M a r k t l e i d e r
i n
o n d e r n e m e n d
T w e n t e .
| Twentevisie | Jaargang 16 | Nummer 9 | november 2004 |
Herman Spenkelink, RvB-Dura Vermeer:
“De NMa is bezig de boel naar
de verdommenis te helpen”
Johan Cruyff:
“Voor onze voetbalcourts
legt Ten Cate het gras”
| In dit nummer | Special Expo on Horse / Hippisch Hengelo |
| Twentevisie | Jaargang 16 | Nummer 9 | november 2004 |
colofon
| inhoud
4
Herman Spenkelink in het verweer
tegen de NMa
7
Loek Hermans wil van bedrijfsleven
belangrijke macht maken
8
Van der Noordt voelt zich onbegrepen
11
Jean Last wil dat bedrijven zich met
kunst onderscheiden
13
Column Financieel Accent
14
Beurs: Ten Cate investeert in innovatie
17
De opinie van Van der Most
18
Wim Meijer kneedt en masseert
21
Column Juridisch Gezien
23
Computer SOS boekt succes met hard
werken
27
Voorzichtig begin eerste Twentse
Vastgoedveiling
29
Column Vastgoed
31
Onroerend Goed Transacties
32
Samenwerking Ten Cate en Johan
Cruyff Foundation
34
Beeldverslag Memphis
37
Column Online Strategie
39
Nieuws en Feiten
43
Rabo-ploegdirecteur Theo de Rooij
streeft naar Nederlandse ploeg
47
Column Personeel & Organisatie
49
Special Hippisch Hengelo
4
Herman
Spenkelink
wil werken
op basis van
vertrouwen
“Als de bouwbranche in elkaar dondert dan
hebben we met zijn allen in Nederland een
groot probleem. Ik vind dat de NMa bezig is om
de boel naar de verdommenis te helpen.”
8
Van der Noordt
wil serieus genomen worden
Payrollbedrijf Van der Noordt uit Almelo wordt
door sommige vakbonden beschuldigd van
middeleeuwse praktijken, het uitbuiten van
werknemers. Desondanks zit de groei er goed in
en groeit het klantenbestand fors.
32
Cruyff partner
van Ten Cate
Ten Cate is in het jubileumjaar 2004 corporate
partner geworden van Cruyff Courts. “Wij hebben dat gedaan om het werk van dochterbedrijf
Thiolon te ondersteunen zodat meer kunstgrasvelden kunnen worden aangelegd. De bijdrage
van Ten Cate Thiolon bestaat vooral uit materialen en begeleiding bij de aanleg.
Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen
van interviews die hebben plaatsgehad in het economische programma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag
daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente.
Uitgever MediaSales Nederland bv., Anninksweg 50, Hengelo, Postbus 702, 7550 AS Hengelo, Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail: [email protected], Website:
www.twentevisie.nl Directie Clemens van den Biggelaar Blad managers Anno Oude Engberink, Marion Kosterink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur), Martin Steenbeeke, Eric Brinkhorst (fotografie),
Jaap Baart (fotografie columns) Redactie IKT Niko Wind, Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baart (fotografie) Acquisitie IKTelgids Lidy Busscher Secretariaat IKT Hengelosestraat 585, Postbus 5501, 7500 GM
Enschede, Telefoon 053-48 49 980, Fax 053 - 48 49 985 E-mail: [email protected], Website: www.ikt.nl Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv., Jeroen Achterberg, Willeke Assink, Aleid Kluivers,
Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail: [email protected] Advertentiemateriaal aan MediaSales Nederland bv., Postbus 702, 7550 AS Hengelo Privé-abonnementen Kosten:
€ 35 per jaar (10 nummers). Opgave: alleen per fax 074 - 250 35 13 of E-mail: [email protected] Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo Druk Roelofs, Enschede
Cover foto Eric Brinkhorst Oplage De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’.
Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv
2
Twentevisie 09/2004
commentaar | jan medendorp
70
Wiegel kapittelt kabinet
72
300-jaar Koninklijke Ten Cate
74
Deregulering lijkt te slagen
76
Media Elements
77
Hengelo promoot industrie
79
Scope en IKT-nieuws
80
Twente Agenda
Democratie en
het vrije woord
I N S P I R E R E N D E I D E E E¨ N ?
D O E LT R E F F E N D E T E K S T E N ?
Voor een effectieve benadering van prospects.
Voor een nieuwe impuls richting bestaande
klanten. Bel Martin Hof als u de juiste woorden
zoekt: (074) 267 29 54.
communicatieconcepten & copy
70
Kabinet beledigt
Twente
Lindenweg 1 Postbus 344 7550 AH Hengelo
t (074) 267 29 54 e [email protected] www.wcma.nl
Oud-minister Wiegel riep Twente op om - ook
na de belediging door het kabinet - door te
vechten voor een compensatie voor het sluiten
van de vliegbasis.
+/&&)%
Dit blad leeft van advertenties, niet van abonnees.
Het blad is ontstaan dankzij een samenwerking tussen de belangenclub IKT en de commerciële uitgeverij Mediasales. Alle leden van de Industriële Kring
Twente plus een paar honderd andere geïnteresseerden ontvangen dit blad tien keer per jaar.
Kortom, alle ingrediënten zijn dus aanwezig om de
redactionele pagina’s te vullen met één groot eerbetoon aan ondernemers en politici in deze regio.
Toch hebben uitgeverij en IKT de euvele moed
opgebracht de ‘achterkant van de advertentie’ te
laten invullen door een onafhankelijke redactie.
Gaat dat altijd soepel? Nee! De acquisiteurs krijgen
regelmatig te horen van adverteerders dat zij vinden dat ze inmiddels toch wel aan de beurt zijn
voor een verhaal. Zij houden blijkbaar goed bij wie
wel en wie niet adverteren en wie geïnterviewd worden voor dit blad.
Regelmatig drink ik een kopje koffie met IKT-baas
Loppersum die mij dan vertelt wat hem dwarszit
over Twentevisie en mij er nog eens op attendeert
dat we toch als taak hebben het schone Twente te
promoten. Ik licht hem de waarde van een onafhankelijke blad nog maar eens toe en we gaan
door met de zaken van alle dag.
We maken interviews, proberen zaken te duiden,
analyseren en schrijven commentaren. Niet om te
kwetsen, niet om het beste jongetje van de klas te
zijn, niet om nog meer advertenties binnen te
halen. Gewoon, omdat het ons werk is.
‘Je schrijft niet in Twentevisie zoals je voor De
Roskam schrijft’, hoor ik soms. Nee. En voor de
regionale omroep werk ik ook weer anders.
Inmiddels begrijpen ook mensen als Jan
Boomkamp en Pim Polman dat de mening van de
columnist het werk van de journalist niet in de weg
hoeft te staan. Althans, ik hoop en ik ga er nog
steeds vanuit dat Polman op 30 november bij mij
aan tafel aanschuift. En dan ga ik hem ook vragen
waarom hij steeds van die opvallende dingen doet
om in de publiciteit te komen.
Democratie en het vrije woord vergen enige intelligentie en kwaliteit. De moord op Van Gogh maakt
weer eens duidelijk wat de waarde daarvan is.
Kwaliteit omdat goede ondernemers juist mensen
om zich heen verzamelen die een
weerwoord (durven) geven.
En bij God of Allah, daar
zijn er al zo weinig van.
%302%33/
#!005##)./
#!&² #2µ-%
#(/#/,!$%
3/%0%.
&ORTUNEHOTDRINKS
2EGIO4WENTE
777&/245.%(/4$2).+3#/-
Twentevisie 09/2004
3
Dura Vermeer-topman Herman Spenkelink wil weer op basis van vertrouwen werken
‘Bouwen blijft toch gunnen’
(door Jan Medendorp) De bouw heeft in de
afgelopen jaren een imago gekregen van
klungels en fraudeurs. De meeste mediaaandacht gaat altijd uit naar de grote bouwers zoals VolkerWessels. De onzichtbare
reus, jaarlijks goed voor een omzet van
een miljard euro, kwam nauwelijks in het
nieuws. Toch leed Dura Vermeer als
gevolg van boetes van de mededingingsautoriteit en reorganisaties over 2003 een
verlies. Deze maand zijn de eerste rechtszaken tegen malverserende bouwers
begonnen. En Dura Vermeer debatteert
intern over integriteit. Topman Herman
Spenkelink wil het anders.
Hij heeft zelf al een hoop geleerd tijdens die
debatten. Kritiek bevestigt hij eerst rustig, dan
maakt hij de criticaster belachelijk (op een sympathieke manier) en tot slot beweert hij het tegenovergestelde. En de kernboodschap verwoordt hij
uitstekend: “De bouw blijft een bijzondere sector.
Als je chocola of karnemelk verkoopt, dat kun je
op de televisie reclame maken zoveel je wilt en
dan wordt er gekocht. Als je als Dura Vermeer op
televisie zegt wie je bent, maar je gaat er bij de
klanten niet achteraan, dan verkoop je dus helemaal niets. Het is altijd een kwestie van gunnen,
dat was het en ik hoop dat dat ook zo blijft.”
Tijdens het voorgesprek noch tijdens het
radio-interview zegt of bevestigt Spenkelink dat
de bouwsector tijdens de beruchte koffierondjes
gefraudeerd heeft: “Wij hebben niet aan de
maatschappij kunnen uitleggen hoe wij werkten en wat wij deden. Als je dat niet uit kunt
leggen, dan is er blijkbaar iets niet helemaal
goed. De bestuursvoorzitter van Dura Vermeer
heeft daar publiekelijk zijn excuses voor
gemaakt.” Overigens lijkt Dura Vermeer de
grote klappen te ontlopen, tot nu toe heeft het
bedrijf een boete van ‘slechts’ 15 miljoen euro
opgelegd gekregen vanwege afspraken bij de
aanleg van infrastructuur rond Schiphol. Tegen
de boete heeft het bedrijf geprotesteerd, maar
natuurlijk wel de reservering gedaan ten laste
van de jaarrekening van 2003.
Verdommenis
Uit onderzoek van BouwNed, een organisatie
van middengrote bouwers blijkt dat de manier
van werken eigenlijk nog steeds onveranderd
is. Afgemeten: “Er zijn achttienduizend bouwondernemers in Nederland, dus er zal onge-
4
twijfeld veel verschil in werken tussen zitten.”
Spenkelink vindt diep in zijn hart dat de bouwsector ten onrechte onheus wordt bejegend. “Als
de bouwbranche in elkaar dondert dan hebben
we met zijn allen in Nederland een heel groot
probleem. Ik vind dat de NMa (mededingingsautoriteit, JM) bezig is om de boel naar de verdommenis te helpen.” Natuurlijk, het verdelen
van de klussen tijdens koffierondjes in de achterkamertjes verdiende niet de schoonheidsprijs.
Maar zoals het nu gaat is ook belachelijk, vindt
Spenkelink. “De regels bij een aanbesteding zijn
nu veel te zwaar en er worden teveel garanties
van de bedrijven gevraagd. Het ministerie van
Financiën in Den Haag werd aanbesteed, 60.000
vierkante meter voor maximaal 150 miljoen euro.
‘Ik vind dat de NMa bezig
is om de boel naar de
verdommenis te helpen’
Je mag als bouwer meedoen, je moet zelf de
financier meenemen, de installateur en je moet
het gebouw neerzetten. Maar het blijft hun
gebouw. Ook de faciliteiten komen voor rekening van de bouwer, dus inclusief het bewaken
en het draaien van de ballen gehakt. Je moet een
offerte maken in zes weken die omgerekend
ongeveer 1,5 miljoen kost, ja, voor onze eigen
rekening. En als het niet binnen die 150 miljoen
gebouwd kan worden, gaat het niet door. Maar
wij zijn wel die 1,5 miljoen kwijt.”
Vertrouwen
Spenkelink wil dat opdrachtgevers in de toekomst in feite het beste bedrijf uitkiezen voor de
klus. “Doorselecteren. De overheid geeft criteria
over solvabiliteit, veiligheid, kwaliteit en dergelijke. Maar ze kunnen ook kijken naar de orderportefeuille. Is die te vol, dan ben je die keer dus
niet aan de beurt. Dat vind ik een heel logische
situatie.” Spenkelink ontkent dat dan in feite een
nieuw soort willekeur opgeld doet. “We hebben
het over gunnen en bij gunnen zit altijd een stuk
willekeur. Maar je moet het zo objectief mogelijk doen. Wat heeft het nou voor een zin om
vier partijen vier keer anderhalf tot twee miljoen
euro aan kosten te laten maken, als je ook in één
keer klaar kan zijn. Uiteindelijk komen de kosten toch op het bordje van de maatschappij, wij
met zijn allen dus.” Spenkelink gaat nog een
stap verder. Het irriteert hem mateloos dat er
soms meer juristen bij een bouwproject betrok-
ken zijn dan bouwvakkers. Hij wil weer terug
naar de situatie van vertrouwen.
Blauwe ogen
“Wij mochten de Grolsch-brouwerijen bouwen.
Grolsch wilde tot het laatste moment de laatste
snufjes en technieken kunnen invoeren. Maar
de openingsdatum was ook vastgesteld, op die
dag zou een lid van het koninklijk huis komen.
En het moest dus klaar op die dag. Met een
vette boete als we te laat zouden zijn. Maar het
begin van het project schoof op, de einddatum
stond vast, kortom de tijd werd te kort. Toen
vroeg de Grolsch-directie mij of het toch opgelost kon worden. Toen hebben we nieuwe planningen gemaakt en zijn op 26 plekken tegelijk
aan het werk begonnen. ‘Gelukkig’, zei Grolsch,
‘dan bent u toch op tijd klaar en als u niet op
tijd klaar bent, dan krijgt u de boete’. Toen heb
ik gezegd: ‘Ho, dat is even niet aan de orde’.
Toen ze opnieuw vroegen om een garantie heb
ik gezegd ‘mijn blauwe ogen’. Maar ik heb ze
ook gezegd dat we met een boete helemaal niet
op tijd klaar zouden zijn, want dan zouden wij
opnieuw zijn gaan rekenen en onze juristen
zouden brieven sturen als er oponthoud zou
zijn op de bouw waar wij niets aan konden
doen. Dat schiet allemaal niet op.”
‘Ik durf te zeggen dat
familiebedrijven de slag wel
eens zouden kunnen winnen
als het gaat om efficiëntie
en de kostprijs waarvoor
ze moeten werken’
De boete is er vanaf gegaan en de werknemers
van Dura Vermeer hebben zich in die periode
zeven dagen per week het snot voor ogen
gewerkt. Met als resultaat dat de brouwerij op
tijd klaar was. Ik vind dit een goed voorbeeld van
hoe we tegenwoordig met elkaar zouden moeten
gaan. Ik ben niet tegen de juridische kant, in
tegendeel zou ik haast zeggen, maar ik vind wel
dat degene die bouwt en de opdrachtgever, die
moeten de bazen blijven en niet de advocaten.”
Debatten
Het werk in de bouw moet dus anders. Daarvoor
heeft Dura Vermeer intern integriteitdebatten
(met hulp van het Nederlands Debatinstituut)
gehouden. “Wij zijn begonnen met directies en
de collega’s die veel met klanten in aanraking
Twentevisie 09/2004
interview | herman spenkelink
komen en dan gaat het er om die mensen
bewust te maken: wat kan nou wel en wat kan
niet? Iemand die jouw opdrachtgever is en toezicht houdt, vraagt om een dakkapel op zijn
huis. Kunnen we dat nou wel of niet doen?”
Dat de opdrachtgevers merken dat de prijzen
van aanbestedingen naar beneden zijn gegaan,
heeft volgens Spenkelink niets te maken met de
nieuwe manier van werken. “Dat heeft alles te
maken met de slechte economie. En er is een
overcapaciteit van bouwers in Nederland. Wij
hoeven gelukkig niet te veel klussen onder kostprijs binnen te halen, maar er gaan op dit
moment veel klussen onder de kostprijs weg als
gevolg van de overcapaciteit van het aanbod.”
Hem staat de situatie van een paar jaar geleden
nog helder voor de geest: “Toen we het casino in
Enschede mochten bouwen, werden op de
bouwplaats zeven talen inclusief Twents gesproken. We haalden de mensen uit Engeland,
Portugal en Polen.” Voor wat betreft de cijfers
over 2004 zegt Spenkelink: “Puur gekeken naar
de exploitatie draaien we dit jaar zeker geen verlies.” Maar hij houdt een slag om de arm voor
wat betreft de boetes en reserveringen.
Herman Spenkelink wil werken
op basis van vertrouwen.
“De opdrachtgever en de
bouwer moeten de baas zijn,
niet de advocaten.”
Familiebedrijven
(foto: Eric Brinkhorst)
Goede winst verwacht Spenkelink dus, terwijl
de bouw in de hoek zit waar de klappen vallen.
Vanuit de directiekamer op de Westermaat in
Hengelo kijkt Spenkelink in zijn sobere werkkamer (waar vooral het grote scherm voor
video-conference in het oog springt) uit op het
lege pand van Pim Polman die met spandoeken
wanhopig probeert huurders te verleiden. Hij is
niet de enige, in Nederland staat momenteel
circa zes miljoen vierkante meter kantoorruimte leeg. Daar moet Dura Vermeer die actief is in
woningbouw, utiliteitsbouw en infrastructuur
toch ook last van hebben. “We hebben één kantoor in Breda waar 5000 meter leegstaat en een
stuk of twintig, dertig woningen, dat varieert
per dag. We hebben in het verleden veel op
voorraad gebouwd, maar daar zijn we gelukkig
op het goede moment mee gestopt.”
Onder kostprijs bouwen, economische tegenspoed, maar toch een positief resultaat? “Hard
en goed werken. We hebben als familiebedrijf
hele korte lijnen. Ik durf te zeggen dat familiebedrijven de slag wel eens zouden kunnen winnen als het gaat om efficiëntie en de kostprijs
waarvoor ze moeten werken.”
Over goede mensen gesproken, er lijkt anno
2004 geen nieuwbouwhuis zonder waslijst aan
problemen opgeleverd te kunnen worden. “Er
kan heel veel fout gaan in het proces van de
bouw, er gaat ook veel fout, maar wij proberen
daar op te sturen. Bij Dura Vermeer is er een
competitie om de nul-fouten-woning op te leveren. Maar het is heel moeilijk, want je koopt een
product dat alleen op papier bestaat. Maar er
moet een kwaliteitsslag komen, mensen worden
steeds kritischer. Een mooi voorbeeld is bij de
bouw van het importcentrum voor BMW in
Nederland, in Ravesteijn die Dura Vermeer een
paar jaar geleden heeft gebouwd. De toenmali-
ge directeur belde me op een zaterdagochtend
witheet op: we hadden er een rotzooi van
gemaakt. Er bleek ergens een steen niet goed te
zitten. We kregen een discussie over het afleveren van producten aan klanten. “Ik heb hem toen
moeten uitleggen dat zijn BMW’s onder geconditioneerde omstandigheden worden gemaakt en
dat onze bouwvakkers met 5 graden onder nul,
met wind en regen moeten werken. Daar zit een
deel van de fouten in verscholen.”
■
Herman Spenkelink (57) is lid van de raad van bestuur van Dura Vermeer en directeur van het bouwbedrijf in Hengelo. Hij houdt daar ook kantoor want Twente
is hem lief. Erg lief zelfs. Hij begon zijn loopbaan bij Nelissen Van Egteren, sinds 1974 dient hij de aandeelhouders van Dura Vermeer. Hij is daarnaast
vice-voorzitter van de kamer van Koophandel, hij is gek van paarden en zit in het bestuur van Expo on Horse, verder is hij commissaris bij Blydestein-Willink
en heeft bestuursfuncties bij het Orkest van het Oosten en de IKT. “Ik vind het leuk om te doen en ik heb soms commentaar op de gang van zaken. Dan
moet je zelf ook de handen uit de mouwen steken. Als niemand het doet, gebeurt er ook niets. Ik ben gezond, ik heb omstandigheden waardoor ik dat
werk kan doen.” En bouwen is gunnen, heeft Spenkelink uitgelegd, dan is het ook wel handig om overal bij te zijn. “Dat ook ja.”
Twentevisie 09/2004
5
Proef de nieuwe sfeer van
Het Koetshuis Schuttersveld
Een diner in restaurant Het Koetshuis Schuttersveld is een onvergetelijke avond
uit in een sfeervolle ambiance en met persoonlijke aandacht voor de gast.
Voor elke gelegenheid is er een passend menu, bijvoorbeeld voorafgaand aan een
schouwburgbezoek of voetbalwedstrijd. Dit diner kan in een kort tijdsbestek
geserveerd worden en maakt een bijzondere avond compleet.
In een sfeervolle, discrete ambiance komen ook de beste zakelijke resultaten tot
stand, bijvoorbeeld tijdens een lunch, die als u dat wenst, binnen een uur
geserveerd kan worden.
Wilt u thuis onze steeds wisselende menukaart bekijken, ga dan naar:
www.koetshuisschuttersveld.nl. Daar vindt u bijvoorbeeld een 3-gangenmenu
vanaf € 40,- p.p.
Patron cuisinier
Fred Böhnke
Hengelosestraat 111, Enschede
Openingstijden:
heet u van
tel. (053) 432 28 66/435 41 02
dinsdag t/m vrijdag: 12.00 uur - 14.30 uur
harte welkom.
mobiel: 06 533 977 19
[email protected]
Laat
u
culinair
18.00 uur - 21.30 uur
zaterdag: 18.00 uur - 21.30 uur
verwennen
in
het
beste
restaurant
van
Tw e n t e !
Loek Hermans maakt van MKB belangrijke partij
portret | loek hermans
Ondernemende bestuurder
(door Jan Medendorp) Beter dan met Loek
Hermans had de werkgeversorganisatie
MKB-Nederland het niet kunnen treffen.
Toen een jaar of zeven de fusiemoloch MKB
ontstond, had de club behoefte aan een man
die de nieuwbakken club op de kaart zette.
De rossige Hans de Boer met zijn grote
mond was geknipt voor die functie. Na De
Boer kwam de fijnbesnaarde, politiek zeer
ervaren Loek Hermans. Erkend en gekend.
Gek van Friesland, gek van Heerenveen
waar hij in de Raad van Commissarissen zit.
juist het MKB heel innovatief. “Er worden meer
uitvindingen gedaan dan bij grote bedrijven.
Daarom moeten de drempels om te investeren
weggenomen worden. Een verhoging van de
investeringsaftrek zou een belangrijke en effectieve maatregel zijn om de uitbreidingsinvesteringen in het MKB van de grond te krijgen.” Uit
zijn tijd als onderwijsminister heeft hij de mening
overgehouden dat Nederland op het gebied van
kennisbezit in de mondiale top 3 hoort. “Maar het
komt niet bij de ondernemer op de hoek terecht.”
367.000 grijze kentekens
‘Doe mij nog een maar een glas wijn, dan is er
weer een rooie minder’, zei Hermans ooit tijdens
een officieel diner. Hij houdt van grappen en
grollen, bekend is uit zijn Zwolse tijd als burgemeester dat de plaatselijke fotograaf en hij
elkaar regelmatig over de laatste moppen informeerden. Hermans is zeer benaderbaar, verre
van hooghartig en hij is eerlijk. Als hem iets
niet zint, zegt hij dat recht voor zijn raap. Hij
ligt om die redenen uitstekend bij zijn achterban. Want de CV van Hermans is indrukwekkend, door zo’n man laat ’s lands grootste
ondernemersclub zich graag vertegenwoordigen. Hij was kamerlid (VVD), burgemeester
(Zwolle), Commissaris van de Koningin
(Friesland - waar hij nog steeds een fraaie
woonstede heeft) en hij was minister van
Onderwijs. Daar liep hij zijn enige serieuze
optater op over computers voor scholen in een
deal met voormalige DJ Adam Curry. Hermans
trachtte dat toentertijd creatief op te lossen.
Anderen noemen het fraude en valsheid in
geschrifte. Zijn huidige achterban neemt het
hem in elk geval absoluut niet kwalijk.
Integendeel zelfs, lijkt het soms.
Dit kabinet had beloofd de veelheid aan regels
aan te pakken. Alleen is van de verwachte
daadkracht in de praktijk weinig terechtgekomen. “Integendeel, de administratieve lasten
zijn juist toegenomen,” stelt Hermans. “Daar is
winst te halen. De administratieve lasten zijn in
het MKB hoog omdat ze over een relatief klein
aantal werknemers verdeeld moeten worden. De
kosten per persoon zijn dus veel hoger dan de
vergelijkbare kosten bij een grote onderneming.
Een belangrijk kenmerk van het MKB is verder
dat deze sector relatief arbeidsintensief is.
Daardoor zou juist in deze sector een verlaging
van de loonkosten zeer doeltreffend zijn. De
verlaging van de vennootschapsbelasting is
vooral goed voor grote ondernemingen. Het
gaat juist om de loonkosten die de laatste twee
jaar met bijna 4% zijn gestegen.” De grijze kentekens blijven bestaan. Dat is voor een belangrijk deel te danken aan Hermans die in Den
Haag bleef hameren dat juist die regeling zorgt
voor het kaas op het brood bij de kleinere
ondernemers. Het MKB gebruikt 367.000 auto’s
met een grijs kenteken. Zelf rijdt hij overigens
een BMW X5. Met geel kenteken.
Enschede
Hermans ziet het bijna als zijn hoofdtaak om het
bedrijfsleven onder zijn voorzitterschap tot een
belangrijke macht te maken. Zeker nu de vakbonden de laatste maanden weer terrein winnen.
Dus reist hij stad en land af om nieuwe afdelingen toe te spreken. In Overijssel is van oudsher
Zwolle een zwakke plek voor het MKB. Maar dat
ligt vooral aan de ondernemers in die regio die
met oogkleppen op lijken te werken. En in
Twente dat tegenwoordig in ING-baas Otto
Zuidema een uitstekende voorzitter heeft, zijn
Hengelo en Enschede de zwakke broeders.
Enschede gaat op 16 november in de herkansing
als dan een nieuwe afdeling wordt opgericht. In
aanwezigheid van Hermans. Eerder bleek de
wijnhandelaar Van Brandwijk daar plaatselijk
een weinig enthousiaste bestuurder en tijdens de
vuurwerkramp maakte het toenmalige hoofdbestuurslid Van Arenthals zich belachelijk door er
een soort ledenwerfactie van te maken.
■
(foto: Eric Brinkhorst)
‘MKB innovatief’
Hermans wordt niet moe tijdens al zijn spreekbeurten (en hij houdt er maandelijks tientallen) te
benadrukken dat het huidige kabinet op de verkeerde weg is. “Alle maatregelen vallen verkeerd
uit voor het midden- en kleinbedrijf en verstoren
het herstel in de sector, terwijl iedereen weet dat
het MKB het leeuwendeel van het Nederlandse
bedrijfsleven vormt en voor 38 procent van de
totale wekgelegenheid zorgt.” Hij wijst erop dat
de investeringen van het MKB vooral vervangingsinvesteringen zijn, gericht op kostenbesparing. Maar uitbreidingsinvesteringen nemen sterk
af. Een slechte zaak, want volgens Hermans is
Twentevisie 09/2004
Loek Hermans (rechts, in gesprek met Jan Medendorp), benaderbaar en altijd in voor een grap
of een grol. “Doe mij nog een maar een glas wijn, dan is er weer een rooie minder.”
7
Payrollbedrijf Van der Noordt wil serieus genomen worden
‘Wij worden niet begrepen’
Karl van der Wel (links) en Wim van der
Noordt: “Wij worden niet begrepen.”
(door Martin Steenbeeke) Het bedrijf
ziet zichzelf als een moderne personeelsafdeling maar wordt door sommige vakbonden beschuldigd van middeleeuwse
praktijken. Payrollen, het overnemen en
uitlenen van complete personeelsbestanden, wordt geassocieerd met uitbuiting
8
van werknemers. Ten onrechte, zegt het
Almelose payrolbedrijf Van der Noordt
Personeelsdiensten. “Wij worden niet
begrepen,” klagen directeur Van der Wel
en aandeelhouder-oprichter Van der
Noordt. Ondertussen groeien omzet en
klantenbestand fors.
Ze zijn de Yin en Yang van Van der Noordt
Personeelsdiensten. Oprichter/aandeelhouder
Wim van der Noordt is de ongedurige, creatieve spring-in-het-veld terwijl de bedachtzame
directeur Karl van der Wel lijn en continuïteit in
het geheel probeert te brengen. “Hij is en blijft
een boekhouder,” zegt Van der Noordt over zijn
directeur. “En hij is de gek,” antwoordt deze met
een glimlach. Samen vullen ze elkaar aan,
samen hebben ze elkaar nodig. Van der Wel
(41), afkomstig uit de accountancy, kan de creatieve inzichten van Van der Noordt goed
gebruiken, terwijl de selfmade-ondernemer Van
der Noordt (46) baat heeft bij iemand die een
idee doorrekent op haalbaarheid en nog eens
achterom kijkt om te checken of het personeel
wel volgt. “Als het gaat om het product, het personeelswerk, ben ik heel goed. Maar het is absoluut geen geheim dat ik minder ben in het organiseren van een grote organisatie,” zegt Van der
Noordt. Sinds 1 november vorig jaar laat hij het
management over aan Van der Wel.
Een organisator kan Van der Noordt
Personeelsdiensten wel gebruiken, want het
bedrijf is in vier jaar tijd gegroeid naar een
klantenbestand van ongeveer 500 bedrijven,
een slordige 8.000 personeelsleden en een
omzet van 40 miljoen euro (raming 2004). Ten
opzichte van 2003 is er een omzetgroei van
dertig tot veertig procent, voorspelt Van der
Wel. Van der Noordt: “Dan ben ik als aandeelhouder blij verrast.” Van der Wel: “Maar ik heb
toch niet gezegd dat het resultaat toeneemt.”
“Dat is dan weer jammer,” besluit Van der
Noordt de sketch voor twee heren. De aandeelhouders (eenderde van de aandelen is in handen
van Robert Beunk, tweederde in handen van
Van der Noordt) kunnen gerust zijn. Het resultaat over 2004 wordt in zwarte cijfers bijgeschreven. Hoeveel wil of kan Van der Wel niet
zeggen, vooral omdat een deel het resultaat ten
gunste zal komen van de algemene reserves.
“Grote verzekeringsmaatschappijen verzekeren
onder, wij willen ons indekken tegen tegenvallers door meer te reserveren.”
Rimram
Van der Noordt is één van de grootste, zo niet
het grootste payrollbedrijf in Nederland.
