met gezonde voeding - Natuurlijk leven. Moerman

Uitzicht
UITGAVE VAN MMV #4 2014
JAARGANG 41
GEZOND ACTIEF –
NATUURLIJK BETER
Arnold bedwingt
‘Tourette’ met
gezonde voeding
Wetenschap
Boterham mag blijven
Onderzoek
Middel tegen
neuropathische pijn
Lifestyle
Ontgift uw huid
m mv
jaar
Het voordeel van Lamberts
Pure Visolie 1100mg
60c c 23,75
120c c 39,95
180c c 50,95
m mv
B12 als Methylcobalamine
1000mg 60t c 13,95
www.hb08.nl
jaar
Vitamine D(oen)
1000ie (25mcg) 180t c 19,30
4000ie (100mcg) 120c c 24,95
redactioneel
In
dit
nummer
4 Aardbeien:
Gezond snoepgoed
5 Interview Arnold Heijm
Het 'levende bewijs' dat
gezonde voeding werkt
9 Het glutengevaar (2)
Niet doorschieten in afwijzing
13 Leden werven
Op naar de duizend!
14 MMV-onderzoek
Neuropathie en chemokuren
21 Algemene ledenvergadering
Han van der Toorren: gedreven MMV’er
22 Lifestyle
Beste schoonheidsproducten
staan in uw keukenkastje
27 Van de bestuurstafel
Actieve leden gezocht
Rubrieken
10 In de media
15 Lijf en leden
16 Recepten
19 Kruidentuin
25 Column Gert Schuitemaker
28 Vraag & Antwoord
Gedreven
‘Hij was dankbaar met het leven dat hem gegeven was en door zijn
levensmoed en grenzeloze optimisme heeft hij velen geïnspireerd.’
Met deze woorden op zijn overlijdensbericht, is het leven van Han
van der Toorren trefzeker getekend. Dankbaar met het leven, levensmoed, grenzeloos optimist en inspirator. Vier trefwoorden waarin
zijn leven – en betekenis voor velen – is samengevat. Han overleed
op 23 april in de leeftijd van 76 jaar. Zijn heengaan laat een leegte
achter, vooral voor zijn dierbaren, maar ook een glanzende herinnering aan een beminnelijk mens en een strijdbare vechter tegen
kanker.
Voorzitter Dave Schut typeerde hem zaterdag 10 mei in zijn herdenkingstoespraak op de Algemene Ledenvergadering in Baarn als
een ‘gedreven mens aan wie de MMV veel te danken heeft’. En ook
dat was een rake typering. Want gedreven was Han. Toen kanker
hem ruim twintig jaar geleden belaagde, koos hij naast de reguliere behandeling met overtuiging ook voor de Moermantherapie.
Onvermoeibaar heeft hij zich - bijna tot het einde van zijn leven
- samen met zijn vrouw Klazien met overtuiging ingezet voor deze
aanpak. Zonder overdrijving mag hij
een sieraad voor de MMV worden
genoemd aan wie de vereniging
veel dank verschuldigd is. Zijn naam
zal eervol verbonden blijven aan de
geschiedenis van de vereniging die
hij met zoveel trouw heeft gediend.
Een sieraad
voor de MMV
Iemand op wie ‘gedreven’ eveneens ruimschoots van toepassing is,
is bestuurslid Hans Stoop. Meer dan dertig jaar is hij aan de vereniging verbonden, waarvan de laatste acht jaar als bestuurslid. Van
dat bestuur heeft hij nu afscheid genomen. Hans blijft zich inzetten
op wetenschappelijk en publicitair terrein, maar laat het besturen
van de vereniging aan anderen over. De ALV benoemde Hans tot
erelid, een hulde die hij (helaas) niet in ontvangst kon nemen omdat
hij elders verplichtingen had. Dat gaat dus op een later tijdstip gebeuren. Voor Hans geldt hetzelfde als voor Han:
een sieraad voor
de MMV!
Cor van Groningen
hoofdredacteur
Uitzicht
3
beta-caroteen
ug
koolhydraten
gr
voedingsvezel
gr
luteïne
ug
eiwit
gr
kalium
mg
vitamine C
mg
calcium
mg
folaat
ug
magnesium
mg
aardbei
In de oudheid was de aardbei een geliefd geneesmiddel bij lever- en galkwalen. Daarom
werd de wilde aardbei in de Middeleeuwen in kloostertuinen gecultiveerd. Tegenwoordig
waarderen we de vele soorten uit het geslacht fragaria vooral om hun onvergelijkelijke geur en
rijke aroma’s. Hoewel in Duitse apotheken nog altijd gedroogd aardbeiblad te koop is dat – als
thee getrokken – zou helpen bij blaasontsteking, slechte adem en acne. De werking van dit
gezonde snoepgoed op de smaakpillen behoeft in elk geval geen bewijs. Het is een wonder
van de natuur dat iets waar zo weinig suiker in zit, toch zó zoet kan zijn. O ja, eerst wassen en
dan pas de kroontjes verwijderen. Anders worden ze waterig.
De vermelde hoeveelheden gelden per 100 g aardbeien.
Op pagina 17 vindt u een recept voor een aardbeiensmoothie.
4
Uitzicht
m mv
jaar
interview
TEKST JAN VAN KLINKEN
Arnold en Marjorie
Heijm profiteren
beiden van
natuurlijke keuken
"Arnold
t
e
‘
T
m
’
e
t
o
t
u
e
r
gezonde voeding
bedwingt,
Uitzicht
5
De symptomen van Gilles de la Tourette verdwenen toen Arnold Heijm (67)
ging eten volgens Moerman. Bij hem en zijn vrouw Marjorie (69) uit
Winterswijk stond al jaren een boekje over Moerman in de kast, maar
pas toen zich een crisis in hun leven voordeed, kwam hij ertoe het te
lezen. “Zijn therapie had veel eerder voor mij van nut kunnen zijn.”
A
rnold die aan Gilles de la Tourette
lijdt, kan soms nog nauwelijks
bevatten in hoeverre zijn leven
is veranderd. “Het gekke is”, zegt
hij, “dat ik in mijn jeugd best veel
over Moerman heb meegekregen, maar er nooit iets
mee heb gedaan.” Wat hij zich nog goed herinnert,
is dat er in zijn jeugd veel over dokter Moerman te
doen was. De man intrigeerde hem en de ideeën
van de eigenzinnige ‘duivendokter’ uit Vlaardingen
spraken hem aan. Maar daar bleef het bij, ook toen
hij in zijn directe omgeving voortdurend met kanker
werd geconfronteerd.
Blaaskanker
Arnold: “Ik kom uit een familie waar kanker een
steeds terugkerend verschijnsel is. Mijn vader en
moeder zijn beiden aan kanker overleden. Ook veel
ooms en tantes kregen deze ziekte. Mijn broer was
nog maar 46 toen ook hij kanker kreeg. Een jonger
zusje werd eveneens getroffen door de ziekte. Als
jochie had ik het gevoel: ‘Hier krijg ik ook mee te
maken’. En zowaar, ik was 47 toen bij mij blaaskanker
werd vastgesteld.”
6
Uitzicht
m mv
jaar
Dat hij in al die jaren nooit meer aan Moerman
dacht, vindt hij onbegrijpelijk. Hij werd drie keer
geopereerd en kreeg de nodige chemokuren, zogenaamde blaasspoelingen. “Allemaal heel pittig”, blikt
hij terug.
Tics
Naderhand kwam aan het licht dat hij het syndroom
van Gilles de la Tourette heeft. Achteraf bezien had
hij dat zijn hele leven al, maar de symptomen waren
mild en de ziekte was bij hem nooit benoemd.
Wie deze ziekte heeft, kan moeilijk omgaan met
impulsen van binnenuit en van buitenaf. Dat leidt
tot ongecontroleerde spierbewegingen, zogeheten
tics, en het maken van geluiden. ‘Touretters’ hebben
een onbedwingbare drang bepaalde bewegingen
te maken of bepaalde geluiden of woorden te uiten,
tot schuttingtaal en scheldwoorden toe.
Zulke opvallende symptomen heeft Arnold niet.
Hij kan vooral slecht omgaan met impulsen van
buitenaf. Een avondje kermis was er vroeger nooit
bij. Dat was veel te heftig. Voor televisiekijken geldt
hetzelfde. “Waar ik helemaal niet aan moet denken,
is een discotheek. Daar zou ik gek worden.”
‘Onbegrijpelijk dat ik
nooit aan Moerman
heb gedacht’
zonde dieet. “Mijn hele leven had ik darmproblemen. Ik wil niet
zeggen dat die helemaal weg zijn, maar het is sterk verbeterd.
Het is nu heel goed te doen. Ik heb ook veel meer energie.”
Arnold: “O ja, dat vergeet ik nog: Ik had altijd last van een milde
vorm van psoriasis. Die is eigenlijk helemaal weg.”
‘Morele plicht’
Voor het overige kon hij lange tijd goed met zijn Tourette leven.
“Ik had een grafisch bedrijf en daar had ik het zo druk mee dat
ik als het ware de symptomen verdrong. Alleen mensen die zelf
Tourette hadden, zagen het aan mij. Ik had een lichte tic en kenners weten dan genoeg.”
Zijn situatie veranderde dramatisch nadat hij op zijn zestigste
stopte met werken. Het syndroom stak in alle hevigheid de kop
op. Marjorie: “Het was op zeker moment geen doen meer. Hij
kon enorm uitvaren. Dan zat ik echt met de handen in het haar.
Als ik er tegenin ging, werd het alleen maar erger. Dat was geen
leuke tijd.”
Op een dag in 2009 wilde ze op deze manier niet meer verder
en ze raadde Arnold aan in retraite te gaan. “Ga een paar dagen
naar de Moezel”, stelde ze voor. Arnold stemde met het idee in.
Terwijl hij zijn spullen pakte, viel zijn oog op het boekje over
dokter Moerman dat ze al jaren in de kast hadden staan. Het
zogeheten Ankertje was nog nooit gelezen. Arnold: “Ik had het
altijd al eens willen lezen en dacht: dit is een goed moment.”
‘Iets voor mij’
Terwijl hij het las, dacht hij meteen: ‘Dit is iets voor mij’. “Als ik
uitgebalanceerd ga eten, heb ik in ieder geval meer weerstand
en dat is altijd goed, dacht ik.” Op zich aten Marjorie en Arnold
redelijk gezond, maar vanaf dat moment werden de teugels
aangehaald. Suiker en vlees werden zo goed als verbannen, net
als producten uit pakjes en zakjes. Ook begonnen ze met het
baken van hun eigen biologische (spelt)brood.
“Niet te geloven”, zegt Arnold, “maar bij mij zijn de symptomen
van Tourette sindsdien zo goed als verdwenen. Alleen als er
te veel tegelijk op me afkomt, krijg ik nog last van ongecontroleerde bewegingen. Tourette heeft te maken met het niet
goed functioneren van bepaalde neurotransmitters. Gezonde
voeding heeft daar blijkbaar invloed op.” Wijzend naar zichzelf:
“Hier zit het levende bewijs.”
Marjorie profiteert mee van de heilzame effecten van hun ge-
Op het menu in huize-Heijm staat dagelijks een groene smoothie en verder eten ze regelmatig gojibessen, gebruiken ze appelazijn, wei en andere aanraders uit de natuurrijke keuken. Ook
hebben ze een stoomoven aangeschaft om zo de vitaminen en
mineralen bij het bereiden van maaltijden te kunnen behouden.
Arnold: “Vorig jaar hebben we besloten om MMV-lid te worden.
