ECTS-fiche: Aa2 Psychologische vraagstukken

ECTS-fiche: Aa2 Psychologische vraagstukken
1. Identificatie
Opleiding
Graduaat Sociaal-cultureel werk
Module
Psychologische vraagstukken
Code
Aa2
Lestijden
40
Studiepunten
n.v.t.
Ingeschatte totale
60
studiebelasting
(in uren)1
Mogelijkheid tot
JA
aanvragen vrijstelling
Vereiste aanwezigheid
100%
1
De totale studiebelasting hangt af van de kennis, inzet en ervaring van de student . De ingeschatte totale
studiebelasting geeft een gemiddelde weer en wordt uitgedrukt in uren van 50 minuten. Het omvat de
lesmomenten, de verwerkings- en voorbereidingstijd en de evaluatiemomenten.
1
2. Inhoud
Deze module richt zich op de belangrijkste inzichten uit stromingen in de
psychologie, de sociale psychologie, gemeenschapspsychologie en
ontwikkelingspsychologie. De relevantie van de psychologische inzichten
voor de hulpverlening worden tijdens de lessen zoveel mogelijk
aangegeven.
3. Draagt bij tot volgende competenties
o
AC1: denk- en redeneervaardigheid
o
AC2: verwerven en verwerken van informatie
o
AC3: vermogen tot kritische reflectie
o
AC7: vermogen tot communiceren van informatie, ideeën, problemen
en oplossingen, zowel aan specialisten als aan leken
o
ABC2: oplossingsgericht kunnen werken in de zin van zelfstandig
kunnen definiëren en analyseren van complexe probleemsituaties in
de beroepspraktijk en het kunnen ontwikkelen en toepassen van
zinvolle oplossingsstrategieën
o
BSC1: complexe (psychosociale) behoeften en probleemsituaties van
individuen en groepen autonoom en toegepast wetenschappelijk
identificeren, definiëren en analyseren
o
BSC2: sociaalagogische voorkomings-, begeleidings- en
veranderingsstrategieën opstellen, uitvoeren en evalueren op micro-,
meso en macroniveau
o
BSC7: reflecteren op de eigen praktijk en deze van
samenwerkingsverbanden
o
BSC10: aandacht en respect tonen voor culturele diversiteit (in
relatie tot afkomst, geslacht, gender, etniciteit, religie, …) en in het
handelen rekening houden met deze factoren en inspelen op de
culturele eigenheid van diverse groepen
o
BSC11: oog hebben voor en inzicht tonen in de factoren die allerlei
vormen van kansenongelijkheid en maatschappelijke deprivatie in de
hand werken of in stand houden
2
o
BSC16: inzicht demonstreren in de belangrijkste modellen van
methodisch hulpverlenen en zich laten inspireren door de
professionele en wetenschappelijke discussie over deze modellen, uit
deze diverse modellen een verantwoorde en gefundeerde keuze
maken en hiermee op niet-dogmatische wijze mee omgaan,
inspelend op concrete situaties op creatieve wijze inzichten en
technieken uit methodische modellen aanwenden en het methodisch
handelen verfijnen
4. Doelstellingen
o
zich realiseren dat sociale interactieprocessen een belangrijke rol
spelen in het menselijk gedrag
o
het eigen handelen en dit van anderen betekenis kunnen geven
vanuit een achtergrond van gender, leeftijd, sociale positie, …
o
de eigen positie in relatie met anderen en de wereld kunnen duiden
en van hieruit kunnen handelen
o
de eigen dynamiek en die van anderen kunnen aanspreken in
verschillende contexten
3
5. Werkvormen
o
Instructievormen: doceren, vertellen, demonstreren
o
Interactievormen: onderwijsgesprek, klassengesprek, discussie
o
Opdrachtvormen: huiswerk, casusanalyse
6. Leermiddelen
Cursusmateriaal, elektronische leeromgeving.
Literatuurlijst (verplicht)
Rigter, J. (2008). Het palet van de psychologie: Stromingen en hun toepassingen in
hulpverlening en opvoeding. Bussum: Coutinho.
Literatuurlijst (aanbevolen)
American Psychiatric Association (2001). Beknopte handleiding bij de diagnostische
criteria van de DSM-IV-TR. Amsterdam: Harcourt.
Arntz, A., Bögels, S. (2000). Schemagerichte cognitieve therapie voor
persoonlijkheidsstoornissen. Houten / Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.
