Lessenreeks Internationaal Humanitair Recht 2014: Inleiding tot het

Inleiding
tot het
internationaal
humanitair
recht
1 0 jaar
mensen helpen. Altijd, overal.
Lessenreeks 2014
Van 11 maart tot 1 april 2014 organiseert Rode Kruis-Vlaanderen de zeventiende lessenreeks internationaal humanitair
recht (IHR). De lessenreeks staat dit jaar in het teken van de
kernthema’s binnen het internationaal humanitair recht.
De lessenreeks begint met een inleidende uiteenzetting over
de bronnen, toepassingsgebied en actoren van het internationaal humanitair recht. De volgende lessen gaan verder in
op de bescherming van personen en goederen, de regels met
betrekking tot wapens en methoden en tot slot de bestraffing
van schendingen van het internationaal humanitair recht. In
elke les is er aandacht voor concrete voorbeelden en actuele
onderwerpen.
Voor elk onderwerp doen we een beroep op deskundigen,
academici of personen die beroepshalve te maken hebben
met de concrete toepassing van het IHR. Na elke lezing rekenen we op een actieve inbreng van de deelnemers om een
debat op gang te brengen.
Praktisch
Waar
Inschrijven
De lessenreeks gaat door in het auditorium ‘Marais’ van BNP
Paribas Fortis in de Kreupelenstraat 12, Brussel. Het auditorium
ligt op 7 minuten wandelen van het treinstation Brussel-Centraal
en op 6 minuten wandelen van metrostation ‘De Brouckère’ (uitgang Muntplein). De dichtstbijzijnde (betalende) parkings zijn
‘Munt’ en ‘Schildknaap’. Voor een wegbeschrijving op maat kan
u ‘Google Maps’ gebruiken: www.maps.google.be
De lessenreeks is toegankelijk voor iedereen. Vooraf inschrijven
is wel noodzakelijk. De uiterste inschrijvingsdatum is 25 februari
2014. Schrijf je in via deze inschrijvingskaart.
Wanneer
Vier dinsdagavonden van 11 maart tot 1 april, van 19 tot 21 uur.
Toegang tot de zaal vanaf 18.30 uur.
Prijs
De prijs voor de volledige lessenreeks bedraagt 25 euro. Voor
een afzonderlijke les betaalt u 9 euro. Studenten kunnen zich
inschrijven aan een lager tarief: zij betalen 17 euro voor de hele
reeks en 6 euro voor een afzonderlijke les.
Uw inschrijving is pas geldig na de storting van het deelnamebedrag op rekeningnummer is BE84 4338 1830 5159, KREDBEBB
van vzw Rode Kruis-Vlaanderen Internationaal, met vermelding
van uw naam en ‘Lessenreeks IHR 2014’.
Attest van deelname
Alle deelnemers ontvangen een attest van deelname op basis
van de aanwezigheidslijst. Het is belangrijk dat u telkens voor de
les deze lijst ondertekent.
Erkenning Orde van Vlaamse Balies
De lessenreeks is erkend door de Orde van Vlaamse Balies
(2 juridische punten per les - 8 juridische punten voor de volledige reeks).
Stuur deze inschrijvingskaart naar:
Rode Kruis-Vlaanderen
dienst Humanitair recht
Motstraat 40
2800 Mechelen
Les 1
Programma
Dinsdag 11 maart 2014
19 tot 21 uur
Laura de Jong, juridisch assistent, delegatie van het
Internationale Rode Kruiscomité bij de EU, NAVO en België
Inleiding tot het internationaal humanitair
recht: bronnen, toepassingsgebied en actoren
In deze algemene uiteenzetting wordt een inleiding gegeven tot
het internationaal humanitair recht. Na een beschrijving van het
ontstaan van het IHR wordt ingegaan op de doelstellingen, het
toepassingsgebied, de betrokken actoren en de basisprincipes
van het internationaal humanitair recht. Ten slotte wordt er bekeken hoe mensenrechten en internationaal humanitair recht
zich tot elkaar verhouden. De regels van deze twee rechtstakken
van het internationaal recht verschillen gedeeltelijk waardoor
hun onderlinge relatie belangrijke gevolgen heeft.
Les 2
Dinsdag 18 maart 2014
19 tot 21 uur
Dr. Els Debuf, juridisch adviseur en projecthoofd Internationaal
humanitair gewoonterecht, Internationaal Rode Kruiscomité
Bescherming van personen en goederen door
het internationaal humanitair recht en de rol
van het gewoonterecht
In deze les komt de juridische bescherming van personen en
goederen in situaties van gewapend conflict aan bod. Hoe draagt
het internationaal humanitair recht bij tot de bescherming van
de burgerbevolking, kwetsbare groepen (zoals kinderen en
vluchtelingen), hulpverleners, krijgsgevangenen, gewonden, zieken en schipbreukelingen, medisch personeel en journalisten?
