Lespakket voor de tweede graad (pdf)

LESPAKKET ‘Doorbreek eenzaamheid’ voor de tweede graad
doorbreek
eenzaamheid
doo
breek
eenzra
amheid
LESPAKKET
LESPAKKET
INHOUDSTAFEL
Zorgzame
Buurt
Voorwoord ....................................................................................................................... p. 2
Algemene leerdoelen ....................................................................................................... p. 3
Opbouw van het lespakket .............................................................................................. p. 4
Het verhaal ‘Opa zoekt familie’ ........................................................................................ p. 6
Hoekenwerk
Verwerkingsmoment bij het verhaal .......................................................................... p. 7
Ganzenbord ‘Zorgzame
buurt’ ............................................................................... p. 10
Ganzenbord
.................................................................................................
Oefening ‘Zoek
juiste
organisatie’
.....................................................................
Werkblad
‘Zoekdede
juiste
organisatie’
.......................................................... p. 13
Creatieve activiteit: kaartjes knutselen en schrijven................................................. p. 15
Creatieve activiteit: een
maken versieren
................................................................... p. 17
eenaffiche
deurhanger
BIJLAGEN
‘Opa zoekt familie’ .....................................................................................................p. 1-20
‘Opa zoekt familie’ aanvulling op pagina 7
Antwoordblad vraagjes bij verhaal deel 1
Antwoordblad vraagjes bij verhaal deel 2
Antwoordblad vraagjes bij verhaal deel 3
Opdracht Ganzenbord ‘Zorgzame buurt’
Werkblad ‘Zoek de juiste organisatie’
Opdracht kaartjes knutselen
Opdracht affiche
maken versieren
deurhanger
Richtvraagjes bij bezoek
Ganzenbord ‘Zorgzame buurt’
Colofon
Dit lespakket is een uitgave van Ziekenzorg CM
Verantw. Uitg.: Johan Tourné, Meirstraat 13, 2890 Sint-Amands
Productie: Ziekenzorg CM, Haachtsesteenweg 579, pb 40 1031 Brussel, 02-246 47 71, [email protected]
Vormgeving: www.kubis.be
2011, Ziekenzorg CM, Brussel
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.1
VOORWOORD
Beste lezer/es
zondag van oktober,
oktober, organiseert
organiseert
Elk jaar, op de tweede zondag
Ziekenzorg CM de
de Dag
Dag van
van de
de Chronisch
chronisch Zieke
zieke Menmensen. Op deze dag willen we in
in de
de ruime
ruime samenleving
samenleving
aandacht vragen
vragenvoor
voorde
deleefwereld
leefwerelden
ennoden
behoeften
van
van langlangdurig
en zorgbehoevende
mensen.
durig ziekezieke
en zorgbehoevende
mensen.
Als je
je langdurig
langdurigziek
ziekof
ofzorgbehoevend
zorgbehoevendbent,
bent,zie
ziejejejouw
sociale
contacten
vaak
sociale
contacten
vaakverminderen.
verminderen.InInhet
hetbegin
beginvan
van je
je
ziekte komen er
er nog
nog veel
veel mensen
mensen langs,
langs, maar
maar na
na een
een
tijd neemt iedereen
iedereen de
de draad
draad van
van het
het dagelijkse
dagelijkse leven
leven
weer op. Druk, weet
weet je
je wel…
wel…
En inderdaad, iedereen
iedereen heeft het druk en soms
soms blijft
blijft er
er
nog maar weinig tijd over voor gewone contacten. Toch
Toch
doen die contacten vaak
heel
veel
deugd.
Mensen
vaak heel veel deugd. Mensen die
die
iets voor elkaar
elkaar kunnen
kunnen betekenen
betekenen voelen
voelen zich
zich goed
goed in
in
hun vel en zijn
gelukkiger.
Eigenlijk
kent
iedereen
wel
zijn gelukkiger. Eigenlijk kent iedereen wel
iemand in zijn buurt die wat hulp
hulp kan
kan gebruiken
gebruiken of
of die
die
omwille van ziekte of nood aan zorg niet veel
meercontacten
veel conmeer
heeft.
tact heeft.
Het
doorbreken
vaneerste
eenzaamheid
dan jeook
een beBuren
zijn vaak de
mensen iswaar
beroep
op
langrijke
taak
voor
elk
van
ons.
Want
iedereen
kent
doet als je in nood bent. ‘Beter een goede buur dan
wel iemand
in zijn of
haarhet
omgeving
die zich
eenzaam
een
verre vriend’,
zegt
spreekwoord
terecht.
We
voelt.
Het
moeilijkste
hierbij
is
het
zetten
van
de
eerste
hebben er dus allemaal baat bij om in de buurt wat
stap. Van
zodra deze
gezet voor
wordt,mensen
volgt dedie
restlangdurig
op heel
meer
aandacht
te hebben
natuurlijke
wijze.
ziek of zorgbehoevend zijn. Samen kunnen we werk
maken van een zorgzame buurt waar er ruimte is voor
Ook
kinderen
kunnen hierin
contact
of een helpende
hand.hun steentje bijdragen.
Hun onbevangenheid en enthousiasme doen het ijs
makkelijk
smelten.
Het
is voor
ook bijdragen.
belangrijk Hun
om
Ook kinderen
kunnen
hierin
hun hen
steentje
te
kunnen
opgroeien
met
de
idee
dat
ze
iets
kunnen
onbevangenheid en enthousiasme doet het ijs makkelijk
betekenen
voor
anderen.
Dat het
niet gaat
smelten. Het
is voor
hen ook
belangrijk
omom
te grootse
kunnen
dingen, maar
dingen
diekunnen
je elke beteken
dag gewoon
opgroeien
metwel
dekleine
idee dat
ze iets
voor
kan
doen.
anderen. Dat het niet gaat om grootse dingen, maar om
kleine dingen die je elke dag gewoon kan doen.
De eigen buurt is het ideale oefenterrein voor kinderen.
Ze
spontaan
opgroeien
met de voor
idee kinderen.
dat aanDe kunnen
eigen buurt
is het ideale
oefenterrein
dacht
voor elkaar,
ookopgroeien
voor mensen
zorgbeZe kunnen
spontaan
metdie
deziek
ideeof dat
aanhoevend zijn, er gewoon bij hoort en deugd doet.
dachtdevoor
ookChronisch
mensen die
ziekMensen
of zorgbehoeMet
Dagelkaar,
van de
Zieke
treedt
Ziekenzorg
CM
dit
jaar
naar
buiten
met
de
slogan:
vend zijn, er gewoon bij hoort en deugd doet.
“Doorbreek Eenzaamheid”. Ook kinderen nemen we
mee
in hetvan
verhaal:
aan
van dit
lespakket,
Het thema
de Dag
vande
dehand
chronisch
zieke
mensen
kan
je samen met
de leerlingen
langer stilstaan
is: ‘Zorgzame
buurt’.
En ook kinderen
nemen bij het
campagnethema.
we mee in het verhaal. Het campagnemateriaal van
deze dag is zo uitgewerkt dat kinderen er ook mee aan
Het
lespakket
“Doorbreek
Eenzaamheid”
is afgestemd
de slag
kunnen.
Omdat we
je samen met
de leerlinop
van de
tweede
graad stil
(derde
en vierde
genleerlingen
de kans willen
geven
om langer
te staan
bij het
leerjaar).
Het
biedt
de
kans
om
de
leerlingen
onder
te
thema ‘Zorgzame buurt’ werkten we een lespakket uit.
dompelen in het thema. Met dit lespakket neem je jouw
leerlingen
mee
in de leefwereld
mensen op
dieleerlinlangDit lespakket
‘Zorgzame
buurt’ isvan
afgestemd
durig
ziek
zorgbehoevend
zijn.
De activiteiten
en
gen van
deof
tweede
graad (derde
en vierde
leerjaar). Het
opbouw
en belevend.
groepsgebeuren
biedt de zijn
kansspeels
om gedurende
eenHet
week
met de leerlinin
de
klas
staat
centraal.
Het
hele
project
vakovergen te werken rond het thema ‘Zorgzame is
buurt’.
Met
schrijdend
opgevat.
dit lespakket
neem je jouw leerlingen mee in de leefwereld van mensen die langdurig ziek of zorgbehoevend
zijn. De activiteiten en opbouw zijn speels en belevend.
Het groepsgebeuren in de klas staat centraal. Het hele
project is vakoverschrijdend opgevat.
We wensen je alvast een leerrijke en boeiende week
toe.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.2
ALGEMENE LEERDOELEN
tonen de bereidheid zich te oefenen in omgangswijzen
met anderen waarin ze minder sterk zijn
(eindterm WO – mens 3.5)
Het lespakket is vakoverschrijdend opgevat. Zowel leerdoelen uit de vakken WO, muzische vorming en godsdienst komen aan bod. We sommen de eindtermen die
aan bod komen in dit lespakket even op.
kunnen met een zelf gekozen voorbeeld het nut en
het belang aangeven van een collectieve voorziening,
waarvoor de overheid zorg draagt
(eindterm WO – maatschappij 4.3)
De leerlingen:
kunnen plezier en voldoening vinden in het beeldend
vormgeven en genieten van wat beeldend is vormgegeven (eindterm muzische vorming – beeld 1.4)
kunnen geconcentreerd luisteren naar een gesproken
tekst (verteld of voorgelezen) en die mondeling, schriftelijk, beeldend of dramatisch weergeven
(eindterm muzische vorming – drama 3.3)
weten dat bepaalde ziekteverschijnselen en handicaps
niet altijd kunnen worden vermeden
(eindterm WO – gezondheid 1.18)
drukken in een niet-conflictgeladen situatie, eigen indrukken, gevoelens, verlangens, gedachten en waarderingen spontaan uit (eindterm WO – mens 3.1)
kunnen voorbeelden geven van mogelijkheden die in
onze samenleving bestaan voor de zorg en opvang van
bejaarden en mensen met een handicap
(eindterm WO – maatschappij 4.9)
kunnen in omgang met anderen respect een waardering opbrengen (eindterm sociale vaardigheden – domein relatiewijzen 1.2)
kunnen zorg opbrengen voor iets of iemand anders
(eindterm sociale vaardigheden – domein relatiewijzen
1.3)
kunnen bij groepstaken leiding geven en onder leiding
van een medeleerling meewerken
(eindterm sociale vaardigheden – domein gespreksconventies 2)
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.3
OPBOUW
VAN HET LESPAKKET
Het lespakket bestaat uit drie lesuren met hoekenwerk in de klas en een namiddag dat je met de klas
op bezoek gaat bij zieke of zorgbehoevende mensen thuis of in een woonzorgcentrum of dat je iemand
uitnodigt van een Ziekenzorg CM kern.
Vertrekpunt van het lespakket is het verhaal ‘Opa
zoekt familie’ van Ann Lootens. Dit wordt opgedeeld
in drie delen.
