Beproeving nieuw liedboek - Protestantse Kerk in Nederland

5
Protestantse Kerk
in Nederland
Retouradres: Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht
Aan:
- de kerkenraden, de wijkkerkenraden en de kerkenraden
van de wijkgemeenten van bijzondere aard
- de evangelisch-lutherse synode
Generale synode
C.C.
- de classicale vergaderingen
- regionale adviseurs classicale vergaderingen
Joseph Haydnlaan 2a,
Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht
Telefoon (030) 880 18 80
[email protected]
www.pkn.nl
KvK nr: 30258482
IBAN: NL74 INGB 0652 9150 00
BIC: INGBNL2A
Datum
Ons kenmerk
Dossier
Behandeld door
23 januari 2014
1401.086b
B1.33.500
E.C.P. van der Plas
Telefoon (030) 880 14 01
[email protected]
Onderwerp
Beproeving nieuw liedboek
Geachte kerkenraden
In deze brief treft u informatie aan over de beproeving van het Nieuwe Liedboek dat op 25
mei jl. is verschenen (officiële titel: Liedboek – Zingen en bidden in huis en kerk). Eerst
gaan we kort in op de achtergrond van het Nieuwe Liedboek en de besluiten die de
Generale Synode in april jl. erover heeft genomen. Daarna gaan we specifiek in op de
beproeving: de vraag aan u als gemeente van de Protestantse Kerk om in de komende vijf
jaar het Nieuwe Liedboek te gaan gebruiken en daarna uw ervaringen met ons te delen.
1.
Achtergrond Nieuw Liedboek
Het Nieuwe Liedboek dat jl. mei is verschenen is bedoeld als opvolger van het huidige
Liedboek voor de Kerken, dat dateert uit 1973. Het Nieuwe Liedboek is samengesteld door
de ISK (Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied), in opdracht van de Protestantse Kerk in
Nederland en zeven andere kerkgenootschappen in Nederland en België. Voor de
Protestantse Kerk was de achtergrond van de opdracht aan de ISK de wens om als kerk
weer over een actueel liedboek te beschikken, dat in zoveel mogelijk gemeenten gebruikt
zal worden. Het huidige Liedboek voor de Kerken voldoet – na een gebruikstijd van veertig
jaar – daarvoor niet meer voldoende.
Dat de Generale Synode als opdrachtgever voor dit nieuwe liedboek heeft gefungeerd
vindt zijn reden in Ordinantie 5-9 van de kerkorde van de Protestantse Kerk. Daarin is
vastgelegd dat de synode aan de gemeenten van de kerk een liedboek kan aanbieden,
vanuit de gedachte dat een gezamenlijk liedboek de eenheid van de kerk bevordert en
demonstreert. De kerkorde schrijft ook voor dat de Generale Synode pas definitief een
besluit kan nemen een liedboek aan de gemeenten aan te bieden nadat de gemeenten in
de gelegenheid zijn gesteld om kennis te maken met het nieuwe liedboek en daarover hun
mening te geven (‘beproeven’ wordt dit genoemd). Door middel van deze brief nodigt de
Generale Synode uw gemeente van harte uit om de inhoud van het Nieuwe Liedboek te
gaan verkennen en te gebruiken in eredienst en pastoraat.
5
Datum
Ons kenmerk
Pagina
23 januari 2014
1401.086b
2 van 5
2.
De beproevingsprocedure
Afgelopen april heeft de Generale Synode voor het Nieuwe Liedboek een beproevingstijd
vastgesteld van vijf jaar. Dit houdt in dat wij medio 2018 aan alle gemeenten van de kerk
zullen vragen of zij het Nieuwe Liedboek hebben gebruikt, en zo ja, wat hun ervaringen zijn
geweest. Hoewel 2018 nog ver weg is, willen wij u nu graag al een beeld geven van de
vragen die de synode u over vijf jaar zal stellen. De meeste vragen zijn verbonden met de
voorwaarden die de synode in 2008 aan een nieuwe liedboek heeft gesteld. Bijvoorbeeld:
1.
het liedboek dient uitdrukking te zijn van de identiteit van de Protestantse Kerk
2.
het liedboek dient rekening te houden met de diverse taalvelden en muziekculturen
in de kerk
3.
de liederen uit het liedboek moeten zingbaar zijn
4.
verschillende stromingen in de Protestantse Kerk dienen vertegenwoordigd te zijn.
