LESPAKKET ‘Doorbreek eenzaamheid’ voor de tweede graad doorbreek eenzaamheid doo breek eenzra amheid LESPAKKET LESPAKKET INHOUDSTAFEL Zorgzame Buurt Voorwoord ....................................................................................................................... p. 2 Algemene leerdoelen ....................................................................................................... p. 3 Opbouw van het lespakket .............................................................................................. p. 4 Het verhaal ‘Opa zoekt familie’ ........................................................................................ p. 6 Hoekenwerk Verwerkingsmoment bij het verhaal .......................................................................... p. 7 Ganzenbord ‘Zorgzame buurt’ ............................................................................... p. 10 Ganzenbord ................................................................................................. Oefening ‘Zoek juiste organisatie’ ..................................................................... Werkblad ‘Zoekdede juiste organisatie’ .......................................................... p. 13 Creatieve activiteit: kaartjes knutselen en schrijven................................................. p. 15 Creatieve activiteit: een maken versieren ................................................................... p. 17 eenaffiche deurhanger BIJLAGEN ‘Opa zoekt familie’ .....................................................................................................p. 1-20 ‘Opa zoekt familie’ aanvulling op pagina 7 Antwoordblad vraagjes bij verhaal deel 1 Antwoordblad vraagjes bij verhaal deel 2 Antwoordblad vraagjes bij verhaal deel 3 Opdracht Ganzenbord ‘Zorgzame buurt’ Werkblad ‘Zoek de juiste organisatie’ Opdracht kaartjes knutselen Opdracht affiche maken versieren deurhanger Richtvraagjes bij bezoek Ganzenbord ‘Zorgzame buurt’ Colofon Dit lespakket is een uitgave van Ziekenzorg CM Verantw. Uitg.: Johan Tourné, Meirstraat 13, 2890 Sint-Amands Productie: Ziekenzorg CM, Haachtsesteenweg 579, pb 40 1031 Brussel, 02-246 47 71, [email protected] Vormgeving: www.kubis.be 2011, Ziekenzorg CM, Brussel LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.1 VOORWOORD Beste lezer/es zondag van oktober, oktober, organiseert organiseert Elk jaar, op de tweede zondag Ziekenzorg CM de de Dag Dag van van de de Chronisch chronisch Zieke zieke Menmensen. Op deze dag willen we in in de de ruime ruime samenleving samenleving aandacht vragen vragenvoor voorde deleefwereld leefwerelden ennoden behoeften van van langlangdurig en zorgbehoevende mensen. durig ziekezieke en zorgbehoevende mensen. Als je je langdurig langdurigziek ziekof ofzorgbehoevend zorgbehoevendbent, bent,zie ziejejejouw sociale contacten vaak sociale contacten vaakverminderen. verminderen.InInhet hetbegin beginvan van je je ziekte komen er er nog nog veel veel mensen mensen langs, langs, maar maar na na een een tijd neemt iedereen iedereen de de draad draad van van het het dagelijkse dagelijkse leven leven weer op. Druk, weet weet je je wel… wel… En inderdaad, iedereen iedereen heeft het druk en soms soms blijft blijft er er nog maar weinig tijd over voor gewone contacten. Toch Toch doen die contacten vaak heel veel deugd. Mensen vaak heel veel deugd. Mensen die die iets voor elkaar elkaar kunnen kunnen betekenen betekenen voelen voelen zich zich goed goed in in hun vel en zijn gelukkiger. Eigenlijk kent iedereen wel zijn gelukkiger. Eigenlijk kent iedereen wel iemand in zijn buurt die wat hulp hulp kan kan gebruiken gebruiken of of die die omwille van ziekte of nood aan zorg niet veel meercontacten veel conmeer heeft. tact heeft. Het doorbreken vaneerste eenzaamheid dan jeook een beBuren zijn vaak de mensen iswaar beroep op langrijke taak voor elk van ons. Want iedereen kent doet als je in nood bent. ‘Beter een goede buur dan wel iemand in zijn of haarhet omgeving die zich eenzaam een verre vriend’, zegt spreekwoord terecht. We voelt. Het moeilijkste hierbij is het zetten van de eerste hebben er dus allemaal baat bij om in de buurt wat stap. Van zodra deze gezet voor wordt,mensen volgt dedie restlangdurig op heel meer aandacht te hebben natuurlijke wijze. ziek of zorgbehoevend zijn. Samen kunnen we werk maken van een zorgzame buurt waar er ruimte is voor Ook kinderen kunnen hierin contact of een helpende hand.hun steentje bijdragen. Hun onbevangenheid en enthousiasme doen het ijs makkelijk smelten. Het is voor ook bijdragen. belangrijk Hun om Ook kinderen kunnen hierin hun hen steentje te kunnen opgroeien met de idee dat ze iets kunnen onbevangenheid en enthousiasme doet het ijs makkelijk betekenen voor anderen. Dat het niet gaat smelten. Het is voor hen ook belangrijk omom te grootse kunnen dingen, maar dingen diekunnen je elke beteken dag gewoon opgroeien metwel dekleine idee dat ze iets voor kan doen. anderen. Dat het niet gaat om grootse dingen, maar om kleine dingen die je elke dag gewoon kan doen. De eigen buurt is het ideale oefenterrein voor kinderen. Ze spontaan opgroeien met de voor idee kinderen. dat aanDe kunnen eigen buurt is het ideale oefenterrein dacht voor elkaar, ookopgroeien voor mensen zorgbeZe kunnen spontaan metdie deziek ideeof dat aanhoevend zijn, er gewoon bij hoort en deugd doet. dachtdevoor ookChronisch mensen die ziekMensen of zorgbehoeMet Dagelkaar, van de Zieke treedt Ziekenzorg CM dit jaar naar buiten met de slogan: vend zijn, er gewoon bij hoort en deugd doet. “Doorbreek Eenzaamheid”. Ook kinderen nemen we mee in hetvan verhaal: aan van dit lespakket, Het thema de Dag vande dehand chronisch zieke mensen kan je samen met de leerlingen langer stilstaan is: ‘Zorgzame buurt’. En ook kinderen nemen bij het campagnethema. we mee in het verhaal. Het campagnemateriaal van deze dag is zo uitgewerkt dat kinderen er ook mee aan Het lespakket “Doorbreek Eenzaamheid” is afgestemd de slag kunnen. Omdat we je samen met de leerlinop van de tweede graad stil (derde en vierde genleerlingen de kans willen geven om langer te staan bij het leerjaar). Het biedt de kans om de leerlingen onder te thema ‘Zorgzame buurt’ werkten we een lespakket uit. dompelen in het thema. Met dit lespakket neem je jouw leerlingen mee in de leefwereld mensen op dieleerlinlangDit lespakket ‘Zorgzame buurt’ isvan afgestemd durig ziek zorgbehoevend zijn. De activiteiten en gen van deof tweede graad (derde en vierde leerjaar). Het opbouw en belevend. groepsgebeuren biedt de zijn kansspeels om gedurende eenHet week met de leerlinin de klas staat centraal. Het hele project vakovergen te werken rond het thema ‘Zorgzame is buurt’. Met schrijdend opgevat. dit lespakket neem je jouw leerlingen mee in de leefwereld van mensen die langdurig ziek of zorgbehoevend zijn. De activiteiten en opbouw zijn speels en belevend. Het groepsgebeuren in de klas staat centraal. Het hele project is vakoverschrijdend opgevat. We wensen je alvast een leerrijke en boeiende week toe. LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.2 ALGEMENE LEERDOELEN tonen de bereidheid zich te oefenen in omgangswijzen met anderen waarin ze minder sterk zijn (eindterm WO – mens 3.5) Het lespakket is vakoverschrijdend opgevat. Zowel leerdoelen uit de vakken WO, muzische vorming en godsdienst komen aan bod. We sommen de eindtermen die aan bod komen in dit lespakket even op. kunnen met een zelf gekozen voorbeeld het nut en het belang aangeven van een collectieve voorziening, waarvoor de overheid zorg draagt (eindterm WO – maatschappij 4.3) De leerlingen: kunnen plezier en voldoening vinden in het beeldend vormgeven en genieten van wat beeldend is vormgegeven (eindterm muzische vorming – beeld 1.4) kunnen geconcentreerd luisteren naar een gesproken tekst (verteld of voorgelezen) en die mondeling, schriftelijk, beeldend of dramatisch weergeven (eindterm muzische vorming – drama 3.3) weten dat bepaalde ziekteverschijnselen en handicaps niet altijd kunnen worden vermeden (eindterm WO – gezondheid 1.18) drukken in een niet-conflictgeladen situatie, eigen indrukken, gevoelens, verlangens, gedachten en waarderingen spontaan uit (eindterm WO – mens 3.1) kunnen voorbeelden geven van mogelijkheden die in onze samenleving bestaan voor de zorg en opvang van bejaarden en mensen met een handicap (eindterm WO – maatschappij 4.9) kunnen in omgang met anderen respect een waardering opbrengen (eindterm sociale vaardigheden – domein relatiewijzen 1.2) kunnen zorg opbrengen voor iets of iemand anders (eindterm sociale vaardigheden – domein relatiewijzen 1.3) kunnen bij groepstaken leiding geven en onder leiding van een medeleerling meewerken (eindterm sociale vaardigheden – domein gespreksconventies 2) LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.3 OPBOUW VAN HET LESPAKKET Het lespakket bestaat uit drie lesuren met hoekenwerk in de klas en een namiddag dat je met de klas op bezoek gaat bij zieke of zorgbehoevende mensen thuis of in een woonzorgcentrum of dat je iemand uitnodigt van een Ziekenzorg CM kern. Vertrekpunt van het lespakket is het verhaal ‘Opa zoekt familie’ van Ann Lootens. Dit wordt opgedeeld in drie delen. Elke les start met het voorlezen van een deel van het verhaal. Daarna wordt de klas in 6 groepjes verdeeld en kunnen de leerlingen hoekenwerk doen. Per lesuur kan er in 2 hoeken gewerkt worden. per hoek. hoek. In In één één van van de de We rekenen een kwartiertje per overover het verhoeken beantwoorden beantwoordenleerlingen leerlingenvraagjes vraagjes het haal. AanAan hethet einde vanvan de de les les kankan je vragen datdat de verhaal. einde je vragen leerlingen hunhun antwoorden delen metmet de de restrest vanvan de de leerlingen antwoorden delen klas.klas. TipsTips om om te werken rondrond een het zorgzame buurt van kan de te werken doorbreken je zelf of door de op de A1 afeenzaamheid kanleerlingen je zelf oflaten doornoteren de leerlingen laten fiche vanopdeeen ‘Zorgzame buurt’. affichede hangt de noteren grote flap. DezeDeze flap hangt ganse hele week vooraan de klas en vormt het ankerpunt week vooraan in deinklas en vormt het ankerpunt van de vanthemaweek. de themaweek ‘Zorgzame buurt’. Zorgzame Buurt We rekenen drie dagen vaneen telkens 1 lesuur kern of dat jedat opjebezoek gaat bij woonzorgcenaan hoekenwerk doen. voorecht dat je de trum. Dit maakt het kan thema voorWe destellen leerlingen tastvierde bij zieke of baar endag geeftmet hende deklas kansop ombezoek zieke ofgaat zorgbehoevenzorgbehoevende mensen thuis via de Ziekenzorg CM de mensen in de buurt te leren kennen en hun sociale kern of dat je op gaat bij een woonzorgcentrum. vaardigheden tebezoek oefenen. Dit maakt het thema voor de leerlingen echt tastbaar en geeftalternatief hen de kans omook zieke of zorgbehoevende Als is het mogelijk dat je iemandmenvan senZiekenzorgkern in de buurt te uit leren en huninsociale de de kennen buurt uitnodigt de klasvaarom digheden oefenen. Als alternatief is het ook mogelijk te vertellentewat vrijwilligers van ziekenzorg doen in de buurt. De kaartjes dieZiekenzorg de leerlingen hebben dat je iemand van de CMgemaakt kern uit de buurt kan je aanindeze vrijwilliger afgeven.wat Hij zij kan het dan uitnodigt de klas om te vertellen vrijwilligers van uitdelen aanCM de zieke uit deDekern. Je kan Ziekenzorg doen mensen in de buurt. kaartjes dieook de iemand met een chronische ziekte uitnodigen om zijn leerlingen gemaakt hebben kan je aan deze vrijwilliger of haar verhaal te delen de leerlingen. afgeven. Hij/zij kan dezemet uitdelen aan de zieke mensen uit de kern. Je kan ook iemand met een chronische ziekte uitnodigen om zijn of haar verhaal te delen met de leerlingen. In dit lespakket vind je de uitleg over alle hoeken. Achteraan in de bijlagen vind je de instructies voor de kinderen die je kan uitprinten en op de tafels van de verschillende hoeken kan leggen. Eén kan je ook meegeven met de leerTweedag dagen kan je huiswerk ook huiswerk meegeven met de lingen. Je geeft enkele waarop de kindeleerlingen. De ene dagvraagjes geef jemee enkele vraagjes mee ren thuisde eenkinderen antwoord moeten vinden. Aan het begin waarop thuis een antwoord moeten vinvan volgende lesvan kandejevolgende met de leerlingen den.de Aan het begin les kan je de metantde woorden overlopen. leerlingen de antwoorden overlopen. De andere dag geef je de ingekleurde raamaffiches mee naar huis met We dat de je drie dagen telkens lesuur een rekenen briefje voor ouders met van de vraag om1deze afaan hoekenwerk kan doen. We stellen voor dat je de fiche aan het raam op te hangen. vierde dag met de klas op bezoek gaat bij zieke of zorgbehoevende mensen thuis via de Ziekenzorg CM LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.4 HOEKENWERK De verschillende opdrachten die de leerlingen in de hoeken kunnen doen zijn: 1. Verwerkingsmoment verhaal 15’ 2. Bordspel 15’ 3. Werkblad: zoek de juiste organisatie 15’ 4. Creatieve activiteit: twee kaartjes knutselen en schrijven 30’ (dit telt voor 2 hoeken) 5. Creatieve activiteit: een affiche maken 15’ HUISWERK 1. Wie is de oudste bewoner in jouw straat? Wat is de naam van deze meneer of mevrouw en op welke nummer woont hij of zij? 2. Wie is er zorgbehoevend in jouw straat? Wat is de naam van deze meneer of mevrouw en op welke nummer woont hij of zij? 3. Wat vind je op internet over artrose? MATERIAAL 1. Dit lespakket met verhaal, spelbord, werkblaadjes en knutselvoorbeeld 2. A1 affiche, te bestellen vialeerling de Ziekenzorg CM kern 2.Raamaffiches, voor elke minstens 1 te bestellen via de Ziekenzorgkern of te downloaden van de website www.ziekenzorg.be 3. Grote flap 2 4 6 8 LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.5 HET VERHAAL ‘OPA ZOEKT FAMILIE’ In de bijlagen achteraan vind je het verhaal ‘Opa zoekt familie’ van Ann Lootens. We splitsen het verhaal in drie delen. Bedoeling is dat je elke les start met het voorlezen van een deel van het verhaal. Het groepje dat de vraagjes over het verhaal oplost, krijgt telkens een print van het voorgelezen deel om nog eens na te lezen. Deel 1: ‘De oudste bewoner van de straat’ pagina 3 tot en met pagina 7 Deel 2: ‘Een plan’ pagina 8 tot en met pagina 13 Deel 3: ‘Een familie voor meneer Hugo’ pagina 14 tot en met pagina 19 Opgelet! bij deel 1 is er een aanvulling waarvan we je vragen om ze ook voor te lezen. Op pagina 7 lees je: ‘Ik heb ze zelf gebakken!’ pocht hij. De kinderen tasten snel toe. Ze mogen ieder twee stukjes nemen. Aanvulling: Wat fijn. Meneer Hugo heeft taartjes gebakken. ‘Zelf gebakken!’ pocht hij. Maar dit is niet helemaal waar. Ilse, zijn familiehelpster, hielp hem daarbij. Twee keer in de week komt ze hem een handje toesteken. Meneer Hugo heeft namelijk artrose aan zijn handen. Dit maakt zijn handen stram en pijnlijk. Hulp kan hij zo nu en dan best wel gebruiken. Bijvoorbeeld bij maaltijden bereiden, kuisen of de boodschappen doen. Achteraan in de bijlagen vind je deze aanvulling opnieuw. Bij de print van deel 1 voor de kinderen voeg je deze toe. LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.6 HOEKENWERK 1. Verwerkingsmoment verhaal Deel 1: De oudste bewoner van de straat Materiaal: - Kopieën van verhaal deel 1 (p. 3 t.e.m. p. 7 + aanvulling) - Kopieën van werkblaadje (zie bijlage) Opdracht: De kinderen lezen het verhaal nog eens na en vullen het kruiswoordraadsel in. Indien ze alle antwoorden juist hebben vinden ze onderaan een woord. Vervolgens worden er nog enkele vraagjes gesteld over het thema waar ze in hun groepje kunnen over nadenken. De antwoorden op deze vraagjes kunnen ze op het einde van de les delen met de rest van de klas. Juiste antwoorden: 1. Wie komt met de idee om de oudste bewoner van de straat te interviewen? 2. Wat heeft de oudste bewoner aan zijn handen? 3. Wat heeft de oudste bewoner voor de kinderen gemaakt? 4. Voor welke gelegenheid maken de kinderen een buurtkrant? 5. Wat speelde de oudste bewoner vroeger graag? 6. Wat is het beroep van Ilse? 7. Hoe heet de mama van Marthe? Mevrouw … 8. Wat is de naam van de oudste bewoner van de straat? Meneer … 1 I B R9 A H I M1 2 A2 R T R O S E 3 Z7 W A A N3 T J E S U U R T4 F E E S T T I K K E5 R T J E I L I E H E L6 P S 7 J O8 O S 8 H U G10 O 4 B 5 6 F A M T E R M1 A2 N3 T4 E5 L6 Z7 O8 R9 G10 D R I1 E2 1 Dit gaat over de zorg die iemand opneemt voor een familielid. Bijvoorbeeld je opa die zorgt voor je oma die in de S O E 4 D3 A N 2 rolstoel zit. Bijvoorbeeld iemand die zorgt voor zijn broer of zus met een handicap. Heel veel mensen die zorg nodig R 5 van I familie. K AZo kunnen ze zo lang mogelijk thuis blijven wonen, omringd 3 hebben, vinden het fijn dat ze AhulpFkrijgen door 4 de mensen die ze goed kennen E6 R B A en K graag K zien. A 5 D O P T I E7 maken, L O U wat B zouden N8 A jullie er dan inzetten? Over welke onderwerpen zouden 6Als jullie een buurtkrant zouden jullie schrijven? Welke mensen zouden jullie interviewen? E L I O P A Z O E9 K T F A M I 7 Schrijf jullie ideeën op in het kadertje. Straks kan je erover vertellen aan de hele klas 8 T U R10 K S B R O O D 9 B 11 U U R T K R A N T LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.7 Deel 2: Het plan Materiaal: - Kopieën van verhaal deel 2 (p. 8 t.e.m. p. 13) - Kopieën van werkblaadje (zie bijlage) Opdracht: De kinderen lezen het verhaal nog eens na en vullen het kruiswoordraadsel in. Indien ze alle antwoorden juist hebben vinden ze onderaan een woord. Vervolgens worden er nog enkele vraagjes gesteld over het thema waar ze in hun groepje kunnen over nadenken. De1 antwoorden op deze vraagjes R9 A zeHop het M1 van de les delen met de rest van de klas. I B kunnen I einde A2 R T R O S E 2 Juiste antwoorden: Z7 Wde A A N T J op Ehun Soproep? 