Elke les start met het voorlezen van een deel van het
verhaal. Daarna wordt de klas in 6 groepjes verdeeld en
kunnen de leerlingen hoekenwerk doen. Per lesuur kan
er in 2 hoeken gewerkt worden.
per hoek.
hoek. In
In één
één van
van de
de
We rekenen een kwartiertje per
overover
het verhoeken beantwoorden
beantwoordenleerlingen
leerlingenvraagjes
vraagjes
het
haal. AanAan
hethet
einde
vanvan
de de
les les
kankan
je vragen
datdat
de
verhaal.
einde
je vragen
leerlingen
hunhun
antwoorden
delen
metmet
de de
restrest
vanvan
de
de
leerlingen
antwoorden
delen
klas.klas.
TipsTips
om om
te werken
rondrond
een het
zorgzame
buurt van
kan
de
te werken
doorbreken
je zelf of door de
op de A1
afeenzaamheid
kanleerlingen
je zelf oflaten
doornoteren
de leerlingen
laten
fiche vanopdeeen
‘Zorgzame
buurt’.
affichede
hangt
de
noteren
grote flap.
DezeDeze
flap hangt
ganse
hele week
vooraan
de klas
en vormt
het ankerpunt
week
vooraan
in deinklas
en vormt
het ankerpunt
van
de
vanthemaweek.
de themaweek ‘Zorgzame buurt’.
Zorgzame
Buurt
We rekenen
drie dagen
vaneen
telkens
1 lesuur
kern
of dat jedat
opjebezoek
gaat bij
woonzorgcenaan hoekenwerk
doen.
voorecht
dat je
de
trum.
Dit maakt het kan
thema
voorWe
destellen
leerlingen
tastvierde
bij zieke of
baar
endag
geeftmet
hende
deklas
kansop
ombezoek
zieke ofgaat
zorgbehoevenzorgbehoevende
mensen
thuis
via
de
Ziekenzorg
CM
de mensen in de buurt te leren kennen en hun sociale
kern of dat je op
gaat bij een woonzorgcentrum.
vaardigheden
tebezoek
oefenen.
Dit maakt het thema voor de leerlingen echt tastbaar en
geeftalternatief
hen de kans
omook
zieke
of zorgbehoevende
Als
is het
mogelijk
dat je iemandmenvan
senZiekenzorgkern
in de buurt te uit
leren
en huninsociale
de
de kennen
buurt uitnodigt
de klasvaarom
digheden
oefenen.
Als alternatief
is het ook
mogelijk
te
vertellentewat
vrijwilligers
van ziekenzorg
doen
in de
buurt.
De kaartjes
dieZiekenzorg
de leerlingen
hebben
dat je iemand
van de
CMgemaakt
kern uit de
buurt
kan
je aanindeze
vrijwilliger
afgeven.wat
Hij zij
kan het dan
uitnodigt
de klas
om te vertellen
vrijwilligers
van
uitdelen
aanCM
de zieke
uit deDekern.
Je kan
Ziekenzorg
doen mensen
in de buurt.
kaartjes
dieook
de
iemand
met
een chronische
ziekte
uitnodigen
om zijn
leerlingen
gemaakt
hebben kan
je aan
deze vrijwilliger
of
haar verhaal
te delen
de leerlingen.
afgeven.
Hij/zij kan
dezemet
uitdelen
aan de zieke mensen
uit de kern. Je kan ook iemand met een chronische
ziekte uitnodigen om zijn of haar verhaal te delen met
de leerlingen.
In dit lespakket vind je de uitleg over alle hoeken.
Achteraan in de bijlagen vind je de instructies voor de
kinderen die je kan uitprinten en op de tafels van de
verschillende hoeken kan leggen.
Eén
kan je
ook
meegeven
met de
leerTweedag
dagen
kan
je huiswerk
ook huiswerk
meegeven
met
de
lingen.
Je geeft
enkele
waarop
de kindeleerlingen.
De ene
dagvraagjes
geef jemee
enkele
vraagjes
mee
ren
thuisde
eenkinderen
antwoord
moeten
vinden. Aan
het begin
waarop
thuis
een antwoord
moeten
vinvan
volgende
lesvan
kandejevolgende
met de leerlingen
den.de
Aan
het begin
les kan je de
metantde
woorden
overlopen.
leerlingen de antwoorden overlopen. De andere dag
geef je de ingekleurde raamaffiches mee naar huis met
We
dat de
je drie
dagen
telkens
lesuur
een rekenen
briefje voor
ouders
met van
de vraag
om1deze
afaan
hoekenwerk
kan
doen.
We
stellen
voor
dat
je
de
fiche aan het raam op te hangen.
vierde dag met de klas op bezoek gaat bij zieke of
zorgbehoevende mensen thuis via de Ziekenzorg CM
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.4
HOEKENWERK
De verschillende opdrachten die de leerlingen in de
hoeken kunnen doen zijn:
1. Verwerkingsmoment verhaal 15’
2. Bordspel 15’
3. Werkblad: zoek de juiste organisatie 15’
4. Creatieve activiteit: twee kaartjes knutselen en
schrijven 30’ (dit telt voor 2 hoeken)
5. Creatieve activiteit: een affiche maken 15’
HUISWERK
1. Wie is de oudste bewoner in jouw straat? Wat is de
naam van deze meneer of mevrouw en op welke
nummer woont hij of zij?
2. Wie is er zorgbehoevend in jouw straat? Wat is de
naam van deze meneer of mevrouw en op welke
nummer woont hij of zij?
3. Wat vind je op internet over artrose?
MATERIAAL
1. Dit lespakket met verhaal, spelbord, werkblaadjes
en knutselvoorbeeld
2.
A1 affiche, te bestellen
vialeerling
de Ziekenzorg
CM
kern
2.Raamaffiches,
voor elke
minstens
1 te
bestellen via de Ziekenzorgkern of te downloaden
van de website www.ziekenzorg.be
3. Grote flap
2
4
6
8
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.5
HET VERHAAL
‘OPA ZOEKT FAMILIE’
In de bijlagen achteraan vind je het verhaal ‘Opa zoekt
familie’ van Ann Lootens.
We splitsen het verhaal in drie delen.
Bedoeling is dat je elke les start met het voorlezen van
een deel van het verhaal.
Het groepje dat de vraagjes over het verhaal oplost,
krijgt telkens een print van het voorgelezen deel om nog
eens na te lezen.
Deel 1:
‘De oudste bewoner van de straat’ pagina 3 tot en met
pagina 7
Deel 2:
‘Een plan’ pagina 8 tot en met pagina 13
Deel 3:
‘Een familie voor meneer Hugo’ pagina 14 tot en met
pagina 19
Opgelet! bij deel 1 is er een aanvulling waarvan
we je vragen om ze ook voor te lezen.
Op pagina 7 lees je:
‘Ik heb ze zelf gebakken!’ pocht hij.
De kinderen tasten snel toe.
Ze mogen ieder twee stukjes nemen.
Aanvulling:
Wat fijn.
Meneer Hugo heeft taartjes gebakken.
‘Zelf gebakken!’ pocht hij.
Maar dit is niet helemaal waar.
Ilse, zijn familiehelpster, hielp hem daarbij.
Twee keer in de week komt ze hem een handje toesteken.
Meneer Hugo heeft namelijk artrose aan zijn handen.
Dit maakt zijn handen stram en pijnlijk.
Hulp kan hij zo nu en dan best wel gebruiken.
Bijvoorbeeld bij maaltijden bereiden, kuisen of de
boodschappen doen.
Achteraan in de bijlagen vind je deze aanvulling opnieuw. Bij de print van deel 1 voor de kinderen voeg je
deze toe.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.6
HOEKENWERK
1. Verwerkingsmoment verhaal
Deel 1: De oudste bewoner van de straat
Materiaal:
- Kopieën van verhaal deel 1 (p. 3 t.e.m. p. 7 + aanvulling)
- Kopieën van werkblaadje (zie bijlage)
Opdracht:
De kinderen lezen het verhaal nog eens na en vullen het kruiswoordraadsel in.
Indien ze alle antwoorden juist hebben vinden ze onderaan een woord.
Vervolgens worden er nog enkele vraagjes gesteld over het thema waar ze in hun groepje kunnen over nadenken.
De antwoorden op deze vraagjes kunnen ze op het einde van de les delen met de rest van de klas.
Juiste antwoorden:
1. Wie komt met de idee om de oudste bewoner van de straat te interviewen?
2. Wat heeft de oudste bewoner aan zijn handen?
3. Wat heeft de oudste bewoner voor de kinderen gemaakt?
4. Voor welke gelegenheid maken de kinderen een buurtkrant?
5. Wat speelde de oudste bewoner vroeger graag?
6. Wat is het beroep van Ilse?
7. Hoe heet de mama van Marthe? Mevrouw …
8. Wat is de naam van de oudste bewoner van de straat? Meneer …
1
I
B
R9 A
H
I
M1
2
A2
R
T
R
O
S
E
3
Z7 W
A
A
N3
T
J
E
S
U
U
R
T4 F
E
E
S
T
T
I
K
K
E5
R
T
J
E
I
L
I
E
H
E
L6
P
S
7
J
O8
O
S
8
H
U
G10 O
4
B
5
6
F
A
M
T
E
R
M1 A2 N3 T4 E5 L6 Z7 O8 R9 G10
D R I1 E2
1
Dit gaat over de zorg die iemand opneemt voor een familielid. Bijvoorbeeld je opa die zorgt voor je oma die in de
S O E 4 D3 A N
2
rolstoel zit. Bijvoorbeeld iemand die zorgt voor zijn broer of zus met een handicap. Heel veel mensen die zorg nodig
R 5 van
I familie.
K AZo kunnen ze zo lang mogelijk thuis blijven wonen, omringd
3
hebben,
vinden het fijn dat ze AhulpFkrijgen
door
4 de mensen die ze goed kennen
E6 R
B A en
K graag
K zien.
A
5
D
O
P
T
I
E7
maken,
L O
U wat
B zouden
N8 A jullie er dan inzetten? Over welke onderwerpen zouden
6Als jullie een buurtkrant zouden
jullie schrijven? Welke mensen zouden jullie interviewen?
E
L I
O P A
Z O E9 K T F A M I
7
Schrijf jullie ideeën op in het kadertje. Straks kan je erover vertellen aan de hele klas
8
T U R10 K S B R O O D
9
B 11 U
U
R
T
K
R
A
N
T
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.7
Deel 2: Het plan
Materiaal:
- Kopieën van verhaal deel 2 (p. 8 t.e.m. p. 13)
- Kopieën van werkblaadje (zie bijlage)
Opdracht:
De kinderen lezen het verhaal nog eens na en vullen het kruiswoordraadsel in.
Indien ze alle antwoorden juist hebben vinden ze onderaan een woord.