Een voorlopig overzicht van de ‘beproevingsvragen’ treft u aan in de bijlage bij deze brief.
Nota Bene: Het overzicht in de bijlage heeft vooral betrekking op de situatie dat u het
Nieuwe Liedboek gaat gebruiken in eredienst en pastoraat. Ook als u als kerkenraad
besluit / besloten hebt het Nieuwe Liedboek niet in te voeren, krijgt u in 2018 uiteraard de
gelegenheid daarvoor uw redenen te noemen, opmerkingen te maken. Op deze situatie
gaan we in deze brief nu verder niet in.
3.
Hoe beproeven?
De invoering en het gebruik van het Nieuwe Liedboek zal in iedere gemeente anders zijn.
Voor de beproeving geven wij niettemin een aantal tips mee. Ze liggen doorgaans voor de
hand, maar we willen ze u toch niet onthouden:
•
•
•
•
•
•
Het Nieuwe Liedboek bevat meer dan duizend liederen. Naast nieuwe bevat het ook
een groot aantal bekende liederen, bijvoorbeeld uit het Liedboek voor de Kerken,
Tussentijds en de Evangelische Liedbundel. Door bekende en nieuwe liederen af te
wisselen, raakt uw gemeente op een geleidelijke manier vertrouwd met het Nieuwe
Liedboek.
Veel gemeenten hebben een cantorij om de gemeentezang te ondersteunen. Geef de
cantorij het voortouw bij het instuderen van nieuwe liederen.
Heeft u geen cantorij (meer), dan is de ingebruikname van het Nieuwe Liedboek
misschien een goede aanleiding om er weer één op te richten. Of overweegt u het
oprichten van een ‘projectkoor’, met de taak om met de gemeente nieuwe liederen in te
studeren. Ook kunt u overwegen een cantor-voorzanger aan te stellen.
Organiseer een aantal zangavonden/middagen, of een uurtje zingen na de kerkdienst.
Of nodig bestaande groepen in uw gemeente uit om tijdens hun bijeenkomsten uit het
Nieuwe Liedboek te zingen. Op zulke bijeenkomsten is het goed mogelijk om de
gemeenteleden meteen om een eerste indruk te vragen: wat spreekt u aan, wat
minder…
Laat een kerkmusicus of een kerkenraadslid deelnemen aan een van de cursussen die
de komende jaren beschikbaar zullen zijn over het Nieuwe Liedboek. Meer informatie
hierover komt de komende maanden beschikbaar op de website van het
toerustingscentrum (www.pkn.nl/pcte).
Pols tussentijds de mening van uw gemeente tijdens gemeenteavonden. Of organiseer
een eigen peiling, zodat alle leeftijdscategorieën goed zijn vertegenwoordigd.
5
Datum
Ons kenmerk
Pagina
23 januari 2014
1401.086b
3 van 5
•
Maak een plan hoe u de gemeente betrekt bij de beproeving van het Nieuwe Liedboek
en deel dat plan met uw gemeente. Het ligt voor de hand om de gemeente mee te laten
oordelen over de waarde van het Nieuwe Liedboek, zodra u als gemeente in 2018 het
definitieve verzoek van de Generale Synode ontvangt om de uitslag van de beproeving
in uw gemeente door te geven.
Verder willen wij u meegeven dat er nog overleg gevoerd wordt met Liedboek Online
inzake de licentiekosten van de digitale versie van het Nieuwe Liedboek.
Met vriendelijke groet,
namens het moderamen van de generale synode,
Mw. Ds.K. van den Broeke
Preses van de generale synode van de
Protestantse Kerk in Nederland
Dr. A.J. Plaisier
Scriba van de Protestantse Kerk in Nederland
5
Datum
Ons kenmerk
Pagina
23 januari 2014
1401.086b
4 van 5
Bijlage – voorlopige onderwerpen beproeving Nieuwe Liedboek
Hieronder volgt een lijst van onderwerpen waarover de generale synode in 2018 uw
mening zal vragen. De onderwerpen zijn afgeleid van een aantal eisen die de synode in
2007 aan het Nieuwe Liedboek heeft gesteld. Het gaat er om bij u te peilen of het Nieuwe
Liedboek daar in voldoende mate aan tegemoet komt.
De onderwerpen zijn verdeeld over drie categorieën (A-C).
