HISTORISCH ECOLOGISCH ONDERZOEK IN DE KEMPEN

baron ruzettelaan 35 | 8310 brugge | tel 050 36 71 58 | fax 050 35 68 49 | www.wvi.be
HISTORISCH ECOLOGISCH ONDERZOEK IN DE KEMPEN
I. O. V. DE PROVINCIE LIMBURG, REGIONAAL LANDSCHAP LAGE KEMPEN EN ERFGOEDCEL MIJN-ERFGOED
JOËL BURNY (COMMUNICATIE EN ECOLOGIE, HASSELT) | ERIC COSYNS (WEST-VLAAMSE INTERCOMMUNALE) | RUBEN JARYCH (VUB)
DRIES TYS (VUB) | ARNOUT ZWAENEPOEL (WEST-VLAAMSE INTERCOMMUNALE)
historisch ecologisch onderzoek in de Hoge Kempen
www.wvi.be
00000
00000
Joël Burny
okt ‘13
Historisch-ecologisch
Onderzoek in de Lage
Kempen - deelstudie
Bosland
Eric Cosyns, R. Jarych, J. Burny, A. Zwaenepoel
West-Vlaamse Intercommunale - Vrije Universiteit Brussel
jan ‘14
west-vlaamse
Historisch-ecologisch
Onderzoek in de Lage
Kempen - deelstudie De
Wijers
intercommunale
|
baron
ruzettelaan
35
|
8310
brugge
|
tel
050
36
71
71
|
fax
050
35
68
49
|
00000
HISTORISCH ECOLOGISCH
ONDERZOEK
IN DE HOGE KEMPEN
In opdracht van de
Provincie Limburg,
Regionaal Landschap Lage
Kempen en Erfgoedcel
Mijn-Erfgoed
interviews Hoge Kempen
dec 2013
hoofdtitel
likona
WINTEREIKEN HOGE KEMPEN BIJNA ALTIJD HAKHOUT, ZELDEN OPGAAND
OUDE BOEREN: “WINTEREIKEN GEVEN MINDER
EIKELS; ZOMEREIKEN SPAREN, WINTEREIKEN
­KAPPEN”
likona
hoofdtitel
HAKHOUTSTOVEN WINTEREIK KLAVERBERG
GEPROJECTEERD OP FERRARISKAART (ca 1780)
likona
hoofdtitel
OORSPRONG VAN HET EIKEN- EN BEUKENHAKHOUT VAN DE OUDSBERG
likona
hoofdtitel
OORSPRONG VAN DE VAAK VERKEERD BEGREPEN BEGREPPELING IN
NAALDBOSSEN
likona
hoofdtitel
LANDSCHAPPELIJKE IMPACT DORPER MOLEN OPOETEREN
likona
hoofdtitel
LANDSCHAPPELIJKE IMPACT OUDE MOLEN AS, KIKMOLEN OPGRIMBIE,
MOLENBEEK LANAKEN EN DORPERMOLEN OPOETEREN
likona
hoofdtitel
KOLBTOESTEL
LINDE LANGERLO, GENK
ZWARTE BIJ
likona
hoofdtitel
OMZETTING VAN HEIDE IN GRASLAND: RELEVANTIE VOOR HET NATUURBEHOUD
likona
hoofdtitel
“HAGEN” IN DE KEMPEN
likona
hoofdtitel
VLECHTWILGEN IN DE KEMPEN: SALIX X RUBENS
VARIËTEIT BASFORDIANA FORMA SANGUINEA
likona
hoofdtitel
DE DIKKE DEN VAN AS, WINTEREIKEN PIETERSHEIM, HOLLE LINDEN
PIETERSHEIM, BOSWILG OMTREK 320 CM PIETERSHEIM
GEOLOGIE VAN DE KIKBEEKVALLEI
BENAMING INTERVIEWS
GEOLOGISCHE BENAMING
TEELAARDE
DEKZAND LAATSTE IJSTIJD
BERGKIEZEL
GRIND AFKOMSTIG VAN MAASAFZETTINGEN, CROMER-IJSTIJD
TUSSENZAND
GLAUCONIETZANDEN FORMATIE VAN BOLDERBERG
SPRIET
BRUINKOOL OF LIGNIET, BOLDERIAAN
GOED ZAND
KWARSIETZAND BOLDERIAAN, ZANDEN VAN GENK, FACIËS VAN MAASMECHELEN
likona
hoofdtitel
GEOLOGIE VAN DE KIKBEEKVALLEI
likona
hoofdtitel
HERDERS IN DE KEMPEN
likona
hoofdtitel
VERGETEN BEEST: LARIKSMOT (COLEOPHORA LARICELLA)
VERANTWOORDELIJK VOOR OVERSCHAKELING VAN EUROPESE
NAAR JAPANSE LORK
LACUNES IN DE KENNIS
Niet
onderzochte gebieden: Ziepbeek, Hoeffaert, straatdorp de Houw, …
Fragmentarisch belichte gebieden: Mechelse heide, Lieteberg, Zutendaalbeek, …
Laatste Kempische herder overleden?
