Raadsvoorstel 25/2014 met bijlagen

Voorstel aan de Raad
Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel
12 maart 2014
/ 25/2014
Fatale termijn: besluitvorming vóór:
26 februari 2014
Onderwerp
Extra inzet armoede en schulden 2014
Programma / Programmanummer
Werk & Inkomen / 1061
Portefeuillehouder
T. Tankir
Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d.
4 februari 2014
Samenvatting
De armoede neemt toe en dat merken we aan een toenemend gebruik van de bijzondere
bijstand, de minimaregelingen en schuldhulpverlening. In Nijmegen is het onze ambitie om
mensen met een laag inkomen en/of schulden actief te ondersteunen. Om hier acties aan te
verbinden hebben wij besloten om de motie participatie volwassenen alsnog uit te voeren en een
pilot budgetbeheer te laten uitvoeren door het Inter-lokaal. Wij stellen u voor de Klijnsmamiddelen
die wij in 2013 ontvangen hebben ‘voor de intensivering van het armoedebeleid’ ad € 324.000
hiervoor ter beschikking te stellen. Daarnaast hebben wij besloten om in 2014 de gemeentelijke
regeling chronisch zieken, gehandicapten en ouderen met € 100 per verstrekking te verhogen,
het budget bijzondere bijstand te verhogen en een analyse uit te voeren naar 400
bijstandsgerechtigden in een schuldensituatie. We dekken deze eenmalige acties uit ontvangen
Rijksmiddelen in 2014 en stellen u voor deze middelen middels de begrotingswijziging bij dit
voorstel over te hevelen van het programma Bestuur & Middelen naar het programma Werk &
Inkomen. Structurele aanpassing van het beleid is aan het nieuwe college en de nieuwe raad.
Voorstel om te besluiten
1. De Klijnsmamiddelen 2013 voor ‘de intensivering van het armoedebeleid’ ad € 324.000 in
2014 ter beschikking te stellen voor de uitvoering van de motie maatschappelijke
participatie volwassenen (€ 129.134) en de pilot budgetbeheer van het Inter-lokaal
(€ 194.866).
2. Begrotingswijziging BW-01322 vast te stellen.
Opgesteld door, telefoonnummer, e-mail
Jan Marten de Hoop, 2541, [email protected]
Rvs extra inzet armoede en schulden
Voorstel aan de Raad
Aan de Raad van de gemeente Nijmegen
1
Inleiding
De armoede in Nederland neemt toe. Dit lezen we in het armoedesignalement van het CBS.
Ook in Nijmegen constateren we deze trend. Dit blijkt onder andere uit een toenemend
gebruik van de bijzondere bijstand, de overige minimaregelingen en de vraag naar
schuldhulpverlening. In Nijmegen is het onze ambitie om mensen met een laag inkomen en/of
schulden juist ook in deze tijden actief te ondersteunen. Om dit concreet te maken hebben wij
besloten om in 2014 enkele eenmalige acties uit te voeren:
1. We geven alsnog uitvoering aan de motie ‘maatschappelijke participatie volwassenen’;
2. We gaan een pilot budgetbeheer uitvoeren ten behoeve van 400 mensen. Uitvoering van
de pilot gebeurt door het Inter-lokaal en de gemeentelijke afdeling Zorg. Dit actiepunt is
een uitvloeisel van onze uitgevoerde analyse naar risicogroepen problematische
schulden. In de bijgevoegde raadsbrief treft u deze analyse aan;
3. We verhogen de gemeentelijke categoriale regeling chronisch zieken, gehandicapten en
ouderen eenmalig met € 100 per verstrekking;
4. We verhogen het budget voor de gemeentelijke individuele bijzondere bijstand in verband
met de verwachte toename van declaraties van zorgmeerkosten;
5. We starten een pilot om zicht te krijgen op de risicogroep Wwb-ers door een analyse op
persoonsniveau uit te voeren bij circa 400 bijstandsgerechtigden met een bronheffing;
6. Ten slotte verwachten we een tekort van € 400.000 op het product Armoedebestrijding en
zodoende besluiten we ditzelfde bedrag ter beschikking te stellen voor het product
Armoedebestrijding, zodat niet op overige voorzieningen bezuinigd hoeft te worden.
We willen uw aandacht daarbij specifiek richten op de eerstgenoemde twee acties: het
inrichten van een regeling voor de participatie van volwassenen en het ontwikkelen van een
pilot budgetbeheer. Omtrent deze onderwerpen heeft u uw voorkeuren de afgelopen jaren
expliciet kenbaar gemaakt. Allereerst heeft u eind 2012 unaniem de motie ‘maatschappelijke
participatie volwassenen’ vastgesteld en daarnaast heeft GroenLinks in het najaar van 2013
het initiatiefraadsvoorstel ‘Een goed begin is het halve werk’ ingediend. Dit voorstel, waarin
werd voorgesteld een aantal risicogroepen op te nemen in een risicoanalyse problematische
schulden en de preventieve inzet te verhogen, kon op veel inhoudelijke steun rekenen. Beide
initiatieven zijn niet uitgevoerd omdat alles erop wees dat er een tekort op het product
Armoedebestrijding werd verwacht. Ook de rijksmiddelen die Nijmegen eind 2013 heeft
ontvangen voor armoede en schulden (‘Klijnsmamiddelen’) zijn niet ingezet om dezelfde
reden: er werd een tekort geprognosticeerd. We hebben u hierover in een brief geïnformeerd.
Bij het afsluiten van het jaar 2013 blijkt echter dat er na toevoeging van de rijksmiddelen op
het product Armoedebestrijding toch een positief resultaat op het product ontstaat. We willen
dan ook terugkomen op de eerder verzonden brief en u alsnog in uw wensen tegemoet
komen. We stellen u voor de Klijnsmamiddelen die wij in 2013 ontvangen hebben ‘voor de
intensivering van het armoedebeleid’ ad € 324.000 in 2014 in te zetten voor de uitvoering van
de motie maatschappelijke participatie volwassenen en voor de uitvoering van de pilot
budgetbeheer van het Inter-lokaal.
Rvs extra inzet armoede en schulden 2014 definitief.docx
Voorstel aan de Raad
Vervolgvel
2
De overige vier acties dekken we uit Rijksmiddelen die per 2014 ontvangen. Besluitvoering
ten aanzien van ons structurele armoede- en schuldenbeleid laten we aan het nieuwe college
en de nieuwe raad.
1.1 Wettelijk kader of beleidskader
Het wettelijk kader van dit voorstel wordt gevormd door de Wet werk en bijstand en de daarin
opgenomen regels voor de verlening van bijzondere bijstand. Bijzondere bijstand, individueel
of categoriaal, wordt verstrekt op grond van artikel 35 en 36 van de Wwb. De verwachting is
dat deze regels per 1 juli 2014 zullen veranderen, waardoor er geen ruimte meer is voor het
verstrekken van categoriale bijzondere bijstand. Vanwege een overgangstermijn van een half
jaar kunnen we in ieder geval tot 1 januari 2015 categoriaal bijzondere bijstand blijven
verstrekken. Dit is de reden dat we de regeling chronisch zieken, gehandicapten en ouderen
slechts eenmalig verhogen. Zoals het er nu naar uitziet, zal deze regeling per 1 januari 2015
ingetrokken moeten worden. Een en ander is afhankelijk van besluitvorming in Tweede en
Eerste Kamer.
Het wettelijk kader voor de schuldhulpverlening is de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening.
De wet heeft als doel om een effectieve schuldhulpverlening te bereiken door de gemeente
de taak te geven een integraal aanbod te ontwikkelen op dit terrein. Dit betekent dat er niet
alleen aandacht moet zijn voor het oplossen van de financiële problemen maar ook voor
eventuele omstandigheden die in verband kunnen staan met de financiële problemen, zoals
psychosociale factoren, relatieproblemen, de woonsituatie, de gezondheid, de verslaving of
de gezinssituatie.
1.2 Relatie met programma
Armoedebestrijding is een onderdeel van het programma Werk & Inkomen. Vanwege de
specifieke doelgroep chronisch zieken, gehandicapten en ouderen is er ook een relatie met
de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), welke vanuit het programma Zorg & Welzijn
wordt uitgevoerd.
2
Doelstelling
De Klijnsmamiddelen 2013 ter beschikking te stellen en de begrotingswijziging vast te stellen,
zodat we een kwetsbare doelgroep met een laag inkomen en/of schulden per 2014 lokaal
extra ondersteuning kunnen bieden. Het uiteindelijke doel is dat niemand onder het
bestaansminimum terecht komt en dat zoveel mogelijk mensen participeren in de
samenleving.
3
Argumenten
We willen zo veel mogelijk voorkomen dat er in een tijd van economische crisis en
toenemende armoede extra bezuinigd wordt op de meest kwetsbare mensen in de stad. In dit
specifieke voorstel gaat het om mensen met een ziekte of beperking, mensen met een laag
inkomen, mensen met schulden of om mensen die te maken hebben met een combinatie van
deze factoren. We vinden het belangrijk de middelen die we van het Rijk ontvangen om
armoede en schuldensituaties te bestrijden effectief in te zetten.
We kiezen er daarom voor de Klijnsmamiddelen die wij in 2013 ontvangen hebben voor de
intensivering van het armoedebeleid in 2014 in te zetten voor de uitvoering van de motie
Rvs extra inzet armoede en schulden
Voorstel aan de Raad
Vervolgvel
3
maatschappelijke participatie volwassenen. We vinden het belangrijk dat iedereen, ook
mensen met een laag inkomen, kunnen participeren in de samenleving.
