Dichterbij MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK DEN HAAG EN OMGEVING VOORJAAR 2014 DEN HAAG EN OMGEVING Fusie: Het beste van twee banken 1299 »8 WERK EN CULTUUR DILEMMA REPAIR CAFÉ DEN HAAG Haagse aanpak met houdbaarheid »10 Verbouwen? Of toch liever verhuizen? »14 Klussen, koffie en koek »32 IN DE ETALAGE 2 DEN HAAG EN OMGEVING Staan we in januari nog vol goede moed op de loopband, in maart zijn de goede voornemens vaak alweer verdwenen. ‘Om ervoor te zorgen dat je het wél volhoudt, maken wij sporten leuk, snel en effectief’, zegt Robert Steijn, eigenaar van YOUR LIFE Sportsclub. ‘Je werkt in slechts vijfendertig minuten aan sterke spieren en een goede conditie. Zit je liever achter de televisie? Dat kan hier ook, terwijl je al fietsend een berg beklimt.’ FOTO: ILYA VAN MARLE 1299 YOUR LIFE SPORTSCLUB INDUSTRIEWEG 4, VOORSCHOTEN 3 RON DROSTE VOOR WOORD directievoorzitter MIJN LAATSTE WERKDAG IN DEN HAAG A ls u dit leest, ben ik al weer een maand in Utrecht aan het werk. Een maand waarin ik ongetwijfeld veel nieuwe ervaringen heb opgedaan. Maar Den Haag, Rijswijk, Voorschoten en Wassenaar ben ik natuurlijk nog lang niet vergeten. Des te meer omdat ik er woon. Twaalf jaar heb ik bij uw mooie bank mogen werken en ik blijf hier natuurlijk klant. In die twaalf jaar is de bank uitgegroeid tot een mooie parel van de Rabobank Groep. Ik ben er nog steeds heel trots op dat onze groep gedurende de financiële crisis zo fier overeind bleef en dat dat zeker ook voor Rabobank Den Haag geldt. En dat u als lid en klant steeds meer tevreden over onze dienstverlening bent geworden. Maar daarnaast natuurlijk ook verdrietig over zaken als doping in de wielerploeg en Libor. Die passen niet bij onze bank en moeten met wortel COLOFON Redactie Rabobank Den Haag en omgeving, Schrijf-Schrijf, Rabobank Nederland en vdbj_ Druk & handling: vdbj_, Frank van der Kolk, Amstelveen Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data. Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad. 4 DEN HAAG EN OMGEVING en tak worden uitgeroeid. In mijn nieuwe rol van (landelijke) directeur Private Banking en Particulieren blijf ik hard voor u werken. Samen met Paul Dirken, wiens opvolger ik was, en die nu het segment Bedrijven aanstuurt. De Haagse ideeën krijgen dus landelijke navolging. Een mooier compliment kun je als lokale Rabobank toch niet krijgen. Ik zal me ook zeker door u en de medewerkers van Rabobank Den Haag laten blijven inspireren. Want ik kan mijn nieuwe taak alleen maar goed uitvoeren als ik van onderop veel signalen ontvang. Aarzel dus niet om contact met mij te zoeken als u denkt dat dingen anders, beter kunnen en moeten en ik daar een rol in kan spelen. Alleen samen zijn en worden wij sterker. Dichterbij DEN HAAG EN OMGEVING THEMA: DOE HET ZELF 10 14 22 32 Duurzaam (ver)bouwen loont Verhuizen of verbouwen? Investeringen met lange houdbaarheid Klussen in het café FUSIE 8 Oog voor de parels 4 TIPS 16 10 4 belastingtips voor 2014 AFSCHEID RON DROSTE 18 Twaalf jaar verbinden NIEUWE COMMISSARIS 21 Voorbeeld voor anderen INFOGRAPHIC 26 Vandaag bankieren zoals morgen BELEGGEN 28 32 Ledencertificaat wordt Rabobank Certificaat SPAREN 36 Levert uw spaargeld nog genoeg op? 1299 RUBRIEKEN 34 18 2 6 17 31 34 38 39 40 In de etalage Kort nieuws Feiten en cijfers WK Hockey in Den Haag in cijfers Mijn bank en ik Ledenaanbiedingen Column Han Dieperink Portret ledenraadslid 5 KORT Familie Fundament award WIE HEEFT HET BESTE BEDRIJF? Wie heeft het beste familiebedrijf van Nederland? Dat wordt in maart bekend, tijdens de uitreiking van de Familie Fundament Awards. Een evenement dat de Rabobank een warm hart toedraagt én ondersteunt. E en zaak die door de jaren heen van grootvader op kleinkind is overgegaan, geeft een vertrouwd gevoel. Er zit immers (familie)hart in de zaak, met vaak een stabiel businessmodel, duidelijk plan voor de lange termijn en focus op duurzaamheid. Daarom heeft de Rabobank zich, net als BDO, als partner verbonden aan het Nederlands Centrum voor het Familiebedrijf (NCFB). In die rol delen we relevante kennis, wordt er onderzoek gedaan naar internationalisering door familiebedrijven en brengen we familiebedrijven met elkaar in contact. Zoals tijdens de Familie Fundament Awards, waarbij familiebedrijven in het zonnetje worden gezet. Na de regionale voorverkiezingen zijn er tien genomineerden die zich opmaken voor de finale. Daar beoordeelt een profes- Regel zelf uw verzekeringszaken D e Rabobank verkoopt verzekeringen van Interpolis. Waarom? Omdat Interpolis een ruim assortiment verzekeringen met uitgebreide dekkingen biedt, die u helpen bij het voorkomen en oplossen van allerlei soorten schade. Interpolis komt al jaren als beste uit testen van onder andere de Consumentenbond én de schadeafhandeling krijgt van klanten een hoge beoordeling. U kunt de verzekeringen eenvoudig 6 DEN HAAG EN OMGEVING afsluiten, inzien en wijzigen via Rabo Internetbankieren. Na inloggen met uw Random Reader ziet u een overzicht van uw verzekeringen. U kunt de Interpolis Alles in één Polis® en Interpolis ZorgActief® afsluiten of wijzigen. Zo regelt u op Rabobank.nl zelf uw verzekeringszaken. Nieuw is dat u nu ook de kortlopende reisverzekering kunt afsluiten in de Rabo Bankieren App. Wilt u checken of u nog passend verzekerd bent? Doe dan de Alles in één Polis Check op Rabobank.nl. sionele jury hen op zaken als het familiekarakter, maatschappelijk verantwoord ondernemen en de vormgeving van “goed bestuur”. De winnaar wordt tijdens de officiële uitreiking in maart bekendgemaakt. Lees meer op www.ncbf.nl. JIJ BENT DE BAAS Een eigen bedrijf begint met een goed idee. En dan? Aanscherpen, uitproberen, doelgroepdenken en natuurlijk: de financiën op orde krijgen. Daar kun je als jonge ondernemer wel wat hulp bij gebruiken. De Rabobank vindt het belangrijk dat jongeren goed leren omgaan met geld, en daarom is er B.O.E.G.: baasovereigengeld.nl. Hier vind je handige tips over het opstarten van je eigen bedrijfje, adviezen over geld en ervaringen van andere jonge ondernemers. Slim, interessant en leerzaam! NIEUWE RONDE STIMULERINGSFONDS Zestien dagen hockeyen in Den Haag N a zestien jaar is het weer zover: het WK hockey vindt in Nederland plaats! En het belooft een evenement vol sportieve topprestaties te worden, met elke dag een Oranjewedstrijd van het heren- of damesteam. Beide ploegen spelen al jaren mee in de wereldtop en ook dit WK zijn er me- daillekansen voor Nederland, zeker met talenten als Maartje Paumen en Robbert Kemperman op het veld. Voor de Rabobank is het WK het volgende hoogtepunt in een lang en intensief partnership met de KNHB, waarbij het hockey zowel op topniveau als op verenigingsniveau overal in het land wordt gestimuleerd. Kampioen worden in eigen land zou een heel mooie bekroning van deze samenwerking zijn. Benieuwd hoe onze hockeyers het gaan doen? Kijk dan van 31 mei t/m 15 juni naar de Rabobank Hockey World Cup 2014. HET ACTUELE SPEELSCHEMA IS TE VINDEN OP RABOBANKHOCKEYWORLDCUP2014.NL. Online diensten RABO BANKIEREN APP: HANDIG! M et de Rabo Bankieren App kunt u altijd en overal uw saldo checken, overboeken en iDEAL-betalingen doen voor online shoppen. De acceptgiroscanner maakt het makkelijk om uw acceptgiro’s te scannen en betalen. Vanaf september 2013 kunt u ook zelf eenvoudig een Interpolis Kortlopende Reisverzekering afsluiten via de app. Met onze online diensten kunt u meer dan u denkt! DE RABO BANKIEREN APP IS BESCHIKBAAR VOOR IPHONE, IPAD, IPOD TOUCH, ANDROID EN WINDOWS 1299 PHONE. Tot 1 april kunt u een aanvraag indienen bij het stimuleringsfonds voor een kleinschalig project op cultureel, maatschappelijk en/of duurzaameconomisch gebied. Iets wat anders niet of moeilijk van de grond komt en van groot belang is voor een grote of heel specifieke groep mensen. Ga naar rabobank.nl/denhaag voor meer informatie en het aanvraagformulier. Helpt u mee goede bestemmingen te vinden? MUZIKALE WANDELING Met dank aan o.m. het Stimuleringsfonds heeft het Haagse Barokorkest New Dutch Academy een app ontwikkeld die u door historische straten voert waar Haagse hofmusici hebben gewoond en beroemde bezoekers als Mozart en Beethoven hebben gespeeld. De app kunt u gratis downloaden van newdutchacademy.nl. De wandeling is ook verkrijgbaar in een papieren versie in het Haags Historisch Museum. TERUGBLIK RABO BEACH CHALLENGE Op 23 november werd op het strand tussen Scheveningen en Katwijk weer de Rabo Beach Challenge (RBC) voor mountainbikers verreden. Onze bank deed met bijna 100 klanten en medewerkers mee, die in de daaraan voorafgaande weken samen goed hadden getraind om deze zware opgave tot een goed einde te brengen. Ze haalden allemaal de finish. Op http://rabo.nl/1ro8k kunt u de RBC bekijken. 