Bosbeek topper voor watermolens: slechts drie van de achttien onderzocht
Archieven Agentschap Natuur en Bos herbergen nog heel veel informatie
Gevlochten hagen: amper informatie
Griendrestanten: verspreiding?
Functie knothaagbeuken, knotbeuken, …
Vergelijking Burny (1999) met huidig onderzoek
Drie onderzoeksgebieden vertonen veel overlapping in thematiek: samen bekijken voor
aantal aspecten
RELEVANTIE VOOR HET LANDSCHAPSEN NATUURBEHEER
BETERE
HISTORISCHE EN ECOLOGISCHE KENNIS DOOR DIT TYPE ONDERZOEK
LEIDT TOT MEER RESPECT VOOR HET LANDSCHAP
TRADITIONELE BEHEER IN BEPAALDE GEBIEDEN IS NU BETER GEKEND
(KIKBEEK, …)
MEER KENNIS OVER EIKENHAKHOUTSTOVEN
BETERE INSCHATTING MOGELIJK VAN SUCCES TERUG OMZETTEN VAN GRASLAND NAAR HEIDE (TERHAAGDOORNHEIDE, …) DOOR BEMESTINGSHISTORIEK,
HISTORIEK KALKTOEDIENING, …
FESTUCA DURIUSCULA-VERSPREIDING TEN GEVOLGE VAN LANDBOUW OP
HEIDE
IMKEREN OP DE HEIDE “OP ZIJN MIDDELEEUWS” IS GEEN OPTIE MEER!
GENETISCHE VERARMING ZWARTE BIJ.
IMKERS IN DE KEMPEN ZIJN VERKLARING VOOR ZEER TALRIJK VOORKOMEN
­LINDEN OP BOERDERIJEN.
VROEGERE HEIDEBEHEER KAN NIET LOS GEZIEN WORDEN VAN ­IMKERIJ
BETERE INTERPRETATIE VAN WALLEN EN GRACHTEN IN DE DENNENBOSSEN
MAAKT BELANG DUIDELIJK
HOUTWALLEN VAAK GROTE NATUURWAARDE ÉN CULTUUR­HISTORISCHE
WAARDE
EIKENHAKHOUT WINTEREIK IS WAARDEVOL CULTUURHISTORISCH GEGEVEN,
MAAR IS GENETISCH VERARMENDE PRAKTIJK
RELEVANTIE VOOR HET LANDSCHAPSEN NATUURBEHEER
OPGAANDE
WINTEREIKEN PIETERSHEIM GENETISCH VERGELIJKEN MET EIKENHAKHOUT OP DE HEIDE
MONDELINGE GETUIGENISSEN LEVEREN NIEUWE ZELDZAME OUDE BOMEN OP:
BOSWILG PIETERSHEIM, …
SITUATIE WINTEREIKENHAKHOUT OP DE KLAVERBERG IS STUK VERDUIDELIJKT;
ER BLIJVEN ECHTER OOK VRAGEN
MONDELINGE GETUIGENISSEN OVER JENEVERBES WAARSCHUWEN VOOR TE
SNELLE CONCLUSIES IN VERBAND MET AL DAN NIET LOKAAL MATERIAAL
RONDVRAAG FRUITBOOMRASSEN LEVERT LIJST OP RELEVANT VOOR LANDSCHAPSHERSTEL (BOOMGAARDEN)
VLECHTWILGRELICTEN WAREN NIET EERDER GEKARTEERD; ER IS NU EEN
BEPERKTE AANZET GEGEVEN
TRADITIONELE MAAITIJDSTIPPEN KEMPENSE BEEMDEN WIJKEN AF VAN TIJDSTIPPEN ELDERS IN VLAANDEREN: IS RELEVANT VOOR FLORA­HERSTEL
WETERINGEN BETER GEOGRAFISCH GEDOCUMENTEERD
LANDSCHAPPELIJKE IMPACT WATERMOLENS IS NU BETER BELICHT
LAATSTE HERDERS INTERVIEWEN IS RELEVANT VOOR ACTUEEL NATUURBEHEER
OUDSTE HULST MOET NIET IN DE KEMPENSE BOSSEN GEZOCHT ­WORDEN MAAR
BIJ BOERDERIJEN