Programma 2014-2018

DE BURGER ALS PARTNER!
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
www.gob-sg.nl
INHOUD:
1. INLEIDING
2. INDIVIDUELE DIENSTVERLENING AAN DE INWONERS
2.1
2.2
2.3
2.4
Digitalisering dienstverlening
Verbetering klantvriendelijkheid
Proactieve communicatie
Doorontwikkeling instrumentarium
3. WIJKAANPAK IN EEN NIEUW PERSPECTIEF
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
Sociale pijler wijkgericht
Consequenties gemeentelijke organisatie
Leefbaarheidsagenda 2025
Veiligheid wijkgericht
Communicatie
Openbare ruimte
4. STEDELIJKE ONTWIKKELINGEN
4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6
4.7
Centrumaanpak
Gebiedsontwikkelingen Chemelot, VDL Nedcar, sportzone
Werkgelegenheid, praktijkschool, social return
Duurzaamheid, Het Groene Net, windmolens
Onderwijs
Grondzaken/grondbedrijf
Resultaten economisch beleid
5. SOCIAAL BELEID
5.1
5.2
5.3
5.4
5.5
Vangnet of voorziening
Vrijwilligers en mantelzorgers
Doelgroepenbeleid versus integraal beleid
Intensivering armoedebeleid
Ontwikkeling gezondheidszorg
6. SAMENWERKING OP (EU)REGIONAAL EN ZUID-LIMBURGS NIVEAU
6.1
6.2
6.3
6.4
Westelijke Mijnstreek, operationeel en strategie
Zuid-Limburg, strategie en operationeel
Stedelijk Netwerk, Maastricht, Heerlen, Sittard-Geleen
Visie op euregionale samenwerking
7. VOORZICHTIG FINANCIEEL BELEID
7.1 Terugblik
7.2 Extra ombuigingen
7.3 Terughoudend belastingbeleid
1
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
1. INLEIDING.
Het verkiezingsprogramma 2014-2018 van de politieke groepering GOB is opgesteld in het teken
van de maatschappelijke ontwikkelingen en het rijksbeleid, dat ten grondslag ligt aan de drie
decentralisatieprocessen op het gebied van de sociale pijler t.w. AWBZ/WMO, Jeugdzorg en
Participatie. Onze nieuwe koning Willem Alexander sprak in zijn eerste troonrede over de
participatiemaatschappij, hetgeen er op neer komt dat van de inwoners nog meer
zelfredzaamheid en inzet zal worden verwacht. De verzorgingsstaat wordt verleden tijd. Wel zal
er voor kwetsbare individuen een vangnet beschikbaar blijven, maar participeren betekent ook
dat je een bredere verantwoordelijkheid dient te nemen op het gebied van wonen en werken.
Het zal duidelijk zijn dat dit niet van vandaag op morgen ingevoerd is. De drie
decentralisatieprocessen gaan waarschijnlijk in op 1 januari 2015. Op dit moment vinden allerlei
experimenten plaats, vooruitlopende op deze nieuwe regelgeving. Experimenten met partners
die betrokken zijn in het werkveld van de sociale pijler, inspelend op een effectieve en efficiënte
wijze van werken. Inmiddels is ook al duidelijk dat zo’n werkwijze het beste kan worden
uitgerold op wijk- en buurtniveau. Immers daar zijn de problemen snel te ontdekken en in
samenhang op te lossen. Hierdoor zal het onontkoombaar zijn om een wijkaanpak in een nieuw
perspectief te plaatsen. Een verdere stap in het wijkgericht werken, na de fysieke en
economische pijler, nu ook de sociale pijler en de veiligheidsbeleving.
Een dergelijke aanpak vergt ook een andere houding van de gemeente ten opzichte van de
inwoners. Een houding die gekenmerkt wordt door dienstbaarheid, gelijkwaardigheid en die
probleemoplossend is. Anders gezegd de gemeente moet PARTNER van de inwoners worden. De
problematiek van inwoners centraal stellen en van daaruit samen met de andere partners in de
wijk, zorg dragen voor oplossingen. Dit is in essentie de richting waar de politieke groepering
GOB voor staat. Dicht bij de inwoners op individueel en wijkniveau functioneren in het belang
van de inwoners van onze mooie stad.
De politieke groepering GOB heeft een enquête gehouden onder de inwoners onder meer over
welke zaken belangrijk zijn voor de inwoners. De top 7 in willekeurige volgorde bestaat uit :
meer werk, aandacht voor onderhoud openbare ruimte, geen belastingverhoging, meer
aandacht voor de stadscentra, zorg, veiligheid en betere communicatie. Deze
aandachtsgebieden worden bevestigd door de bezoeken aan de drie stadsdelen, die het GOB
twee maal per jaar aflegt. Opvallend zijn de vele kleine irritaties op het gebied van onderhoud
groen, trottoirs en verkeer. Het zal duidelijk zijn dat het GOB zich ook bij haar
verkiezingsprogramma laat leiden door de inbreng van haar inwoners.
Het verkiezingsprogramma van de politieke groepering GOB is opgebouwd vanuit een viertal
lagen, waarop de gemeente functioneert. Dat zijn de individuele dienstverlening aan de
inwoners, een wijkaanpak in een nieuw perspectief, de stedelijke ontwikkelingen en de
samenwerking op (eu)regionaal niveau. Daarnaast is aandacht voor sociaal beleid.
2
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
Tenslotte wordt in de paragraaf financiën nog ingegaan op de visie van het GOB ten aanzien van
een voorzichtig financieel beleid . Alhoewel wederom moet worden bezuinigd, zal het GOB zich
bij de keuzes laten leiden door het uitgangspunt dat dit niet ten koste van de leefbaarheid mag
gaan. Minder regels, minder bureaucratie, meer efficiency door middel van scherpe keuzes zijn
uitgangspunt van handelen.
