ECABO Jaarverslag 2013
Koers, kaders, kansen;
ECABO op weg naar 2016
versie: 2014-04-14
Vastgesteld in de vergadering van het Bestuur ECABO d.d. 23 april 2014
1
INHOUDSOPGAVE
PAGINA
Inhoudsopgave
2
Voorwoord en inleiding
3/4
Samenvatting
5
I. Resultaten Primaire processen
7
- Beroepspraktijkvorming
7
- Kwalificeren en examineren
12
II. Sectorale resultaten
21
- Banken, Verzekeraars en Financiële intermediairs
21
- Commercieel
22
- Financiële en secretariële beroepen
23
- ICT & media en Informatiedienstverlening
25
- Juridische beroepen
26
- Orde en veiligheid
28
Bijlagen
2
Koers, kaders en kansen
We weten het nu vrijwel zeker: dertien is daadwerkelijk een ongeluksgetal.
Het regeerakkoord van kabinet Rutte II stond bol van bezuinigingen, ook forse bezuinigingen voor de
kenniscentra 40 miljoen in 2015 en vervolgens nog een keer 40 miljoen in 2016. Naast de voorgenomen
bezuinigingen werd er gesproken over het samenvoegen van kenniscentra. Tot medio september bleven er
nog steeds kansen op een doorstart, echter vanaf dat moment heeft de minister het structuurvoorstel van
de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) overgenomen. De kern van het
voorstel was dat alle publieke taken (WEB) van de kenniscentra overgaan naar één nieuwe organisatie
SBB. Die nieuwe werkelijkheid heeft de minister in oktober 2013 medegedeeld aan besturen en directies
Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven, dus ook aan ECABO.
Het door de minister overgenomen structuurvoorstel is voor de minister OCW tevens aanleiding geweest
om in het verlengde van het regeerakkoord een wetswijziging Wet Educatie Beroepsonderwijs voor te
bereiden. Momenteel ligt de wetsaanpassing in de fase van Internetconsultatie. De planning van de minister
is om per 1 augustus 2015 de transitie van taken van de kenniscentra naar SBB te laten plaatsvinden.
Begin 2013 gingen er nog verschillende werkgroepen van start om nieuwe kansen, mogelijkheden en
initiatieven te inventariseren. We bruisten van energie en zagen toen nog een wenkend perspectief
ondanks de aangekondigde bezuinigingen.
Deze nieuwe harde werkelijkheid heeft ertoe geleid dat een reeds gestart proces is doorgezet om de
publieke en private activiteiten die door kenniscentrum ECABO worden uitgevoerd te ontvlechten.
Per 1 september zijn de private activiteiten en de medewerkers die die private activiteiten uitvoeren, via het
model van ‘overgang van onderneming’ (OVO) overgegaan naar de Stichting Steunfonds ECABO. De
meeste van die activiteiten worden uitgevoerd vanaf dat moment onder de handelsnaam eX:plain en de
activiteiten rondom interactieve opleidingsmaterialen onder de naam MediaVision.
Directie en het bestuur ECABO hebben besloten de wettelijke publieke taken volledig conform wetgeving
en taakstelling te continueren tot het moment van transitie van taken van de kenniscentra naar SBB.
Tegelijkertijd is een proces van start gegaan om na te denken over minder arbeidsintensieve
uitvoeringsmodellen. Daarvoor zijn de werkprocessen geanalyseerd en is de inzet geweest om te komen tot
uitvoeringsmogelijkheden van werkprocessen met minder mensen. Een aanpak van werkzaamheden die
ook model zouden kunnen staan voor de nieuwe organisatie SBB. Immers de nieuwe organisatie SBB krijgt
wel alle taken van de kenniscentra maar heeft tegelijkertijd te maken met een reductie van het beschikbare
overheidsmodel van 65 miljoen. Directie en bestuur hebben expliciet gekozen voor een constructieve en
kwalitatief goede samenwerking met de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB).
Het motto voor 2013 was en bleef: ‘Koers, kaders, kansen, ECABO op weg naar 2016’.
De ECABO medewerkers hebben met een volledig inzet en motivatie de werkzaamheden in geheel
2013 vorm en inhoud gegeven. De herziening van de kwalificatiestructuur is in samenwerking met het
procesmanagement opgepakt en uitgevoerd; de werving en erkenning van nieuwe leerbedrijven is
doorgezet en heeft tot duizenden nieuwe leerbedrijven geleid; de kwaliteitsbevordering van de
afstemming bedrijfsleven en onderwijsinstellingen heeft geleid tot vele nieuwe regionale
samenwerkingsverbanden; arbeidsmarkt- en scholingsmarkt analyses en onderzoek hebben opnieuw
geleid tot zowel regionale alsook sectorale arbeidsmarktgegevens in het kader van ‘kansen op werk’;
Al deze activiteiten kenden ook in 2013 de afspraken van sectoraal bedrijfsleven en onderwijs
gemaakt in de ECABO Sectorraden (als onderstructuur van de Paritaire Commissie) als uitgangspunt.
In 2013 is een beleid ingezet om de mobiliteitsbevorderende activiteiten te intensiveren en hiervoor
zijn opnieuw extra middelen ingezet. Het jaar 2013 sluiten we af met gepaste trots op grond van de
behaalde resultaten en tóch vol vertrouwen in een kansrijke toekomst voor al onze medewerkers!
Wim Streumer en Eugène Wolf
directie ECABO
3
Inleiding
Voor u ligt het ECABO Jaarverslag 2013. Na het voorwoord van de directie en deze inleiding wordt
van start gegaan met een samenvatting. Aansluitend treft u in deel I een overzicht aan van behaalde
resultaten met betrekking tot de publieke taken, die in kader van de WEB zijn uitgevoerd. Meer
specifiek zijn dat de taakgebieden stages en werkplekleren, beroepen- en loopbaanvoorlichting en
kwalificeren en examineren.
Met betrekking tot laatstgenoemde taakgebied moet worden vermeld dat over een groot aantal
activiteiten van (voorheen de afdeling) Examinering, in deze publicatie niet meer wordt
gerapporteerd.
De reden is dat met ingang van 1 september 2013 de private activiteiten en opdrachten zijn
overgegaan naar de Stichting Steunfonds ECABO en daar worden uitgevoerd onder de naam
eX:plain.
In deel II is een Sectorale uitwerking opgenomen, per Sector worden de uitgevoerde publieke
activiteiten nader toegelicht en behandeld. Dit aan de hand van aansprekende acties en geboekte
resultaten in het verlengde van één of meerdere gestelde ambities en doelen. Een uitgebreidere
versie is separaat beschikbaar en dient als verantwoording aan de eigen sectorraad, waarin
vertegenwoordigers zitten vanuit het sectorale bedrijfsleven en het sectoraal beroepsonderwijs.
4
Samenvatting
In onderstaande samenvatting treft u een overzicht aan van de belangrijkste resultaten die in 2013 zijn
behaald.
Het jaar 2013 kan worden getypeerd als een intensief en enerverend jaar. Alhoewel eind 2013 er
voorzichtige signalen kwamen dat Nederland langzaamaan uit de recessie kwam, steeg het aantal
werklozen nog wel. Ook het aantal leerplaatsen stond onder druk, alhoewel voor de ECABO sectoren
het totaal aantal beschikbare bedrijven voldeed aan de vraag naar leerplaatsen. Wel is sprake van
een toenemende verdringing voor de meeste niveaus binnen de ECABO sectoren.
Eind van het jaar bedroeg het aantal geregistreerde leerbedrijven 44.283; een iets hoger aantal (bijna
100 bedrijven) dan aan het begin van het jaar. Daarvan hebben bijna 30.000 bedrijven een stagiair
gehad op enig moment in het jaar; dat is lager (ca 1.700 leerbedrijven) dan aan het begin van het jaar.
Ook het aantal zogenoemde structurele opleiders daalde in het afgelopen jaar met een kleine 1.500
leerbedrijven naar in totaal 13.500. Gezien de recessie een beeld dat overeenkomt met de
verwachtingen. Desalniettemin zijn er ook in 2013 iets meer dan 5.000 nieuwe aanmeldingen voor een
erkenning in behandeling genomen. Het totale aantal beschikbare leerbedrijven voldeed voor de totale
vraag aan leerplaatsen, alhoewel voor niveau 2 sprake was van een toename van de verdringing door
hogere niveaus. Overigens geldt dat, als gevolg van meer aanbod in tijden van recessie, voor alle
opleidingsniveaus.
In totaal zijn door alle adviseurs gezamenlijk gedurende het jaar bijna 16.000 leerbedrijven bezocht in
kader van een erkenning(sverzoek) of kwaliteitsbezoek. Uit onderzoek onder scholen naar de
tevredenheid met de kwaliteit van de leerplaatsen oordeelde men iets positiever (dan voorgaande
keren) over de vakbekwaamheid en gemotiveerdheid van de praktijkopleiders. Uit de
leerlingtevredenheidsmeting kwam naar voren dat het overgrote deel van de stagiairs (zeer) tevreden
is over onder meer de begeleiding en beoordeling door het leerbedrijf. Tenslotte bleek uit het
klanttevredenheidsonderzoek onder door ECABO-adviseurs bezochte leerbedrijven, dat zij in ruime
mate tevreden zijn over het bezoek dat de ECABO-adviseur aan hen bracht en over de informatie die
zij van de adviseur ontvingen.
Naast de directe gesprekken en bezoeken bij leerbedrijven en ook onderwijsinstellingen bezoeken
maandelijks tussen de 40.000 en 50.000 klanten onze websites. Ze treffen daar informatie en tips aan
voor het opleiden in het bedrijf (werkplekleren). Ook vinden de opleiders daar de laatste
ontwikkelingen op het gebied van de arbeidsmarkt en scholingsmarkt, zoals de sectorale en ook de
regionale beschrijvingen van vacatures, vacatures voor schoolverlaters, en aantallen van deelnemers
in opleiding en geslaagden.
Het gebruik en de belangstelling voor onze online voorlichtingsmiddelen vertonen een stijgende lijn. In
2013 waren er weer meer bezoekers op de sites Mbowijzer.nl en ECABO.nl/studieroute. Ook steeg
het aantal volgers op onze Twitter-accounts. Maar ook was ECABO aanwezig op scholen tijdens
bijeenkomsten voor beroepenvoorlichting, namen wij deel aan beurzen en organiseerden wij opnieuw
vele bedrijfsbezoeken en gastlessen om de beroepspraktijk als leerling te leren kennen.
ECABO reikte ook weer diverse prijzen uit. Zo ging de prijs voor Beste Leerbedrijf 2013 naar PwC
Compliance Services (CoS) in Amsterdam. Marieke Langemeyer, senior consultant bij het
Kenniscentrum van de Militaire geestelijke gezondheidszorg bij Defensie in Utrecht ontving de prijs
voor Beste Praktijkopleider 2013. De gemeente Dronten werd uitgeroepen tot beste stagebedrijf in de
verkiezing ‘Beste stagebedrijf gemeenten en waterschappen van Nederland’. Dit is een initiatief van
ECABO in samenwerking met het A+O fonds Gemeenten.
Met man en macht is gedurende het jaar door de ontwikkelaars van ECABO gewerkt aan de
herziening van de ECABO kwalificatiedossiers. Medio november ontving ECABO formeel het verzoek
van de minister van OCW herziene kwalificatiedossiers en keuzedelen te ontwikkelen op basis van
het, eveneens in november, vastgestelde nieuwe model en toetsingskader.
Op dossiers die onder gezamenlijke verantwoordelijkheid met een ander kenniscentrum ontwikkeld
moesten worden, is samen gewerkt met onder meer Kenniscentrum Handel en GOC. Ook bij de
uitvoering van de Implementatietoets en gebruikerstest werkte ECABO succesvol samen met de
Bedrijfstakgroep Economisch-Administratieve beroepen, Sociaal Juridische dienstverlening,
Beveiliging & ICT van de MBO Raad en Stichting Praktijkleren.
5
Met betrekking tot de aansluiting in de beroep(onderwijskolom) waren er belangrijke ontwikkelingen in
de goede richting. Zo was er de verankering in september via wetgeving van de Associate degree in
het hbo. Ook was er voortgang in het vernieuwingsproces in het vmbo met betrekking tot de
beroepsgerichte opleidingen. Allemaal zaken waaraan ECABO, vanwege de betekenis voor het mbo,
haar expertise heeft geleverd en faciliteiten beschikbaar gesteld.
6
I.
Resultaten Primaire processen
Beroepspraktijkvorming
Stages en werkplekleren
Stages vormen de kern van elke mbo-opleiding. Het is belangrijk dat elke stagiair een passende
stageplaats heeft en elk structureel leerbedrijf een goede stagiair. We streven naar een optimale
match, waarbij stagiairs en bedrijven zoveel mogelijk uit de stage halen. Daarom blijven we
hameren op goede afspraken op sectoraal én regionaal niveau met Onderwijs en Bedrijfsleven
over de vormgeving en invulling van stages. Daarbij richten we onze focus op structureel
opleidende leerbedrijven. Stagiairs zijn bij de praktijkopleiders van deze bedrijven in vertrouwde
handen. Daarnaast zetten wij onze kennis en expertise over het leren op de werkplek juist bij
deze bedrijven in voor het opleiden van zittende werknemers of structurele inpassing van
specifieke doelgroepen op de arbeidsmarkt.
De meerjarenbeleidsambities m.b.t. stages en werkplekleren zijn:

ECABO onderhoudt een toereikend bestand van erkende leerbedrijven
om de beschikbaarheid en toegankelijkheid van een voldoende aantal
relevante stageplaatsen te waarborgen.

ECABO bevordert het gebruik van beschikbare
stageplaatsen, in het bijzonder bij erkende leerbedrijven die
structureel de beroepspraktijkvorming (BPV) kunnen
verzorgen.

ECABO ondersteunt bedrijven en praktijkopleiders met trainingen en adviezen.