Daarnaast vinden we het belangrijk dat mensen met financiële problemen adequaat
ondersteund worden. Op dit moment lijkt er een gat te ontstaan tussen de lichte
ondersteuning en de zware bewindvoering. Door het Inter-lokaal en de gemeentelijke afdeling
Zorg de opdracht te geven een pilot budgetbeheer te starten, waarin 400 personen een traject
aangeboden krijgen, gaan we er van uit dat mensen sneller financieel zelfredzaam zijn.
Daarnaast beogen we hiermee de groei van de kosten bijzondere bijstand voor
bewindvoering af te remmen. De afgelopen jaren stijgen de bewindvoeringskosten enorm:
gaven wij in 2008 nog € 0,27 miljoen uit aan bewindvoering, in 2013 is dit opgelopen naar
€ 1,8 miljoen. Ook deze pilot in 2014 dekken we uit de Klijnsmamiddelen 2013.
Verder constateren we dat het Rijk per 1 januari 2014 de Wet tegemoetkoming chronisch
zieken en gehandicapten (Wtcg) en de Compensatie Eigen Risico (CER) heeft afgeschaft.
We willen zo veel mogelijk voorkomen dat deze kwetsbare doelgroep financieel getroffen
wordt en daarom kiezen we ervoor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen in 2014 te
compenseren voor het wegvallen van de CER. De Wtcg wordt in 2014 nog uitbetaald over
2013, dus de afschaffing van de Wtcg zal in 2014 slechts zeer beperkt in de portemonnee
gevoeld worden. Voor eventuele ontstane meerkosten als gevolg van de ziekte of beperking
verhogen we het beschikbare budget voor individuele bijzondere bijstand. We dekken deze
twee acties uit het budget dat het Rijk hiervoor in 2014 ter beschikking heeft gesteld.
We hebben voorts besloten een pilot te starten waarbij we een analyse op persoonsniveau
uitvoeren naar circa 400 bijstandsgerechtigden in een schuldensituatie. Circa 1.000 personen
met een bijstandsuitkering hebben te maken met beslaglegging op hun uitkering. Middels de
pilot beogen we zicht te krijgen op de achtergronden van deze problematiek, zodat we onze
ondersteuning daar eventueel op kunnen aanpassen. We dekken de kosten van de uitvoering
van deze pilot in 2014 uit een deel van de Klijnsmamiddelen 2014.
Ten slotte zorgt het vaststellen van de begrotingswijziging ervoor dat we het
geprognosticeerde tekort op het product Armoedebestrijding in 2014 kunnen dekken, zodat er
niet bezuinigd hoeft te worden op het minimabeleid en de resterende middelen vrij ingezet
kunnen worden door het nieuwe college / de nieuwe gemeenteraad voor eventueel nieuw
beleid.
4
Risico’s
Aan het voorstel zijn geen risico’s verbonden.
5
Financiën
In de najaarsnota 2013 hebben wij u gemeld dat er een tekort op het product
Armoedebestrijding werd verwacht van circa € 0,2 miljoen. Dat is de reden dat we u hebben
aangegeven geen uitvoering te kunnen geven aan uw wensen om een regeling ter
bevordering van de maatschappelijke participatie van volwassenen te ontwikkelen en extra in
te zetten op de analyse van schuldensituaties en de preventieve aanpak ervan. Nu blijkt dat
we tegen onze eerdere verwachting in een positief resultaat op het product
Rvs extra inzet armoede en schulden
Voorstel aan de Raad
Vervolgvel
4
Armoedebestrijding 2013 kunnen melden. Er zijn diverse redenen voor het feit dat onze
aanvankelijke verwachting niet geheel overeen is gekomen met het uiteindelijke resultaat:
• Het product Armoedebestrijding kent een openeindekarakter. Dat betekent dat we
geen budgetsubsidie verstrekken, maar dat we feitelijk gerealiseerde kosten
vergoeden. Dit zorgt ervoor dat we altijd pas achteraf weten wat er precies aan
kosten is gerealiseerd;
• De economische ontwikkelingen van de afgelopen jaren zorgen voor een grote
volatiliteit op dit product. Dit betekent dat we onze ervaringscijfers moeten opbouwen
en als het ware feeling moeten krijgen met wat voor gevolgen bepaalde
ontwikkelingen hebben. Temeer daar aanvragen en toekenningen op individueel
niveau wisselvallig zijn. De prognoses op dit onderdeel zullen in de toekomst dus
steeds nauwkeuriger worden.
• We constateerden ten slotte in december enkele onverwachte meevallers aan zowel
de baten- als de lastenkant. Aan de batenkant was er een voordeel door inkomsten
terugvorderingen op bijzondere bijstand. Aan de lastenkant constateerden we een
licht voordeel op de Collectieve Aanvullende Ziektekostenverzekering en de
Langdurigheidstoeslag.
Omdat we u beloofd hebben de Rijksmiddelen voor de intensivering van het armoedebeleid
ook daadwerkelijk in te zetten voor de bestrijding van de armoede én we een positief resultaat
op het product Armoedebestrijding 2013 constateren stellen wij u voor de Klijnsmamiddelen
2013 in 2014 in te zetten voor de uitvoering van de motie maatschappelijke participatie
volwassen en de pilot budgetbeheer. Er is voldoende dekking voor dit besluit, dat wil zeggen:
de inzet van deze middelen uit 2013 in 2014 leidt niet tot een negatief resultaat op het product
Armoedebestrijding 2013.
Voor de overige acties geldt dat deze gedekt kunnen worden uit Rijksmiddelen die wij per
2014 ontvangen. De tegemoetkomingen aan de doelgroep chronisch zieken, gehandicapten
en ouderen dekken we uit de Rijksmiddelen die we in 2014 ontvangen ter compensatie van
het wegvallen van de Wtcg en de CER. De pilot analyse beslagging bijstandsgerechtigden en
de het geprognosticeerde tekort op het product Armoedebestrijding 2014 dekken we
eveneens uit Rijksmiddelen, namelijk de Klijnsmamiddelen 2014. We ramen deze
Klijnsmamiddelen 2014 ad € 1.240.000, conform decembercirculaire 2013, op de stelpost bij
het programma Bestuur & Middelen. Het geprognosticeerde tekort van € 0,4 miljoen is
structureel van aard en is opgebouwd uit een structureel verwacht negatief resultaat op de
kosten bijzondere bijstand voor beheer en bewind (€ 0,6 miljoen) gecombineerd met een
structureel verwacht positief resultaat op de Langdurigheidstoeslag (€ 0,2 miljoen). Na de
inzet van deze twee acties, de eenmalige pilot analyse beslaglegging bijstandsgerechtigden
en de structurele dekking van het tekort op het product, blijft er van de Klijnsmamiddelen in
2014 nog bijna € 0,7 miljoen over. Gezien de ontwikkeling van de armoede is het onze
verwachting dat het nieuwe college en de nieuwe raad, aan de hand van de uitkomsten van
de Minima Effectenrapportage welke het NIBUD op dit moment aan het uitvoeren is, nieuw
beleid zal ontwikkelen waarvoor we deze resterende middelen kunnen inzetten. Totdat er een
concrete bestemming aan deze middelen is gegeven blijft dit restant geoormerkt staan op de
stelpost van het Programma Bestuur & Middelen. In de tabel bovenaan de volgende pagina
vatten we het een en ander schematisch samen:
Rvs extra inzet armoede en schulden
Voorstel aan de Raad
Vervolgvel
5
Extra inzet armoede en schulden 2014
Bedrag
Toelichting
€ 129.134
€ 194.866
Regeling participatie volwassenen
conform raadsmotie 7-11-2012
Subsidie Inter-lokaal voor
kwartiermaker pilot budgetbeheer
en 400 trajecten budgetbeheer
€ 324.000
€ 331.400
€118.600
€ 324.000
Rijksmiddelen ter dekking
Toelichting
Klijnsmamiddelen, conform
septembercirculaire 2013 eenmalig
uitgekeerd via het gemeentefonds
€ 324.000
Eenmalige verhoging categoriale
regeling chronisch zieken,
gehandicapten en ouderen met
€ 100 per verstrekking
Eenmalige verhoging van het
budget individuele bijzondere
bijstand in verband met verwachte
toename declaraties zorgkosten
€ 450.000
6
Bedrag
€ 450.000
Middelen ter compensatie van
wegvallen Wtcg en CER, conform
septembercirculaire 2013 eenmalig
uitgekeerd via integratieuitkering
Huishoudelijke Hulp Wmo in 2014
€ 450.000
€ 175.000
Pilot analyse beslaglegging
bijstandsgerechtigden
€ 400.000
Dekken van geprognosticeerd
tekort op het product
Armoedebestrijding eind 2014
€ 665.000
Restant, welke geoormerkt op de
stelpost van het Programma
Bestuur & Middelen staat, voor
eventueel nieuw beleid
€ 1.240.000
€ 1.240.000
€ 1.240.000
€ 2.014.000
€ 2.014.000
Middelen voor de intensivering van
het armoedebeleid 2014, conform
decembercirculaire 2013 uitgekeerd
via het gemeentefonds
Participatie en Communicatie
Het voorstel is ter bespreking voorgelegd aan het Klantgroepenoverleg Wwb (KGO). Vanuit
het KGO werd met name het belang van een goede communicatie naar de doelgroep omtrent
het wegvallen van diverse Rijksregelingen benadrukt. Daarnaast hebben ze de wens geuit
nadrukkelijk betrokken te worden bij de uitwerking van het ‘structurele beleidskader per 2015’.