Sittard-Geleen-Born, 17 december 2013.
3
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
2. INDIVIDUELE DIENSTVERLENING AAN DE INWONERS EN
BEDRIJVEN.
2.1 Digitale dienstverlening.
Door de toenemende automatisering en informatisering is de trend dat ook de dienstverlening
aan de inwoners meer digitaal zal worden aangeboden. Alhoewel het rijk de gemeenten
stimuleert om meer en meer allerlei vergunningen en meldingen digitaal aan te bieden, zijn tot
op heden slechts beperkt digitale diensten beschikbaar. Te verwachten is dat dit de komende
tijd flink zal toenemen. Voor veel inwoners is dit een goede ontwikkeling, omdat men dan van
huis uit vergunningen kan aanvragen en niet naar het gemeentehuis hoeft. Anderzijds zijn er
ook veel inwoners, die deze ontwikkelingen op digitaal gebied niet hebben gevolgd en die niet
uitgesloten mogen worden van deze dienstverlening. Daarom dient het mogelijk te zijn om ook
fysiek deze diensten aan te vragen bij de centrale stadswinkel in Geleen. In de stadsdelen Born
en Sittard blijven afhaalpunten voor rijbewijzen en identiteitsbewijzen beschikbaar. Ook de
dienstverlening aan huis voor inwoners, die slecht ter been zijn, zal gehandhaafd blijven.
Dienstverlening aan huis is een prima ontwikkeling voor een grote groep inwoners van onze
mooie stad.
2.2 Verbetering klantvriendelijkheid.
Inwoners hebben op diverse manieren contact met de gemeente, zoals telefonisch, per brief of
mail of middels bezoek aan de stadswinkel of op afspraak met medewerkers of het bestuur.
Centraal daarbij dient te staan dat de inwoners de klanten van de gemeente zijn. En dat
betekent een zeer klantvriendelijke wijze van benadering, in feite een benadering als partner.
De ambtenaren dienen eigenlijk een ambassadeursrol te vervullen voor de gemeente SittardGeleen.
Het callcenter werkt goed, echter achter het callcenter valt nog het een en ander te verbeteren.
Als medewerkers er niet zijn, valt men terug naar het callcenter en moet men opnieuw de
boodschap herhalen. Medewerkers dienen verplicht het systeem van follow-me te gebruiken.
Dat betekent dat, indien men in bespreking zit, de telefoon doorgeschakeld dient te worden
naar een wel bereikbare medewerker, die de boodschap kan aannemen en laat terugbellen.
Door het toenemend gebruik van digitale media is het mailverkeer fors toegenomen. Vanuit het
uitgangspunt dat de inwoners als klant benaderd dienen te worden, moet elk mailbericht
serieus worden afgehandeld. Over registratie en afhandeling van mailberichten dienen goede
afspraken gemaakt te worden.
2.3 Proactieve communicatie.
In de paragraaf Wijkaanpak in een nieuw perspectief is ook aandacht besteed aan het thema
communicatie. Daarnaast constateert de politieke groepering GOB dat de communicatie met
inwoners nog steeds te wensen overlaat. Proactief communiceren is echter, vanuit het principe
“de burger als partner”, de uitdaging waar het GOB voor gaat. Medewerkers moeten uitgaan
van het principe hoe men zelf geïnformeerd zou willen worden. Dit geldt niet alleen bij het
uitwerken van voorgenomen beleid, maar ook bij inspraaktrajecten en voortgangsberichten.
Hiervoor is extra aandacht nodig in de bedrijfsprocessen van de gemeentelijke organisatie.
4
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
2.4 Verdere ontwikkeling instrumentarium.
De gemeentelijke website dient verder ontwikkeld te worden. De toegankelijkheid laat vaak nog
veel te wensen over. Enkele praktijkvoorbeelden zijn de gemeentelijke publicaties uit de
Trompetter of het inzien van een bestemmingsplan. De zoekcriteria dienen zodanig ingericht te
worden dat veel voorkomende typefouten geen belemmering vormen.
Ook voor de ondernemers in onze stad en met name het kleine MKB dient extra aandacht te zijn
qua dienstverlening. Het GOB is van mening dat het ondernemershuis (Slimhuis) in haar
ontwikkeling de dienstverlening op het gebied van centrum- en parkmanagement dient te
verankeren. Ondersteuning en facilitering van het MKB staat ook prominent op de agenda van
LED (Limburg Economic Development). Een ontwikkeling van de dienstverlening van het
Slimhuis voor het MKB op Zuid-Limburgs niveau kan een aansluiting op de LED-agenda
bevorderen.
Daarnaast wordt door het MKB, via de lokale groei agenda bedrijfsleven, aandacht gevraagd
voor aspecten, zoals lagere lasten, vermindering regeldruk, lokaal aanbesteden e.d..
5
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
3. WIJKAANPAK IN EEN NIEUW PERSPECTIEF.
3.1 Sociale pijler wijkgericht.
Het verkiezingsprogramma 2014-2018 van de politieke groepering GOB staat in het teken van
wijkgericht werken, dat nog meer dan tot nu toe in de openbare ruimte aan de orde is geweest.
Als gevolg van de drie decentralisatieprocessen, Jeugdzorg, WMO/AWBZ en Participatie, is het
meer dan ooit noodzakelijk om dicht bij de inwoners in de wijken en dorpen van onze stad,
samenhang aan te brengen in de aanpak van de sociale pijler.