Vervolgens worden er nog enkele vraagjes gesteld over het thema waar ze in hun groepje kunnen over nadenken.
De1 antwoorden op deze vraagjes
R9 A zeHop het
M1 van de les delen met de rest van de klas.
I B kunnen
I einde
A2 R T R O S E
2
Juiste antwoorden:
Z7 Wde A
A N
T
J op Ehun Soproep?
1.3Hoeveel brieven krijgen
kinderen
als
3 reactie
2. Uit welk land komt het nichtje van Marthe?
B U U R T4 F E E S T
4
3. In welk werelddeel ligt dit land?
E5 R T J E
T van
I meneer
K K Hugo?
4.5Wat was het beroep
5.6WelkF plan
A hebben
M Ide kinderen
L
I voor
E meneer
H E Hugo?
L6 P S T E
6. Hoe heet het nichtje van Marthe?
O8 we
J waar
O elke
S dag uit lezen?
7.7Wat is de titel van het verhaal
8.8Wat heeft Ibrahim mee als ontbijt?
H U G10 O
9. Waarin hebben de kinderen een oproep geplaatst?
1
D
R
I1 E2
2
S
O
E 4 D3
A
N
3
A
F
R5
I
K
A
4
B
A
K
K
E6 R
5
A
D
O
P
T
I
6
L
O
U
B
N8
A
7
O
P
A
8
9
1
2
M
E7
Z
O
E9
K
T
F
A
M
I
L
T
U
R10 K
S
B
R
O
O
D
U
T
K
R
A
N
T
I1
E2
D3
B 11 U
R
Z1 A
K
G
E
L
D
O2
I
E
L
T
J
B
R
I
E4
E
R5
E6
E7
N8
E9 R10 B11 IJ12
E
N D E R3 O P P A S
3 K I
Zijn er nog andere oplossingen die jullie kunnen bedenken opdat meneer Hugo zich minder alleen zou voelen?
G4 E B R U10 I
E goed
N voelt in de buurt en dat mensen contact hebben met elkaar
4 zouden
Hoe
jullie zorgen dat iedereenK zich
ook
ziek of zorgbehoevend zijn?
M 7 A ze
U 11 I buiten
N omdat
5 al komen Tze minder
6 N
Wat zijn jullie tips voor
een zorgzame
om eenzaamheid
tebuurt?
doorbreken?
F O E 8 T13
6
7
R 12
M kan je erover vertellen aan de hele klas.
I Bop
H IStraks
Schrijf
jullie ideeën
het Akadertje.
9 in
1
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.8
9
1
1
I
B
R9 A
H
I
M1
2
A2
R
T
R
O
S
E
3
Z7 W
A
A
N3
T
J
E
S
U
U
R
T4 F
E
E
S
T
T
I
K
K
R
T
J
E
I
L voor
I meneer
E H EHugo
L6 P
M familie
6 F 3:AEen
Deel
S
4
B
5
E5
T
E
R
7
J O8 O S
Materiaal:
H U G10 O
8
- Kopieën van verhaal deel 3 (p. 14 t.e.m. p. 19)
- Kopieën van werkblaadje (zie bijlage)
Opdracht:
D R I1 E2
1
De kinderen lezen het verhaal nog eens na en vullen het kruiswoordraadsel in.
O Evinden
N
2 ze alle antwoorden juistShebben
4 D3 zeAonderaan
Indien
een woord.
Vervolgens
worden er nog enkele
A vraagjes
F R 5 gesteld
I
K over
A het thema waar ze in hun groepje kunnen over nadenken.
3
De antwoorden op deze vraagjes kunnen ze op het einde van de les delen met de rest van de klas.
4
B A K K E6 R
E7
A D O P T
I
5
Juiste
antwoorden:
1.6Wat wil de derde familie graag
van Meneer
L extra
O U
B N8 Hugo?
A
2. Wat verstopt Marthe tussen de planten?
E
L I
P deAtweede
Z familie?
O E9 K T F A M I
3.7Wat O
zoekt
4.8Welk woord dat deT heer
R10deKeerste
S familie
B Rzegt,Omaakt
D dame boos?
O de
U van
5. Wat zoekt de eerste familie?
9
U U R T K R A N T
B 11familie
6. Hoe heet de eerste
die op bezoek komt? De familie …
7. Wie adopteert meneer Hugo uiteindelijk? De familie van …
Z1 A
K
G
E
L
D
M
O2
B
I
E
L
T
J
E
I
N
D
E
R3 O
P
P
A
G4
E
B
R
U10 I
K
E
N
T
U 11 I
1
2
3
4
5
K
F
6
7
I
S
N M7 A 6 N
O
B 9 R 12 A
E 8 T13
I
H
M
Z1
1
9
O2
R3
G4
Z5
A6 M7
E8
B9 U10 U11 R12 T13
1
Hebben
jullie het woord gevonden?
2
2
3
7
3
4Wat vinden jullie leuk aan jullie opa4 of oma? Wat doen jullie graag samen?
Wat vinden jullie ervan dat meneer Hugo wordt geadopteerd? Zouden jullie het ook zien zitten om iemand uit
5
de buurt te adopteren als opa of oma?5 Wat zijn jullie tips voor een buurt waar iedereen erbij hoort?
6
6
Schrijf
jullie
antwoorden
in
het
kadertje.
Straks
kan
je erover vertellen aan de hele klas.
7
8
8
1
10
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.9
1
2
2. Ganzenbord ‘Zorgzame buurt’
Materiaal:
- ganzenbord (zie bijlage)
- sterkaarten (zie bijlage)
- vraagkaartjes (zie bijlage)
- pionnen (zelf voor zorgen)
- dobbelsteen (zelf voor zorgen)
- blad met uitleg voor de leerlingen (zie bijlage)
wordt de leerling gevraagd wat hij/zij zou doen. Op de
achterkant van het kaartje staat het juiste antwoord en
wat bijkomende uitleg. Was het antwoord van de leerling juist dan krijgt hij/zij een sterkaart. Wie op het einde
van het spel de meeste sterkaarten heeft, is gewonnen.
Voor het ganzenbord vind je in de bijlage 2 pagina’s.
Deze kopieer je elk naar een A3 formaat, je knipt de
randen af en plakt ze vervolgens aan elkaar zodat ze
mooi aansluiten.
De sterkaarten en vraagkaartjes knip je uit en leg je
op de juiste plaats op het bord. Print de vraagkaartjes
daartoe recto verso. Leg de vraagkaartjes in de juiste
volgorde van 1 tot en met 14.
Er zijn ook nog andere vakjes waar je op terecht kan
komen.
• Een vak met een dobbelsteen: je mag nog eens
gooien met de dobbelsteen
• Een vak met een bankje: je mag uitrusten op het
bankje en slaat een beurt over
• Eenvakwaaropstaat‘ga naar nummer …’: je mag
onmiddellijk doorschuiven naar dit nummer
Kom je op een vak waar al een vraagkaartje is van
genomen, mag je doorschuiven naar een volgend
vak.
14
10
?
Je mag
uitrusten
op
he
t
ba
nkje.
Je slaat
een beur
t over.
11
13
?
9
?
12
?
15
Je mag nog eens
gooien met
de dobbelsteen!
Aankom
st
Verloop:
buurt.
De leerlingen
leerlingen volgen
volgenhun
hun weg
weg door
door de
de zorgzame
buurt.
Ze gooien telkens met de dobbelsteen om vooruit te
geraken. Komen ze op een vak met een vraagteken,
dan mogen ze het overeenstemmend vraagkaartje nemen. Op dit kaartje staat een situatie beschreven en
Leg hier
de vragenkaartjes
Leg hier
de sterkaartjes
ar
Ga na
er
numm
8
10
Start
4
6
?
?
7
2
1
Ga naar nummer
6
Je mag nog eens
gooien met
de dobbelsteen!
3
?
5
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.10
De situaties:
3. Op het speelplein
1. Buurvrouw zit te kijken achter het raam
Vraag
Je loopt langs het speelplein en ziet
dat kinderen je buurjongen aan het
uitlachen zijn. Je buurjongen is nogal op zichzelf en kan niet zo goed
spelen met andere kinderen. Als andere kinderen met hem lachen, kan
4
4
hij zich niet zo goed verdedigen. Hij
3
kan wel heel goed voetballen en
kent veel kunstjes met de bal. Wat
doe je?
Vraag
Je loopt in jouw straat en ziet de
buurvrouw die van achter haar raam
zit te kijken naar alles wat er gebeurt
op straat. Wat doe je?
3
Juist antwoord
Je wuift eens vriendelijk.
Het is maar iets kleins, maar gewoon wuiven naar elkaar,
vriendelijk goeie dag zeggen, doet iedereen veel plezier.
Als je ziek bent of zorgen nodig hebt, zie je niet meer
altijd zoveel mensen. Elk contact hoe klein ook, doet
6 dag
dan veel plezier. En wie weet spring je de volgende
eens binnen om te vertellen hoe je dag is geweest.
2. Aan de supermarkt
Vraag
Je komt je buurvrouw tegen bij
de supermarkt. Ze is niet meer zo
goed te been en heeft zware boodschappen bij. Wat doe je?
Juist antwoord
3
10
4
3
Je vraagt of ze hulp nodig heeft
en je stelt voor om haar boodschappen mee te helpen
dragen of om met haar mee te wandelen.
14
Hulp aanbieden is goed, maar het is wel belangrijk dat
je eerst vraagt aan mensen of ze hulp willen. Wat mensen zelf kunnen, doen ze nog het liefste zelf, ook al
6 wat moeilijk of
9
gaat het soms
6 trager. Zo ben je zelf toch
ook? Zelf dingen doen is toch veel leuker, niet? Toch
kan iedereen soms wat hulp gebruiken. Stel het dus
gerust voor.
10
10
13
3
6
3
6
Juist antwoord
Je zegt tegen de andere kinderen dat ze moeten stop9
9 voetballen
10 of je
pen
6 en stelt voor om samen wat te
roept je buurjongen en vraagt of hij met jou mee komt
voetballen.
Niemand is graag anders. We horen er allemaal graag
bij. We hebben allemaal dingen waar we goed in zijn en
dingen waar we niet goed in zijn. Met iemand lachen
omdat hij anders is of dingen niet goed kan is al te gemakkelijk.
Veel leuker is het om samen13dingen14
te doen
10
13
die iemand wel goed kan.
4
14
9
13
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.11
10
14
3
4. Huis met zieke klasgenoot
3
Vraag
In dit huis woont Arne die bij jou in
de klas zit. Arne heeft reuma waardoor hij vaak pijn heeft en stijf is in
zijn armen en benen. Soms moet hij
thuis blijven omdat hij last heeft van
6
6 langs
zware ontstekingen. Je loopt
zijn huis in de week dat hij niet naar
school kan. Wat doe je?