Verder is uiteraard veelvuldig overlegd met het Inter-lokaal en de afdelingen Inkomen en
Zorg. We zijn verder voornemens een bijeenkomst met bewindvoerders te organiseren over
het uitvoeren van de pilot budgetbeheer. Daarnaast gaan we in gesprek met onder andere
AWBZ-instellingen om afspraken te maken over het aanleveren van cliënten bij de
voorziening budgetbeheer.
Rvs extra inzet armoede en schulden
Voorstel aan de Raad
Vervolgvel
6
7
Uitvoering en evaluatie
De uitvoering van de regelingen in het kader van zowel de individuele als de categoriale
bijzondere bijstand wordt uitgevoerd door de bureaus Inkomensondersteuning van de
afdeling Inkomen. Ten tijde van besluitvorming over het armoedebeleid 2015 en verder
brengen we ook in kaart wat de formatieve consequenties zijn van de ontwikkelingen vanuit
het Rijk en onze eventuele nieuwe beleidswensen. Ten aanzien van de pilot budgetbeheer
geldt dat we maandelijks evalueren. Na afloop van de pilot wordt u geïnformeerd over de
resultaten.
College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen,
De Burgemeester,
De Gemeentesecretaris,
drs. H.M.F. Bruls
drs. B. van der Ploeg
Rvs extra inzet armoede en schulden
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Korte Nieuwstraat 6
6511 PP Nijmegen
Telefoon 14024
Telefax
(024) 323 59 92
E-mail
[email protected]
Gemeenteraad van Nijmegen
Postadres
Postbus 9105
6500 HG Nijmegen
Datum
Ons kenmerk
Contactpersoon
4 februari 2014
MO10/14.001206
Martin Ruiter
Onderwerp
Datum uw brief
Direct telefoonnummer
analyse schuldhulpverlening
N.v.t.
06-52717402
Geachte leden van de raad,
Naar aanleiding van de bespreking in de raad van het initiatiefvoorstel van Groen Links Een Goed
Begin is het Halve Werk hebben wij toegezegd om een analyse uit te laten voeren naar de
behoefte aan schuldhulpverlening voor verschillende risicogroepen.
In deze brief gaan wij allereerst kort in op het landelijke beeld en vergelijken deze cijfers met de
situatie in Nijmegen. Daarna schetsen we het beleid zoals dit in het huidige Beleidsplan
Schuldhulpverlening in Nijmegen 2012-2015 is beschreven. Vervolgens hebben we op een rij
gezet wat we weten over de in het initiatiefvoorstel genoemde risicogroepen. In de volgende
paragraaf pleiten we ervoor om binnen de in het beleidsplan genoemde groep “niet regelbare
schuldenaren” verder te differentiëren. Ook geven we aan dat we voornemens zijn om voor deze
risicogroep een aanvullend aanbod te ontwikkelen. De focus voor de “niet regelbare
schuldenaren” moet – zoals we in de volgende paragraaf uitleggen – komen te liggen op het
borgen van de vaste lasten en op preventie bij jongeren. Tenslotte geven we aan wat wij dit jaar
nog willen oppakken en welke uitdagingen wij zien voor de komende bestuursperiode.
Ontwikkelingen schuldenproblematiek in Nederland en in Nijmegen
Landelijk neemt de schuldenproblematiek toe. In bijlage 1 hebben we een aantal indicatoren uit
het jaarverslag van de Nederlandse Vereniging voor Schuldhulpverlening en Sociaal Bankieren
(NVVK) op een rij gezet. In deze bijlage hebben we de landelijke cijfers - voor zover mogelijk vergeleken met de situatie in Nijmegen.
De NVVK constateert dat het aantal aanmeldingen voor schuldhulpverlening en de gemiddelde
schuld landelijk stijgt. Bijna de helft van de schuldenaren die hulp zoeken, is tussen 26 en 45 jaar
en één op de tien aanmelders is jonger dan 26 jaar. Van de personen die zich aanmelden bij de
schuldhulpverlening hebben evenveel personen een uitkering als werk. De trend is dat er meer
mensen met werk en een eigen huis aankloppen bij de schuldhulpverlening. In 2012 waren 16%
van de aanmeldingen huishoudens met een eigen huis, in 2010 was dit nog 12%.
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
1
In Nijmegen loopt bij Bureau Schuldhulpverlening het aantal aanmeldingen de laatste jaren terug
omdat meer burgers met schuldenproblemen zich melden bij maatschappelijke organisaties zoals
Het Inter-lokaal. Of de totale vraag stijgt of daalt, kunnen we echter momenteel niet zeggen. We
zien dat - net als landelijk - ook in Nijmegen de gemiddelde schuldenlast bij aanvraag flink is
gestegen. De gemiddelde schuldenlast van personen die zich melden bij Bureau
Schuldhulpverlening is in Nijmegen hoger dan gemiddeld op landelijk niveau.
In Nijmegen melden zich wat meer jongeren en wat minder ouderen met schulden dan op
landelijk niveau. Deze afwijkingen zijn te verklaren uit de afwijkende demografische samenstelling
van Nijmegen ten opzichte van het landelijk gemiddelde. In Nijmegen geldt, dat 6 op de 10
aanmelders in Nijmegen jonger zijn dan 45 jaar.
We hebben op dit moment geen compleet overzicht over de inkomstenbronnen van de personen
die zich melden met schuldenproblemen. Wel hebben we sinds anderhalf jaar gegevens over het
aantal woningbezitters dat zich in Nijmegen meldt bij Bureau Schuldhulpverlening
1
We schatten dat er in Nijmegen ongeveer 8.000-9.000 huishoudens kampen met schulden. Bij
2.500 van deze huishoudens is sprake van problematische en vaak structurele zware schulden.
Bij de overige 5.500-6.500 huishoudens is sprake van een gevarieerde schuldenproblematiek.
Huidig beleid
In het Beleidsplan Schuldhulpverlening in Nijmegen 2012-2015 hebben we gekozen voor twee
typen dienstverlening: een brede, laagdrempelige basisdienstverlening voor ondersteuning bij
financiële problemen enerzijds en een beperkte, specialistische, gemeentelijke
schuldhulpverlening anderzijds.
In ons beleidsplan maken we onderscheid tussen regelbare en niet regelbare schulden en tussen
regelbare en niet regelbare schuldenaren. “Niet regelbare schuldenaren” zijn personen die hun
schuldenproblematiek of niet willen en/of niet kunnen oplossen. De verstandelijke mogelijkheden
en de houding van de schuldenaar bepalen of hij al dan niet ‘regelbaar’ is. Schulden zijn “niet
regelbaar” als ze niet kunnen worden betrokken bij een schuldenregeling, zoals bepaalde
schulden bij het CJIB of studieschulden. In het beleidsplan onderscheiden wij duurzame
financiële dienstverlening van stabilisatie doordat in het eerste geval het oplopen van schulden
vaak niet kan worden voorkomen, terwijl bij stabilisatie de schulden niet verder toenemen.
1
We komen tot deze schatting op basis van cijfers van het CBS, de resultaten van de
Burgerpeiling en een schatting van welzijnsorganisatie Het Inter-lokaal. In bijlage 2 leggen we uit,
op basis van welke cijfers we komen tot onze schatting.
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
2
In een figuur:
regelbare schuldenaar
niet regelbare schuldenaar
regelbaar schuldenpakket
schuldregeling of stabilisatie,
prioritaire doelgroep Bureau
Schuldhulpverlening
doel is duurzame financiële
dienstverlening, prioritaire
doelgroep werkcorporatie en
maatschappelijk middenveld
niet regelbaar schuldenpakket
doel is duurzame financiële
dienstverlening, prioritaire
doelgroep werkcorporatie en
maatschappelijk middenveld
doel is duurzame financiële
dienstverlening, prioritaire
doelgroep bewindvoering
Op hoofdlijnen is onze inzet om de laagdrempelige basisdienstverlening uit te laten voeren door
de Werkcorporatie Maatschappelijke Dienstverlening van Het Inter-lokaal. De werkcorporatie
organiseert op jaarbasis 475 trajecten duurzame financiële dienstverlening, waarvan 60 voor
jongeren. Verder worden 600 voorzieningenchecks uitgevoerd om het inkomen van inwoners met
schulden te verhogen. Daarnaast subsidiëren wij budgetteringscursussen en helpt Het Interlokaal kwetsbare huishoudens bij het op orde brengen en houden van de administratie.
Vrijwilligers van Humanitas helpen op jaarbasis 120 huishoudens bij de thuisadministratie.
Ons bureau Schuldhulpverlening kan een beperkte groep schuldenaren helpen door samen met
schuldeisers te zoeken naar een herstructurering en gedeeltelijke kwijtschelding van schulden.
Bureau Schuldhulpverlening ontvangt op jaarbasis ongeveer 1000 aanmeldingen. Op jaarbasis
worden ongeveer 580 intakes uitgevoerd, waarvan we uiteindelijk zo’n 200 Nijmegenaren kunnen
helpen aan een schuldenvrije toekomst door middel van een schuldregeling. We verwijzen zo’n
100 cliënten naar derden en voeren rond de 250 informatie- en adviesgesprekken. Voor de
overige personen die de intake hebben doorlopen wordt budgetcoaching of een betalingsregeling
getroffen.