De politieke groepering GOB functioneert vanuit de kernbegrippen Geloofwaardig, Open en
Betrouwbaar ten behoeve van de belangen van de inwoners van de gehele stad. De kandidaten
van het GOB zullen hun handelen baseren op deze principes, waarbij de leefbaarheid van de
wijken, buurten en dorpen van onze stad centraal staat.
Het GOB constateert een verdere verwijdering in de maatschappij. Niet alleen op het gebied van
individualisering, maar ook tweedeling als gevolg van verlies van inkomen en behoefte aan zorg.
Daarom is het noodzakelijk dat de inwoners nog meer dan voorheen de handen in elkaar slaan
en samen met dorps- en wijkraden, professionele instellingen, vrijwilligers, mantelzorgers en
overheden, oplossingen zoeken en aanbieden om armoede, eenzaamheid en gebrek aan zorg in
de toekomst te voorkomen.
Het GOB is van mening dat daartoe de gemeente meer dan voorheen op een gelijkwaardige
wijze moet functioneren met dorps- en wijkraden, professionele instellingen, zoals Partners In
Welzijn, maar ook met huisartsen, onderwijzers, thuiszorg medewerksters , vrijwilligers en
mantelzorgers om maatwerk te kunnen bieden voor onze inwoners. Hierbij dient het sociaal
overleg en de WMO-raad volwaardig te kunnen adviseren.
3.2 Consequenties gemeentelijke organisatie.
De gemeentelijke organisatie dient daartoe zodanig te worden georganiseerd dat meer oog is
voor de problemen van onze inwoners. Aangezien de gemeentelijke organisatie sectoraal is
ingericht, stelt het GOB voor om een afdeling wijkgericht werken op te richten, die tot doel
heeft om alle beleidszaken te toetsen op integraliteit qua wijkaanpak. Integraal gaat dus voor op
sectoraal en dat betekent daadwerkelijk dat het bestaansrecht van een voorziening afgezet
wordt tegen de leefbaarheid in een bepaalde wijk of dorp en niet uitsluitend tegen het
draagvlak voor een voorziening.
3.3 Leefbaarheidsagenda 2025.
Als gevolg van het proces van de Leefbaarheidsagenda 2025 is duidelijk geworden dat de
leefbaarheid van onze wijken, buurten en dorpen de komende jaren het zwaar te verduren
krijgt. Experimenten om te kijken hoe meer samenhang aangebracht kan worden in de aanpak
van de sociale pijler, maar ook bijvoorbeeld op het gebied van openbaar vervoer met het doel te
komen tot handhaving van openbaar vervoer in dorpen en wijken, dienen te worden uitgevoerd.
In dat kader zijn ook de onderzoeken te plaatsen naar een nieuwe basisschool voor Grevenbicht
en Obbicht, een nieuw voetbalcomplex tussen Einighausen, Guttecoven en Limbricht en een
multifunctioneel sportcomplex tussen Grevenbicht en Obbicht. De inwoners verdienen het
vertrouwen om deze voorzieningen te voorzien van verder draagvlak.
6
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
3.4 Veiligheid wijkgericht.
Veiligheid en vertrouwen zijn als het ware smeerolie voor de samenleving: als mensen zich
veilig voelen en vertrouwen hebben, durven zij zich in vrijheid te bewegen, zaken met elkaar te
doen, samen te werken. Het gevoel veilig te zijn is een basale menselijke behoefte.
Daar tegenover staat dat een gevoel van onveiligheid juist zand in de maatschappelijke molen
kan gooien, en het welbevinden van mensen kan aantasten. Dit kan op allerlei manieren
doorwerken zoals het gebrek aan bereidheid wat vóór of mét elkaar te doen, de keuze ergens
(wel of niet) heen te gaan of te verhuizen, de levensvatbaarheid van een bepaalde voorziening
of buurt, de ervaren legitimiteit van de overheid etc.
Het vergroten van de veiligheidsbeleving van burgers is een opgave waar ook Sittard-Geleen
voor staat. Voor het vergroten van de veiligheidsbeleving is meer nodig dan alleen het
wegnemen van onveiligheid. Het versterken van de veiligheid (bijv. door toezicht, inrichting van
de openbare ruimte, sociale controle en sociaal klimaat) en van het vertrouwen in de overheid,
zijn onmisbare elementen voor het vergroten van het veiligheidsgevoel. Hierbij kan worden
gedacht aan interactieve beleidsvorming en inspraak door social media.
Het vergroten van de saamhorigheid in de buurten door mensen met elkaar in contact te
brengen en door een plek te creëren, waar men elkaar weet te vinden en waar korte lijnen met
allerlei hulpverlenende instanties mogelijk zijn, kunnen belangrijke stappen gezet worden in het
zich thuis en veilig voelen in de wijk.
Uitgangspunt hierbij dient te zijn dat burgers zelf zeggenschap hebben over de veiligheids- en
leefbaarheidsagenda in hun buurt. De meest voorkomende prioriteiten hebben immers vaak
betrekking op de leefbaarheid. Soms zijn het relatief eenvoudige klussen, zoals het plaatsen van
extra verlichting of het herstellen van vernielde vuilnisbakken. Maar soms zijn het ook
prioriteiten die een stuk complexer zijn zoals het voorkomen van leegstand en verloedering van
de wijk. En soms heeft het te maken met overlastgevende en criminele activiteiten van
medebewoners die voor onrust en onveiligheid zorgen. Om nog maar te zwijgen over de sociale
pijler in de wijk.
