Routebeschrijving

kaart 5.1
NS-wandeltocht Bomendijk 18 km
© kadaster geo
36
Bomendijk
algemene informatie
LAW
Begin- en eindstation
Bijzonderheden
Marskramerpad (LAW 3, Bad Bentheim-Den Haag 360 km)
Station Deventer - Station Klarenbeek
Het is aan te raden om ook zelf eten en drinken mee te nemen
Horeca onderweg
1. In het centrum van Deventer diverse horecagelegenheden
2. IJsselhotel, alle dagen vanaf 12 uur
3. Café Kroon ’s winters alleen in het weekend open vanaf 12 uur. ’s Zomers van di t/m zo vanaf 12 uur
4. Bakkerij/koffie- en theeschenkerij Bril, open ma t/m vr van 7-17 uur, za tot 16 uur, zo gesloten
Inkortmogelijkheden
De route kan 5 km ingekort worden door vanaf station Voorst-Empe of Twello bus 173
(zo) of 507 (niet op zo) naar Wilp te nemen. Na ruim 6, 8 en 12 km kunt u de route
inkorten door resp. in Wilp, Wilp/Bussloo (halte begraafplaats) of in Gietelo (halte De Nieuwenhof) lijn 173 (zo) of lijn 507 (niet op zo) van Veolia naar station Twello of
Voorst-Empe te nemen. Lijn 507 rijdt overdag 2x per uur en lijn 173 (zo) 1x per uur.
Houd er rekening mee dat de laatste bus rond 19 uur vertrekt.
reis terug
Volgens de dienstregeling 2010 vertrekken er vanaf station Klarenbeek 2x per uur
treinen in beide richtingen (Apeldoorn en Zutphen) om .14 en .44.
Beschrijving van de wandeltocht
Op Station Deventer neemt u de uitgang centrumzijde. De weg oversteken en aan de
overkant rechtsaf, met het water aan uw linkerhand. Neem het eerste pad links een
parkje in. Iets verder linksaf over een bruggetje. Daarna rechtdoor, onder een loopbrug
door en over een bruggetje. Links aanhouden en via een langere brug het park uitlopen.
Verkeersweg oversteken en rechtdoor de Gasthuisstraat inlopen. Aan het eind even links
en direct daarna rechtsaf, Badhuisstraat. U komt uit op de Smedenstraat, hier linksaf.
Tegenover huisnummer 98 rechtsaf, Hagensteeg. Bij openbare school ‘De Hagenpoort’
rechtdoor, Kuiperstraat. Aan het eind linksaf en direct daarna rechtsaf, Tibbensteeg.
Bij een kruising rechtdoor en bij de volgende kruising ook, Klooster. Aan het eind bij
‘Hof van Holland’ linksaf, Noordenbergstraat. Bij huisnummer 17/19 rechtsaf, de smalle
Kranensteeg in. U komt uit op de IJsselkade. Op de IJsselkade linksaf en even verder bij
de verkeerslichten rechtsaf de weg oversteken naar het voetveer, waarmee u de IJssel
overvaart. (Als het veer bij hoog water niet vaart, gaat u na het oversteken linksaf en 500 m verder rechtsaf de IJsselbrug over. Zie de onderbroken lijn op de kaart.) Aan de
overkant van de IJssel gaat u linksaf (Bolwerksweg). De route loopt hier samen met het
Hanzestedenpad, geel-rood gemarkeerd.
1. In de Stads- of Bolwerksweiden waren vroeger zoals in zovele andere uiterwaarden grote steenbakkerijen
gevestigd. De steenbakkers mochten hun vee gratis weiden op stadsgrond en kregen vrijstelling van verschillende belastingen. De Stadslanden in de uiterwaarden waren van groot belang voor de stad vanwege de jaarlijkse
verkoop van het gras dat er groeide. De stad kende ook veel stads- of zogenoemde wortelboeren. Deze boeren
woonden in de stad en hadden daar ook het vee op stal, maar hun land lag buiten de stadswallen.
37
kaart 5.2 km
NS-wandeltocht Bomendijk 18 km
2. In 1484 wordt de plaats van De Yperenberg aangeduid als Jan van Iperenshuis. Het was toen “een steenen
gebouw met ringmuuren omsloten, bedoeld om veedieven en kwaadwillenden te weeren.” Waar nu op de grens
van Wilp en Deventer in de uiterwaarden een boerderij op een terp ligt, heeft vroeger een versterkte boerderij
gelegen. Het huis stond als extra versterking op een plek, waar een weg de landweer doorstak. Deze landweer
was een wal met een dichte begroeiing van doornenhagen, die de stad Deventer aan deze kant van de IJssel
moest beschermen. De slingerende bandijk steeds blijven volgen tot een asfaltweg bij een bank. Hier
rechtdoor het pad over de dijk vervolgen, afwisselend door bos en grasland. Na ongeveer
1 km opnieuw een asfaltweg oversteken en de Veluwse Bandijk vervolgen. U komt
tenslotte uit op een halfverharde weg, waar u linksaf gaat. Op de provinciale weg linksaf.