We verstrekken bijzondere bijstand aan ongeveer 1200 huishoudens in het kader van
bewindvoeringsactiviteiten.
Ondanks de noodzaak van forse bezuinigingen op dit beleidsterrein hebben we de afgelopen
jaren conform de nota ‘Kaders en keuzes Programma Werk en Inkomen 2012-2015’ toch ook veel
preventieve instrumenten ingezet. Met schuldpreventie willen we voorkomen dat mensen in
(onoplosbare) financiële problemen terecht komen. We investeren in bewustwording,
vaardigheden en motivatie/wilskracht om de eigen financiële situatie op orde te hebben en te
houden. Naast spreekuren op scholen geeft Bureau Schuldhulpverlening gastlessen
budgetcursussen, workshops en voorlichting. Daarmee bereiken we ongeveer 750 personen per
jaar. Het Inter-lokaal heeft recentelijk een jongerenwerker aangesteld die zich richt op het
begeleiden van jongeren met schulden.
Nazorg wordt geboden door bewindvoerders, de Fibon of Humanitas in te schakelen. Ook wordt
in de opzet van de trajecten rekening gehouden met “de tijd na het traject”, bijvoorbeeld door een
geleidelijke afbouw van het budgetbeheer. Bureau Schuldhulpverlening neemt in het kader van
een goede nazorg sinds 2013 ook standaard contact op met cliënten waarmee een
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
3
schuldregeling is afgerond. Ook bieden wij sinds 2012 nazorg in de vorm van een budgetadviesnazorggesprek aan mensen die een saneringskrediet aflossen.
Risicogroepen (in het raads-initiatiefvoorstel) in Nijmegen
In het initiatief-raadsvoorstel van Groen Links Een goed begin is het halve werk is een aantal
2
mogelijke risicogroepen aan de orde gesteld. We hebben voor deze groepen op een rij gezet,
wat er op dit moment bij ons bekend is als het gaat om risico’s met betrekking tot schulden.
Klanten Wet werk en bijstand (Wwb)
Het aantal huishoudens met een Wwb-uitkering schommelt momenteel (eind 2012) rond de 6450.
Daarvan zijn er ongeveer 4300 alleenstaanden, 1150 alleenstaande ouders en 1000 echtparen.
3
Ongeveer 8% van de bijstandsgerechtigden zit onder bewindvoering . Ongeveer 4% heeft zich
gemeld bij Bureau Schuldhulpverlening en 1% is (via hulp van Bureau Schuldhulpverlening) bij
een bewindvoerder terecht gekomen. We schatten dat ongeveer 13% van onze
bijstandsgerechtigden kampt met schulden(risico’s). Daarnaast weten wij dat een groot deel van
de burgers dat aanklopt bij Het Inter-lokaal voor hulp in verband met schulden als voornaamste
inkomstenbron een bijstandsuitkering heeft.
Bij de uitvoering van de bijstand komen wij veelvuldig problemen tegen bij het betalen van de
vaste lasten. Zo weten wij dat ongeveer 400 personen in de zogeheten bronheffing zijn beland
vanwege forse achterstanden bij het betalen van de zorgverzekeringspremie. Bij ongeveer 600
klanten is er in enigerlei vorm sprake van beslaglegging in opdracht van een
gerechtsdeurwaarder. We houden preventief bij personen met gebrekkige financiële
vaardigheden (ongeveer 300 klanten) de huur in en voor ongeveer 170 klanten de nutsrekening.
4
Voor ongeveer 2700 klanten houden we de premie in van de zorgverzekering .
Alleenstaande ouders
Er zijn 5.000 alleenstaande ouders in Nijmegen, waarvan ongeveer een kwart met een Wwbuitkering. 22% van de eenoudergezinnen (dus ongeveer 1100) geeft in de burgerpeiling de eigen
financiële situatie als slecht aan, waarvan 7% zelfs als zeer slecht (ongeveer 350). Geen andere
groep in de burgerpeiling beoordeelt de eigen situatie als dusdanig moeilijk. Er zullen
alleenstaande ouders zijn zonder Wwb-uitkering die het financieel moeilijk hebben en er zijn ook
alleenstaande ouders met Wwb-uitkering die geen schuldenprobleem hebben. Toch zijn wij van
2
Groen Links onderscheidt als risicogroepen: klanten Wet Werk en Bijstand (Wwb);
alleenstaande ouders en gezinnen met kinderen; zelfstandigen en free-lancers; eigenaren van
koopwoningen die hun baan kwijtraken; kwetsbare zorgbehoeftige doelgroepen; vluchtelingen.
3
Daarnaast staan ongeveer 700 huishoudens onder bewindvoering die geen bijstandsuitkering
hebben maar wel behoren tot de zogeheten minima.
4
Overigens gaat het bij deze aantallen om het aantal inhoudingen. In veel gevallen (bijvoorbeeld
bij de categorie bijzondere doelgroepen) wordt ingehouden op zowel zorgverzekeringspremie als
op huur en nutsrekening.
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
4
mening dat we komend jaar moeten kijken in hoeverre we ons huidig
schuldhulpverleningsaanbod beter onder de aandacht van deze groep kunnen brengen.
Gezinnen
Anders ligt dit wat ons betreft voor de 15.000 gezinnen met kinderen in Nijmegen. Bij de gezinnen
met twee ouders geeft maar 7,5% aan het financieel moeilijk te hebben, waarvan 1,5% de eigen
financiële situatie zeer slecht vindt. Wij zijn van mening dat ons huidige aanbod aan
schuldhulpverlening prima aansluit bij deze huishoudens.
ZZP-ers en free-lancers
Nijmegen heeft ongeveer 7500 zelfstandigen en ZZP-ers. Daarvan hebben zich in 2012 ongeveer
[1]
300 gemeld bij Bureau Zelfstandigen. Binnen deze groep zijn vanuit schuldenperspectief met
name de ondernemers relevant die een Wwb-uitkering hebben aangevraagd na
bedrijfsbeëindiging. Dit waren in 2012 minder dan 100 (2009: 128). De schatting van Bureau
Zelfstandigen is dat van deze groep van 100 personen een derde tot de helft kampen met
(problematische) schulden. De trend is dalend voor de periode 2009-2012. In 2013 tekent zich
echter weer een toename af. De cijfers laten ook zien dat slechts relatief kleine groep van
ondernemers kampt met problematische schulden en zich bij de gemeente meldt. Het aantal
gevestigde ondernemers in financiële problemen stijgt opnieuw in 2013. Opvallend is dat veel
van deze ondernemers zich vaak dusdanig laat melden dat hulp niet (meer) mogelijk is.
Eigenaren van koopwoningen die hun baan kwijtraken
Er zijn in Nijmegen op dit moment ongeveer 32.000 koopwoningen. We weten niet, hoeveel van
de eigenaren van deze woningen hun baan zijn kwijtgeraakt en vervolgens ook in de financiële
5
problemen zijn gekomen. We schatten op basis van landelijke cijfers dat er in Nijmegen
momenteel ongeveer 600 eigenaren van koopwoningen – al dan niet vanwege werkloosheid –
problemen hebben met het betalen van de hypotheeklasten. Dit is dus een fractie van het totaal
aantal woningbezitters. In de periode juni 2012 tot en met december 2013 hebben zich bij Bureau
Schuldhulpverlening in totaal 85 huishoudens gemeld.
Kwetsbare zorgbehoeftige doelgroepen
In het initiatiefraadsvoorstel worden als kwetsbare groepen gedefinieerd de doelgroepen van de
OGGZ, GGZ en de verslavingszorg. Heel globaal schatten wij dat ongeveer 2500 personen in
Nijmegen behoren tot bovengenoemde doelgroepen. Het overgrote deel van deze doelgroep
heeft hulp nodig als het gaat om financiële dienstverlening dan wel kampt met schulden. Vaak
komt hulpverlening voor deze groepen moeilijk op gang als de financiële situatie nog niet stabiel
is. Daarom stellen wij voor cliënten van de regieteams 1,5 fte beschikbaar ten behoeve van
schuldhulpverlening. Daarnaast organiseren de instellingen materiële dienstverlening en wordt in
[1]
Bureau Zelfstandigen maakt onderscheid tussen ondernemers die een Wwb-uitkering
aanvragen, gevestigde ondernemers en startende ondernemers die een beroep doen op
Bbz2004.
5
Landelijk waren er in 2012 ongeveer 77.000 eigenaren van koopwoningen met meer dan 4
maanden achterstand in de betaling van de hypotheeklasten. Dat is ongeveer 2% van het aantal
woningbezitters. Toegepast op Nijmegen gaat het dus om 2% van 32.000 = 600 eigenaren.
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
5
voorkomende gevallen bewindvoering ingezet. Ten aanzien van kwetsbare personen die in
AWBZ-instelling verblijven, hebben we op dit moment nog onvoldoende informatie. Veel van deze
personen ontvangen begeleiding en ondersteuning vanuit of verblijven in AWBZ-gefinancierde
instellingen. Wij willen 2014 gebruiken om – samen met onze partners in de AWBZ - meer zicht te
krijgen op de vraag, welke personen behoren tot de risicogroep als het gaat om schulden. Per
2015 wordt de gemeente immers verantwoordelijk voor taken die nu nog tot het domein van de
AWBZ behoren.