1.3Hoeveel brieven krijgen kinderen als 3 reactie 2. Uit welk land komt het nichtje van Marthe? B U U R T4 F E E S T 4 3. In welk werelddeel ligt dit land? E5 R T J E T van I meneer K K Hugo? 4.5Wat was het beroep 5.6WelkF plan A hebben M Ide kinderen L I voor E meneer H E Hugo? L6 P S T E 6. Hoe heet het nichtje van Marthe? O8 we J waar O elke S dag uit lezen? 7.7Wat is de titel van het verhaal 8.8Wat heeft Ibrahim mee als ontbijt? H U G10 O 9. Waarin hebben de kinderen een oproep geplaatst? 1 D R I1 E2 2 S O E 4 D3 A N 3 A F R5 I K A 4 B A K K E6 R 5 A D O P T I 6 L O U B N8 A 7 O P A 8 9 1 2 M E7 Z O E9 K T F A M I L T U R10 K S B R O O D U T K R A N T I1 E2 D3 B 11 U R Z1 A K G E L D O2 I E L T J B R I E4 E R5 E6 E7 N8 E9 R10 B11 IJ12 E N D E R3 O P P A S 3 K I Zijn er nog andere oplossingen die jullie kunnen bedenken opdat meneer Hugo zich minder alleen zou voelen? G4 E B R U10 I E goed N voelt in de buurt en dat mensen contact hebben met elkaar 4 zouden Hoe jullie zorgen dat iedereenK zich ook ziek of zorgbehoevend zijn? M 7 A ze U 11 I buiten N omdat 5 al komen Tze minder 6 N Wat zijn jullie tips voor een zorgzame om eenzaamheid tebuurt? doorbreken? F O E 8 T13 6 7 R 12 M kan je erover vertellen aan de hele klas. I Bop H IStraks Schrijf jullie ideeën het Akadertje. 9 in 1 LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.8 9 1 1 I B R9 A H I M1 2 A2 R T R O S E 3 Z7 W A A N3 T J E S U U R T4 F E E S T T I K K R T J E I L voor I meneer E H EHugo L6 P M familie 6 F 3:AEen Deel S 4 B 5 E5 T E R 7 J O8 O S Materiaal: H U G10 O 8 - Kopieën van verhaal deel 3 (p. 14 t.e.m. p. 19) - Kopieën van werkblaadje (zie bijlage) Opdracht: D R I1 E2 1 De kinderen lezen het verhaal nog eens na en vullen het kruiswoordraadsel in. O Evinden N 2 ze alle antwoorden juistShebben 4 D3 zeAonderaan Indien een woord. Vervolgens worden er nog enkele A vraagjes F R 5 gesteld I K over A het thema waar ze in hun groepje kunnen over nadenken. 3 De antwoorden op deze vraagjes kunnen ze op het einde van de les delen met de rest van de klas. 4 B A K K E6 R E7 A D O P T I 5 Juiste antwoorden: 1.6Wat wil de derde familie graag van Meneer L extra O U B N8 Hugo? A 2. Wat verstopt Marthe tussen de planten? E L I P deAtweede Z familie? O E9 K T F A M I 3.7Wat O zoekt 4.8Welk woord dat deT heer R10deKeerste S familie B Rzegt,Omaakt D dame boos? O de U van 5. Wat zoekt de eerste familie? 9 U U R T K R A N T B 11familie 6. Hoe heet de eerste die op bezoek komt? De familie … 7. Wie adopteert meneer Hugo uiteindelijk? De familie van … Z1 A K G E L D M O2 B I E L T J E I N D E R3 O P P A G4 E B R U10 I K E N T U 11 I 1 2 3 4 5 K F 6 7 I S N M7 A 6 N O B 9 R 12 A E 8 T13 I H M Z1 1 9 O2 R3 G4 Z5 A6 M7 E8 B9 U10 U11 R12 T13 1 Hebben jullie het woord gevonden? 2 2 3 7 3 4Wat vinden jullie leuk aan jullie opa4 of oma? Wat doen jullie graag samen? Wat vinden jullie ervan dat meneer Hugo wordt geadopteerd? Zouden jullie het ook zien zitten om iemand uit 5 de buurt te adopteren als opa of oma?5 Wat zijn jullie tips voor een buurt waar iedereen erbij hoort? 6 6 Schrijf jullie antwoorden in het kadertje. Straks kan je erover vertellen aan de hele klas. 7 8 8 1 10 LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.9 1 2 2. Ganzenbord ‘Zorgzame buurt’ Materiaal: - ganzenbord (zie bijlage) - sterkaarten (zie bijlage) - vraagkaartjes (zie bijlage) - pionnen (zelf voor zorgen) - dobbelsteen (zelf voor zorgen) - blad met uitleg voor de leerlingen (zie bijlage) wordt de leerling gevraagd wat hij/zij zou doen. Op de achterkant van het kaartje staat het juiste antwoord en wat bijkomende uitleg. Was het antwoord van de leerling juist dan krijgt hij/zij een sterkaart. Wie op het einde van het spel de meeste sterkaarten heeft, is gewonnen. Voor het ganzenbord vind je in de bijlage 2 pagina’s. Deze kopieer je elk naar een A3 formaat, je knipt de randen af en plakt ze vervolgens aan elkaar zodat ze mooi aansluiten. De sterkaarten en vraagkaartjes knip je uit en leg je op de juiste plaats op het bord. Print de vraagkaartjes daartoe recto verso. Leg de vraagkaartjes in de juiste volgorde van 1 tot en met 14. Er zijn ook nog andere vakjes waar je op terecht kan komen. • Een vak met een dobbelsteen: je mag nog eens gooien met de dobbelsteen • Een vak met een bankje: je mag uitrusten op het bankje en slaat een beurt over • Eenvakwaaropstaat‘ga naar nummer …’: je mag onmiddellijk doorschuiven naar dit nummer Kom je op een vak waar al een vraagkaartje is van genomen, mag je doorschuiven naar een volgend vak. 14 10 ? Je mag uitrusten op he t ba nkje. Je slaat een beur t over. 11 13 ? 9 ? 12 ? 15 Je mag nog eens gooien met de dobbelsteen! Aankom st Verloop: buurt. De leerlingen leerlingen volgen volgenhun hun weg weg door door de de zorgzame buurt. Ze gooien telkens met de dobbelsteen om vooruit te geraken. Komen ze op een vak met een vraagteken, dan mogen ze het overeenstemmend vraagkaartje nemen. Op dit kaartje staat een situatie beschreven en Leg hier de vragenkaartjes Leg hier de sterkaartjes ar Ga na er numm 8 10 Start 4 6 ? ? 7 2 1 Ga naar nummer 6 Je mag nog eens gooien met de dobbelsteen! 3 ? 5 LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.10 De situaties: 3. Op het speelplein 1. Buurvrouw zit te kijken achter het raam Vraag Je loopt langs het speelplein en ziet dat kinderen je buurjongen aan het uitlachen zijn. Je buurjongen is nogal op zichzelf en kan niet zo goed spelen met andere kinderen. Als andere kinderen met hem lachen, kan 4 4 hij zich niet zo goed verdedigen. Hij 3 kan wel heel goed voetballen en kent veel kunstjes met de bal. Wat doe je? Vraag Je loopt in jouw straat en ziet de buurvrouw die van achter haar raam zit te kijken naar alles wat er gebeurt op straat. Wat doe je? 3 Juist antwoord Je wuift eens vriendelijk. Het is maar iets kleins, maar gewoon wuiven naar elkaar, vriendelijk goeie dag zeggen, doet iedereen veel plezier. Als je ziek bent of zorgen nodig hebt, zie je niet meer altijd zoveel mensen. Elk contact hoe klein ook, doet 6 dag dan veel plezier. En wie weet spring je de volgende eens binnen om te vertellen hoe je dag is geweest. 2. Aan de supermarkt Vraag Je komt je buurvrouw tegen bij de supermarkt. Ze is niet meer zo goed te been en heeft zware boodschappen bij. Wat doe je? Juist antwoord 3 10 4 3 Je vraagt of ze hulp nodig heeft en je stelt voor om haar boodschappen mee te helpen dragen of om met haar mee te wandelen. 14 Hulp aanbieden is goed, maar het is wel belangrijk dat je eerst vraagt aan mensen of ze hulp willen. Wat mensen zelf kunnen, doen ze nog het liefste zelf, ook al 6 wat moeilijk of 9 gaat het soms 6 trager. Zo ben je zelf toch ook? Zelf dingen doen is toch veel leuker, niet? Toch kan iedereen soms wat hulp gebruiken. Stel het dus gerust voor. 10 10 13 3 6 3 6 Juist antwoord Je zegt tegen de andere kinderen dat ze moeten stop9 9 voetballen 10 of je pen 6 en stelt voor om samen wat te roept je buurjongen en vraagt of hij met jou mee komt voetballen. Niemand is graag anders. We horen er allemaal graag bij. We hebben allemaal dingen waar we goed in zijn en dingen waar we niet goed in zijn. Met iemand lachen omdat hij anders is of dingen niet goed kan is al te gemakkelijk. Veel leuker is het om samen13dingen14 te doen 10 13 die iemand wel goed kan. 4 14 9 13 LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.11 10 14 3 4. Huis met zieke klasgenoot 3 Vraag In dit huis woont Arne die bij jou in de klas zit. Arne heeft reuma waardoor hij vaak pijn heeft en stijf is in zijn armen en benen. Soms moet hij thuis blijven omdat hij last heeft van 6 6 langs zware ontstekingen. Je loopt zijn huis in de week dat hij niet naar school kan. Wat doe je? 6 4 4 6. Zebrapad 6 Vraag Een blinde man staat aan het zebrapad, maar lijkt te aarzelen om over te steken. Wat doe je? 9 9 10 Juist antwoord 10 9 3 13 9 3 13 Je vraagt of je kan helpen. Indien nodig help je de man met oversteken. Juist antwoord Je belt aan en hoort of het past dat je even binnenspringt. Je vertelt over wat er allemaal op school en 10gebeurt. Als10Arne zin heeft, kunnen in de buurt 13 jullie samen een spel spelen of een filmpje kijken. 