Dan is het zaak met een integrale en samen met de buurt uitgewerkte aanpak deze overlast en
onveiligheid bespreekbaar te maken en gericht de kop in te drukken. In dit verband dient de
huidige pilot in de wijk Stadbroek (Veilige Buurtenaanpak) bij een positieve evaluatie ook in
andere wijken opgepakt te worden. Een herkenbare en aanspreekbare wijkagent, die minimaal
80% van zijn tijd in de wijk aanwezig is, is hierbij essentieel. Ook de persoons- en
gebiedsgerichte aanpak vanuit het veiligheidshuis vervult hierbij een sleutelrol en dient dan ook
onverkort te worden voortgezet. Dit vanuit het motto: zorgen waar dat kan, straffen als het
moet.
Sommige thema’s lenen zich minder voor een buurtgerichte aanpak maar dienen van een
stedelijke en/of regionale aanpak voorzien te worden, bijvoorbeeld inbraakgolven van in de
grensstreek opererende bendes.
En last but not least: daar waar een stevige aanpak nodig is om hardnekkige overlast en
aanwezige criminaliteit tegen te gaan, dienen gemeente, OM, politie en andere partners de
burger het vertrouwen te geven dat zij er zijn en dat de burger op hen kan rekenen.
7
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
Met andere woorden een stevige handhaving. Verder dient extra aandacht te zijn voor een
evenwichtig toewijzingsbeleid door woningcorporaties in kwetsbare wijken.
3.5 Communicatie.
Bovenstaande thema’s tonen eens te meer aan dat een wijkaanpak in een nieuw perspectief
geplaatst dient te worden en dat geldt zeker voor de communicatie met inwoners, bedrijven en
instellingen in onze stad. De inwoners dienen centraal gesteld te worden bij de communicatie
en de menselijke maat dient leidend te zijn bij het handelen door de gemeente. Daarvoor dient
het thema communicatie verder uitgewerkt te worden in de vorm van communicatieploegen,
die de wijken, buurten en dorpen bezoeken in overleg met platforms en professionele
instellingen in de wijk. Het GOB is van mening dat dit idee nu daadwerkelijk uitgewerkt dient te
worden. Het is bovendien een mogelijkheid om de verwijdering in de maatschappij een halt toe
te roepen. Het gaat dus niet alleen over burgerparticipatie en interactieve beleidsvorming, maar
vooral dicht bij de inwoners functioneren met het doel om problemen op te sporen en
oplossingen te bieden. Deze aanpak zal aangevuld moeten worden met een zogenaamde social
media pijler. Immers, veel jongeren maken meer en meer gebruik van twitter, facebook,
WhatsApp etc. Een dergelijke aanpak zal verder uitgewerkt moeten worden. Ook hierdoor kan
een verdere tweedeling tussen digibeten en social media gebruikers worden voorkomen.
Uiteindelijk zijn wij allemaal inwoners van onze mooie gemeente en hebben wij allemaal een
verantwoordelijkheid voor elkaar als gezin, familie, bedrijf, vereniging, buurt, wijk of dorp. In dit
kader is het GOB voorstander van het inzetten van een community-manager . Naast de
ambassadeursrol naar de eigen organisatie, is het belangrijk dat hij via een
webcare/monitoringtool luistert naar, reageert op en informeert via de social media met het
doel maatschappelijke signalen te vertalen naar de gemeente.
Hierbij hoort ook een einde te komen aan de bureaucratie en dus een optimalisering van het
thema deregulering. Dit geldt voor allerlei kleine vergunningen op het gebied van
volkshuisvesting, maar ook voor kleinere evenementen etc. Er dient nu ook daadwerkelijk
gekomen te worden tot de invoering van een dereguleringstoets.
3.6 Openbare ruimte.
De inwoners hechten veel belang aan een adequaat onderhoud van de openbare ruimte. De
dagelijkse leefomgeving dient op orde te zijn. Het is niet voor niets dat het beleid erop is gericht
om te komen tot onderhoud op basis van kwaliteitsbeelden van de openbare ruimte. Daarnaast
dienen wijkploegen te functioneren, die de dag-dagelijkse problemen oplossen, zoals
overhangende takken, scheve trottoirtegels, zwerfafval etc. Het GOB is van mening dat een goed
onderhoudsbeeld van de openbare ruimte topprioriteit moet hebben.
Samen met de inwoners de openbare ruimte op orde houden. Veroorzakers van zwerfafval
dienen aangepakt te worden middels preventieve voorlichting en boetes. Nader uitgewerkt
dient te worden het thema gladheidbestrijding. In de toekomst zullen steeds meer oudere
mensen in de wijken en dorpen wonen, die hulp nodig hebben bij de gladheidbestrijding in de
straten in deze wijken. Het GOB is, in het kader van de wijkaanpak, voorstander van een
verdere uitwerking van het gladheidbestrijdingsplan.
8
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
4. STEDELIJKE ONTWIKKELING.
4.1 Centrumaanpak.
Medio 2013 heeft de gemeenteraad een besluit genomen over de integrale aanpak van de
centra van Sittard en Geleen. Deze aanpak staat in het teken van concentratie van detailhandel,
het aanwijzen van kerngebieden in beide centra en het faciliteren van ondernemers. Binnen
kerngebieden geldt acquisitie en verplaatsing en daarbuiten gaat het om functieverandering.
Verder wordt extra aandacht gegeven aan winkelgerelateerde evenementen, verlaging
parkeertarieven, meer sfeer en gezelligheid en leegstandaanpak
Deze aanpak is gericht op het toekomstbestendig maken van de beide centra, ieder met een
eigen accent. In 2014 zal verder gesproken worden over de gewenste profielen van beide
centra, op basis waarvan bijstelling dient plaats te vinden van de stedenbouwkundige visies
Zitterd Revisited en Stadshart Geleen.
Hierbij zal de eerder vastgestelde en geëvalueerde detailhandelsvisie als uitgangspunt dienen.
Immers verdere uitbreiding van detailhandel buiten stadscentra en wijkwinkelcentra leidt alleen
maar tot verdere leegstand.
