Communicatie

E RIC G OUBIN ( M EMORI- T HOMAS M ORE)
SITUERING
 Algemene expertise Memori m.b.t. overheids- en
socialprofitcommunicatie
 Specifiek SWAP NOW onderzoek Memori bij IOK (29 gemeenten
Kempen) en IMOG (11 gemeenten in regio Kortrijk)
 Literatuuronderzoek
 Focusgroepsgesprekken
 Expertanalyse communicatiekanalen
2
DOELGROEPEN VOLGENS TWEE CRITERIA
Bereidheid tot (meer) duurzaam gedrag : vaak bepaald door bewustzijn
(kennis), houding, percepties, sociale normen, etc.
Mogelijkheid tot (meer) duurzaam gedrag: vaak bepaald door externe
motivatoren zoals kostprijs, maar ook factoren als tijd, eigen
verwachting dat je een gedrag effectief kan stellen, gewoonten, het niet
zien van oplossingen, etc.)
3
4
Afvalpreventie:
Wat weerhoudt het publiek?
Wat stimuleert het publiek?
5
BARRIÈRES VOOR AFVALPREVENTIE
Externe (situationele) barrières:

Gevoel dat men geen verschil kan maken en dat de impact van zijn/haar gedrag
dus gering is. Verwijzen naar verantwoordelijkheid producenten, handelaars,
beleidsmakers etc. => bij alle groepen

Perceptie of vaststelling dat milieuvriendelijk leven (door bijvoorbeeld
milieuvriendelijke producten te kopen) duurder is => vooral bij lagere inkomens
6
Gedragsbarrières en percepties, attituden en waarden

Praktische drempels: gedrag/product wordt gepercipieerd als slecht in
gebruiksgemak en weinig praktisch (tijdsintensief, veel inspanning, brengt
ongemak met zich mee) => bij alle groepen

Men vindt dat het ingaat tegen huidige comfortabele levensstijl en
gewoonten => bij alle groepen

Negatieve percepties van ‘groen gedrag’: als vreemd en afwijkend gezien
(‘geitenwollensokken’), ook omdat er geen zichtbare sociale norm rond leeft:
“als de anderen het niet doen, waarom zou ik dan die inspanning doen?” =>
bij jongeren
7
Gebrek aan kennis en informatie => bij alle groepen

Men acht zich onvoldoende geïnformeerd om milieubewuste beslissingen te
nemen

Men ziet weinig resultaat van zijn inspanningen en ziet dus het nut er niet
van in

Men wordt maar weinig geconfronteerd met de gevolgen van geen actie
ondernemen (milieuproblematiek)
8
DRIJFVEREN VOOR AFVALPREVENTIE

Bezorgdheid over het leefmilieu en de komende generaties => vooral bij ‘groene
doeners’

‘Gezond verstand’ en goed huisvaderschap: “omdat het zo hoort”

Persoonlijk gewin door het gedrag: => bij alle groepen
 meestal financieel gewin (minder afval in de vuilniszak bespaart kosten bij
afvalomhaling)
 maar het kan ook het inlossen van de verwachtingen van anderen zijn
(voldoen aan een sociale norm binnen een groep): dat was voornamelijk een
motief bij de groep ‘groene doeners’
 verlichten schuldgevoel
 gebruiksgemak

Logisch gevolg of voortzetten bestaande levensstijl, meestal benoemd als ‘zuinig
zijn’ of ‘soberder leven’
9
Communicatie:
doelen, boodschappen
en kanalen
2.
Message
3.
Channel
1. Target
audience
10
5 COMMUNICATIEDOELEN, 7 BOODSCHAPPEN
1. Aandacht trekken
2. Informeren
3. Enthousiasmeren/Overtuigen
4. Ondersteunen
5. Onderhouden/Bekrachtigen
11
i.f.v. COMMUNICATIEDOELEN:
KIEZEN VAN BOODSCHAPPEN & KANALEN
Doel: 1. AANDACHT TREKKEN
Boodschap: Waarom afvalpreventie nodig is => afvalpreventie is belangrijk
Kanalen:







gemeentelijke infobladen
lokale pers
e-mailing / e-nieuwsbrief
sociale media
affichecampagnes
elektronische nieuwsborden
stands op evenementen
14
Doel: 2. INFORMEREN
Boodschap:
Waarom afvalpreventie nodig is
Voordeel van afvalpreventie
Kanalen:

gemeentelijke infobladen

afvalkalender / evt. eigen tijdschrift

e-mailing / e-nieuwsbrief

website

persoonlijke, mondelinge communicatie => vnl. via intermediairs/ambassadeurs
15
Doel: 3. ENTHOUSIASMEREN/OVERTUIGEN
Boodschap:
Iedereen kan een verschil maken
Sociale norm creëren
Kanalen:

persoonlijke, mondelinge communicatie => vnl. via intermediairs/ambassadeurs

sociale media (incl. filmpjes)

lokale/regionale televisie

gemeentelijke infobladen en/of eigen tijdschrift
=> belang van getuigenissen/storytelling
16
Doel: 4. ONDERSTEUNEN
Boodschap:
Wegnemen van barrières
Hoe doe je aan afvalpreventie
Kanalen:

persoonlijke, mondelinge communicatie => vnl. via intermediairs/ambassadeurs

website

ophaalkalender

gemeentelijke infobladen en/of eigen tijdschrift

flyers
17
Doel: 5. ONDERHOUDEN/BEKRACHTIGEN
Boodschap:
Feedback geven en bedanken
Kanalen:

gemeentelijke infobladen en/of eigen tijdschrift

e-mail / e-nieuwsbrief

lokale pers

sociale media
18
GEBRUIK EN WAARDERING VAN
COMMUNICATIEKANALEN

De meeste mensen gaan niét vanzelf op zoek naar informatie over afvalpreventie
=> nood aan push- en pull-kanalen

Een ruime meerderheid bekijkt en leest (een beetje tot veel) de gemeentelijke
infobladen => zien liever de afvalnieuwsjes hierin geïntegreerd

De afvalkalender is bekend en wordt gebruikt

De afvalkrant is bekend bekend, maar enkel gelezen door specifieke doelgroepen

…/…
19

…/…

Jongere doelgroepen geven de voorkeur aan communicatie op evenementen en
via digitale media

Personen met een handicap laten zich best aanspreken via intermediairs
(welzijnswerkers, zorgkundigen, lokale verenigingen…)

In het algemeen: groot belang van onderhouden van netwerk van intermediairs &
ambassadeurs
20
Ter afronding…
22
ENKELE LAATSTE AANDACHTSPUNTEN (selectie)

Communiceer over concreet afgebakende gedragingen of acties en niet over
afvalpreventie in het algemeen

Communiceren vanuit een impactverhaal

Communicatie combineren met andere instrumenten voor gedragsverandering

Sorteren is OK, maar kan foute indruk geven dat afvalpreventie niet meer hoeft

Verregaander kiezen voor doelgroepgerichte communicatie

…/…
23
COMMUNICATIEONDERZOEK IOK AFVALBEHEER
24

…/…

Keuzes maken in de te bereiken doelgroepen

Zoek naar (nog) meer samenwerking met andere organisaties en de gemeenten

Integreer (zo mogelijk) eigen tijdschriftinhoud in gemeentelijke infobladen

Belang van geïntegreerde multichannel aanpak met digitale, gedrukte en
mondelinge kanalen

Ontwikkel systeem van contentplanning
25
Bedankt voor uw aandacht!
Eric.Goubin@thomasmore
www.memori.be
27