artikel - Alfa

26 juni 2014 , pag. 18
‘Kabinet had te
weinig kennis voor
gaswinningsplan’
Gerdt van Hofslot
GRONINGEN Het kabinet beschikte
begin dit jaar niet over alle benodigde informatie bij het nemen van
het besluit voor het gaswinningsplan. Dat zegt de Groninger hoogleraar Rien Herber.
Herberg gaf gistermiddag een masterclass over bodembeweging bij het
Alfa College in Groningen. Die werd
bijgewoond door zo’n vijftig aannemers en mensen uit de bouwwereld.
De school heeft een kenniscentrum
voor aardbevingsbestendig bouwen
opgericht en werkt daarbij samen
met de Rijksuniversiteit en de Hanzehogeschool.
Volgens Herber is nog steeds niet
duidelijk wat de gevolgen zijn voor
het Groningen gasveld nu de gaskraan bij Loppersum in vijf putten
met 80 procent is dichtgedraaid,
voor een periode van drie jaar. Volgens de aardwetenschapper van de
Rijksuniversiteit Groningen is het
namelijk niet uitgesloten dat daardoor spanningsverschillen in het
gasveld ontstaan.
,,Door dit besluit kan er een aanzienlijk drukverschil in het veld ontstaan. We weten op dit moment nog
niet wat dat verschil doet. Creëren
we zo nieuwe aardbevingen? We weten het gewoon niet. Toen het besluit voor het huidige winningsplan
werd genomen, beschikten we over
75 tot 80 procent van de benodigde
kennis. Er moet de komende jaren
dan ook nog heel veel worden uitgezocht’’, waarschuwde de Groninger
geoloog. Volgens Herber wordt er
wel hard gewerkt aan een nieuw gedetailleerd model van het Groningen gasveld. ,,Wat je nodig hebt, is
een geomechanisch model van de
ondergrond. Daarbij verdeel je de
ondergrond in allemaal even grote
blokjes. Vervolgens kun je heel
nauwkeurig bepalen hoe het veld
zich in zo’n blokje gedraagt wanneer
de druk vermindert onder invloed
van de gaswinning. Het nieuwe gaswinningsplan moet straks op zo’n
model worden gebaseerd.’’
Op dit moment is het echter nog
niet mogelijk zo’n model te maken.
Daarvoor ontbreken gegevens, aldus
de Groninger wetenschapper. ,,Je
moet er heel veel voor weten en hebt
ook zeer krachtige computers nodig
voor het maken van berekeningen.
Stel dat je voor dit model zo’n honderd parameters nodig hebt. Daarvan hebben we er nu vijftig. Van zo’n
twintig weten we heel erg veel en
twintig hebben we nog niet’’, schetste Herber.
Hij stelt dat het voor bouwers in
de provincie belangrijk is dat ze niet
alleen beschikken over bodemgegevens, maar ook over een kaart waarop is aangegeven hoe grondsoorten
de kracht van een beving kunnen
versterken. ,,Er moet een kaart komen met daarop de versterkingsfactor.’’ Bekend is dat slappe grondsoorten zoals veen de bodembeweging kunnen versterken. ,,Veen is het
meest lastig om op te bouwen als je
kijkt naar het aardbevingsbestendig
maken van huizen.’’
Hoewel het de laatste maanden redelijk rustig is in Loppersum en omgeving denkt Herber dat het te vroeg
is om nu al te zeggen dat het nieuwe
winningsplan het aantal bevingen
daadwerkelijk vermindert. Er blijft
kans op een stevige aardschok. ,,Een
periode van enkele maanden is veel
te kort om conclusies te trekken.’’
Groningen zit ook nog heel lang
met seismische activiteit, rekende
Herber het publiek voor. ,,Als het
gasveld over een jaar of twintig leeg
is, moet je zeker nog vijftien jaar
lang rekening houden met aardbevingen.’’ Wel zullen die niet steeds
zwaarder worden, zoals doemdenkers voorspellen. Dat kan volgens de
geoloog niet, omdat veel van de opgebouwde energie inmiddels is vrijgekomen en de aarde zich heeft gezet.
Herber rekende ook nog af met
het vaak geopperde idee om de druk
in het geleidelijk aan leeg geproduceerde gasveld weer op peil te brengen met stikstof. Die methode is erg
kostbaar. ,,Het is een enorm veld, er
is niet genoeg stikstof beschikbaar.’’

Download Report