We hebben zoveel aan de vereniging te danken dat we dat
zien als onze morele plicht. De therapie van Moerman had veel
eerder voor mij van nut kunnen zijn.”
Voor MMV zien ze nog heel veel werk. Mensen bijbrengen dat
gezond eten heel erg lekker is bijvoorbeeld. “Je begrijpt niet”,
zegt Marjorie, “hoe mensen erbij komen dat gezonde voeding
vies zou zijn. Wij eten thuis de heerlijkste gerechten.”
Arnold: “En eens in de week eten we bij een biologisch restaurant hier in de buurt. Daar eet je je vingers bij op.”
Iedereen aanraden
Arnold bezoekt regelmatig regio-bijeenkomsten van Stichting Gilles de la Tourette en neemt deel aan het forum op de
website. Als het zo uitkomt, laat hij niet na te vertellen hoeveel
baat hij heeft bij gezonde voeding. “Dat raad ik iedereen aan.
Laat vooral ook die goedkope chocola vol suiker en dat soort
producten in de winkel links liggen.”
Zelfs hun huisdieren - zes honden - delen mee in de gezondheidswinst. Door hun vers gemaakt voedsel mengen Arnold en
Marjorie dagelijks kurkuma, gerstegras en vitamine C. Vooral
Rocky, de windhond uit Spanje met de bloedziekte Leishmania, profiteert hiervan. Marjorie, opgetogen: “Hij kreeg zoveel
weerstand dat hij al ruim een jaar geen zware medicijnen meer
nodig heeft!”
Ga voor videointerview met Arnold en Marjorie naar
mmv.nl/ervaringen
Jan van Klinken is freelance-journalist en
plv. hoofdredacteur van Uitzicht
Uitzicht
7
in de media
TEKST ARJAN VAN LAAR
Moerman
op bestelling
W
ij kunnen het medialandschap beschouwen als een woestijn. Een woestijn vol
roependen. Sommigen hebben veel toehoorders. Zij mogen op tv. Hun boodschap moet zich dan wel tot een paar woorden laten raffineren. Anderen roepen vooralsnog op het internet. Waar
zij alle tijd en ruimte van de wereld hebben, doch zelden
gehoord worden. Met een welwillende glimlach slaat u het
tafereel gade, maar o wee… Plots bent u zelf die roepende
in woestijn.
Zo ook zal het Richard Ablin vergaan zijn. Veertig jaar geleden ontdekte hij het eiwit psa en zag de farmaceutische industrie ermee aan de haal gaan. In een bijlage van de Volkskrant (22 maart) vertelt hij hoe dat kon gebeuren en in zijn
boek ‘The great prostate hoax’ (De grote prostaatfabel) legt
hij dat waarschijnlijk nog duidelijker uit. Bijna een kwart
eeuw na de introductie van de psa-test als routinecontrole
“tonen tal van onderzoeken aan dat de sterfte aan prostaatkanker niet daalt door screening”. Alleen al in de VS zijn een
miljoen mannen ten onrechte voor prostaatkanker behandeld. “Er is geen normale psa-waarde”, zegt Ablin.
Als de ontdekker van het psa-eiwit al niet in staat bleek het
tij te keren, wat zouden wij ons dan illusies maken. Mengt
u zich gerust in het debat over voeding en gezondheid,
maar wees gewaarschuwd. Het gaat er ruig aan toe. Als Kris
Verburg bij P&W (21 april) door beroepsscepticus Midas
Dekker voor charlatan wordt uitgescholden dan dient dat
wellicht nog de verkoop van zijn boek. Maar wanneer je
ziet hoezeer lieve, goedbedoelende mensen op internetfora
worden afgefakkeld, omdat ze slechts aandacht vragen voor
de helende potentie van een voedselinterventie, dan rijzen
bij ondergetekende twee vragen.
Ten eerste: wat zouden die agressieve types eigenlijk eten
en drinken? Het onderzoek onder leiding van psycholoog
Roos Vonk naar het verband tussen vleesconsumptie en
asociaal gedrag bleek vervalst. Wat onverlet laat dat deugdelijk onderzoek naar leefstijl en agressie - gezien de veelbenoemde verruwing van de samenleving - alleen maar
relevanter wordt. Ten tweede: kunnen wij internet wellicht
effectiever benutten dan te pogen nóg harder en nóg hardnekkiger te roepen dan die ander? En ja, dat kan.
Vara’s Kassa wijst in de uitzending van 26 april op een internetinitiatief dat zich uitstekend leent om uw ideeën over
voeding aan de man te brengen. En wel op de meest praktisch denkbare wijze. Door maaltijden te koop aan te bieden. Op de website thuisafgehaald.nl staan op dit moment
7.500 particuliere kooklustigen geregistreerd. Als alle leden
van de Moermanvereniging zich registreren, zou dat aantal
in één klap bijna verdubbelen.
Stelt u zich eens voor wat dat zou betekenen. Gezonde,
voedzame maaltijden, bereid met veel verse groenten, bereikbaar voor elkaar. Terwijl u uw boodschappengeld terugverdient. Of de overproductie van uw moestuin verkoopt.
Heeft u geen tijd of energie om zelf te koken, dan meldt u
zich bij een MMV-lid in de buurt. Een culinair avontuur en
nog goed voor sociale contacten ook. Moeilijk? Dat valt reuze mee. De site is zo gebruiksvriendelijk dat iedereen ermee
overweg kan. Gewoon registeren onder uw voornaam plus
Moerman en we weten elkaar te vinden.
Reageren? [email protected]
www.thuisafgehaald.nl
8
Uitzicht
het glutengevaar ( )
TEKST DR. HANS STOOP
boterham
ONZE
MAG BLIJVEN
Ons dagelijks brood staat sinds de oudheid op een
voetstuk. Het is ook sinds de oudheid dat een deel van
de bevolking het slecht verdraagt. Nu de potentiële
nadelen van granen algemeen bekend raken, is het
zaak niet door te schieten in een algemene afwijzing.
Eerlijk volkoren blijft een belangrijke leverancier van
vezels, vitaminen en mineralen.
>>
Uitzicht
9
>>
In de vorige Uitzicht (nummer 3) kon u lezen hoe
tarwegluten op verschillende manieren problemen
veroorzaken. Via intolerantie en allergie en met
klachten tot gevolg die uiteenlopen van darmproblemen en bindweefselontstekingen tot psychische stoornissen aan toe. Het bleek ook zeer wel
mogelijk tegelijk glutenintolerant (coeliakie) én
klachtenvrij te zijn. Tel daar bij op dat het voorkomen van coeliakie toeneemt met de leeftijd en het
zal duidelijk zijn dat iedereen gebaat is bij enige
terughoudendheid in de glutenconsumptie.
Om een moment bij het brood weg te komen:
gluten bevinden zich in tal van producten waar je
dat niet direct zou verwachten. Dat heeft met de
grote plakkracht van dit eiwit te maken. Niet voor
niets komt de naam gluten van het Latijnse woord
voor lijm. Het wordt gebruikt om paprikapoeder
aan de chips te plakken, voor sausjes, in worst, in
samengestelde vleesproducten als hamburgers of
kipnuggets, in kant-en-klaarmaaltijden. Naar schatting een kwart tot een derde van alle producten in
de supermarkt bevat gluten.
Glutenvrij
Een voedselovergevoeligheid komt
zelden alleen
Bier bevat gluten, het is tenslotte
gebrouwen van het graan gerst. Een
vleesvervanger als Seitan bestaat
grotendeels uit gluten. Ook allerlei
alternatieven voor pasta (gemaakt
van harde tarwe) zijn geen optie voor
een glutenvrij dieet. Durum, bulgur,
couscous, semolina, kamut , triticale,
rogge, gerst en alle gries en grutten
ervan: het is allemaal graan. Oók spelt,
al wekken sommige verkopers een
andere indruk.
Tip!
Een boek dat de moeite waard
is om te lezen: Nachtbakkers
van Ineke Berentschot. Prima
beschrijvingen, heldere recepten, prachtige foto’s. 142
pagina’s voor €19,95. Isbn:
9789491728082.
10
Uitzicht m mv
jaar
Van nature zijn de zogeheten pseudogranen wel vrij
van de gewraakte eiwitbestanddelen. Dan gaat het
om de zaden van oer Europese soorten als boekweit, haver en gierst. Ook exoten als teff, quinoa,
amaranth, sorghum (kafferkoren), arrowroot, maïs
en (wilde) rijst zijn in principe veilig. Hoewel quinoa,
haver en boekweit in de praktijk met tarwe ‘vervuild’
raken. Vanaf de akker, waar graan van het vorig
seizoen tussen de haver ontkiemt, via de landbouwwerktuigen tot aan de maalderij; overal in de keten
liggen de gluten op de loer. Speciaal voor coeliakiepatiënten is het dus zaak te letten op de aanwezigheid van het officiële glutenvrij-logo op de verpakking. Want zij kunnen al van een paar milligram in
de problemen komen en dat verandert niet.
Voor de meeste mensen die slecht (denken te)
reageren op granen, komt het minder nauw. Ook
mensen met serieuze allergische reacties kunnen
gluten na verloop van tijd voorzichtig weer in het
dieet toelaten. Een gezonde darm is daartoe een
eerste voorwaarde. Die laat zich het best bevorderen met een leefstijl zoals MMV die al veertig
jaar uitdraagt: voldoende slaap en ontspanning,
voldoende beweging en een zo natuurlijk mogelijk
voedingspatroon, met de nadruk op plantaardig
en onbewerkt. Houd rekening met het feit dat een
voedselovergevoeligheid zelden alleen komt. Vaak
heeft de darm gelijktijdig moeite met de omzetting
van lactose uit melk(producten).
Sneller en groter
Terug naar het brood. Van oudsher was bekend dat
zich van de ene graansoort gemakkelijker brood
liet bakken dan van de andere. Gerst en rogge
bijvoorbeeld wil nauwelijks rijzen, maar ook niet elk
tarweras leende zich even goed voor een luchtig
brood. Gluten zorgen voor een elastisch deeg dat
goed rijst omdat het de koolzuurbelletjes tijdens
de gisting opsluit. Juist hierom is al heel veel tijd en
moeite gestoken in het selecteren en veredelen van
tarwevariëteiten met een hoog gluteninegehalte.
Met de naoorlogse landbouwmechanisatie en
industrialisatie kwam de veredeling van tarwe pas
goed op gang. Een proces dat tot op de dag vandaag
doorgaat. Doel: snellere groei van de plant én meer
én grotere korrels. Samen met de introductie van
landbouwgif en kunstmest resulteerde dit in een productieverhoging van maximaal enkele tonnen per
hectare een eeuw geleden, naar circa tien ton nu.
Grote landbouwbedrijven willen erg graag dat
wij voortaan genetisch gemanipuleerd voer gaan
eten. Met het argument hun producten immuun
Let bij het kopen
van brood op de
kleine lettertjes
te maken tegen ziekten. Maar hun
inspanningen leiden bij voorkeur
tot gewassen die afhankelijk zijn van
bepaalde groei- en/of bestrijdingsmiddelen, die de boer erbij moet kopen.
De hoofdmoot van het onderzoek wordt
niet door onafhankelijke wetenschappers
uitgevoerd, maar door de multinationals zelf.
En die denken vooral aan omzetgroei. Over de
gezondheid van mens en milieu wordt nauwelijks
nagedacht.
Daarbij komt nog dat het rijs- en bakproces ook niet
stil is blijven staan. Bakkers gebruiken tientallen zogenaamde broodverbeteraars. Om minder afhankelijk te zijn van grondstofkwaliteit en procescondities.