7 FUSIE LEDENRAAD AAN HET WOORD Oog voor lokale parels Het beste van twee banken combineren. Dat vinden de ledenraden een belangrijk uitgangspunt bij de voorgenomen fusie tussen de lokale Rabobanken Vlietstreek-Zoetermeer en Den Haag en omgeving. TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF FOTO'S: RENÉ ZOETEMELK S hoppen in Zoetermeer, naar het theater in Den Haag, sporten in Voorschoten. Weinig inwoners ervaren grenzen in de regio. Behalve als ze hun bankzaken willen regelen. Want Voorschoten, Rijswijk, Wassenaar en ’s-Gravenhage vormen samen Rabobank Den Haag en omgeving. Terwijl inwoners van Zoetermeer, Benthuizen, Leidschendam, Voorburg en Leidschenveen hun financiën regelen bij Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer. Dat verandert waarschijnlijk eind 2014. Beide banken willen namelijk fuseren tot één sterke lokale Rabobank. De ledenraden vervullen hierin een belangrijke rol. Twee ledenraadsleden vertellen over hun rol en verwachtingen. Peter Rijken spreekt namens de ledenraad van Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer. En Ernst van den Berg namens de ledenraad van Rabobank Den Haag en omgeving. 8 DEN HAAG EN OMGEVING WAT VINDT U VAN DE FUSIEPLANNEN? Peter Rijken: ‘De wereld verandert. Dat geldt ook voor de Rabobank. Wet- en regelgeving, de markt, de manier waarop klanten bankieren: het is allemaal volop in beweging. De fusie is om verschillende redenen belangrijk. Grote bedrijven in het gebied profiteren van een betere bediening. Meer gespecialiseerde medewerkers kunnen ingaan op hun vaak heel specifieke klantvragen. En, heel belangrijk, het coöperatief dividend neemt toe. Oftewel: de bijdragen en inspanningen die de bank kan leveren aan maatschappelijke initiatieven in de regio. Wat mij betreft had de fusie er veel eerder mogen komen.’ Ernst van den Berg: ‘De gebieden zijn van oudsher al nauw met elkaar verbonden. Het is vanuit dat gezichtspunt eigenlijk gek dat deze banken niet al eerder zijn gefuseerd. Bezuinigingen zijn een van de achterliggende redenen voor de samenvoeging. Maar mede doordat wij Ernst van den Berg (rechts): ‘Eigenlijk gek dat deze banken niet al eerder zijn gefuseerd.’ SAMENWERKING De ledenraden van beide Rabobanken hebben in het kader van de voorgenomen fusie elk een werkgroep samengesteld. Beide groepen richten zich op coöperatiezaken, de samenvoeging van de ledenraad tot een nieuwe ledenraad en het belang voor de klant. De ledenraad van Rabobank Den Haag en omgeving telt 50 leden, die van Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer 30. als ledenraad meekijken, kunnen de twee banken er op meerdere vlakken veel sterker uitkomen. Naast een financieel voordeel levert de fusie een stabielere bank op, die zowel op zakelijk als maatschappelijk vlak nog beter kan opereren.’ 1299 WAT IS DE ROL VAN DE LEDENRAAD? Peter Rijken: ‘Vanuit juridisch oogpunt kunnen we als ledenraad voor of tegen de fusie stemmen. Maar beïnvloeden is veel boeiender en doet recht aan de positie van een ledenraad. Daarom gaan we ook het fusietraject in met het voornemen om ‘ja’ te zeggen. We denken een belangrijke bijdrage te kunnen leveren door kritische vragen te stellen. Bijvoorbeeld over zaken als zichtbaarheid van de bank en aandacht voor de klant.’ Ernst van den Berg: ‘We vormen een belangrijk klankbord waarmee de directies van beide banken hun voordeel kunnen doen. Daarnaast hebben we de taak om te komen tot een evenwichtige nieuwe ledenraad voor de fusiebank.’ WAAR ZAL DE LEDENRAAD VOORNAMELIJK OP LETTEN? Ernst van den Berg: ‘Ons uitgangspunt is om het beste van twee banken te behouden. Dat betekent dat we kijken naar de sterke onderdelen van beide banken en die proberen te verenigen in de fusiebank. Zo heeft Den Haag met het Ondernemersplein een toonaangevend zakelijk evenement. Ik pleit ervoor dat voort te zetten. Hetzelfde geldt voor de Week van de Coöperatie van Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer.’ Peter Rijken: ‘Naast het behouden van lokale parels moet de fusiebank naar onze mening dichtbij en betrokken blijven. We zullen dan ook zeker invloed proberen uit te oefenen op belangrijke zaken als lokale herkenbaarheid, huisvesting van de kantoren, coöperatiezaken en de sponsoring van lokale organisaties en initiatieven.’ 9 Wat is mogelijk? Verken snel en makkelijk zelf uw besparingsmogelijkheden. Kijk op verbeteruwhuis.nl. Beantwoord zes vragen en zie hoe comfortabel en energiezuinig uw huis is. Ontdek hoe u uw woning comfortabeler en zuiniger kunt maken. Vind besparingen en kosten en kijk of u in aanmerking komt voor subsidies. ENERGIEBESPARING SPAREN OF INVESTEREN? Maak uw huis zuinig Investeren in een energiezuinige woning is goed voor het milieu én financieel interessant. Vaak levert het meer rendement op dan een spaarrekening. TEKST: JOS LEIJEN FOTO'S: IMD STUDIO, ISTOCK 1299 D e energierekening maakt een fors deel uit van uw woonlasten. Vooral oudere woningen zijn vaak “lek”; veel warmte gaat verloren door kieren, slechte isolatie, enkel glas en verouderde installaties. Het goede nieuws is dat u zelf veel kunt (laten) doen om de energierekening omlaag te brengen. En veel maatregelen kosten minder dan ze opbrengen. Anke van Hal is hoogleraar Duurzame Bouw en Ontwikkeling bij de Nyenrode Business Universiteit. ‘Er zijn volop mogelijkheden om woningen te verbeteren’, zegt zij. ‘Wij hanteren altijd de trias energetica: drie stappen om het energieverbruik omlaag te brengen. De eerste stap is verbeteren van de isolatie, zodat het minder energie kost om de woning te verwarmen of te koelen. Daarna kijken we naar mogelijkheden om iets te doen met duurzame energie, zoals zonnepanelen of een zonneboiler. Tot 11 slot kun je installaties verbeteren of vervangen, zoals een hr-ketel of lagetemperatuurverwarming.’ ‘Veel energiebesparende maatregelen leveren meer geld op dan dat ze kosten' 12 DEN HAAG EN OMGEVING DUBBEL DUURZAAM Welke maatregelen het meest effectief zijn, verschilt per woning. De website meermetminder.nl geeft een indicatie van besparingen die haalbaar zijn. Zo scheelt een geïsoleerd dak al snel 780 m3 gas. Bij een gemiddelde gasprijs van 65 cent per m3 bespaart u dan 507 euro per jaar. U kunt hierbij overwegen duurzaam isolatiemateriaal te gebruiken, zoals vlas. Dan bent u dubbel duurzaam bezig. Andere manieren om uw woning te isoleren zijn gevel- en spouwmuurisolatie, het isoleren van de vloer en het plaatsen van dubbel glas. Met extra isolerend hr++-glas kunt u per jaar honderden euro’s op energie besparen. LET THE SUN SHINE Is uw woning goed geïsoleerd, dan kunt u overwegen uw eigen energie op te wekken. Zonne-energie is hierbij de meest voor de hand liggende optie, aldus Hans van den Boom, sectormanager Duurzame Energie bij de Rabobank. ‘De kostprijs van de panelen is fors gedaald. Omdat je mag salderen met je eigen stroomverbruik is het ook zonder subsidie gewoon goed voor je portemonnee. Per kWh zonnestroom bespaart een particulier gemiddeld 22 cent. Je verdient je investering binnen tien jaar terug en de panelen gaan meer dan twintig jaar mee.’ Zonne-energie krijgt naar verwachting een extra impuls voor collectieve initiatieven door het Energieakkoord Duurzame Ontwikkeling, dat in augustus is getekend. Voor overtollige stroom die u opwekt en teruglevert aan het energienet, ontvangt u een vergoeding van uw energiebedrijf, maar u betaalt hierover ook energiebelasting. Die belasting gaat omlaag van 11,6 cent naar 4,1 cent per kWh. Deelnemers binnen een zogeheten postcoderoos kunnen samen investeren in zonnepanelen die zij bijvoorbeeld op een sporthal leggen. Van den Boom: ‘Hoe interessant dit uiteindelijk wordt, hangt af van de administratieve en technische SPAREN OF BESPAREN? 1299 vereisten. Het mag niet te ingewikkeld worden, dan haken mensen af.’ STROOMVERDELER Van den Boom is enthousiast over de slimme stroomverdeler Herman, ontwikkeld door Christiaan Brester van LENS in Amsterdam. Herman verdeelt zonnestroom van een gedeeld dak over de elektriciteitsmeters van individuele bewoners. Het probleem van de energiebelasting is hiermee van de baan: huishoudens hoeven over zonnestroomproductie geen belasting te betalen zolang ze op jaarbasis minder produceren dan ze zelf verbruiken. Brester kreeg voor zijn vinding de Herman Wijffels Innovatieprijs 2013. ‘Herman verdeelt de stroom van een groot veld zonnepanelen, bijvoorbeeld op het dak van een appartementengebouw, over individuele aansluitingen’, legt Brester uit. ‘Dat heeft diverse voordelen. Je betaalt alleen voor de stroom die je zelf verbruikt. Het overschot lever je aan het net en de opbrengsten verdeel je. Bovendien kun je sturen waar de stoom heengaat. Als bewoners niet willen meedoen, kan dat. En als ze niet betalen, kun je de toevoer afsluiten.’ Het winnen van de Herman Wijffels Innovatieprijs heeft LENS in een stroomversnelling gebracht. ‘We hebben verschillende overeenkomsten gesloten met woningcorporaties en verenigingen van eigenaren. De prijs van 50.000 euro kunnen we goed gebruiken om Herman verder te verbeteren.’ Wat levert meer op? Een spaarrekening of investeren in energiebesparing? De Standaard Rekenmethode Rendementen van Milieu Centraal geeft u antwoord. Het rendement van bijvoorbeeld dakisolatie is volgens deze methode vergelijkbaar met een rente van 9 procent op een spaarrekening. Laat voor een specifiek advies voor uw woning een Maatwerkadvies energiebesparing opstellen. Kies altijd een adviseur met een zogeheten Beoordelingsrichtlijn (BRL) 9500-02certificaat. ENERGIEBESPAARFONDS Investeren in duurzaamheid kost geld, maar levert ook geld op (zie kader). Veel ingrepen hebben een beter rendement dan een spaarrekening. U kunt ook geld lenen om uw woning energiezuiniger te maken. De Rabobank heeft samen met de ASN Bank bijgedragen aan het Nationaal Energiebespaarfonds van het Rijk. U kunt bij dit fonds tegen aantrekkelijke voorwaarden leningen afsluiten van 2.500 tot 25.000 euro om uw huis te verbeteren. 13 WONINGMARKT ALS UW HUIS TE KLEIN IS Verbouwen of verhuizen? Een huis verkopen is lastiger dan enkele jaren geleden. Huizenbezitters die uit hun jasje zijn gegroeid staan voor een dilemma: ga ik verhuizen of verbouwen? Een paar overwegingen. TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT FOTO'S: MARTIJN DE KRUIJF 1 IS VERHUIZEN ECHT NOODZAKELIJK? De keuze om te verhuizen of te verbouwen begint met de vraag waarom uw huidige woning niet meer aan uw wensen voldoet. Kunt of wilt u niet in uw huidige omgeving blijven wonen, dan is de keuze voor verhuizen snel gemaakt. Maar soms kunt u door middel van een aantal aanpassingen uw woning verbeteren of vergroten. Verbouwen is meestal goedkoper dan een nieuw huis kopen en inrichten. 2 IS VERBOUWEN WEL EEN OPTIE? Voor een aantal verbouwingen hebt u een vergunning nodig. Dit geldt vooral voor verbouwingen aan de voorkant van de woning. Op de website omgevingsloket.nl kunt u checken of dit voor u het geval is. De gemeente moet binnen acht weken een besluit nemen over uw vergunningaanvraag. Buren hebben daarna nog zes weken de tijd om bezwaar te maken. Bij ingrijpende verbouwingen zijn de termijnen langer. 14 DEN HAAG EN OMGEVING 3 WAT KOST VERBOUWEN? De kosten van een verbouwing hangen af van de aard van de werkzaamheden, de gebruikte materialen en de inzet van vakmensen. Wilt u de verbouwing financieren via een tweede hypotheek, dan brengt dit ook kosten met zich mee voor onder meer de bemiddeling en de notaris. Het is verstandig om bij verbouwingen vooraf een begroting te maken, eventueel met hulp van een architect of een bouwkundig bureau. Hans André de la Porte, woordvoerder van de Vereniging Eigen Huis, adviseert om minimaal 10 procent in te calculeren voor onvoorziene kosten. Bij een oud huis is het risico op onaangename verrassingen groter dan bij een nieuw- bouwwoning. De kosten van een eventuele bouwvergunning kunnen per gemeente nogal verschillen. Kijk voor een indicatie op de website van de Vereniging Eigen Huis. Met de Rabo Woonlasten Calculator kunt u de gevolgen van een verbouwing voor uw maandlasten berekenen. Kunt u uw woonwensen realiseren met een verbouwing? Of is verhuizen een betere optie? HANDIGE WEBSITES 1299 De Rabo Woonlasten Calculator berekent de gevolgen van een verbouwing of verhuizing voor uw maandlasten. Kijk op http://rabo.nl/2zbyb. De verbouwscan van de Vereniging Eigen Huis geeft een indicatie van de kosten en baten van een verbouwing: www.eigenhuis.nl/tools /verbouwscan 4 WAT KOST VERHUIZEN? Naast de aankoopkosten van uw nieuwe woning, moet u bij een verhuizing ook rekening houden met kosten voor de financiering, de verhuizing en de inrichting van uw huis en tuin. Daarnaast is het belangrijk om na te gaan voor welke prijs u uw huis denkt te kunnen verkopen en of er eventueel een restschuld overblijft. Bij het kadaster kunt u een overzicht opvragen van de recente aankoopprijzen van woningen in uw postcodegebied. Vanwege de onzekerheid op de huizenmarkt is het verstandig eerst uw oude huis te verkopen voor u een nieuwe woning koopt. Is dit onmogelijk, informeer dan bij uw hypotheekverstrekker naar de mogelijkheden voor een overbruggingshypotheek. Dat is een tijdelijke lening waarmee u de periode kunt “overbruggen” tot uw oude huis is verkocht. U mag de rente over beide woningen enkele jaren aftrekken. 5 WAT LEVERT EEN VERBOUWING OP? Een verbouwing kan de waarde van uw woning verhogen, maar de kans is groot dat u de investering niet volledig terugverdient. Verbouwingen die extra leefruimte creëren, zoals de omvorming van een bergzolder naar een woonzolder, voegen volgens Hans André de la Porte meer waarde toe dan bijvoorbeeld de aanleg van een designkeuken. Achterstallig onderhoud adviseert hij altijd aan te pakken, want een slecht onderhouden woning is lastig te verkopen. ‘Overige verbouwingen moet u vooral doen voor uw eigen woongenot, want het geïnvesteerde bedrag haalt u er vrijwel nooit helemaal uit.’ DOE DE TEST: HTTP://RABO.NL/B9I2U 15 4 TIPS Bespaar belasting in 2014 Terwijl u misschien nog bezig bent met uw belastingaangifte 2013, geven wij u nu alvast een aantal aantrekkelijke belastingtips voor 2014. TEKST: RABOBANK DEN HAAG EN OMGEVING ADVIES Overweegt u om gebruik te maken van de genoemde belastingtips? Informeer dan vooraf goed bij uw adviseur of Financieel Planner van onze bank. Samen met uw adviseur kunt u toetsen of uw voornemen ook daadwerkelijk bij u past. Een maatwerkadvies kost wel geld. Wij informeren u vooraf over de eventuele kosten. 