6
4
4 6. Zebrapad
6
Vraag
Een blinde man staat aan het zebrapad, maar lijkt te aarzelen om over
te steken.
Wat doe je?
9
9
10
Juist antwoord
10
9
3
13
9
3
13
Je vraagt of je kan helpen. Indien nodig help je de man
met oversteken.
Juist antwoord
Je belt aan en hoort of het past dat je even binnenspringt. Je vertelt over wat er allemaal op school en
10gebeurt. Als10Arne zin heeft, kunnen
in de buurt
13 jullie
samen een spel spelen of een filmpje kijken.
3
Als je ziek bent en thuis zit, voel je je vaak wat buitengesloten. Je voelt je anders. Het is fijn als kinderen van
de klas of de buurt dan vaak langskomen. Zo heb je
het gevoel dat je erbij blijft horen. Een bezoek zorgt ook
voor afwisseling en dat kan je wel gebruiken als je ziek
14thuis zonder je14vrienden wordt al snel saai.
bent. Alleen
5. Buurtfeest
Vraag
Het is buurtfeest, lekker druk, veel
volk, muziek en hapjes die alle buren zelf gemaakt hebben. Je oudere buurvrouw doet niet mee met het
buurtfeest. Ze vindt het wat te druk.
Hoe zorg je dat ze toch het gevoel
heeft dat ze erbij hoort?
6
Als je blind of slechtziend bent, ben je het gewoon om
6
je zelfstandig en met behulp van een stok in de stad
te verplaatsen. Toch kan je in bepaalde situaties nog
14
14als iemand je helpt. Vergeet
onzeker
13 zijn. Dan is het fijn
echter niet om eerst te vragen of iemand hulp nodig
heeft. Zomaar helpen
vindt niemand
4 zonder te vragen,
4
3
leuk.
10
7. De stoep
Vraag
Een mevrouw in de rolstoel rijdt op
een stoep met een hoge rand. Er
9
9
6
staan
vuilniszakken in de weg zodat ze moeilijk kan passeren. Wat
doe je?
14
Juist antwoord
10
Juist antwoord
Je brengt haar een bord met verschillende hapjes en
vertelt haar over wat er allemaal gebeurt op het feest.
14 ze
Ook al kunnen mensen niet altijd met alles meedoen,
worden er wel graag bij betrokken. Het is fijn dat je weet
dat mensen aan je denken. Door ziekte of ouderdom is
het niet meer altijd mogelijk om zelf overal te geraken,
het doet deugd als anderen dan naar jou komen en je
toch laten delen in het feest.
Je verplaatst de vuilniszakken zodat de mevrouw wel
gemakkelijk door kan.
13
10
13
Het is niet altijd gemakkelijk om alleen met een rolstoel
rond te rijden in een stad of buurt. Veel voetpaden zijn
niet goed onderhouden. Soms liggen tegels los. Vaak
staan er ook fietsen of vuilniszakken in de weg. Misschien eens iets om aan te denken de volgende keer
dat je jouw fiets ergens tegen een muur zet?
14
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.12
6
10
14
3. Oefening: zoek de juiste organisatie
Materiaal:
- Kopieën van werkblaadje ‘zoek de juiste organisatie’ (zie bijlage).
Opdracht:
Bij deze oefening moeten de leerlingen het verband zoeken tussen het symbool en de uitleg over een organisatie
of dienst voor zorgbehoevende mensen. Onderaan het werkblaadje kunnen ze zelf nog voorbeelden geven van
diensten of opvangmogelijkheden in de buurt voor mensen die ziek of bejaard zijn of een handicap hebben.
Juiste antwoorden:
De verpleegsters van deze organisatie komen bij
mensen thuis om hen te verzorgen of te wassen.
Zij kunnen wonden verzorgen, spuiten zetten of
mensen volledig komen wassen als ze dit zelf niet
meer kunnen.
De vrijwilligers van deze vereniging zetten zich in
voor langdurig zieke of zorgbehoevende mensen
in de buurt. Ze gaan op bezoek bij zieke mensen
thuis en luisteren naar hun verhaal. Daarnaast or-
Dienst thuisoppas
ganiseren ze namiddagen waar alle zieke mensen
samenkomen om nog eens gezellig te praten en
te lachen. Ze organiseren ook leuke uitstappen
voor zieke of zorgbehoevende mensen.
Als je geneesmiddelen nodig hebt, ga je hier naartoe. Je wordt hier goed geholpen en krijg raad en
advies over hoeveel pilletjes je moet nemen en
wanneer.
Vrijwilligers van deze dienst komen enkele uren of
een nacht aan huis om bij iemand te blijven die
ziek is. Zo is deze niet alleen.
Naar dit centrum gaan mensen om gezellige samen te zijn, samen iets bij te leren of leuke dingen
te doen. Ze koken samen, kaarten samen of
spelen petanque.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.13
Deze dienst van de gemeente kan mensen helpen met heel veel zaken. Bij een strenge winter als
mensen hun verwarming bijvoorbeeld niet meer
kunnen betalen helpt deze dienst mensen uit de
nood. Ook als mensen graag warm eten bij hun
thuis krijgen kan deze dienst dat regelen.
Als je ziek bent of zorgen nodig hebt kan je je niet
meer overal zelfstandig naar toe verplaatsen. Dan
kan je hulp vragen aan de vrijwilligers van deze
dienst. Zij komen je thuis ophalen en brengen je
waar je naartoe moet bijvoorbeeld het ziekenhuis,
de supermarkt, de dokter, …
Hier gaan mensen op bezoek om over hun gezondheid of ziekte te praten. Hier kunnen ze terecht met
al hun zorgen en klachten. Deze persoon luistert,
geeft advies en schrijft geneesmiddelen voor. Als
het nodig is, verwijst hij door naar het ziekenhuis
of een specialist.
Als je zo lang mogelijk thuis wil blijven wonen, heb
je nood aan hulpmiddelen. Bijvoorbeeld een bed
dat omhoog en omlaag kan, een rekje om te stappen, een scooter, een kruk… Dat kan je allemaal
in deze winkel vinden.
De mensen van deze dienst helpen zieke of bejaarde mensen bij het huishouden. Zij komen koken, de boodschappen doen, het huis kuisen of
de was en de strijk doen. Door deze hulp kunnen
zieke of bejaarde mensen nog lang thuis blijven
wonen.
Kennen jullie nog diensten of opvangmogelijkheden in de buurt voor mensen die ziek of bejaard zijn of een
handicap hebben? Schrijf ze hieronder.
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.14
4. Creatieve activiteit: kaartjes knutselen en schrijven
Benodigdheden
•
•
•
•
•
•
•
•
Tekenpapier
Roodorigamipapier
Touw
Zilverpapierofreepjesstof
Krijtjesoftekenpotloden
Scharen
Pritt
Plakband
Plooi het blaadje twee keer
dubbel zodat je een kleiner
vierkantje bekomt.
Opdracht
De leerlingen kunnen een kaartje knutselen om af
te geven aan zieke of bejaarde mensen waar ze
deze week op bezoek gaan. Indien er nog tijd over
is kunnen ze een tweede kaartje knutselen om af
te geven aan een zieke of bejaarde persoon bij hen in
de buurt.
Plooi de hoeken naar de middenlijn
zodat je de vorm van een vlieger krijgt.
Plak de hoeken vast met pritt. Draai hem
nu om.
Je vlieger is klaar!
In origami kunnen de leerlingen een vlieger knutselen.
Deze plakken ze op de voorkant van de kaart. De staart
kunnen ze maken met touw en de strikjes met stukjes stof. Een alternatief is dat ze de staart zelf tekenen
en de strikjes uitknippen in zilverpapier en op de staart
plakken. Op de achtergrond teken ze een blauwe lucht
met wolken en een zon.
Vroeger schreven kinderen hun wensen op de strikjes
van een vlieger. De wind nam hun wensen mee en wie
weet kwamen ze ooit uit?
Het kan zinvol zijn om zelf al een voorbeeld van de vlieger met staart klaar te leggen voor de leerlingen.
leerlingen kunnen
Ook de leerlingen
kunnen een
een wens
wens opschrijven
opschrijven.voor
Met
het
kaartje
kunnen
ze
deze
wens
afgeven
aan
iemand
een zorgzame buurt. Met het kaartje kunnen ze deze
bij
wieafgeven
ze op bezoek
gaan.bij wie ze op bezoek gaan.
wens
aan iemand
Vlieger in origami
Vertrek van een vierkant
blaadje.
Leg het met de rode kant naar
onder.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.15
Voorbeeld van de kaart
Tekstje voor op de kaart
Om de leerlingen op weg te helpen om een tekstje te schrijven op de achterkant van de kaart, geven we een voorbeeldje.
Dag Mevrouw/Meneer,
Mijn naam is … en ik woon in …
Ik ga naar school in…
Wat ik het fijnste vind op school is…
Wat ik het liefste doe buiten school is…
Mijn grootste droom is …
Mijn wens voor u is
in ...
een zorgzame buurt is ….
Heel veel groetjes,
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.16
5. Raamaffiche
Affiche maken
Briefje om mee te geven aan de ouders
Materiaal:
- 1 A1 affiche per tafel
- Stiften, kleurpotloden of verf
- Magazines
Deze week hebben we in de klas gewerkt rond het thema Doorbreek Eenzaamheid.
- Blaadje met uitleg (zie bijlage)
We lazen het verhaal ‘Opa zoekt familie’ en we leerden hoe we aandacht kunnen hebben voor langdurig
zieke of zorgbehoevende mensen in de buurt. Samenhangend met deze les is het mogelijk een affiche rond
‘Doorbreek Eenzaamheid’ thuis aan het raam te hangen.
Opdracht:
Ziekenzorg
CM roept
mensen
ophet
omthema
dit ook
daadwerkelijk
Laat de leerlingen
een zoveel
mooie mogelijk
affiche maken
rond
zorgzame
buurt. te
Zedoen.
kunnen hun ideale
Op
deze
manier
laten
mensen
zien
dat
ze
zich
mee
willen
inzetten
voor
een
zorgzame
iedereen
zorgzame buurt tekenen, een mooie collage maken of de affiche kleurrijk schilderen.
Allesbuurt
kan, waar
zolang
het
erbij
hoort.
Ook
kinderen
kunnen
hiertoe
hun
steentje
bijdragen.
resultaat maar leuk en origineel is. De affiche is groot gekozen zodat meerdere leerlingen tegelijkertijd
aan één affiche kunnen werken. Dat is onmiddellijk de boodschap van de Dag van de chronisch zieke
De affiche kan u verkrijgen via de leerkracht. Bedoeling is dat u de affiche ophangt in de periode rond de
mensen
praktijk zetten.
werken
om totvalt
eenopmooi
resultaatzondag
te komen.