Ooit werd het kankerverwekkende kaliumbromaat
verboden, maar hoe gezond de genetisch gemanipuleerde enzymen zijn die nu gebruikt worden,
blijft de vraag. Overigens staan ook gluten op de
lijst van toegestane broodverbeteraars.
Spelt
Het graan dat gebruikt wordt voor ons brood wordt
na het oogsten gepeld, het kaf wordt van de korrel
verwijderd. In een droge en koele omgeving wordt
het graan lange tijd bewaard. De meeste mensen
eten brood van bewaard meel en daar zit weinig
tot geen levenskracht meer in. Er is maar één soort
brood dat wel gezond is, en dat is brood gemaakt
van versgemalen graan. Eenmaal gemalen neemt
de voedingswaarde af. Zelf malen is dus het devies.
Als het even kan maalt u spelt. Dit oude tarweras
hebben de veredelaars tot op heden links laten liggen, waardoor het nog de oorspronkelijke voedingswaarde bezit. Ook de natuur vaart wel bij spelt omdat
het beter bestand is tegen plagen en ook nog eens
met weinig mest toe kan. Gezien de vraag naar spelt
op dit moment, kan daar in de toekomst helaas wel
eens verandering in komen!
Mensen met een glutenallergie verdragen speltproducten vaak beter dan producten van moderne
tarwevarianten. Dat effect is nog sterker bij zuurdesembrood. Hier ontstaat het koolzuurgas dat het
deeg doet rijzen als gevolg van fermentatie door
melkzuurbacteriën, in plaats van vergisting. Dit levert
een stevig brood op met een licht zurige, frisse
smaak.
De opname uit de tarwekorrel van ijzer, zink en
koper is veel hoger als men zuurdesembrood eet.
Daar komt bij dat de darm opleeft van gefermenteerd voedsel, juist door die melkzuurbacteriën.
Een onderzoek met zuurdesembrood wees zelfs uit
dat mensen met coeliakie, die een glutenvrij dieet
volgen, wel tegen zuurdesembrood konden als het
zuurdesem iets langer was gefermenteerd. Mogelijk
is het snelle rijzen (broodverbeteraars!) van ons
brood ook wel een factor op het overgevoelig raken
voor gluten. Ook gistbrood heeft met verse bakkersgist vele uren rijstijd nodig.
Mocht u zichzelf eens de luxe gunnen uw speltbrood niet zelf te bakken, let bij het kopen dan
wel op de kleine lettertjes. Er zijn namelijk geen
richtlijnen voor speltbrood; zoals wel het geval is
voor volkorenbrood. In het ergste geval zit er dus
nauwelijks spelt in uw brood.
Dr. Hans Stoop is kankeronderzoeker en
vaste medewerker van Uitzicht
Uitzicht
11
lijf & leden
LEDEN VAN MMV VERTELLEN HOE ZE PERSOONLIJK INVULLING GEVEN
AAN HET THEMA ‘GEZOND ETEN – GEZOND LEVEN’.
Ik leef weer
Bij het ouder worden komen ze steeds vaker oog in oog te
staan met ernstige ziekten. De zussen Annelies en Ineke van
den Beukel-De Jong maakten beiden diverse gevallen van
kanker in hun directe omgeving mee.
Bij Annelies was het haar eigen man die door de ziekte werd getroffen.
Bij hem werd prostaatkanker vastgesteld. Dat de zussen vervolgens bij
MMV terecht kwamen, was geen toeval. Van kind af aan leerden ze dat er
een direct verband is tussen voeding en gezondheid. Hun moeder was in
natuurgeneeskunde geïnteresseerd. “Als we wat hadden, werden we met
haar natuurlijke middelen behandeld”, lacht Ineke.
Aan het denken
Voor Annelies kwam daar bij dat een bevriend echtpaar dat kanker kreeg
zich met succes liet behandelen door een Moermanarts. “Beiden leven
nog steeds. Dat zette me aan het denken.” Ineke is een trouw bezoeker
van de bibliotheek en kwam daar Uitzicht tegen. “Je hoeft niet ziek te zijn
om je met gezondheid bezig te houden. Juist preventief kun je wat doen.
Heel lang heb ik het blad op die manier gelezen. Na verloop van tijd besloot ik zelf lid te worden.”
Samen met haar zus bezocht ze vorig jaar de Nieuwe Ledendag, waar ook
Annelies lid werd. Bijzondere herinneringen bewaren ze aan de lezing van
dokter Moolenburgh in Driebergen, in februari dit jaar.
Op bed
Dat de natuurgeneeskunde veel vermag, zoals Moolenburgh zo boeiend
wist over te brengen, daar kan Annelies over meepraten. Vier jaar geleden kreeg ze last van chronische vermoeidheid. Het was eigenlijk geen
doen meer. De meeste tijd bracht ze op bed door. Ook had ze bijna iedere
maand griep. Ze had een rode kring op haar arm dus werd gedacht aan
Lyme, veroorzaakt door een met de borreliabacterie besmette teek. Ze
werd getest maar het vermoeden werd niet bevestigd. Het zou wel tussen de oren zitten. Ze kwam vervolgens terecht bij Pro Health in Weert, die
een eigen test ontwikkelde. Daar kwam uit dat ze wel degelijk een actieve
borreliabesmetting had. De enige reguliere remedie is antibiotica, maar
die zorgt er alleen maar voor dat de bacterie zich tijdelijk schuilt houdt.
Via via kwam ze dokter Durk Meijer uit Overdinkel op het spoor. Hij is natuurgeneeskundig arts en zette Samento en Banderol in, twee geneeskrachtige kruidenmiddelen. Annelies slikte ze anderhalf jaar lang en na
verloop van tijd begonnen ze te werken. “Een wonder van God”, zegt ze.
“Ik kwam weer tot leven. Nu doe ik alles weer.”
12
Uitzicht m mv
jaar
de mmv-ledenstand
408
00000
MMV
blijf
"Ik
promoten! "
NA VEERTIG JAAR NOG EVEN ENTHOUSIAST
Ze is nog even enthousiast als toen ze lid werd veertig jaar geleden. Corry
van Tilburg uit Arnhem zorgt aan de lopende band voor nieuwe leden.
“Waar niemand binnenkomt, kom jij binnen,” zegt haar man.
de start van de huidige ledenwerfcampagne in het nulnummer werd vermeld
dat het kookboek De Natuurrijke Keuken
aan nieuwe leden cadeau zou worden
gedaan, maar zonder te vermelden
het lidmaatschap dan ook in 2015 voortgezet moest worden.
Corry snapt het wel, die voorwaarde:
de vereniging moet zuinig zijn op haar
middelen. Maar ze zou het erg op prijs
stellen dat van deze vervelende vergissing melding wordt gemaakt. Bij deze,
Corry. En excuses natuurlijk! “Ik blijf MMV
promoten hoor,” zegt Corry er meteen
bij. Want haar liefde voor MMV is niet
stuk te krijgen.
“Met MMV boek je gewoon betere
resultaten voor je gezondheid”, verklaart
ze haar enthousiasme. Als ze hoort
dat iemand kanker heeft of er mee te
maken heeft in de eigen omgeving, zegt
ze: “Misschien heb ik iets voor je. Een
geweldig blad waar je veel profijt van
zou kunnen hebben, je mag het houden!
Goed lezen hoor, misschien toch heel
belangrijk voor je.”
Misverstand
Hoe enthousiast Corry ook is, ze wil
graag kwijt dat ze door een - volgens
haar groot - misverstand bij MMV nogal
wat boze gezichten heeft gekregen. Bij
zicht
Uit
t
h
ic
z
it
U
t
h
c
i
z
t
i
U
Uitzicht
UITGAVE VAN MMV #4 2014
JAARGANG 41
GEZOND ACTIEF –
NATUURLIJK BETER
UITGAVE VAN MMV #3 2014
JAARGANG 41
GEZOND ACTIEF –
NATUURLIJK BETER
UITGAVE
VAN MMV
ACTIEF –
GEZ OND
ER
LIJK BET
NATUUR
MMV
UITGAVE VAN
JAARGANG 41
#2 2014
EF –
GEZO ND ACTI
BETE R
NATU URLIJK
11
Arnold bedwingt
met
een
er
‘Kank is ‘Tourette’
voeding
gezonde
uitnodiging om te
: randeren’
Oncoloogve
10
stijl
efWetenschap
‘Gezonde le Boterham
schmag blijven
gi
lo
et
o
m
w
Intervie
a
tr
en’
x
rd
efde
e
o
overle
r
w
(87)
Vinko
Onderzoek
lg
40 jaa Laura
r drie keer
Middel tegen
zijrv
kve
dankanke
neuropathische pijn
ie e
erapLifestyl
drvieinw gsth
voeInte
Het rglutengevaar
’ zorgt voo
Lifestyle
mplementair
5
18
27
5
8 5
10
‘Co
daling PSA
verbluffende
9
14
23
p
Onder de loe
r
we verleide
Suiker slu
Vet
Ontgift uw huid
Opinie
Aandachttrekkerij van
Ontgift je huis
bewust
: kies Voedi
ngscentrum
in de keuken
Opinie
ek?
p kingsonderzo
Lifestyle
havol
‘Be
odsc
orman’s bo
en!’
Ralph Mo rmarkten Ik ben teg
pe
aan de su
Kruidentuin
en
Vlierbes teg
mmv
n!
cepte
e
met r
31
jaar
mmv
m mv
jaar
OP NAAR DE
1000!
Zoals de thermometer aangeeft,
is het ledental de afgelopen
maand spectaculair gestegen:
van 136 naar 408. Dat is voor een
deel het gevolg van de wijziging
van de teldatum. De campagne
startte officieel tijdens het MMVevenement van 22 februari in
Driebergen, maar feitelijk was hij
al begonnen bij de verspreiding
van het nulnummer in december
2013. Ook al omdat de ledentallen van MMV van 1 januari tot
31 december worden gemeten,
is besloten vanaf 1 januari te
rekenen. Zo gemeten blijkt de
teller nu al te zijn opgelopen tot
meer dan 400! Dat is een fantastische tussenstand. Wie weet, komt
dit jaar de duizend in zicht. Dat
is haalbaar als iedereen op deze
manier doorgaat!
Kijk voor uitgebreide informatie
over de ledenwerfactie ook op de
website: www.mmv.nl
jaar
Uitzicht
13
oproep onderzoek
TEKST DR. RICK VAN PROOIJEN
PEA mogelijk
effectief bij
neuropathische pijn
Veel patiënten ondervinden bijwerkingen tijdens behandeling
van kanker met chemokuren. De meeste verdwijnen weer na
korte tijd, maar een vervelende bijwerking die lang kan blijven
bestaan is pijn in handen en/of voeten. De klachten worden door
de arts aangeduid als neuropathische pijn. De lichaamseigen stof
Palmitoylethanolamide (PEA) is mogelijk een effectief middel tegen
deze pijn. Twee MMV-artsen gaan dat onderzoeken.
D
e patiënt ervaart de pijn vaak als
brandend, schietend en/of stekend.
Vooral de voeten kunnen extreem
gevoelig zijn waardoor het lopen
wordt bemoeilijkt. De pijn wordt
toegeschreven aan een blijvende irritatie van de
zenuwen. Ook bij diabetes kan vergelijkbare neuropathische pijn optreden.