ECABO neemt actief deel in (regionale) samenwerkingsverbanden, die tot doel
hebben adequate oplossingen te bieden voor bijzondere kwantitatieve en/of
kwalitatieve vraagstukken inzake arbeidsmarkt en scholing
Uitwerking Actieplan BPV
De gezamenlijke kenniscentra hebben het Actieplan BPV opgesteld, mede op basis van de
uitkomsten van de eerste BPV-monitor. In het Actieplan zijn gezamenlijke focusgebieden benoemd
ter bevordering van uniformiteit en kwaliteit. Op deze gebieden - beschikbaarheid van kwalitatief
goede praktijkleerplaatsen, monitoring van de kwaliteit van leerbedrijven, evaluatie BPV-proces en
model bijlage BPV-overeenkomst- moeten eind 2013 resultaten bereikt zijn.
Uit de voortgangsrapportage Actieplan BPV blijkt dat ondanks de onzekerheid als gevolg van de
plannen met de kenniscentra in het Regeerakkoord, op verschillende thema’s voortgang geboekt
wordt. Voorbeeld hiervan is het nieuwe relatiebeheersysteem (CRM) met één centrale ingang voor de
(potentiële) leerbedrijven van de kenniscentra - www.stagebedrijven.nl - dat door Calibris,
Kenniscentrum Kenniscentrum Handel (KCH) en ECABO is ontwikkeld.
ECABO, Calibris en KC Handel hebben het afgelopen jaar hard gewerkt aan de inrichting van het
gezamenlijke relatiebeheersysteem CRM. Het was de bedoeling om in 2013 over te gaan op dit
systeem. Voor leerbedrijven en scholen zou één systeem verschillende voordelen hebben. De
ontwikkelingen in de 2e helft van 2013 omtrent de positie van de kenniscentra heeft ECABO en de
beide andere betrokken kenniscentra echter doen besluiten om het systeem dat eind oktober
opgeleverd is niet in productie te nemen.
Vraag en aanbod op de stagemarkt
Aard en omvang bedrijvenbestand
ECABO beschikte per 31 december over een bestand van 44.283 erkende leerbedrijven (1 januari
2013: 44.193). Hiervan zijn 29.680 leerbedrijven actief, dat wil zeggen dat ze – op een bepaald
moment in het jaar - een stagiair hebben (1 januari 2013: 31.437). Binnen de groep actieve
7
leerbedrijven onderscheiden we 13.500 structureel opleidende leerbedrijven( 1 januari 2013:
14.875). Deze bedrijven bieden, over een langere periode bezien, elk jaar één of meer leerplaatsen
aan en hebben ook stagiairs. In 2013 namen sectoradviseurs 5.175 nieuwe aanmeldingen in
behandeling.
Uit onderzoek van SBB in voorjaar 2013 bleek dat onderwijsinstellingen de praktijkovereenkomsten
steeds beter registreren in BRON. Zo heeft 91% van de BPVO’s een juiste code leerbedrijf, over
opleidingsjaar 2011-2012 was dit 88,7%. Een juiste erkenning scoort 76,6%. Vorig jaar was dat
74,3%. De actualiteit gaat ook omhoog, 44,6 % was voor de startdatum binnen (was 40,2%) en
79,4% binnen twee maanden (was 73,3%). Door deze informatie krijgt ook ECABO steeds beter zicht
op de leerbedrijven die actief opleiden en op de leerbedrijven die tot de structurele opleiders
gerekend kunnen worden.
Het totaal aantal beschikbare bedrijven voldoet voor de totale vraag aan leerplaatsen. Maar het aantal
leerplaatsen staat wel onder druk door de crisis, reorganisaties en bezuinigingen waardoor bestaande
leerbedrijven minder leerplaatsen beschikbaar stellen. Problemen ontstaan m.n. voor leerlingen op
niveau 2, deels door verdringing door leerlingen van niveau 3 en 4 maar ook doordat werkzaamheden
op het lage niveau verdwijnen, o.a. als gevolg van automatisering, zoals bij Bedrijfsadministratief
medewerker niveau 2. In 2013 hebben adviseurs m.n. in de Randstad actief leerplaatsen geworven
voor niveau 2 omdat vooral de roc’s in de 4 grote steden tekorten signaleerden. In samenwerking met
roc’s zijn bestaande leerbedrijven benaderd met de vraag (extra) plaatsen beschikbaar te stellen. In
vrijwel alle gevallen lukt het om op die manier voor alle leerlingen een leerplaats te vinden. Buiten de
Randstad beperken de tekorten zich meestal tot specifieke kwalificaties waarvan bekend is dat het
aantal stageplaatsen beperkt is. Dit is ook het beeld dat naar voren komt uit het Meldpunt
Stagetekorten van SBB. In vrijwel alle gevallen zijn de daar gemelde tekorten al bekend bij de
adviseur in de regio en is/wordt al actie ondernomen. Ook in 2013 is aan de directies van roc’s die
aangaven tekorten te ervaren, gesproken over en aandacht gevraagd voor de organisatie en
planning van de bpv en (het intensiever) benutten dan wel vergroten van de capaciteit bij de
bestaande leerbedrijven.
Internationale mobiliteit
Om deelnemers waardevolle internationale ervaring op te laten doen, beschikt ECABO over een
bestand van erkende leerbedrijven in tal van landen binnen en buiten Europa. Ook voor bedrijven
over de grens geldt dat onze ambitie is zoveel mogelijk gebruik te maken van structurele
leerbedrijven. Hierover voeren we gesprekken met een aantal roc’s.
Kwaliteit op de stageplaats
Persoonlijke ondersteuning en advies
Om de kwaliteit van beroepspraktijkvorming in bedrijven beter in beeld te krijgen en bedrijven
gericht te kunnen adviseren over mogelijkheden voor kwaliteitsbevordering, was ECABO van plan
in 2013 het kwaliteitszorgsysteem implementeren dat is ontwikkeld door Calibris. Het systeem biedt
bedrijven de mogelijkheid reviews uit te zetten onder leerlingen, eigen praktijkopleiders en
onderwijsinstellingen over de ervaren kwaliteit. De combinatie van scan en reviews vormt voor de
adviseur het startpunt voor het gesprek met het leerbedrijf over de bestaande kwaliteit van opleiden,
eventuele verbeterpunten en mogelijke wensen van het leerbedrijf m.b.t. ondersteuning. Hoewel we
ervan overtuigd zijn dit model goede kansen biedt voor kwaliteitsbevordering, is i.v.m. de
ontwikkelingen rond de kenniscentra besloten de implementatie niet door te zetten.
Digitale ondersteuning
Begin 2013 is de website voor praktijkopleiders, www.Stagebegeleiden.nl, uitgebreid met een
onderdeel over matching. Aanvullend hierop is eind 2013 een ‘webinars’ ontwikkeld waarmee begin
2014 gestart zal worden. Met de ‘webinars’ hopen we in de nabije toekomst een aantrekkelijk en
toegankelijk aanbod op het gebied van deskundigheidsbevordering te krijgen, waarmee we beogen
een groter deel van de praktijkopleiders te bereiken.
In de 2e helft van 2013 is ook de stagecoach ontwikkeld: persoonlijke communicatie met de
praktijkopleider in de vorm van direct mail, op het juiste moment, over de stage. Gedurende de
stageperiode ontvangt de praktijkopleider per fase (begin, middenstuk en eind) het relevante
begeleidingsmateriaal en content. Stagecoach zal begin 2014 operationeel worden.
Kwaliteit leerplaatsen
In november 2013 herhaalden we de peiling onder onderwijsinstellingen naar de tevredenheid
met de kwaliteit van leerplaatsen. De resultaten liggen in lijn met die van de peiling van vorig jaar.
8
Men oordeelt iets positiever over de vakbekwaamheid en gemotiveerdheid van de
praktijkopleiders en licht negatiever over de passendheid van de werkzaamheden en de bijdrage
aan de beoordeling. De netto respons lag met 251 volledig ingevulde vragenlijsten (39,8%) een
fractie lager dan in 2012.
Eind 2013 verscheen de analyse van leerlingtevredenheidsmetingen die in de periode 2011 –
2013 bij 106 leerbedrijven zijn uitgevoerd. Bij deze metingen waren in totaal 668 stagiairs
betrokken, waarvan 472 de meting volledig invulden. Het overgrote deel van de stagiairs geeft
aan (zeer) tevreden te zijn over aspecten als werving en selectie, introductie en inwerken, de
begeleiding en de beoordeling. Ze geven hun bedrijven gemiddeld een 7,9. Conclusie is dat het
overgrote deel van de leerbedrijven in de beleving van hun stagiairs de zaken goed op orde heeft
en er weinig aanleiding is dingen ingrijpend te verbeteren.
Trainingen
Begin 2013 is het basistrainingsprogramma opgeleverd voor de Praktijkopleider-plus (v/h ‘Harrie’),
bedoeld voor praktijkopleiders die leerlingen met een beperking begeleiden. Dit programma is
ontwikkeld met een aantal kenniscentra. Met KCH, Kenteq, Fundeon en Innovam is een vijftal pilots
besproken. Gebleken is dat vanuit ECABO eigenlijk alleen de praktijkopleiders van ICT-leerlingen in
aanmerking komen. Helaas bleek de belangstelling zo klein dat de training niet is uitgevoerd.
Met ROC Midden Nederland is een training Junior praktijkopleider ontwikkeld en uitgevoerd. Deze
training is bedoeld voor laatste jaars niveau 3 en 4 leerlingen van ROC Midden Nederland die tijdens
hun stage de vertrouwenspersoon en vraagbaak zijn voor de stagiair niveau 2 en daarmee de
praktijkopleider ondersteunen bij de begeleiding.
In de standaard-basistraining voor praktijkopleiders zijn begin van dit jaar de e-learningmodules
geïntegreerd. In maatwerktrainingen gebeurt dit op verzoek van de trainer. In 2013 zijn ongeveer 1400
praktijkopleiders getraind.
Beste leerbedrijf en praktijkopleider
In november werd PwC in Amsterdam uitgeroepen tot het Beste Leerbedrijf 2013 van ECABO.
Daarnaast sleepte Marieke Langemeyer, werkzaam bij de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg in
Utrecht, de prijs voor Beste Praktijkopleider 2013 in de wacht. ECABO nomineerden beiden ook voor
de – branche-overstijgende - SBB-verkiezing Leerbedrijf en praktijkopleider 2013. Eind 2013 werd
bekend dat Marieke Langemeyer behoort tot de 3 kanshebbers voor de prijs. De winnaar van deze
verkiezing wordt in april 2014 bekend gemaakt.
Naast de algemene verkiezing organiseerde ECABO in november ook - in samenwerking met het A+O
fonds Gemeenten - de verkiezing voor beste Gemeente of waterschap van Nederland. Gemeente
Dronten werd uitgeroepen tot beste stagebedrijf in deze categorie. Gemeente Dronten versloeg de
gemeenten Tynaarlo en Zoetermeer en het Waterschap Peel en Maasvallei in de verkiezing
Klantonderzoek
Bureau Ditmeijers voerde opnieuw klanttevredenheidsonderzoek onder leerbedrijven uit.
Respondenten zijn in ruime mate tevreden over het bezoek dat de ECABO-adviseur aan hen
bracht en over de informatie die zij van de adviseur ontvingen. Het gemiddelde rapportcijfer voor
de dienstverlening van de ECABO-adviseur is met 8,18 niet eerder zo hoog geweest. Net als in
2012 geven vertegenwoordigers van nieuwe leerbedrijven een nog iets hoger rapportcijfer,
namelijk 8,20.
9
Beroepen- en loopbaanvoorlichting
Veel jongeren worstelen met de keuze van een beroepsopleiding. Wij helpen jongeren bij het
maken van een juiste beroepskeuze door onafhankelijke en betrouwbare voorlichting te geven.
Alleen als leerlingen het juiste beroep kiezen, krijgen bedrijven de bekwame en gemotiveerde
vakmensen die ze nodig hebben. Als het gaat om beroepenvoorlichting zorgen we voor continue
aansluiting bij klantengroepen. Zo hebben we niet alleen oog voor de (potentiële) leerlingen, maar
ook voor hun belangrijkste beïnvloeders: ouders, decanen en docenten.
De meerjarenbeleidsambities m.b.t. beroepen en loopbaanvoorlichting zijn:

ECABO informeert over relevante beroepen, MBO-opleidingen,
doorstroom- en doorgroeimogelijkheden.