3 Als je ziek bent en thuis zit, voel je je vaak wat buitengesloten. Je voelt je anders. Het is fijn als kinderen van de klas of de buurt dan vaak langskomen. Zo heb je het gevoel dat je erbij blijft horen. Een bezoek zorgt ook voor afwisseling en dat kan je wel gebruiken als je ziek 14thuis zonder je14vrienden wordt al snel saai. bent. Alleen 5. Buurtfeest Vraag Het is buurtfeest, lekker druk, veel volk, muziek en hapjes die alle buren zelf gemaakt hebben. Je oudere buurvrouw doet niet mee met het buurtfeest. Ze vindt het wat te druk. Hoe zorg je dat ze toch het gevoel heeft dat ze erbij hoort? 6 Als je blind of slechtziend bent, ben je het gewoon om 6 je zelfstandig en met behulp van een stok in de stad te verplaatsen. Toch kan je in bepaalde situaties nog 14 14als iemand je helpt. Vergeet onzeker 13 zijn. Dan is het fijn echter niet om eerst te vragen of iemand hulp nodig heeft. Zomaar helpen vindt niemand 4 zonder te vragen, 4 3 leuk. 10 7. De stoep Vraag Een mevrouw in de rolstoel rijdt op een stoep met een hoge rand. Er 9 9 6 staan vuilniszakken in de weg zodat ze moeilijk kan passeren. Wat doe je? 14 Juist antwoord 10 Juist antwoord Je brengt haar een bord met verschillende hapjes en vertelt haar over wat er allemaal gebeurt op het feest. 14 ze Ook al kunnen mensen niet altijd met alles meedoen, worden er wel graag bij betrokken. Het is fijn dat je weet dat mensen aan je denken. Door ziekte of ouderdom is het niet meer altijd mogelijk om zelf overal te geraken, het doet deugd als anderen dan naar jou komen en je toch laten delen in het feest. Je verplaatst de vuilniszakken zodat de mevrouw wel gemakkelijk door kan. 13 10 13 Het is niet altijd gemakkelijk om alleen met een rolstoel rond te rijden in een stad of buurt. Veel voetpaden zijn niet goed onderhouden. Soms liggen tegels los. Vaak staan er ook fietsen of vuilniszakken in de weg. Misschien eens iets om aan te denken de volgende keer dat je jouw fiets ergens tegen een muur zet? 14 LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.12 6 10 14 3. Oefening: zoek de juiste organisatie Materiaal: - Kopieën van werkblaadje ‘zoek de juiste organisatie’ (zie bijlage). Opdracht: Bij deze oefening moeten de leerlingen het verband zoeken tussen het symbool en de uitleg over een organisatie of dienst voor zorgbehoevende mensen. Onderaan het werkblaadje kunnen ze zelf nog voorbeelden geven van diensten of opvangmogelijkheden in de buurt voor mensen die ziek of bejaard zijn of een handicap hebben. Juiste antwoorden: De verpleegsters van deze organisatie komen bij mensen thuis om hen te verzorgen of te wassen. Zij kunnen wonden verzorgen, spuiten zetten of mensen volledig komen wassen als ze dit zelf niet meer kunnen. De vrijwilligers van deze vereniging zetten zich in voor langdurig zieke of zorgbehoevende mensen in de buurt. Ze gaan op bezoek bij zieke mensen thuis en luisteren naar hun verhaal. Daarnaast or- Dienst thuisoppas ganiseren ze namiddagen waar alle zieke mensen samenkomen om nog eens gezellig te praten en te lachen. Ze organiseren ook leuke uitstappen voor zieke of zorgbehoevende mensen. Als je geneesmiddelen nodig hebt, ga je hier naartoe. Je wordt hier goed geholpen en krijg raad en advies over hoeveel pilletjes je moet nemen en wanneer. Vrijwilligers van deze dienst komen enkele uren of een nacht aan huis om bij iemand te blijven die ziek is. Zo is deze niet alleen. Naar dit centrum gaan mensen om gezellige samen te zijn, samen iets bij te leren of leuke dingen te doen. Ze koken samen, kaarten samen of spelen petanque. LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.13 Deze dienst van de gemeente kan mensen helpen met heel veel zaken. Bij een strenge winter als mensen hun verwarming bijvoorbeeld niet meer kunnen betalen helpt deze dienst mensen uit de nood. Ook als mensen graag warm eten bij hun thuis krijgen kan deze dienst dat regelen. Als je ziek bent of zorgen nodig hebt kan je je niet meer overal zelfstandig naar toe verplaatsen. Dan kan je hulp vragen aan de vrijwilligers van deze dienst. Zij komen je thuis ophalen en brengen je waar je naartoe moet bijvoorbeeld het ziekenhuis, de supermarkt, de dokter, … Hier gaan mensen op bezoek om over hun gezondheid of ziekte te praten. Hier kunnen ze terecht met al hun zorgen en klachten. Deze persoon luistert, geeft advies en schrijft geneesmiddelen voor. Als het nodig is, verwijst hij door naar het ziekenhuis of een specialist. Als je zo lang mogelijk thuis wil blijven wonen, heb je nood aan hulpmiddelen. Bijvoorbeeld een bed dat omhoog en omlaag kan, een rekje om te stappen, een scooter, een kruk… Dat kan je allemaal in deze winkel vinden. De mensen van deze dienst helpen zieke of bejaarde mensen bij het huishouden. Zij komen koken, de boodschappen doen, het huis kuisen of de was en de strijk doen. Door deze hulp kunnen zieke of bejaarde mensen nog lang thuis blijven wonen. Kennen jullie nog diensten of opvangmogelijkheden in de buurt voor mensen die ziek of bejaard zijn of een handicap hebben? Schrijf ze hieronder. .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.14 4. Creatieve activiteit: kaartjes knutselen en schrijven Benodigdheden • • • • • • • • Tekenpapier Roodorigamipapier Touw Zilverpapierofreepjesstof Krijtjesoftekenpotloden Scharen Pritt Plakband Plooi het blaadje twee keer dubbel zodat je een kleiner vierkantje bekomt. Opdracht De leerlingen kunnen een kaartje knutselen om af te geven aan zieke of bejaarde mensen waar ze deze week op bezoek gaan. Indien er nog tijd over is kunnen ze een tweede kaartje knutselen om af te geven aan een zieke of bejaarde persoon bij hen in de buurt. Plooi de hoeken naar de middenlijn zodat je de vorm van een vlieger krijgt. Plak de hoeken vast met pritt. Draai hem nu om. Je vlieger is klaar! In origami kunnen de leerlingen een vlieger knutselen. Deze plakken ze op de voorkant van de kaart. De staart kunnen ze maken met touw en de strikjes met stukjes stof. Een alternatief is dat ze de staart zelf tekenen en de strikjes uitknippen in zilverpapier en op de staart plakken. Op de achtergrond teken ze een blauwe lucht met wolken en een zon. Vroeger schreven kinderen hun wensen op de strikjes van een vlieger. De wind nam hun wensen mee en wie weet kwamen ze ooit uit? Het kan zinvol zijn om zelf al een voorbeeld van de vlieger met staart klaar te leggen voor de leerlingen. leerlingen kunnen Ook de leerlingen kunnen een een wens wens opschrijven opschrijven.voor Met het kaartje kunnen ze deze wens afgeven aan iemand een zorgzame buurt. Met het kaartje kunnen ze deze bij wieafgeven ze op bezoek gaan.bij wie ze op bezoek gaan. wens aan iemand Vlieger in origami Vertrek van een vierkant blaadje. Leg het met de rode kant naar onder. LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.15 Voorbeeld van de kaart Tekstje voor op de kaart Om de leerlingen op weg te helpen om een tekstje te schrijven op de achterkant van de kaart, geven we een voorbeeldje. Dag Mevrouw/Meneer, Mijn naam is … en ik woon in … Ik ga naar school in… Wat ik het fijnste vind op school is… Wat ik het liefste doe buiten school is… Mijn grootste droom is … Mijn wens voor u is in ... een zorgzame buurt is …. Heel veel groetjes, LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.16 5. Raamaffiche Affiche maken Briefje om mee te geven aan de ouders Materiaal: - 1 A1 affiche per tafel - Stiften, kleurpotloden of verf - Magazines Deze week hebben we in de klas gewerkt rond het thema Doorbreek Eenzaamheid. - Blaadje met uitleg (zie bijlage) We lazen het verhaal ‘Opa zoekt familie’ en we leerden hoe we aandacht kunnen hebben voor langdurig zieke of zorgbehoevende mensen in de buurt. Samenhangend met deze les is het mogelijk een affiche rond ‘Doorbreek Eenzaamheid’ thuis aan het raam te hangen. Opdracht: Ziekenzorg CM roept mensen ophet omthema dit ook daadwerkelijk Laat de leerlingen een zoveel mooie mogelijk affiche maken rond zorgzame buurt. te Zedoen. kunnen hun ideale Op deze manier laten mensen zien dat ze zich mee willen inzetten voor een zorgzame iedereen zorgzame buurt tekenen, een mooie collage maken of de affiche kleurrijk schilderen. Allesbuurt kan, waar zolang het erbij hoort. Ook kinderen kunnen hiertoe hun steentje bijdragen. resultaat maar leuk en origineel is. De affiche is groot gekozen zodat meerdere leerlingen tegelijkertijd aan één affiche kunnen werken. Dat is onmiddellijk de boodschap van de Dag van de chronisch zieke De affiche kan u verkrijgen via de leerkracht. Bedoeling is dat u de affiche ophangt in de periode rond de mensen praktijk zetten. werken om totvalt eenopmooi resultaatzondag te komen. Dag vanindedeChronisch Zieke Samen Mensen, die telkens de tweede van oktober. Maar u kan de Na afloop kan langer je de affiches in de klas of school ophangen of meegeven met de kern van Ziekenzorg CM. affiche gerust laten hangen. LESPAKKET ZORGZAME BUURT P.17 LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.1 Ann Lootens Opa zoekt familie © 2005 Clavis Uitgeverij, Hasselt – Amsterdam & Uitgeverij Delubas, Drunen Illustraties: Hester Vermeer Trefw.: eerste lezers, AVI 5, grootouders, familie NUR 287 – 191 ISBN 90 448 0467 7 – D/2005/4124/095 Alle rechten voorbehouden www.clavis.be | www.delubas.nl www.clavisbooks.nl LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.2 De buurtkrant ‘Dag mevrouw! Is Marthe thuis?’ vraagt Ibrahim. ‘Ja, hoor!’ glimlacht mevrouw Joos. ‘Kom er maar in.’ Ibrahim veegt zijn voeten aan de deurmat. De regendruppels schudt hij snel van zich af. ‘Net als een hondje,’ zegt hij in zichzelf. Mevrouw Joos hoort hem niet. ‘Marthe is zo druk bezig,’ zegt ze. ‘De hele dag al zit ze boven. Wat zijn jullie van plan?’ Ibrahim buigt zich naar mevrouw Joos. ‘Het is nog een geheim,’ fluistert hij. Mevrouw Joos kijkt hem benieuwd aan. ‘Ik zwijg als het graf,’ zegt ze. ‘Vertel op!’ Ibrahim haalt diep adem. ‘Binnenkort is er een buurtfeest,’ zegt hij. ‘En wij maken een buurtkrant. Met nieuws over vroeger en nu.’ ‘O, wat leuk!’ roept mevrouw Joos. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.3 ‘Een b…’ ‘Sst!’ doet Ibrahim. Mevrouw Joos slaat haar handen voor haar mond. ‘Ik geef geen kik meer!’ zegt ze. ‘Marthe is op haar kamertje. Je kent de weg?’ Ibrahim hangt zijn jas aan de kapstok. En zoef, weg is hij. Recht de trap op. ‘Een buurtkrant,’ glimlacht mevrouw Joos. ‘Wat een leuk idee!’ Ibrahim stopt voor de deur van Marthe. Klop! Klop! ‘Binnen,’ roept een vrolijke stem. ‘Moet je horen, Marthe!’ begint Ibrahim. ‘En Roos!’ klinkt nog een andere stem. Ibrahim kijkt verrast op. ‘Ben jij ook van de partij?’ vraagt hij blij. ‘Klopt,’ knipoogt Roos. ‘Moet je horen …’ zegt Ibrahim en hij laat zich op het bed ploffen. ‘Ik heb een tof idee!’ Marthe draait zich met een ruk om. ‘Vertel op!’ zegt ze. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.4 Nummer 56 ‘Schrijven we ook een stukje over …’ doet Ibrahim geheimzinnig. Marthe en Roos kijken hem vragend aan. ‘… over de oudste bewoner van de buurt?’ Even is het stil in de kamer. ‘Wat bedoel je?’ wil Marthe weten. ‘De oudste bewoner? Of … de bewoner die hier het langst woont?’ ‘De oudste bewoner,’ zegt Ibrahim. ‘Daar zit iets in,’ zegt Roos. ‘En raad eens …’ knipoogt Ibrahim. ‘Ik heb al een naam en een adres!’ Nu barsten Roos en Marthe los. ‘Wie is het? Is het een hij of een zij?’ Ibrahim haalt diep adem. ‘Dames, gaan jullie met me mee?’ vraagt hij. ‘Ik heb een afspraak met … de heer van nummer 56!’ ‘Waar wachten we nog op?’ roept Roos. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.5 ‘Hier is het,’ zegt Ibrahim. ‘Meneer Hugo,’ leest Marthe. ‘Is dat niet dat nukkige heertje?’ Ibrahim duwt op de bel. ‘Nou, dat valt wel mee, hoor. Soms heeft hij zijn dag gewoon niet.’ Even later gaat de deur open. Een oud hoofd met grijs haar, rimpels en een bril kijkt hen benieuwd aan. ‘Hallo,’ zegt Marthe. ‘Dag,’ zegt meneer Hugo lief. ‘Kom maar snel naar binnen.’ In de woonkamer is het best knus. Oude foto’s hangen aan de muur. De radio speelt zachte muziek. En de kussens op de bank zakken lekker door. ‘Zo zo,’ zegt meneer Hugo. ‘Ik kom dus in de krant.’ ‘In de buurtkrant,’ zegt Roos vlug. ‘Hm,’ knikt meneer Hugo. ‘Oud zijn heeft dus heel soms zo zijn voordelen.’ ‘Vooral dé oudste zijn,’ zegt Marthe vrolijk. ‘Haha!’ lacht meneer Hugo. ‘Jij lijkt me een pienter meisje. Steek maar meteen van wal.’ LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.6 Het gesprek ‘Hoe oud bent u?’ vraagt Marthe. ‘Ik ben 85 jaar!’ zegt meneer Hugo. ‘Ik lees elke dag de krant. Ik vul heel graag raadsels in. En af en toe wandel ik.’ ‘Welke spelletjes speelde u vroeger graag?’ ‘Nou,’ lacht meneer Hugo. ‘Tikkertje en haasje-over vond ik leuk. En ik ging ook wel eens kikkers vangen.’ ‘Nu mag dat niet meer!’ roept Marthe. ‘Kikkers zijn beschermd!’ ‘Maar zwaantjes niet,’ lacht meneer Hugo. Hij houdt hun een schotel voor. ‘Ik heb ze zelf gebakken!’ pocht hij. De kinderen tasten snel toe. Ze mogen ieder twee stukjes nemen. Meneer Hugo was vroeger bakker. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.7 ‘De zwaantjes vlogen de deur uit,’ snoeft hij. ‘Ik zie het al voor me,’ lacht Marthe. En ze bijt een kopje af. ‘Hmm, uw familie vindt het vast leuk. Een opa die zo lekker kan bakken!’ smakt Roos. Plotseling is het stil. ‘Was dat maar waar,’ zucht meneer Hugo. Het drietal schrikt op. ‘Vinden ze uw taart … maar niets?’ Meneer Hugo haalt zijn schouders op. ‘Was er maar iemand die iets vond,’ zucht hij. ‘Wat bedoelt u?’ schrikt Roos. ‘Heeft u geen familie? Helemaal geen familie?’ Ze kijken elkaar verbaasd aan. Meneer Hugo schudt zijn hoofd. ‘O … wat erg,’ zegt Ibrahim stil. ‘De stakker,’ fluistert Roos. ‘Vandaar dat hij vaak zo sip kijkt.’ LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.8 ‘Mijn nicht Loebna komt uit Soedan,’ zegt Marthe. Zij had ook geen familie meer. Mijn tante zei toen: ik adopteer haar wel. En nu is Loebna hun kind. Zo heeft Loebna toch familie.’ Roos krijgt een er een kleurtje van. Ineens verschijnt er een lach op haar gezicht. ‘Dat is het!’ gilt ze. ‘Dat gaan we doen!’ ‘Wat dan? Wat dan?’ Ibrahim en Roos praten door elkaar. ‘Let op,’ zegt Marthe. ‘Wie adopteert … meneer Hugo?’ LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.9 Het plan De kinderen zijn door het dolle heen. Meneer Hugo vindt het reuze. Het is een supergoed idee. ‘Maar hoe pakken we het aan?’ vraagt Roos. ‘Ik weet het!’ zegt Marthe vlug. ‘We plaatsen een oproepje in de krant.’ Meneer Hugo knikt blij. ‘Schrijf op,’ zegt hij. En hij haalt diep adem: Opa (85 jaar) zoekt: familie. Hij vertelt als de beste. Hij bakt lekkere zwaantjes. Hij is niet lastig. En hij wil graag een familie. Een lieve familie. Wie adopteert hem? Ibrahim schrijft alles keurig op. Wilt u meer weten? Schrijf dan naar De Buurtkrant, zegt hij. ‘Hoera!’ gillen de anderen. En dan is het echt tijd. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.10 Ze nemen nog een foto. Flits! Flits! En hop … meneer Hugo staat erop. ‘Tot later!’ roepen de kinderen. Meneer Hugo wuift hen blij na. ‘U krijgt de krant in uw bus!’ roept Marthe. ‘Ik kan haast niet wachten!’ lacht hij. De kinderen zitten niet stil. Ze werken de hele middag door. Ze schrijven, knippen en plakken. Tot de krant klaar is. ’s Avonds zijn ze postbode. ‘In elke bus één krant!’ zegt Ibrahim. Aan het eind van de dag zijn ze uitgeput. ‘Tot morgen!’ geeuwt Roos. ‘Slaap lekker!’ zegt Ibrahim. En Marthe valt bijna om. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.11 Post ‘Marthe! Opstaan!’ roept mama. ‘Er is post voor jou!’ ‘Post,’ murmelt Marthe. Ze draait zich om. En ze trekt haar laken over zich heen. ‘Post?’ schrikt ze plots. Dan duikelt ze haar bed uit. In één-twee-drie hupt ze de trap af. Ze graait de brieven van de kast. Drie brieven voor de krant! ‘Wat staat erin?’ wil mama weten. Maar Marthe hoort het niet. Ze neemt de telefoon. En ze belt Roos en Ibrahim op. ‘Kom je?’ roept ze. ‘Het is dringend!’ Een kwartier later belt Ibrahim aan. Hij heeft een Turks brood bij zich. ‘Lekker als ontbijt,’ zegt hij. Wat later komt ook Roos aan. ‘Drie brieven!’ gilt ze. ‘Laat zien!’ Bij het ontbijt openen ze de brieven. En ja, hoor. Drie families willen wel een opa. Drie, stel je voor. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.12 ‘Straks gaan ze nog vechten!’ lacht Roos. ‘Niks daarvan,’ zegt Marthe streng. ‘Meneer Hugo mag zelf kiezen. We laten ze allemaal komen. Eén voor één.’ ‘En dan?’ vraagt Ibrahim. ‘Stellen we vragen? Of laten we een lijst invullen?’ Marthe denkt na. ‘Ik weet iets beters,’ knikt ze. En ze fluistert Ibrahim en Roos iets toe. ‘Prima,’ knikt Roos. ‘Bel jij meneer Hugo op?’ Meneer Hugo neemt meteen op. Hij vindt het een waanzinnig plan. ‘Tot morgen. Ik ben er om drie uur!’ zegt hij. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.13 Wat zegt het mobieltje? Het is stipt drie uur. ‘Ding! Dong!’ ‘Daar zijn ze al!’ roept Ibrahim. Hij loopt de gang in. ‘Is alles in orde?’ Marthe zet de stoelen nog even recht. En ze verstopt iets tussen de planten. ‘Klaar?’ vraagt Ibrahim. Hij opent de deur. ‘Dag,’ zegt een dikke dame. ‘Wij zijn de familie Foet.’ ‘Wij komen voor die opa,’ zegt een heer. ‘Wij kunnen hem best gebruiken.’ Ibrahim kijkt hem vreemd aan. ‘Gaat u zitten,’ zegt hij beleefd. ‘Wacht u hier even?’ En weg is hij, de kamer in. Meneer Hugo zit daar op de bank. Met Roos en Marthe naast zich. ‘En?’ vraagt Ibrahim. ‘Sst!’ doen Roos en Marthe. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.14 ‘Hm,’ zegt mevrouw Foet. ‘Moest je dat nou zeggen? Van dat gebruiken? We kunnen die opa best gebruiken?’ Meneer Foet kijkt haar boos aan. ‘Het is toch zo!’ roept hij. ‘We zoeken toch een tuinman. Een tuinman die niks kost.’ ‘Hm,’ knikt mevrouw Foet nog een keer. ‘Maar dat zeggen we er niet bij. We willen een opa, omdat … omdat het zo leuk is, toch?’ ‘Hoor je dat?’ sist Roos boos. Maar meneer Hugo blijft kalm. Hij legt zijn mobieltje neer. ‘De volgende!’ zegt hij streng. Ibrahim duwt de familie Foet naar buiten. ‘Maar… maar!’ roept mevrouw Foet kwaad. ‘De tweede familie staat alweer klaar!’ zegt Ibrahim. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.15 Nog meer bezoek ‘En?’ vraagt Marthe. Meneer Hugo legt zijn gsm op tafel. ‘Moet je horen,’ zegt hij. De kinderen spitsen hun oren. ‘Een opa is een prima oppas,’ zegt een stem. ‘Zeker,’ zegt een andere stem. ‘Die kan mooi op de kinderen passen. En op het huis tijdens de vakantie …’ Meneer Hugo kijkt met een diepe frons. ‘De volgende!’ roept Ibrahim. De derde familie wil een klusjesman. En ook veel pakjes met de feestdagen. ‘En nog wat extra zakgeld ook?’ sist meneer Hugo. En ja, hoor. ‘Wat zakgeld mag er ook bij,’ zegt een stem. ‘Hoe durven ze?’ snuift Marthe. ‘We draaien ze de soep in!’ roept Roos. ‘We maken er gehakt van!’ gromt Ibrahim. ‘Patat!’ lacht meneer Hugo. ‘Kom, trek jullie jassen maar snel aan. Ik trakteer.’ LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.16 Bij de frietkraam zien ze de papa van Ibrahim. Zijn mama en broertje zijn ook van de partij. Ze zwaaien hen vrolijk toe. ‘En?’ vraagt de papa van Ibrahim. ‘Heeft u al een familie?’ ‘Nee,’ zucht meneer Hugo. ‘Alleen een zakje patat. Wilt u eens proeven?’ LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.17 Het buurtfeest De papa van Ibrahim kijkt opa aan. En dan lacht hij een grote lach. ‘Ach, kom toch bij ons, man,’ zegt hij. ‘Ibrahim is dol op u.’ ‘Ikke ook!’ roept het kleine broertje. ‘Opa en oma wonen heel ver weg,’ zegt Ibrahim. ‘We zien hen haast nooit.’ ‘Wij zouden het een eer vinden,’ zegt papa. Zijn vrouw knikt lief. ‘Ja, wilt u onze opa worden?’ Meneer Hugo kucht even. ‘Ook al heb ik een witte kleur?’ vraagt hij. ‘Wit, rood, geel of zwart. Wat doet het ertoe?’ lacht de papa van Ibrahim. ‘Nou dan …’ knikt meneer Hugo. ‘Nou dan,’ lacht de papa van Ibrahim. ‘Ik adopteer u.’ ‘En ik jullie,’ lacht meneer Hugo. De kinderen zijn door het dolle heen. Ibrahim voelt zich helemaal warm worden. ‘Een opa, een echte opa. Ik heb een opa!’ zucht hij. Een paar dagen later is het feest. Het buurtfeest! ‘Wat? Is meneer Hugo nu de opa van Ibrahim?’ Het verhaal gaat al heel snel rond. De hele buurt vindt het een prima idee. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.18 ‘Nou,’ zegt de burgemeester. ‘Hier wat verderop staat een rusthuis. En daar zijn heel wat oude mensen. Wie weet vinden ze het ook wel een leuk plan!’ En dan komt de tv. En de echte krant. Marthe, Roos en Ibrahim mogen op de foto. Samen met meneer Hugo. En hun krant. Hun eigen supermooie buurtkrant! ‘Lachen!’ roept de fotograaf. En hop … ze staan erop. Allemaal! ‘Wat goed,’ zucht Roos. ‘Ja,’ knikt Marthe. ‘Echt goed,’ knikt Ibrahim. En meneer Hugo slaat zijn arm om hen heen. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.19 [Flaptekst] Kun je al zelf lezen? En hou je van leuke verhalen en mooie plaatjes? Dan is deze reeks echt iets voor jou. Ibrahim maakt een buurtkrant, samen met Marthe en Roos. Ze willen een stuk schrijven over meneer Hugo. Dat is de oudste bewoner van de straat. Ze gaan bij meneer Hugo op bezoek. Daar horen ze dat hij geen familie meer heeft. Dan krijgt Roos een schitterend idee … Zonnig boek over opa’s, die niet alleen horen te zijn LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN P.20 AANVULLING OP PAGINA 7 VAN ‘OPA ZOEKT FAMILIE’ Op pagina 7 lees je: ‘Ik heb ze zelf gebakken!’ pocht hij. De kinderen tasten snel toe. Ze mogen ieder twee stukjes nemen. Aanvulling: Wat fijn. Meneer Hugo heeft taartjes gebakken. ‘Zelf gebakken!’ pocht hij. Maar dit is niet helemaal waar. Ilse, zijn familiehelpster, hielp hem daarbij. Twee keer in de week komt ze hem een handje toesteken. Meneer Hugo heeft namelijk artrose aan zijn handen. Dit maakt zijn handen stram en pijnlijk. Hulp kan hij zo nu en dan best wel gebruiken. Bijvoorbeeld bij maaltijden bereiden, kuisen of de boodschappen doen. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN BIOGRAFIE ANN LOOTENS Ann Lootens werd geboren op 21 april 1960 in Brugge. Ze houdt van schrijven en van kinderen. Als auteur en als leerkracht heeft ze veel ervaring met eerste lezers. Ze is specialist in het schrijven van AVI-boeken voor beginnende lezers. Veel van haar boeken zijn dan ook bekroond door de Kinder- en Jeugdjury in Vlaanderen. ‘Ik denk dat er geen grotere uitdaging bestaat dan kinderen de magie van het lezen bij te brengen. En als kinderen je boekjes dan ook graag lezen, herlezen en bekronen, dan word je toch wel warm en dankbaar vanbinnen,’ zegt Ann Lootens. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN Aanraders van Ann Lootens zijn: Titel Avonturen op school – deel 1, deel 2, deel 3 en deel 4 Avonturen op school vertelt over juf Sien, haar tien leerlingen en hun leuke avonturen tijdens het schooljaar. De verhalen in deze bundels gaan over dagelijkse situaties op school en in de klas, over emoties en over seizoengebonden situaties die kinderen vanaf zes jaar herkennen Titel Steeds een beetje meer weg Anneleen is dol op haar oma. Elke maand spreken ze met hun tweetjes af. En telkens krijgt Anneleen iets van oma mee. Iedere keer geeft oma een beetje meer weg. Anneleen weet niet goed wat ze daar moet van denken ... Auteur: Ann Lootens Illustrator: Tineke Meirink Prijs: € 14,95 Avi-niveau: 1+ 2 + 3 + 4 Leeftijd: vanaf 6 jaar Deze boeken zijn te koop in de boekhandel. ISBN 978 90 6822 980 6 Auteur: Ann Lootens Illustrator: Ann de Bode Prijs: € 11,95 Avi-niveau: 8 Leeftijd: vanaf 8 jaar Deze titel is uitverkocht en dus niet meer te koop in de boekhandel, maar vind je wel nog in de bibliotheek. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN Titel Alles weg Fien en Ahmed zitten samen in de klas en zijn hechte vrienden. Fien is verdrietig, want Ahmed gaat binnenkort verhuizen. Ze zal hem missen. Net zoals ze haar papa mist. Voor Fien is het net alsof alles verdwijnt waar ze om geeft. Op school moet plotseling ook het oude tuinhuisje plaats maken voor een nieuw fietsenrek. Niemand wil dat het tuinhuisje verdwijnt, want in de pauzes spelen ze er allemaal in. Samen met de andere kinderen gaat Fien op zoek naar een manier om de directeur te overtuigen. Mag het tuinhuisje uiteindelijk blijven? Hoe moeten ze aan het geld komen om de vernieuwing ervan te betalen? Fien heeft een goed idee ... Een leuk verhaal over kinderen die van aanpakken weten. Titel Waar is Sinterklaas? ISBN 978 90 6822 763 5 Auteur: Ann Lootens Illustrator: Riske Lemmens Prijs: € 14,95 Leeftijd: vanaf 6 jaar pf, zucht de sint. ik wil niet meer. ik ben het beu: dak op, dak af, door weer en wind en ... ik wil geen kind meer zien ... Wat gebeurt er als de grootste kindervriend zijn buik vol heeft van kinderen en wil staken? ISBN 978 90 448 0619 9 Auteur: Ann Lootens Illustrator: Tineke Meirink Prijs: € 11,95 Avi-niveau: 6 Leeftijd: vanaf 8 jaar Deze titel is uitverkocht en dus niet meer te koop in de boekhandel, maar vind je wel nog in de bibliotheek. Deze titel is uitverkocht en dus niet meer te koop in de boekhandel, maar vind je wel nog in de bibliotheek. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN 7 J O8 O 8 H U G10 O 1 S VRAAGJES BIJ HET VERHAAL DEEL 1: D R I E 1 2 2 S O E 4 D3 A N 3 A F R5 I K A 4 B A K K E6 R 5 A D O P T I L O U B N8 A E9 K T F A M 6 Opdracht 7 O P A Z O E7 Lees het stukje van S ‘Opa B zoekt R O 8 T UhetRverhaal 10 K familie’ nog eens in stilte. Los de vraagjes 9 B 11 U U R T K R A op en vul het kruiswoordraadsel in hoofdletters in. Met de letters die in de genummerde vakjes staan, kan je onderaan een A Kiemand G E van L jeDgroepje Z1 Duid 1 woord vormen. L T opJ ditEantaan O2 B I Enoteert M antwoorden 2 die de woordblad. N D E R3 O P P A S 3 K I 4 5 G4 E B T U 11 I I O B 9 R 12 A E N E 8 T13 I H 1 M 9 2 3 K N M7 A 6 N F 6 7 U10 I R 1 2 7 3 4 4 5 5 6 6 7 8 8 10 1 1 1 Hebben jullie het woord gevonden? 