Demente doof voor pijn?

B e s ch o u w in g
een controlegroep. Dit brengt medisch-ethische bezwaren
met zich mee. Bovendien is voor het beantwoorden van deze
10
vraag een langere follow-upduur nodig. De onderzoekspopulatie van het IJSCO-onderzoek was relatief jong en bij aanvang
van het onderzoek nog ogenschijnlijk gezond. Een follow-up
van drie jaar is dan onvoldoende om te kijken naar de ontwikkeling van diabetes en hart- en vaatziekten.
Het advies van de Gezondheidsraad om gericht te screenen
op cardiovasculaire risicofactoren in een hoogrisicogroep van
11
12
13
14
mensen met obesitas, in plaats van een algemene populatiescreening op diabetes type 2, lijkt gezien het IJSCO-onderzoek
15
goed uitvoerbaar vanuit de huisartsenpraktijk. De resultaten
op de korte en middellange termijn zijn veelbelovend. ▪
Literatuur
1
2
3
4
5
6
7
8
9
16
17
Blokstra A, Vissink P, Venmans L, Holleman P, Van der Schouw YT, Smit
HA, et al. Nederland de maat genomen, 2009-2010. Monitoring van risicofactoren in de algemene bevolking. Bilthoven: RIVM, 2011. Rapportnr.
260152001/2011.
Carey VJ, Walters EE, Colditz GA, Solomon CG, Willett WC, Rosner BA, et al.
Body fat distribution and risk of non-insulin-dependent diabetes mellitus
in women. The Nurses’ Health Study. Am J Epidemiol 1997;145:614-9.
Chan JM, Rimm EB, Colditz GA, Stampfer MJ, Willett WC. Obesity, fat distribution, and weight gain as risk factors for clinical diabetes in men. Diabetes Care 1994;17:961-9.
Hubert HB, Feinleib M, McNamara PM, Castelli WP. Obesity as an independent risk factor for cardiovascular disease: a 26-year follow-up of participants in the Framingham Heart Study. Circulation 1983;67:968-77.
Manson JE, Colditz GA, Stampfer MJ, Willett WC, Rosner B, Monson RR, et
al. A prospective study of obesity and risk of coronary heart disease in women. N Engl J Med 1990;322:882-9.
Gezondheidsraad. Screening op type 2 diabetes. Den Haag: Gezondheidsraad, 2004. Publicatienr. 2004/16.
Expert Panel on Detection, Evaluation, And Treatment of High Blood Cholesterol In Adults. Executive Summary of The Third Report of The National
Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, And Treatment of High Blood Cholesterol In Adults (Adult Treatment Panel III). JAMA 2001;285:2486-97.
Ford ES. Risks for all-cause mortality, cardiovascular disease, and diabetes
associated with the metabolic syndrome: a summary of the evidence. Diabetes Care 2005;28:1769-78.
Ford ES, Schulze MB, Pischon T, Bergmann MM, Joost HG, Boeing H. Metabolic syndrome and risk of incident diabetes: findings from the Euro-
18
19
20
21
22
23
24
25
pean Prospective Investigation into Cancer and Nutrition-Potsdam Study.
Cardiovasc Diabetol 2008;7:35.
Lorenzo C, Okoloise M, Williams K, Stern MP, Haffner SM. The metabolic
syndrome as predictor of type 2 diabetes: the San Antonio heart study.
Diabetes Care 2003;26:3153-9.
Mottillo S, Filion KB, Genest J, Joseph L, Pilote L, Poirier P, et al. The metabolic syndrome and cardiovascular risk: a systematic review and metaanalysis. J Am Coll Cardiol 2010;56:1113-32.
Cameron A. The metabolic syndrome: validity and utility of clinical definitions for cardiovascular disease and diabetes risk prediction. Maturitas
2010;65:117-21.
Den Engelsen C. Screening for metabolic syndrome in primary care.
Proefschrift. Utrecht: Universiteit Utrecht; 2012.
