4.. Sport, spel en bedrijfsuitjes

AANSPRAKELIJKHEID &
BEDRIJFSUITJES
28 maart 2014
Margot van Beurden
S
filmpje
Grondslagen voor aansprakelijkheid
• Art 7:658 BW : zorgplicht werkgever
• Art 7:611 BW : goed werkgeverschap
Art. 7:658 BW
Zorgplicht voor de werkgever om datgene te doen wat redelijkerwijs
nodig is om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van de
werkzaamheden schade lijdt
Zeggenschap werkgever, bevoegdheid om aanwijzingen/instructies te
geven
Wanneer is sprake van ‘in de uitoefening van de werkzaamheden’
Ruim toepassingsbereik
‘Voldoende nauwe band’ tussen de activiteit en de normale
werkzaamheden
Ook bedrijfsuitjes en personeelsactiviteiten?
Criteria
HR Groot Kievitsdal (9 november 2007, JA 2008/25)
 tijdstip en plaats van de activiteit
 aard van de activiteit
 wie heeft het uitje georganiseerd en gefaciliteerd
 diende het uitje de saamhorigheid in het bedrijf
 deelname verplicht of vrijwillig
Rechtspraak
Rb Utrecht 3 september 1997, JAR 2000/13 (rit met Landrover)
Voldoende nauwe band, art. 7:658 BW van toepassing
- activiteit vond plaats tussen twee werkbesprekingen
- deelname facultatief, maar werkneemster had als manager voorbeeldfunctie
Zorgplicht geschonden, werkgever aansprakelijk
Hof Den Bosch 22 juni 2004, JAR 2004/237 (Ivoorkust)
art. 7:658 BW van toepassing
- uitstapje naar het strand niet vrijblijvend, met name niet gezien functie
(manager), voorbeeldfunctie
Zorgplicht niet geschonden, ongelukkige samenloop van omstandigheden
Hof Den Bosch 6 juli 2004, JAR 2004/187 (zeephellingsbaan)
Onvoldoende nauwe band, art. 7:658 BW niet van toepassing
- sportdag vond plaats op zaterdag
- deelname was niet verplicht
- niet deelname had geen consequenties
- de sportdag was door een groot aantal werknemers niet bezocht
Werkgever niet aansprakelijk
Rb Amsterdam 4 augustus 1999, JAR 1999/172 (Adventure Games)
Onvoldoende nauwe band, art. 7:658 BW niet van toepassing
- Activiteit vond plaats op zaterdag
- Deelname was niet verplicht
Werkgever niet aansprakelijk
Rb Amsterdam 6 januari 2003, JAR 2004/108 (ballonvaart)
Art. 7:658 BW niet van toepassing, ondanks
- uitje georganiseerd door werkgever (geheim voor werknemers)
- werknemers werden geacht deel te nemen
Maar: werkgever had geen bevoegdheid om aanwijzingen te geven
en derhalve geen zeggenschap
Werkgever wel aansprakelijk op grond van art. 7:611 BW
Aan ballonvaart bepaalde risico’s verbonden
Art. 7:611 BW - Goed werkgeverschap
HR Rollerskates 17 april 2009, JAR 2009/128
Werkgever aansprakelijk op grond van art. 7:611 BW
Aansprakelijkheid op grond van art. 7:658 BW in cassatie niet ter
discussie
HR kon zich alleen uitlaten over aansprakelijkheid op grond van art.
7:611 BW
‘3.5 Evenwel kan een werkgever ook aansprakelijk zijn voor de
schadelijke gevolgen van een aan zijn werknemer buiten de
uitoefening van diens werkzaamheden overkomen ongeval, indien
die schade (mede) is ontstaan doordat de werkgever, beoordeeld naar
de bijzondere omstandigheden van het geval, zich niet overeenkomstig
art. 7:611 BW heeft gedragen als een goed werkgeer. Daarbij geldt
dat een werkgever die voor zijn personeel een activiteit organiseert of
doet organiseren waaraan een bijzonder risico op schade voor de
deelnemende werknemers verbonden is, uit hoofde van de eisen van
goed werkgeverschap gehouden is de ter voorkoming van die schade
redelijkerwijs van hem te verlangen zorg te betrachten. Anders dan het
geval is bij toepasselijkheid van art. 7:658 BW, gelden dan geen
bijzondere regels omtrent bewijslastverdeling en eigen schuld van
de werknemer.