Vluchtelingen
Het is lastig om te bepalen hoeveel vluchtelingen in Nijmegen wonen, omdat er geen eenduidige
definitie is van het begrip vluchteling. De hamvraag is: hoe lang beschouwen we vluchtelingen als
vluchtelingen en wanneer wordt iemand “een gewone burger”? We schatten het aantal
vluchtelingen dat de zich de afgelopen 5 jaar in Nijmegen heeft gevestigd op 800-1000
6
personen . Vluchtelingenwerk heeft in Nijmegen in 2013 ongeveer 100 nieuwe statushouders
begeleid en heeft iets meer dan 1000 keer contactmomenten met vluchtelingen. Er wordt niet
specifiek informatie bijgehouden over schuldgerelateerde onderwerpen. Helder is wel dat
vluchtelingen in de eerste fase (bij het zich vestigen in een gemeente) geconfronteerd worden
met hoge kosten en onder andere hierdoor makkelijk in schulden terechtkomen. Vaak moeten
toeslagen en uitkeringen nog verstrekt worden terwijl er al kosten worden gemaakt. Vluchtelingen
beginnen vaak met weinig meer dan een paar kleren, men ontbreekt een netwerk en worden er
hoge kosten gemaakt in verband met gezinshereniging. Ook ontbreekt het vaak aan financiële
vaardigheden. Vluchtelingenwerk probeert preventief veel te regelen via coachingstrajecten en
verwijst bij schulden door naar Het Inter-lokaal.
Differentiatie binnen groep “niet regelbare schuldenaren”
Wat wij zien, is dat we – zeker als we de bezuinigingen van de afgelopen jaren ten gevolge van
het wegvallen van alle Rijksmiddelen voor schuldhulpverlening meenemen in onze overwegingen
– erin zijn geslaagd om in Nijmegen een redelijk aanbod overeind te houden aan curatieve en
preventieve instrumenten. We zien echter ook dat er feitelijk niet één soort antwoord is voor de
zeer divers samengestelde groep “niet regelbare schuldenaren”.
Wij zien het als onze taak om personen te helpen die niet de vaardigheden of mogelijkheden
hebben om hun schuldensituatie op te lossen. Op dit moment kennen we voor niet regelbare
schuldenaren op hoofdlijnen twee vormen van ondersteuning. Enerzijds is er de laagdrempelige
schuldhulpverlening zoals deze bijvoorbeeld vanuit Het Inter-lokaal wordt aangeboden. Deze
hulpverlening is in sommige gevallen te licht voor mensen met een wat zwaardere problematiek.
Anderzijds is er het instrument bewindvoering. Dat is – mits uitgevoerd door een betrouwbare
bewindvoerder - een prima instrument voor de hele zware groep. Er wordt duurzame financiële
dienstverlening geboden en bewindvoering biedt maximale bescherming. Bewindvoering is echter
6
Bij deze schatting hebben we alle personen geteld die in oorlogsgebieden of landen met zware
mensenrechtenschendigingen zijn geboren en die zich de afgelopen vijf jaar in onze gemeente
hebben ingeschreven (GBA-inschrijvingen). We hebben daarbij geen onderscheid gemaakt
tussen vluchtelingen (met een status) en asielzoekers (zonder status).
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
6
behoorlijk duur en wordt voor cliënten met een laag inkomen vergoed vanuit de Bijzondere
Bijstand. Voor veel cliënten zijn minder zware instrumenten voldoende. Bewindvoerders hebben
weinig belang bij uitstroom waardoor er voor de gemeente jarenlange kosten voor bewindvoering
ontstaan. Ook is de kwaliteit van bewindvoering soms onvoldoende en incidenteel zijn partijen op
deze nieuwe markt actief die het predicaat “bonafide” niet verdienen.
Wij hebben daarom besloten om door middel van een pilot te onderzoeken of we een aanbod
moeten ontwikkelen voor de groep niet regelbare schuldenaren die te zwaar is voor onze
laagdrempelige basisdienstverlening en te licht voor bewindvoering. In het schema:
regelbare schuldenaar
niet regelbare schuldenaar
lichte problematiek
vaardigheden en/of
gedrag
regelbaar
schuldenpakket
onregelbaar
schuldenpakket
schuldregeling en
schuldstabilisatie
(bureau
Schuldhulpverlening)
Duurzame financiële
dienstverlening ( HIL)
Duurzame
financiële
dienstverlening (
HIL)
gemiddelde
problematiek
vaardigheden en/of
gedrag
budgetbeheer/
budgetcoaching
zware problematiek
vaardigheden en/of
gedrag
bewindvoering
pilot
beslagleggingen
Het Inter-lokaal en Bureau Schuldhulpverlening hebben gezamenlijk een voorstel uitgewerkt dat
voorziet in budgetbeheer (beheer van het inkomen van een cliënt) en budgetcoaching
(begeleiden van cliënten waarvan het inkomen wordt beheerd) voor cliënten die normaliter
rechtstreeks werden toegeleid naar bewindvoering. De twee organisaties gaan een pilot voor de
duur van een jaar uitvoeren voor 400 personen. Doelgroep zijn personen die anders in
bewindvoering terecht zouden komen. We denken dat relatief veel kwetsbare zorgbehoeftige
personen (laag verstandelijk gehandicapten, personen uit AWBZ-instellingen) en
bijstandsgerechtigden baat kunnen hebben bij budgetcoaching en budgetbeheer. We organiseren
de toegang tot het nieuwe aanbod dicht tegen de Sociale Wijkteams en de wijkgerichte
initiatieven van de afdeling Werk aan (Hatert Werkt). In een volgende fase willen we met de
netwerkpartners (instellingen, sociale wijkteams, regieteams, STIPS, maatschappelijke
hulpverlening etc.) uitwerken hoe de aanlevering van casussen het meest efficiënt plaats kan
vinden. Op de wat langere termijn willen we in samenwerking met de corporaties en partners op
het snijvlak van wonen en zorg kijken of – los van de casussen die anders in bewindvoering
terecht zouden komen – er behoefte is om trajecten budgetbeheer/budgetcoaching in te kopen ter
ondersteuning van bijvoorbeeld trajecten begeleide herkansing of ter ondersteuning van cliënten
die vanuit zorginstellingen willen doorstromen naar sociale huurwoningen. Als het nieuwe aanbod
zorgt voor een verlaging van kosten en voorziet in een behoefte, gaan we kijken of we dit aanbod
structureel kunnen inzetten.
Daarnaast willen wij meer zicht krijgen op ongeveer 400 bijstandsgerechtigden die te maken
hebben met beslaglegging (zie ook paragraaf Risicogroepen) door bijvoorbeeld het College voor
Zorgverzekeringen (de zogeheten bronheffing) of gerechtsdeurwaarders. In onze optiek zijn dit
klanten die kampen met forse schuldenproblemen. We realiseren ons dat voor het overgrote deel
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
7
van deze klanten een schuldenvrije toekomst niet haalbaar is. Maar we vinden wel dat we alles
op alles moeten zetten om te voorkomen dat deze klanten de vaste lasten niet meer kunnen
betalen. Met deze groep gebeurt al veel, maar we willen toch zeker weten dat iedereen een
traject krijgt aangeboden en dat ook iedereen het juiste traject krijgt aangeboden. Daarom gaan
we in de periode van februari-juni voor alle klanten die op 1 februari 2014 in de bronheffing zitten
(dus waar door het College voor Zorgverzekeringen beslag wordt gelegd op de uitkering ten
behoeve van de zorgverzekering) op individueel niveau in kaart brengen
• welke klanten al in welk traject zitten/begeleid worden;
• welk aanvullend aanbod wenselijk is om te komen tot stabilisatie van schulden met als
doel in ieder geval het borgen van de vaste lasten.
Daarnaast gaan we een analyse door het koppelen van diverse bestanden maken van de groep
van 600 bijstandsgerechtigden die op 1 februari 2014 te maken hebben met beslagleggingen.
We zetten hier zwaar op in door 2,5 fte uit te trekken en een projectleider aan te wijzen. Voor de
zomer willen we op basis van deze analyse op klantniveau besluiten over een eventuele extra
inzet voor deze groep.
Focus op vaste lasten en preventie
Omdat de groep onregelbare schuldenaren groter is dan onze mogelijkheden, willen we ons
sterker dan in het verleden richten op personen die kampen met achterstanden bij het betalen
7
van huur , nutsrekeningen en zorgverzekeringen, de zogeheten vaste lasten. We leggen de focus
op de vaste lasten, omdat dit vaak een heel duidelijk signaal is dat er sprake is van grote
problemen. Als huishoudens hun vaste lasten niet meer betalen, dan komen ze echt in de
problemen en ontstaan er in het vervolg forse maatschappelijke kosten.
Een tweede prioriteit leggen we bij personen waar schulden een belemmering vormen om te
werken. Dit omdat werk kan helpen om voldoende inkomen te genereren om te voorzien in de
kosten van het bestaan.
Tenslotte willen we in ons preventiebeleid onderzoeken of we meer personen kunnen bereiken
door wat meer groepsgerichte en massamediale activiteiten in te zetten als aanvulling op het
huidige aanbod.
We blijven daarnaast de de focus leggen op jongeren. Daar zitten in onze optiek de schuldenaren
van de toekomst. Via de jongeren bereik je bovendien de (alleenstaande) ouders. Tenslotte
sluiten we daarmee aan bij de WMO Uitvoeringsnotitie Nieuwe Uitgangspunten voor
Jongerenwerk.