Baart, A. (2006). Een theorie van de presentie. Den Haag: Lemma (3e
vermeerderde druk, 2e oplage).
Beck, J. S. (1999). Basisboek cognitieve therapie. Baarn: HB.
Bergsma, A., van Petersen, K. (2002). Psychologie van A tot Z. Utrecht: Spectrum.
Beukens, F. (2006). Jacques Lacan: Proefvlucht in het luchtledige. Leuven /
Voorburg: Acco.
Beukens, F. (2006). Freuds vergissing: De illusies van de psychoanalyse. Leuven:
Van Halewijck.
Boerwinkel, A. R., Dirkx, J. (2004). Op goed geluk: Psychoanalyse en vertrouwen.
Amsterdam: Boom.
Bögels, S., van Oppen, P. (1999). Cognitieve therapie: Theorie en praktijk. Houten
/ Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.
Bouwkamp, R., de Vries, S. (1992). Handboek psychosociale therapie: Theorie en
praktijk. Utrecht: de Tijdstroom.
Breeuwsma, G. (1994). De constructie van de levensloop. Amsterdam: Boom.
Brehm, S., Kassin, M., Fein, S., Mervielde, I (2000). Sociale psychologie. Gent:
Academia Press.
4
Cladder, J. M., Nijhoff-Huijsse, M., Mulder, G. (2002). Gedragstherapie met
kinderen en jeugdigen. Amsterdam: Harcourt.
Craeynest, P. (2005). Psychologie van de levensloop. Leuven / Voorburg: Acco.
Cullberg, J. (2003). Moderne Psychiatrie: Een psychodynamische benadering.
Amsterdam: Ambo.
Cuyvers, G. (2000). Gedrag als menselijke ervaring: Inleiding tot de psychologie.
Wolters Plantyn.
De Block, A. (2004). De vogel van Leonardo: Freuds opvattingen over de relatie
tussen seksualiteit, cultuur en psychische gezondheid. Leuven / Voorburg: Acco.
Dehing, J. (1998). Een bundel intense duisternis: Psychoanalytische opstellen rond
W. R. Bion. Leuven / Apeldoorn: Garant.
Dehing, J. (2006). Hysterie en psychoanalyse: Springlevend ondanks
onrustwekkende verdwijning. Antwerpen / Apeldoorn: Garant.
De Kesel, M. (2002). Eros & ethiek: Een lectuur van Jacques Lacans ‘Séminaire
VII’. Leuven / Leusden: Acco.
De Laender, J. (2004). Het verdriet van Darwin: Over de pijn en de troost van het
rationalisme. Leuven / Voorburg: Acco.
de Mönnink, H. (2004) De gereedschapskist van de maatschappelijk werker:
Handboek multimethodisch maatschappelijk werk. Maarssen: Elsevier.
de Vries, S. (2000). Psychosociale hulpverlening en vluchtelingen. Utrecht: Pharos.
de Vries, S. (2007). Wat Werkt? De kern en de kracht van het maatschappelijk
werk. Amsterdam: SWP.
de Vries, S (2010). Basismethodiek psychosociale hulpverlening: Oplossingsgericht,
ervaringsgericht, systeemgericht. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Driessens, K., Van Regenmortel, T. (2006). Bind-kracht in armoede, boek 1:
Leefwereld en hulpverlening. Leuven: Lannoo.
d’Ydewalle, G. van Outryve (1994). Algemene en experimentele psychologie: Een
functieleer-benadering, boek 1. Leuven: Acco (cursus faculteit psychologie, KUL).
d’Ydewalle, G. van Outryve (1994). Algemene en experimentele psychologie: Een
functieleer-benadering, boek 2. Leuven: Acco (cursus faculteit psychologie, KUL).
Eelen, P. (1995). Geschiedenis van de psychologie, deel 1. Leuven: L. Wouters
(cursus, faculteit psychologie KUL).
Eelen, P. (1995). Geschiedenis van de psychologie, deel 2. Leuven: L. Wouters
(cursus, faculteit psychologie KUL).
Eelen, P. (1997). Leerprocessen. Leuven: Wouters (cursus faculteit psychologie,
KUL).
5
Egan, G. (1986). Oefeningen bij deskundig hulpverlenen: Een model, vaardigheden
en methoden. Nijmegen: Dekker & van de Vegt.