Den Engelsen C, Van den Donk M, Gorter KJ, Salomé PL, Bobbink IWG, Rutten GEHM. Opsporing van het metabool syndroom door mensen zelf hun
middelomtrek te laten meten. Ned Tijdschr Geneeskd 2010;154:A1028.
Van den Donk M, Bobbink IWG, Gorter KJ, Salomé PL, Rutten GEHM. Identifying people with metabolic syndrome in primary care by screening
with a mailed tape measure. A survey in 14,000 people in the Netherlands.
Prev Med 2009;48:345-50.
Den Engelsen C, Gorter KJ, Salomé PL, Rutten GE. One year follow-up of
patients with screen-detected metabolic syndrome in primary care: an
observational study. Fam Pract 2013;30:40-7.
STIVORO. Voor een rookvrije toekomst. Kerncijfers roken in Nederland
2009. Een overzicht van recente Nederlandse basisgegevens over rookgedrag. Den Haag: STIVORO, 2010.
Den Engelsen C, Gorter KJ, Salomé PL, Van den Donk M, Rutten GE. Remission of screen-detected metabolic syndrome and its determinants: an observational study. BMC Public Health 2012;12:778.
Wendel-Vos GC, Schuit AJ, Saris WH, Kromhout D. Reproducibility and relative validity of the short questionnaire to assess health-enhancing physical activity. J Clin Epidemiol 2003;56:1163-9.
Kemper HGC, Ooijendijk WTM, Stiggelbout M. Consensus over de Nederlandse Norm voor Gezond Bewegen. Tijdschr Soc Gezondheidszorg
2000;78:180-3.
Powell KE, Paluch AE, Blair SN. Physical activity for health: What kind?
How much? How intense? On top of what? Annu Rev Public Health
2011;32:349-65.
Jansen H, Den Engelsen C, Rutten GE. Physical activity in patients with
metabolic syndrome: at screening and three years thereafter. Metab Syndr Relat Disord 2013;11:163-8.
Den Engelsen C, Gorter KJ, Salomé PL, Rutten GE. Development of metabolic syndrome components in adults with a healthy obese phenotype: A
3-year follow-up. Obesity 2013;21:1025-30.
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. Third Report of the National Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of
High Blood Cholesterol in Adults (Adult Treatment Panel III) final report.
Circulation 2002;106:3143-421.
Law MR, Wald NJ, Thompson SG. By how much and how quickly does reduction in serum cholesterol concentration lower risk of ischaemic heart
disease? BMJ 1994;308:367-72.
Nico van Duijn
In t er m e z zo
Demente doof voor
met dementie hebben juist een lagere
dat hij nooit pijn had. Misschien ervaart
pijntolerantie. Ze zouden dus eerder pijn
Erik even makkelijk pijn als een ander,
moeten aangeven dan mensen zonder
misschien wel eerder pijn. Alleen rappor-
dementie. Het probleem is dat ze pijn
teert hij het niet gemakkelijk. Hij zegt er
Mijn nu overleden vader heeft zijn hand
sterk vertraagd rapporteren. Ze voelen
niets over. Pas laat begrepen wij, zijn vier
eens lelijk verbrand aan de warme
dus eerder pijn, maar hebben het er niet
broers, waarom hij zijn nieuwe bril niet
kraan. Want ter preventie van legionel-
over. Ik moest denken aan mijn broer
droeg. Het bleek dat de neussteuntjes van
labesmetting in het zorgcentrum was
Erik. Hij heeft het downsyndroom, ook
de bril pijn deden. Hij zei er niets van. Hij
het kraanwater gloeiend heet gestookt.
een breinziekte. Hij heeft nooit pijn. Erik
pakte gewoon zijn oude bril.
Ik nam toen aan dat behalve zijn denken
is een bikkel, vonden we altijd.
pijn?
178
ook zijn pijnzenuwen vertraging had-
Misschien hebben we hem wel zijn
den. Dat blijkt niet zo te zijn. Mensen
leven lang tekortgedaan met te denken
huisarts & wetenschap
Dementen,
misschien
ook
wel
downers, ze zijn dus niet pijndoof. Ze zijn
pijnstom. ▪
5 7 (4) a p r i l 2 0 1 4