Allochtonenproject Nieuwsbrief 2009

2009
Nieuwsbrief
ALLOCHTONEN project
Allochtone meiden &
vrouwen ‘in-zicht’
Stichting ‘VSK hulp na seksueel misbruik’
Nijmegen, december 2009
Allochtonen
project
Sinds 1,5 jaar is het project ‘Allochtone meiden en vrouwen ‘in-zicht’ in uitvoering.
Het project kent twee fases. In de eerste fase stond de informatievoorziening centraal aan
allochtone meiden en vrouwen, doormiddel van het verspreiden van een flyer en een folder in
vier talen.
In de tweede fase lag het accent op contact en samenwerking met vrouwen binnen de
allochtone instellingen en allochtone zelforganisaties en de Turkse en Marokkaanse
vrouwengroepen in Nijmegen.
Korte terugblik
Fase 1 Informatievoorziening
Vol enthousiasme gingen wij aan de slag. In
verband met de inhoud en het taalgebruik hebben
we allereerst onze informatiefolder laten lezen
door Turkse en Marokkaanse medewerkers van
Inter-lokaal (Allochtone instelling voor
maatschappelijk werk), alvorens deze naar een
vertaalbureau te sturen.
En dan …. krijg je een tekst voor ogen die je zelf
niet kan lezen en niet kan controleren. Dit deden
de medewerkers van Inter-lokaal. Wat bleek ….
de Marokkaanse tekst is niet te lezen, allemaal
losse letters.
(Oorzaak ligt bij de verwerking van de
Marokkaanse tekst door de vormgeefster op een
Apple computer. Oplossing: PDF bestand).
Een volgend probleem: In het land van herkomst
hebben veel Allochtone vrouwen niet leren lezen
en schrijven. Nu leren ze dát alleen in het
Nederlands. Eén van de vrouwen stelde voor om
naast de Arabische tekst een Engelse versie van
de tekst te zetten, zodat zij met deze beide
vertalingen naast elkaar de tekst kan ‘ontcijferen’.
Dankzij de reacties uit het ‘veld’ is het resultaat een kleurrijke 4-talige folder: Marokkaans, Turks, Engels
en Nederlands.
Citaat
Op onze website www.hulpnaseksueelmisbruik.nl wordt
“Tot mijn verrassing zag ik dat u ook een allochtonen
het project ‘Allochtone meiden & vrouwen in-zicht’
project bent gestart.
beschreven. Meerdere keren is dit aanleiding geweest
Weet u hoelang ik al naar zoiets op zoek ben?
tot mailcontact met allochtone meiden. Dit geeft aan
hoe belangrijk informatievoorziening, voorlichting en
bekendmaking van de problematiek is.
In alle literatuur die ik over misbruik lees kom ik
nooit verhalen tegen van mensen die uit een
allochtone familie komen.
Soms denk ik dat ik de enige ben, dat is niet zo. “
Fase 2 Contact en samenwerking
Contactpersonen van Inter-lokaal, ziekenhuis, huisartsenpraktijk, SWON en IVC erkennen dat er extra
aandacht nodig is voor deze problematiek. Ze zijn enthousiast over het project. Allen zijn bereid mee te
denken over: hoe deze doelgroep te bereiken, het organiseren van bijeenkomsten en een
verspreidingsplan van de folders & flyers.
Als ‘tussenstap’ is afgesproken om interactieve bijeenkomsten te plannen met medewerkers/vrijwilligers
van Inter-lokaal en IVC. Enerzijds om te brainstormen over mogelijkheden in het bereiken van de
allochtone doelgroep. Anderzijds het vergroten van de bewustwording en signalering door allochtone
medewerkers van seksueel misbruik/geweld.
Successen
•
Op het project is zonder uitzondering met groot enthousiasme gereageerd.
•
De contactpersonen van de verschillende organisaties onderstrepen het belang van dit project.
•
Allen waren onmiddellijk bereid hun agenda te trekken en ervaringen, informatie en mogelijkheden
uit te wisselen ten behoeve van dit project.
•
Wethouder Lenie Scholten neemt contact op om te onderzoeken naar samenwerkingsmogelijkheden
met andere organisaties.
