blaadjes SALIE kun je een gezonde thee trekken. Lekker met
een lepeltje honing.
• PETERSELIE smaakt heerlijk op een boterham met geitenkaas.
84 terdege ● 23 juli 2014
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_084-085 84
16-7-2014 11:57:17
terdege 23 juli 2014 85
●
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_084-085 85
16-7-2014 11:57:30
reportage
De
verwerking
van het
zwarte goud
Hoewel het mosselseizoen pas vorige week officieel
van start is gegaan, wordt er al een aantal weken
geveild in Yerseke, Europa’s enige marktplaats
voor mosselen. „De Belgen op de terrasjes vragen
erom. Ze zijn er verzot op.” Een reportage van het
verwerkingsproces, van veiling tot klant.
tekst Ad Ermstrang foto’s Dirk-Jan Gjeltema
86 terdege ● 23 juli 2014
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_086-091 86
16-7-2014 11:51:29
terdege 23 juli 2014 87
●
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_086-091 87
16-7-2014 11:51:45
tafelen e
ni
met Teu
Tips
• Als de mossel open staat, als u hem uit de
verpakking haalt, tik dan tegen de schelp en
wacht even af. Soms sluit de mossel zich
alsnog en kunt u deze gewoon koken.
foto’s Teunie Luijk, [email protected]
tekst en foto’s 92 terdege ● 23 juli 2014
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_092-093 92
16-7-2014 11:58:34
In dit gerecht
komen allerlei
smaken aan
bod
Teunie Luijk
Mosselen met
pittige witlof
Bereiding:
• Spoel de mosselen
goed af met koud water.
Verwijder de exemplaren
die kapot of zwaar zijn of
open blijven staan.
• Doe in een grote pan 1
centimeter water, bier of
witte wijn en breng dat
aan de kook.
• Doe er de
schoongemaakte en
in stukken gesneden
groenten bij. Laat die 5
minuten zacht koken en
voeg de mosselen toe.
Leg het deksel op de
pan en breng alles op
hoog vuur aan de kook.
Kook de mosselen circa
drie minuten en stort
de inhoud van de pan in
een groot vergiet. Laat
afkoelen.
• Snijd de stronken witlof
in de lengte in vieren en
verwijder de kern. Snijd
de parten in repen.
• Maak de uien schoon,
snijd ze in halve ringen.
• Verwijder de zaadjes uit
de peper en snijd deze in
smalle ringetjes.
• Verwarm de olie en bak
op een matig vuur de
uien en peper glazig. Doe
er de witlof bij en giet er
een scheut honing over.
Bak de witlof in enkele
minuten zacht.
• Haal de mosselen
uit de schelpen en
dien ze op met de
witlof en bijvoorbeeld
aardappelpuree.
Ingrediënten (voor 6 personen):
• 2 kilo mosselen • 2 stengels bleekselderij • 1 kleine winterwortel • half bosje
peterselie • 1 ui • water, bier of witte wijn • 1½ kilo witlof • 2 uien
• 1 Spaans pepertje • kokos- of olijfolie • honing
Vroeg seizoen
Het mosselseizoen is weer
van start gegaan. Officieel
loopt het seizoen van juli
tot april. Maar dit jaar
begon het seizoen een paar
weken eerder. Er zijn nu
volop mooie, volgroeide
mosselen verkrijgbaar. Tijd
om het gezin hier eens op te
trakteren.
Wat mosselen betreft zijn
er hier twee kampen: het
kamp van degenen die er
dol op zijn en het kamp van
degenen die er niets van
believen. Die laatsten mogen
in plaats van mosselen
stukjes kipfilet nemen. Dat
smaakt ook prima bij de
pittige witlof.
Eén kind aarzelde of ze die
mosselen op haar bord nu
wel of niet zou eten. Een
broer die dol op mosselen
is, troggelde ze haar handig
af door op te merken dat het
net ‘snotjes van een reus
waren’...
De gebakken witlof is heerlijk
en weer eens wat anders.
Allerlei smaken komen in dit
gerecht aan bod: het pittige
van de peper, het bittere van
de witlof, het zoete van de
honing. Een verrukkelijke
combinatie. Proef maar eens!
terdege 23 juli 2014 93
●
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\PLANNING\TD_22_092-093 93
16-7-2014 11:58:47