De Vitra Glijbaantoren van Carsten Höller

PRESS
INFO
De Vitra Glijbaantoren van Carsten Höller
Op 18 juni 2014 wordt de Vitra Glijbaantoren (Vitra Slide Tower) van Carsten Höller
ingehuldigd. Een nieuw bouwwerk dat de Vitra Campus in Weil am Rhein uitbreidt.
Met zijn opvallende klok op de top is de toren geen gebouw in klassieke zin, maar een
uitkijktoren met glijbaan - én een kunstwerk dat een nieuwe, andere zelf- en
kunstervaring mogelijk maakt.
De 30,7 meter hoge Vitra Glijbaantoren van de Duitse kunstenaar Carsten Höller (geb. 1961 in
Brussel en woont en werkt in Stockholm) legt een nieuw accent op de Vitra Campus in Weil am
Rhein.
De consequente verdere ontwikkeling van de Vitra Campus
De realisering van de Vitra Glijbaantoren is een verdere stap in de dertigjarige ontwikkeling van
de Vitra Campus. De opening van het productieterrein voor het publiek begon in 1984 met de
Balancing Tools, een sculptuur van Claes Oldenburg en Coosje van Bruggen. Daarna volgden het
Vitra Design Museum van Frank Gehry (1989), het conferentiepaviljoen van Tadao Ando (1993) en
in 2010 het VitraHaus van Herzog en de Meuron. Met de Vitra Glijbaantoren en de nieuwe ÁlvaroSiza-Promenade wordt de opening van het terrein voor het publiek voortgezet en krijgen de
bezoekers een nieuwe belevenis aangeboden. Tegelijkertijd dient de toren als topografische
heroriëntering van de campus.
De voormalige brandweerkazerne, het Fire Station van Zaha Hadid, moet toegankelijk worden
voor het publiek. De weg van het VitraHaus naar de brandweerkazerne werd door Álvaro Siza
vormgegeven als passage met architectonische episodes en nieuwe landschapsruimtes. De Vitra
Glijbaantoren van Höller zet het pad kracht bij en vormt bovendien een geheel op zichzelf staand
element.
Het was de wens van de opdrachtgever om met een kunstenaar een creatie te ontwikkelen, die in
het totaalconcept van de campus past, tegenover de uitgesproken architectuur van de campus
overeind blijft en niet als een geïsoleerd kunstwerk opgevat is, maar elke bezoeker een belevenis
biedt, kunstkenner of niet. Gesprekken tussen Rolf Fehlbaum, Chairman Emeritus van Vitra, en zijn
raadgeefster Theodora Vischer, een bekende deskundige op vlak van hedendaagse kunst, leidden
tot de keuze voor Carsten Höller.
Gebruiksaanwijzingen voor gewichtloosheid
Glijbanen vormen een specifiek element in het werk van Höller. Zo bouwde hij in 2006 in de
Turbine Hall van het Tate Modern in Londen de reusachtige glijbaaninstallatie 'Test Site’. In
vroegere werken bestudeerde Höller het thema geluk; bouwde hij carrousels die een gevoel van
vliegen gaven; prikkelden zijn lichtgevende wanden het ruimtegevoel; lieten zijn omgekeerde
brillen de wereld verkeerd zien (1994-2009) en creëerde hij met zijn Phänomen Phi (1994) optische
illusies. Zo omzeilt Höller de vertrouwde waarnemingsvormen, laat hij met zijn testopstellingen het
PRESS
INFO
publiek deelnemen en creëert hij mogelijkheden tot experimenteren. De opstellingen van Höller
zijn verkenningssculpturen. Ze nodigen uit tot een innerlijk experiment dat tot verkenning van
zichzelf leidt. In dit concept van het experiment is nog steeds de natuurwetenschapper Höller
aanwezig.