Twentevisie 09/2004
interview | van der noordt
Payrollen houdt in dat een bedrijf personeel
van andere bedrijven overneemt, inclusief de
risico’s op bijvoorbeeld ziekte en arbeidsongeschiktheid, om ze vervolgens weer aan diezelfde bedrijven uit te lenen. Het bedrijf
betaalt hiervoor boven de loonkosten een toelage. “Zowel in slechte als in economisch
goede tijden is payrollen heel erg interessant,”
zegt Van der Noordt. Als het slecht gaat willen ondernemers volgens hem risico’s zoveel
mogelijk uitbesteden en in goede tijden zien
ze payrollen als luxe. Daarnaast zullen door
de toename van de hoeveelheid regels op het
gebied van sociale zekerheid (“rimram”) met
name veel MKB-bedrijven hun toevlucht tot
payrollen nemen, verwacht Van der Noordt.
Het grootste deel van de huidige klanten zit in
de horeca, maar ook in andere sectoren is
payrollen een fenomeen in opkomst, zoals bij
tankstations.
‘Ik heb 5 jaar lang bij
Reggeborgh ontzettend veel
geleerd, kreeg veel vrijheid maar
echt duidelijk waren mijn
carrièrevooruitzichten niet’
Personeelsleden die ziek zijn, hun baan verliezen of om een andere reden niet bij hun eigen
bedrijf aan de slag kunnen, worden door Van
der Noordt begeleid en getraind in het eigen
‘jobcentre’, dat net als het hoofdkantoor gevestigd is in Almelo. Er zijn plannen om volgend
jaar twee nevenvestigingen te openen, in het
westen en zuiden van het land. Dat heeft vooral een praktisch voordeel. Iemand met hoofdpijn
in Den Helder, zo chargeren Van der Wel en Van
der Noordt, heeft de neiging om toch maar aan
het werk te gaan als hij te horen krijgt dat hij
zich in Almelo moet melden. Van der Wel: “Je
moet gewoon dicht bij je mensen zitten. Zowel
voor outplacementactiviteiten als relatiebeheer.”
Van der Noordt opent volgend jaar drie vestigingen in het noorden, zuiden en westen van
het land. Uitbreiding van het aantal kantoren is
noodzakelijk omdat het bedrijf sterk groeit.
Concurrentie
Het bedrijf is voortgekomen uit de onderneming die Wim van der Noordt in 1981 startte in
zijn garage: Personeelsadviesgroep Van der
Noordt (VDN). Auto eruit, vloerbedekking erin,
een computer erbij en Almelo had er een
enthousiaste starter bij. Van der Noordt vestigde zijn naam met een plan om werkloze Turkse
jongeren aan het werk te helpen in hotels aan
de Turkse kust. Het plan werd een fiasco, maar
de naam van Van der Noordt was wel in één
klap gevestigd. Hij richtte zich op outplacement en zette onder de naam Oke een uitzendketen op. Deze trok de aandacht van investeringsmaatschappij Reggeborgh die Oke, naar
het voorbeeld van Sylvia Toth’s Content, wilde
uitbouwen tot een landelijke keten. Reggeborgh kocht de meerderheid van de aandelen
VDN, maar de samenwerking strandde toen het
financieel minder ging met het bedrijf. Van der
Noordt liet zich in 1998 uitkopen, begon in
Lochem met zijn payrollactiviteiten en zette in
januari 2000 direct voet op Twentse bodem
toen het concurrentiebeding was afgelopen.
Reggeborgh verkocht uiteindelijk VDN aan
Creyffs. Opvallend detail is dat Van der Wel
namens Reggeborgh financieel directeur bij
VDN was, toen Van der Noordt daar afscheid
nam. “Direct toen hij weg ging wilde ik wel
heftig met hem in de clinch, monddood maken.
Maar omdat hij zich keurig aan het concurrentiebeding hield, heb ik dat niet gedaan. Ook
later niet toen Henry Holterman (oud-directeur
van Reggeborgh) mij dat vroeg.” Enkele jaren
later werden Van der Wel en Van der Noordt
herenigd. “Ik heb vier, vijf jaar lang bij
Reggeborgh ontzettend veel geleerd, kreeg veel
vrijheid maar echt duidelijk waren mijn carrièrevooruitzichten niet. En dan kom je op een
gegeven moment Wim weer tegen.”
Loonstrookje
Het payrollbedrijf Van der Noordt is in de
jonge historie fors in aanraking gekomen met
de vakbonden. De vakbonden CNV en De Unie
hebben Van der Noordt van ‘slavernij’ en
andere middeleeuwse praktijken beschuldigd,
omdat in hun ogen werknemers die ‘gepayrold’ worden er op achteruit gaan. Van der
Noordt bestrijdt dit. “De dienstverlening is nog
steeds onbegrepen,” concludeert Van der Wel.
“Ik vraag me nog af hoe je als vakbond zo’n
houding aan kunt nemen, als je je niet in de
zaak verdiept hebt.” Opvallend is dat de doorgaans radicalere FNV Horecabond zich niet
schaart achter het CNV en zelfs een CAO met
Van der Noordt heeft afgesloten. Overigens
niet nadat Van der Noordt geprobeerd had om
een CAO af te sluiten met de eigen personeelsvereniging. Dat was tegen het zere been van
de FNV, dat Van der Noordt ervan beschuldigde concurrentievervalsend te werken. In de
CAO afgesloten met de personeelsvereniging
waren namelijk geen afspraken gemaakt over
VUT of opleidingen zodat het bedrijf grofweg
10 procent minder aan loonkosten kwijt was.
Het ministerie van Sociale Zaken oordeelde dat
de werknemersvereniging niet onafhankelijk
genoeg was en dwong Van der Noordt zich
aan de CAO voor uitzendbedrijven te houden,
waardoor de FNV en Van der Noordt opnieuw
in elkaars armen gedreven werden. Hoewel er
binnen de FNV nog altijd stromingen zijn die
moeite hebben met het fenomeen payrollen
gaat de samenwerking inmiddels zo ver dat er
volgend jaar in overleg met de FNV een ondernemingsraad wordt opgericht.
Cafetariamodel
Van der Noordt en de FNV willen het imago van
de branche verbeteren. “Het is van het grootste
belang dat alle collega-concurrenten zich aan
de regels gaan houden,” zegt Van der Wel.
Bewust of onbewust zijn er nu nog teveel
bedrijven die het niet zo nauw met de regels
nemen. “Er zijn partijen die beginnen met een
aantal bedrijven in een bepaalde sector, zich
aansluiten bij het UWV - het duurt een aantal
jaren voordat je in Nederland gecontroleerd
wordt - en voor je het weet is het kwaad al
geschied,” zegt Van der Wel. Voor het imago
van de sector vindt hij het belangrijk dat er
bedrijfstak-CAO wordt opgericht. Geschat wordt
dat er in Nederland momenteel zo’n 50-60.000
mensen in dienst zijn van een payrollbedrijf,
‘Als het gaat om het product
personeelswerk, ben ik heel goed.
Maar het is absoluut geen
geheim dat ik minder ben
in het organiseren van een
grote organisatie’
inclusief de werknemers die via uitzendorganisaties worden gepayrold. Die uitzendbedrijven
lopen daar niet mee te koop. Van der Noordt:
“Waarom zullen ze genoegen nemen met een
marge van 1 euro als ze ook 3,5 kunnen krijgen.” Toch is het een kwestie van tijd, zeggen
Van der Noordt en Van der Wel voordat payrollen een algemeen maatschappelijk aanvaard
verschijnsel is. Het past volgens Van der Noordt
in de huidige ontwikkeling op het terrein van de
sociale zekerheid, waarbij het cafetariamodel in
opmars is. “Er ontstaat straks een hele nieuwe
dienstverlening, toegesneden op persoonlijke
wensen van mensen. Daar willen wij ons op
toeleggen.”
■
Oprichter Wim van der Noordt koestert politieke ambities. Diep in zijn hart wil hij de eerste gekozen burgemeester van Enschede worden. “In Enschede is
zoveel mis,” zegt Van der Noordt. “Gooi de buurt en clubhuizen 24 uur per dag open, in plaats van erop te bezuinigen.” Of hij zich werkelijk kandidaat stelt,
is nog maar de vraag. “Vanuit de privé-hoek wordt er nogal stevig op mij ingebeukt om het niet te doen.” Van der Noordt heeft inmiddels ‘naam’ gemaakt in
politiek Enschede, door een privé-ruzie uit te vechten met wethouder A. Le Loux. Van der Noordt beschuldigde de wethouder van machtsmisbruik nadat deze
was opgetreden tegen een praktijkruimte aan huis van de echtgenote van Van der Noordt. Le Loux en Van der Noordt wonen in dezelfde straat. Van der Noordt
koos eieren voor zijn geld, door de praktijk te verplaatsen maar is inmiddels door een gemeentelijke beroepscommissie in het gelijk gesteld. De kans op eerherstel en revanche is aanwezig. “Le loux hoeft niet te rekenen op outplacement,” grapt hij.
Twentevisie 09/2004
9
Met één
druk op
de knop
in Tokio
( Of bij de benedenburen )
U kent dat wel: u leest een aardig artikel in dit blad en vindt eigenlijk dat uw relatie in Tokio het ook moet zien.
Maar om het nu per post te verzenden, of eerst te kopiëren en daarna te faxen, dat kost u weer de nodige
tijd. Papier is namelijk moeilijk te verplaatsen, laat staan snel. Gelukkig is er nu de Minolta FlexiSend. Deze
scant in no-time al uw papieren documenten en zorgt direct voor de verzending naar e-mail of fax, waar ook
ter wereld. En dat met slechts één druk op de knop! Alles weten over de uitgebreide verzendmogelijkheden
van deze multifunctionele printer-copier?
KN bv, Postbus 237, 1170 AE Badhoevedorp, tel. 0800 - 022 21 41, fax 020 - 658 41 60, e-mail: [email protected]
TV0104FS
Kijk op www.kn.nl/fstv of bel GRATIS 0800 - 022 21 41
Kunstmanifestatie speciaal voor het bedrijfsleven
kunst | corporate art
Kunst van de
corporate identiteit
(door Marc Visch) Als het bij bedrijven al
een plaats op de begroting heeft, dan is het
vaak een sluitpost. Maar de tijd dat de
jongste bediende met een paar tientjes naar
Ikea werd gestuurd om wat leuke lijstjes
met posters op te halen moet voorbij zijn.
“Corporate art is onlosmakelijk verbonden
met de corporate identiteit,” stelt de
Deventenaar Jean Last van het bureau Last
& Partners. “Immers hoe een bedrijf zich
maatschappelijk gedraagt en hoe een bedrijf
zich zowel intern als extern presenteert,
draagt bij aan het imago en de identiteit
van het bedrijf.” Samen met Lilian Luiten,
die in Ootmarsum een galerie beheert,
organiseert Last van 25 november tot
en met 9 januari de kunstmanifestatie
‘Identiteit in kunst’, een tentoonstelling
exclusief voor het bedrijfsleven.
Juist als het economisch minder gaat is het
belangrijk dat een bedrijf zich weet te onderscheiden. Dat komt tot uiting in de verpakkingen van de producten, de aankleding en inrichting van de gebouwen, maar ook hoe het bedrijf
zich maatschappelijk opstelt. Een bedrijf is meer
dan een verschaffer van werk. “Ondernemers
vinden het prettig om een sociaal gezicht te
hebben,” doceert Jean Last. “Een bedrijf dat aan
sportsponsoring doet kan bij publiek en
bedrijfsleven rekenen op sympathie. Maar ook
als het bedrijf investeert in kunst. Juist nu de
overheid zich steeds meer terugtrekt, is het
belangrijk dat het bedrijfsleven laat zien dat
kunst en cultuur belangrijk zijn. Als het bedrijf
dan kunst uitzoekt die bij het bedrijf past, snijdt
het mes echt aan twee kanten. Kunst zorgt in
dat geval als ondersteuning van het bedrijfsimago en werkt inspirerend voor de werknemers.” Jean Last weet waar hij het over
heeft. Jarenlang werkte hij voor bedrijven als
Wessanen en Coberco. Daar wist hij de corporate art als bedrijfsfilosofie te introduceren.
Investeren in relaties en personeel
“Bijvoorbeeld bij Wessanen heb ik veel met
kunstenaars gewerkt. Wessanen is een bedrijf
dat veel werkmaatschappijen en merken onder
zich heeft.” Last liet een logo maken dat de
samenhang tussen de verschillende bedrijven
symboliseren. Voor de bestendige relaties
werden kunstwerken gemaakt die zeer selectief
verspreid werden. “Daar sprak uit dat wij de
klanten serieus namen en dat er zorg was
besteed aan de gift. Kunstenaar blij, klant blij
en dus goed voor het bedrijf.” Maar ook aan de
werkomgeving werden eisen gesteld. Niet alleen
wat betreft de inrichting en de verlichting, maar
ook wat betreft de wandversiering. “Kijk eens
goed rond in een bedrijf. Wat denk je wat kale
witte muren doen met mensen. Die mensen verblijven daar dan toch zo’n acht uur per dag.
Kunst op plaatsen waar mensen samenkomen
heeft een reinigende functie. Maar ook de uitstraling van een gebouw naar klanten toe is
steeds belangrijker. Dat begint al bij de entree,
hoe ontvang je je gasten.”
Balans tussen smaak en protserigheid
Probleem is natuurlijk welke kunst waar komt
te hangen, want niets kan ook meer discussie
uitlokken dan kunst. Bovendien geldt voor
klanten die over de vloer komen dat een
gebouw niet te protserig aangekleed mag zijn,
maar ook niet te sober. “Gelukkig zijn er steeds
meer in bedrijfskunst gespecialiseerde kunstenaars. Qua thema en formaat maken deze kunstenaars werken die vaak bij een meerderheid in
de smaak vallen.” Opvallend is dat veel mensen
die voor bedrijven kunst uitzoeken, uitkomen
op abstracte werken. Daar kan iedereen namelijk een eigen interpretatie op los laten.” Voor
de tentoonstelling ‘Identiteit in kunst’ benaderden Jean Last en Lilian Luiten kunstenaars als
Walter van Oel, Jan van Diemen en Zovojin
Celic. In november en december is hun werk te
zien in galerie Lilian Luiten in Ootmarsum. ■
De werkkamer van Jean Last: “Kunst op plaatsen waar mensen samenkomen heeft een reinigende functie.”
Twentevisie 09/2004
11
Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl
column | financieel accent
De levensloopregeling
Is de levensloopregeling een doekje voor
het bloeden? Naast de recente lancering van
de Miljoenennota, de Rijksbegroting en het
Belastingplan 2005 heeft onze regering
onlangs een Wetsvoorstel ingediend waarbij de toekomstvoorziening van werknemers en ondernemers op de helling is gezet.
Naast de afbraak van het fiscale raamwerk
van o.a. de VUT, het prepensioen en de
overbruggingslijfrente werd een reeds lang
bestaand idee geïntroduceerd: de levensloopregeling. Deze regeling vervangt de
huidige verlofspaarregeling, dient ter
compensatie van de afbraakvoorstellen en
treedt in beginsel op 1 januari 2006 in
werking. Deze regeling heeft de nodige consequenties voor u en aangekondigd werd
reeds dat invoering van de levensloopregeling vóór 1 januari 2006 ook mogelijk is.
De levensloopregeling biedt werknemers de
mogelijkheid om geld of tijd te sparen om in de
toekomst een periode van onbetaald verlof te
nemen zoals bijvoorbeeld zorgverlof of om eerder met pensioen te gaan. Een werknemer kan
per jaar maximaal 12% van het bruto jaarloon
sparen waarbij het toegestane maximale bedrag
150% van het laatstverdiende salaris bedraagt.
Ook is het voor de werknemer mogelijk om
extra gewerkte uren of atv-dagen te sparen.
Hierdoor kan eveneens anderhalf jaar verlof
gespaard worden tegen een 100% salaris.
Voor wie?
De levensloopregeling is bestemd voor alle
werknemers. Zij hebben een wettelijk recht op
de levensloopregeling. Alle werknemers kunnen
rechtens deelnemen in een levensloopregeling,
maar hebben geen wettelijk recht op opname
van verlof. Indien niet meer aan de voorwaarden wordt voldaan wordt het opgebouwde
tegoed ineens belast als loon uit vroegere
dienstbetrekking. Aangezien de levensloopregeling bestemd is voor alle werknemers kan
ook een directeur-grootaandeelhouder jaarlijks
maximaal 12% sparen voor extra verlof. Het
spaartegoed dient daarbij daadwerkelijk bij een
bank of verzekeraar gestort te worden.
De belastingheffing
Op de levensloopregeling is de zogenoemde
omkeerregeling van toepassing. Werknemers
kunnen hierdoor maximaal 12% van hun loon
Twentevisie 09/2004
belastingvrij sparen. Over het opgebouwde
tegoed wordt de belastingheffing uitgesteld
totdat het bedrag in het kader van verlof of
vervroegd pensioen wordt opgenomen. Over de
inleg op de levensloopregeling zijn echter wel
werknemerspremies verschuldigd. Hierdoor
worden eventuele toekomstige uitkeringsaanspraken van de WAO en WW niet verlaagd.
Extra stortingsmogelijkheden
Voor werknemers die op 1 januari 2005 een
leeftijd tussen de 50 en 57 jaar hebben bereikt
bestaat een extra stortingsmogelijkheid. Voor
hen vervalt het stortingsmaximum van 12%
waardoor zij het toegestane maximale bedrag
van 150% van het laatstverdiende loon in een
kortere periode bij elkaar kunnen sparen.
worden te onttrokken. Daarnaast kunnen zij bij
de overdracht van hun onderneming de behaalde overdrachtswinst aanwenden ter aankoop
van een overbruggingslijfrente. Hierdoor is het
mogelijk dat een zelfstandige ondernemer een
periode van pensionering tot zijn 65e kan overbruggen door middel van een lijfrente.
Naast de introductie van de levensloopregeling wordt deze overbruggingslijfrente echter
afgeschaft. Hierdoor wordt aan zelfstandige
ondernemers een belangrijke mogelijkheid om
vervroegd met pensioen te gaan ontnomen.
Aangezien zij geen werknemers zijn bestaat
voor hen evenmin het recht op deelname in de
levensloopregeling en rest hun niets anders dan
de vorming van een fiscale oudedagsreserve!
Tenslotte
Het jaarlijks maximum van 12% bestaat evenmin voor de situatie waarin een werknemer
straks zijn afgekochte prepensioenrechten doorstort op de levensloopregeling. Het absolute
maximum, 150% van het laatstverdiende salaris, geldt in deze situatie echter wel. De voorgestelde mogelijkheid van afkoop van prepensioenrechten is overigens alleen mogelijk als
het pensioenfonds dat toestaat.
Een werknemer mag daarnaast de levensloopregeling ongelimiteerd voor onbetaald verlof gebruiken. Het tegoed is na tussentijdse
opname hervulbaar.
Tegenover de afbraak van het fiscale raamwerk
van o.a. de VUT, het prepensioen en de overbruggingslijfrente wordt de levensloopregeling
geïntroduceerd. In de praktijk zullen waarschijnlijk slechts weinigen gebruik gaan maken van
deze regeling. Immers, zelfstandige ondernemers
mogen niet, voor reguliere werknemers is een
maximale 12%-bijdrage redelijk fors en directeur-grootaandeelhouders die hiertoe in staat
zijn storten doorgaans niet graag liquiditeiten bij
een bank of verzekeraar teneinde een tegoed op
te bouwen waarmee maximaal anderhalf jaar
vervroegd met pensioen kan worden gegaan.
Spaarloon en verlofsparen
Gezien bovenstaande blijft het voor u allen derhalve belangrijk uw toekomstvoorziening tijdig
te inventariseren en adequaat te regelen. Uw
belastingadviseur staat u hierbij graag terzijde.
Duidelijk is immers geworden dat de voorgestelde levensloopregeling tegenover genoemde
afbraak niet meer is dan een doekje voor het
bloeden!
■
De verlofspaarregeling wordt met ingang van
1 januari 2006 omgezet in de levensloopregeling. De werknemer kan bij verandering van
werkgever zijn opgebouwde spaartegoed meenemen naar de nieuwe werkgever.
Daarnaast blijft de spaarloonregeling bestaan.
Vanaf 1 januari 2006 kunnen werknemers met
een spaarloonregeling jaarlijks kiezen of zij
wensen deel te nemen aan de spaarloonregeling
of de levensloopregeling.
Zelfstandige ondernemers
Zelfstandige ondernemers die hun bedrijf of
beroep uitoefenen in de vorm van een eenmanszaak, vof of maatschap zijn niet in loondienst en kunnen derhalve geen pensioen
opbouwen. Daarvoor is voor hen de mogelijkheid gecreëerd een zogenoemde fiscale oudedagsreserve op te bouwen zonder dat hiervoor
liquiditeiten aan de onderneming behoeven
M.E.W. Steenwelle FB
De auteur is als belastingadviseur verbonden aan Ten Kate & Huizinga te Hengelo
13
Reesink eervolle vermelding voor kwaliteit jaarverslag
Ten Cate innoveert zich
naar boven
De winnaar in oktober van het bekende Rabo-beleggingsspel was de heer Trienen uit Enschede voorzag dat de AEX afgelopen maand licht zou
stijgen, van 324 tot ruim 331 punten. Uit handen van Sjoerd van Es (rechts), beleggingsadviseur van de Rabobank Enschede-Haaksbergen kreeg
hij van de bank een kistje wijn. Via internet (www.twentevisie.nl) kan iedereen meedoen door de vraag te beantwoorden: hoe hoog staat de AEX op
1 november? En het kost niets.
(door Jan Medendorp) De afgelopen maanden zijn de cijfers over de Amerikaanse
economie niet goed maar ook niet slecht. De
groei van de werkgelegenheid blijkt door te
zetten, maar is met ongeveer 100.000 nieuwe banen per maand niet indrukwekkend.
Het is net voldoende (gelet op de groeiende beroepsbevolking) om te voorkomen
dat de werkloosheid niet verder oploopt.
Het ondernemersvertrouwen daalt ook geleidelijk. “Wij rekenen voor de komende
kwartalen op een economische groei van
ongeveer 3%,” zegt Sjoerd van Es van de
Rabobank Enschede-Haaksbergen.
De cijfers in Europa en Japan zijn niet indrukwekkend, deze economieën groeien langzamer
14
dan de Amerikaanse. Voor China kijken marktwaarnemers, bij een gebrek aan transparante
statistieken, vaak naar de grondstoffenprijzen.
En die stijgen gestaag verder. “Wij verwachten
dat de economische cijfers in de wereld de
komende maanden niet zullen tegenvallen,
simpel omdat de verwachtingen van beleggers
en analisten niet langer hooggespannen zijn.
Momenteel geven wij een neutraal advies voor
aandelen, ondanks het negatieve advies van
technische analyse. De winstontwikkeling is
naar tevredenheid, waarbij analisten nu rekenen op ongeveer 15% winstgroei voor de
komende twaalf maanden. De waardering van
15 keer de winsttaxaties vinden we alleszins
redelijk. De aantrekkelijkste periode om in aandelen te beleggen is, gemiddeld genomen, van
november tot en met april. De statistieken wijzen dus uit dat de perspectieven voor aandelen
spoedig gaan verbeteren,” aldus Van Es.
Koninklijke Ten Cate
Koninklijke Ten Cate heeft een nieuwe technologie gepatenteerd waarmee aan weefsels nieuwe functionaliteiten kunnen worden toegevoegd. Het investeringsprogramma voor deze
technologie bedraagt in eerste instantie 10 miljoen, waarvan een deel in 2004 en de rest in
2005 besteed zal worden.
De nieuwe technologie maakt het volgens Ten
Cate mogelijk ‘intelligente en interactieve’ weefsels te produceren en leidt tot grotere efficiëntie
en beperking van milieubelasting in de productie.
Met de weefseltechnologie kunnen toepassingen
Twentevisie 09/2004
analyse | beurs
worden ontwikkeld voor bijvoorbeeld militaire
uitrusting, gezondheidszorg en brandweerkleding en outdoortoepassingen (zelfreinigende
functie). ‘De technologie maakt het in beginsel
mogelijk chemie in een veel exactere dosering
en gelijkmatiger op te brengen in vergelijking
met de traditionele methoden. Verder treedt bij
orderwisselingen grote tijdwinst op wat gepaard
gaat met een sterke reductie van afvalmateriaal,’
stelt Ten Cate.
‘Wij verwachten dat de
economische cijfers in de
wereld de komende maanden
niet zullen tegenvallen’
In de toekomst zal met de technologie een energie- en waterbesparing haalbaar zijn van 70-90%
en de besparing op het gebruik van chemicaliën
zal ongeveer 60% bedragen. Vanaf 2006 zal de
technologie een positieve invloed hebben op de
cijfers, aldus het bedrijf.
Koopadvies
Ten Cate heeft over het derde kwartaal van
2004 een nettowinst behaald van EUR 8,1 miljoen, tegen EUR 7,2 miljoen in dezelfde periode
vorig jaar. Deze stijging werd mede gerealiseerd
door een sterke inhaalvraag naar kunstgras. De
omzet nam in het derde kwartaal toe met 16%
van 153,4 miljoen tot 177,8 miljoen. Per aandeel steeg de winst van 1,46 naar 1,60.
Het bedrijf verwacht dat de omzetgroei over
geheel 2004 circa 10% zal bedragen. “Hoewel
de resultaten zich bevredigend ontwikkelen,
staat de nettowinst over geheel 2004 onder
druk door een relatief hoge belastingdruk, sterk
gestegen grondstofprijzen en hogere pensioenlasten in Nederland ten opzichte van 2003. Op
basis hiervan verwachten wij dat de nettowinst
over geheel 2004 licht hoger zal uitkomen dan
over 2003.”
■
Jaarverslagen zijn vaak niet om doorheen te komen. Standaardteksten die
via de kopieer functie van de computer jaren achtereen worden afgedrukt
zonder greintje fantasie. Het belangrijkste is of de heren van het bestuur wel
goed op de foto staan. Na het lezen van de teksten van het bestuur en commissarissen kun je vaak direct doorslaan naar het einde waar de cijfers
staan. En dan maakt het weinig uit of het wel of niet om beursgenoteerde
bedrijven gaat.
Om de kwaliteit van de jaar verslagen te verbeteren is de Sijthoff-Prijs
ingesteld. Het merendeel van de bedrijven die zichzelf en hun jaarverslag
serieus nemen, voldoet inmiddels aan de minimumcriteria van de SijthoffPrijs. Maar het geven van non-informatie is een veelgebezigde zonde in
jaarverslagen.
Positieve uitschieters zijn er ook.
Technische handelsonderneming Reesink (onlangs verhuisd van Zutphen
naar Apeldoorn) heeft in haar jaar verslag geen aandacht voor financiële
doelstellingen en strategie. De directie heeft wel de intentie om de
lezer goed en volledig te informeren. En dat is misschien wel het
belangrijkste vertrekpunt. Strategie is overigens een woord waar directeur
Bernard ten Doeschate het niet op heeft: ‘een wat afgekloven begrip,
Twentevisie 09/2004
dat vaak wordt gebruikt als kapstok om het resultaat van gezonde
ondernemingslust achteraf te etaleren als uitkomst van doelbewust
beleid’.
Bij de handelsonderneming ontstond eind vorig jaar een machtsstrijd
tussen commissarissen en Ten Doeschate. Onder het tussenkopje ‘het conflict’ geeft Ten Doeschate zijn mening over wat er is gebeurd en hoe de
ruzie is opgelost. Ook de commissarissen (van wie er twee ver trokken)
noemen man en paard. Ten Doeschate stelt vast dat er ‘in de geest van het
hedendaagse corporate governance-denken werd gehandeld door in een
aandeelhoudersvergadering verantwoording af te leggen’. De gegeven informatie is een verademing vergeleken met de bekende schaamlap ‘verschil
van inzicht over het te voeren beleid’ als er bij een bedrijf een bestuursconflict is.
Erg informatief is ook de passage over een eventuele beëindiging
van de beursnotering. Ten Doeschate schrijft dat hij regelmatig door
par ticipatiemaatschappijen wordt benaderd om over een management
buy-out te spreken. Hij stelt vast dat hij in zo’n geval een tegengesteld
belang krijgt tegenover de aandeelhouders, die hem toch juist hebben
ingehuurd. Er is inmiddels een peiling (via internet) georganiseerd om de
mening van beleggers te laten meewegen.
15
Wat zien
al die bedrijven toch in Noord Lease?!
Noord Lease BV
Lavendelweg 7
9731 HR Groningen
tel. (050) 5470200
fax (050) 5470222
Postbus 9500
9703 LM Groningen
Voor autolease richten steeds meer bedrijven hun vizier op Noord Lease.
Omdat ze dwars door vlotte verkoopbabbels en stuntaanbiedingen heen
kijken. Bij ons geldt: wat u ziet is wat u krijgt. Wij spiegelen u niets voor
wat we niet waar kunnen maken. Een man een man, een woord een
woord, is ons credo.
Elke aanvraag bekijken we afzonderlijk: geen standaardcalculaties, maar
Weezebeeksingel 2
7609 PP Almelo
tel. (0546) 660077
fax (0546) 660099
Postbus 757
7600 AT Almelo
www.noordlease.nl
[email protected]
offertes op maat. Vanuit financieel oogpunt heeft u daar ‘t meest baat bij.
Ons systeem voor kwaliteitszorg is geheel vanuit de optiek van onze
klanten ontwikkeld. Zo gaven onze klanten aan meer inzicht in hun
wagenpark te willen hebben. Met het Internetprogramma oNLine brengen
we u de meest actuele en relevante informatie in beeld die nodig is voor
efficiënt wagenparkbeheer. Contractafwijkingen zijn in één oogopslag te
zien. oNLine is geheel gratis en toegankelijk op elk moment van de dag.
Voortdurend zijn we gefocust op het belang van onze klanten.
Zouden we in brede ondernemerskring daarom een graag geziene
leasepartner zijn?
autolease zoals ú ‘t graag ziet...
Over verschillende types ondernemers en kans voor werknemers
opinie | van der most
Hennie’s Mening
“
Er zijn verschillende type ondernemers in mijn beleving. Er zijn drie
soorten, de oppasser, de overnemer en de
Echte ondernemers. Echte ondernemers zijn
de motor van de economie. Vorige week heb
ik geschreven over het verschil tussen een
Echte ondernemer en een Oppasondernemer
Even kort: echte ondernemers zijn de starters,
de pioniers. Mensen die met niets beginnen en
met hard werken een bedrijf opbouwen. Ze zijn
initiatiefrijk, knokken om iets te realiseren. Zij
beschikken over een flinke dosis creativiteit en
ondernemen niet uit winstbejag of macht als
doel. Zij zien geld als een middel om te ondernemen. Bij deze ondernemer draait alles om het
belang van de onderneming. Vaak is hij ook
bereid om zelf genoegen te nemen met een
beperkt inkomen ter wille van de groei van zijn
onderneming.