Met de afronding van Zitterd Revisited fase 1, de upgrading van de schootsvelden, water in de
grachten en de bouw van Ligne met diverse stedelijke functies, zoals educatie, cultuur en retail
en de parkachtige inrichting van de oude ziekenhuislocatie, lijkt het centrum van Sittard
voldoende toekomstbestendig.
In Geleen zal de evaluatie van het Stadshart Geleen de noodzaak van extra bezoekersstromen
onderstrepen. De realisatie van de centrale stadswinkel en de komst van de Kredietbank kan
hier deels aan tegemoet komen. Belangrijke kans ligt in de verbinding met de Chemelot Campus.
Meer dan 10.000 extra arbeidsplaatsen kan ook leiden tot extra omzetten op retailgebied. Hier
ligt voor Geleen een belangrijke uitdaging.
4.2 Gebiedsontwikkelingen Chemelot, VDL Nedcar en Sportzone.
De komende tijd zullen er diverse ontwikkelingen gaan plaatsvinden op en rond Chemelot, VDL
Nedcar en de Sportzone Limburg. Belangrijke economische ontwikkelingen, die het economisch
brandpunt van Sittard-Geleen verder zullen versterken. Hiervoor is het noodzakelijk dat deze
ontwikkelingen in samenhang worden opgepakt.
Rondom het Chemelot complex zijn verschillende ontwikkelingen actueel. Belangrijkste
ontwikkeling is de groei van de Chemelot Campus met zo’n 1400 kenniswerkers. Door een
verdere samenwerking met de RWTH (Rheinisch Westfälische Technische Hochschule) in Aken
en de TU Eindhoven zullen de komende jaren meerdere onderzoeksinstituten zich vestigen op
de campus. Het is belangrijk dat de keten onderzoek-uitvinding-pilot-productie in samenhang
van campus en industriesite wordt onderkend. Vervolgwerkgelegenheid en verdere verankering
zijn belangrijke resultaten. Verder onderzoek zal plaatsvinden naar de rol van de overheden,
waaronder de gemeente, in deze ontwikkeling.
De gemeente zal haar eventuele inbreng bij deze ontwikkelingen moeten omzetten in een
participatie. Ook de ontwikkeling van de site, inclusief een eenduidige governance voor alle
partijen op de site, verdient extra aandacht.
9
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
Dit geldt eveneens voor de omgeving van het Chemelot complex. Het GOB is voorstander van
een groene Graetheide. Dit geldt ook voor het gebied De Lexhy. Wij zullen het onderzoek naar
de gebiedsontwikkeling hieromtrent afwachten. Belangrijk is voorts dat over de ontwikkelingen
rondom Chemelot intensiever wordt gecommuniceerd met de omwonenden. Onduidelijkheid
bevordert onzekerheid en dat leidt bij de inwoners tot een gebrek aan vertrouwen.
Na de overname van Nedcar door VDL is het toekomstperspectief van de autofabriek zeer
gunstig geworden. Momenteel wordt hard gewerkt om de productiehallen gereed te hebben
om omstreeks 1 juli 2014 de eerste Mini van de band te laten lopen. Daarnaast worden de
signalen sterker dat VDL Nedcar opteert voor meer modellen in de komende tijd. Hierdoor zal
de noodzaak van uitbreiding van productiefaciliteiten etc. toenemen. Ook een aansluiting op de
spoorlijn Sittard-Roermond zal dan van belang zijn. Deze ontwikkelingen moeten worden
afgezet tegen het behoud van de leefbaarheid in Holtum door middel van extra
groenvoorzieningen in en om Holtum, kasteel Wolfrath etc.. Daarom is het belangrijk om deze
ontwikkelingen in samenhang te bezien.
Met de bouw van het Fitland complex wordt fase 1 van de sportzone Limburg afgerond.
Momenteel is een expertgroep ingesteld, die samen met provincie en gemeente een visie
ontwikkelt over de tweede fase. Hierbij kunnen ontwikkelingen zoals een veilige wieleromgeving
verder worden betrokken. Belangrijkste uitdaging is dat deze ontwikkeling wordt verankerd bij
het bedrijfsleven in Zuid-Limburg. Immers de exploitatie van de sportzone Limburg zal via
aanhaking aan de thema’s gezondheid en business gewaarborgd moeten worden.
4.3 Werkgelegenheid, praktijkschool, social return.
Zoals hiervoor is aangegeven zal de werkgelegenheid in deze regio de komende jaren fors
toenemen. Vervolgwerkgelegenheid als gevolg van de campusontwikkelingen en VDL Nedcar
wordt ingeschat op tussen de 10.000 en 15.000 mensen. Dit is exclusief ontwikkelingen op het
gebied van zorg en logistiek, die in onze gemeente ook groeisectoren zijn. Daar staat overigens
tegenover dat het niet is uitgesloten dat ook werkgelegenheid zal wegvallen als gevolg van extra
bezuinigingen van grote bedrijven en overheid.
Per saldo is er sprake van een toename van werkgelegenheid, waardoor alle handjes nodig zijn.
Het ligt dan ook voor de hand om leerwerkscholen op te zetten, zodat mensen die al een tijdje
naast de arbeidsmarkt staan, opgeleid en getraind kunnen worden voor deze nieuwe
uitdagingen. De gemeente dient daartoe haar verantwoordelijkheid te nemen en samen met
bedrijfsleven, UWV en andere overheidsorganisaties de benodigde inspanningen te leveren.
Ook dienen bedrijven, die overheidsopdrachten willen uitvoeren, meer aandacht te besteden
aan social return en dus mensen aan de onderkant van de samenleving kansen te geven.