Egan, G. (2004). Deskundig hulpverlenen: Een model, methoden en vaardigheden.
Assen: Koninklijke Van Gorcum.
Feldman, R. S. (2005). Ontwikkelingspsychologie. Amsterdam: Pearson Education
Benelux.
Freud, S. (1990). Colleges inleiding tot de psychoanalyse, nieuwe reeks. Meppel /
Amsterdam: Boom.
Freud, S. (1998). Ziektegeschiedenissen: Dora, Kleine Hans, De Rattenman, Het
geval Schreber, De Wolvenman. Amsterdam: Boom.
Freud, S. (1999). De droomduiding. Amsterdam: Boom.
Freud, S. (2000). Seksualiteit. Amsterdam: Boom.
Freud, S. (2005). Inleiding tot de psychoanalyse. Amsterdam: Wereldbibliotheek.
Geyskens, T., Van Haute, P. (2003). Van doodsdrift tot hechtingstheorie: Het
primaat van het kind bij Freud, Klein & Hermann. Amsterdam: Boom.
Glassman, W. E. (1998). Stromingen in de psychologie. Baarn: HB.
Goldhagen, D. (1996). Hitlers gewillige beulen. Antwerpen: Standaard.
Greene, R. (2000). The 48 laws of POWER. London: Profile Books.
Herman, S. (2001). Onvoltooid verleden tijd: Maatschappelijk werk en social
casework. Leuven / Apeldoorn: Garant.
Hermans, D., Eelen, P., Orlemans, H. (2007). Inleiding tot de gedragstherapie.
Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Jacobs, G. (1998). Rationeel-emotieve therapie: Een praktische gids voor
hulpverleners. Houten / Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.
Jonckheere, L. (2003). Het seksuele fantasme voorbij: Zeven psychoanalytische
gevalsstudies. Leuven / Leusden: Acco.
Kinet, M. (2006). Freud & co in de psychiatrie: Klinisch-psychotherapeutisch
perspectief. Antwerpen / Apeldoorn: Garant.
Kinet, M. (2006). Zuchtigheid en afhankelijkheid in hun relatie met
middelenmisbruik. Antwerpen / Apeldoorn: Garant.
Kinet, M., Moyson, L. (2005). Grootse patiënten, kleine therapeuten: Narcisme en
psychotherapie. Antwerpen / Apeldoorn: Garant.
Kinet, M., Vermote, R. (2005). Mentalisatie. Antwerpen / Apeldoorn: Garant.
Lambrechts, G. (2003). De gestalttherapie: Tussen toen en straks. Berchem: Epo.
6
Leijssen, M. (2005). Gids beroepsethiek: Waarden, rechten en plichten in
psychotherapie en hulpverlening. Leuven / Voorburg: Acco.
Lens, W., Van Avermaet, E., Eelen, P. (1996). Inleiding tot de psychologie. Leuven:
Universitaire Pers.
Luyten, P., Van Haute, P., De Block, A. (red) (2007). Psychoanalyse, cognitieve
psychologie en evidence-based medicine. Leuven: Lannoo Campus.
Mak, G. (2004). In Europa: Reizen door de twintigste eeuw. Amsterdam /
Antwerpen: Atlas.
Marcoen, A. (1994). Ontwikkelingspsychologie (boekdeel 1). Leuven: Acco (cursus,
faculteit psychologie KUL).
Marcoen, A. (1994). Ontwikkelingspsychologie (boekdeel 2). Leuven: Acco (cursus,
faculteit psychologie KUL).
Marcoen, A. (1998). Ontwikkelingspsychologie voor volwassenen en bejaarden.
Leuven: interne publicatie (cursus, faculteit psychologie KUL).
Meertens, R. W., von Grumbkow, J. (1992). Sociale psychologie. Groningen:
Wolters-Noordhoff.
Metaal, N., Jansz, J. (1999). Psychologie: De stand van zaken. Lisse: Swets &
Zeitlinger.
Mooij, A. (1975). Taal en verlangen: Lacans theorie van de psychoanalyse. Meppel:
Boom.
Mooij, A. (2002). Psychoanalytisch gedachtegoed: Een modern perspectief.
Amsterdam: Boom.
Morris, D. (1993). De naakte aap: Over de enige apensoort zonder haar – de mens.
Utrecht: AW Bruna.