De behandeling van neuropathische pijn is moeilijk. De meest toegepaste farmaceutische middelen
zijn Gabapentine, Pregabaline (Lyrica®) en Duloxetine (Cymbalta®). Sinds kort is in Nederland de
lichaamseigen stof Palmitoylethanolamide (PEA)
beschikbaar. In recent onderzoek werd aangetoond
dat PEA effectief is bij de behandeling van neuropathische pijn veroorzaakt door een hernia.
Neuropathische pijn is een belangrijke bijwerking
bij vrouwen die, in het kader van borstkanker of
eierstokkanker, worden behandeld met chemokuren waarin Paclitaxel (Taxol®) intraveneus wordt
toegediend. Afhankelijk van de wijze van toe-
14
Uitzicht m mv
jaar
diening kan bij vijftien procent van de patiënten
een ernstige polyneuropathie optreden, die soms
langdurig blijft bestaan. Toediening van platinumbevattende stoffen zoals Cisplatine in combinatie
met Pemetrexed (Alimta®) bij de behandeling van
longkanker of Oxaliplatin in combinatie met Capecitabine (Xeloda®) bij de behandeling van darmkanker kunnen ook gepaard gaan met het optreden
van neuropathie. Een ernstige, vaak voorkomende
neuropathie wordt ook waargenomen bij patiënten met de ziekte van Kahler die worden behandeld
met Thalidomide in combinatie met Bortezomib
(Velcade®).
PEA: lichaamseigen pijnstiller
Sind kort is in Nederland voor de behandeling van
neuropathische pijn een lichaamseigen pijnstiller
beschikbaar. Het middel Palmitoylethanolamide,
afgekort PEA, is al meer dan 50 jaar bekend. Het
wordt geproduceerd in de cellen van vele diersoorten en kan in kleine hoeveelheden worden
teruggevonden in voedingsmiddelen als eieren en
vis. In analyses naar de chemische structuur blijkt PEA
een vetzuur te zijn, dat gemakkelijk in de weefsels wordt
opgenomen. In dierexperimenteel onderzoek met PEA
werden ontstekingsremmende effecten vastgesteld.
Werkingsmechanisme
De belangstelling voor PEA nam
toe toen in de negentiger jaren
de italiaanse Nobelprijswinnares
professor Rita Levi-Montalcini
het werkingsmechanisme van
PEA ontrafelde. Zij ontdekte de
betekenis van zenuwgroeifactoren bij chronische pijn. Zenuwen
zijn omgeven door gliacellen,
die zorgen voor bescherming en
voeding van de zenuwcel. Door
de chemokuren ontstaat een
chronische irritatie van zenuwcellen en gliacellen waardoor mestcellen (ontstekingscellen) worden aangetrokken. Deze cellen produceren
groeifactoren en ontstekingsbevorderende stoffen die
pijn veroorzaken. De cellulaire reacties hebben als doel
de irritatie te verminderen. In fysiologische omstandigheden (hitte, zonnebrand) is de belangrijkste functie
van pijn om te waarschuwen dat er irritatie is. Bij neuropathische pijnen blijft de pijn bestaan omdat de irritatie
niet kan worden weggenomen. Het lichaam heeft
meerdere mechanismen om deze activatie van mestcellen weer af te remmen. Belangrijk is de productie van
PEA in de celmembraan van mestcellen en gliacellen.
PEA wordt vervolgens gebonden aan de PPAR-receptor
van de celkern waardoor de productie van ontstekingsbevorderende stoffen kan worden afgeremd. PEA heeft
dus een modulerende en beschermende werking in
overgeactiveerde mestcellen. Bij neuropathische pijn
blijkt de productie van PEA in de mestcellen en gliacellen niet toereikend om de reactie te stoppen. Door
toediening van PEA in overmaat kan de modulerende
werking van PEA worden hersteld.
met ernstige herniapijnen. Bij de meeste patiënten
werd, na 3 weken behandeling, een effectieve pijnstilling vastgesteld zonder bijwerkingen. Hij heeft ervaring
met PEA sedert 2010 en vermeldt geen noemenswaardige bijwerkingen bij doseringen van 600-1200 mg per
dag. Er is weinig ervaring met PEA bij patiënten met
neuropathische pijn veroorzaakt door
chemokuren.
Therapeutische werking
in tenminste
400 studies
aangetoond
Klinische studies met PEA
De therapeutische werking is in tenminste 400 studies
aangetoond. Palmitoylethanolamide is met succes
ingezet in de behandeling van chronische pijnen zoals
artrose, migraine, chronische lage rugpijn, fibromyalgie
en bekkenpijnen. Goede effecten zijn beschreven bij de
behandeling van neuropathische pijnen zoals hernia,
carpaal tunnel syndroom, multiple sclerose, diabetes,
chemokuren en Sudeck pijnen. PEA blijkt ook effectief te
zijn bij de bestrijding van acute ontstekingen zoals griep
en verkoudheden. Meer dan 400 klinische studies zijn
verricht waarbij in totaal vijfduizend patiënten betrokken zijn.
Tijdens een recent symposium meldde de arts-farmacoloog Jan Keppel Hesselink de resultaten van een
multicenter onderzoek, uitgevoerd bij 636 patiënten
Oproep deelname onderzoek
Patiënten met neuropathische pijn in
handen en/of voeten veroorzaakt door
chemokuren, worden uitgenodigd
zich aan te melden voor behandeling
met PEA. In Nederland is door de GMP
apotheek Mierlo-Hout PEA Supblyme
op de markt gebracht. De dosering van
PEA in de studie is vastgesteld op drie
capsules van 400 mg per dag. Er is geen
enkel belang van de apotheek bij de uitvoering van
het onderzoek. In het kader van de studie wordt PEA
tegen gereduceerde prijs beschikbaar gesteld door de
onderzoekers. De doelstelling van de studie is om het
pijnstillend effect van PEA in kaart te brengen bij patiënten met neuropathische pijn. Het onderzoek zal over
een periode van 6 - 9 weken worden uitgevoerd.
Bij aanmelding voor het onderzoek zal de ernst van de
pijn werden vastgesteld aan de hand van lichamelijk
onderzoek en een gestandaardiseerde vragenlijst. Voor
het vaststellen van de pijnstillende werking zal het
lichamelijk onderzoek na drie en zes weken behandeling worden herhaald. Bij non-responders zal ook na 9
weken het pijnstillend effect worden beoordeeld.
Palmitoylethanolamide kan zonder bezwaar naast de
bestaande medicatie worden ingenomen.
BELANGSTELLING
VOOR DEELNAME AAN
DIT ONDERZOEK?
U kunt zich aanmelden bij dr. H.C. van Prooijen,
arts, telefoon (030) 251 46 52. Alle informatie uit de
studie komt anoniem beschikbaar voor analyse.
Contactpersonen tijdens de studie zijn de artsen
H.C. van Prooijen en R.F.G. Lugten. De vereiste
schriftelijke informatie zal worden uitgereikt bij
deelname aan het onderzoek.
Dr. Rick van Prooijen is orthomoleculair arts
in Utrecht en lid van het MMV-artsenteam.
Uitzicht
15
rece
Frisse veldsla met
smaakvolle knolselderijdressing
VOOR 2 PERSONEN
INGREDIËNTEN
BEREIDINGSWIJZE
KEUKENGEREI
• 200 g veldsla of ‘dunsel’ (jonge sla)
• 200 g knolselderij
• 2 kerstomaatjes
• handjevol kiemen, bijvoorbeeld
alfalfa of radijskiemen
1 Maak de dressing door de
eidooier los te roeren met het
sinaasappelsap.
2 Snijd het uitje in kleine stukjes
en voeg dit erbij.
3 Doe dan ook olie, biogarde
yoghurt, sinaasappelrasp,
peterselie en peper erbij.
Voeg ook wat zout toe en de
kurkuma. Goed roeren.
4 Rasp de knolselderij zeer fijn
en meng deze meteen door de
dressing om het bruin kleuren
te voorkomen.
5 Snijd de worteltjes van
de veldsla en was deze een
paar keer.
6 Droog de sla voorzichtig.
Leg ze als zonnestralen op de
twee bordjes.
7 Doe de selderijsalade in een
bolvormig kopje en zet dit
omgekeerd tussen de veldsla,
even schudden en dan bij het
volgende bordje hetzelfde
doen.
8 Garneer de bordjes salade met
kiemen (eerst wassen) en een
kerstomaatje.
Snijmes
vork
Grote kom
Rasp
INGREDIËNTEN DRESSING
• 1 eidooier
• sap van 1 sinaasappel
• 1 el zeer fijngesneden rasp van een
biologische sinaasappel
• ½ rode ui
• 2 el koolzaadolie of olijfolie
• 3 el biogarde yoghurt
• 1 el fijngehakte peterselie
of pimpernel
• ½ tl kurkuma
• snufje zwarte peper
• zeezout
Tip!
U kunt dit serveren bij een stuk
volkorenbrood en een lekkere kop
natuurrijke tomatensoep (zie
kookboek ‘De Natuurrijke
Keuken’).
16
Uitzicht m mv
jaar
INFORMATIE
• Moermandieet
• Voorgerecht / Lunch
• Bereidingstijd 30-45 minuten
• Basisingrediënten: rauwkost,
eiwitten, kruiden
• Makkelijk te maken
• Kosten: €2 - €5 per persoon
• Ingrediënten makkelijk verkrijgbaar
• Energiewaarde: 100-200 kcal
per persoon
epten
Aardbeien
grapefruitdrank
VOOR 4 PERSONEN
Walnotenpesto
VOOR 4 PERSONEN
INGREDIËNTEN
INGREDIËNTEN
KEUKENGEREI
• 1 pond rijpe aardbeien
of frambozen of bessen
• 2 grapefruits
• 1 tl appeldiksap
• ½ tl kaneel
• 8 muntblaadjes
• 4 eidooiers
• 100 g verse basilicum
• 2 tenen gepelde knoflook
• 150 g gepelde walnoten
• 1 tl gedroogde tijm
• 1 tl tamari
• 6 rode peperbolletjes
of zwarte peper
• ½ dl extra vierge olijfolie
Blender
Goed afgesloten potje
BEREIDINGSWIJZE
1W
as de aardbeien en verwijder de
kroontjes.
2 Pers de grapefruits uit en verwijder
de pitjes.
3 Scheid de eieren.
4 Doe de aardbeien, grapefruitsap,
kaneel, muntblaadjes, appeldiksap
en eidooiers in een hoge mengbeker of blender en mix dit tot een
schuimige massa. Proef of het lekker smaakt en voeg eventueel nog
een beetje appeldiksap toe.
5 Meteen serveren en opdrinken.
Tip!
Dit krachtige drankje is
een echte oppepper, een
Moermanproof recept!
BEREIDINGSWIJZE
1 Pluk de blaadjes van de basilicum.
2 Doe alle ingrediënten in een
blender en mix zeer fijn.
3 Bewaar de pesto in een goed
afgesloten potje in de koelkast.
INFORMATIE
• Voedingslijn: Natuurrijk leven
• Tussendoor
• Bereidingstijd: 15-30 minuten
• Basisingrediënten: noten
• Makkelijk te bereiden
• Kosten: € 2 - € 5
• Ingrediënten makkelijk
verkrijgbaar
• Verkrijgbaar in speciaalzaken
• Energiewaarde 100 - 200 kcal p.p.
Tip!
De walnotenpesto verkleurt snel. Net
na de bereiding is de smaak het lekkerst,
gebruik de pesto dus bij voorkeur direct.
Uitzicht
17
(advertenties)
Zoek niet verder. . .