Dag vanindedeChronisch
Zieke Samen
Mensen,
die telkens
de tweede
van oktober. Maar u kan de
Na
afloop
kan langer
je de affiches
in de klas of school ophangen of meegeven met de kern van Ziekenzorg CM.
affiche
gerust
laten hangen.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.17
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.1
Ann Lootens
Opa zoekt familie
© 2005 Clavis Uitgeverij, Hasselt – Amsterdam & Uitgeverij
Delubas, Drunen
Illustraties: Hester Vermeer
Trefw.: eerste lezers, AVI 5, grootouders, familie
NUR 287 – 191
ISBN 90 448 0467 7 – D/2005/4124/095
Alle rechten voorbehouden
www.clavis.be | www.delubas.nl
www.clavisbooks.nl
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.2
De buurtkrant
‘Dag mevrouw!
Is Marthe thuis?’ vraagt Ibrahim.
‘Ja, hoor!’ glimlacht mevrouw Joos.
‘Kom er maar in.’
Ibrahim veegt zijn voeten aan de deurmat.
De regendruppels schudt hij snel van zich af.
‘Net als een hondje,’ zegt hij in zichzelf.
Mevrouw Joos hoort hem niet.
‘Marthe is zo druk bezig,’ zegt ze.
‘De hele dag al zit ze boven.
Wat zijn jullie van plan?’
Ibrahim buigt zich naar mevrouw Joos.
‘Het is nog een geheim,’ fluistert hij.
Mevrouw Joos kijkt hem benieuwd aan.
‘Ik zwijg als het graf,’ zegt ze.
‘Vertel op!’
Ibrahim haalt diep adem.
‘Binnenkort is er een buurtfeest,’ zegt hij.
‘En wij maken een buurtkrant.
Met nieuws over vroeger en nu.’
‘O, wat leuk!’ roept mevrouw Joos.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.3
‘Een b…’
‘Sst!’ doet Ibrahim.
Mevrouw Joos slaat haar handen voor haar mond.
‘Ik geef geen kik meer!’ zegt ze.
‘Marthe is op haar kamertje.
Je kent de weg?’
Ibrahim hangt zijn jas aan de kapstok.
En zoef, weg is hij. Recht de trap op.
‘Een buurtkrant,’ glimlacht mevrouw Joos.
‘Wat een leuk idee!’
Ibrahim stopt voor de deur van Marthe.
Klop! Klop!
‘Binnen,’ roept een vrolijke stem.
‘Moet je horen, Marthe!’ begint Ibrahim.
‘En Roos!’ klinkt nog een andere stem.
Ibrahim kijkt verrast op.
‘Ben jij ook van de partij?’ vraagt hij blij.
‘Klopt,’ knipoogt Roos.
‘Moet je horen …’ zegt Ibrahim
en hij laat zich op het bed ploffen.
‘Ik heb een tof idee!’
Marthe draait zich met een ruk om.
‘Vertel op!’ zegt ze.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.4
Nummer 56
‘Schrijven we ook een stukje over …’
doet Ibrahim geheimzinnig.
Marthe en Roos kijken hem vragend aan.
‘… over de oudste bewoner van de buurt?’
Even is het stil in de kamer.
‘Wat bedoel je?’ wil Marthe weten.
‘De oudste bewoner?
Of … de bewoner die hier het langst woont?’
‘De oudste bewoner,’ zegt Ibrahim.
‘Daar zit iets in,’ zegt Roos.
‘En raad eens …’ knipoogt Ibrahim.
‘Ik heb al een naam en een adres!’
Nu barsten Roos en Marthe los.
‘Wie is het?
Is het een hij of een zij?’
Ibrahim haalt diep adem.
‘Dames, gaan jullie met me mee?’ vraagt hij.
‘Ik heb een afspraak met …
de heer van nummer 56!’
‘Waar wachten we nog op?’ roept Roos.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.5
‘Hier is het,’ zegt Ibrahim.
‘Meneer Hugo,’ leest Marthe.
‘Is dat niet dat nukkige heertje?’
Ibrahim duwt op de bel.
‘Nou, dat valt wel mee, hoor.
Soms heeft hij zijn dag gewoon niet.’
Even later gaat de deur open.
Een oud hoofd met grijs haar,
rimpels en een bril kijkt
hen benieuwd aan.
‘Hallo,’ zegt Marthe.
‘Dag,’ zegt meneer Hugo lief.
‘Kom maar snel naar binnen.’
In de woonkamer is het best knus.
Oude foto’s hangen aan de muur.
De radio speelt zachte muziek.
En de kussens op de bank zakken lekker door.
‘Zo zo,’ zegt meneer Hugo.
‘Ik kom dus in de krant.’
‘In de buurtkrant,’ zegt Roos vlug.
‘Hm,’ knikt meneer Hugo.
‘Oud zijn heeft dus heel soms zo zijn voordelen.’
‘Vooral dé oudste zijn,’ zegt Marthe vrolijk.
‘Haha!’ lacht meneer Hugo.
‘Jij lijkt me een pienter meisje.
Steek maar meteen van wal.’
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.6
Het gesprek
‘Hoe oud bent u?’ vraagt Marthe.
‘Ik ben 85 jaar!’ zegt meneer Hugo.
‘Ik lees elke dag de krant.
Ik vul heel graag raadsels in.
En af en toe wandel ik.’
‘Welke spelletjes speelde u vroeger graag?’
‘Nou,’ lacht meneer Hugo.
‘Tikkertje en haasje-over vond ik leuk.
En ik ging ook wel eens kikkers vangen.’
‘Nu mag dat niet meer!’ roept Marthe.
‘Kikkers zijn beschermd!’
‘Maar zwaantjes niet,’ lacht meneer Hugo.
Hij houdt hun een schotel voor.
‘Ik heb ze zelf gebakken!’ pocht hij.
De kinderen tasten snel toe.
Ze mogen ieder twee stukjes nemen.
Meneer Hugo was vroeger bakker.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.7
‘De zwaantjes vlogen de deur uit,’ snoeft hij.
‘Ik zie het al voor me,’ lacht Marthe.
En ze bijt een kopje af.
‘Hmm, uw familie vindt het vast leuk.
Een opa die zo lekker kan bakken!’ smakt Roos.
Plotseling is het stil.
‘Was dat maar waar,’ zucht meneer Hugo.
Het drietal schrikt op.
‘Vinden ze uw taart … maar niets?’
Meneer Hugo haalt zijn schouders op.
‘Was er maar iemand die iets vond,’ zucht hij.
‘Wat bedoelt u?’ schrikt Roos.
‘Heeft u geen familie?
Helemaal geen familie?’
Ze kijken elkaar verbaasd aan.
Meneer Hugo schudt zijn hoofd.
‘O … wat erg,’ zegt Ibrahim stil.
‘De stakker,’ fluistert Roos.
‘Vandaar dat hij vaak zo sip kijkt.’
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.8
‘Mijn nicht Loebna komt uit Soedan,’ zegt Marthe.
Zij had ook geen familie meer.
Mijn tante zei toen: ik adopteer haar wel.
En nu is Loebna hun kind.
Zo heeft Loebna toch familie.’
Roos krijgt een er een kleurtje van.
Ineens verschijnt er een lach op haar gezicht.
‘Dat is het!’ gilt ze.
‘Dat gaan we doen!’
‘Wat dan? Wat dan?’
Ibrahim en Roos praten door elkaar.
‘Let op,’ zegt Marthe.
‘Wie adopteert … meneer Hugo?’
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.9
Het plan
De kinderen zijn door het dolle heen.
Meneer Hugo vindt het reuze.
Het is een supergoed idee.
‘Maar hoe pakken we het aan?’ vraagt Roos.
‘Ik weet het!’ zegt Marthe vlug.
‘We plaatsen een oproepje in de krant.’
Meneer Hugo knikt blij.
‘Schrijf op,’ zegt hij.
En hij haalt diep adem:
Opa (85 jaar) zoekt: familie.
Hij vertelt als de beste.
Hij bakt lekkere zwaantjes.
Hij is niet lastig.
En hij wil graag een familie.
Een lieve familie.
Wie adopteert hem?
Ibrahim schrijft alles keurig op.
Wilt u meer weten?
Schrijf dan naar De Buurtkrant, zegt hij.
‘Hoera!’ gillen de anderen. En dan is het echt tijd.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.10
Ze nemen nog een foto.
Flits! Flits!
En hop … meneer Hugo staat erop.
‘Tot later!’ roepen de kinderen.
Meneer Hugo wuift hen blij na.
‘U krijgt de krant in uw bus!’ roept Marthe.
‘Ik kan haast niet wachten!’ lacht hij.
De kinderen zitten niet stil.
Ze werken de hele middag door.
Ze schrijven, knippen en plakken.
Tot de krant klaar is.
’s Avonds zijn ze postbode.
‘In elke bus één krant!’ zegt Ibrahim.
Aan het eind van de dag zijn ze uitgeput.
‘Tot morgen!’ geeuwt Roos.
‘Slaap lekker!’ zegt Ibrahim.
En Marthe valt bijna om.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.11
Post
‘Marthe! Opstaan!’ roept mama.
‘Er is post voor jou!’
‘Post,’ murmelt Marthe.
Ze draait zich om.
En ze trekt haar laken over zich heen.
‘Post?’ schrikt ze plots.
Dan duikelt ze haar bed uit.
In één-twee-drie hupt ze de trap af.
Ze graait de brieven van de kast.
Drie brieven voor de krant!
‘Wat staat erin?’ wil mama weten.
Maar Marthe hoort het niet.
Ze neemt de telefoon.
En ze belt Roos en Ibrahim op.
‘Kom je?’ roept ze. ‘Het is dringend!’
Een kwartier later belt Ibrahim aan.
Hij heeft een Turks brood bij zich.
‘Lekker als ontbijt,’ zegt hij.
Wat later komt ook Roos aan.
‘Drie brieven!’ gilt ze. ‘Laat zien!’
Bij het ontbijt openen ze de brieven.
En ja, hoor.
Drie families willen wel een opa.
Drie, stel je voor.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.12
‘Straks gaan ze nog vechten!’
lacht Roos.
‘Niks daarvan,’ zegt Marthe streng.
‘Meneer Hugo mag zelf kiezen.
We laten ze allemaal komen.
Eén voor één.’
‘En dan?’ vraagt Ibrahim.
‘Stellen we vragen?
Of laten we een lijst invullen?’
Marthe denkt na.
‘Ik weet iets beters,’ knikt ze.
En ze fluistert Ibrahim en Roos iets toe.
‘Prima,’ knikt Roos.
‘Bel jij meneer Hugo op?’
Meneer Hugo neemt meteen op.
Hij vindt het een waanzinnig plan.
‘Tot morgen.
Ik ben er om drie uur!’ zegt hij.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.13
Wat zegt het mobieltje?
Het is stipt drie uur.