Ontwikkelingen, zoals shared service centra dienen hiermee rekening te houden. Daarbij kan
een relatie gelegd worden met de hiervoor genoemde leerwerkscholen.
4.4 Duurzaamheid, Het Groene Net, windmolens.
Steeds meer komt bij de bedrijven het accent te liggen op maatschappelijk verantwoord
ondernemen. Thema’s zoals social return, maar ook duurzaamheid, staan hierbij centraal.
Zon, wind en restwarmte kunnen daarbij een belangrijke rol vervullen. Als de businesscase van
het Groene Net gunstig is , zal de restwarmte van Chemelot en de biomassacentrale ingezet
kunnen worden voor bedrijven en woningen.
10
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
Deze ontwikkelingen vloeien voort uit het duurzaamheidplan, dat loopt tot 2016. In de loop van
de komende raadsperiode zullen verdere stappen gezet moeten worden. In dat kader ziet het
GOB geen heil in de exploitatie van schaliegas. Op weg naar een nieuwe samenleving in 2025 wil
het GOB ook technologieën die meer bekend zijn onder de noemer” Free Energy” serieus in
beschouwing nemen. Hierbij zou mogelijk ingespeeld kunnen worden op ontwikkelingen die
onder andere opgevoerd worden op www.free-energy4all.nl (met elektriciteit- en
warmteopwekking vanaf woningniveau tot industriële toepassingen).
4.5 Onderwijs.
Educatie voor jong en oud wordt in de toekomst steeds belangrijker. Het tempo van allerlei
technologische en economische ontwikkelingen is zo hoog, dat van ons wordt verwacht dat wij
ons permanent van adequate kennis voorzien. Dat geldt eveneens als gevolg van de euregionale
ligging van onze stad. Meertalig onderwijs op de basisscholen, doorlopende leerlijnen op het
gebied van techniek en zorg, aanhaken op de wensen van het bedrijfsleven, vestigingen in de
buurt van campussen etc zijn allemaal ontwikkelingen, die lopen. Belangrijk is daarbij dat in het
primair onderwijs op kleinschalig niveau aandacht kan worden besteed aan de leerlingen,
hetgeen zoals internationaal gebleken is de kwaliteit van onderwijs ten goede komt (bijv het
Fins onderwijssysteem).
4.6 Grondzaken/grondbedrijf.
De komende jaren vereisen een nieuwe kijk op het vastgoed en de grondexploitatie binnen onze
gemeente. De structuurvisie, die in 2014 zal worden vastgesteld, zal hieraan mede richting
geven. Nieuwe creatieve functies voor gebouwen, niet alleen van de gemeente, maar ook van
particulieren, zullen noodzakelijk zijn. Daarnaast dient er ook nog ruimte te blijven voor
agrarische activiteiten. Terughoudendheid dient betracht te worden bij de afgifte van
landbouwterreinen voor natuurontwikkeling.
4.7 Resultaten economisch beleid.
De afgelopen jaren is hard gewerkt om meer werkgelegenheid in onze gemeente te realiseren.
Daarbij was de economische crisis een behoorlijke lastpost, maar ook onverantwoorde uitgaven
door bedrijven leidden tot knelpunten in de bedrijfsvoering. Twee belangrijke gemeentelijke
dossiers, waarbij extra inzet is gepleegd, zijn het ORBIS-dossier en het Nedcar-dossier. Beide
dossiers zijn tot een goed einde gebracht. Bij ORBIS heeft de gemeente een garantie verleend
van 5 miljoen euro als onderdeel van de bekostiging van het sociaal plan van medewerk(st)ers
van ORBIS, waardoor de banken de financiering van de nieuwbouw voor hun rekening namen.
Inmiddels is de garantie afgelopen, heeft de gemeente een winstgevende parkeergarage
gekocht en in het centrum van de stad de oude ziekenhuislocatie samen met omwonenden
ingericht tot een parkachtige omgeving. Hierdoor is de werkgelegenheid bij ORBIS behouden en
zelfs licht gestegen.
Nadat Mitsubishi de productie stopte in de Nedcar-fabriek ontstond een impasse. De gemeente
heeft toen, samen met collega-overheden alles in het werk gesteld om nieuwe productie te
verkrijgen in de fabriek. Toen VDL besloot om Nedcar over te nemen, heeft de gemeente samen
met de provincie en de ministeries van EZ en SZW, een overheidspakket samengesteld om de
deal te effectueren. Inmiddels lijkt het erop dat de werkgelegenheid gaat verdubbelen tot 3 à
4000 werknemers.
11
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
In Holtum Noord is fors geïnvesteerd in de uitbreiding van de havenfaciliteiten en een
uitbreiding van het bedrijfsterrein voor bedrijven, die gebruik maken van meerdere multi
modale functies, zoals water-, rail- en wegtransport. Deze injectie heeft geleid tot de toename
van het aantal bedrijven en dus ook het aantal werknemers. Daarnaast is de ligging in de
euregio zodanig gunstig dat meerdere logistieke en automotive bedrijven interesse hebben in
deze lokatie.
Naast het Industrial Park Chemelot is de afgelopen jaren, met name door de provincie fors
geïnvesteerd in de Chemelot Campus, waar inmiddels diverse bedrijven hun Research en
Development functie hebben ondergebracht. Het aantal kenniswerkers zal de komende jaren
groeien met ongeveer 1400 mensen. Rekening houdende met vervolgwerkgelegenheid zal de
totale groei meer dan 10.000 arbeidsplaatsen betreffen.
De afgelopen jaren is fors geïnvesteerd in de upgrading van wijkwinkelcentra. Te noemen zijn
Limbrichterveld, Bloemenmarkt en nu ook Zuidhof, waar binnenkort gestart zal worden.