Echte ondernemers moeten veel problemen
overwinnen. Van opbouwen, tot huisvesting,
van vergunningen tot het regelen van kredieten. En daarbij stuiten ze nogal eens op bureaucratie. Maar het zijn doorzetters!
Oppasondernemers zijn geen echte ondernemers, zij hebben het bedrijf overgenomen of
geërfd. Zij kunnen ook aangesteld zijn door een
Echte ondernemer. Een goede oppasondernemer
is nodig om wat de Echte ondernemer heeft
opgebouwd op een verantwoorde wijze voort te
zetten. De oppassers moeten zich vooral richten
op de continuïteit van de onderneming. Heel
soms kan een oppasondernemer doorgroeien en
dan wordt het een Echte ondernemer. De
oppasondernemer schept over het algemeen
niet veel nieuwe werkgelegenheid. De nadruk in
zijn werk dient te liggen op de controle van alle
processen. Deze ondernemer denkt meer aan
winst, neemt minder initiatief en risico en is dus
ook niet vernieuwend.
Overname ondernemer
Ik heb de meeste afkeer van overnameondernemers. Die denken wel aan winst en macht. Zij
kennen het bedrijf en de werknemers niet of
nauwelijks. Dit soort ondernemers heeft geen
betekenis voor verdere groei van de economie.
Het lijkt soms wel of dit type ondernemer ook
veel werkgelegenheid schept, maar dat is meer
schijn. Door de vaak snelle groei bij overnames
en de veel te veel door persoonlijke motieven
geïnspireerde besluitvorming bedreigt hij het
voortbestaan van de overgenomen onderneming.
In de afgelopen jaren hebben wij maar al te
veel gezien hoe slecht het afloopt met ondernemingen waar een overnameondernemer aan het
roer staat. Het trieste is dat overnameondernemers denken dat zij de wijsheid in pacht hebben: ook de overheid en de media besteden veel
te veel aandacht aan overnameondernemers.
Het is een schande dat dit soort managers die
vaak miskleunen ook nog eens beloond worden
met exorbitante hoge salarissen en gouden handdrukken. De overige ondernemers komen daardoor bij het grote publiek ook in een slecht daglicht te staan. Ze worden spijtig genoeg over één
kam geschoren met deze overnameondernemers.
Ondernemingen zouden niet meer moeten
worden overgenomen door overnameondernemers. Echte ondernemingen hebben een goede
prijs-kwaliteit verhouding door relatief lage
financieringslasten. Als ondernemingen verkocht worden, zullen de financiële lasten stijgen, zal het personeel onder druk worden gezet
en zullen de prijzen worden verhoogd. Gevolg
is een neerwaartse spiraal en minder omzetten.
Kortom: echte ondernemingen zijn ‘doe-fabrieken’, oppasondernemingen zijn kleine ‘praatfabrieken’, overnameondernemingen zijn één
grote ‘praatfabriek’ en alle overheden complete praatfabrieken.
Goed werkgeversschap
Hoe kunnen ondernemer en werknemer samen
werken aan succesvol ondernemerschap? De
overheid zou arbeidsrecht opnieuw moeten
invoeren. Daarbij zou de ondernemer het recht
moeten krijgen in de eerste vijf jaar van het
dienstverband werknemers zonder enige belemmering te ontslaan. De werknemer ontvangt dan
voor elk dienstjaar een extra maandsalaris.
Besluit de werkgever na vijf jaar het dienstverband voort te zetten, dan zou hij verplicht moeten worden die werknemer aandelen of een
winstuitkering van zijn onderneming te verstrekken. Dit geldt voor alle niveaus en functies
binnen de onderneming. Hiermee wordt een
goede en gezonde basis gelegd voor verdere
doorgroei van de onderneming. De werkgever
en de werknemer hebben vertrouwen in elkaar.
Ook voorkom je op deze wijze bedrijfsblindheid.
Met dit arbeidsrecht zijn de ondernemingen over
circa 50 jaar grotendeels van de werknemers.
Een werknemer zal er naar streven de vijf
dienstjaren vol te maken. Als de werknemer hier
niet in slaagt, is niet per se een negatieve ontwikkeling. Het betekent toch dat de werknemer
veel werkervaring opbouwt en een grote motivatie heeft te presteren. Kortom, met deze aanpak
bevorder je de doorstroming en beloon je getalenteerde mensen met aandelenbezit of winstuitkering in de eigen onderneming.
Kansen voor werknemers
Wie niet gestudeerd heeft moet ook kansen krijgen! In veel bedrijven, vooral bij de overheden,
semi-overheden en financiële instellingen
wordt het management gevoerd door gestudeerde managers. Zij beschikken over zogenaamde aangeleerde kwaliteiten, maar denken
wel de wijsheid in pacht te hebben. Ik zie ook
vaak dat werknemers die dankzij hun werkervaring doorgroeien, verdere carrièrekansen
door deze managers niet wordt gegund. De
werkgever zal zeer oplettend moeten zijn dat
goede werknemers met veel werkervaring en ambities kans hebben op een
managementfunctie.
Reacties: [email protected]
”
De bekende recreatie- en horecaondernemer Hennie van der Most is een selfmade man die op geheel eigen wijze zijn bedrijven van de grond toe heeft opgebouwd.
Mede daarom is hij een veelgevraagd spreker op congressen en seminars. Op verzoek van Twentevisie heeft hij aantal van zijn lezingen uitgewerkt (hij spreekt
meestal aan de hand van een aantal steekwoorden en uit zijn hart) en in de komende maanden publiceren we die teksten. In dit nummer deel 3.
Twentevisie 09/2004
17
Alles zeggen zonder te shockeren of ruzie te maken
Wim Meijer was
het gelukkigst in Hengelo
(door Jan Medendorp) Zijn carrière voerde
Wim Meijer gaat
het Overijsselse
innovatieplatform leiden.
hem langs het vormingswerk, de tweede
kamer, de provincie Drenthe en de
Rabobank en dan zijn we nog niet eens
helemaal volledig. Maar in elk geval niet
langs de industrie, maar toch is het niet
vreemd dat Wim Meijer is aangesteld als
voorzitter van het Overijsselse innovatieplatform. Want Meijer beschikt over een
heel dikke telefoonklapper en hij wordt wel
serieus genomen in politiek Den Haag en
dat is altijd handig als je geld wilt binnen
halen voor leuke projecten. Meijer komt
binnen bij een elftal dat wekelijks verliest.
“In uw beeldspraak wil ik daar graag aan
toevoegen dat dit elftal de ambitie heeft om
bij de Europese top te gaan horen.”
Oud-burgemeester Wolter Lemstra van Hengelo
zei onlangs bij Radio Oost dat de Twentse lobby
(Jansen en Mans) in Den Haag een aantal
bewindslieden zo erg gebruuskeerd had dat een
lobby nodig was om de lobby weer op gang te
helpen. Meijer geeft in dit interview vrijwel
altijd de politiek correcte antwoorden (‘ik heb
veel signalen gezien dat Twente op het punt
staat door te breken met nieuwe aanpakken van
technologie tegen de achtergrond van de klassieke industrie en ik denk dus dat daar hele
goede aanzetten en goede kansen zijn’), het is
dan ook niet de eerste commissie die hij voorzit. Zijn CV toont een bonte verzameling van
diverse onderwerpen die hij bestudeerd heeft in
opdracht van welk kabinet of welke instantie
dan ook: het voerde hem langs de toekomst van
het leger, via de veel te hoge verbouwingskosten van het UWV naar de gaswinning in de
Waddenzee. Om er drie te noemen.
In Twente is het een soepzooitje: de wijze
waarop de politici met elkaar omspringen.
“Ja, er is veel variatie in standpunten.”
Waarom komen ze altijd bij u terecht?
“Het zijn allemaal projecten die je met mensen
moet doen. Het gaat vaak om de veelheid en rijkheid van ideeën die er bestaan, om daar vorm aan
te geven. Afijn, het is eigenlijk mijn oude vak.”
U bent gezegend met het talent om alles te
zeggen zonder ooit ruzie te maken of mensen te shockeren.
“Misschien is dat ook wel een factor, ja.”
18
Twentevisie 09/2004
interview | wim meijer
Iedereen was met stomheid geslagen over
die gouden directietoiletten bij het UWV en
dan komt u met een advies waarna je niemand meer hoort.
“Tot op heden niet nee. Maar het is wel een
omgeving die vrij explosief is, dus er kan zo weer
een aanleiding zijn voor een andere affaire.”
nu het vraagstuk van de innovatie.
“Er zitten parallellen in. De geschiedenis herhaalt zich in golven, met andere spelers, met
andere uitgangsstellingen. Maar dit moment is
veel gunstiger dan toen. Toen zaten we echt in
de fase van het verval van de klassieke industrie en nu zitten we in veel opzichten in de
opgang.”
Ik heb een dikke documentatiemap over u.
Nooit een interview in al die jaren die er
niet om loog. Als u het ergens niet naar u
zin heeft, stapt u in stilte op.
“Ja, zo is het. Waarom zou je meer mensen van
je afduwen dan strikt gezien nodig is en als het
nodig is, dan kies ik ervoor dat in stilte te doen
en niet met al te veel kabaal. Ik heb geleerd dat
het gebruik van machtsmiddelen altijd een verliezer oplevert. En in het leven is het nu eenmaal
zo dat de winnaar van vandaag de verliezer van
morgen is. Op langere termijn werkt dat niet.”
U werkte als staatssecretaris in een tijd
waarin gedacht werd dat de maatschappij
maakbaar was.
“Ik heb geprobeerd mijn ervaringen uit Hengelo
op een veel grotere schaal op te zetten door middel van onderwijsprojecten en vormingswerk.
Volksontwikkeling noemden we het toen. De
politiek moet condities scheppen dat dit werk een
kans krijgt. Nu gebeurt dat in omgekeerde zin:
als de politiek zwaar bezuinigt op dit soort werk,
dan zie je het ook teruglopen, terugvallen.”
U staat in de top tien van de machtigste
commissarissen in dit land.
“Ik zie die lijstjes regelmatig en ik ben dalende
en dat doet me niets. Ik heb in de functie die ik
uitoefen op dit moment geen macht en daar
moet ik het ook niet van hebben.”
De tijd van het potverteren?
“Toen Duisenberg afscheid nam als minister van
financiën, was er een heel gematigd financieringstekort. De echte stijging die heeft zich daarna explosief ontwikkeld in die overgang van het
kabinet Den Uyl naar het kabinet Van Agt.
Hoe druk bent u met al die nevenactiviteiten?
“Ik heb een normale werkweek. Ik kom uit een
christelijk boerengezin uit Harkstede, gemeente
Slochteren. Over het algemeen zijn Groninger
boeren liberaal, de arbeiders waren communistisch. De klassieke klassenstrijd heeft zich daar
afgespeeld. En ik was letterlijk en figuurlijk niet
gebouwd voor het werk op de boerderij. En
daarbij komt: ik was de tweede zoon.”
Maar voor die overgang had u al notities
geschreven dat de verzorgingsstaat zoals
die in de jaren zestig en zeventig was
vormgegeven, niet was vol te houden.
“Dat klopt. Ik heb in 1981 als fractievoorzitter
bij de algemene beschouwingen van het kortstondige kabinet waaraan de PvdA deel nam,
een verhaal gehouden dat de verzorgingsstaat
zijn grenzen heeft bereikt. We moeten keuzes
maken en mijn grote vrees was dat als die keuzes uitblijven, dat er dan wordt ingegrepen ten
koste van de mensen die het echt niet kunnen
hebben en dat is ook gebeurd.”
U studeerde in Groningen op de sociale academie. Hoe belandde u in de jaren zestig in
Hengelo?
“Via een advertentie. Het was een tijd waarin
voor afgestudeerden aan de sociale academie
weinig werk was en hier in Hengelo was een
mogelijkheid. Ik heb eerst gewerkt in het buurthuis ‘Het Lansink’ als buurthuisleider. En van
daaruit werd ik betrokken bij het vormingswerk
werkende jongeren, wat later het project ‘De
Baag’ werd. We begonnen heel klein, maar we
eindigden later als een van de grootste instellingen van Nederland op dit gebied. We hadden
de steun van de Twentse industrie, die hadden
prachtige eigen bedrijfsscholen die meewerkten.
Als ik er op terugkijk: onderwijs, vorming, iets
doen met jonge mensen in ontwikkeling, dat is
een fantastisch project. Met mensen door een
leerervaring heen gaan en zien dat je vandaag
iets kunt wat je gisteren niet kon, dat is een van
de meest boeiende dingen. Ik kijk erop terug als
één van de mooiste, meest inspirerende periodes van mijn leven.”
U werd in 1966 lid van de Hengelose
gemeenteraad. Toen de crisis in de textiel,
Twentevisie 09/2004
U heeft nu een aantal commissariaten in
het bedrijfsleven. Dat is voor veel traditionele socialisten moeilijk te begrijpen. Kok
kreeg onlangs bergen kritiek.
“Ten onrechte. Je kunt wel voortdurend met de
rug naar instituten als raden van commissarissen, besturen van alle mogelijke maatschappelijke organisaties gaan staan, maar daar worden
wel de keuzes gemaakt, daar worden wel beslissingen genomen. Daar moet je bij willen zijn.”
Dat is wat anders. Kok heeft als premier
zich uitgelaten over de zelfverrijking van
een aantal ondernemers. Als commissaris
bij de ING keurde hij dat vervolgens goed.
“Dat hij als verantwoordelijk politicus oproept
tot matiging in inkomensontwikkeling en met
name dat beroep doet op de hoogste inkomens,
dat is één kant. Op het moment dat hij verantwoordelijkheid neemt in een bedrijf, daar zit de
paradox. Dan moet hij ook mensen hebben die
in verband met die internationale slag die er
gaande is op velerlei terrein, capabel zijn en
daar in mee kunnen gaan.”
U had hetzelfde gedaan als Kok?
“Ik denk dat ik niet veel anders gekund zou hebben dan Kok. Hier gelden de wetten van de
markt en je krijgt die mensen of je krijgt ze niet.”
U was ook blijven zitten?
“Ja, want als je daar gaat zitten, dan weet je dat
dit de consequenties zijn. Dat betekent niet dat
je daarmee zegt dat je het er mee eens bent of
dat je daar een voorstander van bent, in tegendeel. Maar ik ben er ook geen voorstander van
dat op het voetbalveld miljoenen verdiend worden en dat gebeurt zelfs met de instemming van
een groot publiek. Ik zou wel willen dat de top
van bedrijven veel kritischer is op zichzelf en
dat niet voortdurend een discussie van buitenaf gevoerd hoeft te worden.”
Ik begrijp uw standpunt, want u heeft zelf
als commissaris het salaris van NS-directeur Veenman goedgekeurd. U komt zelf uit
de tijd waarin we uitgingen van het goede
in elk mens. Dan moet u anno 2004 toch
een teleurgesteld man zijn?
“Teleurstelling is er, maar je kunt ook andere
kanten zien. Er is tegenwoordig een veel grotere verscheidenheid in het cultureel aanbod.
Mensen kunnen overal naar toe. Er is een popularisering van de literatuur, van de tijdschriften, kranten, kortom de differentiatie is veel
groter dan toentertijd.”
Maar tegelijkertijd is er voor mensen die
zorg nodig hebben onvoldoende plek,
moeten we bezuinigen op allerlei basisvoorzieningen en voelen heel veel mensen
zich door maatregelen van het kabinet
getroffen.
“Nu worden weer de fundamenten gelegd, als de
linkse politiek dat tenminste goed invult voor de
komende tijd, voor een ander beleid. Dat gaat met
golven. Het is niet zo in de democratie dat er een
rechte lijn is vanuit een bepaald gezichtspunt. Ik
vind dat het paarse kabinet een aantal maatregelen heeft genomen voor de meest kwetsbaren in
de samenleving. Zoals de voorzieningen in de
gezondheidszorg en in het onderwijs. Nu waait de
wind weer even anders. Er is ook terecht tegen
dat soort dingen veel verzet. Ik was op 2 oktober
niet op het Museumplein, maar ik stond er wel
achter. Ik denk wel eens ‘rechts heeft het thema
van een maakbare samenleving overgenomen’.
Kijk maar eens hoe er gediscussieerd wordt en
hoe dat verzet oproept.”
U bent beschikbaar voor een volgend kabinet
met de PvdA?
“Nee, maar het zou geen kwaad kunnen dat in
de fractie van de PvdA meer ervaring komt. Ik
vind dat de wisseling bij de laatste twee verkiezingen ten koste is gegaan van ervaring.” ■
19
Hoe TerZake is ùw reclame?
Uw reclame verdient TerZake. Bel Simone Damhof, Susanne Vedder of Lex Nijhuis, telefoon (074) 250 65 22 - www.komTerZake.nl
Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl
column | juridisch gezien
De poortwachter
Haast ongemerkt heef zich in de afgelopen
jaren een aardverschuiving in arbeidsrechtland voorgedaan. Het risico van ziekte lag
altijd bij de werknemer maar is gaandeweg
voornamelijk bij de werkgever komen te
liggen. De gevolgen voor werkgevers zijn
aanzienlijk; financieel maar ook organisatorisch. Het is daarom opmerkelijk dat de
verschuiving zonder veel discussie heeft
plaatsgevonden.
Sinds 1 januari 2004 is de werkgever gedurende twee jaar verantwoordelijk voor het grootste
gedeelte van het salaris van een zieke werknemer. De gedachte daarachter is dat werkgevers
zich meer dan voorheen gaan inspannen om
een werknemer binnen of buiten het bedrijf te
reïntegreren. De financiële gevolgen hebben
maar weinig effect gehad omdat de meeste
werkgevers deze loonkosten hebben verzekerd.
Ze betalen weliswaar premie maar dat is al
gauw een gewone post onder het kopje verzekeringen. Weinig werkgevers realiseren zich dat
de financiële verplichtingen ook na die twee
jaar kunnen blijven voortduren.
Loonbetalingsverplichting
Een werknemer die langer dan twee jaar ziek
dreigt te blijven, vraagt bij de uitkerende
instantie, het UWV, een WAO-uitkering aan. Het
UWV beoordeelt niet alleen of de werknemer
recht heeft op een uitkering maar ook of de
werkgever aan zijn reïntegratieverplichtingen
heeft voldaan. Als dat niet het geval is, dan kan
de loonbetalingsverplichting worden verlengd.
Bij de beoordeling gaat het niet alleen om de
vraag of de werkgever het nodige heeft gedaan,
maar ook of alles netjes is vastgelegd en tijdig
wordt opgestuurd. Dit laatste blijkt vooral voor
kleinere werkgevers een probleem te zijn. Zo
stuurde een relatie de stukken twee dagen te
laat naar het UWV en moest vervolgens het
salaris nog vier maanden langer doorbetalen.
Doorgaans betaalt de verzekeringsmaatschappij
na twee jaar niet meer. De financiële gevolgen
zijn dan aanzienlijk.
De Arbo-dienst
Elke werkgever is verplicht aangesloten bij een
Arbo-dienst. De bedoeling is dat de Arbo-dienst
de werkgever en de werknemer adviseert.
Helaas verloopt de samenwerking met de
arbeidsdienst vaak moeizaam. De belangrijkste
Twentevisie 09/2004
oorzaak ligt in de verkeerde verwachting die
bestaat over de functie van de Arbo-dienst. Een
werkgever denkt dat de Arbo-dienst hem adviseert en actief ondersteunt bij de reïntegratie.
De Arbo-arts stelt slechts vast of een werknemer nog arbeidsongeschikt is. Als de werknemer weer wat hersteld is, geeft de Arbo-arts aan
dat partijen samen moeten kijken naar passend
werk. Dat is te doen als het een bedrijf van
enige omvang betreft. Verder moet het duidelijk
zijn wat de werknemer nog kan doen. Dit laatste is soms moeilijk als er sprake is van psychische klachten of van een sluimerend arbeidsconflict. De werkgever kan het idee hebben dat
een werknemer niet meewerkt aan de reïntegratie en hij wil van de Arbo-arts precies horen
wat de werknemer wel of niet kan. De arts vindt
dit echter de verantwoordelijkheid van de werknemer en de werkgever.
Wat te doen
Veel werkgevers zijn niet voorbereid. Ze gaan
pas bekijken wat ze moeten doen als een werknemer langdurig ziek lijkt te worden. U behoort
natuurlijk niet tot deze groep. Toch is het
belangrijk om regelmatig te kijken of uw werknemers weten wat zij moeten doen als zij ziek
worden. Wie is binnen uw bedrijf verantwoordelijk voor het poortwachterstraject en weet die
medewerker wat hij moet doen? Nodig
desnoods de Arbo-dienst uit om binnen uw
bedrijf voorlichting te geven. Dat voorkomt dat
u aan het eind van een traject wellicht een
advocaat nodig heeft.
■
Een bijkomend probleem is dat de meeste
bedrijven een minimumovereenkomst met hun
Arbo-dienst sluiten. Elke activiteit van de Arbodienst moet vervolgens betaald worden. Het is
belangrijk om regelmatig het contract met de
Arbo-dienst te bekijken en uzelf de vraag te
stellen of dit contract nog aan uw wensen voldoet. Het is tenminste even belangrijk dat u met
de Arbo-dienst praat voordat u een overeenkomst sluit. Vraag wat ze te bieden hebben en
tegen welke prijs. Ga niet af op de mooie radioreclames waarin alle Arbo-diensten u de hemel
beloven.
Verantwoordelijkheid werknemer
Een werknemer is verplicht mee te werken aan
zijn reïntegratie. Dit lijkt vanzelfsprekend maar
zeker als er sprake is van een sluimerend
arbeidsconflict kan dit problemen geven. Als
een werknemer zich niet aan de controlevoorschriften houdt, kan de loonbetaling worden
opgeschort. De werknemer kan in de regel niet
op staande voet worden ontslagen. Als een
werknemer blijft weigeren mee te werken aan
de reïntegratie, bestaat de mogelijkheid een
ontslagvergunning bij het CWI aan te vragen
(na twee jaar ziekte) of eerder de kantonrechter
vragen de arbeidsovereenkomst te beëindigen.
Dit gebeurt niet zo vaak maar uit de schaarse
uitspraken die er zijn, blijkt dat de weigerachtige opstelling van de werknemer een voor hem
negatief gevolg heeft. Hij zal een lagere of
helemaal geen vergoeding krijgen.
S.H.G. Swennen
arbeidsrechtadvocaat
21
Computer SOS staat voor het tweede jaar op rij in de Deloitte Fast 50
interview | computer sos
Wegens succes geprolongeerd
(door Chris Wolters) “Tussen het algemene
beeld van de ICT-branche en de prestaties
van individuele bedrijven gaapt een groot
gat.” Victor Jan Leurs, directeur van Computer SOS in Enschede, windt er geen doekjes om. “Het imago van ICT-branche is nog
steeds dat van snelle veelverdieners in
designkantoren. We verdienen een goede
boterham, zeker, maar daar moeten we gewoon hard voor werken bij Computer SOS.”
Dat harde werken heeft succes opgeleverd: het
Enschedese bedrijf staat voor het tweede jaar op
rij in de Deloitte Fast 50, de ranglijst van de
vijftig snelst groeiende bedrijven in Nederland;
in een branche waar de concurrentie moordend
is en kritische klanten de leveranciers de duimschroeven stevig aandraaien als het gaat om de
prijs en te leveren diensten. “De cowboyjaren
liggen inmiddels ruim achter ons, de diepe
recessie in de branche na het barsten van de
beursbel ook. Goede bedrijfsresultaten zijn weer
gewoon realiseerbaar.” Leurs behaalde in de
afgelopen jaren een omzetgroei van 972%...
‘De cowboyjaren liggen ruim
achter ons, de diepe
recessie in de branche ook’
Victor Jan Leurs (33) startte zijn loopbaan tien
jaar geleden als manager new business bij uitzendbureau ‘In Person’. Toen Leurs daar aantrad
was er 1 vestiging met 15 medewerkers, bij zijn
vertrek telde het bedrijf 45 vestigingen met 130
medewerkers. De toen 28-jarige Leurs kreeg
eind 1999 ‘an offer you can’t refuse’: directeur
worden bij Computer SOS. Hetzelfde liedje: op
1 januari 2000 begon Leurs met 3 personeelsleden en een omzet van drie ton (in euro’s). Op
dit moment telt Computer SOS 35 personeelsleden met een omzet van een slordige 6 miljoen.
De hoge notering in de Fast 50 van Deloitte
legt het bedrijf geen windeieren. “Het is een
erkenning dat we als team de juiste lijn, de
goede strategie te pakken hebben. De race levert
stapels open sollicitaties op en regelmatig spontane aanmelding van nieuwe klanten.”
Service kan beter
Victor Jan Leurs van Computer SOS zag zijn omzet in de afgelopen jaren stijgen met 972%.
“ICT is onderdeel van het bedrijfsproces, dus moet je dat in je plannen meenemen, in je
visie op de komende jaren.”
Twentevisie 09/2004
“Ons uitgangspunt is: als klanten moeten kiezen, dan moet je er alles aan doen om ze voor
Computer SOS te laten kiezen,” stelt Leurs.
“Niet door prijsstunten, maar door kosten op 
23
Ze hebben
ons concept
gekopieerd.
Xerox Document House Noord
gaat vanaf 1 november 2004 verder onder de naam Gedon Groep Xerox.
Onder het motto ‘de beste merken werken nog beter voor u als er een naam achter staat’
bedient Gedon voortaan vanuit Almelo en Groningen met circa 75 specialisten de markt in
Noord- en Oost-Nederland. Het efficiënt inrichten van de complete documenten- en informatiestroom binnen organisaties wordt alsmaar belangrijker. Klanten vragen niet meer om een
machine, maar om een doordachte oplossing met lange adem. Door deze schaalvergroting
kan Gedon daar vanaf 1 november 2004 nog beter op inspelen.
De beste merken werken nog beter voor u als er een naam achter staat.
Gedon Groep Twentepoort Oost 12 7609 RG Almelo Tel: 0546 - 80 40 20 Fax: 0546 - 80 40 30 E-mail: info@ gedon.nl www.gedon.nl
Kieler Bocht 15 9723 JA Groningen Tel: 0900 - 1234500 Fax: 0900 - 1234000 E-mail: info@ xdirect.nl www.xdirect.nl
SUPPLIES
interview | computer sos
termijn transparant te maken, door aanwijsbaar
beter te zijn dan de concurrentie en door
begrippen als service inhoud te geven.” Een
onderzoek van Blauw Research voor T-Mobile
onder 550 Nederlanders tussen de 18 en 55 jaar
geeft aan dat ruim de helft van de ondervraagden de service van Nederlandse bedrijven
ondermaats vindt. “Dat geeft inderdaad te denken. Dienstverlening zit in onze bedrijfsnaam:
Service On Site. Service is in de loop van de
jaren veel meer geworden dan snel problemen
ter plekke oplossen. Service is ook klanten
andere mogelijkheden durven voorhouden. Het
lef hebben om vastomlijnde ideeën van de klant
tegen het licht te houden en andere, betere en
ook regelmatig goedkopere oplossingen aan te
bieden.” Dat is dan toch prijsvechten, alleen in
een iets verfijndere vorm? “Nee, dat is het niet.
We besteden gewoon meer aandacht aan onze
klanten. Bewezen is dat veel klanten de relatie
met een leverancier voor gezien houden als het
gevoel ontstaat dat er te weinig aandacht is. Dat
los je niet op met exclusieve partijtjes of luxueuze relatiegeschenken.”
Voorbereiding op verrassingen
In de jaren zeventig van de vorige eeuw stelde
de Amerikaanse econoom Russel Ackoff dat
onverwachte economische recessies een symptoom zijn van het probleem dat de huidige ontwikkelingen zo snel gaan dat we niet meer kunnen leren van fouten. Dat geldt zeker in de
ICT-wereld waar kennis en innovatie in een
steeds steilere curve naar boven terecht zijn
gekomen. “De snelheid waarmee ideeën zich tot
praktijk ontwikkelen is bijna onvoorstelbaar.
Techniek van morgen is gisteren al verouderd.
Tijd om een oordeel te vormen over praktische
bruikbaarheid, over gebruiksduur van hard- en
software is inderdaad schaars. Wij nemen
bewust de tijd om ontwikkelingen op te sporen,
te bekijken en na te gaan wat de consequenties
kunnen zijn. Op die manier voorkom je dat je
plotseling wordt ingehaald door de feiten. We
hebben een medewerker vrijgemaakt om diep in
projecten te duiken, grondig mogelijkheden af
te wegen en op basis daarvan praktische voorstellen te doen.”
Minder is meer
In de reclame staat het begrip full-service al
enige tijd ter discussie. Alle specialismen onder
een dak betekent niet alleen een voortdurende
jacht op kennis en ervaring, maar ook een kostenpost. Duurbetaalde specialisten die voortdurend drukken op de kosten. Dat lijkt ook in de
ICT een heikel onderwerp. Hoe houd je je overeind in een klimaat waarin bedrijven elkaar
hardhandig proberen te verdringen? “Door keuzes te maken en je daaraan te houden. Wij ontwerpen, leveren, implementeren en beheren
netwerken. Niet meer en niet minder. De verleiding om overal een graantje van mee te pikken
is groot. Toch zien we daar bewust van af.
Twentevisie 09/2004
Leurs:”Ons uitgangspunt is: als klanten moeten kiezen, dan moet je er alles aan doen om ze
voor Computer SOS te laten kiezen.”
Minder is in dit geval meer. Ontwerpen, leveren,
implementeren en beheren van netwerken, dat
is onze core-business. Natuurlijk krijgen we
vragen die buiten onze core-competence liggen.
Dan moet je een beroep kunnen doen op strategische partners. Die hebben we. De kracht ligt
in samenwerking met behoud van de eigen verantwoordelijkheden.”
Meer dan technologie
Het bedrijfsleven heeft in de afgelopen periode
rigoureus gesneden in de kosten en hard gewerkt
aan het opvoeren van de efficiency. Analistenbureau Gartner sprak in maart van dit jaar de
verwachting uit dat investeringen in ICT dit jaar
weer licht (+ 1.2%) zouden gaan stijgen. Het
bureau baseerde zijn voorspelling op een onderzoek onder een kleine zeshonderd CIO’s. Gartnertopman Michael D. Fleisher haastte zich wel om
te zeggen dat bedrijven zeer voorzichtig blijven
met investeren in ICT. ‘Technologie mag dan
terug zijn op de agenda van het management,
maar kostenbesparing staat er ook nog steeds op.
De prioriteit voor de CIO ligt nog steeds bij het
ondersteunen van de dagelijkse business’, zo viel
te lezen in de Automatiseringsgids. “Bedrijven
durven zich weer te storten op prognoses.