7
We richten ons niet op achterstanden met de betaling van hypotheken, omdat wij vinden dat de
hypotheekverstrekker de eerstaangewezen partij is om met de hypotheeknemer te zoeken naar
een eventuele oplossing. Zonder de problemen van woningbezitters te bagatelliseren: een
huiseigenaar kan ook bij gedwongen woningverkoop nog wel huren. Wie een huurwoning verliest,
komt in de maatschappelijke opvang terecht. Dat is wat ons betreft een situatie die wij zoveel
mogelijk moeten zien te voorkomen.
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
8
2014 en verder
We willen het jaar 2014 gebruiken om een aantal nieuwe initiatieven te ontplooien om de
schuldhulpverlening in Nijmegen een nieuwe impuls te geven.
Pilot budgetcoaching en budgetbeheer
Allereerst gaan we in de pilot budgetbeheer/budgetcoaching uitvoeren voor een deel van de
doelgroep “niet regelbare schuldenaren” die nu te vaak alleen kan worden doorverwezen naar
bewindvoering.
Pilot uitkeringsgerechtigden en beslaglegging
We gaan onderzoeken hoe we bijstandsgerechtigden kunnen helpen die momenteel in de
bronheffing zitten omdat ze achterstanden hebben bij het betalen van hun
zorgverzekeringspremie. Voor de groep met beslagleggingen door gerechtsdeurwaarders
brengen we in kaart in hoeverre er beslaglegging is vanwege achterstanden bij het betalen van
vaste lasten en hoe wij deze groep kunnen helpen bij het betalen van de vaste lasten.
Alleenstaande ouders
Verder gaan wij voor de risicogroep alleenstaande ouders het schuldhulpverleningsaanbod beter
in beeld brengen.
Ondernemers met schulden
Stimulansz schrijft een werkwijzer voor gemeenten over het ondersteunen van ondernemers met
schulden. Als de werkwijzer beschikbaar is, (naar verwachting in mei) gaan we onderzoeken
welke ondersteuning vanuit de gemeente mogelijk is of we goede voorbeelden ten aanzien van
preventie en vroegsignalering van schulden bij ondernemers ook in Nijmegen kunnen gebruiken.
Systeem van vroegsignalering
Daarnaast willen we met woningcorporaties, energiebedrijven en zorgverzekeraars onderzoeken
in hoeverre het mogelijk is om te komen tot een systeem van vroegsignalering en afspraken te
maken over het uitwisselen van (in ieder geval) relevante sturingsinformatie. Idealiter willen we
(binnen de grenzen van de privacywet) ook daadwerkelijk overgaan tot het uitwisselen van
informatie met als doel vroegtijdige hulp voor mensen die de vaste lasten niet kunnen betalen.
Vanuit Bureau Schuldhulpverlening wordt bekeken of we personen die de collectieve aanvullende
zorgverzekering niet betalen actief kunnen benaderen en informeren over het aanbod van
schuldhulpverlening.
Diverse initiatieven
We screenen alle personen die nieuw een uitkering aanvragen via het screeningsinstrument
Impactive op eventuele schulden. Als uit het systeem signalen komen, worden deze personen
benaderd door Bureau Schuldhulpverlening. Momenteel loopt een pilot met een nieuw
screeningsinstrument (MESIS) dat helpt om een goede diagnose te stellen van de problematiek.
Als de pilot goed verloopt, gaan we onderzoeken of en hoe we in de toekomst met behulp van
MESIS mensen met schuldenproblemen sneller kunnen helpen op weg naar het juiste traject.
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
9
Bureau Schuldhulpverlening begeleidt in 2014 door de NIM georganiseerde zelfhulpgroepen met
vragen rondom schulden. Ook wordt een nieuw preventie-jaarplan opgesteld. In een nieuwsbrief
Schuldhulpverlening worden cliënten van Bureau Schuldhulpverlening op de hoogte gebracht van
belangrijke ontwikkelingen. Ook gaan we De Brug gebruiken om de Nijmeegse burger te voorzien
van informatie over budgettrainingen, incassotrajecten en het voorkomen van uithuiszettingen,
afsluitingen enz. Met Het Inter-lokaal wordt een gezamenlijk casusoverleg georganiseerd om te
verkennen hoe cliënten sneller op de juiste plek kunnen worden geholpen.
Nieuwe bestuursperiode
We vinden dat we de afgelopen jaren een belangrijke omslag hebben weten te maken naar een
slankere maar resultaatgerichtere gemeentelijke schuldhulpverlening die nauw samenwerkt met
het maatschappelijk middenveld. We zien ook dat twee nieuwe uitdagingen in de komende
bestuursperiode onze bestuurlijke aandacht zullen vragen: allereerst de ontwikkelingen rondom
de steeds hoger oplopende kosten voor bewindvoering door de gewijzigde wetgeving. En ten
tweede het richting geven aan de schuldhulpverlening voor de AWBZ-doelgroepen nu wij steeds
meer ook op dit vlak een regierol krijgen. Wij vertrouwen er op u hiermee voldoende te hebben
ingelicht.
Hoogachtend,
college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen,
De Burgemeester,
De Gemeentesecretaris,
drs. H.M.F. Bruls
drs. B. van der Ploeg
Aantal Bijlagen: 2
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
10
Bijlage 1
Indicatoren ontwikkelingen schuldenproblematiek in
Nederland8 en Nijmegen
Aantal aanmeldingen
Het aantal aanmeldingen voor schuldhulpverlening in Nederland is gestegen van 77.000
aanmeldingen in 2010 naar 84.000 in 2012. Voor Nijmegen zijn voor het jaar 2012 alleen cijfers
bekend van Bureau Schuldhulpverlening. Het aantal aanmeldingen lag in 2012 bij 1070. Voor
2013 is dit aantal gedaald naar 928, daarnaast hebben zich echter ongeveer 900 personen
gemeld bij Het Inter-lokaal.
8
Bron: jaarverslag 2012 NVVK
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
11
Gemiddelde schuld
De gemiddelde schuld bij personen die zich aanmelden voor schuldhulpverlening is in Nederland
gestegen van € 30.750,- (2010) naar € 33.500,- (2012). In Nijmegen is er sprake van nog hogere
schulden bij aanmelding. In 2010 was in Nijmegen de gemiddelde schuld bij aanmelding meer
dan € 35.000,-, in 2012 meer dan € 41.000,-.
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
12
Leeftijd en geslacht
In Nederland is bijna de helft van de schuldenaren
dat hulp zoekt, is tussen 26 en 45 jaar. Een op de tien is jonger dan 26 jaar. In Nijmegen is het
beeld nog iets extremer: 1 op de zes is jonger dan 26 jaar en er zijn duidelijk minder aanmelders
ouder dan 65 jaar (4% in Nijmegen tegenover 8% landelijk).
Inkomensbronnen
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
13
In Nederland heeft gemiddeld 46% van de personen die zich melden bij de schuldhulpverlening
een uitkering. Een zelfde percentage werkt. De trend lijkt te zijn is dat er meer mensen met werk
aankloppen bij de schuldhulpverlening. Voor Nijmegen zijn deze gegevens niet voor alle
aanvragen beschikbaar. Wel weten we de inkomensgegevens van personen die Bureau
Schuldhulpverlening in budgetbeheer heeft in het kader van een traject richting een
schuldregeling. Als we deze (steekproef) bekijken, dan ontstaat het volgende beeld:
In Nijmegen zijn er allereerst duidelijk minder personen in beheer die een baan hebben. Er is ook
geen duidelijke trend naar meer schuldenaren met een inkomen uit werk. Het aantal personen
met een vorm van uitkering (WWB, AOW, ANW, WW) is fors groter dan in de landelijke
gegevens. Ook zijn er meer personen met een inkomstenbron anders dan werk of uitkering. We
vermoeden dat er dus ook relatief veel personen in traject zitten die als primaire inkomstenbron
studiefinanciering hebben.
Eigenwoningbezit
In Nederland waren in 2012 16% van de aanmeldingen huishoudens met een eigen huis, in 2010
was dit nog 12%. Voor Nijmegen verzamelen we pas relatief kort gegevens over het eigen
woningbezit (vanaf juni 2012). Indicatief zijn in Nijmegen 6% van alle aanvragers huishoudens
met een eigen woning. Dat is dus duidelijk lager dan gemiddeld in Nederland.
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
14
Bijlage 2
Indicatie totale vraag schuldhulpverlening in Nijmegen
Inleiding
Onbekend is, hoeveel huishoudens in Nijmegen kampen met problematische schulden. Om toch
een schatting te kunnen geven over de totale groep inwoners die kampt met schulden, hebben
we hieronder drie relevante indicatoren onder elkaar gezet die een beeld geven van de “vraag”.
Inkomens/belastingstatistiek gepubliceerd door het CBS
Het CBS heeft in zijn inkomens- en belastingstatistiek cijfers gepubliceerd over het aantal
9
huishoudens in Nijmegen met een inkomen tot 110% van het sociaal minimum in het jaar 2011 .
We weten allereerst dat het aantal huishoudens met een inkomen onder 110% van het sociaal
minimum in de periode 2007-2011 licht is gestegen van 14,2% naar 15,8%. Van alle Nijmeegse
huishoudens heeft 15,8% oftewel 11.100 huishoudens een inkomen tot maximaal 110% van het
sociaal minimum. In deze 11.100 huishoudens wonen 17.700 mensen, waaronder 3700
minderjarige kinderen.
