Infectie en afweer

Studiefiche
Vanaf academiejaar 2014-2015
Infectie en afweer (D012322)
Cursusomvang
(nominale waarden; effectieve waarden kunnen verschillen per opleiding)
Studiepunten 5.0
Studietijd 150.0 u
Contacturen
40.0 u
Aanbodsessies en werkvormen in academiejaar 2014-2015
A (semester 1)
werkcollege
practicum
hoorcollege
Lesgevers in academiejaar 2014-2015
Vandekerckhove, Bart
Claeys, Geert
De Keyser, Filip
De Sutter, An
Verhasselt, Bruno
Vogelaers, Dirk
Vral, Anne
20.0 u
1.25 u
42.5 u
GE06
GE06
GE01
GE21
GE06
GE01
GE05
Aangeboden in onderstaande opleidingen in 2014-2015
Bachelor of Science in de geneeskunde
Verantwoordelijk lesgever
Medelesgever
Medelesgever
Medelesgever
Medelesgever
Medelesgever
Medelesgever
stptn
5
aanbodsessie
A
Onderwijstalen
Nederlands
Trefwoorden
Bacteriologie, virologie, microbiologie, immunologie, infectiologie, histologie
Situering
Deze cursus zal de student vertrouwd maken met de basisconcepten van de
immunologie en de microbiologie. Hierop verder bouwend, zal de student deze kennis
leren aanwenden om inzicht te verwerven in de onderliggende ziektemechanismen van
infectieziekten bij de mens. Deze cursus slaat de brug tussen de basiswetenschappen
(De Cel) en de hoofdstukken infectieziekten die in de verschillende
onderwijsonderdelen ter sprake komen in het vervolg van de opleiding. Deze cursus zal
een bijdrage leveren tot het verwerven van de volgende competenties:
• Inzicht hebben in de ondersteunende wetenschappen immunologie, histologie
• (lymfoïde organen en weefsels) en microbiologie en het belang kunnen duiden
• deze inzichten aanwenden om infectieziekten bij de mens te begrijpen, te herkennen,
• te diagnosticeren, te voorkomen en te behandelen.
Inhoud
1 Microbiologie in beweging
2 Bacteriën en virussen
3 De barrières en de flora
4 Reservoir en overdracht
5 Virulentie en vatbaarheid
6 Inflammatie: peritonitis, pharyngitis, meningitis..
7 Specifieke immuniteit: antilichamen, humane leukocyten antigenen en T cellen
8 Aanmaak en selectie van B en T cellen.
9 Antilichamen in de geneeskunde
10 Principes en methoden in de diagnostiek
11 T cel immuniteit
(Goedgekeurd)
1
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Humorale immuniteit
De acute virale infecties
Infecties met extracellulaire pathogenen
Infectie met intracellulaire pathogenen
Oppervlakkige infecties en gisten/schimmels
Infecties met protozoa
Infecties met wormen en atopie
De chronische virale infecties
Geheugen, escape en vaccinatie
Immunodeficiëntie en immuunmodulatie
Autoimmuniteit.
Antiparasitaire midddelen, antibiotica, virostatica…
Infectiepreventie en -beheersing
Histologische structuur van de lymfoïde organen en weefsels
Begincompetenties
De eindcompetenties bezitten zoals vergelijkbaar met "De Cel: Fundamentele
concepten, structuur en functie: partim I", "De Cel: Fundamentele concepten, structuur
en functie: partim II", "De Cel: Energie en metabolisme" en "De Cel: Moleculaire
biologie en genetica"
Eindcompetenties
1 De normale en de afwijkende biologische structuur en functie begrijpen, begrip
1 hebben van normaal en afwijkend gedrag.
2 Relevante inhouden (b.v. gegevens uit contact met patiënten, uit wetenschappelijk
1 werk…) communiceren en rapporteren aan specifieke doelgroepen zowel
1 academisch als daarbuiten.
Creditcontractvoorwaarde
Toelating tot dit opleidingsonderdeel via creditcontract is mogelijk mits gunstige beoordeling
van de competenties
Examencontractvoorwaarde
Dit opleidingsonderdeel kan niet via examencontract gevolgd worden
Didactische werkvormen
Hoorcollege, practicum, werkcollege
Toelichtingen bij de didactische werkvormen
• Hoorcollege: tijdens de hoorcolleges worden de basisconcepten aangebracht. De
• onderlinge verbanden en de interacties met andere onderwijsonderdelen worden
• toegelicht. Aan de hand van een voorbeeld wordt het belang ervan duidelijk gemaakt.
• Werkcollege: de studenten krijgen opdrachten waarbij om een casus dient te worden
• voorgesteld en geanalyseerd gebruik makend van het lesmateriaal. Hierbij zullen de
• studenten presentaties opmaken, voorstellen aan de medestudenten en interactief
• lesgeven.
• Practicum virtuele microscopie in PC klas
Leermateriaal
Blokboek: ppt presentaties op Minerva.
Microbiologie en infectieziekten, 2011, uitgever: Bohn Stafleu van Loghum; Auteur: IIM
Hoepelman
The Immune System, 3th edition , 2009, Garland Science, Taylor and Francis; Auteur:
P Parham
Wheater's Functional Histology. B. Young et al. Churchill Livingstone, Elsevier. 5th
edition.
Referenties
• Mims’ Medical Microbiology, 5th edition, 2013, Elsevier Health Sciences; Auteur:
• Hazel Dockrell (bibliotheek)
• Brock Biology of Microorganisms, 2012, 13th edition, Benjamin-Cummings
• Publishing, Pearson Education; Auteur: Michael T. Madigan (bibliotheek)
• Principles and Practice of Infectious Diseases 7th edition Churchill Livingstone
• Elsevier Auteur Mandell GL (ebook ugent bibliotheek).
• Belgische gids voor anti-infectieuze behandeling in de ambulante praktijk. Editie 2012
• (http://www.bcfi.be/userfiles/File/antibioticagids-NL.pdf)
• The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy. 23rd edition of the Belgian/Luxembourg
(Goedgekeurd)
2
• Version 2012-2013. Uitgegeven door de Belgische vereniging voor infectiologie en
• klinische microbiologie. (exemplaren zullen ter beschikking gesteld worden tijdens de
• lessen).
Vakinhoudelijke studiebegeleiding
Deze cursus loopt over 4 weken. De lesgevers zijn tijdens deze periode ter beschikking
van de studenten voor vakinhoudelijke studiebegeleiding onder allerlei vormen (email,
persoonlijk in groep,..).
Evaluatiemomenten
periodegebonden evaluatie
Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode
Schriftelijk examen met meerkeuzevragen
Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode
Schriftelijk examen met meerkeuzevragen
Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie
Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie
Niet van toepassing
Eindscoreberekening
standaard
(Goedgekeurd)
3