Investeren in ICT maakt lang niet altijd integraal
onderdeel uit van de plannenmakerij en dat terwijl ICT meer is dan techniek, het is een wezenlijk onderdeel van het bedrijfsproces. Daar verdiepen we ons in, onze mensen durven klanten
daar mee te confronteren. Dat verwacht men
ook, tegengas, voor een beter resultaat en een
concrete invulling van een partnership.”
De recessie voorbij
Tegelijk met voorzichtige tekenen van herstel
dienen zich grote veranderingen in de ICTbranche aan: offshoring. Die term staat voor het
verplaatsen van bepaalde activiteiten naar lagelonenlanden of in iets andere bewoordingen
‘het onderbrengen van activiteiten op plaatsen
waar deze het best kunnen worden uitgevoerd.’
Dat betekent volgens kenners overigens dat
consultancy, business development en bepaalde delivery centers juist daarom in Nederland
kunnen blijven of zelfs hierheen komen.
“Offshoring biedt kansen, zeker, maar alleen als
je door schaalgrootte op de wereldmarkt meer
kunt bieden dan de concurrentie. Dat is voor
Computer SOS op dit moment nog niet aan de
orde. Wel houden we de ontwikkelingen en
ervaringen scherp in de gaten. Voorlopig is
onze blik echter gericht op zaken die wat dichter bij ons staan: outsourcing en detachering.
De persoonlijke benadering is het uitgangspunt,
betaalbare oplossingen en optimaal gebruik van
de apparatuur het doel. Wij doen de netwerken,
dan kunnen applicatiebeheerders bij de klant
zich volledig storten op de toepassingen. Laat
iedereen doen waar hij of zij goed in is.” Die
benadering blijkt succes te sorteren en wordt
vooralsnog wegens succes geprolongeerd.” ■
25
“Jij laat je erg professioneel adviseren. Zeker zo’n groot bureau...?”
“Nou nee, kwaliteit hier uit de regio.”
U wilt de beste ondersteuning in accountancy, fiscale dienstverlening of
Almelo:Twentelaan 5, (0546) 811361
personeelsvraagstukken. Maar wel graag binnen handbereik en op persoon-
Deventer: Singel 24, (0570) 640777
lijke wijze. Vertrouw dan op een goede bekende: Eshuis Accountants en
Enschede: Institutenweg 4, (053) 4315565
Belastingadviseurs. Adviseurs voor het regionale midden- en kleinbedrijf
Hengelo: Demmersweg 86, (074) 2914569
en zowel zakelijk als persoonlijk betrokken. Met brede dienstverlening,
Oldenzaal: Eektestraat 8, (0541) 533522
ook als het gaat om bedrijfseconomisch advies of de inrichting van uw
administratieve organisatie. Kom langs voor een persoonlijke kennismaking
of vraag ons een afspraak met u te maken via www.eshuis.com.
PER SALDO PERSOONLIJKER
ACTUEEL AANBOD BEDRIJFS ONROEREND GOED IN TWENTE
■
■
■
■
■
■
■
■
■
TE HUUR/TE KOOP
■
■
■
■
■
■
TE HUUR
■
■
■
■
■
ENSCHEDE - Potsweg 1
circa 75 m2 winkelruimte
archief op de verdieping
hoek Voortsweg-Potsweg
evt. is de reeds 10 jaar bestaande
succesvolle golfshop ter
overname
■ koopsom: in overleg
■ Post Jr. Bedrijfsmakelaars, Enschede (053) 434 00 38
TE KOOP
■
■
■
■
■
■
■
■
■
TE HUUR/TE KOOP
ENSCHEDE - Euregioweg ong. - bedrijventerrein
multifunctionele bedrijfsunits
in twee hoofdgebouwen
7 units beschikbaar
units vanaf 175 m2 b.v.o.
casco indeling
aanvaarding in overleg
huurprijs / koopsom op aanvraag
Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars, Enschede (053) 485 22 44
■
■
■
■
■
ENSCHEDE - Euregioweg ong.
14 bedrijfsunits
grootte van 96 m2 tot 126 m2
goed bereikbaar
bij entree Euregio
Bedrijvenpark
■ koopsommen vanaf
€ 84.000,- von + BTW
■ Post Jr. Bedrijfsmakelaars, Enschede (053) 434 00 38
TE KOOP
■
■
■
■
■
■
■
■
■
TE HUUR/TE KOOP
OOTMARSUM - De Mors 33 - industrieterrein
bedrijfsruimte met kantoren
parkeergel. op eigen terrein
perceelsgrootte 3.140 m2
aanvaarding in overleg
hal 1: 725 m2 bedr., 205 m2 kant.
hal 2: 2.135 m2 bedrijfsruimte
huur € 70.000,- p.j. / koop € 635,Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars, Enschede (053) 485 22 44
■
■
■
■
■
TE HUUR
■
■
■
■
■
■
■
■
■
ENSCHEDE - Winkelcentrum Zuidmolen
zeer representatieve winkelunits
pal tegenover Holland Casino
groot aantal ‘trekkers’
in units vanaf ca 200 m2
parkeergel. in parkeergarage
aanvaarding per direct
huurprijs: € 225,- per m2 p.j.
ten Hag Groep, Enschede (053) 850 60 70
HENGELO - Aquamarijnstraat 55 - achter MAKRO
bedrijfsruimte en kantoorruimte
3490 m2 vloeroppervlakte
kan onderverdeeld in 4 units
Unieke locatie aan A35
Ruime parkeergelegenheden
Prijzen n.o.t.k.
Informatie Zadelhoff
Mees van den Brink, Haaksbergen (053) 572 87 85
ENSCHEDE - Gronausestraat 39
markante kantoorvilla
ca. 210 m2
op zichtlokatie aan invalsweg
gelegen op de hoek
Gronausestraat, Oostveenweg
en Marthalaan
■ huurprijs: € 25.000,- p.jr. + BTW
■ Post Jr. Bedrijfsmakelaars te Enschede (053) 434 00 38
RIJSSEN - Nijverdalseweg 143- bedrijvenpark
ruimtes beschikbaar vanaf 50 m2
representatief kantorengebouw
bedrijfsverzamelgebouw
afwerkingniveau hoog
incl.wand- en plafondafwerking,
installaties, sanitair en verlichting
■ huurprijs: op aanvraag
■ Thoma makelaars, Rijssen (0548) 54 00 45
TE HUUR
■
■
■
■
■
■
■
■
■
RIJSSEN - Boomkamp 2
representatieve kantoorvilla
voldoende parkeerplaatsen
hartje centrum
statige uitstraling
oppervlakte bedraagt 275 m2 BVO.
vraagprijs: € 350.000,- k.k.
huurprijs: € 30.000,- per jaar
Thoma makelaars, Rijssen (0548) 54 00 45
TE HUUR/TE KOOP
■
■
■
■
■
ALMELO - Wierdensestraat 22C
kantoorverdieping
ca. 360 m2 vloeroppervlakte
gelegen in centrum
8 parkeerplaatsen op eigen
terrein
■ huur € 40.100,- per jaar
■ aanvaarding per direct
■ Kamphuis Bedrijfsmakelaars, Almelo (0546) 86 91 11
TE HUUR
■
■
■
■
■
■
■
■
■
HOLTEN - Keizersweg 28
luxe kantoorruimte
nabij het centrum
parkeerplaatsen op eigen terrein
150 m2 kantoorruimte beg. grond
150 m2 overige ruimtes in souter.
goed onderhouden
huurprijs: op aanvraag
Thoma makelaars, Rijssen (0548) 54 00 45
TE HUUR
■
■
■
■
■
TE HUUR
ALMELO - Twentepoort Oost 3A
kantoorgebouw
oppervlakte 1535 m2
gelegen bij de A35
45 parkeerplaatsen ter
beschikking € 200,- p.p. + BTW
■ huur € 127,50 per m2 p. j. + BTW
■ aanvaarding per direct
■ Kamphuis Bedrijfsmakelaars, Almelo (0546) 86 91 11
Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl
column | vastgoed
De waarde van garanties
Bij het sluiten van een huurovereenkomst is
het sinds jaar en dag gebruikelijk dat een
huurder een bankgarantie stelt ter meerdere zekerheid voor de nakoming van zijn
verplichtingen jegens verhuurder.
Nieuwe ontwikkelingen echter vereisen dat verhuurders zorgvuldiger moeten omgaan met
garanties. In toenemende mate wordt door verhuurders genoegen genomen met concerngaranties. Maar bij faillissement van een dochtermaatschappij blijkt de concerngarantie vaak
geen echte garantie te zijn.
De doorsnee huurovereenkomst voor commerciële ruimte duurt doorgaans vijf tot tien jaar,
al dan niet met een verlenging. De belegger/
verhuurder weet zich aldus voor een langere
periode verzekerd van een bepaald rendement
op zijn investering. Mits hij maar aan zijn twee
kernverplichtingen voldoet, het verschaffen van
het huurgenot en het zonodig verhelpen van
gebreken. Dat gaat goed zolang ook de huurder
maar aan zijn kernverplichting blijft voldoen, te
weten het betalen van de verschuldigde huur.
Helaas is dat laatste in deze tijden geen automatisme meer. Het aantal faillissementen in
2003 lag hoger dan ooit tevoren. Onder de faillieten bevindt zich natuurlijk ook een aanzienlijk aantal huurders van commerciële ruimte.
Bankgaranties
Niet alle huurders zijn bereid om een bankgarantie te stellen. Aan een bankgarantie zijn
immers kosten verbonden en bovendien wordt
hierdoor beslag gelegd op een deel van de
beschikbare kredietruimte. Voor de verhuurder
kleeft aan een bankgarantie het nadeel dat deze
meestal in omvang beperkt is tot drie maanden
huur, terwijl zijn schade vele malen groter kan
zijn als zijn huurder in de problemen komt.
Bovendien bevat de standaard ROZ-bankgarantie weliswaar een paragraaf over vergoeding
van schade bij faillissement, maar die is alleen
van toepassing als de opzegging ex artikel 39
Fw wordt gedaan door de curator en niet als de
verhuurder zelf gebruikmaakt van zijn recht om
de overeenkomst op te zeggen. Verhuurders dienen zich daarom te bezinnen voordat zij zelf
het initiatief tot huurbeëindiging nemen, ook
omdat in dat geval de failliete huurder na de
drie maanden aanspraak op ontruimingsbescherming kan maken (zolang er betaald wordt).
Twentevisie 09/2004
Beter is het om na faillissement direct de curator aan te schrijven en de navolgende punten in
acht te nemen:
1) hem erop te wijzen dat de huur vanaf de
faillissementsdatum als boedelschuld geldt;
2) hem te vragen of hij gebruik maakt van de
opzegmogelijkheid ex artikel 39 Fw en in
het ontkennende geval of hij de huurbetalingen vanaf datum faillissement kan
garanderen;
3) hem aansprakelijk te houden voor het geval
hij de huurovereenkomst laat voortduren
zonder dat de boedel over middelen beschikt
om de huur te voldoen.
Meestal is dat voldoende om een opzegging
door de curator uit te lokken. Blijft het beoogde
effect uit zonder dat de huur wordt voldaan dan
kan ook nog overwogen worden als extra drukmiddel om bijvoorbeeld de levering van elektriciteit te staken. Onder het motto ‘wie niet
betaalt...’
Concerngaranties
Een gulden middenweg lijkt de concerngarantie te zijn, waarbij de moedervennootschap alle
verplichtingen van de hurende dochter garandeert. Meestal wordt daartoe in de overeenkomst een bepaling met de volgende strekking
opgenomen: ‘moeder bv garandeert de nakoming van alle verplichtingen van dochter bv
onder deze overeenkomst, ten blijke waarvan zij
deze ondertekent’. Deze constructie wordt in de
praktijk veelvuldig toegepast bij verhuur aan
een vennootschap behorend tot een buitenlands
concern. Daarbij liggen in de praktijk voor de
verhuurder een paar gevaren op de loer. De verhuurder moet zich realiseren dat als het er op
aankomt hij zijn geld zal moeten halen in het
(buiten)land waar de moeder gevestigd is, aannemende dat die moeder geen bezittingen in
Nederland heeft. Dat hoeft geen probleem te
zijn, mits er maar een verdrag bestaat met dat
desbetreffende land dat vonnissen gewezen in
het ene land erkend worden in het andere en
vice versa.
Een ander probleem is dat bij de tekst van de
concerngarantie, bijvoorbeeld zoals hiervoor
aangegeven, geen rekening wordt gehouden
met artikel 39 faillissementswet (Fw). Daarin is
bepaald dat bij faillissement van de huurder
beide partijen het recht hebben de huurovereenkomst op te zeggen met een opzegtermijn van
maximaal drie maanden, ongeacht wat in de
huurovereenkomst daarover is afgesproken. Het
eerste dat een curator na zijn benoeming doorgaans doet is het opzeggen van alle lopende
(huur)overeenkomsten. Na die drie maanden
eindigt de huurovereenkomst en daarmee de
betalingsverplichting van de huurder, maar dus
ook de garantieverplichting van de moeder. Als
er geen lopende verplichtingen meer zijn, valt
er immers ook niets meer te garanderen. De verhuurder blijft achter met een leeg pand en met
een contract dat normaal gesproken nog jaren
zou lopen maar door het faillissement van zijn
huurder niets meer waard is. Naar zijn beoogde rendement kan hij fluiten. Dat betekent dat
bij de formulering van de concerngarantie er
zorgvuldig op moet worden toegezien dat deze
ook betrekking heeft op alle schade die verhuurder lijdt als gevolg van ‘n voortijdig einde
van de huurovereenkomst vanwege faillissement. Alleen dan heeft een concerngarantie
daadwerkelijk toegevoegde waarde. Dat kan
overigens ook worden bereikt door de holding
garant en medehuurder te maken, zodat deze
tot nakoming kan worden aangesproken als de
dochter in gebreke blijft.
Buiten de standaard bank- en/of concerngarantie kunnen natuurlijk ook nog andersoortige
aanvullende zekerheden (o.a. een waarborgsom)
worden bedongen in de huurovereenkomst.
De moraal van het verhaal is echter dat verhuurders bij het aangaan van de huurovereenkomst
zorgvuldig moeten omgaan met bedongen zekerheden, zodat zij als de nood aan de man komt
daar ook daadwerkelijk wat aan hebben.
■
Edwin H. Mulder MRICS
Directeur/partner DTZ Zadelhoff
29
Zadelhoff Zakelijk
Te huur Wierdensestraat 33 Almelo
Te huur ‘De Bolder’, Hengelo
Het betreft in deze een herenhuis gelegen aan de
Wierdensestraat 33 te Almelo. De kantoorvilla beschikt over circa
200 m2 kantoorruimte, verdeeld over drie verdiepingen. De kantoorvilla is gelegen aan de Wierdensestraat 33 te Almelo. Het
centrale winkelgebied, het gerechtsgebouw, alsmede het centraal
NS- en busstation zijn gelegen op loopafstand. Separate entree,
sanitair, keukenblok incl. koelkast en afwasmachine, originele plafonds, vloerbedekking, c.v. installatie en een losse airco unit op de
begane grond.
Ca. 2000 m2 verhuurbaar oppervlak kantoor- en archiefruimte
gelegen in het gebouw ‘de Bolder’ te Hengelo. Het gebouw is
gelegen op de hoek van de Prinses Beatrixstraat en de Spoorstraat. Het betreft hier een markant gebouw welke prominent is
gelegen op stationslocatie. De kantoorruimten zijn te huur per
verdieping vanaf circa 480 m2. De kantoorruimten zijn o.a. voorzien van vloerbedekking, systeemwanden, systeemplafonds,
kabelgoten o/v bekabeling en centrale kantine/keuken voorziening. tot het gehuurde behoren ruim voldoende parkeerplaatsen
op eigen terrein.
Vloeroppervlak : totale verhuurbaar vloeroppervlak bedraagt
circa 200 m2.
Huurprijs
: € 22.500,00 per jaar.
Parkeren
: parkeren aan de openbare weg, er bestaat de
mogelijkheid parkeerplaatsen te huren achter
de villa.
Aanvaarding
: per direct
Vloeroppervlak : ca. 2.000 m2 op diverse verdiepingen
Huurprijs
: € 125,00 per m2 per jaar, te vermeerderen
met BTW
Parkeren
: circa 20 parkeerplaatsen op eigen terrein
Oplevering
: inclusief wanden, vloerbedekking en bekabeling
Aanvaarding : per direct
Te huur Marktplein 19 Borne
Te huur Cromhoffsbleekweg 138 Enschede
Op de beste plek van Borne is een winkelruimte voor de verhuur beschikbaar. In de omgeving zijn de volgende winkels
gehuisvest: Heijne Schoenen (gaat verder als Jan Schuurman
Schoenen), Intertoys, Echte Bakker Koehorst, Hema, Kruidvat,
Reinders Mode. De winkel kan ook zonder opslagruimte
gehuurd worden. De winkel is voorzien van o.a. een nieuwe
winkelpui, gas water en elektra aansluiting tot aan de meterkast
en de toegangspui is voorzien van automatische deuren.
Wegens verhuizing komt het object gelegen aan de Cromhoffsbleekweg 138 te Enschede voor de verhuur beschikbaar. Het object
is zeer gunstig gelegen ten opzicht van de invalswegen naar de
snelweg A35, alsmede naar het centrum van de stad Enschede.
Vloeroppervlak : ca. 185 m2 winkelruimte en de mogelijkheid
om uit breiden
Huurprijs
: € 30.000,00 per jaar, te vermeerderen
met BTW
Parkeren
: in de direct omgeving is er ruimvoldoende
gratis parkeergelegenheid
Aanvaarding
: in overleg
Het betreft een selectie uit ons
magazine Zadelhoff Zakelijk.
Voor meer informatie kunt u
uiteraard contact met ons opnemen.
: totaal ca. 2.035 m2, onderverdeeld in ca.
1.690 m2 kantoorruimte in twee lagen,
alsmede ca. 345 m2 opslagruimte. Het object
staat op een perceel van ca. 4.130 m2
Huurprijs
: € 142.500,00 per jaar te vermeerderen
met BTW
Parkeren
: 60 parkeerplaatsen op eigen terrein
Opleveringsniveau : verwarming middels CV radiatoren,
airconditioning en een hydraulische lift
Bereikbaarheid
: optimaal, gezien de nabijheid van de
invalswegen tot het centrum en de snelweg
Aanvaarding
: op korte termijn
Vloeroppervlak
053 4 300 900
actueel | vastgoed
Vastgoed transacties
Almelo
◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een particuliere belegger ca. 168 m2 kantoorruimte,
gelegen aan de Twentepoort Oost 3, verhuurd aan een bedrijf welke gespecialiseerd
is in de in- en export van kunststoffen
en moderne isolatie. De huurprijs bedraagt
€ 20.900,- per jaar, te vermeerderen met BTW.
◆ Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars
verkocht namens de eigenaar, Creyf’s Beheer,
600 m2 kantoorruimte aan de Zeearend 12.
De koper is Hendriksen Accountants. De
koopsom bedraagt € 650.000,-.
Enschede
◆ Post Jr. bedrijfsmakelaars bemiddelde
namens verkoper bij de verkoop van de kantoorvilla (ca. 285 m2)aan de Parkweg 55.
De villa is verkocht aan een tandartsenpraktijk voor naar verluidt € 520.000,- kk.
Zwijnenberg makelaars trad op namens
koper.
◆ Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars
heeft namens Feenstra Installatietechniek
180 m2 kantoorruimte, 225 m2 bedrijfsruimte en 1.200 m2 buitenterrein verkocht
aan de Gasfabriekstraat 25. De koper is
een woningbouwvereniging. De koopsom
bedraagt € 355.000,-.
◆ Op het terrein van het Roessingh aan de
Roessinghsbleekweg 169 heeft Arbo Unie
BV ca. 350 m2 kantoorruimte bijgehuurd in
het gebouw waarvan men al de gehele eerste
etage huurde. Het huurprijsniveau is niet
bekend gemaakt. DTZ Zadelhoff bemiddelde
bij deze transactie namens haar landelijke
opdrachtgever Arbo Unie BV.
◆ Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars
verhuurde namens de eigenaar, Emba
Enschede B.V., 70 m2 kantoorruimte en 260 m2
bedrijfsruimte, gelegen aan Het Wolbert 23.
De huurder is EcoSolutions. De huurprijs
bedraagt € 15.600,- per jaar, te vermeerderen
met BTW.
◆ Vervoersmaatschappij Connexxion heeft
haar terrein aan de Kottendijk en
Boddenkampstraat voor € 3,4 miljoen verkocht aan de gemeente. Dit betekent dat de
bussen plaats gaan maken voor woningen of
kantoren. Voor Connexxion moet voor 2007
een alternatieve locatie van ongeveer 6000 m2
binnen het singelgebied worden gevonden.
DTZ bemiddelde in deze transactie voor de
verkoper Connexxion.
Twentevisie 09/2004
Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars verhuurde 1.432 m2 kantoorruimte aan
de Deldenerstraat 26 te Hengelo. Huurder is MEE Twente. De jaarlijkse huurprijs
bedraagt € 218.680,-.
◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een bouwonderneming een stuk grond gelegen aan
de Chroomsteden ong. verhuurd aan
een productiebedrijf. De huurprijs bedraagt
€ 6.000,- per jaar, te vermeerderen met BTW.
Haaksbergen
◆ De winkel-/praktijkruimte gelegen aan
de Molenstraat 19 te Haaksbergen is per
1 januari 2005 door ten Hag bedrijfsmakelaars verhuurd aan Bodymed Nederland B.V.
Hengelo
◆ Namens NS Vastgoed heeft DTZ Zadelhoff,
collegiaal met ten Hag bedrijfsmakelaars,
ca. 100 m2 kantoorruimte verhuurd aan
Notariskantoor Ledeboer. Het betreft in deze
de begane grond van het middelste kantoorgebouw van de Heren van Twente aan het
Prins Bernhardplantsoen. Het huurprijsniveau heeft zich begeven omstreeks de
€ 130,- per m2/jaar, te vermeerderen met
BTW.
◆ Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars
verhuurde namens de eigenaar, een particuliere belegger, 1.432 m2 kantoorruimte
alsmede 26 parkeerplaatsen aan de Deldenerstraat 26. Huurder is MEE Twente. De
jaarlijkse huurprijs bedraagt € 218.680,-, te
vermeerderen met BTW. De huurtermijn
bedraagt 10 jaar.
◆ Droste Vastgoedontwikkeling BV heeft ten
behoeve van toekomstige herontwikkeling
het bestaande bankgebouw van de SNS Bank
aan de Drienerstraat 43 gekocht. Het gebouw met een oppervlakte van ca. 580 m2
blijft nog tot en met het einde van het jaar in
gebruik bij de SNS. De koopsom bedroeg ca.
€ 500.000,- k.k. DTZ Zadelhoff bracht deze
transactie tot stand namens haar landelijke
opdrachtgever de SNS Bank NV. DTZ is eveneens door de koper ingeschakeld voor de tijdelijke verhuur van de bank tot het moment
van herontwikkeling.
Oldenzaal
◆ Aan de Edisonstraat 9 is ca. 800 m2 bedrijfsruimte verhuurd. Schlichter Bedrijfsmakelaars Oldenzaal bracht deze transactie
tot stand namens haar opdrachtgever.
Namens NS Vastgoed heeft DTZ Zadelhoff,
collegiaal met ten Hag bedrijfsmakelaars,
ca. 100 m2 kantoorruimte verhuurd aan
Notariskantoor Ledeboer in het middelste
kantoorgebouw van de Heren van Twente
aan het Prins Bernhardplantsoen te
Hengelo.
31
Koninklijke Ten Cate is corporate partner van Johan Cruyff Foundation
‘Kunstgrastrapveldjes
in achterstandswijken’
(door Jan Medendorp) Johan Cruyff:
“Rommelen met een bal is toch altijd het
leukste wat er is. Dat noemen ze dan
straatvoetbal, maar straatvoetbal kan je op
straat doen, je kan het op het gras doen, je
kan eigenlijk overal voetballen als je dat
wilt.” Ten Cate is in het jubileumjaar 2004
corporate partner geworden Cruyff Courts.
“Wij hebben dat gedaan om het werk van
dochterbedrijf Thiolon te ondersteunen
zodat meer kunstgrasvelden kunnen worden aangelegd. De bijdrage van Ten Cate
Thiolon bestaat vooral uit materialen en
begeleiding bij de aanleg. Verder is overeengekomen dat ongeveer de helft van het
budget van Ten Cate wordt bestemd voor de
algemene doelstellingen van de Cruyff
Foundation die door de Foundation zelf
worden bepaald. Dat is dus gewoon een
geldelijke donatie,” aldus Loek de Vries,
bestuursvoorzitter van Ten Cate.
dation proberen daar wat aan te doen.” Cruyff
is met zijn Foundation begonnen omdat hij
dagelijks verzoeken ontving. “Elke keer komt er
iemand bij je: wil je dit voor mij doen, wil je dat
voor mij doen?” De naam Cruyff is in dat kader
een paar keer misbruikt. “Het lijkt wel of je geen
rechten heb als bekend persoon. Dan moet je
dus iets anders verzinnen.”
De zaak is nu omgedraaid. De Foundation
heeft een aantal doelstellingen en Cruyff hoeft
maar te kikken of andere sporters en bedrijven
zijn direct bereid hem te helpen. “Vertegenwoordiger van het zwemmen in de foundation
is Van den Hoogenband, van paardrijden
Dubbeldam, Van Grunsven. De hockeyers De
Nooijer, golf La Feber. Ik kan er ontstellend veel
Thiolon gaat samen met de Johan Cruyff
Foundation trapveldjes aanleggen in achterstandswijken. De projecten worden door de
Foundation geselecteerd. Cruyff Courts is een stimulans voor achterstandwijken om kinderen in
een veilige omgeving te laten sporten. Het onderhoud (en bewaking tegen vandalisme) wordt
gedaan door de buurt. Deze veldjes worden
geadopteerd door bekende voetballers en er worden toernooitjes gehouden. Tot nu toe zijn er twee
veldjes aangelegd (nog niet in Overijssel). “De
betrokkenheid van Ten Cate wordt mede gebruikt
om Cruyff Courts en de Foundation meer bekendheid te geven. Ten Cate is strategisch met het
thema sport verbonden, niet alleen via het kunstgras van Thiolon maar ook via het Sport &
Leisure instituut. Het is een goed gebruik om als
beursfonds een wat groter budget dan normaal te
reserveren voor maatschappelijke doelen. Wij
hebben met Cruyff afgesproken de Foundation
voorlopig voor drie jaar te ondersteunen.” De
Vries wil het bedrag dat er mee gemoeid is niet
noemen. “Het behoort na Heracles en voor de
military tot onze belangrijkste sponsorbijdrage.”
Sport is bedrijf
Cruyff: “Sport is het grootste bedrijf ter wereld,
als je het zo wilt noemen. Er zijn een heleboel
mensen die willen sporten, maar het niet kunnen. Hetzij dat er geen omstandigheden zijn,
hetzij dat ze mindervalide zijn. En wij als foun-
32
Loek de Vries, bestuursvoorzitter Ten Cate: “De Johan Cruyff Foundation hoort met Heracles en
de military tot onze belangrijkste sponsorbijdragen.”
Twentevisie 09/2004
maatschappelijk | johan cruyff
opnoemen en iedereen staat klaar om te helpen.
De respons is fantastisch, maar we zijn eigenlijk
pas net begonnen. Het bedrijfsleven, de mensen
die dus sponsering doen, die hebben een enorme interesse in sport. Maar die moeten dan ook
interesse hebben in sport van mindervaliden of
kansarmen.”
iedereen nakomt waar hij voor tekent. Over het
algemeen betalen wij het, dat wil zeggen de
foundation en iedereen die daar aan meewerkt,
zoals Ten Cate. En de gemeente moet zorgen
voor het onderhoud. Er wordt een hele lijst
opgesteld waar de gemeente zich aan moet
conformeren en doen ze dat niet, dan krijgen
ze het veldje niet.”
Cruyff Courts
Cruyff Courts is eigenlijk de vervanging van
het schoolplein, het is een soort veldje. Cruyff:
“Praat je over de voetbalcourts, dan weet je dat
Ten Cate daar het gras inlegt, dan heb je kunstgras. De bedoeling is dat elk veldje z’n eigen
wereldje wordt. Met de KNVB en de UEFA hebben we een bepaalde lijn uitgezet. Er komen
iets van honderd veldjes. Bij de aanleg moet de
hele omgeving betrokken worden, daarom
maken we ook hele scherpe regels, dat dus
Hoofdsponsor
Cruyff was niet alleen de beste Nederlandse
voetballer ooit door zijn fenomenale spelinzicht, zijn hoge handelingssnelheid en gave
traptechniek. Hij was al op jonge leeftijd een
van de leiders van zijn elftal en vierde ook als
coach bij Ajax en Barcelona bijzondere triomfen. Om dat te bereiken is meer nodig dan
pure voetbalkwaliteit en ongeëvenaard tactisch spelinzicht. Cruyff bezit een kwaliteit die
ook belangrijk is voor professionals die buiten
de kalklijnen hun werk doen: de gave van leiderschap. Die ervaring heeft ook Ten Cate.
“Cruyff was als voetballer en coach een goede
leider, omdat hij het beste uit zichzelf en zijn
omgeving wist te halen. Daarbij was hij over
een lange periode mateloos succesvol.” De
samenwerking met Cruyff en het sponsorschap bij Heracles hebben het voetbalgevoel
bij De Vries aangewakkerd. Hij wil dolgraag
dit jaar promoveren naar de eredivisie en hij
heeft Heracles al beloofd de bijdrage minimaal te verdubbelen. Met die aantekening dat
Ten Cate in vergelijking met andere hoofdsponsors in de eerste divisie al een van de
gulste sponsors is.
Slijmerds
Cruyff is door zijn opvallende taalgebruik en
de anekdotes die over hem bekend zijn een
dankbaar onderwerp. Oud-minister en voormalig McKinsey-consultant Pieter Winsemius
vertaalde de visie van Cruyff voor naar de
directiekamer. Hij schreef het boek ‘De beste
moet de leider zijn’, een ‘moetje’ voor elke
ondernemer en bestuurder. Sommige wetten
die op de grasmat gelden, gaan net zo goed op
voor andere professionals, vindt Winsemius.
De aanvoerdersband hoort bijvoorbeeld om de
arm van de beste speler. “Cruyff zegt ‘als je
tien minuten voor tijd 1-0 achter komt te
staan, dan gebeurt er iets met het team. Dan
zijn veel spelers geneigd alle ballen naar de
beste speler te spelen. Daarom moet dat degene zijn die de leiding op zich neemt’. In een
organisatie die onder druk komt te staan, is
dat niet anders.” In zulke situaties, of het nu
crisismanagement is of de hectische periode
rond de introductie van een nieuw product,
moet het formele en het natuurlijke leiderschap in één persoon verenigd zijn, schrijft
hij. Als het erom spant, moet de aanvoerder
zowel op het veld als in de directiekamer de
persoonlijkheid bezitten die maakt dat de rest
hem wil volgen.