3.6 Gelet op het voorgaande heeft het hof (…) zeer wel kunnen oordelen
dat een zodanige samenhang bestaat tussen de activiteit in het
kader waarvan het ongeval plaatsvond en de arbeidsovereenkomst,
dat ten aanzien van die activiteit voor M/VC een op eisen van goed
werkgeverschap gebaseerde zorg- en preventieplicht bestond die zij
niet is nagekomen, zodat schending van die plicht tot haar
aansprakelijkheid leidt voor de schadelijke gevolgen van het
ongeval op de voet van art. 7:611 BW.’
‘zodanige samenhang’ tussen activiteit en de arbeidsovereenkomst
‘zorg- en preventieplicht’
Hoever strekt deze verplichting? Vergelijkbaar met zorgplicht ex art.
7:658 BW?
waarschijnlijk niet, want
- gaat om schade geleden buiten de uitoefening van de
werkzaamheden
- gaat om eenmalige activiteiten die vallen buiten de dagelijkse
activiteiten van het bedrijf
Aansluiting zoeken bij maatschappelijke zorgplichten
bijv. aan de hand van Kelderluik factoren
(kans op schade, ernst van schade, bezwaarlijkheid nemen
voorzorgsmaatregelen)
Schending zorg- en preventieplicht: volledige schadevergoeding
Vgl. art. 7:658 BW
Verzekeringsplicht art. 7:611 BW staat hier los van
(geldt alleen voor verkeersongevallen)
Gewone regels eigen schuld en bewijslastverdeling
Verschil met art. 7:658 BW
Minder bescherming van werknemer
Gevolg: werknemer moet aantonen dat hij letsel heeft opgelopen
tijdens een bedrijfsuitje en dat (en waarom) de werkgever de ‘zorgen preventieplicht’ heeft geschonden
Werkgever kan een beroep doen op eventuele eigen schuld van de
werknemer
Rb Utrecht 23 augustus 2012 (Speedboot)
ECLI:NL:RBUTR:2012:BY1855
Werkgever aansprakelijk op grond van art. 7:658 BW
Sprake van een ‘voldoende nauwe band’:
- georganiseerd en gefaciliteerd door werkgever
- personeelsdag had ten doel ‘versterken onderlinge band en teamspirit’
en diende daarmee het bedrijfsbelang
- werkgever heeft aangedrongen op deelname
(uitnodiging: werknemers werden ‘verwacht’ in Kerkdriel en hun
bijdrage was ‘onmisbaar’)
- groot aantal werknemers was aanwezig
- personeelsdag vond plaats op zaterdag
Rechtbank: reden daarvoor kan gelegen zijn in het (belang van wg)
voorkomen van het onbemand zijn van het kantoor op een werkdag
Zorgplicht door werkgever geschonden
Casus
Werkgever heeft sportdag georganiseerd voor werknemers
- Tijdstip: vrijdag, normale werkdag
- Deelname is vrijwillig
- 80% van de werknemers heeft deelgenomen
- Sportdag puur recreatief, diende geen bedrijfsdoelstellingen
Tijdens een potje trefbal is een werkneemster door de bal in haar
nek geraakt  whiplash
Is werkgever aansprakelijk?
Casus
Werkgever organiseert voor het personeel (7) een weekendje Ibiza
Deelname is vrijwillig
Alle werknemers gaan mee
Tijdens het weekendje geen werkgerelateerde activiteiten, alleen
ontspanning
Eenzijdig verkeersongeval met gehuurde auto (plek voor 7
personen, slechts 6 veiligheidsgordels). Een werkneemster raakt
door ongeval ernstig gewond.
Werkgever aansprakelijk?
Dank voor uw aandacht
Margot van Beurden
[email protected]