11100; 16%
huishoudens > 110%
sociaal minimum
huishoudens < 110%
sociaal minimum
59200; 84%
Figuur 1 Inkomenspositie huishoudens Nijmegen (exclusief studentenhuishoudens). bron:
Regionaal Inkomensonderzoek Centraal Bureau voor de Statistiek
Burgerpeiling 2013
9
Een kanttekening bij deze cijfers is dat een laag inkomen niet per sé iets zegt over het hebben
van schulden. Je kunt immers ook een hoog inkomen en toch schulden hebben
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
15
In de enquête Burgerpeiling 2013 zijn aan 2500 Njimegenaren vragen voorgelegd rond inkomen,
10
inkomensontwikkeling en de eigen financiële situatie . Zo’n 10% van de ondervraagden (vertaald
naar alle burgers van Nijmegen zou het gaan om ongeveer 8000 huishoudens) kwalificeert de
eigen financiële situatie als “slecht”. Van deze groep van 8000 huishoudens zijn er 2000-3000
huishoudens die hun financiële situatie zelfs als zeer slecht beoordelen.
In een figuur:
5500; 8%
2500; 4%
60000; 88%
financiële situatie "goed"
financiële situatie "slecht"
financiële situatie "zeer slecht"
Figuur 2 Beoordeling eigen financiële situatie. Bron: Burgerpeiling 2013 bureau Onderzoek
en Statistiek gemeente Nijmegen
Een veel grotere groep (40% van alle respondenten) zegt dat de eigen financiële situatie het
afgelopen jaar achteruit is gegaan. Met name bij de groep waar het slecht mee gaat, is de situatie
verslechterd, terwijl bij mensen waar het goed mee gaat, er een relatief grote groep is die de
eigen financiële situatie juist heeft zien verbeteren.
10
De enquête laat zien hoe huishoudens zelf denken over de eigen situatie, dus er is sprake van
enige subjectiviteit. Het onderwerp schulden is niet aan bod geweest en bovendien hebben niet
alle personen de vragen ook daadwerkelijk beantwoord.
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
16
slecht
niet goed/niet slecht
goed
0
5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000
verbeterd
gelijk
verslechterd
Figuur 3 Verandering financiële situatie huishouden. Bron: Burgerpeiling 2013 bureau
Onderzoek en Statistiek gemeente Nijmegen
Schatting Het Inter-lokaal
Het Inter-lokaal maakt een schatting van het aantal huishoudens met problematische schulden op
basis van een door Stimulansz ontwikkelde rekentool. Volgens Het Inter-lokaal kampen 6.316
huishoudens met licht problematische schulden, 1.584 met zware problematische schulden en
11
1.471 met zware structurele schulden . Schatting van Het Inter-lokaal is dus dat iets meer dan
9.000 huishoudens in Nijmegen kampen met schulden.
11
Aanvraag budgetsubsidie werk en inkomen van Het Inter-lokaal 2013
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
17
Figuur 4 Schatting aantal huishoudens met problematische schulden. Bron: Het Interlokaal, aanvraag budgetsubsidie werk en inmomen 2013
Conclusie
Wij schatten op basis van bovenstaande indicatoren dat in Nijmegen ongeveer 8.000-9.000
huishoudens kampen met schulden. Bij 2.500 van deze huishoudens is sprake van
problematische en vaak structurele zware schulden. Bij de overige 5.500-6.500 huishoudens is
sprake van een gevarieerde schuldenproblematiek.
www.nijmegen.nl
Bijlage 1 - Raadsbrief analyse schuldhulpverlening.doc
Opdracht pilot budgetbeheer
Duur van de pilot
De pilot wordt uitgevoerd in 2014 en duurt 12 maanden. In deze periode wordt bekeken of het
wenselijk is om voor onderstaande doelgroep structureel een samenhangend aanbod budgetbeheerbudgetcoaching te organiseren.
Doel pilot
Doel van het organiseren van budgetbeheer/budgetcoaching is het organiseren van een kwalitatief
hoogwaardig maar financieel gunstig alternatief voor bewindvoering. Budgetbeheer/budgetcoaching is
gericht op het realiseren van enerzijds een tijdelijk vangnet gericht op uitstroom en anderzijds een
kostenefficiënte langdurige voorziening voor cliënten die niet zelfstandig hun financiële huishouding
kunnen organiseren.
Budgetbeheer moet klanten dusdanig ondersteunen dat deze (eventueel in combinatie met
budgetcoaching)
- instromen in kortdurend of langdurig budgetbeheer als alternatief voor bewindvoering;
- uitstromen uit bewindvoering naar budgetbeheer (eventueel met ondersteuning vanuit
budgetcoaching).
Doelgroep
-
Personen die in Nijmegen zijn ingeschreven in het GBA die
o tijdelijk of permanent niet beschikken over de vaardigheden om hun financiële
huishouding op orde te houden of te brengen; én die
o in een problematische schuldsituatie zijn dan wel dreigen te geraken (preventief),
en/of waarbij sprake is van verkwistend gedrag; én die
o bij het ontbreken van budgetbeheer in aanmerking komen voor bewindvoering.
Op het moment dat er budgetbeheer wordt aangeboden aan anderen dan in Nijmegen
ingeschrevenen of personen die niet passen binnen bovenstaande definitie van de doelgroep, dienen
deze trajecten volledig (dus inclusief overhead) bekostigd te worden uit middelen die niet afkomstig
zijn van de gemeente Nijmegen.
Bepaling en toeleiding doelgroep
De afdeling Zorg bepaalt in een nog te ontwikkelen “poort schuldhulpverlening” op basis van een
methodisch screeningsinstrument en bovenstaande definitie welke personen in aanmerking komen
voor budgetbeheer, al dan niet in combinatie met budgetcoaching.
In een schema de instroom:
HIL
budgetbeheer
Regieteams
Sociale Wijkteams
STIPS
bewindvoerders
Driestroom etc.
Poort Schuldhulpverlening
BSHV
budgetcoaching +
budgetbeheer
bewindvoering
Regulier traject
schuldhulpverlening
Geen traject
schuldhulpverlening
Toeleiding naar budgetbeheer al dan niet in combinatie met budgetcoaching vindt plaats via de nog te
ontwikkelen “poort schuldhulpverlening”. Er worden alleen trajecten budgetcoaching georganiseerd
voor klanten waarvoor de noodzaak voor een traject in de poort schuldhulpverlening is vastgesteld.
Aantal trajecten
Voor 2014 dienen tenminste 400 trajecten budgetbeheer te worden opgestart en uitgevoerd.
Outcome-indicatoren
1. Tenminste 5% van de opgestarte trajecten moet na een jaar enkel budgetbeheer (zonder
budgetcoaching) leiden tot duurzame positieve uitstroom. Duurzame positieve uitstroom
betekent dat de cliënt na een jaar zelfstandig beheer geen achterstanden heeft opgelopen bij
het betalen van huur, gas, licht, water en zorgverzekering.
2. In tenminste 80% van de trajecten waarvoor enkel budgetbeheer is geïndiceerd, wordt een
budgetbeheer-overeenkomst gesloten.
3. In maximaal 30% van de trajecten waarvoor budgetcoaching is geïndiceerd, is er sprake van
negatieve uitstroom uit budgetcoaching/budgetbeheer. Negatieve uitstroom is
- dat de cliënt niet voldoet aan de voorwaarden van de budgetcoaching-overeenkomst
of de budgetbeheer-overeenkomst; en/of
- dat het niet lukt om het betalen van huur, gas, licht, water en zorgverzekering
duurzaam te stabiliseren.
Rapportage
De afdeling Zorg rapporteert maandelijks over
- het aantal nieuw gesloten overeenkomsten voor (vrijwillig) budgetbeheer;
- het aantal trajecten dat momenteel wordt uitgevoerd;
- het aantal beëindigde trajecten (met reden uitstroom);
- het aantal nieuwe toekenningen voor bewindvoering uit het budget bijzondere bijstand (met
een vergelijking voor dezelfde maand in 2012 en 2013).
De afdeling Zorg neemt na (een positieve) afsluiting van een traject budgetbeheer tenminste één keer
na een jaar contact op met de deelnemer om te kijken of de outcome-prestatieindicator is behaald.
Aanvullende voorwaarden
1. Als voor een cliënt ook budgetcoaching wordt geïndiceerd, wordt het budgetbeheer in nauwe
afstemming met de budgetcoach uitgevoerd. De budgetcoach is regievoerder op casusniveau.
Het Inter-lokaal en Bureau Schuldhulpverlening maken dusdanige samenwerkingsafspraken
dat de regie ook goed vorm krijgt. Ook zorgen beide organisaties voor een aanbod dat goed
op elkaar aansluit.
2. De ontwikkelopgaven zoals genoemd in het voorstel “Budgetbeheer en –coaching” van 8
november 2013 worden uitgewerkt in een concreet voorstel aan de gemeente voor een
eventuele vervolgaanpak.
Aanleveren begrotingswijziging
Steller
Jan Marten de Hoop
BW
Soort wijziging
Soort besluit
Besluitperiode
Omschrijving
BW-01322 schuldhulpvLet
Begrotingswijziging
BESL-RAAD
201402
schuldhulpverlening
op, lees eerst de WERKINSTRUCTIE die op het intranet staat.