‘Ding! Dong!’
‘Daar zijn ze al!’ roept Ibrahim.
Hij loopt de gang in.
‘Is alles in orde?’
Marthe zet de stoelen nog even recht.
En ze verstopt iets tussen de planten.
‘Klaar?’ vraagt Ibrahim.
Hij opent de deur.
‘Dag,’ zegt een dikke dame.
‘Wij zijn de familie Foet.’
‘Wij komen voor die opa,’ zegt een heer.
‘Wij kunnen hem best gebruiken.’
Ibrahim kijkt hem vreemd aan.
‘Gaat u zitten,’ zegt hij beleefd.
‘Wacht u hier even?’
En weg is hij, de kamer in.
Meneer Hugo zit daar op de bank.
Met Roos en Marthe naast zich.
‘En?’ vraagt Ibrahim.
‘Sst!’ doen Roos en Marthe.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.14
‘Hm,’ zegt mevrouw Foet.
‘Moest je dat nou zeggen?
Van dat gebruiken?
We kunnen die opa best gebruiken?’
Meneer Foet kijkt haar boos aan.
‘Het is toch zo!’ roept hij.
‘We zoeken toch een tuinman.
Een tuinman die niks kost.’
‘Hm,’ knikt mevrouw Foet nog een keer.
‘Maar dat zeggen we er niet bij.
We willen een opa, omdat …
omdat het zo leuk is, toch?’
‘Hoor je dat?’ sist Roos boos.
Maar meneer Hugo blijft kalm.
Hij legt zijn mobieltje neer.
‘De volgende!’ zegt hij streng.
Ibrahim duwt de familie Foet naar buiten.
‘Maar… maar!’ roept mevrouw Foet kwaad.
‘De tweede familie staat alweer klaar!’ zegt Ibrahim.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.15
Nog meer bezoek
‘En?’ vraagt Marthe.
Meneer Hugo legt zijn gsm op tafel.
‘Moet je horen,’ zegt hij.
De kinderen spitsen hun oren.
‘Een opa is een prima oppas,’ zegt een stem.
‘Zeker,’ zegt een andere stem.
‘Die kan mooi op de kinderen passen.
En op het huis tijdens de vakantie …’
Meneer Hugo kijkt met een diepe frons.
‘De volgende!’ roept Ibrahim.
De derde familie wil een klusjesman.
En ook veel pakjes met de feestdagen.
‘En nog wat extra zakgeld ook?’
sist meneer Hugo.
En ja, hoor.
‘Wat zakgeld mag er ook bij,’ zegt een stem.
‘Hoe durven ze?’ snuift Marthe.
‘We draaien ze de soep in!’ roept Roos.
‘We maken er gehakt van!’ gromt Ibrahim.
‘Patat!’ lacht meneer Hugo.
‘Kom, trek jullie jassen maar snel aan.
Ik trakteer.’
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.16
Bij de frietkraam zien ze de papa van Ibrahim.
Zijn mama en broertje zijn ook van de partij.
Ze zwaaien hen vrolijk toe.
‘En?’ vraagt de papa van Ibrahim.
‘Heeft u al een familie?’
‘Nee,’ zucht meneer Hugo.
‘Alleen een zakje patat.
Wilt u eens proeven?’
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.17
Het buurtfeest
De papa van Ibrahim kijkt opa aan.
En dan lacht hij een grote lach.
‘Ach, kom toch bij ons, man,’ zegt hij.
‘Ibrahim is dol op u.’
‘Ikke ook!’ roept het kleine broertje.
‘Opa en oma wonen heel ver weg,’ zegt Ibrahim.
‘We zien hen haast nooit.’
‘Wij zouden het een eer vinden,’ zegt papa.
Zijn vrouw knikt lief.
‘Ja, wilt u onze opa worden?’
Meneer Hugo kucht even.
‘Ook al heb ik een witte kleur?’ vraagt hij.
‘Wit, rood, geel of zwart.
Wat doet het ertoe?’ lacht de papa van Ibrahim.
‘Nou dan …’ knikt meneer Hugo.
‘Nou dan,’ lacht de papa van Ibrahim.
‘Ik adopteer u.’
‘En ik jullie,’ lacht meneer Hugo.
De kinderen zijn door het dolle heen.
Ibrahim voelt zich helemaal warm worden.
‘Een opa, een echte opa.
Ik heb een opa!’ zucht hij.
Een paar dagen later is het feest.
Het buurtfeest!
‘Wat? Is meneer Hugo nu de opa van Ibrahim?’
Het verhaal gaat al heel snel rond.
De hele buurt vindt het een prima idee.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.18
‘Nou,’ zegt de burgemeester.
‘Hier wat verderop staat een rusthuis.
En daar zijn heel wat oude mensen.
Wie weet vinden ze het ook wel een leuk plan!’
En dan komt de tv.
En de echte krant.
Marthe, Roos en Ibrahim mogen op de foto.
Samen met meneer Hugo.
En hun krant.
Hun eigen supermooie buurtkrant!
‘Lachen!’ roept de fotograaf.
En hop … ze staan erop.
Allemaal!
‘Wat goed,’ zucht Roos.
‘Ja,’ knikt Marthe.
‘Echt goed,’ knikt Ibrahim.
En meneer Hugo slaat zijn arm om hen heen.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.19
[Flaptekst]
Kun je al zelf lezen? En hou je van leuke verhalen en mooie plaatjes?
Dan is deze reeks echt iets voor jou.
Ibrahim maakt een buurtkrant, samen met Marthe en Roos.
Ze willen een stuk schrijven over meneer Hugo.
Dat is de oudste bewoner van de straat.
Ze gaan bij meneer Hugo op bezoek.
Daar horen ze dat hij geen familie meer heeft.
Dan krijgt Roos een schitterend idee …
Zonnig boek over opa’s, die niet alleen horen te zijn
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.20
AANVULLING OP PAGINA 7 VAN
‘OPA ZOEKT FAMILIE’
Op pagina 7 lees je:
‘Ik heb ze zelf gebakken!’ pocht hij.
De kinderen tasten snel toe.
Ze mogen ieder twee stukjes nemen.
Aanvulling:
Wat fijn.
Meneer Hugo heeft taartjes gebakken.
‘Zelf gebakken!’ pocht hij.
Maar dit is niet helemaal waar.
Ilse, zijn familiehelpster, hielp hem daarbij.
Twee keer in de week komt ze hem een handje toesteken.
Meneer Hugo heeft namelijk artrose aan zijn handen.
Dit maakt zijn handen stram en pijnlijk.
Hulp kan hij zo nu en dan best wel gebruiken.
Bijvoorbeeld bij maaltijden bereiden, kuisen of de boodschappen doen.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
BIOGRAFIE
ANN LOOTENS
Ann Lootens werd geboren op 21 april 1960
in Brugge. Ze houdt van schrijven en van
kinderen. Als auteur en als leerkracht heeft
ze veel ervaring met eerste lezers. Ze is specialist in het schrijven van AVI-boeken voor
beginnende lezers. Veel van haar boeken
zijn dan ook bekroond door de Kinder- en
Jeugdjury in Vlaanderen.
‘Ik denk dat er geen grotere uitdaging bestaat dan kinderen de magie van het lezen bij
te brengen. En als kinderen je boekjes dan
ook graag lezen, herlezen en bekronen, dan
word je toch wel warm en dankbaar vanbinnen,’ zegt Ann Lootens.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
Aanraders van Ann Lootens zijn:
Titel
Avonturen op school – deel 1,
deel 2, deel 3 en deel 4
Avonturen op school vertelt over
juf Sien, haar tien leerlingen en
hun leuke avonturen tijdens het
schooljaar. De verhalen in deze
bundels gaan over dagelijkse situaties op school en in de klas,
over emoties en over seizoengebonden situaties die kinderen
vanaf zes jaar herkennen
Titel
Steeds een beetje meer weg
Anneleen is dol op haar oma.
Elke maand spreken ze met hun
tweetjes af. En telkens krijgt
Anneleen iets van oma mee. Iedere keer geeft oma een beetje
meer weg. Anneleen weet niet
goed wat ze daar moet van
denken ...
Auteur: Ann Lootens
Illustrator: Tineke Meirink
Prijs: € 14,95
Avi-niveau: 1+ 2 + 3 + 4
Leeftijd: vanaf 6 jaar
Deze boeken zijn te koop in de
boekhandel.
ISBN 978 90 6822 980 6
Auteur: Ann Lootens
Illustrator: Ann de Bode
Prijs: € 11,95
Avi-niveau: 8
Leeftijd: vanaf 8 jaar
Deze titel is uitverkocht en dus
niet meer te koop in de boekhandel, maar vind je wel nog in
de bibliotheek.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
Titel
Alles weg
Fien en Ahmed zitten samen in
de klas en zijn hechte vrienden.
Fien is verdrietig, want Ahmed
gaat binnenkort verhuizen. Ze
zal hem missen. Net zoals ze
haar papa mist. Voor Fien is het
net alsof alles verdwijnt waar ze
om geeft. Op school moet plotseling ook het oude tuinhuisje
plaats maken voor een nieuw
fietsenrek. Niemand wil dat het
tuinhuisje verdwijnt, want in de
pauzes spelen ze er allemaal
in. Samen met de andere kinderen gaat Fien op zoek naar
een manier om de directeur te
overtuigen. Mag het tuinhuisje
uiteindelijk blijven? Hoe moeten
ze aan het geld komen om de
vernieuwing ervan te betalen?
Fien heeft een goed idee ...
Een leuk verhaal over kinderen
die van aanpakken weten.
Titel
Waar is Sinterklaas?
ISBN 978 90 6822 763 5
Auteur: Ann Lootens
Illustrator: Riske Lemmens
Prijs: € 14,95
Leeftijd: vanaf 6 jaar
pf, zucht de sint.
ik wil niet meer.
ik ben het beu: dak op, dak af,
door weer en wind en ...
ik wil geen kind meer zien ...
Wat gebeurt er als de grootste
kindervriend zijn buik vol heeft
van kinderen en wil staken?
ISBN 978 90 448 0619 9
Auteur: Ann Lootens
Illustrator: Tineke Meirink
Prijs: € 11,95
Avi-niveau: 6
Leeftijd: vanaf 8 jaar
Deze titel is uitverkocht en dus
niet meer te koop in de boekhandel, maar vind je wel nog in
de bibliotheek.