2 4 Weten jullie waar dit over gaat? 3 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2 3 5 4 6 5 7 6 7 1. Wie komt met de idee om de oudste E L I bewoner van de straat te interviewen? O D 2. Wat heeft de oudste bewoner aan zijn N Thanden? 3. Wat heeft de oudste bewoner voor de kinderen gemaakt? 4. Voor welke gelegenheid maken de kinderen een buurtkrant? 5. Wat speelde de oudste bewoner vroeger graag? 6. Wat is het beroep van Ilse? 7. Hoe heet de mama van Marthe? Mevrouw … 8. Wat is de naam van de oudste bewoner van de straat? Meneer … I 8 LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN 9 Dit gaat over de zorg die iemand opneemt voor een familielid. Bijvoorbeeld je opa die zorgt voor je oma die in de rolstoel zit. Bijvoorbeeld iemand die zorgt voor zijn broer of zus met een handicap. Heel veel mensen die zorg nodig hebben, vinden het fijn dat ze hulp krijgen van familie. Zo kunnen ze zo lang mogelijk thuis blijven wonen, omringd door de mensen die ze goed kennen en graag zien. Zorgzame Buurt Als jullie een buurtkrant zouden maken, wat zouden jullie er dan inzetten? Over welke onderwerpen zouden jullie schrijven? Welke mensen zouden jullie interviewen? Schrijf jullie ideeën op in dit kadertje. Straks kan je erover vertellen aan de hele klas ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN 9 1 B 11 U 4 R T K A R N T L DHET VERHAAL DEEL 2: Z A K G EBIJ VRAAGJES 1 2 3 U K M O2 B I E L T J E I N D E R3 O P P A G4 E B R U10 I K E N T U 11 I 5 6 Opdracht 7 I B 9 S N M7 A 6 N F E 8 T13 O R 12 A I H M Lees het stukje van het verhaal nog eens in stilte. Los de vraagjes op en vul het kruis1 woordraadsel in hoofdletters 9in. Met de let- 1 ters vakjes staan, 2 die in de genummerde 2 kan Duid 3 je onderaan 7een woord vormen. 3 iemand van je groepje aan die de antwoor4 4 den noteert op dit antwoordblad. 5 5 6 6 7 8 8 10 1 2 3 1 2 4 3 1. Hoeveel brieven krijgen de kinderen als reactie op hun oproep? 2. Uit welk land komt het nichtje van Marthe? 3. In welk werelddeel ligt dit land? 4. Wat was het beroep van meneer Hugo? 5. Welk plan hebben de kinderen voor meneer Hugo? 6. Hoe heet het nichtje van Marthe? 7. Wat is de titel van het verhaal waar we elke dag uit lezen? 8. Wat heeft Ibrahim mee als ontbijt? 9. Waarin hebben de kinderen een oproep geplaatst? 5 4 6 5 7 6 8 7 9 8 10 9 11 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 IJ12 1 Hebben jullie de zin gevonden? 2 2 3 4 5 3 10 4 11 6 7 9 12 7 6 8 13 LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN Zijn er nog andere oplossingen die jullie kunnen bedenken opdat meneer Hugo zich minder alleen zou voelen? Hoe zouden jullie zorgen dat iedereen zich goed voelt in de buurt en dat mensen contact hebben met elkaar ook al komen ze minder buiten omdat ze ziek of zorgbehoevend zijn? Wat zijn jullie tips om vooreenzaamheid een zorgzame te buurt? doorbreken? Schrijf jullie ideeën op in dit kadertje. Straks kan je erover vertellen aan de hele klas. ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN 2 2 3 4 5 7 3 VRAAGJES BIJ HET VERHAAL DEEL 3: 4 5 6 6 7 8 8 10 Opdracht 1 1 2 2 4 3 Lees het stukje van het verhaal ‘Opa zoekt 3 5 familie’ nog eens in stilte. Los de vraagjes 4 6 op en vul het kruiswoordraadsel in hoofd5 letters in. Met de letters die in de genum6 merde vakjes staan, kan je onderaan een 8 7 woord vormen. Duid iemand van je groepje 9 aan op dit ant8 die de antwoorden noteert 10 woordblad. 9 11 1 1 2 2 3 4 5 3 10 4 11 6 7 1. Wat wil de derde familie graag extra van Meneer Hugo? 2. Wat verstopt Marthe tussen de planten? 3. Wat zoekt de tweede familie? 4. Welk woord dat de heer van de eerste familie zegt, maakt de dame boos? 7 5. Wat zoekt de eerste familie? 6. Hoe heet de eerste familie die op bezoek komt? De familie … 7. Wie adopteert meneer Hugo uiteindelijk? De familie van … 9 7 6 8 13 12 1 2 3 4 Z5 6 7 8 9 10 11 12 13 Hebben jullie het woord gevonden? LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN Wat vinden jullie leuk aan jullie opa of oma? Wat doen jullie graag samen? Wat vinden jullie ervan dat meneer Hugo wordt geadopteerd? Zouden jullie het ook zien zitten om iemand uit de buurt te adopteren als opa of oma? Wat zijn jullie tips voor een buurt waar iedereen erbij hoort? Schrijf jullie antwoorden in dit kadertje. Straks kan je erover vertellen aan de hele klas. ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN GANZENBORD Zorgzame Buurt wegdoor door de de zorgzame buurt Volg de je weg buurt. Zet al de pionnen bij start. Gooi om beurt met de dobbelsteen. Wie het hoogste gegooid heeft, mag beginnen. Gooi daarna om beurt met de dobbelsteen in wijzerzin. Kom je op een vak met een vraagteken? Dan mag je een kaartje nemen met het nummer dat overeenkomt met het nummer op het vak. Lees de vraag voor en geef je antwoord. Op de achterkant van het kaartje staat het juiste antwoord en wat meer uitleg. Lees dit voor. Was je antwoord juist? Dan mag je een sterkaart nemen. Wie op het einde van het spel de meeste sterkaarten heeft, is gewonnen. Kom je op een vak waar al een vraagkaartje is van genomen? Dan mag je doorschuiven naar het volgende vak. JIJ BENT EEN STER! Je kan ook nog op andere vakken terecht komen: • Eenvakmeteendobbelsteen: je mag nog eens gooien met de dobbelsteen • Eenvakmeteenbankje: je mag uitrusten op het bankje en slaat een beurt over • Eenvakwaaropstaat‘ga naar nummer …’: je mag onmiddellijk doorschuiven naar dit nummer. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN ZOEK DE JUISTE ORGANISATIE Links vind je symbolen van organisaties. Rechts vind je de uitleg over de organisaties. Kunnen jullie een lijn trekken van de juiste tekening naar de juiste uitleg? Kennen jullie nog organisaties in de buurt die iets doen voor mensen die ziek of bejaard zijn of een handicap hebben? Schrijf ze onderaan het blad. De verpleegsters van deze organisatie komen bij mensen thuis om hen te verzorgen of te wassen. Zij kunnen wonden verzorgen, spuiten zetten of mensen volledig komen wassen als ze dit zelf niet meer kunnen. Dienst thuisoppas De vrijwilligers van deze vereniging zetten zich in voor langdurig zieke of zorgbehoevende mensen in de buurt. Ze gaan op bezoek bij zieke mensen thuis en luisteren naar hun verhaal. Daarnaast organiseren ze namiddagen waar alle zieke mensen samenkomen om nog eens gezellig te praten en te lachen. Ze organiseren ook leuke uitstappen voor zieke of zorgbehoevende mensen. Als je geneesmiddelen nodig hebt, ga je hier naartoe. Je wordt hier goed geholpen en krijg raad en advies over hoeveel pilletjes je moet nemen en wanneer. Vrijwilligers van deze dienst komen enkele uren of een nacht aan huis om bij iemand te blijven die ziek is. Zo is deze niet alleen. Naar dit centrum gaan mensen om gezellige samen te zijn, samen iets bij te leren of leuke dingen te doen. Ze koken samen, kaarten samen of spelen petanque. LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN Deze dienst van de gemeente kan mensen helpen met heel veel zaken. Bij een strenge winter als mensen hun verwarming bijvoorbeeld niet meer kunnen betalen helpt deze dienst mensen uit de nood. Ook als mensen graag warm eten bij hun thuis krijgen kan deze dienst dat regelen. Als je ziek bent of zorgen nodig hebt kan je je niet meer overal zelfstandig naar toe verplaatsen. Dan kan je hulp vragen aan de vrijwilligers van deze dienst. Zij komen je thuis ophalen en brengen je waar je naartoe moet bijvoorbeeld het ziekenhuis, de supermarkt, de dokter, … Hier gaan mensen op bezoek om over hun gezondheid of ziekte te praten. Hier kunnen ze terecht met al hun zorgen en klachten. Deze persoon luistert, geeft advies en schrijft geneesmiddelen voor. Als het nodig is, verwijst hij door naar het ziekenhuis of een specialist. Als je zo lang mogelijk thuis wil blijven wonen, heb je nood aan hulpmiddelen. Bijvoorbeeld een bed dat omhoog en omlaag kan, een rekje om te stappen, een scooter, een kruk… Dat kan je allemaal in deze winkel vinden. De mensen van deze dienst helpen zieke of bejaarde mensen bij het huishouden. Zij komen koken, de boodschappen doen, het huis kuisen of de was en de strijk doen. Door deze hulp kunnen zieke of bejaarde mensen nog lang thuis blijven wonen. Kennen jullie nog diensten of opvangmogelijkheden in de buurt voor mensen die ziek of bejaard zijn of een handicap hebben? Schrijf ze hieronder. .