De Hoge Veluwe

99
Hoenderloo
De Hoge Veluwe
Deze wandeling voert door De Hoge Veluwe. De route doorkruist het voormalige
Landgoed Hoenderloo over de schitterende Lange Laan. Een andere topper is
het vennengebied aan de noordoostzijde van het park. De wandeling gaat langs
de rand, met prachtige vergezichten. Tot slot volgen afwisselende, heuvelachtige
bossen. Halverwege de tocht liggen, op 900 m van de route, uitspanning
De Koperen Kop en het Bezoekerscentrum. Onderdeel van het Bezoekerscentrum
is het prachtige Museonder over de ondergrondse natuur. Achter het Museonder
ligt een landschappentuin met onder meer een plaggenhut. Een kilometer
verderop ligt het Kröller-Müller Museum.
© ANWB B.V. Den Haag
De golvende grasvlakten,
heidevelden en bossen tussen Hoenderloo, Otterlo en
Schaarsbergen werden tussen
1909 en 1917 stapsgewijs
aangekocht door de Rotterdamse erts- en graanhandelaar Anton Kröller. Daarvoor
hadden anderen al pogingen
gedaan er iets aardigs van te
maken. Het begin en eind van
deze wandeling gaan grotendeels over de lanen van het
landgoed dat Johan Sickesz en
zijn zoon vanaf 1846 aanlegden, in de huidige noordoosthoek van de Hoge Veluwe.
Aan het begin van de route
ligt de twee kilometer lange
en kaarsrechte Lange Laan,
een van de monumentaalste
bospaden van Nederland. Bij
herfstkleuren is dit traject
weergaloos mooi dankzij de
beuken, eiken, Amerikaanse
eiken en berken aan weerszijden. Op enkele dwarspaden
zijn de 19e-eeuwse bomen
gerooid en nieuwe aangeplant, voor het plezier van
wandelaars die hier over een
eeuw lopen.
De boeren die hier tot de
komst van Kröller een karig
bestaan leidden, kocht hij
vrijwel allemaal uit. De
route voert langs vier van die
verlaten akkercomplexen. Bij
Heideveld De Bunt staat
een informatiebord met het
verhaal over de bewoningsgeschiedenis (150 m van de
route, halverwege het stuk
autoweg dat over De Bunt
voert). Na De Bunt gaat de
route door productiebossen
met veel ontsluitingswegen.
Het Kröller-Müller Museum
Hélène Kröller-Müller (1869-1939), de dochter van
een rijke Duitse industrieel, was een bevlogen kunst
verzamelaar. Met hulp van H.P. Bremmer legde zij
zelfbewust een verzameling van 11.500 kustwerken
aan. Deze collectie, met werk van beroemde eigentijdse
kunstenaars als Picasso, Matisse, Toorop, Van der Leck,
Monet, Cézanne, Seurat, Mondriaan en Van Gogh, geniet
inmiddels internationale faam. Haar levenslange droom
om een ‘museumhuis’ in te richten, verwezenlijkte zij
in 1935 toen zij haar collectie aan het Rijk schonk op
voorwaarde dat er in De Hoge Veluwe een museum zou
komen. Dit museum, dat in 1938 zijn deuren opende en
sindsdien verschillende malen is uitgebreid, trekt jaarlijks
honderdduizenden bezoekers uit de hele wereld.
Inmiddels zijn die bossen al prettig verwilderd.
Zie de routebeschrijving
voor een aftakking naar
het Bezoekerscentrum/
Museonder.
Bij het verlaten van het bos
ontvouwt zich het Deelensche Veld. Kenmerkend
zijn de bankvennen, ondiepe
waterpartijen waar in de
bodem een waterdichte laag
zit. De mooiste liggen een
kilometer naar het oosten,
maar één ven, de Deelensche Was, met loopbrug over
het water, ligt vijf minuten
lopen van de route: ga bij het
bereiken van het Deelensche
Veld 300 m naar rechts, via
het verharde fietspad. In de
19e eeuw en daarvoor, toen
dit gebied nog behoorde tot
de marke (collectieve grond)
van de boeren van Deelen,
wasten ze hier hun schapen
voor het scheren.
i ns
Kinderbos
21352
Hoenderloo
21235
Eikelkamp
De
ele
rw
o
Delerweg
Ho
Fazanten
park
Zand
Hoog-Baarlo
Geboortebos
De Bunt
N804
Hertenbos
eg
kelw
on
Kr
Delenseweg
Bunterbos
Museonder
21303
Kröller Müller
De Hoge
Veluwe
Pampelse
Bossen
Het Koeverzand
21353
Gietense
Flessen
Deelense
Was
Nationaal
Veld
Park
De Plijmen
Deelense
Zandfles
Delenseweg
62789
IJzeren Man
De Hoge Veluwe
Apeldoornseweg
OV
Vanaf NS-station Ede-Wageningen Syntus-bus 108s
Startpunt
naar Otterlo, Rotonde. Daar
Ingang Hoenderloo van
overstappen op Syntus-bus
De Hoge Veluwe, Houtkamp- 106 richting Hoenderloo.
weg 13, 7352 TC Hoenderloo
Uitstappen bij halte De Hoge
Veluwe, Ingang Hoenderloo.