. . .kies voor SNP
LIE
ZALMO
A3
+ OMEG TM + Vitamine D3
na
K2 Me
Vitamine
Q7
GEELWOR
TE
,5 g
ules - 22
30 caps
60 caps
ules - 37
Snp
products
nature
super
leme
ssupp
Voeding
L
,2 g
nt
Snp
super natu
re prod
ucts
Voedi
ngssup
p
Snp
lement
®
super nature products
www.supernatureproducts.nl
advertentie 90 x 130 01-08-13 14:18 Pagina 1
MontAna®
hoge snelheid blender
MontAna®
Mark1
Slow Juicer
Voedsel als natuurlijk geneesmiddel:
Door de snelle maling
(30.000 toeren/
minuut) worden de celwanden van groente
en fruit opengebroken.
Alle vrijgekomen
vitaminen, mineralen
en enzymen worden
direct in het bloed
opgenomen.
€ 249,incl. btw
Power Juicer met 2 zeven
€ 398,-
• Gewicht 5,5 kilo
• Italian design
• 1680 Watt
• Verlichte knoppen
om makkelijker
programma’s te
selecteren
• 2 liter container,
• Container van BPA
free (gifvrij) Tritan
materiaal geschikt
voor koude en hete
vloeistoffen
• High carbon edelstaal Met 6 voorgeprogrammeerde functies:
1) Groente
4) Smoothie
blender mes
2) Soja melk
3) Saus
5) Bisque/Soep
6) Noten
www.hogesnelheidblender.nl
18
Type PR-179
Uitzicht m mv
jaar
•
•
•
•
•
150 Watt
500 Watt piekvermogen
Gewicht: 5,8 kg.
Perskegel 65 omw./min.
Voor sap met meer voeding,
smaak en kleur
Tel: 0320 - 23 79 30
www.montanaslowjuicer.nl
www.sttlelystad.nl
kruidentuin
TEKST PETRA PRONK INHOUD MARRY FOELKEL, KRUIDENDESKUNDIGE
‘KINDERARBEID’
MET HET MEIBLOEMPJE
Als het weer in het voorjaar weer wat
beter wordt, is het meibloempje een van
de eerste bloemen die hun kopje boven
de grond steken. Tijd om met blote
voeten te dauwtrappen in een gazon vol
madeliefjes. De ultieme ontgifting.
Het madeliefje staat bekend onder
verschillende namen: meibloempje,
meizoentje, Bellis Perennis en ganzenbloempje. Alle delen van deze bloem zijn
bruikbaar en lekker. Het meibloempje
is rijk aan kalium, calcium, magnesium,
ijzer, vitamine A en C. Ook zitten er
looistoffen, bitterstoffen, slijmstoffen
en inuline (insulineachtige stof) in. “Van
oudsher wordt het bloempje gebruikt
bij huidklachten en voor een goede
stofwisseling”, vertelt Marry Foelkel. “Het
ondersteunt lever en nieren en door het
in de bloem goed opneembare ijzer is het
ook goed voor de bloedopbouw. Uitwendig wordt het gebruikt voor kneuzingen,
zwellingen en blauwe plekken. Je kunt
er ook rustgevende oogcompressen
van maken. Kneipp heeft daar een hele
therapie op gebaseerd.”
Kinderthee
Door zijn zachte smaak en de hoge
concentratie mineralen en sporen is het
madeliefje een geliefd onderdeel van
thee voor kinderen die veel kwakkelen.
Deze zachte kinderthee is een eenvoudige manier om gezonde stoffen binnen
te krijgen. De bloemknopjes laten zich
ook prima verwerken als kappertjes door
ze te overgieten met appelazijn voor de
verduurzaming. Na die behandeling zijn
ze in een potje de hele winter te gebruiken. De knopjes hebben een beetje een
rooksmaak die lang blijft hangen. “Kinderen vinden het erg leuk om de bloemen
te verzamelen en ze in potjes te stoppen”,
weet Marry uit ervaring. “Als ze het zelf
gemaakt hebben, willen ze meestal best
eten. In die zin ben ik een overtuigd
voorstander van ‘kinderarbeid’.”
In de herfst kun je de zaadjes verzamelen. Even roosteren en je hebt de hele
winter lang een lekkere ‘bite’ voor over
het eten. De zaadjes kunnen dienen als
vleesvervangers of om salades op te
sieren.
RECEPT
WILDE SALADE
INGREDIËNTEN Een handvol wilde kruiden zoals daslook,
vogelmuur, zevenblad, munt, raket, bieslook | Wat geroosterd
sesamzaad | Zonnebloempitten naar smaak | Bloemen van
verse madeliefjes en paardenbloemen (Let op: geen millimeter
van de stengel van de paardenbloem! Het sap in de steel is erg
bitter!) | 1 el kwark of biogarde | Scheutje pompoenpitolie |
Citroensap | Snufje zeezout of Keltisch zout | Peper | 1 tl honing
Doe de kruiden, zonnebloempitten en bloemen in
een schaal.
Maak een dressing van de kwark, pompoenpitolie,
citroensap, zout en peper en honing.
Strooi de dressing over de salade en zorg dat de
smaken goed gemengd zijn.
Uitzicht
19
(advertenties)
VASCU-VITAAL®
Een methode om uw bloedvaten schoon te houden
Naast de huidige samenstellingen is er nu de nieuwe samenstelling voor
Vascu-Vitaal®. Ontwikkeld op basis van de nieuwste inzichten voor vitamines,
fytotherapeutica, mineralen en anti-oxidanten.
Blijf gratis
op de hoogte
van belangwekkende
ontwikkelingen op
gezondheidsgebied
Meld u aan voor de gratis digitale nieuwsbrief DiVitaal
van MMV. Stuur een e-mail naar [email protected]. U krijgt
dan eens per week het laatste nieuws over gezondheid
en ziekte maar ook over de voortgang m.b.t.
complementaire zorg.
NIEUWE
SAMENSTELLING
De nieuwe samenstelling is gebaseerd op twee hoofd-ingrediënten: fytosterolen en
rutosiden. Deze ingrediënten worden aangevuld met magnesium, foliumzuur,
alpha-liponzuur, vitamine K2 en crataegus extract.
Oligo Pharma BV, Kerklaan 2, 1211 PP Hilversum
Tel. (035) 624 46 71. Fax: (035) 624 46 72
www.oligo-pharma.com email: [email protected]
jk
Het werkt zó natuurli
!
Gezond en fit met Malsovit
1 PORTIE
VEZELMUESLI HEEFT
SLECHTS 220 KCAL.
EN GEEFT U
LANG EEN
VERZADIGD GEVOEL
GEEN SUIKER,
ZOUT OF VET
TOEGEVOEGD
EEN VOLLEDIGE
MAALTIJD VOOR
CA 60 EUROCENT
Voel je gezond met heerlijke Malsovit
VezelMuesli. De muesli past in een gezonde
levensstijl. De vezels, aangevuld met
abrikozen, rozijnen en dadels, zorgen ervoor
dat u minder snel hongerig wordt.
Tussendoortjes zijn dus overbodig.
Er is geen suiker, zout of vet toegevoegd en
heeft uitsluitend natuurlijke ingrediënten, dus
ook geen toegevoegde geur-, kleur- of smaakstoffen.
De voordelen van vezels
De vezelrijke graanvlokken en zemelen in
Malsovit VezelMuesli bevorderen de stoelgang.
De plantaardige vezels komen uit haver, tarwe,
gerst en suikerbiet.
Deze vezels zorgen bovendien voor een
geleidelijke afgifte van glucose aan het bloed.
Uw bloedglucose ‘piekt’ hierdoor minder.
Cholesterol
Malsovit VezelMuesli helpt bij het verlagen
van het cholesterolgehalte. Dat komt
doordat havervezels de voedingsvezel
Bètaglucaan bevatten, die helpt het LDL
cholesterolgehalte laag te houden.*
Bètaglucaan is ook een krachtig anti-oxidant.
Malsovit VezelMuesli is verkrijgbaar in een
verpakking van 1 en 3 kilo.
Malsovit raadt iedereen aan een gezonde
en evenwichtige levensstijl te hanteren.
* Dit gunstige effect wordt verkregen bij een dagelijkse inname van 3 gram Bètaglucanen.
Bestel Malsovit via de website: www.malsovit.nl. U kunt nu ook telefonisch bestellen: 06-427 520 52.
20
Uitzicht m mv
jaar
TEKST EN FOTO JAN VAN KLINKEN
Algemene Ledenvergadering
Han van
der Toorren
gedreven MMV’er
Een
gedreven
mens die
heel veel
voor de
vereniging heeft
betekend.
Zo kenschetste
MMVvoorzitter Dave Schut de zeer onlangs overleden Han van der Toorren.
Hij werd 76 jaar. Tijdens de Algemene
Ledenvergadering zaterdag 10 mei
in Baarn werd bij zijn verscheiden stil
gestaan. Han was onder andere lid
van de Leden Advies Raad (LAR)
van MMV.
Hij overleefde ruim twintig jaar
prostaatkanker mede dankzij de
Moermantherapie. “Han heeft samen
met zijn vrouw Klazien heel veel
werk verzet en is de vereniging altijd
trouw gebleven”, aldus Schut, die
namens MMV zijn grote waardering
en dankbaarheid uitsprak.
Dank
VOOR SPONSORING
De succesvolle Nieuwe Ledendag op
22 februari werd mede mogelijk gemaakt
dankzij bijdragen van de Roode Roos en
STT MontAna. Bij deze nog heel hartelijk
dank daarvoor.
Trainingsdag
voor actieve MMV’ers
Onbekend maakt onbemind. Dat geldt ook voor de Moermantherapie en de
Natuurrijke Keuken. Daarom is het belangrijk dat het ‘MMV-verhaal’ verder
wordt gebracht en aan patiënten en niet-patiënten wordt gepresenteerd.
U kunt hieraan een betekenisvolle bijdrage te leveren door zelf presentaties
te verzorgen. Dat vergt uiteraard de nodige kennis, vaardigheid en materiaal.
MMV gaat hierin voorzien. Op 30 mei a.s. vindt een instructie- en trainingsdag
plaats voor actieve vrijwilligers. U leert op deze dag hoe u anderen op betrouwbare en enthousiasmerende wijze kunt informeren over de Moermantherapie
en de Natuurrijke Keuken. Ook leert u omgaan met de MMV-toolkit die is
bedoeld voor presentaties in kleine en grote(re) kring.
Adres: PGO Support, Daltonlaan 600, Utrecht.
Tijd: 10 tot 15 uur. Voor een lunch wordt gezorgd.
Bent u die dag verhinderd maar wilt u wel aan dit project meewerken? Later
dit jaar volgt een tweede dag. In alle gevallen is opgave bij het Centraal Bureau
vereist. Bel naar 0172-497944 of mail: [email protected].
‘Superfoods
heel gezond’
Geen twijfel over mogelijk: superfoods zijn heel gezond. Wat arts Hans van
Montfort betreft heeft het Voedingscentrum met zijn recente waarschuwing
tegen superfoods de plank volledig misgeslagen.
De Maastrichtse arts benadrukte in zijn presentatie tijdens de Algemene
Ledenvergadering van MMV dat er niets mis is met superfoods als je ze maar
voldoende afwisselt. Als voorbeelden van zeer gezonde superfoods noemde
hij paddenstoelen, wier, wasabi (“wel de echte uit Engeland nemen”), gojibessen en kokosolie.