499.000,00
499.000,00
goed
2.048.000,00
2.048.000,00
goed
Verrekeningen debet
Verrekeningen credit
Saldo
Totaal debet
Totaal credit
Saldo
kpl /
product
kosten-
wijk
functie
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
goed
600.000,00
600.000,00
goed
goed
600.000,00
600.000,00
goed
goed
600.000,00
600.000,00
goed
goed
600.000,00
600.000,00
goed
Deb /
2014
product specificatie
soort
Soort mutatie
Document soort
0500
F022
46032
61000
F022
86004
61000
F022
86004
0712
D
D
61099
D
44015
60132
D
44006
61092
S2693
44012
60132
S1121
44006
60132
D
44006
60780
S1982
40000
0,00
0,00
2015
2016
2017
2018
Omschrijving
Cred
D
D
D
D
D
D
D
D
D
T004828
D
C
C
C
D
D
C
D
D
C
MV Meerjr.var. MV Meerjr.var. MV Meerjr.var. MV Meerjr.var. MS Meerjr.strc.
WYZ-MV
WYZ-MV
WYZ-MV
WYZ-MV
WYZ-MS
324.000,00
194.866,00
129.134,00
324.000,00
194.866,00
129.134,00
450.000,00
331.400,00
118.600,00
400.000,00
400.000,00
400.000,00
400.000,00
400.000,00
Pagina 1 van 2
bp 1en 2 schuldhulpverl.
bp 2 schuldhulpverlening
bp 1 schuldhulpverlening
bp 1en 2 schuldhulpverl.
bp 2 schuldhulpverlening
bp 1 schuldhulpverlening
bp 4 en 5 WTCG gelden
bp 4 WTCG gelden
bp 5 WTCG gelden
bp 7 struct tekort op GBB
Soort mutatie
60132
D
60132
S0140
60780
S1982
61099
D
50454
D
50454
D
44006
44006
40000
46004
86003
43110
D
D
T004828
D
D
D
D
C
C
D
C
D
MV Meerjr.var. MV Meerjr.var. MV Meerjr.var. MV Meerjr.var. MS Meerjr.strc.
600.000,00
600.000,00
600.000,00
600.000,00
600.000,00 bp 7 struct tekort op GBB
200.000,00
200.000,00
200.000,00
200.000,00
200.000,00 bp 7 struct overschot op LDT
175.000,00
bp 6 schuldhulpverlening
175.000,00
bp 6 schuldhulpverlening
175.000,00
bp 6 schuldhulpverlening
175.000,00
bp 6 schuldhulpverlening
Pagina 2 van 2
Controle begrotingswijziging BW-01322
BW-nummer en omschrijving
Gegevens uit CODA d.d.
Controle door
BW-01322
31-jan-2014
Gescreend en akkoord bevonden conform procesbeschrijving
Controle besluitniveau (als in kolom "opm" iets staat dan alleen doorvoeren in opdracht van B&V)
opm
Gebruil< sluitrel<eningen (saldo <> 0)
0710 Gemeentelljk saldo
0711 Tegenrek.invest.kred
0712 Sluitrek. Reserves
0713 Tegenrek.pianexpi.
2014
2015
2016
2017
2018
0,00
0,00
-324.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
Mutatie loonsom
41001 Loonsom (GEIVIAL)
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
Mutatie l<apitaaliasten
42003 Toegrk. rente Invest
42005 Afschrijvingen
42006 Restant afschr afges
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
324.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
Mutatie reserves
86014 Stort.reserve balans
46032 Onttr.reserve balans
R/C
Raad
Gebruik van K-nummers
nee
nee
nee
Effecten programma
Mutatie van lasten niveau op een prog.
Mutatie van baten niveau op een prog.
Raad
Raad
ja
ja
ja
nee
ja
nee
ja
nee
ja
nee
Effecten producten
Mutatie van lasten niveau op een prod.
Mutatie van baten niveau op een prod.
R/C
R/C
ja
Ja
ja
nee
ja
nee
ja
ja
nee
nee
BW met mutatie kredieten
nee
nee
nee
Controle koppeling elementen 1 met programmas, producten en kredieten
Aantal el.l niet gekoppeld aan programmas
Aantal el.l nlet gekoppeld aan producten
Aantal el.l nlet gekoppeld aan kredieten
0 regels
0 regels
0 regels
Technische controles (zie blad 2)
Geen technische opmerkingen
Mutatie over afdelingen
Rubriek kostenplaatsen
Rubriek programmas
mutatie
mutatie
("mutatie" heeft betekenis bij BW-AMT wijzigingen)
1
mutatie
mutatie
mutatie
Controle begrotingswijziging BW-01322
Technische controles
Kostenplaatsen
2014
2015
2016
2017
2018
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
324.000,00
-324.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
175.000,00
-175.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
499.000,00
-499.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
-324.000,00
324.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
Reserves, voorzieningen en OMBD's
Reserve
Storting In reserve
86014 Stort.reserve balans
46012 Storting in reserve
Onttrekking reserve = 0
46032 Onttr.reserve balans
86004 Onttrekking reserves
Voorziening
storting in voorziening
86015 stort. voorz, Balans
46013 Storting in voorzien
46026 Aanw/ending voorz
Vrijvai voorziening
46033 Vrijvai voorz.balans
86005 Vrijvai voorziening
OMBD
Besteding
O7??.45008
0???.84*
Controle interne verrekeningen
Vaste doorbelastingen
46002 Drbk vaste doorbeias
86001 Opbr vaste doorbel
Werkpiek doorbelasting
46001 Drbkstandaardwerkpi
86000 Opbr doorbel standaa
Variabele doorbelasting
46003 Drbk variabele doorb
86002 Opbr variabele doorb
Doorbelaste uren
46021 Doorbel eigen uren
86006 Doorbelaste uren
Doorbelaste salarissen
46004 Doorbel salarissen
86003 Opbr doorbel salaris
Doorbelasting tussenproducten
46024 Drbl.kst. tus. Produ
86007 Opbr verrek tus prod
86008 Verg. gym O&J
Controle verrekeningen totaal
46*
86*
Controle op specifieke punten
Sluitrekeningen
Saldo programmas
0710 Gemeentelijk saldo
Programmas
Saldo investeringen
0711 Tegenrek.invest.kred
Investeringen
Saldo reserves en voorzieningen
0712 Sluitrek. Reserves
Reserves/voorz
Saldo planexploitaties
0713 Tegenrek.pianexpi.
Planexploitatie
Rente Investeringen
42003 Toegrk. rente invest
82001 Toegerek. Rente
/
/
2
Financiele bijsluiter begrotingswijziging: BW-01322
Totaal effect wijziging
Baten
324
2014
Lasten
Saldo
324
2015
Lasten
Baten
0
0
Saldo
0
2016
Lasten
Baten
0
0
Saldo
0
2017
Lasten
Baten
0
0
Saldo
0
0
Programma: 1042 Bestuur & Middelen
Product: 1P11-1042-07 Concern verrekeningen
Baten
was
Saldo
38.706
-9.647
bp 7 struct tekort op GBB
-400
-400
bp 6 schuldhulpverlening
-175
-175
38.131
-10.222
Totaal 1P11-1042-07 - Concern
verrekeningen
48.354
2014
Lasten
48.354
Baten
44.946
44.946
2015
Lasten
Saldo
37.881
-7.064
-400
-400
37.481
-7.464
Baten
37.650
37.650
2016
Lasten
Saldo
39.034
1.384
-400
-400
38.634
984
Baten
35.591
35.591
2017
Lasten
Saldo
35.591
0
-800
-800
34.791
-800
Programma: 1051 Zorg & Welzijn
Product: 1P11-1051-05 Individuele voorzieningen WMO
Baten
was
3.300
bp 4 en 5 WTCG gelden
Totaal 1P11-1051-05 - Individuele
voorzieningen WMO
3.300
2014
Lasten
Saldo
24.099
20.799
-450
-450
23.649
20.349
Baten
2015
Lasten
Saldo
Baten
2016
Lasten
Saldo
Baten
2017
Lasten
Saldo
2.150
23.204
21.053
2.150
20.968
18.817
2.150
20.642
18.492
2.150
23.204
21.053
2.150
20.968
18.817
2.150
20.642
18.492
Programma: 1061 Werk & Inkomen
Product: 1P11-1061-03 Armoedebestrijding
Baten
was
bp 1 schuldhulpverlening
bp 7 struct overschot op LDT
bp 7 struct tekort op GBB
30-jan-2014
2014
Lasten
1.259
17.471
129
129
Saldo
16.212
Baten
935
2015
Lasten
Saldo
16.419
15.484
Baten
935
2016
Lasten
Saldo
16.262
15.327
Baten
935
2017
Lasten
Saldo
16.566
15.630
-200
-200
-200
-200
-200
-200
-400
-400
600
600
600
600
600
600
1.200
1.200
1
15:33:43
Financiele bijsluiter begrotingswijziging: BW-01322
Totaal effect wijziging
Baten
bp 4 WTCG gelden
bp 2 schuldhulpverlening
2014
Lasten
331
195
Saldo
119
bp 6 schuldhulpverlening
175
175
18.820
17.237
30-jan-2014
Saldo
Baten
2016
Lasten
Saldo
Baten
2017
Lasten
Saldo
195
119
1.583
2015
Lasten
331
bp 5 WTCG gelden
Totaal 1P11-1061-03 Armoedebestrijding
Baten
935
16.819
15.884
2
935
16.662
15.727
935
17.366
16.430
15:33:43