ECABO propageert de instroom in mbo-opleidingen voor relevante
beroepen, die kansrijk zijn op de arbeidsmarkt
Online
Websites
Mbowijzer.nl en ECABO.nl/studieroute zijn de voorlichtingssites van ECABO. In 2013 trok
Mbowijzer.nl 313.405 bezoekers. Dit is 23% meer dan in 2012. De site Studieroute trok
109.585 bezoekers. Dit is een stijging van 7% t.o.v. 2012.
Twitter
Eind 2013 hadden we 1.008 followers, t.o.v. eind 2012 is dat een stijging van 57%. Onze
followers zijn voornamelijk docenten, roc’s en onderwijsgerelateerde partijen. In 2013 zijn 288
tweets verstuurd. Deze zijn 269 keer geretweet en hiermee bereikten we 65.024 extra mensen.
Google Adwords
Via Google Adwords attenderen we mensen op Mbowijzer.nl door het plaatsen van advertenties in
Google. In 2013 leverde dit 127.959 bezoekers van Mbowijzer.nl. Zij bekijken gemiddeld meer
pagina’s dan bezoekers die rechtstreeks naar onze site komen.
Decanen/docenten
De digitale nieuwsbrief MBOroute voor decanen en docenten van het vmbo is in 2013 2x
verstuurd naar ca. 300 mailadressen. In februari stuurden we een digitale nieuwsbrief over de
Stage Survival Guide naar o.a. bpv-coördinatoren van roc’s.
Offline
Beurzen
In 2013 is beroepenvoorlichting gegeven tijdens 15 Open dagen bij roc’s en op verschillende
beurzen, zoals Spots on Jobs in Den Haag, Skills Masters in Rotterdam en Infobeurzen in Houten
en Utrecht.
Impresariaat
Met de gastlessen en bedrijfsbezoeken bereikten we in 2013 7.130 leerlingen. De meeste
aanvragen kwamen voor de Financieel-administratieve en Secretariële beroepen.
Voor het vmbo zijn 105 matches gemaakt (39 gastlessen en 66 bedrijfsbezoeken). Voor het
mbo maakten we 260 matches (210 gastlessen, 20 bedrijfsbezoeken voor leerlingen en 30
bedrijfsbezoeken voor docenten). Het totaal aantal matches is daarmee iets lager dan in
2012 (117 vmbo, 256 mbo).
10
Tabel 1. Matches (gastlessen en bedrijfsbezoeken) vmbo en mbo
Sectoren
matches
Financieel-administratieve en Secretariële
beroepen
ICT & Media
184
Commerciële beroepen
73
Juridische beroepen
52
Orde & Veiligheid
4
Banken, Verzekeraars en Financiële intermediairs
9
Eindtotaal
365
43
Speciale acties
In 2013 is een drietal beroepen specifiek onder de aandacht gebracht op Mbowijzer.nl onder de
naam “Beroep van de maand”. In februari betrof het de beroepen Commercieel medewerker
binnendienst en (junior) accountmanager. In maart was dat de functie Applicatieontwikkelaar en in
april is extra aandacht besteed aan de kansrijke beroepen die onder het ECABO domein vallen. De
acties leverden extra aandacht en paginabezoeken op.
11
Kwalificeren en examineren
Beroepen veranderen snel en het is belangrijk dat de arbeidsmarkt mensen aangeleverd krijgt die
meteen inzetbaar zijn. ECABO volgt de trends op de arbeidsmarkt en in beroepen op de voet en
kent de beroepen in haar domein als geen ander. We zorgen daarmee voor een sterke
aansluiting van het beroepsonderwijs op de dynamiek in de branches en zoeken steeds vaker de
noodzakelijke verbinding met aangrenzende sectoren. Kwalificatie- en opleidingsbehoeften van
het bedrijfsleven geven we bij voorkeur een plaats in de bestaande structuur. Bedrijven,
opleidingsinstellingen en studenten hebben baat bij een overzichtelijke kwalificatiestructuur. We
zetten in op een stevige beroepsonderwijskolom met optimale doorstroommogelijkheden in het
publiek en privaat bekostigde onderwijs, voor beginnende en ervaren beroepsbeoefenaars.
ECABO heeft verstand van beroepen en opleidingen in de sector en is daardoor niet alleen in
staat optimaal op de arbeidsmarkt afgestemde kwalificaties te leveren, maar kan ook in de praktijk
bewezen ondersteunende diensten en producten gebaseerd op degelijk toegepast onderzoek
leveren.
De meerjarenbeleidsambities m.b.t. beroepen, opleidingen, kwalificeren en examineren zijn:

ECABO zorgt voor de beschikbaarheid van actuele en relevante
beroepsprofielen.

ECABO zorgt voor actuele en relevante mbo-beroepskwalificaties, die
voldoen aan Nederlandse en - voor zover van toepassing - internationale
inrichtingseisen.

ECABO vervaardigt ‘sleuteldocumenten’, die de route van
beroepskwalificaties naar onderwijsverzorging en examinering
overbruggen.