Van Montfort laakte ook de berichtenstroom over de gezondheidsrisico’s
van supplementen omdat daarin geen onderscheid wordt gemaakt tussen
natuurlijke en synthetische vitaminen. “De preparaten die u bij de bekende
ketens koopt, bestaan voor 90 procent uit aardolieproducten. In onze darmen zijn echter geen enzymen om steenkool te verteren.”
Zijn vrouw Yvonne Coolen presenteerde de STRE-training (Stress and Tension
Releasing Exercises), die zij samen met haar man binnen hun Centrum voor
Integrale Gezondheidszorg heeft ontwikkeld. Die is erop gericht om kankerpatiënten te leren hoe ze op een gezonde manier de posttraumatische stress
kunnen verwerken om zo het leven weer te omarmen.
Voor een uitgebreid verslag en voor videofragmenten:
www.mmv.nl/nieuws
Uitzicht
21
ontgift je huisd ( )
TEKST MATILDE NEWMAN
HOUD UW
HUID
gezond
De huid is ons grootste en zwaarste orgaan. Geen
wonder dat we in Nederland met z’n allen elk jaar
bijna 469 miljoen euro uitgeven aan huidverzorging.
Maar wat kopen we eigenlijk voor dat geld?
Voor Caroline van Eeuwijk is het al jaren duidelijk:
de cosmetica-industrie is helemaal niet zo schoon
als ze lijkt. De goedkope en synthetische ingrediënten zorgen voor aantrekkelijke, lekker geurende
producten en betaalbare producten, maar ze doen
uiteindelijk meer kwaad dan goed. “Veel reguliere
cosmetica bevatten stoffen die de huid kunnen
uitdrogen, verouderen of die op een andere manier
ongezond zijn”, zegt Van Eeuwijk. De oprichtster van
beautysalon C cosmetics and care in Amsterdam
krijgt dagelijks te maken met klanten die de gevolgen merken van slechte ingrediënten in schoonheidsproducten.
Na een paar behandelingen met goede ‘schone’
verzorgingsproducten is resultaat snel merkbaar.
Klanten die voorheen klaagden over een allergische
reactie, vette huid of bijvoorbeeld acne zien de
huid ‘opklaren’ en verbeteren. Het geheim ligt in
de ingrediënten van de producten die ze gebruikt
in haar salon. Of beter nog: in de ingrediënten die
deze producten níet bevatten.
Paraffineverslaving
Van Eeuwijk: “In een groot aantal producten zijn minerale oliën als basis gebruikt. Die zijn gemaakt van
aardolie en verstoren de natuurlijke huidfuncties. Je
smeert de huid helemaal dicht waardoor deze niet
meer kan ademen. Ook raakt je huid uitgedroogd
en vraagt om steeds meer vet, waardoor je er weer
22
Uitzicht m mv
jaar
meer van
wilt smeren.
Dat noemen
we paraffineverslaving.
Op de ingrediëntenlijst staat
deze olie ook
wel genoemd als
vaseline, paraffine of
microcrystallijne wax en je
kunt het beter vermijden.”
Conserveringsmiddelen die
cosmetica een langere houdbaarheid
geven, staan bij Van Eeuwijk eveneens op de
zwarte lijst. “Parabenen worden veel gebruikt als
conserveringsmiddelen. Ze zijn slecht voor de huid
en komen ook terecht in de bloedbaan waar ze
hormoon verstorend kunnen werken.”
Ook als parabenen in de ingrediëntenlijst ontbreken, kunnen er wel andere schadelijke conserveringsmiddelen gebruikt zijn, zoals het – ook
in natuurlijke cosmetica – veel voorkomende
phenoxyethanol.
Daarnaast kunnen in cosmetica synthetische parfums en UV-filters worden gebruikt. Ook die mijdt
Van Eeuwijk liever. Parfums staan vaak gewoon op
het etiket of worden aangegeven met de termen
fragrance, perubalsum of parfum mix. Deze toevoegingen laten het smeersel misschien lekker ruiken,
maar zijn vaak gebaseerd op zogenaamde ftalaten
die hormoon verstorend werken, en zelfs de afsterving van cellen versnellen.
Ook UV-filters in huidproducten kunnen hormoon
verstorend werken. Met name het ingrediënt
oxybenzone, dat bijvoorbeeld in sommige zonnebrandcrèmes gebruikt wordt, is schadelijk voor het
hormoonsysteem. Van Eeuwijk adviseert een zonnebrandcrème die gebaseerd is op mineralen zoals
Zinc Oxide om schadelijke UV-filters te mijden.
Ontgift de huid
Onze huid is met een totale oppervlakte van een
tot twee vierkante meter het grootste orgaan. Het
is ook ons zwaarste orgaan en zorgt voor ongeveer
twaalf tot vijftien procent van ons totale gewicht.
Alle reden om daar goed voor te zorgen.
In haar beautysalon adviseert Van Eeuwijk
klanten die voor het eerst komen om de
huid eerst een tijdje te laten ontgiften.
“Sommige schadelijke stoffen blijven,
zelfs na een grondige reiniging, achter
in de huid. Je moet je huid de kans
geven zichzelf te reinigen door een
maand geen crèmes te gebruiken,
maar uitsluitend te reinigen met een
reinigingsproduct en toner. Gebruik
verder helemaal niets. Na een maand
ontgiften zou je verschil moeten
merken”, is haar ervaring. “Erna kun je
eventueel weer beginnen met het smeren van een crème. Investeer in een crème
met een hoge concentratie aan natuurlijke
voedingsstoffen. Misschien is deze aan de
dure kant, maar je huid heeft verder niets anders meer nodig en je gebruikt maar een heel klein
beetje per keer. Zo gaat je crème veel langer mee
dan een goedkope pot vol synthetisch spul die je
huid verslechtert”, aldus de beautyspecialist.
Echt slecht?
Haar eigen huid had negen maanden nodig om zich
te ontdoen van de opbouw van schadelijke stoffen. Maandenlang liep ze rond met een onrustige
huid maar ze had het er graag voor over. Inmiddels
gebruikt ze alleen een reiniging en toner voor haar
gezicht met af en toe een crème.
Wat make-up betreft adviseert Van Eeuwijk om voor
een lijn te kiezen die gebaseerd is op natuurlijke mineralen. “IJzeroxiden zijn natuurlijke mineralen met
een heel rijk kleurenpalet. Je hebt er de prachtigste
make-up van. Ook mica, silica en titaniumdioxide
zijn ingrediënten in make-up die prima gebruikt
kunnen worden als basis.”
Tip!
De inhoud van
je keukenkastje op je
gezicht!
Honing - Is antibacterieel en heeft reinigende en vochtherstellende eigenschappen.
Mix het met komkommersap voor een toner
of met melk en haver voor een masker.
Kokosolie - Kokosolie is vochtinbrengend,
antibacterieel en wordt snel door de huid
opgenomen.
Olijfolie - Bevat veel vitamine E dat werkt
tegen veroudering. Wel voelt de olie vet aan
op de huid.
Arganolie - Deze Marokkaanse olie staat
bekend om de huidverjongende eigenschappen en is goed voor het haar. Meng olie met
suiker of zout voor een gezichtsscrub of
gebruik het gewoon puur.
Citroen - Gebruik citroen als een toner (met
halve citroen, water en eventueel vodka), in een
masker (met de citroensap en -schil, theelepel
yoghurt en theelepel honing) of in een scrub
(met dezelfde ingrediënten als het masker, maar
dan zonder yoghurt en met wat suiker).
In haar beautysalon geeft Van Eeuwijk regelmatig
workshops en informatieavonden omdat ze merkt
dat er veel onwetendheid is rondom schoonheidsproducten. Steevast krijgt ze de vraag of chemische
stoffen echt slecht zijn en of dit wetenschappelijk
is bewezen. “Misschien zijn de studies niet altijd
aanwezig of is er nog niet genoeg onderzoek naar
gedaan. Ik leg het publiek dan altijd maar de wedervraag voor: waarom zou je het risico nemen als er
goede alternatieven zijn?”
Matilde Newman is freelancejournaliste en vaste medewerker
van Uitzicht
Uitzicht
23
(advertenties)
De enige echte, volgens de originele Hagiwara formule.
Gerstegras-sap-extract
Gerstegras superfood bevat meer dan
70 voedingsstoffen, waaronder
vitaminen, mineralen, antioxidanten,
aminozuren, enzymen en chlorofyl.
met meer dan 70 voedingsstoffen
Green Magma is het enige echte superfood dat door
Y. Hagiwara is ontdekt. Het is namelijk geen gemalen
gerstegras, maar een extract van het sap uit gerstegras.
Dat betekent zonder vezels, dus meer ruimte voor
de belangrijke bestanddelen zoals vitaminen en veel
makkelijker op te nemen voor het lichaam.
biologisch
glutenvrij
Door het speciale productieproces wordt de versheid en
kwaliteit gegarandeerd. Dus vergelijkbaar met vers geperst
sap, alleen makkelijker in gebruik en bovendien smaakt het
nog lekker ook!
Voor meer informatie
kijkt u op de website
www.greenmagma.nl
of neem contact op met:
TS Products, Harderwijk
Informatielijn: 0341 – 46 21 46
e-mail: [email protected]
*Zolang de voorraad strekt
Proef zelf het verschil
en vraag nu een gratis
proefzakje* aan via
[email protected]
o.v.v. de code GMU14.
zonder vezels – hogere concentratie – maximale opneembaarheid
N
IE
U
W
Graviola (zuurzak)
Graviola (Annona muricata) ook wel bekend
als zuurzak, is een boom afkomstig uit o.a.
het Amazone Regenwoud.
Veel actieve verbindingen zijn in alle delen
van de plant te vinden, zoals in de vruchten,
bladeren, schors, wortel, stam en zaden.
Graviola is steeds meer bekend geworden
als een bron van antioxidanten genaamd
annonaceous acetogenins, die vooral in de
bladeren en zaden voorkomen.
Verkrijgbaar in capsules en in thee, bij de
betere natuurwinkel en gezondheidswinkel
(o.a. De Tuinen).
Voor meer informatie belt u met de
informatielijn van TS Products: 0341 - 46 21 46
of stuur een e-mail: [email protected]
TS140129.GM-RIO.ADV.UITZICHT.185x265mm.indd 1
24
Uitzicht m mv
jaar
30-01-14 15:54
column
DOOR DR. GERT SCHUITEMAKER
NA TWEE MAANDEN WERD STEVE
ALERTER, OPGEWEKTER EN
SPRAAKZAMER: KOKOSOLIE
VOOR HERSENZIEKTEN
Mary Newport was dokter voor zieke en vroeggeboren zuigelingen. Haar man, Steve, had als
beroep accountant. Op 53-jarige leeftijd begon
zijn geheugen opvallend achteruit te gaan.
Het bleek dat hij leed aan een progressieve
vorm van dementie. Hem werden verschillende
medicijnen voorgeschreven en uiteindelijk het
sterk werkende rivastigmine. Maar hij bleef
achteruitgaan. Mary besloot het er niet bij te
laten zitten. Ze ging op onderzoek. Zouden er
bijvoorbeeld nieuwe medicijnen zijn in de pijplijn van de research die nog niet op de markt
waren toegelaten?
Zo vond zij een medicijn waarmee een fase
3-onderzoek gedaan werd en dat nog niet
op de markt was. Het zag er veelbelovend
uit en heette Ketosyn. Ze vond er op internet
informatie over en kwam erachter dat het belangrijkste ingrediënt in het medicijn ‘medium
chain triglyceriden’ (MCT’s) ofwel middellange
vetzuurketens waren. Ook vond ze dat de natuurlijke bron van deze vetzuren kokosolie was.