Deze titel is uitverkocht en dus
niet meer te koop in de boekhandel, maar vind je wel nog in
de bibliotheek.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
7
J
O8
O
8
H
U
G10 O
1
S
VRAAGJES
BIJ HET VERHAAL DEEL 1:
D R I E
1
2
2
S
O
E 4 D3
A
N
3
A
F
R5
I
K
A
4
B
A
K
K
E6 R
5
A
D
O
P
T
I
L
O
U
B
N8
A
E9
K
T
F
A
M
6
Opdracht
7
O
P
A
Z
O
E7
Lees
het stukje van
S ‘Opa
B zoekt
R O
8
T UhetRverhaal
10 K
familie’ nog eens in stilte. Los de vraagjes
9
B 11 U U R T K R A
op en vul het kruiswoordraadsel in hoofdletters in. Met de letters die in de genummerde vakjes staan, kan je onderaan een
A Kiemand
G E van
L jeDgroepje
Z1 Duid
1
woord
vormen.
L T opJ ditEantaan
O2 B I Enoteert
M antwoorden
2 die de
woordblad.
N D E R3 O P P A S
3 K I
4
5
G4
E
B
T
U 11 I
I
O
B 9 R 12 A
E
N
E 8 T13
I
H
1
M
9
2
3
K
N M7 A 6 N
F
6
7
U10 I
R
1
2
7
3
4
4
5
5
6
6
7
8
8
10
1
1
1
Hebben
jullie het woord gevonden?
2
4
Weten jullie waar dit over gaat?
3
2
3
4
5
6
7
8
9
10
2
3
5
4
6
5
7
6
7
1. Wie komt met de idee om de oudste
E
L I
bewoner van de straat te interviewen?
O D
2. Wat heeft de oudste bewoner aan zijn
N Thanden?
3. Wat heeft de oudste bewoner voor de
kinderen gemaakt?
4. Voor welke gelegenheid maken de
kinderen een buurtkrant?
5. Wat speelde de oudste bewoner vroeger
graag?
6. Wat is het beroep van Ilse?
7. Hoe heet de mama van Marthe?
Mevrouw …
8. Wat is de naam van de oudste bewoner
van de straat? Meneer …
I
8
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
9
Dit gaat over de zorg die iemand opneemt
voor een familielid. Bijvoorbeeld je opa die
zorgt voor je oma die in de rolstoel zit. Bijvoorbeeld iemand die zorgt voor zijn broer
of zus met een handicap. Heel veel mensen
die zorg nodig hebben, vinden het fijn dat
ze hulp krijgen van familie. Zo kunnen ze zo
lang mogelijk thuis blijven wonen, omringd
door de mensen die ze goed kennen en
graag zien.
Zorgzame
Buurt
Als jullie een buurtkrant zouden maken, wat zouden jullie er dan inzetten?
Over welke onderwerpen zouden jullie schrijven?
Welke mensen zouden jullie interviewen?
Schrijf jullie ideeën op in dit kadertje. Straks kan je erover vertellen aan de hele klas
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
9
1
B 11 U
4
R
T
K
A
R
N
T
L DHET VERHAAL DEEL 2:
Z A K G EBIJ
VRAAGJES
1
2
3
U
K
M
O2
B
I
E
L
T
J
E
I
N
D
E
R3 O
P
P
A
G4
E
B
R
U10 I
K
E
N
T
U 11 I
5
6
Opdracht
7
I B
9
S
N M7 A 6 N
F
E 8 T13
O
R 12 A
I
H
M
Lees het stukje van het verhaal nog eens in
stilte. Los de vraagjes op en vul het kruis1
woordraadsel
in hoofdletters 9in. Met de let- 1
ters
vakjes staan,
2 die in de genummerde
2
kan
Duid
3 je onderaan 7een woord vormen.
3
iemand
van je groepje aan die de antwoor4
4
den noteert op dit antwoordblad.
5
5
6
6
7
8
8
10
1
2
3
1
2
4
3
1. Hoeveel brieven krijgen de kinderen als
reactie op hun oproep?
2. Uit welk land komt het nichtje van
Marthe?
3. In welk werelddeel ligt dit land?
4. Wat was het beroep van meneer Hugo?
5. Welk plan hebben de kinderen voor
meneer Hugo?
6. Hoe heet het nichtje van Marthe?
7. Wat is de titel van het verhaal waar we
elke dag uit lezen?
8. Wat heeft Ibrahim mee als ontbijt?
9. Waarin hebben de kinderen een oproep
geplaatst?
5
4
6
5
7
6
8
7
9
8
10
9
11
1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
IJ12
1
Hebben
jullie de
zin gevonden?
2
2
3
4
5
3
10
4
11
6
7
9
12
7
6
8
13
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
Zijn er nog andere oplossingen die jullie kunnen bedenken opdat meneer Hugo zich
minder alleen zou voelen? Hoe zouden jullie zorgen dat iedereen zich goed voelt in
de buurt en dat mensen contact hebben met elkaar ook al komen ze minder buiten
omdat ze ziek of zorgbehoevend zijn?
Wat zijn jullie tips om
vooreenzaamheid
een zorgzame
te buurt?
doorbreken?
Schrijf jullie ideeën op in dit kadertje. Straks kan je erover vertellen aan de hele klas.
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
2
2
3
4
5
7
3
VRAAGJES BIJ HET VERHAAL DEEL 3:
4
5
6
6
7
8
8
10
Opdracht
1
1
2
2
4
3
Lees
het stukje van het verhaal ‘Opa zoekt
3
5
familie’ nog eens in stilte. Los de vraagjes
4
6
op en vul het kruiswoordraadsel in hoofd5
letters in. Met de letters die in de genum6
merde
vakjes staan, kan je onderaan een
8
7
woord
vormen. Duid iemand
van je groepje
9
aan
op dit ant8 die de antwoorden noteert
10
woordblad.
9
11
1
1
2
2
3
4
5
3
10
4
11
6
7
1. Wat wil de derde familie graag extra van
Meneer Hugo?
2. Wat verstopt Marthe tussen de planten?
3. Wat zoekt de tweede familie?
4. Welk woord dat de heer van de eerste familie zegt, maakt de dame boos?
7
5. Wat zoekt de eerste familie?
6. Hoe heet de eerste familie die op bezoek
komt? De familie …
7. Wie adopteert meneer Hugo uiteindelijk?
De familie van …
9
7
6
8
13
12
1
2
3
4
Z5
6
7
8
9
10
11
12
13
Hebben jullie het woord gevonden?
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
Wat vinden jullie leuk aan jullie opa of oma? Wat doen jullie graag samen?
Wat vinden jullie ervan dat meneer Hugo wordt geadopteerd? Zouden jullie het ook
zien zitten om iemand uit de buurt te adopteren als opa of oma? Wat zijn jullie tips
voor een buurt waar iedereen erbij hoort?
Schrijf jullie antwoorden in dit kadertje.
Straks kan je erover vertellen aan de hele klas.
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
GANZENBORD
Zorgzame
Buurt
wegdoor
door de
de zorgzame
buurt
Volg de
je weg
buurt.
Zet al de pionnen bij start.
Gooi om beurt met de dobbelsteen. Wie het hoogste gegooid
heeft, mag beginnen. Gooi daarna om beurt met de dobbelsteen
in wijzerzin.
Kom je op een vak met een vraagteken?
Dan mag je een kaartje nemen met het nummer dat overeenkomt met het nummer op het vak. Lees de vraag voor en geef
je antwoord. Op de achterkant van het kaartje staat het juiste
antwoord en wat meer uitleg. Lees dit voor.
Was je antwoord juist? Dan mag je een sterkaart nemen.
Wie op het einde van het spel de meeste sterkaarten heeft, is
gewonnen.
Kom je op een vak waar al een vraagkaartje is van genomen?
Dan mag je doorschuiven naar het volgende vak.
JIJ
BENT
EEN
STER!
Je kan ook nog op andere vakken terecht komen:
• Eenvakmeteendobbelsteen:
je mag nog eens gooien met de dobbelsteen
• Eenvakmeteenbankje:
je mag uitrusten op het bankje en slaat een beurt over
• Eenvakwaaropstaat‘ga naar nummer …’:
je mag onmiddellijk doorschuiven naar dit nummer.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
ZOEK DE JUISTE ORGANISATIE
Links vind je symbolen van organisaties. Rechts vind je de uitleg over de organisaties.
Kunnen jullie een lijn trekken van de juiste tekening naar de juiste uitleg?
Kennen jullie nog organisaties in de buurt die iets doen voor mensen die ziek of bejaard zijn
of een handicap hebben? Schrijf ze onderaan het blad.
De verpleegsters van deze organisatie komen bij
mensen thuis om hen te verzorgen of te wassen. Zij
kunnen wonden verzorgen, spuiten zetten of mensen volledig komen wassen als ze dit zelf niet meer
kunnen.
Dienst thuisoppas
De vrijwilligers van deze vereniging zetten zich in
voor langdurig zieke of zorgbehoevende mensen in
de buurt. Ze gaan op bezoek bij zieke mensen thuis
en luisteren naar hun verhaal. Daarnaast organiseren
ze namiddagen waar alle zieke mensen samenkomen om nog eens gezellig te praten en te lachen.
Ze organiseren ook leuke uitstappen voor zieke of
zorgbehoevende mensen.
Als je geneesmiddelen nodig hebt, ga je hier naartoe.
Je wordt hier goed geholpen en krijg raad en advies
over hoeveel pilletjes je moet nemen en wanneer.
Vrijwilligers van deze dienst komen enkele uren of
een nacht aan huis om bij iemand te blijven die ziek
is. Zo is deze niet alleen.
Naar dit centrum gaan mensen om gezellige samen te zijn, samen iets bij te leren of leuke dingen
te doen. Ze koken samen, kaarten samen of spelen
petanque.
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
Deze dienst van de gemeente kan mensen helpen
met heel veel zaken. Bij een strenge winter als mensen hun verwarming bijvoorbeeld niet meer kunnen
betalen helpt deze dienst mensen uit de nood. Ook
als mensen graag warm eten bij hun thuis krijgen
kan deze dienst dat regelen.
Als je ziek bent of zorgen nodig hebt kan je je niet
meer overal zelfstandig naar toe verplaatsen. Dan
kan je hulp vragen aan de vrijwilligers van deze
dienst. Zij komen je thuis ophalen en brengen je
waar je naartoe moet bijvoorbeeld het ziekenhuis,
de supermarkt, de dokter, …
Hier gaan mensen op bezoek om over hun gezondheid of ziekte te praten. Hier kunnen ze terecht met
al hun zorgen en klachten. Deze persoon luistert,
geeft advies en schrijft geneesmiddelen voor. Als het
nodig is, verwijst hij door naar het ziekenhuis of een
specialist.
Als je zo lang mogelijk thuis wil blijven wonen, heb
je nood aan hulpmiddelen. Bijvoorbeeld een bed dat
omhoog en omlaag kan, een rekje om te stappen,
een scooter, een kruk… Dat kan je allemaal in deze
winkel vinden.
De mensen van deze dienst helpen zieke of bejaarde mensen bij het huishouden. Zij komen koken, de
boodschappen doen, het huis kuisen of de was en
de strijk doen. Door deze hulp kunnen zieke of bejaarde mensen nog lang thuis blijven wonen.
