DjembeFolly - Stichting Amonet

DjembeFolly
Wat is een folly?
Een folly is een nutteloos ontworpen gebouw ontsproten door
de fascinatie aan een gedachte van de ontwerper. Hier gaat het
om een “djembe” zo groot als de “Toren van Babel”.
Dat is de droom en als je op deze grote djembe trommelt, dan
hoort het hele land het. Zo’n enorme djembe bouwen is
natuurlijk gekkenwerk, maar een kleiner formaat van bv. 10
meter hoog, zou ook al heel mooi zijn.
Hoe ziet een djembe eruit?
De djembe vindt zijn oorsprong 1000 jaar geleden in West Afrika, het
koninkrijk der Mandinka. De trommel heeft een bekervormige klankkast
en een zuilvormige voet. Het geheel wordt bedekt met een geitenvel en
gespannen door touwen. Op de buitenzijde kan een “voorstelling”
worden weergegeven (art).
Hoe gaat de djembefolly er uit zien?
De voet wordt gevormd door een variant op de constructie “tensgrity”
genoemd en wel de “vaas’.
Een tensgrity is een op zichzelf stabiele samenhang van starre buizen
en draden. In de vorige eeuw deden Fuller en Stanton veel onderzoek
naar deze constructie vorm.
In de voet komt een vrij opgehangen wenteltrap.
De ketel wordt gevormd door een omgekeerde “dome”.
De laatste decennia krijgt de dome constructie met 6 en 5
hoeken op steeds meer plaatsen aandacht, maar een
omgekeerde dome? Ook een dome heeft een eigen stabiliteit
en constructie principes.
In de ketel komen twee cirkelvormige vloeren met aan de
wanden expositie ruimte. De ketel wordt afgedekt met een
“vel” van lichtdoorlatend kunststof, strak gespannen volgens de
traditie van de djembe, met touwen en diamonds.
Beide gebruikte vormen, de “tensgrity” en de “dome” fascineren de ontwerper al jaren. Daarnaast is
de ontwerper een enthousiaste “djembefola” (in het Malinke - een bespeler van de djembe).
Bouwplan
Er wordt uit gegaan van een djembe van 9 meter hoog (een traditionele djembe is 60-62 cm hoog en
het speelvel is 30-34 cm), de verhouding voet : ketel = 1 : 1. De boven diameter komt daardoor op
ongeveer 4,5 meter.
In de bodem komt een betonnen fundering waar de djembefolly aan wordt vastgemaakt.
De onderzijde van de djembe wordt gevormd door de tensgrity, gemaakt van metalen buizen
gespannen met stagen van voldoende dikte en sterkte.
In de voet komt een opgehangen trapconstructie, die voert naar het luik aan de onderzijde van de
dome. (dit luik is de afsluitbare deur naar de expositie ruimte).
De ketel, of omgekeerde dome, wordt gemaakt van houten balken (dome volgens 3v Fuller-Kruschke
method / flatbase). De 5 en 6 hoeken worden bekleed met gekleurde kunststof platen. Aan de
binnenzijde ontstaat een cirkelvormige ruimte met in het midden een opening en halverwege een
tweede vloer. Deze ruime heeft een inhoud van 50 m3 (berekening piR2 xh = 3,14x2,25x2,25x4 = 63m3 ).
De dak wordt gevormd door een kunststof vel (pvc) gespannen volgens de eeuwenoude traditie van
de Malinke. Er ontstaat aan de buitenzijde van de ketel daardoor een patroon van touwen.
Aan de rand van de ketel kan in de richting van de zon één of meer zonnepanelen worden gekoppeld.
Uitvoering
Het ontwerp is ingediend door Stichting Amonet, een organisatie met de volgende doelstelling:
* stimuleren en bevorderen van activiteiten op het gebied van theater, (bouw)kunst en
muziek in Nederland, zulks met name voor aankomend talent
* te verwezenlijken door:
- samen te werken met (onderwijs) instellingen welke op genoemde gebieden
werkzaam zijn
- het organiseren van festivals, workshops en/of werkplaatsvormen, waarbij
uitvoering kan worden gegeven aan genoemde activiteiten
De belangrijkste activiteit van stichting Amonet is het jaarlijks organiseren van “Festival
Worteldagen”, een kleinschalig beeldend locatie theater festival steeds in het Pinksterweekend in
Norg, Drenthe (ruim duizend bezoekers in 3 dagen). Inmiddels vindt in 2015 het 2de lustrum plaats.
Door de activiteiten van Amonet wordt er samengewerkt met diverse kunstacademies. Minerva in
Groningen, Academie voor Popcultuur uit Leeuwarden en de HKU uit Utrecht. Voor de realisatie van
de DjembeFolly zal vooral gebruikt gemaakt worden van de contacten met de afdeling Interieur en
Theatervormgeving uit Groningen. (zowel studenten / als recent afgestudeerden)
Daarnaast kan een beroep gedaan worden op bouwkundig ondersteuning van Clip Architecten uit
Utrecht (Herbert Wolsink).
Alternatieven / opties
De ontwerper is er vanuit gegaan om vooral een DjembeFolly te bouwen en heeft het definitieve
ontwerp vooral niet dicht getimmerd. Er zijn allerlei mogelijkheden om het ontwerp indien gewenst
aan te passen. Dit kan zowel de maatvoering, de materiaal keuze als de uitwendige verfraaiing
behelzen.
Ook moge het duidelijk zijn, dat er nog flink wat rekenwerk zal moeten worden verricht alvorens
definitief te bouwen, en wel zodanig dat alles voor een publiek veilig en toegankelijk is. Maar dat is
vooral ook een uitdaging die past bij de vraag van deze wedstrijd.
Tenslotte zal ook moeten worden bezien of de beoogde financiële middelen toereikend zijn, het
aanboren van extra gelden is een activiteit die bij de ontwerpers (stichting Amonet) niet onbekend is.
Deze folly kan niet alleen als expositieruimte worden gebruikt, maar nodigt door zijn vorm ook uit in
het houden van (percussie) workshops.
Uiteindelijk hebben we heel veel zin om dit uitdagende project samen met anderen tot een mooi
einde te brengen.
Rob Reynders
Stichting Amonet
[email protected]
0592 613997 / 06 20769388
Bonhagen 2
9331TA Norg
www.amonet.nl
c:docs/folly 2014/djembe folly amonet 004
‘Folly’ betekent in het engels letterlijk ‘grapje’; aanduiding voor kleinere bijgebouwen op
landgoederen die als vermaakarchitectuur bedoeld zijn. De vormgeving kan variëren van stijlvol tot
edelkitsch. Een folly (ook wel follie) (van het Engelse woord folly: dwaasheid) is een bouwwerk dat
met opzet nutteloos of bizar is.
Hierna nog enkele plaatjes van de bouw van de maquette (schaal 1 : 10) in de maand augustus 2014

Download Report