1 U kunt hiervan niet alleen gebruik maken voor schenkingen aan uw kinderen, maar ook voor schenkingen aan anderen. Zoals uw kleinkind, broer of zus, oom of tante, neef of nicht. Er is nu ook geen leeftijdsgrens. Regel het wel nog dit jaar, want de verruiming van de regeling stopt op 1 januari 2015. Fungeer als familiebank om uw (klein)kind nog meer te helpen bij het kopen van een eigen woning. Beschikt u over meer vrij vermogen dan u belastingvrij kunt schenken of wilt u niet schenken, dan kunt u ook vermogen 16 DEN HAAG EN OMGEVING 3 Koop uw stamrechten en gouden handdrukken af. Het kan fiscaal aantrekkelijk zijn om uw stamrechten uit hoofde van ontslag (bij verzekeraars en bij een eigen bv) en gouden handdrukrekeningen in 2014 af te kopen. Bij afkoop wordt 80% van het afkoopbedrag belast in box 1; 20% wordt niet belast. Of afkoop in uw geval voordelig is, is helemaal afhankelijk van uw persoonlijke situatie. Profiteer van de (tijdelijk verhoogde) vrijstelling van schenkbelasting voor schenkingen tot € 100.000 voor aankoop of verbouwing van een huis of aflossing van een hypotheek. 2 tegen normale hypotheekcondities uitlenen aan uw (klein)kind. Dit vermogen moet u dan wel langere tijd kunnen missen. U ontvangt zo meer rente over uw spaargeld. Uw (klein)kind kan wellicht meer lenen dan bij een ‘gewone’ bank. De te betalen rente kunt u daarna ook steeds (deels) belastingvrij terugschenken. Zo blijft er door de rentebetalingen meer geld in de eigen familie en wordt het betalen van erfbelasting in de toekomst beperkt. 4 Stort extra op de Opbouw Spaarrekening van uw Spaarhypotheek. U kunt extra aflossen op uw hypotheekschuld, onder voorwaarden die van bank tot bank verschillen. Maar heeft u – als u een (bank)spaarhypotheek heeft – ook gedacht aan een extra inleg op de spaarrekening die aan uw hypotheek is gekoppeld? De rente is vaak even hoog als de hypotheekrente en een stuk hoger dan de rente op een gewone spaarrekening. Bovendien valt het bedrag op deze rekening niet onder de heffing van box 3 en bent u hierover geen vermogensrendementsheffing verschuldigd. Met een eenmalige extra inleg kunt u uw maandelijkse vervolginleggen verlagen of de looptijd van uw hypotheek verkorten. Er zijn wel bepaalde fiscale voorwaarden verbonden aan (de hoogte van) een extra inleg. FACTS & FIGURES Twijfelt u nog of u gaat verbouwen of verhuizen? Deze feiten en cijfers helpen u op weg bij het maken van een keuze. 1299 (BRONNEN: NVM, TIASNIMBAS BUSINESS SCHOOL, CBS, VERENIGING EIGEN HUIS) TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT 159 DAGEN STOND DE GEMIDDELDE WONING IN NEDERLAND IN HET DERDE KWARTAAL VAN 2013 TE KOOP. /// VROUWEN SCHATTEN DE VERKOOPTIJD VAN HUN WONING LANGER IN DAN MANNEN. /// WONINGEN MET EEN ENERGIELABEL WORDEN GEMIDDELD 100 DAGEN EERDER VERKOCHT. /// DE MEEST ENERGIEZUINIGE WONINGEN (LABEL A OF B) LEVEREN BIJ VERKOOP 3,8% MEER OP DAN WONINGEN MET EEN LAGER ENERGIELABEL. /// VOOR WONINGONDERHOUD MOET U VOLGENS DE VERENIGING EIGEN HUIS REKENEN OP CIRCA 300 EURO PER MAAND. 17 AFSCHEID RON DROSTE Verbinden en verbeteren. Ze speelden een belangrijke rol in het werk van Ron Droste als directievoorzitter van onze bank. Na twaalf jaar vertrekt hij. Ron wordt directeur Particulieren en Private Banking bij Rabobank Nederland. TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF FOTO'S: RENÉ ZOETEMELK VERTREKKEND DIRECTIEVOORZITTER RON DROSTE: ‘Onze positie is sterk verbeterd’ V ERBINDEN ‘Drie jaar was ik directie- voorzitter van onze bank, toen ik in 2012 drie maanden met sabbatical ging. Bij terugkomst bleek dat de bank in de tussentijd dankzij mijn collega’s uitstekend had gefunctioneerd. Ik vroeg me toen af wat ik eigenlijk aan de organisatie toevoegde. Anderen gaven me gelukkig al snel het antwoord: het verbinden van mensen, afdelingen en partijen binnen en buiten de bank. Dáár ligt mijn kracht. Een goed voorbeeld van die verbindende rol is zichtbaar in ons cultuurbeleid. In 2009 stond de culturele sector onder druk door stevige overheidsbezuinigingen. Ook in Den Haag en omgeving. Ik heb toen toegezegd me te willen inspannen om de sector te ondersteunen. Niet door zakken geld ter beschikking te stellen – wij kunnen niet de subsidierol van de overheid overnemen. Maar wel door partijen uit de culturele sector met elkaar te laten praten. En door te bekijken hoe ze zaken samen kunnen 18 DEN HAAG EN OMGEVING doen. Dat leidde bijvoorbeeld tot een gezamenlijke website, waarop het totale culturele aanbod in de stad zichtbaar is. Daarnaast brachten we partijen uit de culturele sector in contact met ondernemers, met als doel om van elkaar te leren en elkaar waar mogelijk te versterken. Ook de gemeente Den Haag haakte aan, omdat ze het een goed voorbeeld vond van cultureel ondernemerschap. Dit is één van de manieren waarop we als bank Den Haag en omgeving sterker maken. Deze vorm van ‘community banking’ breiden we nu uit naar verenigingen en stichtingen in de publieke sector. Daarvan zijn er veel in Den Haag en omgeving.’ VERBETEREN ‘Op 31 januari was ik exact 4,5 jaar directievoorzitter van Rabobank Den Haag en omgeving. Trots constateer ik dat onze positie ten opzichte van andere banken sterk is verbeterd. Zowel onze marktaandelen als financiële resultaten zijn ronduit goed. 1299 ‘De coöperatie is voor mij de beste vorm van verbinding van onze bank met de samenleving. Dat zie je ook in de boosheid na de Libor-affaire. Onze leden, klanten en medewerkers voelen zich zó sterk verbonden, dat ze het er niet bij laten zitten. Ik vind het juist positief dat dit zoiets teweegbrengt. Hoe zou dat bij een anders georganiseerde bank zijn gegaan?’ 19 RON DROSTE... ...begon in 2001 als manager Private Banking bij Rabobank Den Haag en omgeving. In 2005 werd hij directeur Wholesale (Bedrijven en Private Banking). In 2009 volgde hij Paul Dirken op als directievoorzitter. Per 1 februari is Ron Droste directeur Particulieren en Private Banking bij Rabobank Nederland. Het is nog niet bekend wie hem als directievoorzitter zal opvolgen. Tevreden ben ik ook over de grotere zichtbaarheid en aanwezigheid van onze bank in de lokale netwerken. Een mooi voorbeeld vind ik het Ondernemersplein, dat we samen met de gemeente Den Haag hebben opgezet. Het is uitgegroeid tot een belangrijk evenement. Mooi vind ik verder de kracht van onze coöperatie, die naar voren komt in de goede samenwerking met onze ledenraad. Hun positieve invloed bleek bijvoorbeeld na de fusie met Rabobank Voorschoten-Wassenaar in 2005. De ledenraad gaf het signaal dat onze zichtbaarheid in dat gebied sterk verminderd was. In overleg voerden we snel structuurverbeteringen door. Zoals de benoeming van rayondirecteuren voor Rijswijk en Voorschoten-Wassenaar. We betrekken de ledenraad ook nauw bij het beleid van onze kantoren. Klanten regelen hun dagelijkse bankzaken steeds meer via internet of telefoon. Met de ledenraad zoeken we naar oplossingen voor het afnemende bezoek van klanten aan een bankkantoor en de complexere vragen van klanten die wel langskomen. Die ontwikkeling leidt tot minder bankfilialen, maar die zijn dan wel beter toegerust. Medewerkers met alle benodigde kennis en expertise zijn er aanwezig om klanten te ondersteunen. En we openen óók een kantoor. In Scheveningen verbouwen we het oude pand van Radio Holland tot een volwaardig bankkantoor, dat over een jaar de deuren opent.’ ‘Ik blijf alle ontwikkelingen bij Rabobank Den Haag en omgeving op de voet volgen. Vanuit Rabobank Nederland én als inwoner van Voorschoten.’ 