De constructie van de Vitra Glijbaantoren
De Vitra Glijbaantoren bestaat uit drie schuine, naar elkaar toelopende stalen steunen met op hun
snijpunt een draaibare klok met een diameter van zes meter. De toren heeft een verticaal
ingerichte toegang over een tweearmige trap met overlopen, die in de schuine steunen
ingebouwd zit. Op 17 meter hoogte bevindt zich een platform dat uitzicht biedt op het omliggende
campusterrein en zijn omgeving. Het platform is ook het vertrekpunt voor de 38 meter lange
buisglijbaan.
De klok
De klok met een diameter van zes meter bevindt zich op het snijpunt van de schuine, naar elkaar
toelopende steunen. Ze is van ver zichtbaar en geeft 's nachts licht. Ze heeft geen cijfers. Het is
niet duidelijk zichtbaar of de uurstreep bovenaan in de diameterlijn het cijfer twaalf voorstelt, of
elke andere uurstreep die zich in de verlenging van de steunen bevindt. Om de twaalf uur zullen
de wijzers heel even het Vitra-logo vormen. De klok draait om haar as, maakt de tijd tot
onderwerp, maar is niet praktisch om de tijd af te lezen.
Carsten Höller over glijbanen
‘Een glijbaan is een sculptuur die een pragmatisch aspect bevat, een sculptuur waarin men kan
reizen. Het zou echter een misverstand zijn om te denken dat men hoe dan ook moet glijden opdat
het geheel zin heeft. Het werk aan de buitenkant bekijken, is een andere, maar gelijkwaardige
ervaring, zoals men de Endlose Säule uit 1938 van Constantin Brâncuși zou bekijken.
Architectonisch of praktisch gezien zijn glijbanen bouwwerkelementen die mensen kunnen
transporteren, zoals trappen, roltrappen of liften. Glijbanen brengen mensen veilig en elegant op
hun bestemming, ze zijn voordelig om te bouwen en energie-efficiënt. De glijbaan maakt het
bovendien mogelijk om een emotionele ervaring te beleven, die tussen lust en waanzin slingert. De
Franse auteur Roger Caillois beschreef dit gevoel in de jaren 50 als een soort zinnelijke paniek en
omgekeerd als helder verstand.’
PRESS
INFO
Carsten Höller – de biografie
Höller werd geboren in 1961 in Brussel, studeerde vanaf het wintersemester 1979/80 in Kiel
agrarische wetenschappen aan de Christian-Albrechts-Universität en werd in 1993 docent door
zijn werk over de geurcommunicatie tussen insecten. Nog tijdens zijn werk als
natuurwetenschapper begon hij in de jaren 80 het experiment als proces ook in kunstwerken te
integreren. In 1993 exposeerde Höller in het ‘Aperto’-deel van de Biënnale van Venetië, in 1997
nam hij samen met Rosemarie Trockel met ‘Ein Haus für Schweine und Menschen’ deel aan de
documenta X en in 2005 vertegenwoordigde hij samen met Miriam Bäckström het land Zweden op
de Biënnale van Venetië. Verder zijn er ook zijn solo-exposities in het New Museum, New York
(2011); het Hamburger Bahnhof --- Museum für Gegenwart, Berlijn (2010); het Kunsthaus Bregenz
(2008); het MASS MoCA, North Adams, VS (2006); het Musée d’Art Contemporain, Marseille
(2004); het ICA Boston, Massachusetts, VS (2003) en het Fondazione Prada, Milaan (2000).
Vitra Glijbaantoren – technische gegevens & feiten
Hoogte totaalconstructie: 30,74 m
Hoogteligging uitkijkplatform/begin van de glijbaan: 17 m
Buitendiameter van de draaibare klok: 6 m
Lengte van de glijbaan: 38 m (44 m inclusief uitloop van de glijbaan)
Buitendiameter stalen steunen: 40 cm
Buitendiameter glijbaansegmenten: 80 cm
Buitendiameter uitzichtplatform: 7,7 m
Hoogte trapleuning/balustradehoogte uitkijkplatform: 1,3 m
Constructiehoogte uitkijkplatform: 2,9 m
Roetsjduur 10 à 12 seconden / glijsnelheid: 3 à 4 m/s
www.vitra.com