ECABO bevordert waar mogelijk de aansluiting, de samenhang en de
onderlinge transparantie van (i) relevante kwalificaties en
‘sleuteldocumenten’ in het vmbo, mbo en hbo (inclusief Associate
degree) en (ii) relevante private diploma’s en certificaten.
Kennis van beroepen
Professionals in de sectorteams van ECABO nemen dagelijks de laatste ontwikkelingen in
bedrijven en beroepen waar. Ontwikkelingen in de sector, veranderende eisen waren het
afgelopen jaar onderwerp van gesprek in de sectorteams, de sectorraden en in de dialoog met
stakeholders. Maar het vergt ook systematisch onderzoek, waarbij sectorteamleden en
(arbeidsmarkt)onderzoekers nauw samenwerken. Op gecontroleerde wijze zijn ontwikkelingen in
beroepen gemonitord met als doel gefundeerd veranderingen in beroepen te vertalen naar
diensten en producten, waaronder de kwalificatiedossiers.
Beroepscompetentieprofielen
In 2013 zijn de volgende BCP’s geactualiseerd en geaccordeerd door de betreffende sectorraad:
- BCP Contactcenter medewerker (sector Commercieel)
- BCP Intercedent (sector Commercieel (voorheen Juridisch))
- BCP Medewerker Human Resources Management (HRM) (sector Juridisch)
- BCP Juridisch medewerker Openbaar Bestuur (sector Juridisch)
- BCP Juridisch medewerker Zakelijke Dienstverlening (sector Juridisch)
- BCP Medewerker Sociale Zekerheid (sector Juridisch)
- BCP ICT support (sector ICT)
In 2013 is gestart met het actualiseren van de volgende BCP’s i.h.k.v. regulier onderhoud:
- BCP ICT-beheerder (sector ICT)
12
- BCP Basismilitair (sector Defensie)
- BCP Kader opleiding (sector Defensie)
- BCP Korporaal Operationele Dienst (sector Defensie)
- BCP Matroos Operationele Dienst (sector Defensie)
- BCP Manschap grondoptreden (sector Defensie)
- BCP Onderofficier grondoptreden (sector Defensie)
Deze BCP’s worden in 2014 behandeld in de betreffende sectorraad.
ECABO heeft de BCP’s t.b.v. het kwalificatiedossier (KD) Artiest in het domein Kunst geactualiseerd
i.s.m. kenniscentrum GOC.
Kwalificatiestructuur
Herziening kwalificatiestructuur
In het kader van project Herziening kwalificatiestructuur heeft ECABO eind 2012 ruim 60% van
haar kwalificatiedossiers opgeleverd. Deze dossiers zijn vastgesteld door sectorraden en de
paritaire commissie en goedgekeurd door de Toetsingskamer. Deze dossiers zijn begin 2013
beproefd in de zogenaamde implementatietoets die onder regie van het projectmanagement
Herziening Kwalificatiestructuur heeft plaatsgevonden. Bevindingen, verbetersuggesties zijn verwerkt
in de kwalificatiedossiers. Samen met het onderwijs en bedrijfsleven heeft ECABO vervolgens
gewerkt aan de oplevering van de overige dossiers en ontwikkelen van keuzedelen.
Op landelijk niveau zijn het format en de instructie opnieuw ontwikkeld en aangepast en op 20
november 2013 heeft de minister van OCW het format en bijbehorende instructie definitief
vastgesteld. Dit heeft geleid tot enkele formattechnische aanpassingen in de al ontwikkelde
dossiers.
De minister is voornemens de herziene kwalificatiedossiers in juli 2014 vast te stellen. Mboinstellingen kunnen vervolgens op vrijwillige basis per 1 augustus 2015 starten met deze nieuwe
kwalificatiestructuur. De verplichte invoeringsdatum is 1 augustus 2016.
De einddatum voor oplevering van de dossiers voor de eindtoets bij de Toetsingskamer is verschoven
naar 28 februari 2014. In heel 2013 zijn de herziene kwalificatiedossiers en keuzedelen een
terugkerend onderwerp van gesprek geweest in de sectorraden en de paritaire commissie.
Bij de vaststelling van het format en de instructie heeft de minister van OCW gevraagd om alle
dossiers nogmaals aan een extra gebruikerstest (als vervolg op de implementatietoets) te
onderwerpen. ECABO heeft dit samen met Btg ESB&I opgepakt; de aanpak, uitkomsten en resultaten
zijn vastgelegd in een rapportage gebruikerstest welke ook wordt meegestuurd met de dossiers voor
de eindtoets bij de Toetsingskamer.
Eind 2013 en begin 2014 zijn de dossiers en keuzedelen voorzien van een positief advies van de
sectorraden en paritaire commissie en vastgesteld voor indiening door het bestuur. In totaal bestaat
de ECABO kwalificatiestructuur nu uit 14 dossiers met daarin 36 profielen. In de huidige structuur zijn
dit nog 18 dossiers met daarin 44 kwalificaties. Reductie heeft plaats kunnen vinden door dossiers
samen te voegen, profielen samen te voegen en ook (huidige) kwalificaties op te nemen als
keuzedeel.
In het najaar van 2013 zijn diverse keuzedelen opgeleverd. Het betreft hier keuzedelen die in
overleg met de sectorraden en paritaire commissie zijn bepaald. Een enkel keuzedeel is ontwikkeld
op initiatief vanuit een branche of regio. Ook heeft ECABO een aantal generieke keuzedelen
ontwikkeld: E-userskills/digitale vaardigheden, Rekenen en Duits (i.s.m. Kenwerk en de Lerende
Euregio).
Naast de ‘eigen’ dossiers is ECABO betrokken bij de ontwikkeling van het dossier Artiest waar
kenniscentrum GOC de penvoerder van is.
Een bijzonder traject betrof de ontwikkeling van het dossier Commercie. ECABO en KC Handel
hebben eind 2012 besloten om de ontwikkeling van het nieuwe KD in een gezamenlijke
projectstructuur onder te brengen onder regie van de Stuurgroep Commercie met gezamenlijk
penvoerderschap. De leden van de stuurgroep waren afgevaardigden vanuit beide paritaire
commissies, afgevaardigden namens het onderwijsveld vanuit de Btg ESB&I en de Btg Handel, en
namens het bedrijfsleven vanuit zowel het commercieel/economisch-administratieve beroepenveld als
de internationale handel en groothandel. Vooraf is afgesproken dat deze stuurgroep met mandaat
13
besluiten kan nemen en dat deze besluiten de beslissingsbevoegdheden van de individuele paritaire
commissie van ECABO en PCBB Handel overstijgen.
Ontwikkelaars hebben in een gezamenlijk projectteam expertmeetings georganiseerd, analyses
gemaakt, docentenbijeenkomsten georganiseerd en tussentijds experts/brancheverenigingen
geraadpleegd. De voorstellen, keuzes etc. zijn aan de stuurgroep voorgelegd en hebben uiteindelijk
geleid tot het kwalificatiedossier (incl. keuzedelen) dat is vastgesteld door de stuurgroep op 23 januari
2014. Op 17 januari is er voor dit dossier nog een aparte gebruikerstest georganiseerd; het dossier is
in de gebruikerstest ook voorzien van een positief advies.
Voor een totaaloverzicht van zowel kwalificatiedossiers (inclusief profielen) en keuzedelen wordt
verwezen naar het overzicht in bijlage 2.
Praktijktest: implementatietoets en gebruikerstest
Al in het najaar van 2010 spraken de Btg ESB&I, Stichting Praktijkleren en ECABO met elkaar af om in
een project met onderwijsinstellingen de uitgangspunten en stappen zoals benoemd in het
‘Onderwijskundig Kader’ te toetsen door middel van het uitvoeren van een gemeenschappelijk project.
Het oorspronkelijke projectplan richtte zich op de huidige kwalificatiestructuur en had tot hoofddoel het
opleveren van curriculumscenario’s voor deze structuur. De opdracht tot herziening van de
kwalificatiestructuur en de Praktijktest hebben er toe geleid dat het project een iets andere invulling
heeft gekregen en er doelen aan zijn toegevoegd zodat het naadloos aansloot bij de
implementatietoets en gebruikerstest.
De implementatietoets en gebruikerstest maken beide deel uit van de Praktijktest en behelsden beide
het toetsen van de kwalificatiedossiers op uitvoerbaarheid. De implementatietoets richtte zich in
globale zin op de vraag of van het kwalificatiedossier in voldoende mate een curriculum gemaakt kon
worden. In het najaar van 2013 bracht de Toetsingskamer nog een wijziging in het format van de
dossiers aan (beschrijving gedrag, kennis en vaardigheden). Als gevolg daarvan werd een tweede
toets op de dossiers georganiseerd, de gebruikerstest. Deze gebruikerstest bevatte zowel vragen over
de inhoud van de dossiers en formulering van een aantal specifieke onderdelen als kennis en
vaardigheden, als over organisatie van het onderwijs. Een deel van de vragen kon beantwoord worden
aan de hand van de schoolsessies en werkgroepen die we uitvoerden met het in 2011/12 door
ECABO en Btg ESB&I ontwikkelde curriculuminstrument. Een ander deel, met name die over
formulering van kennis en vaardigheden, is beantwoord via andere bijeenkomsten. Op de overige
vragen kan pas een antwoord worden gegeven in de fase van implementatie van de dossiers op de
roc’s.
ECABO is in nauwe samenwerking met de Btg ESB&I en Stichting Praktijkleren als volgt te werk
gegaan om de vragen uit de implementatietoets en gebruikerstest te beantwoorden:
-
-
-
-
In 2013 zijn, op het dossier Bibliotheken na, alle kwalificatiedossiers van de Btg ESB&I/ECABO
getoetst in schoolsessies met het curriculuminstrument. Docenten én praktijkopleiders samen
maakten in de sessies in een dagdeel de vertaling van het KD naar een curriculum en
beoordeelden op deze manier of van het kwalificatiedossier een opleidings- en examenplan
gemaakt kon worden. Deze schoolsessies werden per sector begeleid door twee adviseurs van
ECABO. Deze adviseurs hebben een verplichte training gevolgd. Totaal namen 539 deelnemers
deel, 393 docenten en 146 praktijkopleiders. Zie ook de tabel 3.
Per dossier is een werkgroep met vertegenwoordigers van verschillende roc’s bij elkaar gekomen
die zich als vervolg op de schoolsessies boog over voorbeeldcurricula per dossier en nogmaals de
uitvoerbaarheid van het kwalificatiedossier beoordeelde. De werkgroepen ICT en Administratie
niveau 2 vinden nog plaats in het eerste kwartaal 2014.
Op 7 januari is een bijeenkomst georganiseerd met alle dossierontwikkelaars van ECABO,
opleidingscoördinatoren en kernconstructeurs van Stichting Praktijkleren en vertegenwoordigers
van roc’s om de puntjes op de “i” te zetten wat betreft volledigheid van het dossier en aanscherping
exameneisen (o.a. formulering gedrag, kennis en vaardigheden).
Voor het combi-dossier Commercie is tevens een aparte gebruikerstest georganiseerd op 17
januari 2014 door de Btg ESB&I, Btg Handel, KC Handel en ECABO. Deze is uitgevoerd aan de
hand van de leidraad die de Btg Handel hanteerde.
Voor het kwalificatiedossier Administratie niveau 2 zijn in het kader van verbreding van het dossier
extra bijeenkomsten georganiseerd met het onderwijs.
Voor het kwalificatiedossier Bibliotheken zijn geen curriculumsessies georganiseerd. Deze
kwalificatie wordt aangeboden door drie roc’s en is met betrokkenheid van deze roc’s en de
14
branchevertegenwoordigers ontwikkeld. In de verantwoordelijke sectorraad
Informatiedienstverlening (IDV) zijn alle partijen vertegenwoordigd. Aanvullend is op 22 januari
2014 een gebruikerstestsessie georganiseerd.
Tabel 2. Aantal spelteams en de participerende roc’s per dossier of sector
Dossier/sector
Aantal
Roc’s die deelnamen
spelteams
Financieel administratieve beroepen
12
Albeda, Regio College, Landstede, Rivor,
Tilburg, Amsterdam/Hilversum/ Flevoland
Secretariële beroepen
7
Nova College, Friese Poort, Twente, MiddenNederland
Orde en veiligheid:
16
Noorderpoort, Friese Poort, Zadkine,
- particuliere beveiliging
Mondriaan, Albeda, ID-College, De Leijgraaf,
- toezicht en veiligheid
Graafschap
- veiligheid en vakmanschap
Financiële dienstverlening (voorheen 11
Leijgraaf, Summa, Albeda, Zadkine, Alfa
Bank- en verzekeringen)
College, Deltion, Aventus
ICT:
13
Koning Willem I, Summa, Tilburg,
- ICT- en mediabeheer
Leeuwenborgh, Rijn IJssel, Nijmegen, Albeda,
- ICT support
Zadkine, ID-College, Amsterdam, Da Vinci,
- Applicatieontwikkeling
Rivor, Alfa College, Noorderpoort, Arcus
Administratie niveau 2
6
Alfa College, Midden-Nederland, Leijgraaf,
Tilburg, Zadkine
Commercieel:
9
Regio College, West-Brabant, Zadkine, Nova
- Commercie
College, Horizoncollege, Rivor
- Marketing, communicatie en
evenementen
Juridisch administratieve
7
Tilburg, Mondriaan, Nova College, Horizon,
dienstverlening
Amsterdam, Friese Poort
Totaal aantal spelteams
81
Aantal (verschillende) roc’s: 28
Totaal aantal sessies op roc’s
36
Tabel 3. Aantal docenten en praktijkopleiders per dossier/sector
Dossier/sector
Aantal docenten Aantal
praktijkopleiders
Financieel administratieve beroepen
38
17
Secretariële beroepen
30
13
Orde en veiligheid:
87
35
(HTV: 20)
(HTV: 3)
- particuliere beveiliging
(Part. bev.: 42)
(Part. bev.:14)
- toezicht en veiligheid
(VeVa: 25)
(VeVa; 18)
- veiligheid en vakmanschap
Financiële dienstverlening (voorheen Bank- en
45
23
verzekeringen)
ICT:
59
22
- ICT- en mediabeheer
- ICT support
- Applicatieontwikkeling
Administratie niveau 2
25 + 20
7
docentendag
Commercieel:
48
16
- Commercie
- Marketing, communicatie en evenementen
Juridisch administratieve dienstverlening
44
13
393 docenten
146 praktijkopleiders
Totaal aantal deelnemers implementatietoets en
539
1
gebruikerstest 2013/14 op 11 februari 2014
1
Aantallen zijn gebaseerd op de gespeelde sessies op de scholen. De werkgroepsessies over de
voorbeeldcurricula, waarbij voor een tweede keer door schoolvertegenwoordigers naar de uitvoerbaarheid van
het dossier is gekeken, zijn hierbij niet meegenomen, maar leveren wel data op over uitvoerbaarheid.
15
We hebben de schoolteams en de werkgroepen gevraagd naar de uitvoerbaarheid van de
kwalificatiedossiers en ‘Focus op vakmanschap’ met waardering in een cijfer van 1 tot 10.
Uitkomsten:
- Gemiddeld wordt uitvoerbaarheid van onze dossiers op een schaal van 1 tot en met 10 beoordeeld
op een 7 (in schoolsessies) en een 8 (door werkgroepleden). Het betreft hier een totaalgemiddelde
gemeten over alle dossiers.
- Op de vraag in hoeverre ‘Focus op vakmanschap’ en de kwalificatiestructuur in het geheel
bijdragen aan het doelmatig en flexibel inrichten van opleidingen is het gemiddeld cijfer een 6,5
(deze vraag is alleen aan de werkgroepen gesteld; betreft totaal gemiddelde over alle
werkgroepen).
Voor meer informatie over de resultaten, algemeen en per dossier, verwijzen we naar de
Rapportage gebruikerstest van februari 2014.