Hoe worden hulpgoederen, burgerlijke infrastructuur, kerncentrales, cultureel patrimonium en het milieu beschermd? Een
overzicht van de belangrijkste regels van het internationaal humanitair recht wordt aangevuld met voorbeelden uit de praktijk.
De uiteenzetting toont ook aan hoe het gewoonterecht het verdragsrecht in deze materie kan versterken en aanvullen. Tot slot
wordt er ook aandacht besteed aan de beschermingsactiviteiten
van het Internationale Rode Kruiscomité op het terrein.
Les 4
Dinsdag 1 april 2014
19 tot 21 uur
Luc Walleyn, advocaat aan de balie van Brussel en aan het
Internationaal Strafhof (vertegenwoordiger van de slachtoffers
in de Lubangazaak)
Les 3
Dinsdag 25 maart 2014
19 tot 21 uur
Chris De Cock, luitenant-kolonel, sectiechef Operationeel
recht, algemene directie Juridische steun en bemiddeling,
Ministerie van Defensie
De regels van het IHR betreffende wapens en
methoden van oorlogsvoering
Het recht der gewapende conflicten behelst niet alleen de bescherming van personen die niet (of niet meer) deelnemen aan
de vijandelijkheden, maar bevat ook bepalingen omtrent de middelen en de methoden van oorlogvoering. In geen enkel gewapend conflict is het recht van de Partijen bij het conflict immers
onbegrensd en is het derhalve verboden om wapens, projectielen, stoffen evenals methoden van oorlogvoering te hanteren die
naar hun aard overbodig letsel of onnodig leed veroorzaken. In
de eerste plaats zullen we nagaan hoe het gebruik van wapens
en aanverwante oorlogsmiddelen in de loop der jaren gereglementeerd werd, vertrekkende van de Verklaring van Sint-Petersburg van 1868 tot de Conventie van Oslo van 2008. We gaan na
hoe het recht het gebruik van specifieke wapens heeft beperkt
of verbannen van het slagveld, zoals o.m. brandwapens, antipersoonsmijnen, chemische wapens en clustermunitie. Ook andere
probleemgebieden zullen, in het licht van recentere gewapende
conflicten, aan bod komen, zoals het gebruik van verarmd uranium of fosforgranaten. Tenslotte zullen we ook aandacht besteden aan de regelgeving inzake diverse methoden van oorlogvoering, waaronder het gebruik van het natuurlijk milieu als
oorlogswapen, het uithongeren van de burgerbevolking of het
gebruik van perfide middelen.
De bestraffing van schendingen van het
internationaal humanitair recht
Bij de Conventies van Genève verplichten de verdragsluitende
partijen er zich toe om bij zware schendingen van het internationaal humanitair recht de daders op te sporen en te bestraffen.
Dit is de verantwoordelijkheid van de rechtbanken van staten
wiens onderdanen de schendingen hebben gepleegd, doch niet
alleen. In het voetspoor van de rechtbanken van Neurenberg en
Tokio na de Tweede Wereldoorlog, hebben de Verenigde Naties
na de conflicten in Ex-Joegoslavië en Rwanda internationale
rechtbanken opgericht. Gemengde rechtbanken zagen het licht
o.m. in Sierra Leone en Cambodja. In 1998 werd het Internationaal Strafhof opgericht, dat intussen al meer dan tien jaar aan
het werk is en zijn eerste successen kende, maar ook heel wat
kinderziektes.
Inschrijvingskaart
Stuur deze inschrijvingskaart vóór 25 februari 2014 terug naar Rode
Kruis-Vlaanderen, Motstraat 40, 2800 Mechelen of fax ze naar
015 44 33 05. Je kan onderstaande gegevens ook via e-mail doorsturen
naar [email protected].
Ik schrijf me in voor:
de volledige lessenreeks
de les(sen) op
11 maart
18 maart
Met de steun van:
V.u.: Philippe Vandekerckhove, Motstraat 40, 2800 Mechelen
Foto © ICRC/Boris Heger | 2013_277A
Naam:
Organisatie:
Functie:
Adres:
25 maart
1 april
Ik wens deel te nemen aan de aansluitende receptie op 1 april:
Ja
Neen
Ik ben student:
Ja
Neen
Studentennummer: ………...............................................................….........
Ik wens een attest van de Orde van Vlaamse Balies te ontvangen:
Ja
Neen (alleen voor juristen)
Ik stort zo snel mogelijk € ………............…......... op het rekeningnummer
BE84 4338 1830 5159, KREDBEBB van vzw Rode Kruis-Vlaanderen
Internationaal, met vermelding van uw naam en ‘lessenreeks IHR 2014’.
Telefoon:
E-mail:
Datum:
Handtekening: