Tibialis posterior pees dysfunctie.indd

TIBIALIS POSTERIOR PEES DYSFUNCTIE
BETER LOPEN EXPERTISECENTRUM
TIBIALIS POSTERIOR PEES DYSFUNCTIE
Pezen verbinden spieren met botten en reiken voorbij gewrichten om het u mogelijk te
maken dat gewricht te bewegen. Een van de belangrijkste pezen in het onderbeen is de
Tibialis Posterior Pees. Deze pees begint in de kuit om langs de binnenzijde van de enkel
naar de botten in de middenvoet te gaan.
De Tibialis Posterior pees helpt u om het voetgewelf te ondersteunen en zorgt voor steun
als u op uw tenen gaat staan en bij de afzet tijdens het lopen. Als deze pees ontstoken,
overstrekt of gescheurd is, kunt u pijn ervaren aan de binnenzijde van de enkel en geleidelijk het gewelf van de voet verliezen, waardoor u een platvoet krijgt.
Symptomen
• Pijn en zwelling aan de binnenzijde van de enkel.
•Verlies van het voetgewelf en ontwikkeling van een platvoet.
•Geleidelijke ontwikkeling van pijn aan de buitenzijde van de enkel.
•Zwakte bij op de tenen gaan staan en uiteindelijk onvermogen op de tenen te staan.
•Pijn in de middenvoet, met name tijdens activiteiten.
Risicofactoren
Dysfunctie van de Tibialis Posterior pees komt vaak voor bij vrouwen ouder dan 50 jaar en kan een
gevolg zijn van aangeboren afwijkingen van de pees. Er zijn echter verschillende andere risicofactoren
bekend, waaronder:
•Obesitas (overgewicht)
•Diabetes (suikerziekte)
•Hypertensie (hoge bloeddruk)
•Voorgaande operaties of trauma, zoals een enkel breuk aan de binnenzijde van de enkel
•Lokale steroïden injecties
•Ontstekingsziekten zoals Reiter’s syndroom, reumatoïde arthritis, spondyloserende arthropathie
en psoriasis.
Atleten, die betrokken zijn bij sporten zoals basketbal, tennis, voetbal en hockey, hebben een gerede
kans hun Tibialis Posterior pees te scheuren. De pees kan ontstoken raken als er buitensporig veel
kracht op de voet wordt uitgeoefend, zoals bij het hardlopen op een harde ondergrond.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van uw verhaal en een lichamelijk onderzoek. Uw arts kan u
vragen op de blote voeten te gaan staan met uw gezicht van hem af om te kunnen beoordelen hoe
uw voeten functioneren. Naarmate de aandoening erger wordt, gaat de voorvoet meer naar buiten
staan. Van achteren gezien geeft dat een beeld van “too many toes,” te veel tenen zichtbaar aan de
buitenzijde van de enkel. Er kan ook aan u gevraagd worden op de tenen te gaan staan of op één
www.beterlopen.nl
TIBIALIS POSTERIOR PEES DYSFUNCTIE
been staand de hiel van de grond te tillen ( ga daarbij met de handen tegen de muur, of anderszins
gesteund, met de niet aangedane voet geheven, op de tenen van de aangedane voet staan). Normaal
gesproken zal de hiel van die voet iets naar binnen draaien; de afwezigheid van deze beweging duidt
op Tibialis Posterior pees dysfunctie. Uw arts kan ook röntgenfoto’s, een echo of een MRI van de voet
nodig hebben.
Behandeling
Zonder behandeling zal de platvoet, die zich ontwikkelt door Tibialis Posterior pees dysfunctie, uit­
eindelijk stug worden. De achtervoet zal artrose ontwikkelen. De pijn neemt toe en verspreidt zich
naar de buitenzijde van de enkel.
De behandeling die uw arts u zal voorstellen, hangt af van de ernst van de aandoening en hoe ver
worden met rust, non-steroide anti-inflammatoire medicatie (NSAID’s) zoals naproxen en ibuprofen,
en immobilisatie van de voet met behulp van een onderbeengips gedurende 6-8 weken of een speciale
laars om verdere beschadiging te voorkomen. Nadat het gips verwijderd is, is vaak een speciale
steunzool met een wig onder de hiel en/of een mediale steun nodig. Als de aandoening verder
gevorderd is, kan een op maat gemaakte enkel-voet orthese of steun worden aanbevolen.
Als conservatieve maatregelen niet werken, kan uw arts u operatieve behandeling aanbevelen. Er
zijn verschillende operatieve mogelijkheden beschikbaar voor de behandeling van Tibialis Posterior
dysfunctie. Vaak is meer dan een procedure nodig om de situatie te herstellen. Uw arts zal u een
specifiek behandelvoorstel doen dat gebaseerd is op uw individuele behoeften.
Operatieve mogelijkheden zijn onder andere:
•Tenosynovectomie
Bij deze procedure zal de chirurg de ontstoken weefsels rond de pees verwijderen.
•Osteotomie
Deze procedure verandert het alignement van het hielbeen (calcaneus). De chirurg moet soms een
deel van dit bot verwijderen.
•Pees verplaatsing
Bij deze procedure wordt een deel van een andere pees (flexor digitorum longus, die de tenen helpt
te buigen) gebruikt om de Tibialis Posterior pees te herstellen.
•Laterale kolom verlenging
Bij deze procedure wordt door de chirurg een kleine wig bot uit de heup gehaald en in de buitenzijde
van de calcaneus geplaatst. Hierdoor wordt de buitenzijde van de calcaneus wat langer en worden
de botten van de voet beter uitgelijnd. Daardoor wordt de voetboog hersteld.
•Arthrodese
Deze procedure zorgt ervoor dat enkele botten met elkaar worden verbonden waarbij de
beweeglijkheid van de tussenliggende gewrichten wordt opgeheven. Dat zorgt voor een stabilisering
van de achtervoet en dient ter voorkoming van verdergaande ontwikkeling van uw aandoening.
Last reviewed: January 2002. Vertaald en aangepast aan de Nederlandse Situatie augustus 2011
(Stichting Beter Lopen Medisch)
de aandoening al is voortgeschreden. In de vroege fasen kan de dysfunctie van de pees behandeld