(foto: Eric Brinkhorst)
‘Ten Cate is ook via het Sport &
Leisure instituut met
het thema sport verbonden ’
Johan Cruyff over zijn Foundation: “Praat je over de voetbalcourts, dan weet je dat Ten Cate daar
het gras inlegt, dan heb je kunstgras. De bedoeling is dat elk veldje z’n eigen wereldje wordt.”
Twentevisie 09/2004
De voetballer die zelf aan de basis stond van
de ontwikkeling van het totaalvoetbal is zijn
aanvallende visie altijd trouw gebleven. Cruyff
had als coach bovendien aandacht voor de
diverse rollen die een team sterk maken.
Sommige spelers functioneerden als mentor
voor aanstormend talent. Bovendien speelde
altijd een aantal kernspelers een rol bij het
bewaken van de discipline en de cultuur. Dat
kan een leider niet alleen. Cruyff: “Dan moet je
niet zeggen ‘ik neem mensen die minder weten
dan ik’. Nee, juist niet.” Zijn spelers en staf moeten hun vak beheersen, maar ook kritisch zijn.
“Aan slijmerds heb ik niets.”
■
33
De hapjes en drankjes werden aangeboden door Twentse Catering Groep en Twentevisie
Twee onzichtbare
reuzen te gast bij Memphis
Foto’s boven: de gasten van Memphis waren Herman Spenkelink van bouwonderneming Dura Vermeer, Wim van der Noordt van Payroll bedrijf Van
der Noordt en diens compagnon Karl van der Wel. Memphis kan blijkbaar niet kapot, opnieuw een volle bak in de TOS-lounge van het Arke Stadion.
34
impressie | memphis
Wim van der Noordt is met zijn moderne personeelsafdeling (zoals hij zijn
bedrijf ziet) inmiddels met 8500 werknemers de grootste werkgever van
het oosten des lands. Maar bijna niemand kent hem. En hij laat zich ook
niet graag kennen. Vandaar de grote drukte bij radiocafé Memphis. En die
mensen kwamen waarschijnlijk ook voor Herman Spenkelink, vicevoorzitter van de Raad van Bestuur van Dura Vermeer, die voor een nieuwe manier van offreren in de bouw pleit.
De komende opname van Memphis is gepland op dinsdag 30 november.
Dan zijn te gast de bedrijfsmakelaars Cor van Zadelhoff en Pim Polman.
Ook gaat het in dat programma over reizen met Louis Frankenhuis (OAD)
en Stephan van der Heiden (TUI) die nota bene hun werkzame verleden
precies bij de andere partij hebben doorgebracht. De opnamen vinden
vervolgens plaats op 4 januari, 1 februari, 1 maart, 21 maart, 3 mei en
31 mei tussen 17.00 en 18.00 uur. Alleen maart wijkt af: maandag
21 maart: Memphis wordt dan opgenomen tijdens het Twentevisie Event.
Als u in de toekomst graag automatisch (via e-mail) uitgenodigd wil
worden, kunt u zich aanmelden via www.twentevisie.nl.
Ton en Victor (foto’s boven) zijn de tot leven gebrachte symbolen van het eerste Twentevisie Event dat plaatsvindt op 21 maart 2005.
Ton is ondernemer en Victor de entertainer.
35
Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl
column | online strategie
Producten of diensten?
Met veel interesse volg ik de ICT-vakbladen. Met name de columns zetten je vaak
aan het denken. Met gewaagde prognoses
voor de toekomst, vernieuwende visies op
het kanaal en uitgesproken meningen over
waar ICT-bedrijven zich op toe moeten leggen geven ICT professionals hun mening
over de branche. Soms bewaar ik de artikelen. Niet omdat ik het er mee eens ben. Dat
is zelden het geval. Wel omdat ze vaak een
kern van waarheid hebben en je aan het
denken zetten. Ze dwingen je kritisch naar
jezelf te kijken.
Laatst kwam ik de artikelen weer tegen en bladerde ze even door. Eén ding viel me daarbij op,
de continue discussie over de rol van IT-bedrijven. Veel van die bedrijven zijn geen ‘dozenschuivers’ en geen zuivere dienstverleners.
Vlees nog vis, zeggen sommigen. Onzin, in mijn
ogen. Zoals in elke branche gaat het verkopen
van producten heel goed gepaard met een stuk
service, support en advies. Zo kun je oplossingen bieden waar een onderneming wat aan
heeft. Deze zogenaamde solutions providers zijn
heel goed in staat een specifieke vraag in de
markt te beantwoorden.
Producten of diensten?
Het managen van een gemengd bedrijf is volgens sommige geleerden erg lastig en op den
duur totaal onmogelijk. Zij zien solutions providers als ‘stuck in the middle’ en hebben weinig overlevingskansen, zij moeten kiezen voor
een productorganisatie of voor een capaciteitsorganisatie. Vanuit die optiek is de keuze nogal
eenvoudig. Productorganisaties doen het
momenteel over de hele linie niet best zodat die
mogelijkheid afvalt. Pure dozenschuivers hebben hun laatste tijd gehad, helemaal na
afschaffing van de pc-privé regeling. Solutions
providers zouden snel moeten opschuiven in de
richting van dienstverleners en de productactiviteiten niet meer als ‘core business’ moeten
zien. Op den duur kunnen productactiviteiten
helemaal worden afgestoten. Zo redeneren een
aantal ‘geleerden’.
Specifieke vraag
Ik ben het met de bovenstaande visie niet eens.
Ik denk dat je anders naar solutions providers
moet kijken en ze niet moet beschouwen als een
gemengd bedrijf dat van twee wallen eet. Echte
Twentevisie 09/2004
solutions providers adresseren een specifieke
vraag in de markt, namelijk die van klanten die
niet bereid of in staat zijn hun eigen ICT te
plannen, te ontwerpen en te bouwen. Die
behoefte hebben aan bedrijven die hun dat
werk uit handen nemen omdat dit terecht niet
langer wordt gezien als kerncompetentie. In die
optiek zijn solutions providers dus pure dienstverleners, zij het dat een deel van hun kostendekking uit producten komt. Dat kan in de
vorm van marge, maar ook als ‘fee’, een door de
fabrikanten steeds beter begrepen vorm van
compensatie. Ik ben er van overtuigd dat solutions providers uitstekend in staat zijn om organisaties te helpen met hun ICT omgeving.
ondernemer die zichzelf serieus neemt zich zo
af en toe afvraagt. Je kun tot de conclusie
komen dat je aardig op de goede weg zit en lekker verder gaan met het aanbieden van producten en diensten. Ook al zijn er ‘geleerden’ die in
vakbladen ventileren dat dat niet verstandig is.
Op de volgende bladzijde staat immers een
ander ‘geleerde’ die het wèl verstandig vindt.
Kortom het komt gewoon weer aan op de
ouderwetse Twentse ondernemersgeest.
■
Oplossingen bieden
Een solutions provider is dus in feite een soort
installateur van ICT-infrastructuren. Maar het
gaat verder dan dat. De ICT-infrastructuur moet
wel een oplossing bieden voor een organisatie.
En daar komen in mijn ogen heel specifieke kennis en vaardigheden bij kijken. Dat is wat organisaties van elkaar kan onderscheiden. Zo kun
je ook nieuwe markten creëren. Maar om nieuwe markten te ontwikkelen zijn verkopers nodig
met kennis: van de business van de klant, de
onderliggende processen, de wijze waarop die
zijn georganiseerd, en vooral: hoe het met
behulp van IT allemaal veel beter kan. Deze verkopers praten de taal van de klant op alle organisatorische niveaus, zijn in staat de problemen
van de klant te analyseren en te koppelen aan de
potentiële oplossingen, en het vermijden van het
klantonvriendelijke en gewichtige IT-jargon. In
feite praat je dan al over consultancy en dat
vergt een en ander van de verkopers. Zij verkopen niet alleen de installatie (de infrastructuur)
maar zeer zeker ook de architectuur (het ontwerp). Voor ondernemingen biedt dit de mogelijkheid om alle zaken met betrekking tot ICT bij
één adres onder te brengen.
Kritische blik
Het voorgaande komt enigszins visionair over.
Toch is het naar mijn mening niet verkeerd om
af en toe kritisch naar de eigen branche en
jezelf te kijken. De vakbladen en de eerder
genoemde artikelen bieden daarin vaak voldoende handvatten. Wat doet de markt? Wie
doen het goed en waarom? Wat betekent dat
voor mijn onderneming? Sluit onze organisatie
aan bij onze doelgroep? Dat zijn vragen die elke
Hans Lesscher
De auteur is directeur bij Lesscher IT en
deelnemer aan het samenwerkingsverband
Online Strategie (www.onlinestrategie.nl)
37
actueel | nieuws & feiten
Ondernemersnieuws
Ton en Victor, levende symbolen van het
Twentevisie Event, te gast bij de IKT-bijeenkomst in Hotel Van der Valk op 26 oktober.
De promotiecampagne van het eerste Twentevisie
Event, dat op 21 maart 2005 plaats vindt in het
Expo Center in Hengelo, is letterlijk leven ingeblazen. De cartoon-personages Ton en Victor,
die respectievelijk symbool zijn van het zakelijke gedeelte (Ton) en het entertainment-gedeelte (Victor) van het Event, maken hun opwachting tijdens evenementen en bijeenkomsten
waar Twentse ondernemers aanwezig zijn, zoals
de IKT-bijeenkomst over sport en sponsoring op
26 oktober jl. bij Hotel van der Valk in Hengelo.
Een aantal foto’s van dit ‘optreden’ - en natuurlijk alle informatie over het Event, deelnameen bezoekmogelijkheden - is te zien op de website www.twentevisie-event.nl.
Bierbrouwer Grolsch treedt met ingang van dit
seizoen toe aan het gezelschap van Stersponsors van FC Twente. Het contract is na de
wedstrijd Twente-Vitesse ondertekend. Voor FC
Twente is Grolsch niet alleen in financieel
opzicht welkom als sponsor, het versterkt daarmee de band met de supporters, die als inwoner
van oost-Nederland ook een sterke band hebben met Grolsch.
Het college van Burgemeester en Wethouders
heeft samen met de Belangenvereniging
Industrieterrein Twentekanaal (BIT) een
masterplan voor de verbetering van bedrijventerrein Twentekanaal gepresenteerd. Het plan
bevat een ontwikkelingsvisie voor een van de
grootste bedrijventerreinen van Twente waarop
prominente bedrijven als Thales, Akzo Nobel,
de Container Terminal Twente en Twence
Afvalverwerking zijn gevestigd. Daarnaast
omvat het masterplan 17 projecten en acties
voor de korte termijn (2005-2007) en een tiental projecten voor de langere termijn. Een van
de eerste projecten is de verplaatsing van puinbreker van de Twentse Recycling Maatschappij
aan de Onyxstraat naar het terrein van afvalverwerkingsbedrijf Twence. Dit maakt de herontwikkeling van een gebied van 11 hectaren
mogelijk. Bedrijventerrein Twentekanaal huisvest op dit moment circa 300 bedrijven met in
totaal 9000 arbeidsplaatsen.
Twentevisie 09/2004
Koninklijke Ten Cate (technisch textiel en
technische componenten) heeft een nieuwe
technologie gepatenteerd waarmee aan weefsels
nieuwe functionaliteiten kunnen worden toegevoegd. De nieuwe technologie maakt het
mogelijk intelligente en interactieve weefsels te
produceren en leidt tot grotere efficiency en
beperking van milieubelasting in de productie.
Loek de Vries, voorzitter van de raad van
bestuur van Koninklijke Ten Cate, heeft dit
bekend gemaakt tijdens het Royal Ten Cate
Innovation Forum ter gelegenheid van het 300jarig bestaan van Koninklijke Ten Cate. Met de
nieuwe technologie kunnen toepassingen worden ontwikkeld voor bijvoorbeeld militaire persoonlijke uitrusting en gezondheidszorg , brandweerkleding en outdoortoepassingen. Naast deze
functionele eigenschappen, levert de nieuwe
technologie grote efficiency en milieuvoordelen
op. De besparing op het gebruik van chemicaliën bijvoorbeeld zal circa 60% bedragen.
Matchpoint Internet te Hengelo ontwikkelde
de website www.initiatiefzoektnemer.nl. Op
deze website kunnen betrokken burgers initiatieven die de leefbaarheid in Nederland beogen
te vergroten bekend maken. De website is ontwikkeld in opdracht van Stichting Agora
Europa, IVN en Milieudefensie. Op dinsdag 7
september heeft minister Dekker van VROM de
website tijdens ‘Duurzame Dinsdag’ in gebruik
genomen. Duurzame Dinsdag is een jaarlijkse
bijeenkomst van burgers en politici waarbij een
koffertje met initiatieven gericht op een duurzame samenleving aan de minister wordt aangeboden. De website www.initiatiefzoektnemer.nl is voorzien van een door Matchpoint
Internet vervaardigd Content Management
Systeem waarmee de beheerders alle elementen
van de site zelf eenvoudig kunnen beheren en
actualiseren. Aan dit systeem is een module
toegevoegd waarmee externe partijen initiatieven op de site kunnen plaatsen.
Minister Dekker neemt de door Matchpoint
Internet ontwikkelde website www.initiatiefnemer.nl in gebruik.
Op 28 oktober jl. is de nieuwe vestiging van
de Loohuis Groep aan het Kruiwiel 9 in
Hardenberg geopend. Het pand werd officieel
geopend door mr. W. Meulman, burgemeester
van de gemeente Hardenberg. Namens MKB
certtificatie was de heer Crutzen aanwezig. De
Loohuis Installatiegroep heeft de beoordeling
voor de Komo Install certificering succesvol
doorstaan. Aan de directeuren en vestigingsleiders van de Loohuis bedrijven in Fleringen,
Heeten, Hardenberg, Zwolle (Assies), Nijverdal
(Hofman), en Hengelo (Weber) werd het Komo
Instal certificaat overhandigd. Vanuit de nieuwe vestiging wordt de complete geïntegreerde
gebouwentechniek verzorgt, W-installaties,
E-installaties alsook alle telecommunicatie, ICT
en beveiligingsinstallaties.
Aan de directeuren en vestigingsleiders van
de Loohuis bedrijven werd het Komo Instal
certificaat overhandigd.
Sinds 1 september is Freerk Faber (38) het
nieuwe hoofd Economische Zaken van de
gemeente Hengelo. Faber heeft hiervoor als
strategisch adviseur en accountmanager
Economische Zaken gewerkt bij de gemeente
Middelburg. Hij volgt drs. Jeannet Ordelman op
die in Hengelo afdelingshoofd Stedebouw en
Verkeer is geworden. De voornaamste ontwikkelingen waar Faber zich mee zal bezighouden
zijn de herstructurering van industrieterrein
Twentekanaal, versterking van de binnenstad
en Businesspark Westermaat. Ook zal Faber de
contacten met de andere Netwerksteden in het
stedelijk gebied Twente onderhouden en de
daarbij behorende projecten Veldkamp en RBT.
Vogel Nederland uit Enschede, wereldmarktleider op het gebied van centrale smeersystemen, is sinds kort lid van de SKF Groep, wereldmarktleider voor kogellagers, afdichtingen en
aanverwante producten. Door deze bundeling
van kennis en ervaring is een unieke nieuwe
dienstverlening ontstaan. Voor SKF betekent de
100 procent overname van Vogel een uitstekende aanvulling op zijn al bestaande kennis en
programma speciale smeermiddelen en smeertechnologie. SKF had al veel ervaring met tribologie, ofwel wrijvingsleer. Vogel vormt binnen de industriële divisie van de SKF groep een
zelfstandig bedrijfsonderdeel voor smeertech- 
39
INDU0003 adv 1/4 pag.
26-10-2004
16:13
Pagina 1
Uw marketingmanager
op afroep
Wilt u op commercieel gebied professionaliseren, maar
heeft u daarvoor niet voldoende mogelijkheden in huis,
dan bieden wij u de oplossing. Met Indumarketeers
heeft u als industriële onderneming de mogelijkheid een
professionele marketingafdeling binnen te halen.
Daarbij bepaalt u zelf voor welk doel en voor welke
periode u van deze afdeling gebruik wenst te maken.
Indumarketeers BV | Bedrijvenpark Twente 305 | 7602 KL Almelo
T (0546) 57 80 40 | [email protected] | indumarketeers.com
ERP software. Powered by JIS.
U wilt optimaal presteren. Flexibel inspelen op veranderingen. Bedrijfssoftware die u in staat stelt om uw business optimaal te
ondersteunen. Zoals ERP, e-business oplossingen, integratiesoftware en business analysetools. JIS Nederland verzekert u van een
resultaatgericht advies en een implementatie die voor ù werkt. Pluk ook de vruchten van onze nuchtere kijk op automatisering.
JIS Nederland, telefoon (074) 255 25 80.
Bedrijfsbrede softwareoplossingen. www.jisnl.com
actueel | nieuws & feiten
niek. Primaire doelstelling van het samengaan
is kennisontwikkeling en uitbouwing van het
leveringsprogramma.
Albo Deuren uit Albergen is onlangs uitverko-
Saxion Hogescholen heeft op 5 oktober 2004
in Apeldoorn een nieuwe huisvesting voor haar
opleiding Hoger Hotelonderwijs in gebruik
genomen. De opleiding, die in het studiejaar
2001/2002 startte, mag zich verheugen in
een snel groeiende belangstelling. Met 320
ingeschreven studenten voor het studiejaar
2004/2005 was er dringend behoefte aan een
ruimer gebouw, dat in samenspraak met de
Gemeente Apeldoorn gevonden werd in de
vorm van het schoolgebouw aan de Kerklaan.
Na de complete renovatie is dit gebouw thans
de passende behuizing voor het hbo-onderwijs.
In totaal studeren circa 18.000 studenten aan
de verschillende vestigingen van Saxion in
Deventer, Enschede en Apeldoorn.
zen tot ‘Ambassadeur van de gemeente
Tubbergen’. Deze prijs wordt sinds zeven jaar
toegekend tijdens Glasrijk Tubbergen aan een
bedrijf of organisatie die een positieve bijdrage heeft geleverd aan de naamsbekendheid van
Tubbergen, of op een andere manier van toegevoegde waarde is geweest voor de gemeente.
Albo Deuren levert binnen- en buitendeuren in
heel Nederland. In het juryrapport staan over
het Albergse bedrijf onder meer lovende woorden over ‘de platte organisatiestructuur’. Ook
werd Albo vernieuwend genoemd, met veel
aandacht voor kwaliteit, garantie, nazorg,
maatwerk en het logistieke proces.
De komende 3 jaren zal TriMM interactieve
media uit Enschede (fullservice producent van
De directie van Albo Deuren, de heren Nijhuis
(miden) en Lesscher (rechts), ontvangen
de ‘Ambassadeursprijs van de gemeente
Tubbergen’ uit handen van burgemeester
Stegers.
internet,- CR-ROM en DVD-producties) haar
multimedia-specialisaties toepassen op de internetactiviteiten van FC Twente, die voornamelijk
gericht zijn op haar supporters. Sinds 1996 werken TriMM en FC Twente samen aan de ontwikkeling en uitbreiding van de voetbalsite. De reeds
bestaande website wordt gekenmerkt door het
interactieve karakter. De voorspellingswedstrijd,
nieuwsrubriek, fanshop en wedstrijdverslagen
worden veelvuldig bezocht. Naast een nieuw
design, ontwikkeling en onderhoud van de FC
Twente-site en de hieraan gekoppelde Kidsclubsite wordt het mogelijk mee te spelen in de voorspellingscompetitie met een nieuw poulesysteem
zijn. Hiermee kunnen supporters in de nieuwe
site zelf poules maken en daarin meespelen.
De live uitzending van het onderdeel crosscountry van de Military Boekelo is zaterdag
9 oktober bekeken door zo’n 3000 internetters.
De kijkers waren naast Europese landen ook
afkomstig uit onder andere Canada, Australië
en Rusland. Zij hebben de cross-country met
VHS videokwaliteit kunnen volgen. De website
zelf heeft de eerste week van oktober meer dan
1 miljoen hits verwerkt. Dit project is mogelijk
gemaakt door IntroWeb, Eringa Media en
Connecting Media.
De afdelingen Parkeerbeheer van enkele
Nederlandse gemeenten hebben de door
Sigmax PDA Solutions in Enschede op verzoek van ParkMate BV ontwikkelde parkeerbeleidhandhavingsapplicatie in gebruik genomen. Het systeem bestaat uit een ‘handheld’
computerterminal en een draadloos daarmee
communicerende draagbare, lichtgewicht
bonnenprinter, die door Duranmatic BV in
Dordrecht op de markt wordt gebracht. De
applicatie maakt werken onder alle weersomstandigheden mogelijk vanwege de speciale
beschermhoezen waarin de apparatuur is
gestoken en de draadloze onderlinge datacommunicatie, die aansturing van de printer
door de terminal mogelijk maakt.
Twentevisie 09/2004
Koninklijke Ten Cate boekte in het derde
kwartaal een netto-winststijging van 12,5% tot
€ 8,1 miljoen (2003: € 7,2 mln). Deze stijging
werd mede gerealiseerd door een sterke inhaalvraag naar kunstgras en een goed resultaat van
Ten Cate Industrial Fabrics in de VS. De omzet
nam in het derde kwartaal toe met circa 16%.
Hiervan was 14% afkomstig van Southern Mills.
De omzet over de eerste negen maanden steeg
met 8% tot € 481 miljoen. Het bedrijfsresultaat
bedraagt € 27,5 miljoen (2003: € 27,5 mln). Dit
bedrag werd negatief beïnvloed door Ten Cate
Permess (interlinings) en Taxy. Inmiddels is
besloten de activiteiten van Taxy te beëindigen.
De nettowinst over de eerste negen maanden
komt uit op € 20,2 miljoen (2003: € 18,2 mln).
Dit bedrag is inclusief de boekwinst op de verkoop van Schwabenvlies (€ 1,7 mln).
Automatiseringsbedrijf Lesscher IT uit Hengelo
neemt Hills Automatisering uit Westervoort
over, een IT-bedrijf dat is gespecialiseerd in
winkelautomatisering voor de juweliershandel
en elektronicazaken. Lesscher IT is met ruim
100 medewerkers al meer dan 15 jaar actief als
allround automatiseerder.
Minister Dekker (VROM) trekt het hoger
beroep tegen de uitbreidingsvergunning van
Holterman Wapeningsstaal in. De provincie
Overijssel en de gemeente Hof van Twente krijgen daarmee als nog gelijk in het voornemen
om de uitbreiding van Holterman aan het
Twentekanaal in Markelo te vergunnen. Hiermee
is een forse uitbereiding van de werkgelegenheid
gemoeid, een belangrijke opsteker voor de regio.
Na een lange juridisch procedure, waarbij de
rechtbank in Zwolle eerder dit jaar bepaalde dat
de gemeente en de provincie terecht aanstuurden op het verlenen van de uitbreidingsvergunning, is de zaak nu tot een eind gekomen.
Wethouder Martin Verbeek vindt dat de minister
‘het enige juiste besluit genomen heeft.’
Op donderdagavond 25 november staat het
Expo Center in het Overijsselse Hengelo in het
teken van de magnifieke menavond. Vijftien
deelnemers in de rubrieken tweespan paard,
vierspan paard en vierspan pony gaan de strijd
met elkaar aan in het door Wereldbekerparcoursbouwer Johan Jacobs uitgezette parcours. Drievoudig Wereldkampioen IJsbrand
Chardon, Koos de Ronde en Mark Weusthof
wonnen met elkaar deze zomer de zilveren
teammedaille tijdens het WK vierspannen in
Hongarije. Tijdens Expo on Horse zullen zij het
tegen elkaar opnemen. Het drietal kan bovendien sterke concurrentie verwachten van de
Twentse manegehouder Herman ter Harmsel, die
vorig jaar vriend en vijand verrastte door achter
Koos de Ronde op de tweede plaats te eindigen.
Meer informatie: www.hippischhengelo.nl ■
Koos de Ronde, winnaar van de menavond Expo on Horse 2003 vierspan paarden.
41
Kostenefficiënt
van A naar B?
Huur een auto
bij AVIS Twente
Bel 053 431 22 35
AVIS Twente. Dat rijdt, altijd!
www.avistwente.nl
G
E
W
O
O
N
N
A
A
R
H
O
F
L
E
V
E
R
A
N
C
I
E
R
CAREL LURVINK
Professionele artikelen voor
Schoonmaak
Schilder
Veiligheid
Marssteden 40, 7547 TC
Enschede NL
Postbus 450, 7500 AL
Enschede NL
Het werkt beter als
u Remedie inschakelt.
De nieuwe wetgeving maakt u als werkgever steeds
meer verantwoordelijk voor het ziekteverzuim binnen
Telefoon: 053 - 434 43 43
uw organisatie. Door óns extra inspanningen te laten
Fax: 053 - 433 71 05
verrichten op ziekteverzuimgebied, bespaart ú geld.
E-mail: [email protected]
Hoe? Laat dat maar over aan de specialisten van Remedie.
Internet: www.carellurvink.nl
Remedie BV
Oostermaat 5, 7623 CS Borne
Tel: 074 - 267 3631
www.remedie.nl
Fax: 074 - 266 8811
[email protected]
Holtenaar Theo de Rooij directeur van Rabobank-wielerploeg:
interview | theo de rooij
‘Over drie jaar puur
Nederlands wielerteam’
(door Gerhard Nijboer) Ruim een jaar is
Theo de Rooij nu de grote baas van het
Rabobank Cycling Team, een van de beste
en grootste professionele wielerploegen ter
wereld. Sinds de dag dat de Holtenaar bij
het ‘andere Oranje’ de functie van algemeen
directeur overnam van zijn illustere voorganger Jan Raas is zijn leven compleet veranderd. “Een andere manier van doen, van
leven, van denken, van plannen, van praten,
van onderhandelen en noem al het andere
maar op. Als ploegleider was ik echt wel
wat gewend, maar dit is toch heel iets
anders. Van de ene op de andere dag werd
ik directeur van een miljoenenbedrijf. Ik
ben vooralsnog ook niet ontevreden over de
ontwikkelingen in en rond de ploeg,” zegt
de man die onlangs met Joost Posthuma en
Gerben Löwik twee renners uit eigen streek
contracteerde.
onderweg om tijdens een aantal koersen ‘zijn’
renners aan het werk te zien en overleg te voeren met ‘zijn’ technische staf en ‘zijn’ sponsors,
afgelopen dagen was het doel om nieuwe renners voor de ploeg van volgend jaar te bekijken
en vast te leggen. Dat heeft in Frankrijk geleid
tot het aantrekken van de Rus Denis Mentchov,
in Spanje contracteerde hij Pedro Horillo en in
Italië legde hij de Russische klimmer Alexander
Kolobnev vast. De Rabobank wielerploeg
bestaat overigens niet alleen uit de ongeveer
25 renners van de profploeg, maar ook uit
ongeveer tien jonge talenten van het opleidingsteam, zes ploegleiders en circa dertig
mecaniciens, chauffeurs, verzorgers, masseurs
en doktoren. En dan zijn er ook nog eens de talrijke sponsors, die bij wijze van ‘in de watten
leggen’ onderdeel van het Rabo-wielercircus
wensen te zijn.
Niet puur bedrijfsmatig
Theo de Rooij is net terug van een van zijn vele
reizen door Europa. Vorige week was hij nog
Twentevisie 09/2004
En wat te denken van de contacten met organisatoren van wedstrijden en evenementen die
het liefst de beste renners aan de start willen
hebben, maar bij wie ook de beste faciliteiten
voor de renners en technische staf afgedwongen moeten worden. En dan is er ook nog de
logistiek: welke renners rijden welke wedstrijd
waar ter wereld, hoe moeten ze er komen, hoe
komen ze weer terug, hoe komen de fietsen en
ander materiaal met welke mecaniciens en verzorgers tijdig te bestemde plekke? “Het is enigszins te vergelijken met het managen van een
miljoenenbedrijf. Toch is het anders. Bij ons
gaan inderdaad vele miljoenen euro’s om, maar
de onderneming Rabobank-ploeg kan lang niet
altijd puur bedrijfsmatig geleid worden. Het is
een sportbedrijf waar emotie prevaleert boven
het financiële gewin, maar het financiële gewin
heeft alles te maken met emotie.”
Heroïek
De Rooij doelt daarmee op de emoties die door
sportprestaties opgeroepen wordt. Het grote
publiek smeekt om heroïek, om grote winnaars,
maar ook om jankende verliezers. “Bij te maken 
43
Nieuw bij Handpak
Fullcolourprinting op de Xerox iGen3
vanaf € 0,07 per A4 incl. papier
Passende oplossingen
voor elk logistiek
vraagstuk
AUTOBEDRIJF LESSCHER
Zilverstraat 5
7554 NK
HENGELO (OV.)
Tel.: 074-242 41 58
Textielstraat 4
7575 CA
OLDENZAAL
Tel.: 0541-51 51 28
Bornsestraat 34
7597 NE
SAASVELD
Tel.: 074-349 46 66
www.autolesscher.nl
ONDERHOUD KOST U
TIJDELIJKBIJNA NIKS.
Printservice
Naast inkjetprinten en zwart/wit
laserprinten nu ook hoogwaardig
kleurenprinten (A3++) op de Xerox
iGen3. Snel en voordelig printen op
diverse papiersoorten of kunststof.
Zeer korte doorlooptijden, ongekende mogelijkheden voor variabel
afdrukken en ècht on-demand!
Mailverwerking
Bewerken en verwerken van databestanden. Personaliseren van
documenten, etiketten en mailingen.
Tevens couverteren, handling en
verzending van uw directmail.
NU MET ONDERHOUDSCONTRACT VANAF 1 CENT P/KM!
Let u op de kleintjes, dan profiteert u bij elke
nieuwe Nissan bedrijfswagen van een uiterst
voordelig Onderhouds Contract*. U betaalt bij
een Kubistar of Primastar slechts € 0,01 p/km
(max. 36 mnd. of 100.000 km). Kiest u bovendien voor onze lage rente van 4,9 %** bij
Financial Lease, dan kan uw voordeel oplopen
tot € 3.750! Dus snel naar de Nissan dealer, de
actie duurt tot 30 november a.s.
NISSAN
BEDRIJFSWAGENS
SHIFT_expectations
Grafische nabewerking
Ons zusterbedrijf “Vaardige Handen”
verricht handmatige nabewerking
en machinale afwerking (inclusief
boekbindwerkzaamheden) voor o.a.
drukkerijen en reclamebureau’s.