4. In Gietelo bevindt zich bakkerij
Bril (tevens theeschenkerij) die in
deze regio bekend staat om zijn
lekkere krentenbrood. Het is ook
mogelijk om hier op de bus te
stappen. Zie ook de inkortmogelijkheden.
© kadaster geo
Bij P-23694 gaat u rechtsaf, Weerdseweg (het geel-rood gemarkeerde Hanzestedenpad
gaat hier rechtdoor). Na 900 m komt u in Wilp en gaat bij de dorpspomp linksaf. De
Dorpsstraat volgen en linksaf de dijk op, richting nummer 30. Na 175 m neemt u het
graspad naar rechts over de dijk. Steeds het pad over de dijk blijven volgen en zijpaden
negeren. U kruist na ruim 1 km een asfaltweg en gaat rechtdoor. Na 500 m rechtsaf,
bordjes ‘Dijkroute’ volgen. De onverharde weg gaat met een bocht naar links in de
richting van een asfaltweg (Deventerweg). Hier linksaf. U passeert aan uw rechterhand
een begraafplaats. Hierna de eerste grindweg linksaf, landgoed De Poll weer in. Op
viersprong de tweede weg rechts richting huisnummer 2. U passeert een huis aan uw
rechterhand. Een onverhard pad naar links negeren. Op een viersprong linksaf. Na ruim
100 m komt u bij de Veluwse Bandijk, hier gaat u rechtsaf.
3. De Bomendijk of Veluwse bandijk is als aaneengesloten dijk waarschijnlijk al in de 14e eeuw tot stand
gekomen. Vroeger liep de dijk vlak langs een oude IJsselarm. Toen de hoofdstroom werd verlegd naar de huidige
bedding met een nieuwe dijk erlangs (de huidige zomerdijk) kwam de Bomendijk diep landinwaarts te liggen en
kreeg zo zijn huidige functie van bandijk of winterdijk. Daarom zijn de uiterwaarden hier zo breed. De dijk slingert zich voort, hoog boven zijn omgeving. Aan de voet liggen moerasjes en wielen of kolken, ontstaan bij
dijkdoorbraken in een ver verleden.
U gaat onder de oude rijksweg door en passeert de Bolwerksmolen. (Deze houtzaagmolen is van mei t/m sep te bezichtigen op di en za van 10-16 uur. Daarnaast op afspraak
voor groepen tel. 0570-61 50 40.) Steeds rechtdoor. Na 2 km gaat u onder een viaduct
door en 900 m verder, even voorbij boerderij Yperenberg, komt u bij P-23694.
38
39
Kaart 5.3
NS-wandeltocht Bomendijk 18 km
U gaat 100 m verder de brug over en steekt de drukke verkeersweg over. Hier gaat u een
hek door en volgt een schouwpad langs de Voorsterbeek. Na 250 m rechtsaf een brug
overgaan en rechtdoor. Het pad slingert door een beukenbos (zijpaden negeren) en gaat,
na een slagboom, tussen twee akkers door. Aan het einde rechtsaf. Daarna op een asfaltweg linksaf. Eerste weg links, Watergatstraat. Deze weg blijft u 1,5 km volgen tot P-22901. Hier loopt u rechtdoor, een smal bospad, parallel aan de weg.
Na 500 m bij P-22897 rechtdoor, Landweg, en na 25 m links een onverhard bospad over
de nog nauwelijks zichtbare oude Bandijk. Circa 400 m verder ziet u aan uw linkerhand
een huis. U houdt het huis en een antennemast links van u en gaat rechtdoor. Het pad
komt bij een boerderij uit op een karrenspoor, hier gaat u rechtsaf.
Even verder op een zandweg met fietspad linksaf. U kruist een spoorwegovergang. Na
250 m linksaf een bospad in. Circa 50 m verder, voor een akker, rechtsaf de bandijk op.
Vervolg de dijk en neem na 150 m op een vijfsprong het 2e pad rechtsaf. Langs een
slagboom komt u uit op een zandweg met fietspad. Deze oversteken en via een
voetgangerssluis een bospad in. Op splitsing rechts aanhouden. Zijpaden negeren. U
passeert na circa 250 m aan uw rechterhand een wit woonhuis. Circa 150 m verder bij
een bordje ‘Opengesteld’ een voetgangerssluis passeren en rechtsaf en direct weer
rechtsaf (het Marskramerpad gaat hier linksaf). Na een voetgangerssluis links aanhouden naar station Klarenbeek.
