Seksueel misbruik. 11 september 2014 Concetta M. Salvatore gynaecoloog / seksuoloog NVVS, AMC Nederlands Wetboek van Strafrecht Ontucht: seksueel binnendringen van een beneden 12-jarige, of van een 12-16 jarige, maar in dat geval alleen als het kind, een ouder of de kinderbescherming een klacht indient, of van een bewusteloze of van een persoon met een ernstig lichamelijk, verstandelijke of psychische handicap. Ook andere seksuele handelingen dan binnendringen van een persoon uit deze categorieën zijn strafbaar. Ontucht met misbruik van gezag: contact met een beneden 18-jarige in een afhankelijkheidsrelatie of een meerderjarige die aan het gezag van de pleger is onderworpen of aan zijn zorg is toevertrouwd. Gezondheidsraad Onder seksueel misbruik wordt verstaan het initiëren en/of onderhouden van seksuele contacten met minderjarigen die plaatsvinden tegen de zin van het kind, zonder dat het kind - als gevolg van lichamelijk of relationeel overwicht, emotionele druk of dwang of geweld - het gevoel heeft (gehad) die seksuele contacten te kunnen weigeren en waarbij voor het kind schade ontstaat of rederlijkerwijs verwacht mag worden dat deze zal ontstaan. Casus ter illustratie van het verschil tussen ontucht en seksueel misbruik. Een 14 jarig meisje wordt ons gepresenteerd wegens een ongewenste zwangerschap van een 18 jarige man . Er is aangifte gedaan door de ouders. Onvrijwilligheid van de seksuele relatie wordt niet duidelijk. Het abortusmateriaal wordt opgevraagd door justitie. World Health Organization Sexual abuse is defined as those acts where caregiver uses a child for sexual gratification. World health organization Meisjes: 20% Jongens: 5 – 10% Seksueel misbruik vindt plaats door bekenden. Meisjes Jongens 74% binnen de familie 10% vader 24% buiten de familie 1% onbekende 1% vrouw 63-85% man, meestal buiten de familie Seksueel misbruik, het syndroom van de geheimhouding  1975 Sgroi  1976 Colarado  1977 Kempe  1986  1989  1999  “The last frontier in the child abuse”  35 casus totaal  “Another hidden problem”  3500 casus totaal  2000 casus per jaar  500.000 per jaar in USA Virginia Woolf: Moments of Being, gepubliceerd in 1972 (1882-1941)  “There was a slab outside the dining room door for standing dishes upon. Once, when I was very small, Gerald Duckworth lifted me onto this, and as I sat there he began to explore my body. I can remember the feel of his hand going under my clothes; going firmly and steadily lower and lower. I remember how I hoped that he would stop; how I stiffened and wriggled as his hand approached my private parts. But resenting, disliking it- what is the word for so dumb and mixed a feeling? It must have been strong, since I still recall it. This seems to show that a feeling about certain parts of the body; how they must not be touched; how it is wrong to allow them to be touched; must be instinctive.” S.Freud aan W.Fliess, 6-121896, vrijgegeven 50 jaar na overlijden. (1856-1931)  “Ik krijg steeds meer de indruk dat hysterie voortkomt uit perversie van de kant van de verleider en dat erfelijkheid niets anders is dan de verleiding door de vader.” Syndroom van de geheimhouding  33% nooit van de vrouwelijke slachtoffers  42% nooit van de mannelijke slachtoffers  59% ooit met een familielid  5-17% ooit met een arts Slachtoffers vertellen nooit of laat:  53-89%  39-54% pleger was de vader pleger was iemand buiten de familie Seksueel misbruikte kinderen vertellen vaak niets, veel kinderen kunnen pas praten over hun misbruik als ze volwassen zijn. Waarom onthullen ze hun seksueel misbruik niet?  Met name oudere kinderen lijken zich meer verantwoordelijk te voelen voor het misbruik.  Angst voor de consequenties voor anderen  Meisjes zijn hier voor banger.  