Workshop 3 Zaandam

17-6-2014
Workshop 3: ‘Aansluiten bij de
leefwereld van migrantenouders’
De wijk Poelenburg
• Ruim 8000
inwoners
• Veel kwetsbare
gezinnen
• Veel
multiproblematiek
Een intercultureel sensitieve
werkwijze in een innovatief
jeugdteam in Zaandam
Monique Schweitz
Olivia Wijdenbosch
Het Jeugdteam
Gestart in medio 2012 als proeftuin
Uitgangspunten:
Laagdrempeligheid
Zelfredzaamheid
Eigen verantwoordelijkheid
Eigen kracht
Integrale benadering
Eén gezin – één plan
Gebruik maken van informele
netwerken
Accenten in werkwijze
Overzicht – inzicht - uitzicht
Outreachend: álle gezinnen tijdig
bereiken
Aansluiten bij netwerken in de wijk
Multiculturele aandachtspunten
maken deel uit van reguliere
methodiek
Het Jeugdteam
Gezinscoaches werken als generalisten
Vanuit diverse instellingen
Spirit, Thuiszorg, MEE, GGD, GGZ, JPP
Werken in duo’s
Diverse achtergronden
Competenties gezinscoaches
Oog voor cultuurverschillen,
minderheidspositie en specifieke
achterstanden
Kennis: van migratiestress, taalproblemen,
cultuurbepaalde communicatiestijlen.
Houding: open voor andere referentiekaders
dan de eigen, andere normen en waarden,
cultuurverschillen in opvoedingsvisie.
Vaardigheden: weten vertrouwen te winnen.
Overbruggen cultuurverschillen,
communicatie met laagtaalvaardige cliënten
1
17-6-2014
Methodische aspecten
Vertrouwensband: Wegnemen wantrouwen
naar hulpverlening.
De gezinscoach verdiept zich in de (migratie)
achtergrond. Vraagt waar gezin vandaan komt,
uit een dorp of een stad, hoelang men al woont
in Nederland, of er sprake is van een
vluchtgeschiedenis, welke familie in Nederland
en in het buitenland belangrijk voor hen is, etc.
De gezinscoach vraagt wat de ouders
belangrijk vinden in de opvoeding, wat het
kind belangrijk vindt en welke verschillen er
zijn onderling en tussen het gezin en de
dominante opvoedingsvisie in Nederland.
Methodische aspecten
Er wordt met familie en eigen netwerk gezocht naar
de eigen kracht.
Er wordt expliciet gevraagd naar wat wél goed gaat,
waardoor het gezin weer een positiever gevoel
krijgt.
De gezinscoach neemt de hulpvraag op zoals deze
gepresenteerd wordt. Hierdoor komt er op een
natuurlijke manier ruimte voor de levensovertuiging
en opvoedingsopvattingen van het gezin.
Waar nodig wordt extra uitleg gegeven over de
ontwikkeling van kinderen en over psychosociale
problemen.
Randvoorwaarden
Methodische aspecten
De gezinscoach zorgt er voor dat de ouders niet
het gevoel krijgen dat zij falen in de opvoeding.
Er wordt ondersteuning geboden bij de dilemma’s
van ‘opvoeden in twee culturen’.
Het perspectief van jongere en van ouders wordt
voor beiden inzichtelijk gemaakt.
De ouders helpen met vinden van een nieuwe
balans in de opvoeding binnen de Nederlandse
situatie met respect voor de opvoedingswaarden
die zij van huis uit hebben meegekregen.
Het gezin is probleemeigenaar, dus oplossingen
vanuit perspectief van de ouders zelf. Bijv: ‘wij als
gezin, of als groep’’ in plaats van ‘ik als individu’.
Communicatie
De gezinscoach sluit goed aan op het
taalniveau, past het tempo aan, maakt iets
visueel, evt. in eigen taal of met tolk.
Extra letten op non-verbale uitingen.
Check of de ouders het begrijpen en of de
interpretatie van de gezinscoach klopt. Het
komt vaak voor dat migrantenouders uit
beleefdheid ‘ja’ zeggen, maar eigenlijk ‘nee’
bedoelen.
De gezinscoach werkt volop met voorbeelden,
verhalen, vergelijkingen en spreekt soms in
‘de derde persoon’ als een onderwerp
bedreigend overkomt.
Vragen?
Outreachend werken met vindplaatsen
Er wordt voldoende tijd genomen
Er wordt gewerkt vanuit een multi-etnisch team,
dat herkenbaar is voor verschillende doelgroepen
en waar van elkaar geleerd kan worden.
Leidinggevenden zien de meerwaarde van
diversiteit in het team en sturen op interculturele
competenties en een interculturele werkwijze.
Actief netwerken met migrantenorganisaties,
jongerenorganisaties en sleutelpersonen.
Zie videofragment jongerenorganisaties.
2
17-6-2014
Stelling 1
Als je vraaggericht werkt, sluit je
automatisch goed aan bij
migrantengezinnen
Stelling 2
In multi-etnische wijken is het
noodzakelijk om bij de ontwikkeling
van jeugdteams expliciet de
multiculturele aandachtspunten in
de werkwijze op te nemen om
kwaliteit te leveren voor álle
gezinnen.
Stelling 3
Werken in een jeugdteam in een
multi-etnische wijk vraagt om een
professional die zich flexibel kan
opstellen en die soms buiten
zijn/haar eigen kaders wil treden.
3