20 DEN HAAG EN OMGEVING ‘De ervaring die ik opdeed kan ik nu uitstekend inzetten bij Rabobank Nederland, dat een moeilijk jaar achter de rug heeft.’ VERTREKKEN ‘Twaalf jaar werkte ik bij onze bank. De ervaring die ik opdeed kan ik nu uitstekend inzetten bij Rabobank Nederland, dat een moeilijk jaar achter de rug heeft. De organisatie kreeg te maken met complexe dossiers als de Libor-affaire. Eén van mijn taken als directeur Particulieren en Private Banking wordt dan ook het terugwinnen van het vertrouwen van onze klanten. Verder liggen er veel kansen in verdere virtualisering van onze dienstverlening. Denk aan het bankieren en betalen via de smartphone. Mijn nieuwe baan zie ik als een stevige uitdaging. Ook omdat er nog veel te ontdekken valt. In Den Haag ken ik precies de weg. Ik weet wie ik waarvoor moet benaderen en welke collega waarin goed is. Bij Rabobank Nederland moet ik dat allemaal nog uitzoeken. Ik kijk echt uit naar zulke uitdagingen. En vind het leuk dat ik weer met Paul Dirken ga samenwerken. Samen zaten we tussen 2005 en 2009 in de directie van deze bank, waarna Paul directeur Bedrijven bij Rabobank Nederland werd. Jammer vind ik het dat ik de voorgenomen fusie tussen onze bank en Rabobank VlietstreekZoetermeer niet zelf kan afronden. Ik vind het fantastisch om te zien hoe de twee banken met veel positieve energie hiermee bezig zijn. Wat ik ook ga missen zijn alle netwerkcontacten en de gezellige en interessante bijeenkomsten. Net als de sfeer binnen deze bank, het directieteam, de collega’s en ledenraadsleden. En natuurlijk de bijzondere klantcontacten. Maar ik blijf alle ontwikkelingen bij Rabobank Den Haag en omgeving op de voet volgen. Vanuit Rabobank Nederland én als inwoner van Voorschoten.’ NIEUWE COMMISSARIS GELUK IN HET LEVEN 1299 TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF FOTO: ILYA VAN MARLE elf is hij gewend aan traditionele grote beursgenoteerde bedrijven. Met aandeelhouders, geen leden. Kenan Yildirim, Financieel Directeur bij Shell Nederland en Vice President Global ServCo’s bij Shell, trad in november toe tot de Raad van Commissarissen van onze bank. ‘Het coöperatieve model van de Rabobank is nieuw en daardoor interessant voor mij’, vertelt hij. ‘Dat de leden zo betrokken zijn bij onze bank vind ik echt bijzonder. Zeker in een tijd waarin de financiële wereld onder vuur ligt. De leden zijn kritische ambassadeurs. Het is hún bank en ze willen dat die het goed doet.’ Z Na zijn buitenlandse ervaringen vindt Kenan het leuk zich weer te verbinden met de lokale samenleving. Zijn commissariaat bij onze bank ziet hij daarvoor als een goede mogelijkheid. ‘De bank staat met beide benen in Den Haag en omgeving. Ze steunt er allerlei maatschappelijke projecten. Het is een bank die niet alleen neemt, maar ook iets teruggeeft.’ Dat is precies wat hij zelf ook wil doen. ‘Naast financiële kennis heb ik veel ervaring met het aansturen van en toezicht houden op grote ondernemingen. Via het commissariaat kan ik die kennis en ervaring delen met een grotere community buiten mijn dagelijkse werkzaamheden bij Shell.’ Kenan Yildirim werd geboren in Turkije. Met zijn ouders verhuisde hij naar Nederland, waar hij opgroeide en economie studeerde. Hij vervulde diverse financiële functies bij Unilever en Shell en woonde de laatste jaren achtereenvolgens in Londen, Dubai en Kaapstad. In 2012 keerde hij met zijn vrouw en drie kinderen terug naar Nederland, waar hij op het Haagse hoofdkantoor van Shell Nederland werkt. Hij heeft veel geluk gehad in zijn leven, vertelt Kenan. ‘Ik heb kansen gekregen die mijn ouders niet hadden. Ik kon bijvoorbeeld gaan studeren. Die kans heb ik met beide handen aangepakt en tot een succes gemaakt. In mijn huidige positie ben ik een voorbeeld voor anderen, onder meer voor allochtone jongeren. Met onder meer mijn commissariaat geef ik daaraan invulling.’ RAAD VAN COMMISSARISSEN? De Raad van Commissarissen is het belangrijkste toezichthoudende orgaan van onze bank. De Raad bestaat uit maximaal zeven leden, ieder met eigen bekwaamheden om alle aspecten van onze coöperatieve bank goed in de gaten te houden. En om als volwaardig sparringpartner voor de directie op te treden. Commissarissen worden benoemd door de ledenraad. Zelf zijn ze meestal ook lid van de bank. 21 COÖPERATIEFONDS Een platform om jeugdwerkloosheid aan te pakken. En een project om cultureel ondernemerschap te stimuleren. Beide initiatieven worden vanuit ons Coöperatiefonds ondersteund. TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF FOTO'S: ILYA VAN MARLE Houdbare investeringen H COÖPERATIEF oge jeugdwerkloosheid, Dat gaat verder dan alleen een financiële DIVIDEND bezuinigingen in de bijdrage. We zetten ook onze kennis en Een deel van onze cultuursector, leegstand van netwerken in. Belangrijk is dat de initiatieven winst komt ten goede kantoren, verduurzaming van de op termijn zelfredzaam worden. Vanaf de start aan de omgeving van leefomgeving. Het zijn enkele in 2013 kende de Coöperatiefondscommissie onze klanten en leden. voorbeelden van aan twee projecten een bijdrage toe: Deze winstuitkering maatschappelijke thema’s waarvoor een ChallengeDenHaag Jeugdwerkloosheid en de noemen we het duurzame, gezamenlijke aanpak vaak nog Culturele Business Case.’ coöperatief dividend. ontbreekt. Vanuit verschillende hoeken worden de problemen onderkend en is er behoefte aan ChallengeDenHaag Jeugdwerkloosheid initiatieven die deze vraagstukken aanpakken. Bedenk een oplossing voor de Steeds vaker klinkt de roep om samenwerking jeugdwerkloosheid in de stad. Dat is de tussen partijen, voor oplossingen met een lange opdracht van ‘YOUth got the power’, het eerste houdbaarheid. co-creatieproject van het platform ChallengeDenHaag. Het ‘Dat lijkt misschien vanzelfsprekend, maar het organiseren platform is een initiatief van welzijnsorganisatie Xtra, Fonds van samenwerking heeft meestal toch veel voeten in de 1818, Gemeente Den Haag, De Haagse Hogeschool, onze bank aarde’, zegt Maaike van Leeuwen, adviseur Coöperatie van en Enviu, een partij die werkt met crowdsourcing en onze bank. ‘Wij herkennen ons in de rol van verbindende en co-creatie. ‘We besloten om een platform te starten waarop faciliterende partij in onze omgeving. Die rol pakken we we Haagse inwoners en ondernemers ideeën kunnen delen die nu ook op met het Coöperatiefonds. Daarmee besteden we de stad sterker maken. Want wij kunnen zelf wel van alles een deel van de winst aan samenwerkingsprojecten die een bedenken, maar vaak levert juist co-creatie de mooiste langdurig maatschappelijk effect teweeg kunnen brengen. ideeën op.’ Aan het woord is Maaike van Buul (zie foto), 22 DEN HAAG EN OMGEVING 1299 ‘Vaak levert co-creatie de mooiste ideeën op’ Kik Eveleens, zakelijk directeur Festival Classique: ‘Vroeger werkten we alleen vanuit een culturele drijfveer. Nu zijn we een culturele onderneming geworden: een bedrijf dat onderneemt in cultuur.’ programmacoördinator ‘Economie: innovatie en ondernemerschap’ bij De Haagse Hogeschool. ‘Mensen die misschien niet beroepsmatig met bepaalde thema’s bezig zijn, kunnen met heel verfrissende inzichten komen.’ De opdracht van ‘YOUth got the power’ luidt: bedenk een businessoplossing die zorgt voor een betere aansluiting van jongeren op de arbeidsmarkt en maak kans op max. €10.000 om je businessconcept uit te werken. Doordat de kloof tussen studie en arbeidsmarkt groter wordt, stijgt het aantal werkloze Haagse jongeren in rap tempo. Zaten er in januari 2012 nog 2.240 jongeren zonder baan, een jaar later waren dat er 3.314. Een toename van bijna 50 procent. Maaike van Buul: ‘De stad heeft er baat bij als jongeren aan het werk kunnen. Dat is goed voor de jongeren, goed voor het bedrijfsleven en goed voor de economie.’ Tot 14 februari konden mensen hun ideeën aandragen. Zoals een organisatie die net-afgestudeerden de kans biedt om in drie maanden een bedrijf te starten en voor 25 procent aandeelhouder te worden. Een restaurant dat uitsluitend werkt met LIDL-producten en werkervaring biedt aan mensen met een uitkering. Of een bedrijf dat gereedschap verhuurt aan jonge, startende zzp’ers in de bouw. Maaike van Buul: ‘Onze jury heeft daaruit de tien beste inzendingen gekozen. Zij werken samen met experts uit ons netwerk hun idee verder uit.’ Op 10 maart selecteert de jury ‘Een bloeiende creatieve industrie is goed voor de innovatie in de stad’ drie finalisten. Zij hebben een maand de tijd om hun plan verder uit te werken. Wie op die dag de beste pitch heeft, wint de geldprijs waarmee hij of zij het businessidee kan uitvoeren. ‘De jury let op verschillende zaken, waaronder de duurzaamheid van het idee. Als een businessidee zichzelf kan bedruipen, heeft het veel meer kans van slagen. Het is dus echt de bedoeling dat de winnaar uiteindelijk een onderneming start. De winnaar krijgt daarvoor niet alleen geld, maar kan ook gebruikmaken van de kennis en het netwerk van de vijf partnerorganisaties.’ Culturele Business Case Niet langer afhankelijk zijn van subsidie, maar juist geld gaan verdienen met cultuur. Festival Classique maakte vorig jaar deze fundamentele omslag. ‘Ons hele wezen is veranderd’, zegt Kik Eveleens, zakelijk directeur Festival Classique. ‘Vroeger werkten we alleen vanuit een culturele drijfveer. Nu zijn we een culturele onderneming geworden: een bedrijf dat onderneemt in cultuur.’ Festival Classique is deelnemer van de Culturele Business Case (CBC), een platform voor de culturele sector en het bedrijfsleven in de stad. Onze bank is één van de 24 DEN HAAG EN OMGEVING COÖPERATIEFONDS IN HET KORT Twee Rabofondsen Met het coöperatief dividend investeren we in welzijn en welvaart, zonder directe tegenprestatie. Het is dus geen sponsorgeld. We hebben twee Rabofondsen: het Coöperatiefonds en het Stimuleringsfonds. Het Coöperatiefonds is bedoeld voor grotere projecten met een gezamenlijke aanpak, het Stimuleringsfonds richt zich op meer kleinschalige en tastbare aanvragen. Zoals een bijdrage voor speeltoestellen in een nieuwe speeltuin, een uitje voor ouderen in het verzorgingstehuis en kostuums voor een toneelgroep in de Schilderswijk. De aanvragen worden beoordeeld door de Stimuleringsfondscommissie en de Coöperatiefondscommissie, bestaande uit ledenraadsleden. Wilt u meer informatie over het Stimuleringsfonds en het Coöperatiefonds of wilt u nagaan of uw project in aanmerking komt voor een bijdrage uit het coöperatief dividend? Kijk dan op www.rabobank.nl/denhaag. 1299 initiatiefnemers. Andere partners zijn onder meer VNO-NCW Den Haag, MKB Den Haag en Gemeente Den Haag. Binnen de CBC worden bussinesscases ontwikkeld om de omzet te verhogen en de kosten te reduceren. Uit die cases volgen businessmodellen die binnen het platform gedeeld worden. Het doel: ondernemerschap stimuleren bij culturele instellingen. Kik Eveleens: ‘We willen een humuslaag van mensen vormen die de culturele sector sterker maakt. De CBC heeft een aanjagende en sturende rol. We brengen kennis samen en verspreiden deze vervolgens weer.’ Zeker in deze weerbarstige economie redt de sector het niet zonder innovatie en samenwerking, stelt Kik Eveleens. ‘We moeten onszelf weerbaarder en sterker maken. Dat kan onder meer door aansluiting te zoeken met het bedrijfsleven. Wij kunnen immers leren van het ondernemerschap binnen bedrijven. Het bedrijfsleven profiteert op zijn beurt weer van de creativiteit die onze sector rijk is.’ Als voorbeeld van die wisselwerking wijst Kik Eveleens op de samenwerking van Festival Classique met onze bank. ‘Die gaat veel verder dan een sponsorrelatie. Wij ondersteunen de bank bijvoorbeeld bij de organisatie van evenementen, zoals het ledenevenement. Afgelopen jaar waren we nauw betrokken bij het thema ‘In beweging’, waarbij dans centraal stond. Het mes snijdt aan twee kanten. De bank kan haar leden een creatief event bieden, en wij verdienen er geld mee.’ Niet alleen de culturele sector, maar de hele stad heeft baat bij meer cultureel ondernemerschap, benadrukt Kik Eveleens. Een bloeiende creatieve industrie is goed voor de innovatie in de stad, meent hij. ‘Cultuur prikkelt mensen. Het maakt een stad levendig en bruisend. Daardoor wordt het voor bedrijven interessanter om er zich te vestigen. Ook trekt een inspirerende, culturele stad meer toeristen. Uiteindelijk hopen we met de CBC de gehele economie van Den Haag te stimuleren.’ Het stimuleren van en bijdragen aan de realisatie van duurzame projecten op maatschappelijke thema’s in het werkgebied. Dat is het doel van het Coöperatiefonds. Zelfredzaamheid, samenwerking en duurzaamheid staan centraal, in lijn met ons coöperatieve gedachtegoed. 25 1299 BELEGGEN Rabobank Ledencertificaten zijn nu Rabobank Certificaten. Het verschil: ze zijn vrij verhandelbaar voor iedereen. Wat is er veranderd en hoe werkt het? TEKST: RABOBANK FOTO'S: HOLLANDSE HOOGTE/EDWIN WALVISCH NOTERING AAN EURONEXT AMSTERDAM Ledencertificaat wordt Rabobank Certificaat 1299 H 28 DEN HAAG EN OMGEVING et Rabobank Ledencertificaat is niet meer exclusief voor leden beschikbaar. Rabobank Ledencertificaten zijn sinds 27 januari 2014 genoteerd aan Euronext Amsterdam. De naam is gewijzigd in Rabobank Certificaat. Iedereen kan nu dagelijks certificaten op de beurs aan- en verkopen. Rabobank beoogt ieder kwartaal een vergoeding te betalen op Rabobank Certificaten. De minimum beoogde vergoe- ding is gestegen van 5,2 procent naar 6,5 procent per jaar met als eerste betaaldag 29 maart 2014. [De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de vraag is, kan het zijn dat u uw certificaten verkoopt tegen een lagere koers dan waartegen u deze heeft gekocht. Omgekeerd kan ook: bij veel vraag stijgt de koers. Daarnaast zijn er andere risico’s. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de bank geen of onvoldoende winst maakt, zodat de Rabobank de beoogde vergoedingen niet of slechts gedeeltelijk uitbetaalt. Een niet uitgekeerde vergoeding wordt later niet alsnog uitbetaald. En mocht de bank failliet gaan, dan is de kans groot dat de certificaathouder, gezien het achterstelde karakter van de Rabobank Certificaten, zijn inleg kwijtraakt. WAT ZIJN DE RISICO’S? Het Rabobank Certificaat is een achtergesteld beleggingsproduct dat verhandeld wordt op de beurs. Er zijn dus risico’s aan verbonden. De koers schommelt, net als bij andere instrumenten die genoteerd zijn op de beurs. Als er weinig een van de veiligste banken. De verwachting is daarom dat ook onder de nieuwe naam Rabobank Certificaten een degelijke belegging zullen blijken te zijn. Dat betekent echter niet dat u zomaar moet instappen. De risico’s van Rabobank Certificaten moeten bekend zijn en u IS HET RABOBANK CERTIFICAAT IETS VOOR MIJ? De Rabobank is wereldwijd 1299 Iedereen kan nu handelen in Rabobank Certificaten 29 MEER WETEN? Voor meer en actuele informatie, waaronder het prospectus d.d. 17 december 2013 met daarin het volledige overzicht van voorwaarden en risico’s, kijkt u op www.rabobank.nl/ certificaten. moet ermee kunnen omgaan en niet wakker liggen van koersschommelingen. Het Rabobank Certificaat is ook niet geschikt voor iemand die spaart voor een bepaald doel: op het moment dat het geld nodig is, zou de koers lager kunnen zijn dan verwacht, waardoor het benodigde bedrag dan niet beschikbaar is. Het Rabobank Certificaat is een beleggingsproduct om op lange termijn vermogen op te