•
Hoe gebruikt u het Nieuwe Liedboek? (A)
•
Hoe heeft u het Nieuwe Liedboek beproefd? (B)
•
Wat is uw mening over het Nieuwe Liedboek? (C)
(A) Hoe gebruikt u het Nieuwe Liedboek?
•
•
•
•
•
Welk deel van de liederen (percentage) van het Nieuwe Liedboek heeft u in de
afgelopen jaren in de gemeentezang gebruikt? Is dit voor uw gemeente
toereikend? Of gebruikt u ook andere liederen in de eredienst?
Het Nieuwe Liedboek bevat de psalmen uit het Geneefs Psalter en een groot
aantal psalmliederen. Hoe is in uw gemeente het gebruik geweest van beide
soorten psalm-bewerkingen?
Gebruiken uw predikant, kerkenraad, gemeenteleden het Nieuwe Liedboek in het
pastoraat? Vindt u het Nieuwe Liedboek daarvoor voldoende geschikt?
Het Nieuwe Liedboek is ook bestemd voor gebruik thuis. Heeft u een beeld of dit
ook gebeurt? Is het Liedboek hiervoor geschikt?
Welke versie(s) van het Nieuwe Liedboek gebruikt u? Heeft u boeken
aangeschaft? Gebruikt u de digitale versie of beide?
(B) Hoe heeft u het Nieuwe Liedboek beproefd?
•
•
Op welke manier heeft u uw gemeente laten kennismaken met het Nieuwe
Liedboek? Heeft u extra activiteiten georganiseerd om de gemeente het Nieuwe
Liedboek te leren kennen? Welke? Heeft uw gemeente hierbij een
cantorij/projectkoor een rol gegeven?
Heeft u uw gemeenteleden expliciet gevraagd om hun mening te geven over het
Nieuwe Liedboek? Zo ja, welke aspecten heeft u daarbij aan de orde gesteld?
(C) Wat is de mening van uw gemeente over het Nieuwe Liedboek?
Inhoud
•
Vindt u dat het Nieuwe Liedboek voldoende liederen bevat die aansluiten bij de
geloofsbeleving van uw gemeenteleden?
•
Vindt u dat het Nieuwe Liedboek voldoende aansluit bij de muziekcultuur van uw
gemeente? Bij het taalgebruik in uw eredienst?
•
Vindt u dat het Nieuwe Liedboek voldoende liederen bevat voor
kinderen/jongeren?
•
Vindt u dat het Nieuwe Liedboek voldoende liederen bevat die aansluiten bij de
muzikale mogelijkheden van uw gemeente?
•
Draagt het Nieuwe Liedboek in voldoende mate bij aan het ontwikkelen van het
geloofsleven in uw gemeente?
•
Vindt u dat in de liederen/teksten uit het Nieuwe Liedboek voldoende rekening is
gehouden met inclusief taalgebruik (taalgebruik dat niemand buitensluit)?
5
Datum
Ons kenmerk
Pagina
23 januari 2014
1401.086b
5 van 5
•
Vindt u dat de liederen/teksten uit het Nieuwe Liedboek voldoende aansluiten bij de
zaken die uw gemeenteleden in het dagelijks (geloofs)leven bezighouden?
Toegankelijkheid
•
Bij gebruik van liedboeken: bent u tevreden over de hanteerbaarheid (formaat,
gewicht) en toegankelijkheid (registers) van het Nieuwe Liedboek?
•
Bij gebruik van de digitale versie: bent u tevreden over het gebruiksgemak van de
digitale versie (voor opname in liturgie, voor projectie), bent u tevreden over de
zoekmogelijkheden (digitaal register).
•
Bij gebruik van liedboeken: bent u tevreden over de prijs/kwaliteit-verhouding van
het Nieuwe Liedboek?
•
Bij gebruik digitale versie: bent u tevreden over de prijs/kwaliteit-verhouding van de
digitale versie?
Conclusies
•
Is uw gemeente blij/tevreden met dit Nieuwe Liedboek?
•
Vindt u het Nieuwe Liedboek geschikt voor gebruik in eredienst en pastoraat?
•
Blijft u het Nieuwe Liedboek gebruiken c.q. bent u van plan het Nieuwe Liedboek in
gebruik te nemen?
•
Heeft u verder nog opmerkingen over het Nieuwe Liedboek?