© kadaster geo
5. Het dorp Klarenbeek heeft zijn ontstaan grotendeels te danken aan de kopermolen, die even na 1732 werd
gebouwd aan de voormalige Verlorenbeek, nabij de Polveenseweg. Eind 19e eeuw werd de spoorlijn ApeldoornZutphen aangelegd. Klarenbeek kreeg een halte vanwege de houtzagerij.
40
Zicht op Deventer
41
navigatiebalk
mijn ns-wandeltoch verhaal
BOMENDIJK
Vreemde mannen zoENEN
De mooiste en tevens meest avontuurlijke NS-wandeling die ik ooit gemaakt heb, is het
Bomendijkje. Het is al weer jaren geleden dat ik op een stralende oktoberdag met de trein
naar Deventer reisde.
Zondag 1 mei. Een prachtige dag voor een polderwandeling. Gehuld in wandeltenue,
nieuwe digitale camera op zak, neem ik met mijn vriendin de trein naar Breukelen.
Op het station haalde ik de wandelroute af en kreeg er een A4-tje bij. Tot
mijn grote schrik las ik dat de eigenaresse
van het Bomendijkje de toegang voor
wandelaars had verboden en dat er een
alternatieve route was uitgezet.
Wat nu? Ik kwam toch echt voor het
Bomendijkje. Toch maar op pad gegaan en
de toegang tot het Bomendijkje bleek
afgesloten met een hoog maar niet al te
stevig hek en heel veel prikkeldraad. Het
was een heel karwei om deze barricade
zonder kleerscheuren te nemen, maar het
resultaat was adembenemend: een vrij
hoge dijk met een steil talud dat beplant
was met bomen. Ik moest nog een aantal
keren tussen het prikkeldraad doorkruipen
en bijna aan het einde zag ik beneden
zeker 15 paddenstoelen, rood met witte
stippen. Nog nooit zag ik zoveel en zulke
grote vliegenzwammen bij elkaar.
Maar toen ik afdaalde naar beneden
begon van vrij korte afstand een aantal
op de plaats van bestemming
stappen we druk redenerend uit – twee
mannen, ook in wandeltenue, stappen in.
Meteen wil ik ergens een foto van maken,
maar dan breekt het zweet me uit... Geen
camera! Die ligt nog in de trein! Totaal
zinloos hol ik de trein achterna. Arghh!
Tot overmaat van ramp hebben we onze
mobiele telefoons thuis gelaten. (‘Heerlijk
een dagje zonder dat ding.’) Dus ik leen
een telefoon van iemand op het perron en
bel het thuisfront. Ik schreeuw, alsof het
hun schuld is, dat ze meteen NS moeten
bellen om mijn camera te redden! Als ik
heb opgehangen, begin ik te huilen.
Vriendin zegt nog monter: ‘Kom, we gaan
gewoon lopen, je kunt er nu toch niks
meer aan doen.’
Maar onderweg valt niks te zien, niks te
genieten, niks niet. Vriendin probeert het
nog wel: ‘Wat een prachtige lucht! En kijk,
een scholekster.’ Ik knik bleekjes.
Halverwege de route komen ons twee
mannen tegemoet. Ze hebben hun
overhemden uitgetrokken, hun broekspij-
42
honden angstaanjagend te blaffen. Ik
stond stokstijf van de schrik en even
vreesde ik dat ik verscheurd zou worden
door een stel bloedhonden. Na een paar
minuten hielden de dieren op met blaffen
en heb ik voorzichtig mijn wandeling
voortgezet. Op het Bomendijkje was ik de
enige wandelaar en het was een onvergetelijke wandeling waar ik nog vaak aan terug
moet denken. Hopelijk wordt het
Bomendijkje ooit nog eens opengesteld
voor wandelaars.
Diederik de Bruijn
pen opgerold. Het zijn de enige tegenliggers van die dag, dus we zeggen gedag.
Waarop één van de twee doodleuk zegt:
‘Hebben jullie soms een camera in de
trein laten liggen?’ Huh?! dit is zo’n moment waarop je
wildvreemde mannen zoent! Het zijn de
mannen die in Breukelen opstapten. Zij
lopen de wandeling in omgekeerde
richting, vanaf Woerden. Lang leve de
NS-wandeling! Ze waren in onze coupé
gaan zitten, zagen de camera en hadden
hem overhandigd aan de conducteur. Op
Rotterdam Centraal kan ik hem later
ophalen. Op zondag 8 mei, weer een
stralende dag, ben ik alleen en met de
camera stevig onder mijn arm naar
Breukelen gereisd. De wandeling moest
opnieuw, zodat ik kon genieten van de
lucht, de scholeksters en om de plaats van
ontmoeting te fotograferen..., maar dan
zonder ontmoeting.
Lizet Kraal
43