bouwen. Daarnaast is het bij beleggen belangrijk om niet alle eieren in één mandje te stoppen, maar om risico’s te spreiden. et Rabobank Certificaat is een achtergesteld beleggingsproduct dat WAAROM ZIJN DE RABOBANK CERTIFICATEN NIET MEER EXCLUSIEF VOOR LEDEN VERKRIJGBAAR? De notering aan Euronext Amsterdam stimuleert de verhandelbaarheid van de Rabobank Certificaten. De Rabobank Certificaten zijn nu beschikbaar voor alle beleggers, waaronder ook institutionele beleggers, bij wie de interesse in Rabobank papier zoals Rabobank Certificaten groot is. Rabobank Ledencertificaten is een belegging gebleken die beleggers lange tijd vasthouden met als gevolg dat er regelmatig sprake was van een lage vraag en een laag aanbod. Een toename in vraag en aanbod kan beter worden opgevangen door een bredere markt. verhandeld wordt op de beurs. Er zijn dus risico’s aan verbonden. Disclaimer Iedere lokale Rabobank en de andere onderdelen van de Rabobank Groep die als beleggingsonderneming zijn aan te merken, zijn als zodanig geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam. De informatie in deze publicatie dient niet te worden opgevat als een aanbod en evenmin als een uitnodiging tot het doen van een aanbod tot het kopen of verkopen van financiële instrumenten en is ook niet bedoeld om enig recht of verplichting te creëren. Het gebruikmaken van de informatie geschiedt dan ook geheel op eigen risico. De in deze publicatie opgenomen informatie is geen expliciete of impliciete beleggingsaanbeveling en kan op ieder moment zonder verdere aankondiging worden gewijzigd. Deze publicatie is geen prospectus of informatiememorandum. Beslissingen om te beleggen in Rabobank Certificaten moeten worden gebaseerd op de volledige beschrijving van voorwaarden en risico’s die van toepassing zijn op Het Rabobank Certificaat is een beleggingsproduct om op lange termijn vermogen op te bouwen Rabobank Certificaten zoals opgenomen in het prospectus inzake ‘Admission to listing and trading on NYSE Euronext in Amsterdam of up to 237,961,365 Rabobank Certificates with a nominal amount of €25.00 each’ d.d. 17 december 2013 dat kosteloos verkrijgbaar is op www.rabobank.nl/certificaten, alsmede de meest recente informatie over de Rabobank Groep en de meest recente Nederlandse staatsleningen. U dient zelf na te gaan of een belegging in Rabobank Certificaten in overeenstemming is met het voor u vastgestelde doelrisicoprofiel. Rabobank Certificaten is een eigen product van de Rabobank. Rabobank en/of de aan haar gelieerde instellingen vervullen verschillende rollen bij het product Rabobank Certificaten. Hierdoor kunnen belangenconflicten ontstaan tussen de Rabobank Groep en beleggers in Rabobank Certificaten. 30 DEN HAAG EN OMGEVING Den Haag maakt zich op voor de Rabobank Hockey World Cup 2014. Van 31 mei tot 15 juni vormt de stad het podium voor de beste hockeyers en hockeysters van de wereld. 76 300 WEDSTRIJDEN OP HOOG NIVEAU ZIJN TE ZIEN TIJDENS HET WK. GASTHEREN EN GASTVROUWEN WIJZEN BEZOEKERS DE WEG IN EN ROND HET KYOCERA STADION. 100 24 MILJOEN KIJKERS IN 120 LANDEN VOLGEN HET WK VIA TELEVISIE EN INTERNET, ZO VERWACHT DE KNHB. TEAMS KOMEN IN ACTIE, BESTAANDE UIT DE 300 BESTE HOCKEYSPELERS EN -SPEELSTERS VAN DE WERELD. 1299 HOCKEYCIJFERS 31 STIMULERINGSFONDS Wat te doen met een dvd-speler waarvan het laatje niet meer opent, een kapot strijkijzer of een broek met losgeraakte zomen? Breng ze naar Repair Café. Daar lappen vrijwilligers de spullen weer op. TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF FOTO'S: ILYA VAN MARLE NIET WEGDOEN, MAAR OPLAPPEN 1 - ‘Meestal staan er al mensen voor de deur te wachten met spullen’, zegt Cis Deyl, voorzitter van Repair Café Den Haag. ‘Gemiddeld kunnen we vijfendertig bezoekers per keer helpen.’ 2 - Een bezoekster heeft haar kapotte blender meegenomen. ‘De garantieperiode is net verlopen en de reparatie- en verzendkosten zijn me te hoog. Daarom probeer ik het hier.’ 3 - Met een kopje koffie of thee, een koekje of stukje baklava wachten bezoekers op hun beurt. Mensen raken met elkaar aan de praat. Repair Café stimuleert op deze manier ook ontmoetingen tussen wijkbewoners. 32 DEN HAAG EN OMGEVING 2 1 4 - Dankzij een bijdrage van 3 het Stimuleringsfonds van onze bank kon Repair Café nieuw gereedschap aanschaffen en een aantal vrijwilligers een technische workshop aanbieden. 5 - Wouter Hendriksen, student aan de Technische Universiteit Delft, probeert het laatje van een dvd-speler in beweging te krijgen. ‘Ik ga stap voor stap op zoek naar het probleem, samen met de eigenaar. Zo kan die een volgende keer zelf aan de slag.’ 6 - Repair Café vindt eens in de maand op zaterdag plaats, van 11:00 tot 13:00 uur. Meer informatie, data en locaties op www.repaircafe.nl/denhaag. 4 1299 5 6 MIJN BANK EN IK JAN DE MINJER ‘We hadden veel contant geld in huis’ TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF FOTO'S: ILYA VAN MARLE ‘ Jan de Minjer is voorzitter van Stichting Sportcomplex Groenendaal (SSG). De stichting beheert de velden en het clubhuis van hockeyvereniging hdm. 34 DEN HAAG EN OMGEVING Hockeyvereniging hdm telt zo’n 1700 leden. Heel gezellig, zeker in het weekend. De kantine zorgde wel voor veel contant geld in huis. Dat wilden we veranderen. Daarom zijn we zo’n drie jaar geleden in overleg met Rabobank Den Haag en omgeving overgestapt op het chipknipsysteem. Dat functioneerde goed. Met name voor ouders met kinderen op de club. Die hoefden hun kinderen geen contant geld meer mee te geven. Toen afgelopen jaar bleek dat de chipknip per 1 januari 2015 gaat verdwijnen, zijn we met de bank gaan praten over nieuwe mogelijkheden. Met als gevolg dat we in maart overstappen op een nieuw systeem: MyOrder Cashless Betalen. Dat werkt in principe hetzelfde, maar is nog makkelijker en sneller en biedt mogelijkheden voor bijvoorbeeld aanbiedingen en coupons van bedrijven. MyOrder werkt via een speciale MyOrderchip die bijvoorbeeld in een sticker of pas zit. We zien dat steeds meer clubs overstappen op MyOrder. Daardoor kunnen ook veel gasten van andere sportverenigingen bij ons makkelijker betalen. Voor sporters zonder deze virtuele portemonnee hebben we wel nog steeds ook een pinautomaat.’ MATTHIJS VELD ‘Zelfs bij drukte geen lange rijen aan de bar’ ‘ 1299 Hockeyvereniging hdm is de derde hockeyclub bij onze bank die overstapt op MyOrder. Dit systeem biedt de club en de leden veel voordelen. In stickervorm kun je de betaalchip bijvoorbeeld aanbrengen op je mobieltje. MyOrder kan worden gekoppeld aan een bankrekening bij elke Nederlandse bank. Het saldo opwaarderen doe je met iDEAL, volledig automatisch of via een app. Heel makkelijk allemaal. Voor ouders is dit systeem mogelijk nog beter dan het vorige. Zij kunnen de betaalchips van hun kinderen aan hun eigen MyOrder koppelen en die ook automatisch laten opwaarderen. Voor de kinderen kunnen wij gebruiksvriendelijke polsbandjes leveren. Bij verlies van de MyOrderchip is deze eenvoudig te blokkeren via internet en kan het saldo naar de bankrekening worden teruggeboekt. Je bent dus niet je saldo kwijt, zoals bij verlies van de chipknip. Voor een club of bedrijf wordt het verdere verwerkingsproces nog eenvoudiger dan bij de chipknip. Bovendien is het systeem zo snel dat zelfs op drukke momenten geen lange rijen aan de bar ontstaan. Dat is zeker een groot voordeel in de periode rond het WK Hockey, wanneer hdm veel extra gasten verwacht.’ Matthijs Veld is adviseur WK HOCKEY financiële logistiek bij onze Twee weken voorafgaand aan en tijdens de Rabobank Hockey World Cup trainen de Nederlandse Elftallen Dames en Heren bij hdm. Samen met andere hockeyclubs en de gemeente worden diverse side-events georganiseerd, zoals het Jeugd World Hockey Festival, een internationaal Beachhockeytoernooi en het Haags Hockey Plein. bank. In zijn vrije tijd speelt hij graag hockey. 