Toegepast onderzoek en ontwikkeling (TO&O)
In het Innovatieplan 2013-2014 werden de volgende thema’s benoemd:
- Curriculumontwerp en schetsen van curriculumscenario’s.
- Ondersteunen van praktijkopleiders en docenten in de didactiek van beroepsgericht opleiden en
beoordelen.
- Ontwikkelen van een infrastructuur (stagebegeleiden.nl) en technische support (digiECABO) die
zorgt voor digitale toegankelijkheid van de inhoud van producten.
- Effectiviteit, efficiëntie, kwaliteit en betrouwbaarheid van praktijkexaminering.
Relatie met project New Business Ideas
De binnen het innovatieplan gekozen thema’s hebben ook vorm gekregen in drie New Business Ideas
Projecten ECABO 2015+ (NBI). In het begin van 2013 is middels NBI een extra impuls gegeven aan
nieuwe projecten en activiteiten. ECABO is hierbij ondersteund door adviseurs van The Bridge
business innovators. Er is met grote kwaliteit, creativiteit en enthousiasme gewerkt aan het opzetten
en inrichten van nieuwe diensten. Mede door het enthousiasme heeft het NBI traject een eigen
identiteit en imago gekregen waardoor de verbinding met bestaande innovatieprojecten en de
onderlinge relatie tussen de genoemde thema’s op de achtergrond is geraakt. Een voorbeeld is de
ondersteuning aan praktijkopleiders (stagewerkt.nl). Wanneer dit is losgekoppeld van ondersteuning
aan docenten, bestaat het risico dat we de verbinding op dat knooppunt tussen buitenschools en
binnenschools leren niet optimaal stimuleren. De afgelopen jaren hebben uitgewezen dat onze kracht
juist ligt op dat knooppunt. De verbinding dient waar nodig ook weer versterkt te worden.
Curriculumontwerp
Het eerste thema curriculumontwerp en schetsen van curriculumscenario’s is uitgegroeid tot het
succesvolle project ‘Praktijktest (implementatietoets/voorbeeldcurricula/ gebruikerstest)’ in
samenwerking met de Btg ESB&I en Stichting Praktijkleren. Eerste doel van dit project was het
toetsen van de herziene kwalificatiedossiers op uitvoerbaarheid. De opbrengsten van de sessies en
werkgroepen zijn gebruikt voor finetuning van de herziene kwalificatiedossiers zoals hiervoor
beschreven.
Sectoradviseurs zijn eind 2012 door eigen adviseurs van TO&O intensief getraind zodat zij in 2013 de
rol van begeleider van het instrument op zich konden nemen. Het effect daarvan is zichtbaar in de
evaluatie van de curriculumsessies die vanaf februari tot en met december 2013 begeleid zijn. De
begeleiding door sectoradviseurs krijgt een hoge waardering. Begeleiders slagen erin het proces in
goede banen te leiden en de deelnemers goede vragen te stellen rond doelmatige inzet van het
curriculum op basis van de kwalificatiestructuur.
De evaluaties van de sessies die voor de zomervakantie 2013 plaatsvonden, zijn verwerkt en
vastgelegd in een rapportage getiteld “Curriculumontwerp in spelvorm”. De voorlopige analyse maakt
duidelijk dat het instrument werkt in de dialoog tussen bedrijfsleven en onderwijs en ondersteunt bij
het vertalen van het KD naar onderwijs. Zowel docenten als praktijkopleiders waarderen het samen
werken aan de inhoud van het curriculum zeer hoog. In de tweede helft van 2013 is een voormeting
toegevoegd aan de curriculumsessies om inzicht te krijgen in de functie, voorkennis en betrokkenheid
van de deelnemers enerzijds en de mening op uitvoerbaarheid van de kwalificatiedossiers mede in het
licht van Focus op Vakmanschap anderzijds. Een quickscan van de resultaten geeft aan dat het
gebruik van het curriculuminstrument goed werkt voor teams om gezamenlijk tot curriculumkeuzes te
komen. Een docent gaf aan dat hij zich nu pas realiseerde dat docenten de vaardigheid en kennis die
nodig zijn om de vertaling te maken niet automatisch in hun opleiding hebben meegekregen.
16
De voormeting onder docenten en de evaluaties van de sessies onder alle deelnemers uit zowel het
voorjaar als het najaar worden gebruikt voor het opstellen van een publicatie over het gebruik en de
waarde van het curriculuminstrument voor het mbo. Deze komt uit in het voorjaar van 2014.
Waarde voorbeeldcurricula en kansen voor vervolgactiviteiten
De uitgebreide documentatie van schoolsessies en werkgroepen maakt dat de voorbeeldcurricula een
goed gesprekskader zijn voor onderwijsinstellingen om hun eigen curriculum vorm te geven. Alle
didactische en doelmatigheidsargumenten die ter tafel zijn gekomen zijn gedocumenteerd. Het
resultaat is vanaf oktober 2013 ter controle voorgelegd aan de deelnemers en gepresenteerd aan
kenniskringen of op docentendagen. De kenniskringen ICT, commercieel en Administratie niveau 2
volgen in het eerste kwartaal 2014. Vervolgens worden de voorbeeldcurricula in de eerste helft van
2014 definitief vastgesteld en gepubliceerd (zowel in druk als digitaal).
Ondertussen zijn de invoertermijnen van de herziene kwalificatiedossiers verschoven naar schooljaar
2016/2017 en ontstaat de mogelijkheid om het instrumentarium krachtig in te zetten bij de implementatie
van de nieuwe kwalificatiestructuur. Het is geschikt om toe te passen op alle dossiers en op zowel BOL
als BBL trajecten, als ook in combinatie met vmbo of hbo. Daarnaast is er een effect van
deskundigheidsbevordering bij praktijkopleiders en docenten én samenwerken aan een curriculum zorgt
voor teambuilding. Ook bij opleidingsteams is er inmiddels steeds meer enthousiasme om het
curriculuminstrument, ook buiten de gebruikerstest, in te zetten als eerste stap om na te denken over
vormgeven van de nieuwe curricula. Met de Btg ESB&I en Stichting Praktijkleren is afgesproken dat
scholen hiervoor zelf de kosten betalen en dat een deel van de opbrengst terugvloeit in het gezamenlijke
project.
Binnen de driehoek Btg ESB&I, Stichting Praktijkleren en ECABO wordt nagedacht om vanaf heden tot
aan de invoering van de nieuwe kwalificatiestructuur onderwijskundige ondersteuning aan
onderwijsinstellingen aan te bieden om een geleidelijke overgang van oud naar nieuw passend voor
Focus op Vakmanschap te vergemakkelijken. Deelnemers hebben zich hiervoor tijdens de
klankbordsessies kunnen aanmelden: meedenken over hoe je van het huidige naar het nieuwe dossier
en curriculum kunt komen rekening houdend met Focus op vakmanschap. Inmiddels zijn er rond de 20
aanmeldingen van docenten/roc’s binnen voor diverse dossiers. Voortbouwend op dit gegeven is het
zinvol te onderzoeken of gecombineerde diensten met ondersteunende producten (bijvoorbeeld
Praktijkwijzer) gewenst zijn. Tenslotte is de intentie om vanuit deze bestaande dienst aanpalende
diensten te ontwerpen met creatieve vormen als leidraad.
Wanneer partners in het veld (andere kenniscentra, Btg-en, SBB) interesse tonen in gebruik van het
instrument trekken de Btg ESB&I en ECABO samen op om hen te enthousiasmeren. Om er zorg voor te
dragen dat het instrument bij gebruik door andere dan de al betrokken organisaties toch op eenzelfde
wijze en met dezelfde uitstraling en kwaliteit wordt toegepast, wordt er een aantal eisen gesteld aan het
gebruik. Het volgen van de training is er daar één van. Verder stellen we ook kwaliteitseisen aan
bijvoorbeeld de vormgeving en materiaalgebruik. Aan het gebruik zijn dan ook kosten verbonden.
Examenadviescommissies
In 2011 is ECABO gestart met het inrichten van sectorale examenadviescommissies voor de sectoren
ICT en Financieel administratieve beroepen. In 2012 is de samenwerking gezocht met Stichting
Praktijkleren en zijn er eind 2012 nog 4 commissies gestart: Secretariële beroepen, Juridisch,
Defensie en Commerciële beroepen. De sectorale examenadviescommissie valideert
sleuteldocumenten (examenoverzichten en toetsmatrijzen) en brengt hierover advies uit aan Stichting
Praktijkleren en ECABO. De sleuteldocumenten zijn het uitgangspunt voor de te ontwikkelen
exameninstrumenten (theorie-/ praktijkexamenproducten).
In 2013 zijn de sectorale examenadviescommissies gemiddeld 3 keer bijeen geweest om
examenoverzichten en toetsmatrijzen te valideren. Het betreft hier bestaande sleuteldocumenten
behorende bij de nu geldende kwalificatiestructuur. Na oplevering van de herziene kwalificatiestructuur
zullen ook sleuteldocumenten geactualiseerd en gevalideerd moeten worden door de sectorale
examenadviescommissies. Het jaar 2013 is vooral gebruikt om de (nieuwe) leden goed in te werken en
(waar nodig) nieuwe leden te werven, en daarmee gereed te zijn voor de slag die in 2014 gemaakt moet
worden.
Half 2013 zijn er vacatures ontstaan (vertegenwoordigers vanuit het bedrijfsleven) in de sectorale
examenadviescommissies Juridisch en Financieel administratieve beroepen. De vacature in de seac
Juridisch is in de tweede helft van 2013 ingevuld. De vacatures in de seac Financieel administratieve
beroepen staan eind 2013 nog open. In de tweede helft van 2013 is een start gemaakt met de
(her)inrichting van het ontwikkelproces voor de sleuteldocumenten op basis van het vernieuwde
17
kwalificatiedossier. Het streven is de seac’s in dit proces zowel een adviserende (bij de start van het
ontwikkelproces) als een validerende rol (na de vaststelling) te geven.
Loopbaanontwikkeling
Een goede doorstroom in en aansluiting binnen de beroepskolom krijgt steeds grotere aandacht
vanwege de noodzaak enerzijds uitval tot een minimum te beperken en anderzijds om studenten de
mogelijkheid te bieden een zo hoog mogelijke startkwalificatie te behalen. Daarnaast is een goede
aansluiting tussen mbo en hbo van groot belang voor met name mbo-4 gediplomeerden die reeds in
het arbeidsproces actief zijn. Een groot deel van hen ontdekt gedurende hun loopbaan op enig
moment de noodzaak zich op een hoger niveau te bekwamen.
ECABO maakt zich daarom sterk voor de totstandkoming van één coherente beroepsonderwijskolom
vmbo-mbo-hbo. Hiertoe: (1) voorziet ECABO in adviezen en aanbevelingen voor een doorlopende
leerlijn vmbo-mbo-hbo; (2) zorgt ECABO voor efficiënte doorstroommogelijkheden in het mbo en
voorziet in adviezen en aanbevelingen hierover; (3) stimuleert ECABO de totstandkoming van duale
Associate degree en bachelor opleidingen.
Doorlopende leerlijn vmbo-mbo
Sinds eind 2011 loopt in opdracht van de minister van OCW het project Vernieuwing
beroepsgerichte programma’s in het vmbo. De beroepsgerichte programma’s, waaronder die van
Economie, in het vmbo worden vereenvoudigd, verduidelijkt en geactualiseerd. Er wordt door
docenten en deskundigen, waaronder ECABO, nauw samengewerkt aan de totstandkoming van de
nieuwe vmbo examenprogramma’s. Deze moeten aansluiten op actuele ontwikkelingen in de
(beroeps)werkelijkheid en de vervolgopleidingen in het mbo. De bedoeling is dat in 2017 de eerste
beroepsgerichte vmbo-examens nieuwe stijl worden afgelegd.
ECABO maakt deel uit van de sectoradviescommissie en heeft, ook in het afgelopen halfjaar,
adviezen gegeven over de aansluiting op de kwalificatiestructuur en de mbo-domeinen. ECABO
ondersteunt het geluid vanuit het bedrijfsleven die in de sectoradviescommissie heel nadrukkelijk
heeft aangegeven dat men graag wil samenwerken met het vmbo om leerlingen kennis te laten
maken met de branche en om bij leerlingen een reëel beroepsbeeld te laten ontstaan. Op basis
daarvan kunnen leerlingen bewuster kiezen voor een passende mbo vervolgopleiding.
In het voorjaar van 2013 ontvingen de kenniscentra, waaronder ECABO, via SBB het verzoek van
het College voor Examens (CvE) om ondersteuning te verlenen aan de syllabuscommissies. Deze
zijn na de zomer aan de slag gegaan met de nadere uitwerking van de concept
examenprogramma’s voor de beroepsgerichte vmbo programma’s in syllabi. (Deze vormen de
richtlijn voor examenmakers bij het maken van de centrale examens.) In onderling overleg hebben
Kenniscentrum Handel en ECABO besloten om één expert af te vaardigen voor een inhoudelijke
inbreng gericht op de aansluiting van de syllabus met de verwante kwalificatiedossiers. In
september is een aantal pilotscholen gestart met het opzetten van de vmbo
opleidingsprogramma’s.
Ook gedurende 2013 nam ECABO deel aan een viertal CvE Vaksecties (Administratie, Handel &
administratie, SDV en ICT) om te adviseren over de centrale vmbo examens.
ECABO is adviserend lid van het Platform vmbo Economie. Het bestuur en de regiovoorzitters
vormen de Stichting Platform vmbo Economie en kwamen meerdere malen in vergadering bijeen.
Het betreft een landelijk samenwerkingsverband van vmbo-scholen met een afdeling in de sector
Economie. Uiteraard ging veel aandacht uit naar de vernieuwing beroepsgerichte programma’s
in het vmbo en de aansluiting hiervan op het proces van het herzien van de kwalificatiestructuur.
De Sectorraad vmbo Economische dienstverlening heeft 4 maal vergaderd. Tevens heeft de
2
Sectorraad een tweetal gecombineerde bijeenkomsten belegd met haar Adviesraad in februari en
juni. ECABO heeft de bijeenkomsten middels secretariële en ambtelijke ondersteuning
gefaciliteerd. De bijeenkomsten stonden in het teken van (ervaringen van vmbo scholen met) de
2
De Adviesraad bestaat uit vertegenwoordigers van de volgende organisaties: Vmbo Platform Economie, Vmbo
Platform HTV, Vmbo Platform UV, MBO Raad Btg Handel, MBO Raad Btg ESB&I, NVS-NVL, KPC Groep, APS,
CvE, Cito, SLO, VECON, VSHO, CPS, ECABO, Kenwerk, KCH.
18
vernieuwing beroepsgerichte programma vmbo en loopbaanleren. In dat kader hield Annemie
Winters een betoog over haar doctoraatsproject ‘loopbaanleren in competentiegericht onderwijs’.
Zij is verbonden aan de KU Leuven.
ECABO maakt deel uit van de programmacommissie Bijzondere Leerstoel ‘Leeromgeving en
leerloopbanen in het voorbereidend en middelbaar beroepsonderwijs’ bij LOOK, onderdeel van
de Open Universiteit. Marinka Kuijpers (lector Pedagogiek van de Beroepsvorming aan De
Haagse Hogeschool) is in 2012 aangesteld als bijzonder hoogleraar aan de Bijzondere
Leerstoel, vooralsnog voor een periode van 4 jaar.
Doorlopende leerlijn mbo-hbo en de Ad ontwikkeling
De beleidsuitgangspunten voor doorstroom mbo-hbo richten zich op de volgende hoofdlijnen:
ontwikkeling van Associate degree (Ad);
duaal doorstromen (biedt werkenden de mogelijkheid om naast hun baan te studeren);
verkorte doorstroom vmbo-mbo 4-Ad/bachelor als alternatief voor de ‘havo-route’.
3
Uit recent onderzoek blijkt dat het aandeel ECABO-gediplomeerden van opleidingen op niveau 4,
dat doorstroomt naar een hbo-opleiding, 49 % bedraagt. Voor mbo totaal is dit 39 %. Vandaar dat
ECABO groot belang hecht aan een goede aansluiting ter voorkoming van uitval en studievertraging.
Er waren een drietal belangrijke zaken waar ECABO gedurende 2013 aandacht aan heeft besteed:
De invoering van de Ad in het hbo onderwijsstelsel.
De ontwikkelingen m.b.t VM 2, 3 en 4 en de Ad om te komen tot een nauwere samenwerking in
regionaal verband tussen vmbo-mbo-hbo met als doel het realiseren van een compacte en
efficiënte route door de beroepskolom vmbo-mbo-hbo.
In kader van de Herziening Kwalificatiestructuur de ontwikkeling van keuzedelen t.b.v. een betere
doorstroom mbo-hbo.
e
In juni 2013 verscheen voor de 3 maal de jaarlijkse onderzoeksrapportage over de
arbeidsmarktrelevantie en –behoefte aan Ad opgeleiden in de sectoren die behoren tot het
ECABO/ESB&I domein. De publicatie is onder een brede groep belanghebbenden verspreid. Dat
resulteerde in extra aandacht voor het belang van de Ad en het nut voor de doelgroep om van
deze studievorm gebruik te maken.
Voor een betere afstemming tussen bedrijfsleven en het mbo-hbo beroepsonderwijs is het belangrijk
dat er op regionale schaal, meer onderling contact is over ontwikkelingen aan zowel de arbeidsmarktals opleidingenkant. Ook in 2013 heeft ECABO netwerkinitiatieven geïnitieerd en gefaciliteerd. Samen
met partners (werkgevers, lokale/regionale overheden mbo en hbo) is een bijdrage geleverd t.b.v. het
onderhouden en starten van een (inter-)sectoraal netwerk in de regio. Een belangrijk event in dat
kader was de studiedag op 22 mei die ECABO, in nauwe samenwerking met onderwijspartners, heeft
mede georganiseerd. Doelgroep was het regionale bedrijfsleven en onderwijs in Zuid Nederland. Het
doel: hen informeren over actuele stand van zaken rondom de Ad. Minister Bussemaker was
gast(spreker) en gaf haar visie op de Ad en de doorstroom mbo-hbo. Ruim 100 belangstellenden
waren bij deze geslaagde bijeenkomst bij Avans Hogeschool te 's-Hertogenbosch aanwezig en
konden kennis nemen van diverse Ad-initiatieven in de regio.
ECABO is via de expertgroep Kwalificeren & Examineren bij SBB betrokken bij de ontwikkeling van
een keuzedeel doorstroom mbo-hbo. Ook Leido is hier actief bij betrokken. In het voorjaar van 2014
zal het keuzedeel (of varianten van keuzedelen) opgeleverd worden.
Bij de organisatie en uitvoering in oktober van de jaarlijkse Dag van de Beroepskolom, trokken dit
jaar de Btg ESB&I, Stichting Praktijkleren en ECABO gezamenlijk met Leido op. Het thema was
‘regionale samenwerking tussen onderwijs (mbo-hbo) en bedrijfsleven bij de totstandkoming van
een keuzedeel mbo’. Het initiatief (waarbij Leido de regie voert) om te komen tot de inrichting van
landelijke themagroepen rondom de Ad, is afgelopen jaar door ECABO zowel inhoudelijke als ook
ambtelijk ondersteund.
3
Kengetallen vmbo-mbo-Ad-hbo in het ECABO-domein (afdeling Arbeidsmarktonderzoek ECABO, Januari 2014)
19
Praktijkwijzer
Sinds eind 2006 heeft ECABO het gebruiksrecht op de Praktijkwijzer aan Stichting Praktijkleren
verleend. De Praktijkwijzer is een instrument waarin de verbinding tussen binnenschools- en
buitenschools leren tot uiting komt en is daarmee bij uitstek inzetbaar voor het nakomen van de
afspraken in het BPV-protocol.
In 2013 is er reguliere onderhoud gepleegd en zijn enkele kleine wijziging doorgevoerd. Middels een
kleine telefonische enquête onder de leden van een klankbordpanel is getoetst of de juiste wijzigingen
zijn doorgevoerd. Wijzigingen waren correct doorgevoerd en er was geen aanleiding voor nieuwe
aanpassingen. In april 2013 is er een enquête gehouden onder roc’s. Eén van de uitkomsten daarvan
is dat steeds meer scholen de praktijkwijzer in de BPV gebruiken.
In de zomermaanden is de praktijkwijzer voor de secretariële opleidingen cohort 2012-2013 vertaald in
het Engels en zijn voor de opleiding Marketing en Communicatie specifiekere voorbeeldtaken
benoemd (de bestaande voorbeeldtaken bleken voor de scholen te abstract te zijn).
Beter leren in de praktijk
ECABO participeert in het project Beter Leren in de Praktijk (BLIP); een RAAK-PRO subsidieproject
van de Hogeschool Arnhem-Nijmegen (HAN). Het project richt zich op het ontwikkelen en
implementeren van de door de projectpartners ontwikkelde WISH-aanpak. WISH is een praktisch
bruikbaar instrument gericht op het door stagiairs stellen en realiseren van doelen. ECABO zet in op
de overdracht van WISH aan praktijkopleiders, waarbij hen gevraagd wordt hun stagiairs met WISH te
leren werken én hen te stimuleren WISH zoveel als mogelijk toe te passen. Omdat ‘BLIP’ formeel in
september 2014 eindigt, is medio 2013 besloten om de doorlooptijd van het praktijkopleidersonderzoek te verlengen. Zo ontstond binnen bestaande kaders de mogelijkheid om de overdracht van
WISH aan praktijkopleiders te verruimen. De consequentie daarvan is ook dat de definitieve resultaten
in de eerste helft van 2014 worden verwacht.
Gedurende het jaar zijn iets meer dan 100 praktijkopleiders over WISH geïnformeerd. Dat gebeurde
vooral via ECABO-trainingen en netwerkbijeenkomsten. Een deel van de praktijkopleiders is actief met
WISH aan de slag gegaan. De eerste ervaringen laten zien dat zij WISH vooral gebruiken om
begeleidingsgesprekken te structureren. Daarnaast wordt WISH gebruikt om stagiairs gerichte
instructie te geven. Het stimuleren van stagiairs om WISH als hulpmiddel bij het leren te gebruiken lijkt
vooralsnog minder aandacht te krijgen.
20
II.
Sectorale resultaten
Banken, Verzekeraars en Financiële intermediairs
De opleidingen in de sector hebben te kampen met een lage instroom en de sector heeft steeds
minder werkplekken beschikbaar voor mbo-gediplomeerden. Het probleem rondom vraag en aanbod
op de arbeids- en stagemarkt wordt op regionaal niveau opgepakt. Voorbereidingen zijn getroffen om
te komen tot 6 zogenaamde regioplatforms, waarin sectorale partners (bedrijfsleven en onderwijs)
elkaar ontmoeten. Onderwerpen van gesprek vormen het aantal en de kwaliteit van de mbo-opleiding
en de gewenste aantallen studenten.
De sectoradviseurs vervullen een intermediaire rol voor roc’s en leerbedrijven bij het optimaliseren c.q.
benutten van de beschikbare stageplaatsen. De uitvoering van het kwalificatiedossier in de
beroepspraktijk is daarbij leidend. Vanuit dat belang heeft de sector BVFi afgelopen jaar op een drietal
roc’s het zogenaamde curriculumspel gespeeld met deelnemers uit bedrijfsleven (praktijkopleiders) en
onderwijs (docenten). In het voorjaar 2014 mondt dit uit in een modelcurriculum voor de
(onderwijs)sector waarin de beroepspraktijkvorming zo optimaal mogelijk is ingebed.
WISH staat voor vier denkstappen: wens, inbeelden, struikelblokken en handelen. De verwachting is
dat leerlingen die deze stappen bij het stellen van doelen doorlopen, effectiever zullen worden in hun
leergedrag. Groepen praktijkopleiders uit Noord Holland hebben deelgenomen aan een WISHexperiment (presentatie) en kennis kunnen nemen van de stappen en hulpmiddelen.
De wijzigingen in de Wft-examinering hebben grote invloed op het mbo-beleid m.b.t examinering.
Vanuit ECABO is de sector BVFi in een continue dialoog met de bedrijfstak en is de kenniskring (voor
docenten) voorgelicht over de wijzingen en veranderingen met betrekking tot het kwalificatiedossier en
de uitstroomprofielen.
21
Commercieel
De sector heeft het initiatief genomen om met Mirjam Sterk in gesprek te gaan over de
baanmogelijkheden in de contactcenterbranche, om zo de groeiende jeugdwerkloosheid aan te
pakken . Naar aanleiding hiervan is in samenwerking met KlantenService Federatie, UWV en het
Onderwijs en ontwikkelfonds van de contactcenters onderzoek gestart om na te gaan in hoeverre er
kansen liggen voor werkloze jongeren om in de contactcenterbranche aan de slag te gaan. Inmiddels
zijn er vergevorderde plannen om in het kader van de zogenaamde ‘sectorplannen van Asscher’,
afhankelijk van het sectorale draagvlak, voor 1 april 2014 een plan in te dienen.
De sector Commercieel heeft jaarlijks structureel een relatief groot aantal aanmeldingen van aspirant
leerbedrijven. Inzet voor het jaar 2013 was om dit terug te dringen en in overleg met scholenveld en
bedrijfsleven te zoeken naar betere benutting van het potentieel reeds erkende leerbedrijven in
regionale verbanden. Daarbij is o.a. gekeken naar de afstemming van stageperioden met collega roc’s
in de regio en/of concurrerende opleidingen. Maar ook de voorlichting over arbeidsmarktrelevantie van
opleidingen en het perspectief van (niet) kansrijke beroepen waren onderwerpen van gesprek.
Met verschillende opleidingen en samenwerkende netwerken zijn trajecten gestart dan wel voorgezet
in 2013. Een mooi voorbeeld van behaalde resultaten dit jaar was het contact en de samenwerking
met de 5 locaties (Handel en Economie) van het Hoornbeeck College. Een 0-metingen is uitgevoerd
met betrekking tot de samenwerking tussen opleiding en bedrijfsleven. Dit heeft geresulteerd in
locatieplannen waarin ten doel wordt gesteld dat er wordt gewerkt aan een binnenring van bedrijven,
de zogenaamde structurele opleiders BPV. Tevens is een onderlegger opgesteld voor nadere
uitwerking examineren in de praktijk. ECABO heeft 2 trainingsdagen verzorgd voor praktijkopleiders
en stage coördinatoren t.a.v. ‘beoordelen en examineren in de praktijk’.
De samenwerking met KCH bij de totstandkoming van een gecombineerd Kwalificatiedossier
Commercie, is uitstekend verlopen. Afgelopen jaar is veel energie gestopt in het proces om te komen
tot een gezamenlijk dossier en het verkrijgen van draagvlak onder alle betrokken geledingen. Voor dit
doel is gekozen voor een gezamenlijke projectstructuur. Meer inhoudelijke informatie rondom de
totstandkoming van het dossier staat vermeld in deel 1 van dit jaarverslag.
Ook dit jaar ging de aandacht mede uit naar kwaliteitsverbetering van praktijkleren via
deskundigheidsbevordering van docenten en praktijkopleiders. Dat gebeurde waar mogelijk tijdens de
contacten van de adviseurs met de praktijkopleiders. Tevens zijn er Masterclasses voor docenten
georganiseerd op het gebied van o.a. CRM en online marketing en ook is er een leergang Sales voor
docenten ontwikkeld die met succes in het noorden van het land uitgevoerd is. Daarnaast heeft er
een groot aantal (commerciële) gastlessen en bedrijfsbezoeken, georganiseerd voor leerlingen, plaats
gevonden.
22
Financiële en secretariële beroepen
Afgelopen jaar kwam de sector op een wel heel bijzondere wijze in de publiciteit. Zij leverde namelijk
4
5
beide winnaars van de ECABO competities beste leerbedrijf en beste praktijkopleider van het jaar.
Daarnaast profileerde de sector zich in 2013 ook nog op andere manieren. Zo was er de uitgifte van
enkele nieuwsbrieven voor de beide beroepsopleidingen in het voor en najaar. Ook was de sector
actief op LinkedIn en zijn zogenaamde ‘groepen’ aangemaakt voor het delen van informatie, het
voeren van inhoudelijk discussie en het communiceren met de achterban. Tevens is er free publicity
gegenereerd via het leveren van opiniërende columns en het geven van interviews in het blad
Management Support.
Vanuit de sector geïnitieerd is door ECABO op 16 scholen beroepenvoorlichting gegeven of zijn
andere acties georganiseerd. Voorbeelden daarvan zijn BPV voorbereiding, sollicitatietrainingen en
het inzetten van gastdocenten bij het sollicitatiespreekuur. Ook heeft de sector samen met een andere
ECABO sector ICT en media, deel genomen aan Skills Masters.
Er zijn er thema- en relatiebijeenkomsten voor praktijkopleiders en docenten georganiseerd, waarbij
het accent veelal op deskundigheidsbevordering lag. Geslaagde initiatieven waren er i.s.m. Summa
College, ROC Midden Nederland, ROC van Twente, Landstede Zwolle, Leeuwenborg Opleidingen en
Hoornbeekcollege.
Ter ondersteuning van de sectoradviseurs in de BPV zijn (aanvullende) accreditatierichtlijnen
opgesteld voor Financieel-administratieve en Secretariële beroepen. Leeuwenborg Opleidingen is de
opleiding waar deze aanvullende criteria met succes zijn beproefd.
Ook afgelopen jaar zijn er weer nieuwe VO netwerken in diverse regio’s van start gegaan. Mooie
initiatieven waren er m.b.t. netwerk MBO Utrecht Administratief niveau 2, start van het netwerk
Amersfoort Financieel niveau 3 en 4, start van sectoroverstijgende VO netwerken i.s.m. o.a. ROC Ter
Aa in Helmond.
De deelname en bijdrage aan reeds bestaande (regionale/sectorale) netwerken zijn uiteraard
gecontinueerd. Evenals deelname aan ander soortige overlegvormen zoals daar zijn: de
beroepenveldcommissies ROC Mondriaan; AKA platform ROC van Twente; Werkbanken Financieel
en Secretarieel per locatie van het ROC Albeda; Economisch Netwerk Groningen; Secretariële
Klankbordgroep Florijn College; e.a. Inmiddels participeren ECABO adviseurs namens de sector
Financiële en secretariële beroepen in zo’n 30 overlegstructuren.
Er is hard gewerkt aan de totstandkoming van de keuzetaken Salarisadministratie, Medisch
secretaresse, Juridisch secretaresse en Oriëntatie op ondernemen. De ontwikkeling van keuzetaken
wordt ook nog in 2014 voortgezet. Deels is ECABO daarbij afhankelijk van andere kenniscentra zoals
KCH (voor logistieke werkzaamheden) en Kenwerk (voor facilitaire werkzaamheden).
Financieel-administratief
Voor BA niveau 3 en 4 en AM-2 geldt dat er op regionaal niveau tekorten voorkomen aan
leerwerkplekken in relatie met de instroom aan leerlingen. Het merendeel van de roc’s is
ondersteuning (aan)geboden bij het werven van leerplaatsen. Er zijn wervingstrajecten gestart met
ROC Zoomvliet College, Florijn College, ROC Tilburg en Kellebeekcollege. Mailingacties zijn
georganiseerd i.s.m. ROC´s Midden Nederland Utrecht, MBO College Hilversum en Amersfoort, in de
regio’s Groningen en Drachten. Ook zijn er werkveld- en netwerkbijeenkomsten met sectorale sociale
partners georganiseerd i.s.m. NBA, NOAB en Extendum.
Uit een verkennend onderzoek m.b.t. assistent accountant kwam naar voren dat (a) selectie van
leerlingen voor MBO AC bij die scholen die dit doen, een succesfactor is, (b) goed relatiebeheer door
de roc’s juist voor deze opleiding essentieel is en (c) de opleiding MBO AC onbekend is bij veel
administratie- en accountantskantoren. Om die reden is een communicatieplan opgesteld.
4
PwC, afdeling Compliance Services in Amsterdam
5
Marieke Langemeyer, Militaire Geestelijke Gezondheidszorg in Utrecht
23
Een extra masterclass Periodeafsluiting docenten mbo FB met open inschrijving heeft plaatsgevonden
in het voorjaar van 2013. Daarnaast is er een interne masterclass uitgevoerd bij het ROC van Twente
in het najaar.
Secretarieel
De arbeidsmarktontwikkelingen (dalend aantal vacatures voor mbo-ers) tonen aan dat er
veranderingen optreden in het beroep en het arbeidsmarktperspectief voor secretarieel opgeleiden.
Ook het aantal aanmeldingen voor Secretariële opleidingen daalt.
Om die reden maar ook voor de onderbouwing van de keuzedelen, heeft ECABO onderzoek gedaan
naar de arbeidsmarktperspectieven voor specifiek de medisch en juridisch secretaresse. Het resultaat
is gepubliceerd op de ECABO website in de vorm van een Infographic waarin duidelijk de
overeenkomsten en verschillen van de drie beroepsgroepen (directiesecretaresse versus medisch
secretaresse versus juridisch secretaresse) worden getoond.
Voor docenten Secretarieel is een masterclass ontwikkeld. Deze is modulair (17) van opbouw. In
overleg met de opleiding die zich aanmeld, wordt de inhoud van de masterclass samengesteld.
Gekozen kan worden uit de modules agendabeheer, social media, notuleren op de laptop, het nieuwe
vergaderen en zakelijke etiquette. In het najaar zijn enkele masterclasses gestart. In totaal zijn er 10
roc’s die hun belangstelling hebben geuit, waarvan er 6 hun modulevoorkeuren reeds concreet
hebben aangegeven.
Niveau 2
Er is onderzoek gedaan naar de arbeidsmarktperspectieven voor en eventuele uitbreiding van het
werkgebied van de administratief medewerker (AM), waarbij het beroep en het niveau duidelijk wordt
afgebakend op niveau 2. Conclusie was dat er onvoldoende arbeidsmarktrelevantie bestaat voor een
AM op niveau 2. Verbreding met een logistieke en/of facilitaire keuzetaak biedt perspectief voor een
betere positionering en propositie van leerlingen op de stage- en arbeidsmarkt.
Ter voorkoming van uitval van leerbedrijven voor Administratie niveau 2, zijn stageboxprojecten
ingericht rond de roc’s in de Randstad. De focus ligt op het geven van voorlichting en coaching van
praktijkopleiders. Een van de regionale initiatieven betrof het zogenaamde ‘ambassadeursproject’ bij
ROC Midden Nederland in Utrecht waarbij niveau 4 leerlingen als mentor optreden voor niveau 2
leerlingen. Zij volgen allen de junior training voor de praktijkopleider.
De sector heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de pilot ‘Ontwikkeling modelcurriculum’ (ook wel
de Praktijktest genoemd). Vanuit het vernieuwde kwalificatiedossier is door scholen (docenten) en
bedrijfsleven (praktijkopleiders) gezamenlijk, een modelcurriculum ontwikkeld. Daarmee werd
vastgesteld dat het nieuwe Kd Financieel Administratieve Beroepen goed ‘uitvoerbaar’ is. In het najaar
is gestart met de curriculumontwikkeling van Kd niveau 2.
24
ICT & media en Informatiedienstverlening
Met betrekking tot het vakgebied Digitaal Forensisch Onderzoek leeft er, op grond van publicaties,
cijfers en nieuwsberichten, bij de deskundigen het gevoel dat dit het vak van de toekomst is. De
sectorraad had aangegeven dat het wenselijk is een nadere analyse hiernaar te verrichten. Ook zal
aantoonbare arbeidsmarktrelevantie als basis dienen voor het kwalificatiedossier. In 2013 is het
onderzoek gestart. Er is zowel gebruik gemaakt van de expertise van de interne afdeling
Arbeidsmarktonderzoek van ECABO als ook van deskundigheid uit het ICT expertpanel. Op grond van
de resultaten is besloten om dit vakgebied binnen het mbo te positioneren middels een keuzedeel in
het dossier ICT Beheer. De eerste twee expertmeetings om uiteindelijk te komen tot de vaststelling
van de inhoud van dit keuzedeel hebben plaatsgevonden.
Al jaren heeft de afstemming van vraag en aanbod in de sector ICT, meer specifiek de tekorten aan
leerplaatsen voor de niveau 2 leerlingen, extra aandacht. Lang was de vraag naar stageplaatsen
groter dan het aanbod. Daarom is extra ingezet op voorlichting en het verstrekken van informatie
richting scholen en leerlingen. De laatste jaren is er steeds meer sprake van een evenwicht,
voornamelijk veroorzaakt door een dalend aantal leerlingen en de toename van doorstroom naar
niveau 3
Een ander middel dat wordt ingezet om tot betere afstemming tussen vraag en aanbod te komen zijn
de netwerken onderwijs en bedrijfsleven. In een aantal regio’s zijn dergelijke netwerken opgericht. In
Zuidoost is de sector ICT actief betrokken bij een BPV-coördinatorenoverleg. In Noord is onlangs het
eerste BPV-coördinatorenoverleg georganiseerd. Dit krijgt in 2014 een vervolg.
Ook dit jaar is weer deelgenomen aan de landelijke manifestatie Skills Masters en zijn de kansrijke
beroepen binnen ICT op een aansprekende manier over het voetlicht gebracht. De organisatie
rondom dit event is door ECABO gecombineerd met de ICT-decanendag.
In samenwerking met Stichting Praktijkleren zijn er 4 masterclasses georganiseerd voor docenten ICT
met als thema’s App-ontwikkeling en DdoS/security. De masterclasses zijn goed ontvangen en positief
beoordeeld. Een ander initiatief in kader van deskundigheidbevordering voor ICT docenten was de
leergang Open Source. Van het aanbod om zich te certificeren voor de onderdelen LPIC 101 en 102
van LPI hebben meerdere docenten gebruik gemaakt. Ook zijn multimediale praktijkcases ontwikkeld,
die direct in het onderwijs te gebruiken zijn.
In samenwerking met de Vereniging van Amersfoortse Bedrijven (VAB) is het initiatief genomen om
docentenstages te organiseren. Het impresariaat van ECABO is hier nauw bij betrokken. Ervaringen
zullen worden gebruikt om te kopiëren in andere regio’s in nauwe samenwerking met de Kenniskring
ICT.
Het ontwikkelen en uitrollen van een certificeerbare eenheid Digitale Vaardigheden was voor de sector
een belangrijk speerpunt afgelopen jaar. In opdracht van het Ministerie van EL&I kreeg ECABO de
opdracht een certificeerbare eenheid te ontwikkelen. Doel is om de digitale vaardigheden van de
Nederlandse beroepsbevolking te bevorderen. Er zijn gesprekken gevoerd met ECDL en Certiport om
te komen tot partnerships. Er is ter ondersteuning van de promotie een website opgezet en er zijn
ambassadeurs aangesteld. Tevens is er een link naar de Digital Agenda van Neelie Kroes gelegd om
de link naar Europa niet uit het oog te verliezen. Het examenplan is opgeleverd en een eerste
bijeenkomst met geïnteresseerde pilotscholen heeft plaatsgevonden. Tot nu toe is er interesse
getoond door een particuliere opleider en een zevental roc’s. De reeds behaalde projectresultaten tot
op heden bieden perspectief voor een succesvolle afronding van het project in 2014.
Helaas heeft Kenteq de samenwerking binnen Loket MBO ICT opgezegd. De website wordt nu
powered by CA-ICT en ECABO. Met de stakeholders in onze sectorraad ICT worden verkennende
gesprekken gevoerd over het vergroten van participatie bij Loket MBO ICT.
Door de sector is een eindrapportage opgeleverd met aanbevelingen vanuit het project Autisme en
ICT. Ook is een informatieve website www.stichtingpraktijkleren.nl/structuurklas ingericht voor
belanghebbende stakeholders uit het onderwijs en bedrijfsleven.
Het vak van de Bibliotheekmedewerker is aan het veranderen. De ontwikkelingen zijn in samenspraak
met de Vereniging van Openbare Bibliotheken, de Beroepsvereniging van Mediathecarissen in het
Onderwijs en de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Informatieprofessionals vertaald naar een
actueel kwalificatiedossier Bibliotheekmedewerker dat eind 2013 is ingediend.
25
Juridische beroepen
In juni heeft het A&O-fonds gemeenten de uitkomsten van een onderzoek naar de aansluiting van alle
voorkomende normfuncties en daarbij behorende competenties op het regulier opleidingsaanbod
gepresenteerd. Aan dit onderzoek is door de sector Juridische beroepen een belangrijke bijdrage
geleverd. In aansluiting hierop is een dialoog gestart met het reguliere beroepsonderwijs over
optimalisering van de aansluiting. Dit met als doelstelling het realiseren van een beter aansluiting van
het (beroeps)onderwijs op de gemeentelijke arbeidsmarkt en meer instroom van jongeren in het
gemeentelijk apparaat.
Op landelijke schaalniveau is vraag en aanbod op de stagemarkt voor de sector Juridisch in
evenwicht. Er doen zich echter wel regionale verschillen voor. In die gevallen is maatwerk geboden en
is een actie ingezet om het aantal leerplaatsen Zakelijke dienstverlening structureel uit te breiden. De
uitbreidingsactie voor de branche Bewindvoering liep het hele jaar.
In aansluiting op ontwikkelingen in het beroep, die ook leiden tot het vernieuwde kwalificatiedossier, is
gekeken naar een bredere toepassing van de inhoudelijke erkenningscriteria. Een voorstel hiervoor is
besproken en akkoord bevonden in de kenniskring en sectorraad Juridisch. Interne richtlijnen zijn
opgesteld en blijven continu onderwerp van gesprek in de sector.
Belangrijk speerpunt voor de sector vormt de kwaliteitsbevordering van leerbedrijven. Het aandeel
structurele opleiders is relatief groot. Op strategisch niveau, d.w.z. via het hoofdkantoor voor meerdere
vestigingen of via een centrale contactpersoon bij grote organisaties, is getracht om tot centrale BPVafspraken te komen. Ook afgelopen jaar is dit gelukt met o.a. Timing uitzendbureau, Unique en
Consolid Personenvervoer. Gesprekken hierover zijn gestart met USG, Tempo-Team uitzendbureau,
Kadaster en de Belastingdienst.
ECABO heeft via advies en ondersteuning aan leerbedrijven een bijdrage geleverd bij het tot stand
brengen van een strategisch opleidings- en stagebeleid in organisaties. Ook zijn voor dit doel incompany trainingen ingezet, o.a. bij de RDW, Belastingdienst Noord, Waterschap de Dommel, de
gemeentes Nijmegen, Helmond, en Almere, Rechtbank Amsterdam, Graafschap college, Provincie
Groningen, gemeenten Amsterdam en Zeist en Arrondissementsparket Breda/Middelburg.
Ook zijn enkele workshop ‘stagebeleid dat werkt’ uitgevoerd voor in totaal 16 deelnemers.
Er zijn diverse activiteiten ontplooit in kader van de Verenigde Opleiders (VO-)netwerken. Hierbij
vervulde de adviseur van de sector Juridisch een belangrijke regierol. Het netwerk Eindhoven (i.s.m.
Summa) is in het 1e kwartaal uitgerold. Netwerk Juridisch rondom Arcus college-Heerlen is ook
uitgerold. Een kennisnetwerkbijeenkomst voor praktijkopleiders P&O heeft in Drachten
plaatsgevonden.
Op basis van een 4-tal branche-onderzoeken in de sector Juridisch zijn de BCP’s geactualiseerd en
besproken met stakeholders en experts en vervolgens in de sectorraad vastgesteld. Proactief is het
contact onderhouden met de binnen de sector vallende subbranches, opererende branchekoepel en
beroepsverenigingen, om goed op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen die er spelen. Ook is
binnen de sector een instrument ontwikkeld dat continue beroepenmonitoring op kwalitatieve en
kwantitatieve ontwikkeling verricht. Vanaf 2014 wordt het instrument ingezet. De uitkomst uit het
onderzoek is ook vertaald naar het herziene kwalificatiedossier. Medeweker sociale zekerheid heeft
een nieuwe plek in dit dossier gekregen en is opgenomen in het brede profiel Juridisch administratief
dienstverlener, evenals de juridisch medewerker Zakelijke dienstverlening en Openbaar bestuur. De
opleiding Medewerker P&A zal deels als profiel worden toegevoegd aan het dossier Juridisch
administratieve beroepen als profiel Medewerker HRM en deels worden opgenomen in het dossier
Commercie voor wat betreft het beroep Intercedent.
Er is aansluitend op verzoek van de branche een onderzoek verricht naar de arbeidsmarkt voor
uitvoering van financiële wettelijke beschermingsmaatregelen. Op basis van de resultaten is een
beroepscompetentieprofiel (BCP) “Ondersteuner/assistent uitvoering financiële wettelijke
beschermingsmaatregelingen” opgesteld. Dit nieuwe BCP zal als onderliggend brondocument, worden
toegevoegd aan het kwalificatiedossier Juridisch-administratieve beroepen.
De uitkomsten van de brancheonderzoeken gaven ook informatie over de wenselijkheid om een
Associate degree (Ad) Bestuurskunde te ontwikkelen. Hierover is gesproken met Hogeschool Avans.
26
Deze heeft echter besloten hier geen vervolg aan te geven. Wel heeft Saxion Hogeschool interesse
getoond.
In samenwerking met EBCL, is een informatiebijeenkomst georganiseerd met alle publiek en privaat
bekostigde hogescholen uit Zuid-Nederland die Associate degree opleidingen aanbieden. Ruim 100
deelnemers namen kennis van de Ad-initiatieven. Minister Bussemaker was gast en gaf haar visie op
de Ad en de doorstroom mbo-hbo.
27
Orde en veiligheid
(Defensie, Particuliere beveiliging, Publieke veiligheid)
Defensie
Het in 2012 geïnitieerde VeVa-onderzoek onder leerlingen en stoppers, is in 2013 voortgezet. Het
leverde interessante informatie op over de inhoud van de opleiding en over de redenen van uitval.
Maar ook kwamen gegevens beschikbaar over de mogelijkheden die deelnemers hebben in de
burgermaatschappij na hun Defensie-opleiding. De resultaten van het onderzoek zijn besproken in de