Moyaert, P. (1994). Ethiek en sublimatie: Over ‘De ethiek van de psychoanalyse’
van Jacques Lacan. Nijmegen: Sun.
Nelissen, A. (2005). F*** you: De menopauzemonoloog. Leuven: Van Halewyck
Nijenhuis, H. (1997). De lerende professie: Hoofdlijnen van het maatschappelijk
werk. Amsterdam: SWP.
Nisbett, R., Ross, L. (1980). Human inference: Strategies and shortcomings of
social judgement. New Jersey: Englewood Cliffs.
Nuttin, J. M. (1995). Sociale gedragsanalyse: Op zoek naar toetsbare vragen over
macht (bundel B). Leuven: Copyright JMN (cursus, faculteit psychologie KUL).
Nuttin, J. M. (1995). Sociale gedragsanalyse: Op zoek naar toetsbare vragen over
macht (bundel C). Leuven: Copyright JMN (cursus, faculteit psychologie KUL).
7
Prins, P. J. M., Bosch, J. D. (red) (1998). Methoden en technieken van
gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen. Houten / Diegem: Bohn Stafleu Van
Loghum.
Remmerswaal, J. (2003). Handboek groepsdynamica: Een inleiding op theorie en
praktijk. Soest: Nelissen.
Rigter, J. (2002). Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen.
Bussum: Coutinho.
Rigter, J. (2004). Psychologie voor de praktijk. Bussum: Coutinho.
Robbins, S. P. (2005). Gedrag in organisaties. Amsterdam: Pearson Education
Benelux.
Roediger, H. L., Capaldi, E. D., Paris, S. G., Polivy, J., Herman, C. P., Brysbaert, M.
(1998). Psychologie: Een inleiding. Gent: Academia press.
Rogers, C. R. (2000). Mens worden: Een visie op persoonlijke groei. Utrecht:
Bijleveld.
Roossens, E. (1992). Sociale en culturele antropologie: Een kritische belichting van
enkele hoogtepunten. Leuven / Amersfoort: Acco.
Rümke, A. (2004). Verkenningen in de psychiatrie: Een holistische benadering.
Zeist: Christofoor.
Schalkwijk, F. (2006). Dit is psychoanalyse: Een inleiding tot de geschiedenis,
theorie en praktijk van psychoanalyse. Amsterdam: Boom.
Schmitz, G. (omstreeks 1950). Psychiatrie in kort bestek: Beknopte handleiding
voor maatschappelijke werkers, opvoeders, artsen, zielzorgers en verpleegsters.
Hasselt: Heideland.
Schneider, R. U. (2005). Bizarre wetenschap: Vreemde en opzienbarende
experimenten. Leuven: Van Halewyck.
Schokker, J., Schokker, T. (2000). Extimiteit: Jacques Lacans terugkeer naar
Freud. Amsterdam: Boom.
Simos, G. (2004). Cognitieve gedragstherapie: Handleiding voor de praktijk. Baarn:
HB.
Slater, L. (2004). De box van Skinner: De beroemdste experimenten uit de
psychologie. Amsterdam: De Bezige Bij.
Smet, J., Van Bouwel, L., Vandenborre, R. (2003). Spreken en gesproken worden:
Psychoanalyse en psychosen. Antwerpen / Apeldoorn: Garant.
Spiesschaert, F. (2005). Ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting: Een
inleiding tot de methodiek. Leuven / Voorburg: Acco.
Sprey, A. (2002). Praktijkboek persoonlijkheidsstoornissen: Diagnostiek, cognitieve
gedragstherapie en therapeutische relatie. Houten / Diegem: Bohn Stafleu Van
Loghum.
8
Stroeken, H. (1988). Freud en zijn patiënten. Amsterdam: Rainbow pocketboeken.
Stroeken, H. (2000). Nieuw psychoanalytisch woordenboek: Begrippen, termen,
personen. Amsterdam: Boom.
Stroeken, H., Winters, J. (2007). Een psychoanalytisch proces van twee kanten
bekeken. Soest: Nelissen.
Swildens, H. (1991). Leerboek gesprekstherapie: De cliëntgerichte benadering.
Utrecht: De Tijdstroom.
Underhill, P. (1999). Waarom we kopen wat we kopen: De wetenschap van het
winkelen. Amsterdam: De Boekerij bv.
Van Acker, J. (2001). Zorgenkinderen: Omgaan met opvoedingsproblemen. Baarn:
Ambo.