Verpakken en sealen
Alle handmatige verpakkingswerkzaamheden. Monteren en vullen
van CD-hoezen of display’s en
alles daar tussenin. Eveneens
machinaal sealen en krimpen.
Fulfilment
Meer dan 6.000 palletplaatsen
t.b.v. opslag, voorraadbeheer en
het op afroep verzenden van uw
producten, drukwerk of promotieartikelen. Alles onder één dak.
Voor meer informatie:
Handpak Nederland B.V.
Lenteweg 21-25
7532 RV Enschede
Postbus 6150
7503 GD Enschede
T
F
E
I
Handpak
Nederland
053-461 39 12
053-461 44 95
[email protected]
www.handpak.nl
De snelste handen van Nederland.
VRAAG IN DE SHOWROOM NAAR DE VOORWAARDEN.
*REPARATIE, ONDERHOUD EN BANDEN CONTRACT. **EFFECTIEVE RENTE OP JAARBASIS. SERVICE
CONTRACT EN KREDIET WORDEN VERSTREKT DOOR NISSAN FINANCIAL SERVICES.
interview | theo de rooij
keuzes ligt mijn uitgangspunt daarom altijd op
het sportieve gedeelte. Als dat in orde is gaat de
rest een stuk gemakkelijker. Renners, technische
staf en verzorgers creëren samen een voedingsbodem voor een prettige sfeer, waarmee het
grote publiek en de sponsors zich willen associëren. Wedstrijden winnen is daar een niet
onbelangrijk onderdeel van.”
‘De Rabobank-ploeg kan
lang niet altijd puur
bedrijfsmatig geleid worden’
“Het publiek wil het gevoel hebben dat het ‘zijn’
renners en ‘zijn’ ploeg zijn. In al je uitingen
moet je daar rekening mee houden. Als je dat
bereikt, wordt ook verliezen af en toe geaccepteerd. Wielrennen is bij uitstek een sport waar
sponsors en publiek willen en kunnen zien dat
er hard gewerkt wordt, dat er pijn wordt geleden
en dat de sporter het uiterste uit zichzelf haalt.”
Grote meneer
De ex-renner van de roemruchte TI-Raleigh- en
Panasonic-ploegen van ploegleider Peter Post is
inmiddels verworden tot een echte grote meneer
in de internationale wielersport. Als waar dan
ook het woord ‘wielrennen’ wordt gebezigd,
wordt meteen ook De Rooij om een mening
gevraagd. Op de achtergrond trekt hij overal
aan de touwtjes: een selectie voor het EK of
WK? Zorg dat je eerst met De Rooij tot een
akkoord komt! Wedstrijd organiseren? Zorg dat
De Rooij achter je staat! Beleid aanpassen? Zorg
dat je eerst De Rooij consulteert! Want Theo de
Rooij is toevallig de algemeen directeur van de
Rabobank-ploeg, de enige grote werkgever in
de Nederlandse wielersport en dus ook de man
bij wie de wielerbond zijn oor te luister dient te
leggen. Want hij is de werkgever van het gros
van de Nederlandse toprenners. “Ik kan niet
ontkennen dat mijn functie enige impact op
diverse fronten heeft.”
Jan Raas
De Rooij nam nog geen jaar geleden het roer
over van Jan Raas. Geen gemakkelijke opgave,
want Raas was (en is) één van de grootste
namen uit de mondiale wielergeschiedenis.
Raas was ook de man die Rabobank binnenhaalde als supersponsor. Maar volgens de leiding van de bank was de chemie tussen Raas,
de renners, de technische straf en de sponsor
uitgewerkt. Hij liet zich nauwelijks nog bij de
koersen zien, wenste nagenoeg niet meer te
communiceren met de pers en stuurde het personeel steeds meer aan vanuit zijn huis of het
café. “Het leek op het eerste gezicht een ingrijpende verandering. Niet alleen voor mij, maar
vooral ook voor de ploeg. Van de andere kant
was het logisch dat ik door zou stromen, omdat
daarmee de organisatie niet al te veel geweld
aangedaan zou worden. Nadat ik de baan had
geaccepteerd, kwamen we al snel rond met Erik
Twentevisie 09/2004
Breukink als eerste ploegleider.” Als ploegleider
kon hij zijn wedstrijden vooraf plannen en wist
hij wanneer hij op welk moment waar was en
wat hij moest doen. “Als algemeen directeur
weet je helemaal niets, kun je niets plannen,
ben je zowel bezig met de lange termijnplanning als met de waan van de dag. En je moet
inspelen op iedere, niet te voorziene emotie van
het moment. Dan blijkt ook dat in sport niets te
plannen is. In eerste instantie heb ik het daar
moeilijk mee gehad, maar later wen je aan het
hoge tempo van ad-hoc beslissingen nemen
zonder de hoofdlijnen uit het oog te verliezen.
En ook je privé-omgeving gaat steeds gemakkelijker om met de wetenschap dat niets zeker is
en dat je er niet op ieder gewenst moment voor
hen kunt zijn.”
De inzet van De Rooij in zijn nieuwe baan
heeft voor de buitenwereld niet erg veel veranderingen opgeleverd ten opzichte van de
heerschappij van Raas. De Holtenaar vindt die
constatering prettig: “Omdat ik er naar
gestreefd heb om Jan Raas in zijn waarde te
laten. Het enige wat ik heb willen veranderen,
is zowel de in- als externe communicatie. De
ploeg is wat gemakkelijker toegankelijk
geworden voor zowel het publiek als de pers.
Voor de rest van de veranderingen moet je het
intern zoeken. Het is zinloos om met die zaken
naar buiten te treden. Gewoon omdat niemand
dat iets aan gaat.”
‘De ploeg is wat gemakkelijker
toegankelijk geworden voor
zowel het publiek als de pers’
Andere Oranje
De Rabobank-wielerploeg profileert zich als
het ‘andere Oranje’, maar dan is het voor een
buitenstaander toch op zijn minst vreemd te
noemen dat van de 26 professionele renners
uit de A-ploeg ongeveer de helft niet van
Nederlandse komaf is. Mannen als de Duitsers
Bartko en Niermann, de Zuid-afrikaan Hunter,
de Belgen Wauters en Nijs, de Zwitsers Markus
en Beat Zberg en de Amerikaan Leipheimer
zouden toch zonder problemen ingewisseld
kunnen worden voor de Nederlanders Servais
Knaven, Bram Tankink, Koos Moerenhout,
Stefan van Dijk, Aart Vierhouten, Rik
Reinerink en Rudie Kemna? “Ja, simpel gezien
heeft de onwetende buitenstaander gelijk. In
ons team zoek ik altijd naar balans. Iedere
kopman heeft knechten nodig en elke knecht
heeft een kopman nodig om voor te kunnen
werken. En elke wedstrijd heeft zijn eigen specialisten, zoals iedere specialist zijn eigen
wedstrijden heeft. Het gaat er om al die belangen en al die specialiteiten op elkaar af te
stemmen. Buiten de ploeg weet vrijwel niemand - ook de journalisten niet - wat bijvoorbeeld wegkapitein Grischa Niermann voor
onze ploeg betekent. Zo’n type renner kan ik
in Nederland niet vinden. Datzelfde geldt voor
Theo de Rooij: “Als ploegleider was ik echt
wel wat gewend, maar dit is toch heel iets
anders. Van de ene op de andere dag werd ik
directeur van een miljoenenbedrijf.”
Bartko. En wat denk je van Marc Wauters?
Wat ik daarmee wil zeggen is, dat het in een
wielerteam niet alleen gaat om renners die
eventueel kunnen winnen. Het gaat er vooral
om dat er een balans ontstaat waardoor je in
iedere wedstrijd, waar ook ter wereld, met een
ploeg een rol van betekenis kunt spelen. En
dat kan ik op dit moment niet met alleen maar
Nederlanders. Maar ik sluit niet uit dat er over
een jaar of twee, drie een puur Nederlands
wielerteam staat. Jonge renners als Theo
Eltink, Joost Posthuma, Thorwald Veneberg,
Hans Dekkers en Thomas Dekker krijgen nu de
kans om zich te bewijzen.”
Posthuma
Theo de Rooij is blij met de ontwikkeling van
Gerben Löwik en Joost Posthuma, maar ook
met Tom Stamsnijder (Enter) en Tom Veelers
(Ootmarsum). De eerste twee zijn opgenomen in
de ‘grote’ wielerploeg, terwijl Stamsnijder en
Veelers volgend seizoen alle kansen krijgen om
zich op termijn een plaats in het elite-team te
verwerven. “Gerben Löwik is een topper die ons
het komende seizoen al een aantal overwinningen kan bezorgen, Joost Posthuma is de beste
leerling die ik ooit in de klas heb gehad en die
binnen twee jaar een wereldtopper kan zijn.
Met Tom Stamsnijder moeten we het afwachten.
Hij heeft heel terecht gekozen voor de combinatie sport en studie, maar heeft het in zich om
een groot wielrenner te worden. En Tom Veelers
is het zoveelste talent dat door ploegleider Han
Vaanhold (Haaksbergen) is ontdekt en waar we
heel graag mee verder willen”.
■
45
Als het om drankenapparatuur gaat...
• Koffie- en Frisdrankautomaten
• Kantine-automatisering • Ingrediënt-disposables
Marktleider in ondernemend Twente.
Extra
paardenkracht
nodig?
Huur een auto
bij AVIS Twente
Bel 053 431 22 35
AVIS Twente. Dat rijdt, altijd!
www.avistwente.nl
Leverancier van drankenapparatuur en ingrediënten
Lenteweg 52
7532 RB Enschede
Tel.: 053 - 461 57 35
Fax.: 053 - 461 57 45
“Laten we het voordeel van
airconditioning niet
onderschatten.”
De werkelijke kracht van uw organisatie schuilt in uw medewerkers. Maar wat
te doen als u snel een vacature wilt opvullen of als een van uw medewerkers een
poosje afwezig is? Is uw organisatie dan vleugellam? Nee toch? In zo’n situatie
is Mailprofs de beste optie. Mailprofs levert toppersoneel voor het archief, de
postkamer, de repro, voor scanwerk of voor het couverteren. Mailprofs is een
joint venture tussen Vedior en TPG Post. Mailprofs is ISO gecertificeerd.
▲
Onze specialisten
Mailprofs levert al meer dan 10 jaar medewerkers die hun vak verstaan. Zij hebben
allen een vakopleiding gevolgd. Onze medewerkers zijn goed gemotiveerd en
opgeleid voor de klus of het project waar u ze voor inhuurt. Ze kunnen dus zo
bij u aan de slag, voor korte of lange duur. In feite zijn onze mensen de geruisloze
motor van uw organisatie.
▲
Laat u overtuigen!
Als u onze mensen ziet werken, begrijpt u de toegevoegde waarde van Mailprofs.
Sterker nog, u wilt nooit meer anders.
Verhoogde arbeidsvreugde,
hogere productiviteit en uw klanten
geven een hogere waardering.
Wilt u ook goed voorbereid zijn op een warme zomer?
Bel dan 053 431 44 66.
▲
Meer weten?
Geef uw organisatie turbo power. Vraag vandaag nog onze brochure aan of maak
een afspraak, (074) 250 72 07.
Meer informatie vindt u ook op: www.mailprofs.com
Enschede IJsbaanweg 5 (haven) Tel. (053) 431 44 66 Fax (053) 430 50 98
Website: www.emondt.nl e-mail: [email protected]
VAN DE BESTE KEUZES
GENIET JE HET MEEST
ZAKELIJK
PRIVÉ
De nieuwe ŠKODA Octavia vanaf € 17.690,Zoekt u een royale gezinsauto? Of een luxe zakensedan? De nieuwe Škoda
Octavia biedt u beide. En dát maakt 't wel heel erg makkelijk om te kiezen.
Deze verrassend veelzijdige, prachtig gestroomlijnde Hatchback heeft standaard bovendien álles wat u zich kunt wensen: van actieve anti-whiplash
hoofdsteunen tot een boordcomputer... En dat voor slechts € 17.690,-.
Een bezoek aan onze showroom is dan ook écht de moeite waard!
Genoemde vanaf prijs is incl. BTW en BPM, excl. verwijderingsbijdrage en kosten rijklaar maken.
Brandstofverbruik gemiddeld 5,0 – 9,1 L/100 km (1 op 11,0-20,0) CO2-emissie 135-218 G/km.
Wijzigingen, ook in uitvoeringsdetails, voorbehouden.
U BENT VAN HARTE WELKOM BIJ:
AUTO SERVICE GÖRITZLEHNER Diamantstraat 29, 7554 TA Hengelo, (074) 255 80 00
AUTOBEDRIJF SNIJDERS Ootmarsumsestraat 462A, 7603 AX Almelo, (0546) 86 15 54
Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl
column | personeel en organisatie
Vertrouwen is goed
Controle is beter. Dit uit zich maar al te
vaak in afspraken die in goed vertrouwen
mondeling worden gemaakt. Op goed vertrouwen wordt een mondelinge afspraak
gemaakt die vervolgens niet op papier hoeft
te worden vastgelegd. De partijen kennen
elkaar toch?
verantwoordelijkheden vereisen. Zowel werkgever als werknemer kan binnen de afgesproken proeftijd de overeenkomst zonder opgaaf
van reden opzeggen. Alleen als de andere partij daarom vraagt, moet er een schriftelijke
reden worden overlegd.
Verlengen of beëindigen?
Menigeen heeft ondertussen echter een goede
leerschool gehad. Want ook al is de andere partij nog zo bekend of is het op dat moment nog
zo prettig zaken doen, het blijkt voor beide partijen veelal beter om mondelinge afspraken
schriftelijk vast te leggen.
Afspraken met uw medewerkers
Dit geldt ook voor de afspraken die u met uw
medewerkers maakt. Een afspraak die helder
geformuleerd op papier wordt gezet, laat geen
ruimte voor onduidelijkheid. Het belangrijkste
voorbeeld hiervan is het arbeidscontract. Hierin
worden de rechten en plichten vastgelegd van
werknemer en werkgever. Het moge duidelijk
zijn dat deze aan de wettelijke eisen dienen te
voldoen. Voor zowel werkgever als werknemer
is het prettig om zaken als beloning, werktijden, overwerk, vakantierechten en contractduur schriftelijk vast te leggen. Bij voorkeur
zijn deze contracten zo opgesteld dat ze passen
binnen uw bedrijfscultuur en in begrijpelijke
taal en eenduidig geformuleerd zijn.
Niets op papier?
Ook al hebt u overigens niets op papier staan,
dan nog kan er sprake zijn van een arbeidscontract. Wettelijk is het namelijk zo dat als iemand
gedurende drie maanden regelmatig (d.w.z.
minimaal 20 uur per maand) voor u werkt, vermoed wordt dat er een arbeidscontract bestaat.
En dat kan niet altijd uw bedoeling zijn!
In de arbeidsovereenkomst wordt de periode
vastgesteld, bijvoorbeeld een periode van 12
maanden. Na de invoering van de Wet
Flexibiliteit en Zekerheid op 1 januari 1999
kunt u een contract met dezelfde werknemer
maximaal 2 keer verlengen gedurende een
periode van maximaal 3 jaar. Stel dat u na de
eerste 12 maanden ‘vergeet’ uw werknemer te
informeren over verlenging of beëindiging, dan
geldt dat dezelfde contractsduur onder dezelfde
voorwaarden doorgaat. Dat kan erg lastig zijn
op het moment dat u van plan was om het contract niet te verlengen.
Concurrentiebeding
Het concurrentiebeding staat de afgelopen
jaren flink op de helling, zowel qua inhoud als
qua tijdsduur. Het kan zelfs zo zijn dat u een
bedrag moet betalen aan de medewerker die
u aan dit concurrentiebeding wilt houden.
U moet zich dan ook afvragen of een concurrentiebeding voor elke functie belangrijk is.
U kunt zich achteraf alleen beroepen op het
boetebeding als u kunt aantonen dat u daadwerkelijk schade hebt geleden na het vertrek
van een van uw medewerkers naar de concurrent. In het geval van bijvoorbeeld een magazijnmedewerker of een interieurverzorgster is
dit moeilijk aantoonbaar. In het geval van
commerciële medewerkers is het opnemen van
dit beding wel van belang.
CAO of niet?
Is uw bedrijf aangesloten bij een CAO? Dan gelden de bepalingen van de CAO en kan hier
alleen in positieve van af worden geweken. Als
de CAO bepaalt dat iedere werknemer 25
vakantiedagen heeft, kunt u besluiten om dit op
te schroeven tot 30 dagen, maar u mag dan niet
minder dan 25 vakantiedagen vaststellen. Is uw
bedrijf niet aangesloten bij een CAO, dan is het
raadzaam om alle bepalingen en secundaire
arbeidsvoorwaarden die uw bedrijf hanteert, in
een duidelijk geformuleerd reglement te zetten,
zodat u en uw medewerkers altijd kunnen
nazien hoe het binnen uw bedrijf op dat gebied
geregeld is!
Goed geregeld?
U kunt belangrijke zaken maar beter goed op
papier zetten. Dit voorkomt een hoop ellende.
Naast bovenstaande punten gelden er nog
allerlei wetten en regels op het gebied van
personeelszaken. Wilt u weten of u het goed
geregeld hebt? Laat het eens checken door een
personeelsadviseur! Want vertrouwen is goed,
controle is beter!
■
Relatiebeding
Proeftijd
Er is alleen sprake van proeftijd als deze
schriftelijk is vastgelegd. Het is dus zaak om
een contract vooraf aan de eerste werkdag
ondertekend te hebben. Voor een contract
voor bepaalde tijd kan een proeftijd worden
vastgelegd van maximaal 1 maand. Voor een
contract voor onbepaalde tijd geldt een proeftijd van maximaal twee maanden. Bij een verlenging kunt u niet opnieuw een proeftijd
afspreken, tenzij het om een andere functie
gaat die duidelijk andere vaardigheden en
Twentevisie 09/2004
Het relatiebeding is meer belang dan het concurrentiebeding. Zo voorkomt u dat eenmaal
vertrokken medewerkers met uw relaties op de
loop gaan.
Geheimhouding
Via een schriftelijke geheimhoudingsplicht zet
u zwart op wit op papier dat medewerkers vertrouwelijke informatie over uw bedrijf voor zich
dienen te houden en dat zij na hun vertrek zonder uw toestemming geen zaken kunnen doen
met uw relaties.
B. R. Wagtenveld MBA
Remedie BV
47
ELK KIND HEEFT
RECHT OP GELUK!
Hèt B-to-B Event
van 2005. Dat
wilt u niet missen!
ma 21 maart 2005
14.00-23.30 uur
Expo Center Hengelo
Met onder anderen:
Co Adriaanse
Tom Egbers
The Trammps
Toptrainer met eigenzinnig
karakter en visie
NOS Studio Sport, presentator
veiling Kans voor een Kind
Seventies-topact uit de USA
Jan Medendorp Gerard Spong Girls Wanna Have Fun
Presentator RTV Oost-opname
Memphis
Spraakmakend (volgens Peter
R. de Vries ‘de beste advocaat
van Nederland’)
Top girlsband met onder anderen Manuela Kemp
Reserveer nu kaarten (euro 125 pp) tel. 074 255 07 30
of kijk voor meer info op
www.twentevisie-event.nl
Twentevisie Event is een gezamenlijk initiatief van
Dennis Kuipers wil vlammen
tijdens Expo on Horse
Hippisch Hengelo 2004
Twentevisie. Marktleider in ondernemend Twente.
24 november t/m 5 december
27 tot en met 30 januari 2005
JUMPING
Taurus Automatisering B.V.
N E W Y E A R’ S
Wij leveren:
• Computersystemen, randapparatuur en aanverwante artikelen.
• Systeembeheer. (remote beheer)
• Diverse software applicaties.
• Totaal ingerichte netwerken.
Onze pc’s worden op maat samengesteld aan de hand van uw wensen.
Dit houdt in dat iedere configuratie samen te stellen en te leveren is,
uitgaande van diverse standaard componenten.
A M S T E R DA M
S H O W
ingen en dressuur - fin
er spr
ale J
bek
um
d
l
re
pin
ala - Grote Prijs va
g
e
r
u
u
s
gJ
n Am
W dres
ac k
s
ter
po
gezellig winkelen - r
da
t
esta
m
ura
nts
en
ca
fé
’s
Easy Booking 4U, Hotel- en kassa afreken-systemen
Het Easy Booking 4U programma bestaat uit een groot aantal standaard
modules. Door het programma naar uw wensen te parameteriseren ontstaat
een pakket dat geheel toegesplitst is op uw specifieke situatie.
Dus u profiteert van het financiële voordeel van standaardsoftware, maar
door de vele parameters verandert uw pakket uiteindelijk in een voor u op
maat gesneden pakket.
Easy Booking 4U is specifiek ontwikkeld voor de Horeca door de Horeca.
De volgende modules zijn hiervoor beschikbaar:
• Kassaverwerking • Hotelreservering • Tafelreservering • Partyreserveringen
Easy Booking 4U wordt veelvuldig gebruikt in restaurants, Hotels,
Partycentra en aanverwante bedrijven.
Hanzestraat 29
7622 AX Borne
Tel. (074) 267 01 18
Fax (074)267 01 21
www.taurusit.nl
Horeca Software
Oplossingen
www.easybooking4u.nl
www.jumping-amsterdam.nl
Dennis Kuipers wil belangrijke rol spelen tijdens Expo on Horse
‘Een wereldpaard kun
je in principe niet kopen’
(door Gerhard Nijboer) Hij is pas 18 jaar,
gaat nog gewoon elke dag naar school,
bestiert een sportpaardenstal en probeert
ook nog eens zelf als springruiter de top te
halen. En als we de insiders mogen geloven
is Dennis Kuipers hard op weg om zijn doelen te verwezenlijken. Niet dat de jongeman
uit Zenderen al ergens op de internationale ranglijsten te vinden is, maar gezien zijn
staat van dienst als junior en young rider
zal dat niet lang meer duren. Alle lofzangen
op zijn talentvolle manier van rijden en zijn
omgang met paarden ten spijt, wenst
Dennis Kuipers niet al te hoog van de toren
te blazen. “Succes is van zoveel factoren
afhankelijk. Het enige dat ik zelf kan doen
is zo hard mogelijk werken, zo goed mogelijk luisteren naar mensen om me heen, de
paarden zo goed mogelijk verzorgen en
natuurlijk zo veel mogelijk trainen en wedstrijden rijden. Want in de praktijk leer je
het meest.”
Het woord leren klinkt heel vaak tijdens het
gesprek in Stal De Leemhoeve, waar Kuipers in
en buiten schooltijd de scepter zwaait. Het feit
dat een 18-jarige jongeling de verantwoordelijkheid draagt over het reilen en zeilen van een
sportstal met 10 paarden is opmerkelijk, zeker
in combinatie met een fulltime schoolopleiding
én de inspanningen om de eigen ambitie als
topruiter waar te maken. Die combinatie van
drie volledige banen vergt toch enige uitleg.
“De Leemhoeve is van mijn vader, maar hij
heeft zelf te weinig tijd om de stal professioneel te runnen. Omdat ik zelf al vroeg interesse had in paarden en later ook bleek dat ik
enige aanleg en succes had, groeide het idee
dat ik de leiding van de stal op me kon nemen.
Ik denk niet dat ik op een andere manier zo
snel in de gaten zou krijgen dat het runnen van
een stal geen kleinigheid is. Voorraad bewaken,
scherp inkopen, voor ieder paard de juiste voeding samenstellen, per dier de juiste training
geven, zorgen dat ze gezond blijven, zuinig
zijn met energie en toch ook nog proberen wat
successen te halen met de paarden, want dat is
goed voor de naam van De Leemhoeve. En het
is natuurlijk ook zaak om op tijd de juiste paarden voor de goede prijzen te kopen en te verkopen. Als je nooit zelfstandig aan het werk
bent geweest leer je ook nooit de waarde van
de dingen kennen. In het begin is het me wel
50
tegengevallen, want ik moest echt alles nog
leren. In die periode ben ik nog vaak op vader
terug gevallen. Nu kan ik ook altijd bij hem
terecht voor advies, maar in principe neem ik
nu zelf de beslissingen.”
coaches. Equipe DTR zorgt er voor dat we als
team per jaar op tenminste drie grote concoursen een startbewijs hebben. Die organiseren
daaromheen ook bijeenkomsten voor onze
sponsors.”
Norit
Rob Ehrens
Vader René Kuipers is van oudsher (opa was
het óók al) paardengek, maar kon er zelf nooit
zoveel tijd insteken om tot grote hoogte te
groeien. Ook in de andere takken van sport
(autorally’s en motor-enduro’s rijden) heeft
vader Kuipers de top nooit gehaald. “Sport is
voor hem meer een uitlaatklep voor zijn drukke werkzaamheden,” vergoelijkt Dennis de
sportmentaliteit van zijn pas 44-jarige vader.
René Kuipers is wél erg succesvol als ondernemer. Hij is directeur-eigenaar van Norit, een
wereldwijd opererende onderneming in onder
meer waterzuiverings- en membraamtechnieken, met de hoofdvestiging in Enschede. Met
de kreet The Purification Company profileert
Norit zich in de internationale water-, drank-,
voedsel-, zuivel- en farmaceutische industrie
als de totaaloplosser voor zuiveringsvraagstukken. Daarnaast produceert het bedrijf de
overbekende pilletjes tegen diarree. “Norit was
tot vorig seizoen sponsor van Peter Geerink,”
verklaart Dennis Kuipers de ook zakelijke
betrokkenheid van vader in de paardensport.
Voor de startbewijzen in de overige grote concoursen is Kuipers voor een deel afhankelijk
van de bondscoach van de young riders, Rob
Ehrens. Die kent de ruiter uit Zenderen al vier
jaar, want hij maakte drie jaar deel uit van de
Nederlandse selectie bij de junioren (tot 18 jaar)
en het afgelopen jaar kwam hij uit voor het
nationale Young-riders-team (tot en met 21
jaar). En niet zonder succes. In vrijwel alle wedstrijden waar de nationale ploeg in actie kwam
was Dennis Kuipers de best geklasseerde landgenoot. Met Leemhoeve’s Juska DTR pakte hij
in 2002 de gouden medaille in de landenwedstrijd op het EK en afgelopen seizoen werd hij
eveneens met Juska in de landenwedstrijd derde
op het EK in Portugal. “De planning van het
seizoen gaat dan ook voor een groot deel in
samenwerking met Rob Ehrens. Ieder jaar gaan
we om de tafel zitten om de route naar een EK
of WK te bespreken. Ehrens weet wat hij aan
mij heeft, maar ook wat hij aan mijn paarden
heeft. En natuurlijk doe ik dan in principe wat
hij beslist, want op die manier krijg ik startgelegenheid op evenementen waar ik anders nooit
binnen kom. En laten we eerlijk zijn: hij heeft
er toch veel meer verstand van dan ik? Wie ben
ik dan om me als eigenwijs jochie een eigen
weg te gaan? Natuurlijk is het wel eens niet
leuk om te doen wat de bondscoach wil, maar
uiteindelijk leer je daar ook weer heel veel van.
Welke ruiter of amazone kan op 18-jarige leeftijd zeggen dat hij al actief is geweest op drie
grote kampioenschappen?”
‘Voor de jonge ruiters als
Willem Greve en ik is Equipe
DTR een uitkomst’
“Maar Peter is opgenomen in de nieuw
gevormde equipe DTR De Twentse Ruiter,
waarvan ook Gert Jan Bruggink, Jochem
Munsterhuis, Willem Greve en ik deel uitmaken.” En eigenlijk vanzelfsprekend is Norit een
van de grotere sponsors van Equipe DTR.
Samen met nog zo’n twintig andere voornamelijk Twentse bedrijven. “Voor de jonge ruiters als Willem Greve en ik is Equipe DTR een
uitkomst,” zegt Dennis Kuipers, “want nu
komen we ook op de grotere concoursen binnen. Dat is ontzettend belangrijk om ervaring
op te doen. Gert Jan Bruggink en Peter Geerink
kunnen op alle grote internationale concoursen
aan de start komen, maar de jongere ruiters
hebben nog te weinig gepresteerd om op naam
uitgenodigd te worden. We zijn dus helemaal
afhankelijk van organisatoren en bonds-
De Sjiem
Met de 13-jarige Leemhoeve’s Juska heeft
Dennis Kuipers tot nu toe de beste resultaten
geboekt, maar hij verwacht ook heel veel van
Leemhoeve’s Bleu Eyes, een 9-jarig dier dat
zich niet alleen onderscheidt door de zeer aparte felblauwe ogen, maar veel meer door zijn
enorme sprongkracht. “Ik heb Bleu Eyes nog
maar een half jaar, maar ik heb er hoge verwachtingen van. Vooral omdat ik denk dat we
als combinatie nog kunnen en moeten groeien.
Ik ken nog niet al zijn mogelijkheden en eigen-
Twentevisie 09/2004
Dennis Kuipers: “Welke ruiter of
amazone kan op 18-jarige leeftijd
zeggen dat hij al actief is geweest op
drie grote kampioenschappen?”
aardigheden, maar Bleu Eyes kent mij ook nog
niet. Dat heeft tijd nodig, maar ik denk dat het
een paard voor de toekomst is. In principe ga ik
dus met Juska en Bleu Eyes verder, terwijl
daarachter ook Paco zich nog kan ontwikkelen
tot een topper.” Kuipers is er overigens van
overtuigd dat je een wereldpaard in principe
niet kunt kopen. Je kunt wel een dier met
zichtbare springtalenten kopen, maar dat is
absoluut geen garantie voor succes als combinatie. “Kijk maar naar Gert Jan Bruggink met
Joël. Een goede ruiter en een goed paard. Maar
die zijn samen gegroeid naar een optimale
combinatie. Daar zijn jaren overheen gegaan.
Datzelfde geldt voor Jeroen Dubbeldam en De
Sjiem. Die hebben ook jaren in elkaar geïnvesteerd. Ik ben er dan ook van overtuigd dat hét
wereldpaard niet te koop is. Die moet je vor-
men, sámen met de ruiter. Ik zie het ook aan
mezelf. Toen we Leemhoeve’s Juska kochten
was die al ervaren in grote wedstrijden, maar
toen moest ik alles nog leren. Als Juska toen
een meer ervaren ruiter had gekregen zou ze
ongetwijfeld nóg beter gepresteerd hebben. Met
Bleu Eyes heb ik het idee dat we samen op hetzelfde ervaringsniveau opgroeien.”