•
Stagiaire die zich meldt, met ruime ervaring in het werken met allochtone vrouwen/mannen.
•
Lezing Hameeda Lakho over kindermishandeling
Vervolg traject
In de loop van dit project is duidelijk geworden dat seksueel misbruik/geweld een taboe-onderwerp is en
dat een meerjaren project noodzakelijk is.
Dankzij de Gemeente Nijmegen krijgt het project ‘Allochtone meiden & vrouwen in-zicht' een vervolg.
Het 3-jarig project heeft als doel de problematiek van seksueel misbruik/geweld onder de aandacht te
brengen en bespreekbaar te maken bij de allochtone instellingen en de allochtone doelgroep zelf.
Het project zal zich te zijner tijd ook richten op de meiden van het Inloophuis. Het bespreken van
thema’s in het kader van seksueel misbruik/geweld, wordt gekoppeld aan een training versterken van de
weerbaarheid.
‘Kennisgroep”
De expertise van de ‘VSK hulp na seksueel misbruik’ ligt op het terrein van seksueel misbruik/geweld.
Specialisme met betrekking tot de allochtone doelgroep willen we vanuit een brede invalshoek samen
brengen in een ‘kennisgroep’; professionals met kennis met betrekking tot culturele achtergronden en
ervaring met de allochtone doelgroep.
Samenstelling van de ‘kennisgroep’:
•
Radboud ziekenhuis
Saïda Baktit (zorgconsulent)
•
Huisartsenpraktijk
Ayten Adlim (zorgconsulent)
•
Zorgbelang Gelderland Saïda Hattaoui
•
Enzovoort/ Osmose
Malika Elmouridi
De organisaties Inter-lokaal, IVC en Tandem hebben toegezegd deel te nemen, maar hiervan zijn nog
geen namen bekend ten tijde van de uitgave van deze nieuwsbrief.
“
”
Interview Ayten Adlim
Ayten Adlim werkt sinds 6 jaar als zorgconsulent in verschillende
huisartsenpraktijken in Nijmegen. De functie van Zorgconsulent is door
de huisartsen ontwikkeld in samenwerking met stichting Osmose en de
gemeente Nijmegen.
Als brugfunctie tussen de patiënt en de arts en de patiënt en de
verwijzing. Ayten is van Koerdische afkomst (woonachtig in Nederland
sinds 1991)en begeleidt vele allochtone vrouwen (voornamelijk Turkse
en Koerdische vrouwen) die worden/zijn mishandeld.
ALLOC
Haar is de vraag voorgelegd: “Kom je in aanraking met seksueel misbruik/geweld bij jouw cliënten”. Zij geeft
aan vermoedens te hebben dat dit gebeurd, maar dit wordt niet zo letterlijk aan haar verteld. Ayten denkt
dat seksueel misbruik ook binnen de Turkse bevolkinggroep voorkomt.
Ze geeft hierbij aan dat door het grote taboe hier nauwelijks over wordt gesproken. Sociale controle en
traditie binnen de cultuur zijn factoren die belemmeren om hierover te praten. Dit ‘stilhouden’ gaat gepaard
met angstklachten. Daarom is het zo belangrijk dat vrouwen terecht kunnen bij iemand die vanuit zijn functie
een beroepsgeheim heeft, verteld Ayten.
Vroeger in Turkije bespraken vrouwen dit soort onderwerpen vaker met vriendinnen maar hier in Nederland
gaan de vrouwen liever naar bijvoorbeeld een zorgconsulent of huisarts die hen dan weer kan doorverwijzen.
Zij heeft ook de ervaring dat de vrouwen die ze begeleidt, vaak behoefte hebben om uren met haar te praten
en hun hart te luchten. Eindelijk kunnen ze iemand alles vertellen, zonder angst voor de gevolgen. De
beschikbare tijd (20 minuten per cliënt), is onvoldoende om vrouwen goed te begeleiden. Zij zou dit graag
veranderd willen zien, maar daarvoor is uitbreiding van de financiële middelen noodzakelijk.
Het beroepsgeheim van Ayten is van wezenlijk belang. Zij spreekt de taal, kent de cultuur en kent veel van
de problemen van de vrouwen van binnenuit.