sectorraad Defensie. De onderzoeken worden de komende jaren herhaald
Met de vertegenwoordiger van Defensie heeft ECABO de BCP’s geactualiseerd (minimale variant,
omzetten naar nieuw format). In de sectorraad van 30 mei 2013 heeft Defensie echter besloten de
geactualiseerde BCP’s niet goed te keuren. Naar verwachting worden de nieuwe BCP’s begin 2014
door Defensie opgeleverd.
In 2013 zijn scholen en andere Kbb’s akkoord gegaan met de concept keuzedelen VeVa. De Kbb’s
nemen keuzedeel op bij desbetreffende kwalificatiedossiers. De ingangstoets voor de reeds bekende
keuzedelen is per 1 september ingediend en goedgekeurd.
- ECABO en Defensie stemmen af met KCH over een keuzedeel Logistiek (dat gebruikt kan worden bij
KD VeVa). KCH heeft dit keuzedeel ontwikkeld.
- KD VeVa is nog nagelopen en aangepast op beroepsgericht Engels. Dit gebeurt in overleg met
Defensie, scholen en stichting Praktijkleren (i.v.m. examinering).
- Implementatietoets is uitgevoerd: Zie onder Particuliere beveiliging.
Publieke veiligheid
In augustus 2013 heeft ECABO volgens afspraak de tweede rapportage van de werkgroep Monitoring
en Evaluatie VESPORO6 opgeleverd. Het betreft het schooljaar 2012-2013, waarin 21 roc’s het
doorstroomprogramma HTV-Politie aanbieden. Daartoe zijn regionale convenanten ondertekend
waarin relevante partijen (i.c. Regiokorps, roc, politieacademie en ECABO) afspraken hebben
gemaakt over de uitvoering. De realisatie van het doorstroomprogramma staat bekend als het project
‘versterking samenhang politieonderwijs en regulier onderwijs’ ofwel VESPORO.
Om de effecten van dat doorstroomprogramma te kunnen meten heeft de werkgroep Monitoring en
Evaluatie evaluatiecriteria opgesteld. Op basis van die criteria zijn in-, door- en uitstroomgegevens van
studenten HTV-Politie verzameld, is de uitvoering van de regionale samenwerkingsverbanden
geïnventariseerd en is er een tevredenheidsonderzoek geweest onder studenten van de roc ‘s en
onder de samenwerkende regionale partijen.
In de begeleidingscommissie en het projectteam zijn afspraken gemaakt over verbeteracties. Tevens
is een nieuwe ronde informatieverzameling gestart voor de rapportage over het schooljaar 2013-2014.
Aanvullend hierop zijn enkele nieuwsbrieven VESPORO gepubliceerd en zijn de voorbereidingen
getroffen voor een landelijke informatiedag die begin 2014 zal worden gehouden.
De sectorraad besloot in juni dat VESPORO het eerste keuzedeel is dat zal worden ontwikkeld.
Daarnaast is op verzoek van het ministerie van VWS ingestemd met het maken van een keuzedeel
DHW (Drank- en Horecawet).
Om een dreigend tekort aan stageplaatsen voor de HTV-opleiding te voorkomen, participeert ECABO
in het project ‘Sociale veiligheid’ om i.s.m. diverse partijen uit het werkveld (gemeenten, HBD,
winkelcentra, wijkbeheer en particuliere beveiliging) en de roc’s, de mogelijkheden te onderzoeken
voor verbreding van stagemogelijkheden. Voor ECABO is het belangrijk dat de kwaliteit van de
begeleiding en de duurzaamheid van de stageplaatsen wordt gewaarborgd.
Naast beide voorgaande deelnames, onderhield de sector Orde & veiligheid ook contacten c.q. zocht
samenwerking met andere belangrijke (regionale) partners. Met name in de richting van het openbaar
vervoer is gepoogd om het relatienetwerk uit te breiden om op die wijze het aantal HTV-stageplaatsen
uit te breiden, zoals met Connexion en Syntus.
6
onderzoeksrapportage VESPORO 2012-2013
28
Particuliere beveiliging
Wat betreft de benutting van leerplekken is er geen probleem omdat er een balans is tussen de
instroom aan deelnemers en de ter beschikking staande leerbedrijven c.q aanbod BPV plaatsen.
Informatie over de instroom wordt gedeeld met het opleidingsfonds SOBB in de (tussentijdse) MR.
Het aantal aanmeldingen van aspirant beveiligers daalde in 2013 met 16% (t.o.v. voorgaande jaar) en
bedroeg 4.951. De BOL verminderde met 9% en de BBL met 25%. De verhouding BOL versus BBL is
nu 50/50.
Op grond van een verkennend onderzoek in 2012, is specifiek arbeidsmarktonderzoek gedaan voor
de Particuliere beveiliging. Dit onderzoek zal ook na 2013 jaarlijks herhaald worden en gepubliceerd in
de E,til rapportages.
In januari 2011 is voor een periode van 3 jaar het KBD-contract afgesloten. Onderdeel van de
afspraken die zijn gemaakt is het inzetten van kwaliteitsinstrumenten tijdens de bezoeken aan
leerbedrijven. Voor wat betreft de dienstverlening, Coaching van Praktijkopleiders, heeft 2013 laten
zien dat deze positief gewaardeerd wordt. Het bleek een logisch en inhoudelijk vervolg op de
kwaliteitsgesprekken die in het verleden gevoerd zijn. Na de 416 startgesprekken volgden er 322
coachingsactiviteiten inclusief panelgesprekken.
Gedurende 2013 zijn de contacten met o.a. de onderwijsinstellingen sterk geïntensiveerd. Er zijn zo’n
90 contacten geweest met onderwijsinstellingen. Daarvan bedroeg het aantal bezoeken 48.
De (werkgroep) KBD heeft periodiek en frequent overleg gevoerd met Veiligheidsacademie
(Rotterdam), de overlegstructuur met de SOBB en de Nederlandse Veiligheidsbranche.
Met SOBB, Edu’actief en ECABO-Mediavision is een E-learning tool ontwikkeld en opgeleverd.
Inmiddels zijn er 5.000 actieve gebruikers en zijn er ca. 20.000 licenties uitgereikt.
Naast het reguliere aanbod voor de verplichte training, worden praktijkopleiders ook gestimuleerd om
deel te nemen aan de Leergang Beveiliging: een intensieve training van 7 dagdelen waarin het
begeleiden en beoordelen van aspirant-beveiligers centraal staan. Helaas bleef het aantal
aanmeldingen achter bij de verwachting. De leergang in het voorjaar moest worden geannuleerd
vanwege te weinig aanmeldingen. De adviseurs uit de sector hebben extra inspanningen geleverd om
meer aanmeldingen te krijgen wat resulteerde in één leergang in het najaar.
Tabel 4. Aantal trainingen en deelnemers 2013 Orde & Veiligheid
Aantal deelnemers
Basis Beveiliging open trainingen
175
Basis Beveiliging incompany trainingen
87
Praktijkopl. Particuliere Veiligheid open trainingen
30
Praktijkopl. Particuliere Veiligheid incompany trainingen
95
Defensie incompany trainingen
23
Totaal
410
Aantal trainingen
13
8
3
8
2
34
Tenslotte nog een opmerking over de deelname aan het implementatietoets. Er hebben 10 roc’s
meegedaan, met in totaal 16 teams van docenten (88) en praktijkopleiders (25). In de zeer
inspirerende bijeenkomsten werd geconcludeerd dat van alle drie de dossiers van Orde en veiligheid
het goed mogelijk is een curriculum te maken.
29
Bijlage 1
Overzicht feiten en cijfers Stage en werkplekleren
Sector
BVFi
Com
FS
ICT
Jur
O&V
7
Aantal erkende
7
leerbedrijven
2.123
17.349
26.819
10.423
7.273
964
Procentuele
verhouding
t.o.v. totaal aantal
erkenningen
3%
27%
41%
16%
11%
1%
100%
Bedrijven kunnen voor meerdere kwalificaties zijn erkend.
Bezoeken aan
leerbedrijven
876
2.874
5.374
3.289
2.324
1.183
Procentuele
verhouding t.o.v.
totaal aantal
bezoeken
6%
18%
34%
21%
15%
7%
100%
Contactmomenten
scholen
Aantal FTE in BPV
per sector (incl.
manager)
36
151
355
169
123
48
6,6
10,5
18,9
14,4
13,0
11,4
74,8
Bijlage 2
Herziene kwalificatiestructuur ECABO d.d. 11 februari 2014
Domein Informatie en Communicatietechnologie
Kwalificatiedossier
ICT- en mediabeheer
Applicatieontwikkeling
ICT support
Profielen
ICT-beheerder
Netwerk- en mediabeheerder
Applicatieontwikkelaar (ECABO)
Gamedeveloper (GOC)
Medewerker beheer ICT
Medewerker ICT
Niv.
4
4
4
4
3
2
Keuzedelen
Taal (hoger niveau)1
Moderne vreemde taal1
Voorbereiding hbo2
CE Digitale vaardigheden gevorderd
CE Ondernemerschap3
Geo-ICT
Verdieping security ICT-beheer
Technisch applicatiebeheerder
Digitaal forensisch onderzoek
1
Taal(hoger niveau)
Moderne vreemde taal1
2
Voorbereiding hbo
CE Digitale vaardigheden gevorderd
CE Ondernemerschap3
Geo-ICT
Verdieping security applicatieontwikkeling
sbu
*
*
480
240
480
720
720
720
720
*
*
480
Taal (hoger niveau)1
Rekenen 3F
*
Moderne vreemde taal1
CE Digitale vaardigheden basis
CE Ondernemerschap3
Veiligheid en Vakmanschap niveau 3
Veiligheid en Vakmanschap niveau 2
Techniek
240
480
720
*
niv
4
3/4
3/4
4
4
4
4
4
3/4
3/4
4
480
*
3
240
480
720
480
*
2
3/4
3
2
Domein Economie en Administratie
Kwalificatiedossier
Financieel administratieve
beroepen
Profielen
Junior assistent-accountant
Bedrijfsadministrateur
Financieel administratief medewerker
Niv.
4
4
3
Juridisch-administratieve
beroepen
Medewerker human resource
management (HRM)
Juridisch-administratief dienstverlener
4
4
Bibliotheken
Bibliotheekmedewerker
4
Keuzedelen
Duits in de beroepscontext A21
Duits in de beroepscontext B11
CE Ondernemerschap3
Oriëntatie Salarisadministratie
Internationalisering en internationaal recht
Verdieping sociale zekerheid
Onderzoek en beleid
CE digitale vaardigheden basis
CE digitale vaardigheden gevorderd
Duits in de beroepscontext A21
Duits in de beroepscontext B11
Taal (hoger niveau) 1
Duurzaamheid in het beroep niveau 44
CE ondernemerschap3
Ondernemend gedrag3
Oriëntatie op ondernemerschap3
Voorbereiding hbo2
Algemene economie
Verdieping privaatrecht
Verdieping publiekrecht
Ondernemend gedrag3
Leidinggeven5
Duits in de beroepscontext A21
Duits in de beroepscontext B11
Kwalificatiedossier
Commercie
Marketing,
communicatie en
evenementen
Profielen
Intercedent (ECABO)
Ass. Manager Internationale handel (KCH)
Vestigingsmanager groothandel (KCH)
(Junior) accountmanager (ECABO/ KCH)
Commercieel medewerker (ECABO/KCH)
Contactcenter medewerker (ECABO)
Medewerker marketing en communicatie
Medewerker evenementenorganisatie
Niv.
4
4
4
4
3
3
4
4
Keuzedelen
Inleiding financiële dienstverlening
Textiel/Modische artikelen
Showroomverkoop
Nederlands 3F1
Rekenen 3F
Moderne vreemde taal1
Voorbereiding hbo2
CE ondernemerschap3
CE Internationaal I en II3
Duurzaamheid in het beroep niveau 3 en 44
Hout-, plaat- en bouwmaterialen 1 en 26
Voorbereiding hbo2
CE Ondernemerschap3
Commercie (verkoop)
sbu
480
480
480
240
240
240
240
240
240
480
480
*
240
480
240
240
480
*
*
*
240
720
480
480
niv
2/3/4
2/3/4
3/4
4
4
4
4
2
3/4
2/3/4
2/3/4
sbu
niv
3/4
480
*
*
*
4
3/4
1/2
2/3
4
1/2
3/4
2/3/4
2/3/4
480
*
4
480
480
*
240
*
480
480
720
4
3/4
3/4
4
3/4
3
Duits in de beroepscontext A21
Duits in de beroepscontext B11
Duurzaamheid in het beroep niveau 44
Organisatie interne evenementen
Financiële
dienstverlening
Secretariële beroepen
Ondersteunende
administratieve
beroepen
Adviseur bancaire diensten
Adviseur schadeverzekeringen
Adviseur inkomensverzekeringen
Adviseur vermogen
Managementassistent/Directiesecretaresse
Secretaresse
Medewerker secretariaat en receptie
Medewerker (financiële) administratie
4
4
4
4
4
3
2
2
Voorbereiding hbo2
CE Ondernemerschap3
Duits in de beroepscontext A21
Duits in de beroepscontext B11
Integraal advies financiële producten en
diensten
Juridisch secretaresse
Medisch secretaresse
Moderne vreemde taal1
Oriëntatie ondernemerschap3
Ondersteunt bij de uitvoering van diverse HRM
processen
CE digitale vaardigheden basis
Oriëntatie op ondernemerschap3
Duits in de beroepscontext A21
Logistiek3
480
480
480
240
720
480
480
480
480
720
4
2/3/4
2/3/4
4
4
4
3/4
2/3/4
2/3/4
4
480
480
*
240
480
4
4
2/3
4
240
240
480
240
2
2/3
2/3/4
3
Keuzedelen
Duits in de beroepscontext A21
Duits in de beroepscontext B11
Nederlands 3F 1
Rekenen 3F
Ondernemend gedrag3
Oriëntatie ondernemerschap3
CE Digitale vaardigheden basis
CE Digitale vaardigheden gevorderd
Verdieping communicatie in de
veiligheidssector
sbu
480
480
*
480
240
240
240
240
480
720
niv
2/3/4
2/3/4
Veilig en gezond (EHBO, BHV, VCA)
*
Domein Veiligheid en Sport
Kwalificatiedossier
Particuliere beveiliging
Profielen
Coördinator Beveiliging
Beveiliger
Niv.
3
2
3
1/2
2/3
2
3/4
2
3
Kwalificatiedossier
Publieke veiligheid
Veiligheid en Vakmanschap
Profielen
Handhaver toezicht en veiligheid
Medewerker toezicht en veiligheid
Aankomend onderofficier
grondoptreden
Aankomend onderofficier maritiem
Aankomend medewerker
grondoptreden
Aankomend medewerker maritiem
Niv.
3
2
3
3
2
2
Keuzedelen
Duits in de beroepscontext A21
Duits in de beroepscontext B11
Nederlands 3F 1
CE Digitale vaardigheden basis
CE Digitale vaardigheden gevorderd
Vesporo/HTV Politie
DHW (Drank en horecawet)
Verdieping communicatie in de
veiligheidssector
sbu
480
480
*
240
240
720
*
480
720
Veilig en gezond (EHBO, BHV, VCA)
*
Duits in de beroepscontext A21
480
2/3/4
Duits in de beroepscontext B11
480
2/3/4
CE Digitale vaardigheden basis
240
2
CE Digitale vaardigheden gevorderd
240
3/4
480
2/3
240
3
Orders verzamelen
Logistiek3
3
niv
2/3/4
2/3/4
2
3/4
3
2
3
Op verzoek van Defensie ontwikkelt ECABO de keuzedelen Veiligheid en Vakmanschap niveau 2 en 3 welke gekoppeld worden aan dossiers van andere kenniscentra.
Zie onderstaand overzicht.
Keuzedeel
Veiligheid en Vakmanschap
niveau 2
Veiligheid en Vakmanschap
niveau 3
Behorend bij kwalificatiedossier
ICT Support
Voertuigtechniek
Logistiek medewerker
Onderhoud- en verbouwbedrijf
Mechatronica monteur onderhoud
ICT Support
Voertuigtechniek
Logistiek teamleider
Onderhoud- en verbouwbedrijf
Mechatronica monteur onderhoud
Luchtvaartonderhoud
MBO Verpleegkundige
Kbb
ECABO
Innovam
KCHandel
Kenteq/Savantis
Kenteq
ECABO
Innovam
KCHandel
Kenteq/Savantis
Kenteq
Kenteq
Calibris
sbu
480
720
niv
2
3/4
Op verzoek van SBB heeft ECABO als penvoerder de volgende generieke keuzedelen ontwikkeld:
Keuzedeel
CE Digitale vaardigheden basis
CE Digitale vaardigheden gevorderd
Rekenen 3F
1
Penvoerder Kenwerk
In ontwikkeling werkgroep Expertgroep K&E SBB
3
Penvoerder Kenniscentrum Handel
4
Penvoerder Kenteq
5
Penvoerder Calibris
6
Penvoerder SH&M
* In ontwikkeling
2
sbu
240
240
480
niv
2
3/4
3

Neem patent op je talent

lezen - Ecabo

Marketing, communicatie en evenementen

14 03 13 De behoefte aan Ad-opleidingen in het ECABO domein

inleiding Register BKA TomLuken

Opleiding docent rekenen mbo bij ROC MN

Arbeidsmarktregio Zuid-Holland-Centraal

Leerbedrijf Aequor

Certificaat Persoonsbeveiliging