Hemels landschap in Mecklenburg

2&3 DUITSLAND
Hemels landschap in Mecklenburg
Uithuizen
Leens
Groningen
Slochteren
"
Grote foto: Slotgracht van Borg Verhildersum. Kleine foto: Leeuw met wapenschild bij
ingang De Menkemaborg.
foto’s Froukje Wattel
Serene rust heerst op het Groningse hoge land tussen uitgestrekte velden vol graan en
aardappelen. Het is een van de heetste dagen van het jaar en we zijn op weg naar de historische
borgen, waar de landadel in vroeger dagen de zomer doorbracht.
U
door Froukje Wattel
it de cd-speler klinkt Ede
Staal, de Groningse Jacques
Brel, met zijn poëtische lied
Mien Hoogeland. In de velden
verrijzen
statige
kop-hals-rompboerderijen.
De geglazuurde dakpannen
glanzen in de zon. We komen bijna alleen
fietsers en Pieterpad-wandelaars tegen op
weg naar onze eerste stop, de borg Verhildersum in Leens, Noord-Groningen. Vroeger, toen veel huizen van hout waren, telde
Groningen drie- tot vierhonderd borgen.
De Middeleeuwse borg (burcht) oftewel
steenhuis ontstond toen rijke boeren en
landadel een veilige woonplek wilden hebben. Ze lieten stevige vierkante bouwwerken neerzetten, met dikke muren en een
gracht eromheen. Het Iwema-Steenhuis
(circa 1400) is het enige bewaarde steenhuis. Vele andere verdwenen door brand,
oorlogen en stammenoorlogen. De overgebleven exemplaren werden verbouwd of
uitgebouwd tot landhuizen.
Zo ook de borg Verhildersum, ooit het bezit van de families Ferhildema/Onsta en
Tjarda van Starkenborgh. Op de benedenverdieping zijn de keuken, de slaapkamer,
de eetkamer (met servies) en diverse zalen
fraai in oude stijl ingericht. De gids toont
ons een vernuftig, in het houtsnijwerk verborgen slot op de linnenkast dat alleen geopend kon worden door de vrouw des huizes. De heerlijk koele kelder staat vol voorraden, opgeslagen in Keulse potten en lange rijen weckflessen. Ook vleermuizen wonen er weer.
In het schathuis, de bijbehorende boerderij, staat de oude koets waarmee de familie
destijds vanuit de stad naar Verhildersum
trok om de zomer op borg en in de prachtige tuinen door te brengen. Een hele trits
bedienden en koffers vol linnengoed, porselein, zilver en kleding gingen mee.
Groter dan Verhildersum is de Menkemaborg in Uithuizen (Oethoez’n, zingt Ede
Staal). Deze borg is een van de fraaiste originele borgen en werd in de veertiende of
vijftiende eeuw gebouwd als verdedigingstoren. Het huidige gebouw stamt uit 1700.
De kamers aan weerszijden van de in
zwart en wit betegelde gang zijn ingericht
alsof de familie Alberda elk moment kan
thuiskomen. Het kinderspeelgoed ligt nog
WAAR EN WAT
!
!
!
Borg Verhildersum staat in Leens
in het noorden van de provincie
Groningen, zo’n 200 kilometer
van Utrecht. De borgen zijn van 1
mei tot 1 november (bijna) dagelijks te bezoeken. Kijk voor meer
informatie op www.borgeningroningen.nl, www.verhildersum.nl,
www.menkemaborg.nl en
www.fraeylemaborg.nl.
Wij logeerden in bed en breakfast
De Oude Pastorie in Garnwerd
(www.pastoriegarnwerd.nl). Zie
www.erfgoedlogies.nl voor meer
bijzondere logeerplekken, van
stadsvilla tot landgoed of boerderij.
Het gebied te voet of op de fiets
verkennen? Kijk voor routes op
www.groningerlandschap.nl/eropuit. Ga naar
www.schatkaartvanhetnoorden.nl
voor tips en kortingsbonnen.
in de leskamer van de kinderen. In de goudgeel gedecoreerde kamer ertegenover bewonderen we het koninklijke staatsieledikant ontworpen door Daniël Marot.
Minstens even fraai is de Fraeylemaborg in
Slochteren, de borg die het langste bewoond bleef. Op de bovenverdieping van
het in oude glorie ingerichte landhuis
neemt een videofilm ons mee naar vroeger
tijden. Daarin kijkt de laatste bewoonster,
Louise Groenveld-Thomassen à Thuessink
van der Hoop van Slochteren (1915-2008),
terug op haar leven op de borg. De freule,
zoals ze genoemd werd, herinnert zich dat
ze Frans moest spreken tijdens het diner
en vertelt over spelen met de dorpskinderen en ijspret op de slotgracht.
Als we door de borgtuinen die in volle
bloei staan, wandelen, dagdromen we over
een lange zomervakantie op zo’n oude
borg. Maar dat zit er helaas niet in. Als souvenir nemen we verse garnalen uit Zoutkamp mee. En ambachtelijk gebakken
oude wijvenkoek van Bakkerij Peters in
Leens, de beste bakker van de provincie.
reageren?
[email protected]

Download Report