35 SPAREN Veel mensen hebben meer geld op hun dagelijks opvraagbare spaarrekening staan dan nodig is voor de noodzakelijke buffer. Terwijl de rente historisch laag is. Hoe kunt u slimmer sparen? TEKST: ROB SCHOEMAKER FOTO'S: ISTOCK, SHUTTERSTOCK Wat doe ik met m’n spaargeld? schommelingen op de beurs kan beter niet beleggen. Voelt u er wel voor, maar weet u niet hoe of wat, vraag dan eens een adviesgesprek aan. WWW.RABOBANK.NL /SPAREN A ls de verwarmingsketel het begeeft, moet er natuurlijk geld achter de hand zijn om onmiddellijk in te grijpen: de buffer van alledag. Volgens het Nibud is die voor een alleenstaande zo’n 5.000 euro, voor een gezin tussen de 7.500 en de 10.000 euro. Heel wat mensen hebben echter veel meer op hun dagelijks opvraagbare rekening staan. De rente die zij daarover vangen is erg laag en kan amper de inflatie bijbenen. Boven een bepaald bedrag moeten zij bovendien vermogensrendementsheffing betalen. Bij veel mensen speelt in hun achterhoofd dat ze er iets aan moeten doen, maar wat? Er zijn wel degelijk alternatieven om meer uit dat “overtollige” spaargeld te halen. 1299 BELEGGEN Beleggen kan in talloze vormen en met uiteenlopende risicoprofielen. Niet iedereen wil dit of is er geschikt voor. Vuistregel is dat u er zich prettig bij moet voelen. Wie elke nacht wakker ligt van de 36 DEN HAAG EN OMGEVING ZET UW GELD TIJDELIJK VAST Spaart u voor een specifiek doel? Een grote uitgave, zoals een boot, of wilt u iets wegzetten voor de studie van de (klein)kinderen? Met Rabo DoelSparen bepaalt u zelf het spaarritme. Voor iedere inleg wordt een eigen, vaste rente met u afgesproken die kan oplopen tot maximaal 4 procent. Rabo DoelSparen kan voor minimaal 1 jaar en maximaal 20 jaar. SPAREN VOOR PENSIOEN Banen voor het leven worden steeds zeldzamer. Het is daarom heel verstandig om voor uw oudedagsvoorziening niet uitsluitend op de uitkering van een pensioenfonds te vertrouwen. Banksparen is een spaarvorm waarbij u op een geblokkeerde rekening met belastingvoordeel spaart voor een inkomensaanvulling na uw pensioen of ontslag. NIET SPAREN MAAR AFLOSSEN U kunt overtollig spaargeld natuurlijk ook gebruiken om uw maandlasten te verlagen. Bijvoorbeeld door eventuele schulden af te betalen of door extra aflossingen te doen op uw hypotheek. Op rabobank.nl/slimmersparen vindt u deze en andere voorbeelden. Er is meer mogelijk dan u denkt. 1299 Er is meer mogelijk met uw geld dan u denkt 37 AANBIEDINGEN Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op rabobank.nl/dichterbij. HOCKEY EFTELING RABOBANK HOCKEY WORLD CUP 2014 WIN EEN VERBLIJF IN EFTELING BOSRIJK Over minder dan 100 dagen begint het WK hockey in het Kyocera stadion te Den Haag. Het wedstrijdschema is inmiddels bekend. Leden van de Rabobank krijgen 15% korting op toegangskaarten. Het Vlak naast de Efteling, in een prachtig bos, ligt het vakantiepark Efteling Bosrijk. Met vrijstaande “boshuysen” en knusse appartementen biedt dit mooie vakantiepark voor ieder wat wils. aantal beschikbare kaarten is beperkt, dus bestel snel via See Tickets: 0900-3001000, codewoord ‘Dichterbij’. Bestellen kan tot en met 15 april 2014. Meer informatie op rabobank.nl/leden. Doe mee aan de prijsvraag en maak kans op een verblijf in Efteling Bosrijk of een Eftelingshop.nl cadeaupakket. Kijk voor meer informatie op rabobank.nl/dichterbij. KUNSTZONE OPTIONS & FUTURES DOOR FIONA TAN 1299 Vanaf 8 april te zien in de Rabo Kunstzone: de nieuwe solotentoonstelling Options & Futures van Fiona Tan. Fiona verbeeldt universele gevoelens en als gevolg daarvan onderging de Kunstzone een metamorfose: 'My video camera will be my witness, my pen (and my voice) will give shape to this ongoing quest in search of a future by unravelling the present.' 38 DEN HAAG EN OMGEVING Leven we aan het eind van een tijdperk? Van financiële naar sociaal-politieke naar een ideologische crisis. We lijken bang geworden voor de toekomst. Als dit zo is, wat willen we graag bewaren en meegeven aan toekomstige generaties? Kijk voor de volledige ledenaanbieding op rabobank.nl/dichterbij COLUMN HAN DIEPERINK Chief Investment Officer bij Rabobank Nederland Private Banking Doe-het-zelf beleggen: vijf principes D e meeste mensen denken dat beleggen complex is. Het tegendeel is echter waar. Meer complexiteit leidt vaak tot minder rendement. Met behulp van een aantal basisprincipes zijn goede resultaten te behalen. Het belangrijkste principe is het laag houden van de kosten. Uitgaande van een bruto jaarrendement van vijf procent zorgen één procent lagere kosten over een periode van 30 jaar voor een besparing die hoger is dan de oorspronkelijke inleg. Lagere kosten zijn tegenwoordig eenvoudig te realiseren met indexbeleggingen. Het tweede principe is dat beleggers zich niet moeten baseren op rendementen uit het recente verleden. Ook professionele beleggers maken maar al te vaak de fout fondsen te kiezen die het in het de afgelopen jaren goed hebben gedaan. Het derde principe is spreiding. Spreiding over verschillende beleggingscategorieën zoals aandelen en obligaties. Ook tussentijds! Er zijn 1299 'Veel mensen denken dat beleggen complex is, het tegendeel is waar' twee momenten waarop beleggers bovengemiddeld geïnteresseerd zijn in hun portefeuille: als de markt omhoog spuit en wanneer die door het putje gaat. Dat zijn precies de momenten waarop diezelfde beleggers, geleid door emoties, de grootste fouten maken. Vaak is dat impulsief gedrag of juist ontkennend gedrag. In het eerste geval handelen beleggers ondoordacht, in het tweede geval wordt er niet gehandeld waar dat wel zou moeten gebeuren. Dat brengt ons bij het vierde principe: herbalanceren. Wanneer een bepaalde beleggingscategorie het enige tijd goed heeft gedaan dan is het gewicht van die categorie in de portefeuille opgelopen. Het is dan verstandig om dit terug te brengen naar het oorspronkelijke gewicht. Zo blijft de portefeuille in balans. Herbalancerende beleggers handelen contrair: ze verkopen duur en kopen goedkoop. Het vijfde principe is tijd. Met beleggen is een hoger rendement te behalen dan met sparen. Het nemen van risico wordt beloond. Risico wordt vaak gedefinieerd als het fluctueren van de koersen. Maar voor beleggers met een lange horizon is dat geen risico maar een kans, mits er wordt vastgehouden aan bovenstaande principes. 39 PORTRET LEDENRAADSLID ‘Het gaat om dienstverlening’ 1299 WIE: Richard van der Geest (38) WAT: Ledenraadslid WAAR: Rijswijk WAAROM: ‘Ik ben in een verhuisdoos geboren, zeg ik weleens. Al sinds 1926 is UTS Van der Geest een familiebedrijf. Bij ons aan tafel werd nauwelijks over iets anders gepraat. Toch was het niet vanzelfsprekend dat ik het verhuisbedrijf zou overnemen. Veertien jaar geleden heeft mijn vader het bedrijf verkocht. Desondanks bleef hij er wel zelf werken. Toen ik in het bedrijf kwam, begon ik onder aan de ladder. In verschillende functies heb ik ervaring opgedaan. Afgelopen zomer kocht ik het familiebedrijf terug. Daardoor ben ik de vierde generatie die leiding geeft aan UTS Van der Geest. Ik doe het vol verve en overgave, iets wat ook de Rabobank opviel. Eind vorig jaar werd ik gevraagd voor de ledenraad. Ik vind het belangrijk om mijn positieve ervaringen met de bank uit te dragen, juist in deze moeilijke tijd. De Rabobank stelt haar klanten voorop. Dat doe ik ook. Ik kan prachtige offertes schrijven, maar het gaat om de dienstverlening. Als ledenraadslid zal ik me ervoor inzetten dat ook de bank hierin het verschil blijft maken.’
© Copyright 2024 ExpyDoc