Training
Er is dus perspectief voor Dennis Kuipers op de
middellange en lange termijn. Maar dat strookt
niet met de belangen van de paardenhandelaar,
want als er een goed bod op één van de toppaarden komt, zal hij toch eieren voor zijn geld
kiezen. Zo gemakkelijk ligt het volgens Kuipers
echter niet. Zeker nu hij deel uitmaakt van de
Equipe DTR voelt hij verplichtingen: “Ze geven
mij een kans op basis van hetgeen ik tot nu
gepresteerd heb met de huidige paarden. Dan
kan ik het toch niet maken om juist die paarden
te gaan verkopen. Ik ben juist van plan om nóg
meer te gaan investeren in de samenwerking
binnen Equipe DTR.” Zo gaat hij regelmatig met
de paarden naar Peter Geerink en Jeroen
Dubbeldam om te trainen. “Zij kunnen me nog
zoveel leren, dus ik wil zoveel mogelijk naar
hen toe. Ik heb dat op concoursen ook. Dan zie
ik dingen van de grote jongens, die ik nog niet
kan. Daar erger ik me wel eens aan, omdat ik
dat ook graag wil kunnen. Ik weet wel dat ik
nog lang niet op het niveau van Gert Jan
Bruggink, Peter Geerink of Jeroen Dubbeldam
zit, maar als ik met hen train en naar de wedstrijden ga, krijg ik de details wel onder de knie.
Mijn probleem is nu nog dat ik altijd wil win- 
Laatste keer voor Frank Rothenberger
De Duitse parcoursbouwer Frank Rothenberger wordt volgend jaar in Hengelo vervangen door de Nederlander Louis Konicks. Daarmee keert de organisatie van Expo on Horse weer terug naar de basis. Uitgangspunt van Expo on Horse is immers dat jonge ruiters en amazones met jonge paarden de gelegenheid krijgen om in een internationaal deelnemersveld en ambiance ervaring op kunnen doen. Daar hoort in principe ook een Nederlandse (of zelfs een regionale) parcoursbouwer bij. Van dat idee werd vorig jaar afgestapt, toen Marinus Vos uit Wierden op voorspraak van de (top)ruiters het veld moest ruimen voor
de Duitser Rothenberger. Dat leverde de organisatie behoorlijk veel kritiek op, maar de medeorganisatoren Wim en Gerco Schröder en Jeroen Dubbeldam
hielden vast aan de komst van hun vriend Rothenberger. “Dat was misschien wel een beetje een pr-stunt, maar we vonden dat we iets aparts moesten doen
om de naam van Expo on Horse ook internationaal te vestigen,” is de verklaring van het drietal topruiters. “En Rothenberger is natuurlijk een grote naam
in het wereldje. Voor de Nederlandse ruiters en parcoursbouwers is het goed dat Frank er een paar jaar geweest is. Ze hebben er allemaal wat van geleerd
en Louis Konicks heeft bijvoorbeeld de kans gekregen om onder leiding van Frank in Aken ervaring op te doen. Dat is geweldig verlopen en dus gaan we
volgend jaar wisselen. Konicks krijgt dan in Hengelo de gelegenheid zijn kunnen te tonen. We willen in principe om de paar jaar van parcoursbouwer wisselen. Het is dan ook niet uit te sluiten dat Expo on Horse over drie jaar weer gebouwd wordt door iemand uit de regio,” aldus het drietal dat sinds twee jaar
de organisatie op technisch gebied bijstaat. “We organiseren niet, we beslissen niet, we adviseren alleen op de gebieden waar wij verstand van hebben.”
Twentevisie 09/2004
51
www.baantwente.nl
Mercedes-Benz. Méér dan transport alleen.
‘Hij kan 2.33 meter hoog.’
‘Dat noem ik Topsport in Transport.’
៑De
Mercedes-Benz Vito biedt de beste rijeigenschappen, een hoog uitrustingsniveau,
prima veiligheidsvoorzieningen (standaard ESP), een riante laadruimte, een lage kilometerprijs
en een hoge restwaarde. Met drie lengte- en twee hoogtevarianten, is er altijd een Vito die bij uw
gebruiksbehoefte past. Loop eens binnen in onze showroom.
Baan Twente B.V.
E-mail [email protected]
Plesmanweg 1
7602 PD Almelo
Tel. 0546 - 86 34 66
Goudstraat 20
7554 ND Hengelo
Tel. 074 - 290 09 00
Schelmaatstraat 10
7575 BD Oldenzaal
Tel. 0541 - 51 51 13
Provincialeweg 2
7466 PK Rijssen
Tel. 0548 - 51 30 70
Dennis Kuipers: “Van Blue Eyes verwacht
ik in de toekomst heel veel. We groeien
samen naar een hoog niveau”
nen, maar niet altijd begrijp waarom ik niét
altijd win. Daarom is het contact met mensen als
Peter Geerink en Gert Jan Bruggink voor mij zo
belangrijk. Gelukkig staan zij daar open voor.”
Niet onbemiddeld
Dennis Kuipers beseft dat hij een bevoorrecht
mens is. Hij weet ook dat hij in bepaalde kringen met jaloerse blik wordt bezien. Toevallig
omdat vader René Kuipers wat meer bemiddeld
is en hem kan helpen in zijn carrière. “Ach, ze
moeten maar denken wat ze willen. Ik weet
voor mezelf dat ik keihard wil werken om mijn
doelen te bereiken. Dat ik daarvoor via mijn
vader over de faciliteiten beschik, is waar, maar
er komt meer kijken bij succes. Mijn vader is
daar het beste voorbeeld van. Door zelf keihard
te werken heeft hij een heel mooie zaak opgebouwd. Ik wil een heel mooie sportcarrière
opbouwen en ik weet dat ik daar heel hard voor
moet werken. Dat ga ik dus doen.”
‘Mijn probleem is nu nog dat ik
altijd wil winnen, maar niet altijd
begrijp waarom ik niét altijd win’
Het is duidelijk dat het talent Dennis Kuipers op
weg naar misschien het grote succes niet op de
zak van vader René wil teren. Hij heeft daarom
al een alternatief bedacht. “Ik ga eerst mijn studie Marketing en Communicatie aan het Van
Rijn-college in Almelo afmaken, voordat ik me
helemáál in de paarden stort. Want ik wil toch
iets achter de hand hebben voor het geval het in
de paardensport niet mocht lukken.” En zijn
sportieve ambities op korte termijn? “Zou het
aardig zijn om met Leemhoeve’s Juska en Bleu
Eyes een belangrijke rol te spelen tijdens Expo
on Horse. Ik dacht van wel, want ooit legden
Wim en Gerco Schröder, Gert Jan Bruggink en
Jeroen Dubbeldam in die prachtige ambiance de
basis voor hun verdere carrière.”
■
Opnieuw veiling jonge springpaarden
De eerste veiling van jonge toppaarden, die vorig jaar tijdens onder de naam Expo Talent Sale tijdens Expo on Horse werd gehouden, was zo’n groot succes dat deze dit jaar een vervolg krijgt. De in te brengen paarden worden geselecteerd door de broers Gerco en Wim Schröder en Jeroen Dubbeldam. Onder
hun verantwoordelijkheid vindt de veiling ook plaats. “Er is alleen maar plaats voor toptalentpaarden tussen de drie en negen jaar oud . De kwaliteit moet
overheersen. Daar hebben we vorig jaar bij de eerste keer meteen op ingezet en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. Nu al wordt er lovend gesproken over
de veiling, die ook dit jaar weer tijdens Expo on Horse wordt gehouden,” zegt Jeroen Dubbeldam, die vorig jaar onder meer wereldtopruiters als Rodrigo
Pessoa en Geoff Biollington op de veiling kon begroeten. Veilingmeester Hans Sinnige verkocht in een hoog tempo de achttien ingebrachte springpaarden
voor een gemiddelde van maar liefst 57.000 euro. Klapstuk van de veiling was de zesjarige merrie Delia Sue, die voor 195.000 euro van eigenaar wisselde. De eveneens zesjarige vos P.Pilot werd afgeslagen voor 180.000 euro. “Het publiek en de kopers waren zeer enthousiast, reden waarom we er mee
doorgaan,” verklaart Dubbeldam. “Het was ook leuk om te zien dat de goede paarden bij de beste ruiters in training zijn gegaan. Als organisatoren hebben
we met z’n drieën een behoorlijk financieel risico genomen, maar het is het waard geweest. Voor de organisatie van Expo Talent Sale hebben we zelfs een
aparte bv opgericht. Dit jaar gaan we proberen de kwaliteit van de in te brengen paarden op een nog hoger niveau te brengen, want alleen daarmee is het
succes ook op de lange termijn verzekerd.”
Twentevisie 09/2004
53
Voorzitter Johan Schreur motiverende motor achter Hippisch Hengelo
‘Moeite om wij-gevoel
erin te krijgen’
(door Gerhard Nijboer) Johan Schreur weet
als geen ander dat het opbouwen van een
succesvolle zaak of een aansprekend evenement een kwestie van jaren is. Wat dat
betreft is geen onderscheid tussen de door
hem opgezette ondernemingen Johma,
Profood en Profish en een hoogwaardig
paardensportevenement als Expo on Horse,
waarvan Schreur voorzitter is. “In beide
gevallen moet er sprake zijn van een
heldere visie, waarin kwaliteit, betrouwbaarheid, betrokkenheid en dienstverlening
de uitgangspunten zijn,” zegt de inmiddels
65-jarige, maar nog steeds ambitieuze
Hengelose zakenman. “Goed met elkaar
afspreken wat je wilt, waarom je dat wilt en
hoe je dat wilt bereiken. En dan met elkaar
de schouders er onder zetten. Op die manier
kweek je met elkaar een ‘wij-gevoel’. Dat is
eigenlijk de belangrijkste voorwaarde voor
succes. Het gevoel hebben dat je voor elkaar
door het vuur gaat en dat ieder individu de
vrijheid heeft om het beste uit zichzelf te
halen.” Hij heeft enig recht van spreken,
want vrijwel alles wat hij in zijn leven aanpakte werd een succes.
Twentevisie 09/2004
De buitenwereld kent Johan Schreur vooral als
de man die Johma in Losser tot een wereldfirma
uitbouwde. Maar vrijwel niemand weet dat
onder zijn voorzitterschap bijvoorbeeld de
Vriendenkring van FC Twente tot volle wasdom
kwam, dat het NK Dressuur in Haaksbergen tot
een volwaardig evenement uitgroeide en dat
Expo on Horse als nieuwkomer in de paardensport vaste grond onder de voeten kreeg. Hij was
verder 10 jaar voorzitter van de Rabobank in
Losser, voorzitter van de plaatselijke carnavalsvereniging, maar ook de heikele, maar succesvol
verlopen reorganisatie van het ziekenhuis van
Losser naar Enschede mocht op de begeleiding
van Johan Schreur rekenen.
‘Ik had geen enkele kennis van
zaken. Ik wist niets van paarden,
maar wél van organiseren’
Via zijn vriend Bert Smelt is Schreur in de paardensport gerold. Toen de dressuursport als evenement nog in de kinderschoenen stond en vaak
nog slechts als verplicht bijnummertje in het programma van een concours hippique werd opgenomen, werd door een aantal fanaten in
Haaksbergen het idee geboren die tak van de
paardensport uit het slop te trekken. Het
Nederlands kampioenschap dressuur zou als zelfstandig evenement op de terreinen van Bert en
Mia Smelt gehouden moeten worden. Maar
Smelt stelde als voorwaarde dat er een goede
organisatie aan ten grondslag zou liggen en hij
vroeg Schreur om de kar te trekken. “Ik had geen
enkele kennis van zaken. Ik wist niets van paarden, maar wél van organiseren. Voor Bert heb ik
toen ja gezegd. Vooral omdat ik na een eerste
inventarisatieronde in de gaten kreeg dat ik met
een aantal gelijkstemde mensen met verschillende individuele kwaliteiten te maken had. We wilden allemaal een onderscheidend evenement uit
de grond stampen, met een hoge kwaliteit, waarin zowel het publiek als de media, maar ook de
sponsors zich thuis zouden voelen. Zonder overdrijven kun je toch zeggen dat dat gelukt is. Zes
jaar het NK in Haaksbergen gehad.”
Jonge ruiters
De kwaliteiten van Johan Schreur, die in de
publiciteit overigens nauwelijks op de voorgrond
treedt, bleven vanzelfsprekend ook niet onopgemerkt in paardenminnend Hengelo, waar het 
55
TEMPUR®. Een bekroond NASA-product.
Neem de proef op de som.
Ontwikkeld voor de ruimte en ideaal voor de
Ervaar nu de kwaliteit van dit Drukverlagende
aarde. Zelden kwam uw lichaam beter tot rust,
Slaapsysteem en van het ontspannen gevoel
omdat uw lichaamsgewicht en temperatuur de
van gewichtloosheid.
vorm van het matras bepalen. Het TEMPUR
matras en kussen geven uw nachtrust daardoor
alle ruimte en pijn geen kans.
Lasonderstraat 40, Enschede.Tel. (053) 435 85 55.
www.sonex.nl
Johan Schreur: “Een aantal zaken kan nog geoptimaliseerd worden, zeker waar het gaat om de
combinatie sport en entertainment, het sponsor- en relatiemanagement.”
publiek, media en sponsors.” Die laatsten zijn
overigens verantwoordelijk voor de dekking
van ongeveer 75 procent van de begroting van
Expo on Horse, die tussen de vijf en zes euroton
bedraagt. “Die moet je dus koesteren en entertainment bieden. We halen heel veel sponsors
uit het westen. Die doen dat onder meer omdat
wij hun relaties niet alleen paardensport van
hoog niveau bieden, maar ook een volledig
weekeindje Twente. Met uitstapjes naar bijvoorbeeld Twickel, Ootmarsum en andere toeristische trekpleisters. Daarmee doen we ook
nog aan Twente-promotie. Dat aspect zouden
we nog verder uit kunnen bouwen, bijvoorbeeld
door onze standhouders een soort eigen winkelcentrum in het Expo Center in te laten richten waar de relaties van onze sponsors inkopen
kunnen doen of zich in een schoonheidssalon
kunnen laten behandelen.”
Botsende belangen
Expo Center graag een paardenevenement binnen de muren wilde hebben. Jan Hagedoorn,
eigenaar van de hal en paardenliefhebber, vroeg
Johan Schreur, Hans Horn en Marinus Vos hem
te helpen met het initiatief dat direct de naam
Expo on Horse meekreeg. “De doelstelling van
Expo on Horse was meteen heel duidelijk,” blikt
Schreur terug. “Het moest een evenement worden waarin jonge ruiters en amazones met jonge
paarden in een nationaal concours met een internationale uitstraling en ambiance ervaring op
konden doen. Natuurlijk waren ook de gearriveerde topruiters welkom, maar de uitgangspunten bleven jong, talentvol, ambiance en ervaring
opdoen op een hoog niveau.” Iedereen was er
van overtuigd dat er naast de hippische topevenementen als CSI Geesteren en de Military van
Boekelo in Twente ruimte en behoefte was aan
een aansprekend indoor-evenement in deze zo
paardenminnende regio. Maar met het vaststellen daarvan ben je er nog niet. Geesteren en
Boekelo kunnen bogen op jarenlange ervaring,
een historie die zich vertaalt naar een voor ieder
evenement specifieke sfeer, die nauwelijks na te
bootsen is. “Je moet jezelf onderscheiden van de
rest, maar toch dat ‘wij-gevoel’ er in zien te krijgen. Ik kan wel zeggen dat Expo on Horse onderscheidend en uniek is; als ik dat niet telkens weer
laat zien en uitstraal, krijgt het evenement naar
buiten uit nooit dat gewenste imago.”
Moeilijk begin
Schreur kwam er in de begintijd van Expo on
Horse ook achter dat het relatief kleine dressuurwereldje toch iets anders is dan de commercieel
veel gecompliceerdere springwereld. De dressuurmensen staan veel dichter bij elkaar, hebben een
gezamenlijk doel om hun sport te promoten en
daar bij tijd en wijle hun eigen belangen ook
ondergeschikt aan maken. In de springsport is het
veel meer de ‘ieder voor zich en God voor ons
allen’-mentaliteit. “Kom ik toch weer terug op dat
Twentevisie 09/2004
‘wij-gevoel’. Ik heb daar bij Expo on Horse meer
moeite mee gehad om dat er in te krijgen. Het is
ook nu nog niet volledig aanwezig en ik kan toch
moeilijk definiëren waar dat aan ligt. We hebben
een fantastisch evenement in een heel mooie
omgeving, die ook buiten de paardensport van
alles te bieden heeft. Waar de onderlinge saamhorigheid nog groot is en waar de mensen de
handen nog uit de mouwen willen steken. En
toch heeft Expo on Horse een paar moeilijke
beginjaren gehad. Ik heb daar mijn hoofd wel
eens over gebroken. Een aantal zaken kan nog
geoptimaliseerd worden, zeker waar het gaat om
de combinatie sport en entertainment, het sponsor- en relatiemanagement. Voor wat betreft het
sportieve gedeelte, het programma en de uitstraling naar de ruiters en paarden toe, blijft er weinig te wensen over. Dat is op een absoluut hoog
niveau nu de broers Gerco en Wim Schröder en
Jeroen Dubbeldam zich daar in de adviserende
zin nadrukkelijk mee bemoeien. En met het puur
paardengericht bijprogramma zoals de Expo
Talent Sale en de men-demonstratie is ook niks
mis. Daar mogen we best tevreden over zijn.”
Twente-promotie
Schreur is constant op zoek naar verbeteringen,
naar mogelijkheden om de kwaliteit van het
evenement te verhogen en naar de uitdaging
om er het ‘beste indoor-evenement in zijn soort’
van te maken. “Daarvoor moet een je positiefkritische houding naar elkaar toe hebben. Je
moet tegen elkaar kunnen zeggen wat je er van
vindt, want daarmee toon je je betrokkenheid
met elkaar en vooral ook met het evenement.
Binnen het huidige bestuur hebben we deskundigheid op alle fronten met René Kuipers,
André van Leeuwen, Jan Hagedoorn en Ger
Visser. Dat zijn stuk voor stuk mannen die op
hun eigen vakgebied wat in hun mars hebben
en waarmee we een kwalitatief hoogwaardige
en betrouwbare partner zijn voor deelnemers,
“In hoeverre is het ideaal om als bestuur van een
evenement de praktische organisatie uit handen
te geven aan een professioneel projectbureau (EQ
International, red.) zonder je eigen identiteit
geweld aan te doen? Daarmee zeg ik niet dat EQ
International geen goed werk levert. Integendeel.
We zijn zeer tevreden, maar je bent voor een deel
wél afhankelijk van hun commerciële belangen.
En dan zitten we ook nog eens met Expo Center,
die óók zo de eigen belangen heeft. Ook daarmee
is de relatie goed, maar kunnen wij als bestuur of
als EQ international het personeel van het Expo
Center aanspreken op eventuele uitingen of
gedragingen tijdens ons evenement.
‘Ik probeer de motiverende kracht
binnen Expo on Horse te zijn.
Bruggenbouwer tussen mensen,
instanties en belangen’
En mogen wij als bestuur bijvoorbeeld ergens
een bord ophangen, terwijl dat van het Expo
Center niet mag? Naar wie moet dat personeelslid dan luisteren? Ik stel het hier expres wat simpel om aan te geven dat de belangen van de drie
betrokken organisaties wel eens kunnen botsen
en dat zoiets nooit ten koste van de uitstraling
van het evenement mag gaan. Nogmaals, we
klagen niet, maar het vraagt aandacht.” Al die
aspecten van het voorzitterschap van Expo on
Horse vergen tijd. Maar Schreur weet dat hij
daarin niet alleen staat. Vrijwel iedere betrokkene rond het hippische evenement steekt er veel
tijd, geld en menskracht vergt. “Om te optimaliseren moet je ook de tijd willen nemen. Je kunt
niets forceren, omdat je dan juist de meeste fouten maakt. Geef iedereen tijd om de visie om te
zetten in de praktijk. En geef vooral de mensen
de vrijheid en het respect om het beste uit zichzelf te halen. In dat opzicht probeer ik als voorzitter de motiverende kracht binnen Expo on
Horse te zijn. Bruggenbouwer tussen mensen,
instanties en belangen.”
■
57
De nieuwe Mercedes-Benz A-Klasse
nu in de showroom.
Verken nieuwe wegen.
De nieuwe Mercedes-Benz A-Klasse nu bij Baan Twente.
៑Maak nu kennis met het nieuwste van Mercedes-Benz en verken nieuwe wegen in een auto waarin je
gezien wilt worden. De fraaie 3- en 5-deurs-uitvoeringen zijn langer en breder dan succesvolle voorganger.
Met een eigentijds design, stoere body en sportief karakter is het een auto met een fantastische uitstraling.
De nieuwe A-Klasse is standaard zeer compleet uitgerust en aantrekkelijk geprijsd vanaf € 21.800,- en de
3-deurs vanaf € 20.600,-. Kom nu kennismaken in onze showroom.
Brandstofverbruik 5-deurs: variërend van 5,3-7,6 liter per 100 km, 18,9-13,2 km per liter; CO2-uitstoot: 139-179 g/km.
Baan Twente B.V.
www.baantwente.nl
Plesmanweg 1, 7602 PD Almelo, telefoon 0546 - 86 34 66, fax 0546 - 86 63 68
Goudstraat 20, 7554 ND Hengelo, telefoon 074 - 290 09 00, fax 074 - 290 09 10
Provincialeweg 2, 7466 PK Rijssen, telefoon 0548 - 51 30 70, fax 0548 - 52 02 25
E-mail [email protected]
IKT visie op…
Politiek gekonkelfoes?
Wiegel kapittelt kabinet 70
300-jaar
Koninklijke Ten Cate 72
Deregulering lijkt
te slagen 74
Media Elements 76
Hengelo promoot
industrie 77
Scope en IKT-nieuws 79
Twente Agenda 80
Recentelijk hebben we uit de pers kunnen vernemen
dat de kans groot is, dat het technologisch topinstituut (TTI) voor nanotechnologie naar Eindhoven
gaat. Als dat waar is, moet je je gaan afvragen of de
achtergronden van zo’n beslissing wel zuiver zijn
geweest en of de gebruikte argumenten wel voldoende rationeel waren.
Als locatie komt op basis van inhoudelijke argumenten alleen Twente in aanmerking. Twente kent
met MESA+ het grootste instituut (410 fte, 50 mln
omzet) op het gebied van nanotechnologie in
Nederland en één van de grootste ter wereld. Bij
internationale benchmarks staat MESA+ in de top
vijf als het gaat om wetenschappelijke kwaliteit en
commercialisatie-activiteiten. MESA+ heeft een initiërende en leidende rol bij alle landelijke activiteiten op het gebied van nanotechnologie. De zakelijk
directeur is voorzitter van MANCEF, de internationale brancheorganisatie voor het vercommercialiseren van nanotechnologische kennis. Grote bedrijven waaronder ASML, Philips (!), Intel en DSM
zoeken samenwerking met MESA+.
Twente investeert als regio al jaren in het profileren
van nanotechnologie in Nederland met een actief
ondersteuningsbeleid voor startende ondernemers,
hetgeen heeft geresulteerd in het hoogste aantal spinoff’s binnen dit domein. Rond MESA+ is een actief
netwerk van inmiddels 25 bedrijven ontstaan die
aansluiting zoekt bij de kennisontwikkeling daar.
Vanwege het baanbrekende karakter van nanotechnologie bieden die ondernemingen op langere termijn kansen voor grootschaliger bedrijfsactiviteiten
in de regio.
Voor het beleid gericht op het positioneren van
Nederland als Kennisland is MESA+ één van de
sterkste troefkaarten. MESA+ heeft voortdurend
gebouwd aan haar wereldwijde positie op onderzoeksgebied. Het handhaven en verder uitbouwen
van deze positie is topsport in onderzoeksland. Dit
vereist financiering en de beste faciliteiten. Het versterken van deze positie in Twente is een nationaal
belang, en is bovendien een van de belangrijkste
kernpunten van het Nieuw Perspectief Twente (NPT)
programma.
Dus waarom Eindhoven?
Geert de Raad
Voorzitter IKT
Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985
www.ikt.nl
| Twentevisie | Jaargang 16 | Nummer 9 | November 2004 |
Oud-minister Wiegel tijdens jaarvergadering IKT:
‘Kabinet beledigt Twente’
70
Oud-minister
Wiegel: ‘De
regering mist de
kunst van het
onderhandelen.’
Tijdens de jaarvergadering van IKT haalde oudminister Wiegel fel uit naar de manier waarop het
huidige kabinet omgaat met de belangen van Twente.
“Het was ronduit beledigend dat de zware Twentse
delegatie, die naar Den Haag was gekomen om te praten over compensatie voor de sluiting van de luchthaven, binnen vijftig minuten met lege handen weer buiten stond. “Ze hadden domweg moeten weigeren om te
vertrekken...” Twente moet, volgens hem, met de vuist
op tafel slaan om er voor te zorgen dat de motie
Bakker ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd! Bij een
dermate botte houding van het kabinet zal de regio zijn
pijlen vooral op de leden van de Tweede Kamer moeten richten. “Inventiviteit is daarbij geboden!”
(door Niko Wind)
Een ondertekende motie is aardig, maar het blijft een stuk
papier. “Heeft u de ondertekenaars van deze motie al bij elkaar
geroepen om hen te vertellen dat de woorden ook in daden
moeten worden omgezet? Kennen zij de nota ‘Nieuw
Perspectief Twente’? En heeft u met hen besproken op welke
wijze deze acties gestalte moeten krijgen? U moet doorgaan met
besprekingen en de druk op de ketel houden. Ook bij de departementen.” Hij drong er op aan nooit op te geven en te tonen dat
Twente over een lange adem beschikt. “U moet desnoods doorgaan tot de volgende verkiezingen, want dan moeten de fracties
hun goede gezicht wel laten zien!”
Belangrijk is ook om in bepaalde gevallen medefinanciering aan te bieden, bijvoorbeeld door het minderheidsbelang
in de elektriciteits- en gasbedrijven te verkopen. “Dat kan
miljarden opleveren en u kunt dat geld gebruiken om de rijksoverheid over de streep te trekken om de motie Bakker uit
te voeren.”
Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen
Luchthaven
Wiegel was het volledig eens met de opmerkingen die IKT-voorzitter De Raad eerder had gemaakt over ‘uitgaan van de eigen
kracht van Twente’ en de noodzaak van een goede samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven bij het versterken van de
economische positie van de regio. Maar hij maakte daar toch
een kanttekening bij. “U hebt in Twente een prima en goed
onderhouden luchthaven, die u wilt ombouwen tot een intensief gebruikte civiele luchthaven. Het onderzoek dat u hebt
laten uitvoeren laat zien dat er kansen zijn, maar ook dat het
moeilijk kan worden om in de aanvangsfase voldoende verkeer
aan te trekken. Ik weet, vanuit een andere functie, dat Schiphol
mogelijk belang heeft bij een versterking van de regionale luchthaven en graag wil komen praten.” Hij wist toen niet dat directeur Cerfontaine net op bezoek was geweest en met de huidige
aandeelhouders over samenwerking had gesproken.
WAO
Uiteraard had Wiegel ook forse kritiek op de wijze waarop ons
stelsel van sociale zekerheid is doorgeschoten. En met name de
WAO. “Bij ons kan iemand met een arbeidshandicap van 15%
al in de WAO komen. In België kan dat pas als iemand tweederde arbeidsongeschikt is. Bij ons kan iedereen die één jaar
ziek is geweest een aanvraag indienen voor een WAOuitkering. In andere landen kan dat niet. In Duitsland en Italië
kan dat pas als men vijf jaar op de arbeidsmarkt actief is
geweest. Om deze reden zitten er bij ons drie maal zoveel jongeren in de WAO als in België en zes keer zoveel als in Zweden.
Ook het ziekteverzuim is in Nederland twee maal zo hoog
als het Europese gemiddelde!” De politiek heeft op dat gebied
gefaald, waardoor onze concurrentiekracht is verzwakt.”
Een ander punt van grote ergernis zijn de kosten die het
bedrijfsleven moet ophoesten als gevolg van de wet- en regelgeving: bijna 17 miljard euro per jaar. Hét voorbeeld - verantwoordelijk voor 50% van de kosten - is de Arbo-wetgeving:
3.800 bladzijden aan normen en regels en 1.600 bladzijden
informatie. “Uitdunnen dus! En dat is bitter nodig om overeind
te blijven in de wereldwijde concurrentie!”
Niet somberen
Het kabinet is, in de ogen van Wiegel, veel te somber over onze
economie. “Natuurlijk moeten ze niet te enthousiast doen om
de noodzakelijke ombuigingen door te kunnen voeren, maar de
te sombere voorspellingen frustreren het consumentenvertrouwen en zorgen ervoor dat het bedrijfsleven aarzelend is als het
gaat om investeringen.” Hij wees op de gunstige cijfers ten
aanzien van de export en de positie van de metaalindustrie
die het CPB onlangs publiceerde. “Redelijk optimisme is
ook noodzakelijk voor de positie van het kabinet, want nog
nooit genoten een kabinet (en de regeringsfracties) zo weinig
vertrouwen!”
De VVD-coryfee Wiegel had weinig goede woorden over voor
de houding van de vakbeweging, maar stelde zich ook niet achter de harde opstelling van kabinet en regeringsfracties ten op-
www.ikt.nl
zichte van de vakbeweging en het blinde vertrouwen in de
plannen rond VUT en prepensioen. “Zij reageerden bot op de
berekeningen van het CBP dat deze plannen wel eens averechts
zouden kunnen werken én op de negatieve mening van veel
deskundigen over de levensloopregeling.”
De huidige regering verstaat, volgens hem, niet de kunst van
het onderhandelen. “Je moet je zo opstellen dat de andere partij
ook wat kan winnen. Die 900 miljoen euro van de motie
Verhagen had ook ingebracht kunnen worden als wisselgeld in
de onderhandelingen met de vakbeweging. Zij hadden kunnen
bogen op dit succes en akkoord kunnen gaan met de maatregelen
die nodig zijn om onze concurrentiepositie te verbeteren.
71
Infrastructuur
De heer Wiegel was wél positief op de wijze waarop nu wordt
gedacht over infrastructuur. “In het afgelopen decennium hebben de achtereenvolgende ministers van Verkeer en Waterstaat
rookgordijnen opgeworpen met zaken als tolpoortjes en rekeningrijden. Zaken die niets te maken hebben met de verbetering
van de concurrentiepositie. Nu zijn er wel plannen voor
investeringen in wegen. In het huidige meerjarenplan wordt
uitgegaan van een investering van 80 miljard euro in de periode
tot 2010. De helft voor wegen en de helft voor het spoor en de
vaarwegen.