Ayten Adlim geeft aan dat seksueel geweld vaak samen gaat met huiselijk geweld. Sinds de nieuwe regeling
van kracht is dat de ‘mishandelaar’ uit huis geplaatst wordt, zijn de consequenties op meerdere terreinen
veranderd. Ten eerste wordt de ‘mishandelaar’ uit huis gehaald en wordt in de gelegenheid gesteld vrijwillig
hulp te zoeken, een dwingend kader wordt ingezet als dit niet gebeurt. Ten tweede de overige gezinsleden
kunnen in de woning blijven en het hele gezinssysteem wordt ondersteund in het zoeken naar een oplossing.
Hiermee is de macht van de dreigende consequenties sterk verminderd.
Tot slot geeft ze aan hoe belangrijk het is dat er folders over seksueel misbruik verspreid worden. Het is erg
lastig om deze vrouwen te bereiken, vertelt Ayten, omdat de vrouwen vaak niemand vertrouwen en bang zijn
voor de consequenties. Een folder stimuleert en motiveert vrouwen om hulp te zoeken.
op het UMC Stichting Radboud
In gesprek met Saïda Baktit
Bij binnenkomst valt meteen de foto op die in de
werkkamer hangt. Een foto van Saïda met 2 zeer
kleurrijk geklede allochtone vrouwen, gemaakt op
de viering van het suikerfeest op het Radboud
ziekenhuis. Dit feest werd vorig jaar voor de
zevende keer gevierd en gezien de volle zaal
kennelijk een groot succes!!!
Saïda begon haar werk bij het UMC st. Radboud als schoonmaakster. Regelmatig werd zij ingeschakeld door
artsen en verpleegkundigen om te helpen bij de communicatie met allochtone patiënten. De kar met
schoonmaakspullen stond steeds vaker op de gang en Saïda was in gesprek met allochtone patiënten en hun
behandelaars. In 2004 – 2005 heeft in het Kinderziekenhuis van de Radboud het project Optimalisering Zorg
Allochtone Patiënten (OZAP) plaats gevonden. Saïda werd aangesteld als allochtone zorgconsulent.
De grootste groep patiënten waarmee Saïda in contact komt is moslim. In het kader van ons Allochtonenproject
hebben wij haar gevraagd of zij in haar werk in contact komt met vrouwen die te maken hebben met seksueel
geweld. Saïda komt dat inderdaad tegen: situaties
Werkzaamheden van Saïda zijn:
ondersteunen van de communicatie tussen patiënt en
hulpverleners
toelichten van adviezen en behandelingen van de
hulpverlener
terugkoppelen van vragen en misverstanden die
waarin sprake is van “verboden” liefde, seksueel
geweld of eerwraak.
In deze situaties constateren hulpverleners en de
consulent veel spanningen.
De stress uit hun privé-situatie (familie-, gezins- of
leven bij de patiënt
huwelijksomstandigheden) kunnen de patiënten niet
verschaffen van achtergrond informatie over culturele
alleen oplossen.
gewoonten
signaleren van knelpunten en problemen van
Het verstoort bovendien een effectieve zorgverlening.
allochtone patiënten
Saïda treedt dan op als vertrouwenspersoon om het
op verzoek van hulpverleners (artsen,
probleem te verhelderen. Dit komt regelmatig voor
verpleegkundigen, pedagogisch medewerkers)
bij allochtone vrouwen.
contacten onderhouden met allochtone families
Daarnaast komt ze in contact met patiënten voor wie
op verzoek van hulpverleners als intermediair
bemiddelen bij problemen tussen allochtone families
en hulpverlener
praten over “alles onder de taille” een groot taboe is.
Ook hierin speelt Saïda een belangrijke rol in contact
met de hulpverleners.
op verzoek van hulpverleners deel nemen aan
patiëntenbesprekingen, klinische lessen of bijscholing
(cultuurverschillen, allochtonen en zwangerschap,
palliatieve zorg)
Ten aanzien van het thema “seksueel geweld en
allochtone vrouwen en meiden” ondersteunt Saïda
het belang van informatieverstrekking en
voorlichting. Zij stelt voor een werkgroep samen te stellen met “sleutelfiguren” van de allochtone organisaties
die hierin kan adviseren en meedenken.

Download Report