Van Avermaet, E. (1998). Vraagstukken uit de sociale psychologie: Sociale
perceptie en sociale cognitie. Leuven: interne publicatie (cursus, faculteit
psychologie KUL)
Van Coillie, F. (2004). De ongenode gast: Zes psychoanalytische essays over het
verlangen en de dood. Amsterdam: Boom.
van den Berg, H., Meijer, B. (2001). Zakwoordenboek van de psychiatrie. Arnhem:
Elsevier.
Vandereycken, W., Hoogduin, C. A. L., Emmelkamp, P. M. G. (1994). Handboek
psychopathologie, deel 1. Houten / Zaventem: Bohn Stafleu Van Loghum.
Vandereycken, W., Hoogduin, C. A. L., Emmelkamp, P. M. G. (2006). Handboek
psychopathologie, deel 2: Klinische praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Vandereycken, W., van Deth, R. (2004). Psychiatrie: Van diagnose tot behandeling.
Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Van Haute, P., Verhaeghe, P. (2006). Voorbij Oedipus?: Twee psychoanalytische
verhandelingen over het Oedipuscomplex. Amsterdam: Boom.
van Outryve d’Ydewalle, G. (1994). Algemene en experimentele psychologie: Een
functieleer-benadering (boek 1). Leuven: Acco (cursus, faculteit psychologie KUL).
van Outryve d’Ydewalle, G. (1994). Algemene en experimentele psychologie: Een
functieleer-benadering (boek 2). Leuven: Acco (cursus, faculteit psychologie KUL).
Van Regenmortel, T. (2002). Empowerment en maatzorg: Een krachtgerichte kijk
op armoede. Leuven / Leusden: Acco.
Van Regenmortel, T., Demeyer, B., Vandenbempt, K., Van Damme, B. (2006).
Zonder (t)huis: Sociale biografieën van thuislozen getoetst aan de institutionele en
maatschappelijke realiteit. Leuven: Lannoo.
Vergote, A., Moyaert, P., ea. (1996). Psychoanalyse: De mens en zijn lotgevallen.
Kapellen: Pelckmans.
9
Verhaeghe, P. (1996). Tussen hysterie en vrouw: Van Freud tot Lacan – een weg
door honderd jaar psychoanalyse. Leuven / Voorburg: Acco.
Verhaeghe, P. (1998). Liefde in tijden van eenzaamheid: Drie verhandelingen over
drift en verlangen. Leuven / Leusden: Acco.
Verhaeghe, P. (2002). Over normaliteit en andere afwijkingen: Handboek klinische
psychodiagnostiek. Leuven / Leusden: Acco.
Verhofstadt-Denève, L., Van Geert, P., Vyt, A. (2003). Handboek
ontwikkelingspsychologie: Grondslagen en theorieën. Houten: Bohn Stafleu Van
Loghum.
Verhulst, J. (2005). RET-jezelf: Verstandig omgaan met problemen (met de officiële
RET-test). Amsterdam: Harcourt.
Vervoort, M., Weiland, M. (2003). Therapiewijzer: Theorie en praktijk van 21
psychotherapieën. Amsterdam / Antwerpen: Archipel.
VVSH (2001). Leren en werken als maatschappelijk assistent. Leuven / Apeldoorn:
Garant.
Vranken, J., Henderickx, E. (2004). Het speelveld en de spelregels: Een inleiding
tot de sociologie. Leuven / Voorburg: Acco.
Watzlawick, P., Beavin, J. H., Jackson, D. D. (1974). De pragmatische aspecten van
de menselijke communicatie. Houten / Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.
Weerman, A. (2006). Zes psychologische stromingen en één cliënt. Soest:
Nelissen.
Wijnberg, J. (2003). In het diepste van de ziel is niets te zien: Provocatieve
psychologie. Roeselare: Roularta Books nv.
Wilson, R., Branch, R. (2006). Cognitieve gedragstherapie voor dummies. Pearson
education.
Zimbardo, P. G., Weber, A. L., Johnson, R. L. (2005). Psychologie: Een inleiding.
Amsterdam: Pearson Education Benelux.
10
7. Evaluatie
Evaluatie bestaat uit 3 individuele huistaken.
Voor details: zie evaluatiecontract.
8. Gecombineerd onderwijs / zelfstudie opdrachten
Niet van toepassing
9. Laatste wijziging
24 juni 2014
11

Download Report