Naast het geld beschikbaar stellen voor investeringen in de
infrastructuur zal er, volgens de heer Wiegel, ook wat moeten
gebeuren aan de regelgeving en bureaucratie. “In Frankrijk
duren de procedures voor grote infrastructurele werken maximaal 4 jaar, in België is dat 8 jaar. Wij zijn zo inventief dat we
die periode weten op te rekken tot liefst 23 jaar!” Zijn opdracht
aan het kabinet is dan ook het opschonen van alle regels en
procedures en het verkorten van termijnen.
■
Voorafgaande
aan het
openbare deel
vond de
huishoudelijke
jaarvergadering
plaats.
Koninklijke Ten Cate ontketent revolutie
Just imagine
72
Bestuursvoorzitter
Loek de Vries.
De feestrede van bestuursvoorzitter Loek de Vries aan
het slot van het congres ter ere van het 300-jarig
bestaan van Koninklijke Ten Cate was doorspekt met
de slogan ‘Just imagine’. Veel van die wonderen uit de
recente geschiedenis van deze oudste industriële
onderneming van Nederland waren bekend bij de
honderden genodigden die zich in de Amsterdamse
Beurs van Berlage hadden verzameld. Het echte
nieuws was de ontwikkeling van een compleet nieuwe manier van nabehandeling van textieldoek.
Volgens velen - en zeker volgens de mensen van Ten
Cate - een revolutie in textielland vergelijkbaar met de
introductie van de stoommachine. De digitalisering
van de textielbewerking zal de start zijn van veel ontwikkelingen zoals intelligente kleding en andere toepassingen die we ons nu nog niet kunnen voorstellen.
(door Niko Wind)
Loek de Vries had geen beter forum kunnen kiezen om de nieuwe technologie te presenteren. Hij had voor dit wel zeer bijzondere lustrum - naast de regionale en landelijke contacten
van het concern - ook veel internationale klanten uitgenodigd.
Vooral ook uit branches buiten de textiel, afnemers van de
nieuwe innovatieve producten van Ten Cate; vertegenwoordigers van bedrijven die óók aan het front staan van nieuwe ontwikkelingen. Dat bleek ook uit de lijst van sprekers tijdens de
workshops: van de vrouw achter de innovaties van Philips en
een waterdeskundige van Unesco tot en met tennisser Richard
Krajicek en astronaut Wubbo Ockels.
De ‘oude’ innovaties van Ten Cate zijn bekend: de vezels voor
kunstgras (zoals dat onder meer in het Almelose Polman Stadion
ligt en dat - als alles goed gaat - binnen afzienbare tijd ook in de
Amsterdam Arena zal verschijnen), het unieke ‘onderdoek’ voor
de weg- en waterbouw, de sublieme brandwerende materialen,
de kogelwerende vesten en vliegtuigdeuren en de supersterke en
lichte materialen waaruit de marslanders zijn opgebouwd. Veel
producten die passen bij Ten Cate’s pogingen om - samen met
onder meer de Universiteit Twente en de Saxion Hogeschool Twente om te toveren in een ‘Material Valley’ en het instituut
Sport and Leisure dat op initiatief van Ten Cate binnen de UT tot
stand is gekomen. De nieuwste vinding is echter totaal anders:
geen nieuwe materialen, die met techniek uit de textiel kunnen
worden bewerkt, maar een nieuwe technologie voor het behandelen van het oude en vertrouwde textiel.
Milieu
Koninklijke Ten Cate scoort met deze nieuwe technologie op
alle fronten. Op milieugebied betekent het een enorme verbete-
Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen
the innovation
ring omdat voor deze digitale techniek veel minder water, veel
minder chemicaliën en veel minder energie nodig zal zijn. Ook
zal de textielnabewerker van de toekomst veel minder ruimte in
beslag nemen.
Door de mogelijkheid om ook kleine hoeveelheden stof te
bewerken verwacht het concern belangrijke efficiencyvoordelen te behalen en nog beter in te kunnen spelen op functionele
eisen van klanten. Deze revolutionaire techniek is inmiddels
wereldwijd door patenten beschermd.
Snelheid
De kern van de nieuwe technologie van Ten Cate is de
mogelijkheid om alle nabewerkingen (verven, coaten en finishen) in één keer uit te voeren. Ten Cate zal in dit proces gebruik
maken van een geavanceerde digitaal technologie die het
mogelijk maakt tien maal hogere productiesnelheden te realiseren. Daarnaast zal door het wegvallen van (bijna) alle finishing-technieken het gebruik van water en chemicaliën worden
geminimaliseerd.
Naast de hoge snelheid en de milieuvoordelen levert dit
nieuwe proces de mogelijkheid op om ook kleine hoeveelheden doek te bewerken en zonder aanloopverliezen. Geen rollen van honderden meters, maar snelle wisselingen, ook na
enkele meters! Door deze technologie is het zelfs mogelijk om
tijdens de bewerking de snijpatronen voor de confectie aan
te brengen.
Hoewel Ten Cate zich daar zelf niet over uitlaat, kan deze
revolutie er toe leiden dat een deel van de naar lage lonen landen overgehevelde textielindustrie terugkeert naar Nederland
en andere hooggeïndustrialiseerde landen.
weerman of hulpverlener kan dan aan de kleur van zijn kleding
zien of er gevaar dreigt.
Ook kan het mogelijk worden om textiel te ontwikkelen, dat
gedoceerd medicijnen afgeeft.
Veel zal afhangen van de producenten van stoffen ‘met bijzondere eigenschappen’ die met behulp van deze nieuwe
machines op de stof kunnen worden aangebracht.
73
Marktintroductie
Koninklijke Ten Cate heeft hoge verwachtingen van de nieuwe
technologie en de vele - nog onbekende - toepassingen die dat
in de komende decennia met zich mee zal brengen. De eerste
grootschalige proefinstallatie zal medio 2005 in gebruik worden
genomen; de productiemachines waarschijnlijk twee jaar later.
Hoewel een deel van de te gebruiken (chemische)stoffen nog
moet worden ontwikkeld, verwacht Ten Cate al in 2005 met
zelfreinigend (tent)doek op de markt te komen. Het ontwikkelen van intelligente stoffen - waarbij Ten Cate onder meer zal
samenwerken met andere technologische bedrijven - zal meer
tijd in beslag nemen.
■
Intelligent textiel
Belangrijker dan de milieuwinst, de snelheid en de veel kleinere metrages zijn de nieuwe materialen die - op basis van de
nieuwe technologie - in de komende jaren op de markt kunnen
komen. Men denkt binnen Koninklijk ten Cate onder meer aan
het aanbrengen van uiterst dunne strepen van lichtgevoelig
materiaal, waardoor de stof als zonnecel kan fungeren en dus
zelf energie kan opwekken. Daarmee komt de weg vrij voor de
integratie van micro-elektronica en textiel en kan er intelligente kleding ontstaan. Zo kan dankzij deze nieuwe technologie
van Ten Cate in de toekomst kleding voor ziekenhuispatiënten
en (top)sporters gemaakt worden, die automatisch de hartslag
en temperatuur aan een ontvanger doorgeeft.
Kleding van bijvoorbeeld hulpverleners en militairen te velde
kan worden voorzien van een microzender waardoor hun
plaats, lichaamsconditie etc. altijd bekend is. Het zal zelfs
mogelijk worden om beschadigingen van kleding (en de plaats
waar die beschadiging optreed) door te geven. Een gewonde
soldaat of brandweerman meldt zich daardoor automatisch bij
zijn commandant.
Naast lichtgevoelige substanties kunnen ook stoffen op de
kleding aangebracht worden die bijvoorbeeld gevoelig zijn voor
een hoge temperatuur of bepaalde (giftige) dampen. Een brand-
www.ikt.nl
Ook Wubbo
Ockels trok veel
publiek.
Maar er moet nog veel meer gebeuren
Deregulering lijkt
74
De heren Troch,
Heinis en
Aptroot (v.r.n.l.)
waren het
roerend met
elkaar eens
Het tweede kabinet Balkenende heeft fors ingezet op
het terugdringen van de administratieve lastendruk
voor het bedrijfsleven. Van de beoogde 25% reductie
in 2007 is zo’n 17% ingevuld. Minister Zalm bewaakt
dat proces, daarbij binnen de Tweede Kamer nadrukkelijk gevolgd door VVD-er Charlie Aptroot en daarbuiten onder meer door Fries Heinis, secretaris economische zaken van VNO-NCW. Of het kabinetsmotto
‘Minder regels’ echt effect heeft, moet over drie jaar
blijken als Aptroot, Heinis en oud Grolsch-topman
Jacques Troch weer te gast zijn op een gezamenlijke
bijeenkomst van IKT en VNO-NCW.
(door Niko Wind)
De omvang van de administratieve lastendruk is gigantisch.
Jaarlijks kost deze papierwinkel het Nederlandse bedrijfsleven
zo’n 16,4 miljard euro, 3,6% van het Bruto Nationaal Product.
Dus gemiddeld € 24.420 per onderneming. Het wordt nog
beangstigender als men kijkt naar de verdeling tussen de grote
en de kleine ondernemingen. Bij het MKB, de kurk van onze
economie, kunnen de administratieve lasten oplopen tot zo’n
10% van de omzet.
Fries Heinis schetste het algemene beeld en opende met de
definitie: ‘De kosten die het bedrijfsleven moet maken om te
voldoen aan de informatieverplichtingen voortvloeiend uit wet
en regelgeving van de overheid’. En met die overheid worden
ook gemeenten, provincies en waterschappen bedoeld. Toppers
in het lijstje zijn de Wet op de jaarrekening, de omzetbelasting,
de warenwet, de wet milieubeheer en de loonbelasting.
“Wij zijn als werkgeversorganisatie blij dat ‘Financiën’ de regie
heeft overgenomen van ‘Economische Zaken’ omdat wij vertrouwen hebben in de rechte rug van minister Zalm. Hij zal er op moeten toezien dat alle (andere) departementen hun beloften nakomen
en gaan voldoen aan de targets die zijn gesteld.” De 18%
‘Nederlandse’ deregulering lijkt, in zijn ogen, haalbaar. “De overige 7% moeten we uit Brussel halen. En als we bedenken dat 40%
van de administratieve lastendruk het gevolg is van EU-regels
moet dat haalbaar zijn.” Nederland heeft - als voorzitter van de EU
- een unieke kans om diep te snijden in de Brusselse bureaucratie.
Naast ‘Brussel’ zijn gemeenten belangrijke veroorzakers van
(onnodig) papierwerk. De € 260 miljoen die in dat verband wordt
genoemd is in zijn ogen veel te laag. VNO-NCW is inmiddels in
gesprek met de VNG om hen ertoe te bewegen om te voldoen aan
hun verplichting hun modelverordeningen ook door te rekenen
op bedrijfseffecten. Fries Heinis verwacht dat het effect uiteindelijk veel hoger zal uitvallen dan die 25% vermindering.
Het kastje en de muur
Ondernemers in Nederland lopen ook op tegen een woud van
regels, vergunningen en procedures die doorlopen moeten worden om iets (nieuws) te realiseren.
Oud Grolsch-topman Jacques Troch kan daarover meepraten:
“We hebben voor de bouw van onze nieuwe brouwerij liefst achttien procedures moeten doorlopen, waaronder vier kapvergunningen. En elke procedure moest na elkaar worden gevoerd en
voor bijna elke procedure gold inspraak, bezwaar en beroep bij de
Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen
te lukken
Raad van State.” Al die vertragingen hebben geleid tot een vertraging van 2,5 jaar, waardoor de realisatie uiteindelijk zes jaar in
beslag nam. “Dat heeft ons kapitalen gekost!” Hij maakt zich nog
boos over het stilleggen van een procedure omdat iets - volgens
de wet - moest worden gepubliceerd in een niet bestaand kastje
aan het gemeentehuis. “Die grap heeft ons wel een jaar gekost!”
Een zelfde rariteit deed zich voor met een - 35 jaar geleden - illegaal gebouwd huis. “De gemeente zou alle grond en opstallen
opkopen, maar dat lukte niet omdat dat huis niet bestond. De
beide (oudere) bewoners zijn gelukkig op eigen initiatief vertrokken zodat ook dit zomerhuisje afgebroken kon worden.”
Ook over de afwikkeling van de vuurwerkramp maakt hij zich
nog steeds boos. “Bij ons was een magazijn verwoest. Wij wilden
deze weer opbouwen - iets kleiner en iets minder hoog -, maar
moesten de bouw stilleggen omdat we geen vergunning hadden.”
is gebeurd.) Hetzelfde geldt voor het verplichte ziekenfonds
voor zelfstandigen, die - al dan niet tijdelijk - wat te weinig verdienen én de verplichte aansluiting bij een Arbo-dienst.”
Ook hij had een voorbeeld uit België, waar toch veel dingen
beter zijn geregeld. “Daar hoef je gegevens maar één keer aan de
overheid te verstrekken en niet zoals hier, waar onder meer het
UWV en de huursubsidie om de gegevens vragen die je ook bij
de loonbelastingaangifte hebt moeten verstrekken.”
De dikke enquêtes van het CBS zijn hem een doorn in het
oog. Hij heeft voorgesteld om het CBS toe te staan een ondernemer maximaal 4 keer per jaar een enquête te sturen met maximaal 10 vragen. Door met verschillende lijsten te werken, krijgt
men toch een goed beeld. Maar EZ wilde daar niet aan.
“We moeten daarnaast af van het idee dat we het beste jongetje van de klas moeten zijn en verder moeten gaan dan de EUnormen. Dat geldt bijvoorbeeld voor de arbeidstijden.”
Misbruik van recht
Met een lid van de Tweede Kamer in de zaal kon de heer Troch
zijn wensenlijstje exact op de juiste plaats deponeren:
“Verminder het aantal procedures of voeg die samen en laat procedures niet achter elkaar, maar naast elkaar lopen.” Hij brak ook
een lans voor het halveren van de termijnen en het bemoeilijken
van de procedures. “Waarom treden jullie in Nederland niet op
tegen misbruik van recht. Dat is in België veel beter geregeld. Daar
kennen we het ‘tergend en roekeloos geding’. Dat houdt in dat
iemand die volkomen ten onrechte een bezwaarprocedure start,
alle kosten moet betalen die de andere partij heeft moeten maken.
Die laatste opmerking van Jacques Troch werd onmiddellijk
door kamerlid Charlie Aptroot genoteerd. Hij zei het niet met
zoveel woorden, maar het zou best kunnen dat deze bijeenkomst van IKT en VNO-NCW leidt tot een amendement of initiatiefwet om het misbruik van recht bij dit soort procedures
tegen te gaan. Hij was het - zoals verwacht - roerend eens met
zijn collega-sprekers. Ook kon hij met gemak de achttien vergunningen van Jacques Troch overtreffen. “Voor het openen van
een horecagelegenheid heb je liefst 27 vergunningen en ontheffingen nodig. Elke nieuwe bedrijfsleider kost weer een hele
papierwinkel.”
De politiek
Als een van de weinige (of de enige) oud MKB-ondernemer in
de Tweede Kamer toonde Charlie zich een fanatiek strijder tegen
de regelzucht van de overheid. Hij pleitte voor minder regels,
meer controle en vooral eigen verantwoordelijkheid van de
ondernemer. “Het meest schrijnende voorbeeld is - naast de
Drank- en horecawet - de wetgeving rond de voedselveiligheid.
Een woud van vaak onuitvoerbare regeltjes, gekoppeld aan een
eindeloze administratie. Vervang dat door een lijst met bacteriologische waarden en laat ambtenaren deze frequent controleren. Ga je in de fout, dan krijg je een boete. Gebeurt dat
stelselmatig, dan wordt het bedrijf gesloten.”
Hij had nog meer aansprekende voorstellen, waarvan een
deel al is gerealiseerd. “Laat ZZP-ers niet meer vallen onder de
werknemersverzekering, schaf de WAZ af. (Wat inmiddels ook
www.ikt.nl
PBO’s
Ook het afschaffen van nutteloze en ondemocratische organen
staat op zijn actielijstje. “Ondernemers zijn verplicht om een
bijdrage te betalen aan allerlei bedrijfschappen en productschappen, die bestuurd worden door de werkgevers en werknemersorganisaties, maar waarop zij geen enkele invloed kunnen uitoefenen. De paar taken in medebewind kunnen zonder
veel moeite worden overgeheveld naar de ministeries.”
Naast een reductie van bestaande regels is er, volgens de
VVD-politicus, ook een cultuurverandering nodig. “We moeten
ervan af om te proberen om elk incident te willen voorkomen
met nieuwe regelgeving, die vervolgens niet wordt gecontroleerd. Het is natuurlijk leuk voor kamerleden om ‘naam’ te
maken met het reageren op incidenten. Maar zij beseffen niet
dat incidenten nu eenmaal niet zijn te voorkomen en zeker niet
met gedetailleerde regels.”
Hij was één van de mensen achter de oproep om strijdige regels
te melden. “Het werden er uiteindelijk 800. En we zijn nu zo ver
dat de ministeries ook daadwerkelijk dit probleem gaan aanpakken.” Die verplichting voor de ministeries moet, volgens hem,
ook gelden voor de 25%-operatie om de administratieve lastendruk te verminderen. “We moeten daarbij niet wachten tot 2007,
maar elk jaar bekijken of ze op de goede weg zijn. Worden deze
targets niet gehaald, dan worden deze departementen drooggelegd en mogen ze geen nieuwe wetsvoorstellen meer indienen.”
De gemeenten en provincies zijn, in de ogen van Aptroot,
pure monopolisten, waarop een burger is aangewezen voor bijvoorbeeld het aanvragen van een paspoort of een bouwvergunning. “Deze lagere overheden moeten eens door de NMa worden onderzocht!”
Naast het idee voor een wet op het ‘tergend en roekeloos
geding’, nam Charlie Aptroot ook het idee van Jacques Troch
over om te proberen om de bezwaar- en beroepsprocedures te
bekorten en het mogelijk te maken dat verschillende procedures gelijktijdig kunnen lopen. “Je kan immers altijd een vergunning afgeven onder voorwaarde dat een andere vergunning
wordt verleend!”
■
75
Media Elements:
De kracht van Overijssel?
slim mogelijk gebruik maken van de mogelijkheden die de ICT
- en met name de digitale communicatie - biedt om de bedrijfsprocessen te verbeteren.”
Het doel is drieledig: bewustwording binnen het MKB van de
mogelijkheden van internet en digitale communicatie, samenwerking tussen de professionele bedrijven èn het verbeteren van
hun kennis. Dat laatste gebeurt niet alleen in de workshops.
Volgens Paul Jansman zal ook de wedstrijd om de Multi Media
Award - zowel voor de professionals als voor het aanstormend
talent - daaraan bijdragen.
Volgens Audry Hoemakers (Oost NV) is het vooral goed dat
ook de Saxion Hogeschool volledig meewerkt. Veel studenten
van de opleiding Kunst en Techniek hebben zich ingeschreven
voor de prijsvraag en de opleiding ligt zelfs een dag stil om
iedereen de kans te geven om naar de workshops en de beurs te
komen. Deze studenten vinden we later voor een groot deel
terug binnen het Overijsselse bedrijfsleven.
Syntens is initiatiefnemer van het project. Maar er wordt ook
veel werk verricht door Oost NV en de Kamer van Koophandel.
Daarnaast leveren twee ‘commerciële’ partners, Alien Trick en
Dynamic Zones, een belangrijke bijdrage. Dat laatste is bijzonder: twee bedrijven die betrokken waren bij de organisatie van
randstedelijke evenementen en zo onder de indruk waren van
de Overijsselse opzet dat zij zich er vol voor inzetten en het
inmiddels hebben verheven tot Nederlands belangrijkste evenement op dit gebied.
Het ‘bijzondere’ aan de Overijsselse aanpak is het feestelijke
karakter. Geen lezingen met een kopje koffie na en een groot
aantal, min of meer uitdagende stands, maar een echt feest,
compleet met DJ, VJ en life muziek. “Dat is ook de reden dat we
de rust en de ruimte van Cinestar hebben gecombineerd met de
gezelligheid van Condor City!”
76
Paul Jansman en
Audry Hoemakers
waren de trekkers
van Media
Elements 2004.
Het Overijsselse ‘event’ Media Elements 2004 is landelijk gezien - uitgegroeid tot het grootste in haar
soort. Een grote beurs, meer dan 70 workshops toegespitst op verschillende branches en een even groot
aantal bijeenkomsten waar de ICT-professionals van
anderen en van elkaar kunnen leren. Alles draaide
op 11 en 12 november om toepassing van nieuwe
media en online communicatie binnen - met name het midden- en kleinbedrijf.
(door Niko Wind)
Enige weken vóór het evenement, is Syntens-adviseur Paul
Jansman samen met vele anderen ervan overtuigd dat het
‘event’ veel bezoekers zal trekken. “Wij hebben een gericht programma samengesteld met praktijkcases voor bijna alle branches; presentaties waarin de ondernemer kan leren van wat bij
collega’s is gerealiseerd.” Hij hoopt alleen dat de term ‘nieuwe
media’ de doelgroep niet te veel zal afschrikken. “Het gaat uitdrukkelijk niet alleen om fraaie websites, maar vooral om het zo
Financiering
Media Elements 2004 draait nog goeddeels op subsidies van
onder meer de Provincie (de Overijsselse Innovatie-impuls) en
bijdragen in geld en menskracht van Syntens, Oost NV en de
Kamer van Koophandel. Volgend jaar moet het - financieel
gezien - anders. Dan zal het bedrijfsleven de organisatie moeten
overnemen. En gezien het enthousiasme van de eerder genoemde bedrijven moet dat lukken. Er is daartoe inmiddels een
stichting opgericht.
Het volgende event zal ook veel meer een landelijk karakter
krijgen: een ‘must’ voor iedereen die zich in deze branche
beweegt én voor bedrijven die meer ICT in hun bedrijfsprocessen willen stoppen. Qua sprekers was Media Elements
dit jaar al landelijk en zelfs internationaal. Twente staat wat dit
betreft dus echt op de kaart!
Onafhankelijk daarvan peilen Oost NV en Syntens momenteel bij bedrijven en instellingen de interesse voor een ‘new
media platform’, waarin ondernemers, creatieven en it-professionals elkaar structureel ontmoeten om ontwikkelingen en
ervaringen te delen en om misschien met elkaar nieuwe
activiteiten op te zetten.
■
Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen
Scope
Nieuwe deelnemers
Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen.
IKT-Almelo e.o.
Wanneer u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen.
Persberichten bij voorkeur per e-mail aan te leveren.
Besteman Organisatie & Events
De Götte 3, 7607 BV Almelo
Contactpersoon: dhr. J.J.B. Besteman
Ons adres: IKT/Twentevisie. T.a.v. Saskia Rikhof-Slot
Postbus 5501, 7500 GM ENSCHEDE
Tel. 053 - 48 49 980, Fax. 053 - 48 49 985
IKT-Enschede
Pro Net Solutions B.V.
Rigtersbleek Aalten 4, 7521 RB Enschede
Contactpersoon: mw. N. Veldink
Licent Uitzendorganisatie B.V.
Kopersteden 24-6, 7547 TK Enschede
Contactpersoon: dhr. A.J. Walda
Top-Care Health Services Enschede
Capitool 7, 7521 PL Enschede
Contactpersoon: dhr. M. van Eekelen
IKT-Haaksbergen
People & Process Management
C. Jolstraat 13, 7482 VZ Haaksbergen
Contactpersoon: dhr. J.H. Nijenkamp
6PRO Process Improvement & Solutions
De Eik 6, 7482 WB Haaksbergen
Contactpersoon: dhr. ir. F. Gersmann
IKT-Hengelo e.o.
Metalektro Oost
Robijnstraat 16, 7554 TB Hengelo
Contactpersoon: dhr. A.B. ten Cate
Desmepol B.V.
Langenhorsterweg 6
7495 RD Ambt Delden
Contactpersoon: mw. A.M. Loohuis
IKT-West-Twente
Van Overbeek de Meyer c.s. Advocaten
De Akkers 29, 7468 DG Enter
Contactpersoon:
dhr. mr. W.A. van Overbeek de Meyer
Op woensdag 6 oktober jl. is een start gemaakt met de realisatie van het nieuw te
ontwikkelen bedrijvenpark Zenkeldamshoek. Het bedrijvenpark wordt ontwikkeld
door ontwikkelingsmaatschappij Zenkeldamshoek, een samenwerkingsverband tussen de gemeente Hof van Twente en het Ontwikkelings- en Participatiebedrijf
Publieke Sector (OPP).
De toekomst van de maakindustrie in Oost-Nederland staat centraal in het congres dat
de Verenigde Maakindustrie Oost (VMO) en Regionaal Platvorm Arbeidsmarkt (RPA)
organiseren. Een uitdaging voor ondernemers, kennisinstituten en de overheid om op
17 november a.s. in Hengelo hun mening naar voren te brengen.
Verhoeven Ruesink Daniel Belastingadviseurs heeft in oktober 2004 een kantoor geopend aan de Hengelosestraat te Enschede. Verhoeven Ruesink Daniel is een gespecialiseerd belastingadviesbureau dat zich richt op de zakelijke markt en de markt voor vermogende particulieren. Omdat het kantoor geen binding heeft met accountants,
advocaten, notarissen en andere zakelijke dienstverleners kan het een onafhankelijk
advies geven.
Sinds 1 november jl. is Indes Design &
Engineering gevestigd in hun nieuwe
kantoor op het Business & Science Park.
De reden voor de verhuizing is de groei
die Indes doormaakt. Er is gekozen voor
Enschede omdat Indes de samenwerking
met studenten en docenten van de
Universiteit Twente en Saxion Hogeschool wil versterken. Het telefoonnummer is per die datum gewijzigd in
053-4803920.
Indes won onlangs ook de Design4all
prijs voor de matraslift ‘Cairlift’, een
draagbare luchtmatras met pomp die is
aan te brengen onder de matras van elk
bed en 40 seconden kan worden opgeblazen tot 50 centimeter hoogte.
■
Indes
Agenda
www.ikt.nl heeft uiteraard een belangrijke agendafunctie. Het openingsscherm toont de bezoekers
direct alle bijeenkomsten in de lopende en de komende maand en één muisklik later alle bijeenkomsten van een kring of een werkgroep. Naast inhoudelijke informatie over de bijeenkomsten is er - voor
IKT-deelnemers - de mogelijkheid om zich on-line aan te melden. Voor de besturen van de kringen en
werkgroepen zijn ook hun vergaderdata aangegeven. De samenstelling van de kringbesturen en werkgroepen is uiteraard ook op de site vermeld. Belangrijk voor andere Twentse organisaties is de Twenteagenda, waarin hun activiteiten kunnen worden opgenomen. Deze agenda staat zowel op de site als
op de laatste pagina van Twentevisie.
■
www.ikt.nl
79
WIE KAN EEN ONDERNEMER
VERDER HELPEN?
Eerst even langs je kamer van koophandel.
Wat u ook onderneemt, als u op zoek bent naar informatie voor uw bedrijf, kunt u terecht
bij de kamer. Of het nu gaat over personeel, omzetverhoging, debiteurenbeheer, over subsidies
of vestigingsmogelijkheden, bij ons kunt u putten uit meer dan 100 jaar kennis van zaken.
Persoonlijk advies, handige brochures, praktische bijeenkomsten, modelcontracten of -overeenkomsten en cursussen.
U vindt het allemaal bij de kamer van koophandel. Of bezoek onze site: www.veluwetwente.kvk.nl
Dit hadden we anders moeten aanpakken...
Bent u toe aan De Heemhoeve?
Workshops en trainingen, maar dan anders!
Soms had het beter gekund. Effectiever en sneller. En dus leidend tot een hoger
resultaat en prettiger werkwijze. Herkenbaar? Kijk eens op onze website
www.heemhoeve.nl voor trainingen en workshops die u daadwerkelijk op weg
helpen naar een slimmere aanpak van werk!
De Heemhoeve, een natuurlijke trainingslocatie in authentiek Twente waar u
gemakkelijker oude gebruiken en inzichten loslaat. Om zo sneller te ontwikkelen
en te groeien. Als mens, als team en als organisatie!
De Heemhoeve
Ambt Delden
074 - 256 96 12
[email protected]
www.heemhoeve.nl
Twente Agenda 2004/2005
Datum
80
Aanvang
Onderwerp
Plaats
Organisatie
13 nov.
09.30 uur
Interregionaal Klootschiet Toernooi
Diepenheim
IKT
17 nov.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede
Neede
IKT
18 nov.
16.00 uur
Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek
Enschede
IKT/TKT/KIVI
22 nov.
16.15 uur
Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie
Hengelo
IKT
26 nov.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen
Haaksbergen
IKT
29 nov.
16.30 uur
Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie
Hengelo
IKT
02 dec.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente
Rijssen
IKT
08 dec.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst VIT
Enschede
VIT/Oost NV
09 dec.
17.00 uur
Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede
Enschede
IKT
13 dec.
17.00 uur
Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal
De Lutte
IKT
14 dec.
17.00 uur
Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo
Borne
IKT
15 dec.
17.00 uur
Eindejaarsbijeenkomst IKT-Almelo
Almelo
IKT
07 jan.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT Haaksbergen
Haaksbergen
IKT
10 jan.
16.00 uur
Nieuwjaarsbijeenkomst
Deventer
IKT
15 jan.
16.00 uur
Nieuwjaarsbijeenkomst VNO-NCW Twente
Enschede
VNO-NCW
19 jan.
19.00 uur
Nieuwjaarsbijeenkomst IKT Eibergen/Neede
Eibergen
IKT
27 jan.
18.00 uur
Nieuwjaarsbijeenkomst IKT West-Twente
Markelo
IKT
13 mei
13.30 uur
Bedrijfsbezoek Eijkelkamp B.V.
Goor
VNO-NCW
2004
2005
Voor opname in de Twente Agenda kunnen organisaties en instellingen in principe hun geplande bijeenkomsten en
evenementen t.b.v. het Twentse bedrijfsleven via IKT opgeven. IKT neemt echter geen verantwoordelijkheid voor de
juistheid van de verstrekte gegevens en behoudt zich het recht voor van plaatsing.
Voor nadere informatie:
IKT
tel. 053 - 484 99 80
VIT/Oost NV
tel. 053 - 484 96 49
VNO-NCW
tel. 055 - 522 26 06
Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen

Lijst gegunde aanbieders J-AWBZ (2)

Huis aan Huis Enschede - 17 december 2014 pagina 7

algemene informatie over Code Rood

HERMAN ALBERTUS KORF

U I T N O D I G I N G APAN-SYM POSIUM 27 SEPTEM BER 2014

“Het laat me niet meer los!”

ACTIEWEKEN

Gerhardus Antonius Kamp

Deelnemerslijst Tweede Divisie Regio II (Amsterdam)