Er werden voor de studie met Ketosyn proefpersonen gevraagd en Mary Newport meldde
haar man aan voor de voorselectie. Echter, bij
onderzoek bleek Steve al in een te gevorderd
stadium te zitten om mee te mogen doen.
Op de terugweg naar huis besloten ze een fles
met zuivere kokosolie te kopen. Elke dag kreeg
Steve zo’n zeven theelepels ervan, voldoende
om twintig gram MCT’s binnen te krijgen. Bovendien gaf ze omega 3-vetzuren om de balans
te handhaven met de omega 6-vetzuren in de
kokosolie.
Na twee maanden werd Steve alerter, opgewekter, spraakzamer en namen zijn tremoren
af. Ook was hij beter in staat sociale contacten
te onderhouden en herkende hij de namen van
personen. Niet alleen Mary, maar ook anderen
viel het op dat het beter met hem ging. Objectief werd vastgesteld dat hij beter scoorde op
testen, ondanks dat met een MRI-scan was aangetoond dat de hersendelen amygdala en hippocampus verschrompeling hadden vertoond.
Er is een theorie die de werking van de MCT’s
in kokosolie kan verklaren. Consumptie ervan
leidt tot een licht verhoogde concentratie van
ketonlichamen in het bloed. Bij de ziekte van
Alzheimer kunnen sommige delen van de hersenen geen glucose meer opnemen, waardoor
er geen energie meer gemaakt kan worden.
Ketonlichamen zijn een alternatieve brandstof
van glucose. Hyperketonemie blijkt daarnaast
te leiden tot een toename van de bloedstroom
naar de hersenen.
De wetenschap staat niet stil. Hyperketonemie
heeft mogelijk een bredere toepassing. Het is
een potentiële behandeling voor de ziekte van
Parkinson, de ziekte van Huntington, multiple
sclerose, ALS en diabetes.
Ook verscheen een
artikel over een verstoord
glucosemetabolisme bij
de ziekte van Alzheimer
waarin de toepassing van
hyperketonemie werd
bevestigd.
Hyperketonemie
heeft mogelijk
een bredere
toepassing
Meer weten over de
wederwaardigheden van Mary
en Steve Newport? Hun website
is www.coconutketones.com
Uitzicht
25
(advertenties)
FONTEIN
DEWaterzuiveringsystemen
NIEUW!
We hebben de
natuur niet
uitgevonden, maar
we hebben het
beste eruitgehaald
Een eigen
van
De een
heeft problemen ...
De ander neemt
ProstaSol™
bron
zuiver water
huis
…
ev
en
UW
!
ll
IE
VOOR EEN GEZONDE PROSTAAT
ADAM
ba
rs
te
ns
N
ProstaSol™
!
Voor service & info bel: 0524-291106
www.defontein.eu
Voor meer Informatie:
medpro Holland B.V
Tel.: +31 33 28 67 642
e-mail: [email protected]
www.med-pro.org
vo
in
academie gastronomie landgoed
multivitamine voor mannen
• ADAM is een uitgebalanceerde mannen multi die naast vitaminen en
mineralen ook nog andere belangrijke stoffen levert zoals Co Q10,
alfaliponzuur, zaagpalmblad, resveratrol en druivenpitextract
• Bovendien bevat het de biologische actieve vormen van vitamine B-6
en B-12
• ADAM is ijzervrij!
Opleidingen
en cursussen 2014
• Natuurvoedingskundige
start 19 september
• Inspiratiejaar Barstensvol leven
start 19 september
• Inspireren kun je leren
start 30 mei
ADAM
60 tabletten
Te bestellen bij
De Roode Roos B.V.
onder vermelding van
productnummer 7730
• Oriëntatie BD landbouw en
voeding in mei en september
Topkwaliteit voedingssupplementen met een gezonde prijs
www.vitortho.nl
VitOrtho, exclusief distributeur van NOW Foods-voedingssupplementen
26
Uitzicht m mv
jaar
www.kraaybeekerhof.nl
van de bestuurstafel
TEKST DAVE SCHUT
Help mee
MMV GEDACHTEGOED
VERSPREIDEN
Wat bespreekt het bestuur
maandelijks met elkaar en
welke besluiten nemen zij?
Voortaan krijgt u in Uitzicht
een bondig verslag van de
bestuurstafel.
Voor een groeiende vereniging als MMV
is de begroting altijd een gepuzzel.
Welke kosten zijn absoluut noodzakelijk
en waar kunnen we bezuinigen?
Eén van de activiteiten waar we geld
voor vrij maken, is het presenteren van
informatie over voedingsmiddelen. Onze
vaste medewerker dr. Hans Stoop verzamelt voedingskundige informatie over
250 voedingsmiddelen. Deze informatie
komt binnenkort via de website beschikbaar.
Algemene informatie over het gebruik
van voeding en supplementen is van
betekenis voor onze leden. Daarom is er
op dit moment ook een supplementenwijzer in ontwikkeling.
In de toekomst willen we onze medewerking verlenen aan wetenschappelijk
onderzoek. Er lagen al drie voorstellen
op de bestuurstafel, daarom zijn richtlijnen voor medewerking aan onderzoek
in de maak.
staande uit een Moermanarts, diëtisten,
therapeuten, kookdocenten, ambassadeurs en buddy’s.
Naast artsen, diëtisten en therapeuten
zoeken we vooral leden die buddy
willen zijn of anderszins bereid zijn het
MMV-gedachtengoed te verspreiden,
bijvoorbeeld via huiskamerbijeenkomsten of kooklessen. Heeft u een passie voor
koken en wilt u deze kennis
overbrengen op anderen?
Dan zou onze opleiding tot
kookdocent iets voor u kunnen zijn. Ook zijn er diverse
andere opleidingsmodules
in ontwikkeling.
Op de vier regiobijeenkomsten kregen we zeer
positieve reacties van zowel leden als
niet-leden. We streven ernaar het aantal
bijeenkomsten in de toekomst uit te
breiden.
Voedingsinfo
en supplementenwijzer in
ontwikkeling
Meld u aan!
Wilt u actief lid worden? Een opleiding
volgen? Ziet u mogelijkheden om ook
bij u in de buurt een regiobijeenkomst te
(helpen) organiseren? Neem dan contact
op met het Centraal Bureau. [email protected]
Actieve leden gezocht
Aan de bestuurstafel is daarnaast veel
gepraat over de ‘buitendienst’. Om nog
meer van betekenis te kunnen zijn voor
de mensen in het land, willen we overal
in het land ‘Moermankringen’ installeren.
Wij denken aan regionale netwerken be-
Dave Schut, voorzitter
Uitzicht
27
vraag
&
antwoord
In deze rubriek gaat een team van ervaren artsen in op de meest
uiteenlopende medische vragen, of vragen over voeding en/of
suppletie.
BLOEDEND TANDVLEES
EN LEEFGEWOONTEN
Mijn zoon (24) heeft al paar jaar bloedend tandvlees. Hij gaat met regelmaat naar de tandarts en
gebruikt een goede homeopathische tandpasta.
Heeft u een tip om het tandvlees te versterken?
Drs. Roland Lugten, arts: ‘Parodontitis,
met als symptoom bloedend tandvlees,
heeft voornamelijk te maken met slechte leefgewoonten. Volwaardig eten, goed
bewegen, ont-stressen en een goede
(mond)hygiëne zijn onontbeerlijk voor
het genezen van parodontitis. Maar
mensen met een slechte afweerfunctie
door ziekte, zoals HIV, DM, leukemie
en zwangere vrouwen zijn extra gevoelig
voor parodontitis. Of mensen met verminderd speeksel na bestraling of bij M. Sjögren kampen met hetzelfde probleem.
Een slechte mondhygiëne veroorzaakt teveel tandplak, tandsteen en
verdiepte pockets. Rokers hebben een 3 tot 6 keer grotere kans op
parodontitis. En stress geeft een verhoogde ontstekingsneiging.
Naast het verbeteren van de leefgewoontes zijn de volgende stoffen
belangrijk:
Vitamine A: een tekort aan vitamine A geeft zwelling en groei van
het tandvlees, waardoor de weerstand afneemt. Zuivel, ei, kaas en
leverproducten bevatten veel vitamine A. Provitamine A ( caroteen)
zit vooral in wortelen, andijvie, broccoli, groene selderij, paksoi, spinazie en in sommige kruiden, zoals saffraan, peterselie en tuinkers.
Vitamine C: de relatie tussen vitamine C en scheurbuik is bekend.
Bij scheurbuik wordt het tandvlees rood , sponzig en kwetsbaar.
Vitamine C zit vooral in kiwi, citrusvruchten, mango, papaya,
spruitjes, broccoli enzovoort of supplementen.
Vitamine D3: Vermindert de vorming van tandsteen en irritatie en
ontsteking van het tandvlees.
Coenzym Q10 is noodzakelijk is voor het herstel van tandvlees.
Tandpasta met Q10 is aanbevolen.
Het spoelen met Echinacea, Calendula, cranberry sap en tea tree
olie zal de ontsteking verminderen.’
OSTEOPOROSE DOOR VEROUDERING
Ik ben een vrouw van 75 jaar. Ik eet gezond, vers en veel groente en fruit. Bij mij is osteoporose vastgesteld.
Na een sleutelbeenbreuk bij een val kwam ik in het osteoporoseprogramma van de Isala klinieken in Zwolle
terecht. Daar werd een te laag vitamine D gehalte gemeten. Op de scan werd een begin van osteoporose in
de heupen vastgesteld. In het ziekenhuis kreeg ik Bonendro voorgeschreven, maar de bijwerkingen liegen
er niet om. De in de bruistabletten voorgeschreven calcium en D3 kan ik via de ‘goede weg’ innemen, maar
wat is een vervanger voor het alendroninezuur dat voor botopbouw moet zorgen?
Drs. Bertil de Klyn, arts: ‘De oorzaak
van botontkalking (osteopenie of
osteoporose) is niet een gebrek aan
calcium en ook niet aan vitamine D,
maar veroudering. Er is minder anabole
(opbouwende) stofwisseling en meer
katabole (afbrekende) stofwisseling. In
bot betekent dat, dat de osteoclasten
28
Uitzicht m mv
jaar
(bot afbrekende cellen) harder werken dan de osteoblasten, de bot
opbouwende cellen.
Vitamine D noch calcium hebben daar enige invloed op. Dat zou
alleen bij een stoornis in de bijschildklier het geval zijn.
Gebrek aan oestrogenen bij vrouwen en testosteron bij mannen
is een belangrijke factor en dat treedt op na ongeveer het vijftigste
jaar. Beweging stimuleert botopbouw. Minimaal twee per week
gedurende een uur joggen.
PLOTSELING DOOF
Ik ben sinds een jaar na een verkoudheid plots
doof geworden aan mijn rechter oor met een behoorlijke tinitus. Mijn slijmvliezen zijn zeer gevoelig
voor geuren. Bij veel geluiden en lawaai ontstaat er
een soort kortsluiting in mijn hoofd, waardoor concentratie moeilijk wordt. Dat kost mij veel energie.
Uit info in Uitzicht heb ik een periode B5 gebruikt
voor de slijmvliezen; dat gaf geen resultaat. De
reguliere artsen kunnen niet vinden hoe deze
klachten veroorzaakt worden.
Drs. Erik Jan de Rijk, arts: ‘Klachten
die het gevolg zijn van verkouden
worden, dienen in de eerste plaats
homeopathisch behandeld te worden;
Belladonna, Dulcamara, Nux vomica
zijn mogelijk. Omdat uw klachten nu
juist het rechter oor aandoen, komt
Lycopodium weer meer in aanmerking.