Kennen jullie nog diensten of opvangmogelijkheden in de buurt voor mensen die ziek of bejaard
zijn of een handicap hebben? Schrijf ze hieronder.
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
KAARTJE KNUTSELEN
Wat gaan we doen?
We gaan een kaartje knutselen om af te geven aan zieke of bejaarde mensen.
In origami gaan we een vlieger knutselen. Deze plakken we op de voorkant van de kaart. De
staart van de vlieger maak je met touw en de strikjes met stukjes stof. Je kan de staart ook
zelf tekenen en de strikjes uitknippen uit zilverpapier en op de kaart plakken. Op de achtergrond teken we een blauwe lucht met wolken en een zon.
Vroeger schreven kinderen hun wensen op de strikjes van een vlieger. De wind nam hun wensen mee en wie weet kwamen ze ooit uit?
kan je
jewens
wensopschrijven.
opschrijvenMet
voorhet
een
zorgzame
Met het
kaartje
kan
je deze
Ook jij kan
kaartje
kan jebuurt.
deze wens
afgeven
aan
iemand
bijwens
wie je
afgeven
aan
iemand
bij wie jedie
opjebezoek
gaat. De
mensen
dieer
je vast
een bezoekje
brengt,
op
bezoek
gaat.
De mensen
een bezoekje
brengt
zullen
heel blij mee
zijn. zullen
er vast heel blij mee zijn.
Stap voor stap
Vertrek van een vierkant
blaadje. Leg het met de
rode kant naaronder.
Voor de staart van de vlieger
kan je een stukje touw knippen
en er strikjes rond knopen.
Maak je kaartje
Plooi het blaadje twee
keer dubbel zodat je een
kleiner vierkantje bekomt.
Plooi de hoeken naar de middenlijn zo dat je de vorm van
een vlieger krijgt.
Plak de hoeken vast met
pritt. Draai hem nu om.
Plak de staart van de vlieger met
een stukje plakband op de kaart.
Kleef daarover met pritt je vlieger.
Je kan de vlieger ook gewoon opplakken en de staart zelf tekenen.
De strikjes kan je dan uitknippen
in zilverpapier en opkleven met
pritt. Teken nu de achtergrond:
een blauwe lucht, wolken en een
zon.
Je kaartje is klaar!
Je vlieger is klaar!
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN

Tekstje voor op de kaart
Het is fijn als je jezelf even voorstelt op de kaart.
Daarna kan je jouw wens opschrijven.
Een voorbeeld:
neer,
e
vrouw/M
e
M
g
a
D
n…
k woon i
i
n
e
…
am is
Mijn na
in…
r school
a
…
a
n
a
g
Ik
school is
p
o
d
n
i
v
…
et fijnste
school is
n
Wat ik h
e
t
i
u
b
doe
et liefste
h
k
i
t
a
W
…
room is
d
e
t
s
t
o
o
Mijn gr
….
buurt is
e
m
a
z
g
r
n zo
r u isn..e. e
o
o
v
s
n
e
Mijn w
roetjes,
lg
Heel vee
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
RICHTVRAAGJES
BEZOEK
Neem dit blaadje mee als je op bezoek gaat bij
iemand die ziek of zorgbehoevend is.
Het zal je helpen om een gesprekje te beginnen.
Hoe oud bent u?
Vertel ook hoe oud jij bent
Wat zijn uw hobby's?
Vertel ook over jouw hobby's
Wat speelde u vroeger graag?
Vertel wat jij graag speelt nu.
Vinden jullie overeenkomsten?
Wat was uw beroep?
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
13
?
?
Aankom
st
14
15
Leg hier
de vragenkaartjes
Leg hier
de sterkaartjes
Ga naar nummer
6
3
?

Start
2
1
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN

5
Je mag nog eens
gooien met
de dobbelsteen!
4
?
6
?
7
10
ar
Ga na
er
numm
8
9
?
12
11
10
?
Je mag nog eens
gooien met
de dobbelsteen!
Je mag
uitrusten
op het b
ankje.
Je slaat
een beu
rt over.
STERKAARTJES GANZENBORD
JIJ
BENT
EEN
STER!
JIJ
BENT
EEN
STER!
JIJ
BENT
EEN
STER!
JIJ
BENT
EEN
STER!
JIJ
BENT
EEN
STER!
JIJ
BENT
EEN
STER!
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
VRAGENKAARTJES GANZENBORD (voorkant)
3
3
3
4
3
VRAGENKAARTJE
3
6
3
3
10
6
6
6
6
10
6
10
14
10
9
9
4
13
9
4
4
9
9
1313
13
9
9
VRAGENKAARTJE
VRAGENKAARTJE
Je loopt langs het speelplein en ziet
dat kinderen je buurjongen aan het
uitlachen zijn. Je buurjongen is nogal
op zichzelf en kan niet zo goed spelen met andere kinderen. Als andere
14
kinderen met hem lachen, kan hij zich
niet zo goed verdedigen. Hij kan wel
heel goed voetballen en kent veel
10
kunstjes met de bal. Wat doe je?
Je komt je buurvrouw tegen
bij de supermarkt. Ze is niet
meer zo goed te been en heeft
zware boodschappen bij.
9
Wat doe je?
4
3
1010
14
4
VRAGENKAARTJE
Je loopt in jouw straat en
ziet de buurvrouw die van
achter haar raam zit te kijken
naar alles wat er gebeurt
6
op straat. Wat doe je?
6
44
10
In dit huis woont Arne die bij jou in
de klas zit. Arne heeft reuma waardoor hij vaak pijn heeft en stijf is in
zijn armen en benen. Soms moet
hij thuis blijven omdat hij last heeft
14 van zware ontstekingen. Je loopt
langs zijn huis in de week dat hij
niet naar school kan. Wat doe je?13
13
13
13
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
VRAGENKAARTJES GANZENBORD (achterkant)
4
ANTWOORD
3
3
4
ANTWOORD
Je vraagt of ze hulp nodig heeft
en je stelt voor om haar boodschappen mee te helpen dragen
of om met haar mee te wandelen.
6
9
4
10
4
Hulp aanbieden is goed, maar
het is wel belangrijk dat je eerst
vraagt aan mensen of ze9hulp
willen. Wat mensen zelf kunnen,
doen ze nog het liefste zelf, ook
al gaat het soms wat moeilijk of
4
trager. Zo ben je zelf toch ook?
Zelf dingen doen is toch veel leuker, niet? Toch kan iedereen soms
wat hulp gebruiken. Stel het dus
gerust voor.
9
ANTWOORD
14
13
13
9
Je belt aan en hoort of het past
dat je even binnenspringt. Je vertelt over wat er allemaal op school
en in de buurt gebeurt. Als Arne
zin heeft, kunnen jullie samen een
spel spelen of een filmpje kijken.
Als je ziek bent en thuis zit, voel
13
je je vaak wat buitengesloten. Je
voelt je anders. Het is fijn als kinderen van de klas of de buurt dan
vaak langskomen. Zo heb je het
gevoel dat je erbij blijft horen. Een
bezoek zorgt ook voor afwisseling
en dat kan je wel gebruiken als je
ziek bent. Alleen thuis zonder je
vrienden wordt al snel saai.
13
4
3
Je wuift eens vriendelijk.
Het is maar iets kleins,
maar gewoon wuiven naar
elkaar, vriendelijk goede dag
zeggen, doet iedereen veel
plezier. Als je ziek bent of
6 je niet
zorgen nodig hebt, zie
meer altijd zoveel mensen.
Elk contact hoe klein ook, doet
dan veel plezier. En wie weet
3
spring je de volgende dag
eens binnen om te vertellen
hoe je dag is geweest.
6
3
10
6
ANTWOORD
9
4
10
13
6
9
Je zegt tegen de andere kinderen
dat ze moeten stoppen en stelt
voor om samen wat te voetballen
of je roept je buurjongen
14en vraagt
of hij met jou mee komt voetballen.
14
Niemand is graag anders. We horen er allemaal graag10
bij. We hebben allemaal dingen waar we goed
in zijn en dingen waar we niet
goed in zijn. Met iemand lachen
omdat hij anders is of dingen niet
goed kan is al te gemakkelijk. Veel
leuker is het om samen dingen te
doen die iemand wel goed kan.
10
14
14
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
13
VRAGENKAARTJES
6 GANZENBORD
9 9
6
9 (vervolg)
6
6
3
10
4
3
10
10
10
6
Het is buurtfeest, lekker druk,
veel volk, muziek en hapjes die
alle buren zelf gemaakt hebben.
Je oudere buurvrouw doet niet
mee met het buurtfeest. Ze vindt
het wat te druk. Hoe zorg je dat
ze toch het gevoel heeft dat 14
ze erbij hoort?
14
14
10
14
10
4
13
9
VRAGENKAARTJE 6
9
13
13
13
9
VRAGENKAARTJE
14
Een blinde man staat
aan het zebrapad, maar lijkt te
aarzelen om over te steken.
Wat doe je?
13
13
14
VRAGENKAARTJE
Een mevrouw in de rolstoel
rijdt op een stoep met een
hoge rand. Er staan vuilniszakken in de weg zodat ze
moeilijk kan passeren.
Wat doe je?
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
3
4
3
VRAGENKAARTJES GANZENBORD (vervolg)
ANTWOORD
13
13
10
ANTWOORD
6
Je vraagt of je kan helpen.
Indien nodig help je de man met
oversteken.
Als je blind of slechtziend bent,
ben je het gewoon om je zelfstandig en met behulp van een
stok in de stad te verplaatsen.
Toch kan je in bepaalde situaties nog onzeker zijn. Dan is het
fijn als iemand je helpt. Vergeet
echter niet om eerst te vragen of
iemand hulp nodig heeft.
Zomaar helpen zonder te
vragen, vindt niemand leuk.
10
6
13
9
Je brengt haar een bord met
verschillende hapjes en vertelt
haar over wat er allemaal gebeurt op het feest.
Ook al kunnen mensen niet altijd
met alles meedoen, ze14
worden
er wel graag bij betrokken. Het
is fijn dat je weet dat mensen
aan je denken. Door ziekte of
10
ouderdom is het niet meer altijd
mogelijk om zelf overal te geraken, het doet deugd als anderen
dan naar jou komen en je toch
laten delen in het feest.
14
10
14
ANTWOORD
14
Je verplaatst de vuilniszakken
zodat de mevrouw wel gemakkelijk door kan.
Het is niet altijd gemakkelijk om
alleen met een rolstoel rond te
rijden in een stad of buurt. Veel
voetpaden zijn niet goed onderhouden. Soms liggen tegels los.
Vaak staan er ook fietsen of vuilniszakken in de weg. Misschien
eens iets om aan te denken de
volgende keer dat je jouw fiets
ergens tegen een muur zet?
LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN
13