Bewegwijzering
Geen
Honden
Aangelijnd
Parkeren
Betaald parkeren links van
Bijzonderheden
de entree, buiten het park
In verband met de her-
Zand
tenbronst kan de route
zijn
ns
ew
eg
afgesloten van 15 sep.-15
okt.
Raadpleeg de website van
het park.
Doorlopen naar het Bezoekerscentrum verlengt de
route met 2 km.
Voor het park en het Kröller
Müller Museum moet apart
entree worden betaald.
Openingstijden van De Hoge
Veluwe verschillen sterk door
het jaar heen. Zie hiervoor
www.dehogeveluwe.nl
le
De
Afstand
9 km, ruim 2 uur
1 km
Deelense
Hoog
De Pollen
0
ud
eg
pw
am
utk
n
ikl
dr
en
. H
Pr
g
twe
We
Krimweg
03239
r
e
g
erlose
P
He
rtj
es
w
De Krim
Jan Aaltens
land
He
nd
Siberië
Jachthuis
Sint Hubertus
20968
De
rik
laa
n
20117
weg
Apeldoornse
Even verder aan de route
herinneren carrévormige aarden wallen met hoge
bomen aan de Anna Hoeve,
de Clara Hoeve en de Cornelia
Hoeve, die in 1912 tegen de
vlakte gingen. Veel ouder,
mogelijk middeleeuws, is de
aarden markenwal, met
wat berken erop, die vanaf
P 21353 over de hei naar het
noordoosten loopt. De wal
markeert de voormalige grens
van de marken van Otterlo en
Deelen en diende onder meer
om de schaapskudden van de
twee dorpen gescheiden te
houden.
Terug in het bos, bij routepunt
ligt links een oude
akker, nu een wildweide.
Tot 1912 probeerde pachter
Willem van de Pol hier een
agrarisch bedrijf gaande te
houden. En 500 m voor het
eind van de wandeling, vlak
voor het begin van de hei,
gaat de route dwars door
oude akkers en aarden
wallen met eiken erop. Ze
werden omstreeks 1848 opgeworpen door boer Aalt Ruiter.
De boerderij van de familie
Ruiter moest in 1910 het veld
ruimen. De huidige eiken zijn
uitgegroeide restanten van
het dichte eikenhakhout dat
op de wallen groeide en diende om het wild en het vee van
de akkers te houden. Naast
het pad over de hei herinnert
een zandwinningsput aan
de inspanningen van Johan
Sickesz & zoon.
Routebeschrijving
Bij ingang Hoenderloo het
park in. Na 200 m bij P 21352
ra, asfaltweg. 200 m voordat
de weg naar links buigt la,
breed zandpad. Dit pad 2 km
rd volgen.
naar rechts buigt, la bos
in, over recht maar sterk
vergrast pad. Einde pad ra.
Einde pad la. Eerste rechts,
avontuurlijk pad met een
paar laaghangende takken.
Einde pad la.
Einde pad verhard fietspad en autoweg oversteken
en la, langs de autoweg.
Verharde weg oversteken
en schuin naar rechts, over
sintelpad. Na 50 m links
aanhouden. Bij het einde van
de hei (rechts) op kruising
met breed pad ra. Eerste
links, smal begrast pad en
na 10 m ra, wederom een
begrast pad.
Bij kruising ra. Steeds
rechtdoor, verhard fietspad
oversteken.
Einde pad la. (Of ra en
na passeren groot houten
hek la over breed zandpad
tot rechts het Bezoekerscentrum en Restaurant De
Koperen Kop in beeld komen.
Zelfde weg terug.)
Bij rand vergraste hei
meteen links over zandpad
parallel aan verhard fietspad.
(Voor de Deelensche Was
volg het fietspad 300 m
naar rechts en dan weer
terug.) Blijf op de rand van
bos (links) en vergraste hei
(rechts). Langs P 21353 (staat
even rechts van de route).
200 meter na P 21353 komt
de vergraste hei bijna ten
einde. Vooruit liggen rechts
carrévormige aarden wallen
met bomen erop. Op dit
punt, net voordat het pad
Bij viersprong la. Rechtdoor en bij P 21352 ra, terug
naar startpunt.
Horeca
Café Restaurant
Rust een Weinig Apeldoornseweg 20
7351 AB Hoenderloo
055 378 12 04
www.rust-een-weinig.nl
Open di-zo vanaf 11 uur.
Kröller-Müller Museum
(met restaurant) Houtkampweg 6,
6731 AW Otterlo
0318 59 12 41
www.kmm.nl
Open di-zo vanaf 10 uur.
Bezoekerscentrum/
Museonder Houtkampweg 9
6731 AV Otterlo
0900 464 38 35 (€ 0,20/min)
www.hogeveluwe.nl
Voor openingstijden zie
de website.

Download Report