Hierdoor blijven in de woonomgevingen wijkwinkelcentra bereikbaar en beschikbaar voor onze
inwoners.
Voor de stadscentra van onze stad is onlangs een integrale aanpak vastgesteld door de
gemeenteraad. Nu dient voortvarend de concentratie van winkels in de centra te worden
aangepakt om leegstand binnen de kernwinkelgebieden te voorkomen cq te beëindigen. Er is
extra geld beschikbaar gesteld met het doel om de ondernemers nog meer te motiveren om zich
te onderscheiden ten opzichte van andere stedelijke centra in zuid- en midden Limburg. Kansen
voor extra bezoekers zijn aanwezig als gevolg van de uitbreiding van de Chemelot Campus, de
aansluiting van de N 297 richting Düsseldorf en de komst van studenten in de Ligne.
Mede door het inzet van het GOB zijn voorgaande ontwikkelingen mogelijk gemaakt. Het thema
werk, werk, werk is hiermee door het GOB fors ondersteund.
12
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
5. SOCIAAL BELEID.
5.1 Vangnet of voorziening.
Het kabinetsbeleid gaat er van uit dat de sociale zekerheid in Nederland, zoals deze op dit
moment is georganiseerd, niet meer betaalbaar is in de toekomst. Het is daarom zaak dat de
kosten op het gebied van zorg, bijstand en ondersteuning worden teruggebracht. Daarom is de
term participatiemaatschappij bedacht als symbool van meer eigen verantwoordelijkheid en
minder verantwoordelijkheid bij de overheid. Bovendien is besloten om per 1 januari 2015 de
verantwoordelijkheid op het gebied van jeugdzorg, participatie en AWBZ/WMO te
decentraliseren naar gemeenten. Hieraan is een bezuiniging gekoppeld van ongeveer 40 %. Het
zal duidelijk zijn dat hiermee sociale zekerheid is verworden tot vangnet.
5.2 Vrijwilliger en mantelzorgers.
Meer verantwoordelijkheid zelf dragen betekent ook dat wij meer zelf moeten doen met behulp
van mensen, die zich ten dienste stellen van de gemeenschap namelijk vrijwilligers en
mantelzorgers. Mensen die bereid zijn activiteiten te organiseren in het belang van de sociale
cohesie in wijken en dorpen van onze stad, maar ook mensen, die familie en bekenden zorg en
hulp verlenen om zelfstandig te kunnen wonen en leven. Het bevorderen van het aantal mensen
die dit willen doen, zal ondersteund worden. Bovendien moet worden nagedacht of mensen, die
gebruik maken van vangnetten ook ingezet kunnen worden bij vrijwilligerswerk of mantelzorg.
De komende jaren moet ook worden nagedacht of bedrijven maatschappelijk verantwoord
ondernemen moeten vertalen naar hun medewerk(st)ers.
5.3 Doelgroepenbeleid versus integraal beleid.
De afgelopen jaren is het sociaal beleid uitgewerkt voor doelgroepen, zoals jongeren, ouderen,
kwetsbare groepen, gehandicapten etc.. De tendens voor de komende jaren is meer gericht op
een samenhangend sociaal beleid. Dit betekent dat er meer samenhang gebracht moet worden
tussen doelgroepen, waardoor creatieve oplossingen worden bedacht. Meer pro-actief en
preventief, zodat met minder kosten meer mensen bereikt kunnen worden. Hierbij kan gedacht
worden aan voorzieningen voor scootmobiel, levensloopbestendige woningen etc..
5.4 Intensivering armoedebeleid.
Het GOB heeft zich expliciet uitgesproken om zo nodig bovenop de rijksuitkering voor
armoedebeleid en schuldhulpverlening extra middelen vrij te maken om armoede in onze stad
te bestrijden. Hierbij dient voor kinderen extra aandacht te zijn. Voor de opsporing van
armoede dient een relatie te worden gelegd met de vernieuwde wijkaanpak.
5.5 Ontwikkeling gezondheidszorg.
In de industriële omgeving van de Westelijke Mijnstreek is gezondheidszorg natuurlijk een
belangrijk thema in de afweging tussen economische ontwikkelingen en leefbaarheid. In feite
wordt het ALARA principe (engelse term voor: zo laag als redelijkerwijs haalbaar is) toegepast,
dus het doel is het gezondheidsrisico zo laag mogelijk te houden. Dit wordt ook het
voorzorgsprincipe genoemd, voorkomen is beter dan genezen, of in een woord preventie. Meer
aandacht voor sport en bewegen enerzijds middels de ontwikkeling van de sportzone Limburg
en anderzijds op scholen is een goede tegenhanger. Maar het praktisch toetsen hiervan verdient
extra aandacht .
13
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
Het eerdere gedachtegoed van het instellen van een onafhankelijk adviesorgaan met het doel
om de gezondheidstoestand van de inwoners in beeld te brengen en te houden, wordt nog
steeds voorgestaan. Bemensing van dit adviesorgaan kan plaatsvinden door huisartsen, GGD,
ziekenhuis en andere zorginstellingen en vooral onafhankelijke deskundigen.
Aspecten die de volle aandacht verdienen zijn onder andere fijnstof en de, afgelopen 20 jaar,
enorm toegenomen electro magnetische stralingsvelden. Voor signalen en inzichten uit de
alternatieve geneeskunde en uit onafhankelijk wetenschappelijke kringen wordt verwezen naar
de EU resolution 1815 van 2011. Nadere informatie is bij ons beschikbaar www.gob-sg.nl. .
14
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
6. SAMENWERKING OP (EU)REGIONAAL EN ZUID-LIMBURGS
NIVEAU.