Slachtoffers van plegers binnen het gezin zijn hier banger voor. Forensisch geneeskundige Een persoon die te maken heeft gehad met seksueel geweld is naast slachtoffer, met psychische en vaak ook fysieke letsels, ook sporendrager. Module 3 algemeen leerdoel: Een forensisch geneeskundige dient de vaardigheid te bezitten om, vanuit een onafhankelijke positie op adequate wijze om te gaan met de rechterlijke macht en politie en een objectief, professioneel oordeel te vormen en geven, waardoor de rechtsgang optimaal zijn beloop kan hebben. Werkgroep de Beaufort Liever een strafzaak minder dan een onder invloed van die stafzaak getraumatiseerd slachtoffer. Houdt in alle gevallen rekening met wat het slachtoffer zelf wil. Het is het doel, behalve de afname van materiaal voor het forensisch en medisch onderzoek, de controle terug te geven aan het slachtoffer door haar / hem de keuzes te geven over het lichamelijk onderzoek, de therapie en de rapportage. Casus ter illustratie van het effect van het gynaecologisch onderzoek: Een 21 jarige vrouw ingestuurd met afwijkende cytologie op basis van een CIN II. LETZ onder algehele anaesthesie volgt waarbij de laesie radicaal wordt weggenomen. Hierna volgen meerdere gynaecologische consulten, hysteroscopie wordt verricht om het syndroom van Asherman uit te sluiten. Patiënte wordt verwezen naar de seksuoloog. Casus ter illustratie van het effect van het gynaecologisch onderzoek: Ze is op 11 jarige leeftijd verkracht door een bekende in de buurt. Na een week komt het verhaal er bij haar moeder uit. Aangifte bij de politie wordt niet doorgezet. Wel vindt een lichamelijk onderzoek plaats bij de huisarts, hetgeen als verschrikkelijk wordt ervaren. Ze heeft wel een goede seksuele relatie gehad. “Een verkrachting maakt je kapot van binnen, maakt je vies en je voelt je schuldig.” Acute boekje Kindergeneeskunde Seksueel misbruik mei 2008 De kans op zwangerschap na eenmalig seksueel geweld: 5% De kans op een zwangerschap is afhankelijk van: Anticonceptie Cyclusdag: een vrouw kan zwanger worden van 8 dagen voor tot 5 dagen na de ovulatiedatum. Deze wordt berekend door 14 dagen van de te verwachten menstruatiedatum af te trekken. Leeftijd Postcoïtale anticonceptie R / Norlevo á 750 mugram 2 x 1 met 12 uur tussenpoze Preventie binnen 24 uur: 95 % 24 – 48 uur: 85 % 48 – 72 uur: 60 % R / koperhoudend IUD binnen 5 dagen 100 % R / Ullipristal á 30 mg, R / Mifegyne. Postcoitale anticonceptie in de praktijk: Aan vrouwen gepresenteerd ivm sekueel geweld op een EHBO in de USA werd slechts aan 20 % postcoitale anticonceptie voorgeschreven. 55 % van deze vrouwen gebruikte slechts anticonceptie. Geschatte kans dat de dader berecht wordt. 2 - 2 1/2 % van de vrouwen tussen de 15 en 80 jaar worden per jaar geconfronteerd met ongewenst seksueel contact 120.000 vrouwen per jaar 94.000 ongewenste intimiteit 26.000 aanranding of verkrachting 3.700 aangiftes Geschatte kans dat de dader berecht wordt: 3 - 5 % van de plegers van seksueel misbruik wordt aangeklaagd. 1 % van de plegers wordt veroordeeld. 95 % van de plegers komt om dit delict niet in aanraking met justitie Het openbaar ministerie behandelt 2050 - 2350 zaken per jaar en neemt de rechter 650 maal een beslissing. De effecten van de invloed van internet op seksuele ontwikkeling van het kind werden nauwelijks besproken. Onderzoek naar de late effecten van sex-cam, cybersex, sex-link etcetera op de seksuele ontwikkeling zijn er nog niet. Conclusie  Ondanks alle inspanningen van hulpverleners, justitie, media, politiek, etcetera blijft seksueel misbruik het syndroom van de geheimhouding.  Een expertise centrum tegen seksueel geweld waarbij het primair om het slachtoffer gaat, lijkt dus nog steeds noodzakelijk.