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN KAARTJE KNUTSELEN Wat gaan we doen? We gaan een kaartje knutselen om af te geven aan zieke of bejaarde mensen. In origami gaan we een vlieger knutselen. Deze plakken we op de voorkant van de kaart. De staart van de vlieger maak je met touw en de strikjes met stukjes stof. Je kan de staart ook zelf tekenen en de strikjes uitknippen uit zilverpapier en op de kaart plakken. Op de achtergrond teken we een blauwe lucht met wolken en een zon. Vroeger schreven kinderen hun wensen op de strikjes van een vlieger. De wind nam hun wensen mee en wie weet kwamen ze ooit uit? kan je jewens wensopschrijven. opschrijvenMet voorhet een zorgzame Met het kaartje kan je deze Ook jij kan kaartje kan jebuurt. deze wens afgeven aan iemand bijwens wie je afgeven aan iemand bij wie jedie opjebezoek gaat. De mensen dieer je vast een bezoekje brengt, op bezoek gaat. De mensen een bezoekje brengt zullen heel blij mee zijn. zullen er vast heel blij mee zijn. Stap voor stap Vertrek van een vierkant blaadje. Leg het met de rode kant naaronder. Voor de staart van de vlieger kan je een stukje touw knippen en er strikjes rond knopen. Maak je kaartje Plooi het blaadje twee keer dubbel zodat je een kleiner vierkantje bekomt. Plooi de hoeken naar de middenlijn zo dat je de vorm van een vlieger krijgt. Plak de hoeken vast met pritt. Draai hem nu om. Plak de staart van de vlieger met een stukje plakband op de kaart. Kleef daarover met pritt je vlieger. Je kan de vlieger ook gewoon opplakken en de staart zelf tekenen. De strikjes kan je dan uitknippen in zilverpapier en opkleven met pritt. Teken nu de achtergrond: een blauwe lucht, wolken en een zon. Je kaartje is klaar! Je vlieger is klaar! LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN Tekstje voor op de kaart Het is fijn als je jezelf even voorstelt op de kaart. Daarna kan je jouw wens opschrijven. Een voorbeeld: neer, e vrouw/M e M g a D n… k woon i i n e … am is Mijn na in… r school a … a n a g Ik school is p o d n i v … et fijnste school is n Wat ik h e t i u b doe et liefste h k i t a W … room is d e t s t o o Mijn gr …. buurt is e m a z g r n zo r u isn..e. e o o v s n e Mijn w roetjes, lg Heel vee LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN RICHTVRAAGJES BEZOEK Neem dit blaadje mee als je op bezoek gaat bij iemand die ziek of zorgbehoevend is. Het zal je helpen om een gesprekje te beginnen. Hoe oud bent u? Vertel ook hoe oud jij bent Wat zijn uw hobby's? Vertel ook over jouw hobby's Wat speelde u vroeger graag? Vertel wat jij graag speelt nu. Vinden jullie overeenkomsten? Wat was uw beroep? LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN 13 ? ? Aankom st 14 15 Leg hier de vragenkaartjes Leg hier de sterkaartjes Ga naar nummer 6 3 ? Start 2 1 LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN 5 Je mag nog eens gooien met de dobbelsteen! 4 ? 6 ? 7 10 ar Ga na er numm 8 9 ? 12 11 10 ? Je mag nog eens gooien met de dobbelsteen! Je mag uitrusten op het b ankje. Je slaat een beu rt over. STERKAARTJES GANZENBORD JIJ BENT EEN STER! JIJ BENT EEN STER! JIJ BENT EEN STER! JIJ BENT EEN STER! JIJ BENT EEN STER! JIJ BENT EEN STER! LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN VRAGENKAARTJES GANZENBORD (voorkant) 3 3 3 4 3 VRAGENKAARTJE 3 6 3 3 10 6 6 6 6 10 6 10 14 10 9 9 4 13 9 4 4 9 9 1313 13 9 9 VRAGENKAARTJE VRAGENKAARTJE Je loopt langs het speelplein en ziet dat kinderen je buurjongen aan het uitlachen zijn. Je buurjongen is nogal op zichzelf en kan niet zo goed spelen met andere kinderen. Als andere 14 kinderen met hem lachen, kan hij zich niet zo goed verdedigen. Hij kan wel heel goed voetballen en kent veel 10 kunstjes met de bal. Wat doe je? Je komt je buurvrouw tegen bij de supermarkt. Ze is niet meer zo goed te been en heeft zware boodschappen bij. 9 Wat doe je? 4 3 1010 14 4 VRAGENKAARTJE Je loopt in jouw straat en ziet de buurvrouw die van achter haar raam zit te kijken naar alles wat er gebeurt 6 op straat. Wat doe je? 6 44 10 In dit huis woont Arne die bij jou in de klas zit. Arne heeft reuma waardoor hij vaak pijn heeft en stijf is in zijn armen en benen. Soms moet hij thuis blijven omdat hij last heeft 14 van zware ontstekingen. Je loopt langs zijn huis in de week dat hij niet naar school kan. Wat doe je?13 13 13 13 LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN VRAGENKAARTJES GANZENBORD (achterkant) 4 ANTWOORD 3 3 4 ANTWOORD Je vraagt of ze hulp nodig heeft en je stelt voor om haar boodschappen mee te helpen dragen of om met haar mee te wandelen. 6 9 4 10 4 Hulp aanbieden is goed, maar het is wel belangrijk dat je eerst vraagt aan mensen of ze9hulp willen. Wat mensen zelf kunnen, doen ze nog het liefste zelf, ook al gaat het soms wat moeilijk of 4 trager. Zo ben je zelf toch ook? Zelf dingen doen is toch veel leuker, niet? Toch kan iedereen soms wat hulp gebruiken. Stel het dus gerust voor. 9 ANTWOORD 14 13 13 9 Je belt aan en hoort of het past dat je even binnenspringt. Je vertelt over wat er allemaal op school en in de buurt gebeurt. Als Arne zin heeft, kunnen jullie samen een spel spelen of een filmpje kijken. Als je ziek bent en thuis zit, voel 13 je je vaak wat buitengesloten. Je voelt je anders. Het is fijn als kinderen van de klas of de buurt dan vaak langskomen. Zo heb je het gevoel dat je erbij blijft horen. Een bezoek zorgt ook voor afwisseling en dat kan je wel gebruiken als je ziek bent. Alleen thuis zonder je vrienden wordt al snel saai. 13 4 3 Je wuift eens vriendelijk. Het is maar iets kleins, maar gewoon wuiven naar elkaar, vriendelijk goede dag zeggen, doet iedereen veel plezier. Als je ziek bent of 6 je niet zorgen nodig hebt, zie meer altijd zoveel mensen. Elk contact hoe klein ook, doet dan veel plezier. En wie weet 3 spring je de volgende dag eens binnen om te vertellen hoe je dag is geweest. 6 3 10 6 ANTWOORD 9 4 10 13 6 9 Je zegt tegen de andere kinderen dat ze moeten stoppen en stelt voor om samen wat te voetballen of je roept je buurjongen 14en vraagt of hij met jou mee komt voetballen. 14 Niemand is graag anders. We horen er allemaal graag10 bij. We hebben allemaal dingen waar we goed in zijn en dingen waar we niet goed in zijn. Met iemand lachen omdat hij anders is of dingen niet goed kan is al te gemakkelijk. Veel leuker is het om samen dingen te doen die iemand wel goed kan. 10 14 14 LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN 13 VRAGENKAARTJES 6 GANZENBORD 9 9 6 9 (vervolg) 6 6 3 10 4 3 10 10 10 6 Het is buurtfeest, lekker druk, veel volk, muziek en hapjes die alle buren zelf gemaakt hebben. Je oudere buurvrouw doet niet mee met het buurtfeest. Ze vindt het wat te druk. Hoe zorg je dat ze toch het gevoel heeft dat 14 ze erbij hoort? 14 14 10 14 10 4 13 9 VRAGENKAARTJE 6 9 13 13 13 9 VRAGENKAARTJE 14 Een blinde man staat aan het zebrapad, maar lijkt te aarzelen om over te steken. Wat doe je? 13 13 14 VRAGENKAARTJE Een mevrouw in de rolstoel rijdt op een stoep met een hoge rand. Er staan vuilniszakken in de weg zodat ze moeilijk kan passeren. Wat doe je? LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN 3 4 3 VRAGENKAARTJES GANZENBORD (vervolg) ANTWOORD 13 13 10 ANTWOORD 6 Je vraagt of je kan helpen. Indien nodig help je de man met oversteken. Als je blind of slechtziend bent, ben je het gewoon om je zelfstandig en met behulp van een stok in de stad te verplaatsen. Toch kan je in bepaalde situaties nog onzeker zijn. Dan is het fijn als iemand je helpt. Vergeet echter niet om eerst te vragen of iemand hulp nodig heeft. Zomaar helpen zonder te vragen, vindt niemand leuk. 10 6 13 9 Je brengt haar een bord met verschillende hapjes en vertelt haar over wat er allemaal gebeurt op het feest. Ook al kunnen mensen niet altijd met alles meedoen, ze14 worden er wel graag bij betrokken. Het is fijn dat je weet dat mensen aan je denken. Door ziekte of 10 ouderdom is het niet meer altijd mogelijk om zelf overal te geraken, het doet deugd als anderen dan naar jou komen en je toch laten delen in het feest. 14 10 14 ANTWOORD 14 Je verplaatst de vuilniszakken zodat de mevrouw wel gemakkelijk door kan. Het is niet altijd gemakkelijk om alleen met een rolstoel rond te rijden in een stad of buurt. Veel voetpaden zijn niet goed onderhouden. Soms liggen tegels los. Vaak staan er ook fietsen of vuilniszakken in de weg. Misschien eens iets om aan te denken de volgende keer dat je jouw fiets ergens tegen een muur zet? LESPAKKET ZORGZAME BUURT BIJLAGEN 13
© Copyright 2025 ExpyDoc