6.1 Westelijke Mijnstreek, operationeel en strategie.
De komende raadsperiode zal ook in het teken staan van een verdere schaalvergroting. De
subregio Westelijke Mijnstreek zal nog meer dan nu moeten samenwerken, strategie vaststellen
en samen daarvoor gaan. De regiovisie geeft voldoende ingrediënten om verder uit te werken.
De operationele samenwerking zal worden voortgezet. Wel zal meer dan voorheen of integraal
samengewerkt worden of commerciële dienstverlening aan de orde zijn. .
6.2 Zuid-Limburg, strategie en operationeel.
Op Zuid-Limburgs niveau is het strategie-document Koers voor Zuid-Limburg vastgesteld, waarin
vier programmalijnen economie, zorg, onderwijs en volkshuisvesting prioritair zijn. Het verder
uitwerken en concretiseren is de opgave voor de komende jaren conform de aanpak bij LED
(Brainport Zuid-Limburg). Daarnaast wordt verder gewerkt aan de uitbreiding van shared service
centra, waardoor efficiëntere dienstverlening voor de overheden wordt gerealiseerd.
6.3 Stedelijk Netwerk, Maastricht, Heerlen, Sittard-Geleen.
Het Stedelijk Netwerk heeft tot op heden een belangrijke rol vervuld door de onderwerpen
bottom up onder de aandacht te brengen van het provinciaal bestuur. Via het proces subregio
versus centrumgemeente en vervolgens via Stedelijk Netwerk versus provincie zijn de correcte
punten op de agenda gekomen en opgepakt. Een verdere voortzetting zal afgezet moeten
worden tegen de effectiviteit van de samenwerking.
6.4 Visie op euregionale samenwerking.
De gemeenteraad heeft opdracht gegeven om te komen tot een visie op euregionale
samenwerking. Niet ontkend zal worden dat de oost-west samenwerking, dat wil zeggen
Duitsland, Nederland, België, belangrijker wordt dan de Noord-Zuid samenwerking ( binnen
Nederland). Dit gegeven is van toepassing op economie, arbeidsmarkt, cultuur etc. Ook
operationeel zijn er meer mogelijkheden om euregionaal samen te werken. Wel zullen de
verschillende regels in Europees verband meer op elkaar afgestemd moeten worden
De komende tijd zullen er diverse ontwikkelingen gaan plaatsvinden op en rond Chemelot, VDL
Nedcar en de Sportzone Limburg. Belangrijke ontwikkelingen, die het economisch brandpunt
van Sittard-Geleen verder zullen versterken. Hiervoor is het noodzakelijk dat deze
ontwikkelingen in samenhang worden opgepakt.
15
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2
7. VOORZICHTIG FINANCIEEL BELEID.
7.1 Terugblik.
De afgelopen jaren is door de gemeente een voorzichtig financieel beleid gevoerd. Met andere
woorden, geen verplichtingen aangaan als er geen middelen zijn, als het rijk geld kort op taken
van de gemeente, dan ook korten op die taken, een terughoudend belastingbeleid, de
woonlasten houden op het gemiddelde van de grote steden in Limburg, voorzieningen treffen
voor risico’s op het gebied van grondexploitatie, tegenvallende verkopen etc. Daarvoor is de
gemeente beloond met repressief toezicht van de begroting door Gedeputeerde Staten van
Limburg. We hoeven dus vooraf geen toestemming te vragen om bepaalde uitgaven te mogen
doen.
In dat verband past nog een opmerking over de parkeergelden in onze stad. De parkeergelden
zijn primair nodig om de kosten op te vangen, die gemoeid zijn met parkeergarages,
parkeersystemen etc. De bedoeling is dat de parkeergelden door de bezoekers van onze
stedelijke centra worden betaald. Als het parkeren gratis gemaakt zou moeten worden, zullen
de kosten toch opgevangen moeten worden. Dat zou betekenen dat elk gezin in onze stad
jaarlijks ongeveer 100 euro meer moet gaan betalen via de OZB. En dat vindt het GOB niet
eerlijk. Als bezoeker betaal je parkeergeld, maar niet als inwoner.
De komende jaren wordt de gemeente geconfronteerd met extra rijksombuigingen op de 3
decentralisatieprocessen in het sociale domein ( Jeugdzorg, WMO/AWBZ en Participatie). Het
gaat dan om een korting van ongeveer 40 % van het macro budget. Zoals gezegd zal deze korting
moeten worden doorvertaald naar het gemeentelijk beleid, vandaar dat het GOB voorstellen
doet om op wijk- en buurtniveau samenhang aan te brengen in de aanpak van het sociale
domein met het doel om effectiviteit en efficiency te bevorderen.
7.2 Extra ombuigingen.
Tenslotte wordt de gemeente de komende jaren nog geconfronteerd met een extra bezuiniging
van ongeveer 12 miljoen euro. Tijdens een eerder onderzoek is gebleken dat er nog een aantal
ombuigingsmogelijkheden is en daarnaast zal middels het bevorderen van regionale
samenwerking extra efficiency gerealiseerd kunnen worden. Wellicht dat een meer integrale
werkwijze op wijk- en buurtniveau kan leiden tot minder ambtelijke capaciteit. Impopulaire
maatregelen zullen niet te voorkomen zijn.
7.3 Terughoudend belasting beleid.
Voor de politieke groepering GOB blijft een terughoudend belastingbeleid vooralsnog
uitgangspunt, ook ten tijde van verdere bezuinigingen. Het GOB wil graag onderzoeken of de
hondenbelasting een bestemmingsheffing kan worden. Dit betekent dat de hoogte van de
heffing hetzelfde is als de kosten van het hondenbeleid.
16
Verkiezingsprogramma GOB 2014-2018
versie 2