U kunt zich voor een goede homeopathische behandeling wenden tot een arts voor homeopathie, lid van
de AVIG.
Natuurgeneeskundige ondersteuning kunt u vinden in stoombaden
met kamille om de slijmvliezen te kalmeren. Plantago major (grote
weegbree) bij oorpijn en pijnlijke gevoeligheid voor lawaai.
Wij maken wel gebruik van preparaten met apatiet (calciumverbinding, zoals het in bot voorkomt) en iso- of ipriflavon (een oestrogeenachtige plantaardige substantie) als anabole ondersteuning.
Ook vloeibaar kiezel wordt wel gebruikt. Er is nog geen overtuigend
bewijs voor de werking.
Koffie en alcohol zijn ongunstig, dus beide matig gebruiken. Voldoende eiwitten in de voeding, minimaal 50 gram per dag, ofwel
150 gram vis, vlees, eieren, kaas of soja. Zoek het op in voedingstabellen hoeveel je moet eten voor 50 gram eiwit. Eiwitgebrek
geeft onder andere afbraak van bot. Melkproducten hebben een
(bewezen) gunstig effect, vooral door het groeihormoon (IGF) en
niet zo zeer door de kalk.’
Levertraan voor de gevoelige slijmvliezen, vitamine C om de
slijmvliezen meer weerstand te geven tegen infecties. Vitamine Bcomplex, of een multi-vitamine/mineralen complex zit standaard
in het advies. Hypericum perforatum (Sint Janskruid) is een plant
die kalmerend op het zenuwweefsel werkt. Sint Janskruid olie of
Johannesolie (Vogel) kan gebruikt worden als oordruppel om het
gevoelige oorzenuwweefsel tot rust te brengen. Dit is te koop bij elk
goed reformhuis, maar ook bij de Roode Roos.
In het algemeen is mijn advies bij ogenschijnlijk onschuldige
klachten als een verkoudheid die te lang aanhoudt: laat het zo snel
mogelijk homeopathisch behandelen! Hoe eerder het lichaamseigen zelfherstellend vermogen gestimuleerd wordt, des te beter. Zo
verklein je het risico dat klachten chronisch worden.’
Heeft u een vraag? Formuleer
die dan zo concreet mogelijk
en stuur deze naar de redactie van Uitzicht. Via e-mail:
[email protected] of naar het
postadres van de redactie:
Hof van Azuur 30, 2614 TB
Delft. Schriftelijk gestelde
vragen worden uitsluitend in
deze rubriek beantwoord en
niet in een persoonlijk schrijven.
Heeft u dringende persoonlijke vragen? Belt u dan met
onze infolijn (088) 24 24 24 0
(ma-vr 10.00 - 17.00 uur; maavond van 19.00 - 21.00 uur).
Uitzicht
29
(advertenties)
MAGAZIJN VOOR ORTHOMOLECULAIRE VOEDING
Postbus 16035
2500 BA Den Haag
Telefoon 070-3010701
Fax 070-3010707
De Roode Roos B.V.
Hiernaast treft u een kleine selectie
van producten, welke door De Roode
Roos B.V. geleverd kunnen worden.
Nr
Fabrikant
Normaal
Leden
268 Bio-Quinon Q10 Super 30 mg (150 caps)
Pharma Nord
€ 46,50
€ 34,87
205 Multi vit.& mineralen (240 tab)
Plantina
€ 99,75
€ 74,81
4754 l-Tryptofaan 400 (60 vcaps)
CellCare
€ 21,90
€ 17,52
4646 Super Greens (220 gram)
VitaKruid
€ 46,70
€ 39,70
4084 Mood (30 caps)
Care For Women
€ 19,95
€ 14,96
6097 Salvestrol GZ (60 caps)
Vitals
€ 39,95
€ 29,96
2572 B-12 Geheugen Formule (100 zuigtabl.)
Now Foods
€ 22,49
€ 16,87
Al onze producten worden in principe
geleverd met een korting van max.
25% ten opzichte van de adviesprijs.
Om te bestellen kunt u gebruik maken
van de lijst die hiernaast is afgedrukt.
2621 Hylak forte (100 ml)
Homeoropa
€ 26,95
€ 20,21
6096 CalAsorb (180 tab)
Lamberts
€ 28,60
€ 21,45
5675 Ester C Plus 500 mg (120 tab)
VitOrtho
€ 30,50
€ 22,88
5603 Echinaforce Forte (60 tab)
A. Vogel
€ 14,99
€ 11,24
5400 Vitamine D3 15 mcg (90 softgel)
Bonusan
€ 11,00
€ 8,25
Uw schriftelijke bestelling kunt u naar
onze postbus sturen. Vervolgens laten
wij de bestelling door PostNL bij u thuis
bezorgen.
4398 Active Biodream (800 gram)
Biodream
€ 45,00
€ 36,00
3924 MagAsorb 150 mg (magnesium als Citraat Lamberts
€ 12,70
€ 9,52
5878 Glucosamine Summum (120 tab)
Supplemed
€ 36,95
€ 27,71
5968 Prostasol (60 tab)
Medpro
€ 95,00
€ 85,50
4456 Spirulina (180 tab)
Marcus Rohrer
€ 13,32
€ 11,32
4617 Solidago Complex Tinctuur (50 ml)
Zonnegoud
€ 11,59
€ 8,69
3654 Prostaatformule (60 tab)
Best Choice
€ 11,50
€ 8,63
5765 Astaxanthin-eco (120 caps)
Plantina
€ 60,30
€ 45,22
6213 Elke Dag (90 tab)
Vitals
€ 49,95
€ 37,46
4105 Levertraan Forte (60 softgels)
Bonusan
€ 9,00
€ 6,75
2999 Eye Q 500 mg (210 caps)
Springfield
€ 36,95
€ 27,71
3588 Symbioflor 1 (50 ml)
Energetica Nat.
€ 13,60
€ 10,88
3492 Bio Bran MGN3 250 mg (50 tab)
Medpro
€ 65,00
€ 58,50
3402 MorDHA (citroen) (60 softgel)
Minami Nutrition
€ 28,95
€ 21,71
3273 Lignan Flax Oil Complex (473 ml)
Barlean's
€ 19,95
€ 14,96
3312 MorEPA (sinaasappel) (60 softgel)
Minami Nutrition
€ 32,95
€ 24,71
2308 DHA-250 (120 caps)
Now Foods
€ 38,20
€ 28,65
6599 True Superfood (400 gram)
Vitals
€ 65,00
€ 48,75
1388 MultiVit Basic (module 1) (90 vcaps)
Alfytal
€ 21,40
€ 19,26
Hierdoor krijgt u een inzicht van ons
ruime assortiment, van meer dan 4000
producten.
Ons volledige assortiment is te
bekijken op www.derooderoos.com
Ook kunt u ons gratis naamnummer
0800-ROODEROOS (0800-7663376)
gebruiken.
U kunt ook een email sturen naar
[email protected] of direct
bestellen via onze webwinkel op
www.derooderoos.com
Wij bieden u de mogelijkheid uw
bestellingen te betalen via doorlopende
machtiging voor automatische incasso.
Een machtigingskaart hiervoor kunt u
ook opvragen via onze website. Kies
daar de optie "Machtigen" in de menu
balk bovenaan de pagina.
Prijswijzigingen voorbehouden
Vermeld hier uw
adresgegevens:
Uw naam: (Dhr/Mevr):
Lidmaatschap nr.:
Adres:
Geboortedatum:
Postcode & Woonpl.:
E-Mailadres:
Telefoonnummer:
(evt.) voorschrift van:
colofon
Uitzicht is het magazine van MMV en verschijnt tien
keer per jaar.
HOOFDREDACTEUR
Voor een natuurlijke
stoelgang
Cor van Groningen
PLV. HOOFDREDACTEUR
Jan van Klinken
EINDREDACTEUR
Rineke Wisman
MEDEWERKERS AAN DIT NUMMER
Ellen Hameeteman, Jan van Klinken, Arjan van Laar,
Matilde Newman, Petra Pronk, dr. Gert Schuitemaker,
dr. Hans Stoop
ONTWERP
Darmfunctie
Complex
D&DJ communicatie
DRUK
BDU
OVERIGE FOTO'S
iStock
REDACTIEADRES
Hof van Azuur 30
2614 TB Delft
ADVERTENTIES
J.P.H. Geraats
Louis Regoutstraat 36
6006 LL Weert
T (0495) 53 22 20
Uitzicht ISSN 0169-9938
I www.mmv.nl
E [email protected]
Redactie van Uitzicht en bestuur van MMV aanvaarden
geen verantwoordelijkheid voor de toepassing van de
inhoud van dit blad. Zie voor overname van artikelen
en andere informatie onze website www.mmv.nl/
Magazine/OverUitzicht
Centraal Bureau MMV,
Postbus 508
2400 AM Alphen ad Rijn
T (0172) 49 79 44 (werkdagen tussen 9 en 13 uur)
E [email protected]
• Bevordert de stoelgang
• Natuurlijke kruidenextracten
Lid worden?
• e-mail naar [email protected]
• www.mmv.nl
• of: MMV, Postbus 508, 2400 AM Alphen ad Rijn
Kosten € 29,00 per jaar.
Natuurlijk ... het is Wapiti!
U ontvangt dan automatisch tien keer per jaar Uitzicht
en krijgt tot 25 % korting op voedingssupplementen
bij verzendhuis De Roode Roos.
Wapiti Darmfuntie Complex is verkrijgbaar of te bestellen bij:
Drogist, Apotheker, Reform- en Gezondheidswinkel.
Voor meer informatie:
Emonta B.V. Tel. 0512 - 518 085 www.wapitinatuur.nl
MEER INFORMATIE
www.mmv.nl/over-mmv
Uitzicht
31
ding
en ndhou
ta
Draagt bij tot de ins ott
b
van normale
nte, ardig
e
e
t
s
e
g
n
e
e
G
ta
puur plan
ta b
lette
n
rij Met
k a de
a n c h and g
alciu eoogst;
magnme &
sium
M a k ke
men
lijk in te ne
60 tabletten
120 tabletten
59,95
34,95
Royal Green Bone Food Complex
Komt uw calcium en magnesium uit gesteente of uit de levende zee? Stenen
een pure plantaardige bron welke direct na oogst wordt gedroogd om alle
zijn geen onderdeel van ons vaste voedingspatroon dus waarom voeden we
werkzame bestanddelen (waaronder vele verschillende mineralen) te behou-
onszelf met kalksteen (calcium carbonaat) zoals geleverd in de meeste calcium
den en concentreren. Hierbij voegen we nog de best opneembare vitamine K2
supplementen?
(MK-7) en vitamine D3 toe voor een optimale werking in het lichaam.
Royal Green Bone Food complex is ontwikkeld met 1 doel: het behoud van
Royal Green gebruikt absoluut geen chemicaliën, con-
normale botten. Hiervoor hebben we de 4 belangrijkste ingrediënten uit de
serveringsmiddelen, synthetische zoet- of smaakstoffen.
natuur bij elkaar gebracht. Het exclusieve calcium en magnesium complex
Natuurlijk gluten vrij. Ervaar het verschil nu!
komt uit een speciale Rode Alg (Algas Calcareas). Dus niet uit steen maar uit
Meer informatie: Frenchtop Natural Care Products BV. • Tel: 0226-364400 • www.royal-green.eu
SENTIAAL3S
ESOMEG
Enjoy life, stay healthy!