2014-01-28 zienswijze op Bestemmingsplan en MER Kijkduin

Algemene Vereniging voor Natuurbescherming
voor ´s-Gravenhage en omstreken
Badhuisstraat 175 - 2584 HH ´s-Gravenhage
Gemeenteraad Den Haag
Postbus 19157,
2500 CD Den Haag
’s Gravenhage 27 januari 2014
Betreft: Zienswijze AVN op het ontwerp bestemmingsplan KijkduinOckenburg en de bijbehorende Milieu Effect Rapportage
De Algemene Vereniging voor Natuurbescherming voor 's Gravenhage e.o.
(de AVN) maakt bij deze graag gebruik van de gelegenheid een zienswijze in
te dienen op de plannen van de gemeente Den Haag m.b.t. KijkduinOckenburg
De AVN heeft actief meegewerkt aan het tot stand komen van het masterplan
voor Kijkduin, er in de loop der tijd al vele zienswijzen voor ingediend, en in
2008 een rapport laten maken getiteld “Landgoed Kijkduin, Groene
recreatieve allure aan de kust, Een andere kijk op de toekomst van Kijkduin”.
In het oorspronkelijke Masterplan dat voor kijkduin gold, was daarvan een
bevredigend deel terug te vinden. In het bijzonder de versterking van de zo
door ons gewenste ecologische verbindingszone tussen de Oost- en
Westduinen zou een flinke boost krijgen.
Daardoor waren de effecten van de uitbreiding van de badplaats en het
Atlantic hotel ruimschoots gecompenseerd. Ecologisch gezien zijn namelijk
naast de oppervlakte aan natuurgebieden, vooral de verbindingen tussen
deze gebieden van belang voor het behoud van de biodiversiteit.
Het effect van een verbinding tussen twee gebieden is niet te onderschatten.
Het versterken van deze verbindingen zou een groter positief effect hebben,
dan de negatieve effecten van extra verkeer, luchtvervuiling en instraling van
licht.
Op uitnodiging van de gemeente Den Haag heeft de AVN ook toen het
Masterplan van de baan was, en duidelijk werd dat de ambities die er in
waren vastgelegd om voornamelijk financiële redenen niet uitvoerbaar
bleken, geparticipeerd in de Klankbordgroep Kijkduin-Bad.
Helaas wordt het Masterplan niet integraal uitgevoerd, maar in onderdelen.
Hierbij is het door de gemeente geformuleerde uitgangspunt dat de ambities
van het Masterplan wel zoveel mogelijk weerslag zullen krijgen in de
uitvoering van de plannen. Het vaststellen van het onderhavige
bestemmingsplan zou daar dus een weerslag van moeten zijn. Helaas is dat
op het punt juist van de ecologische verbindingszones niet het geval.
T: 070-3388100 – E: [email protected] – url: www.avn.nl – KvK: Haaglanden 40.410.108
In deze zienswijze kijken wij dan ook kritisch naar de ontwikkelingen zoals
die in het onderhavige bestemmingsplan worden vastgelegd.
Globale visie
De AVN begrijpt dat de bomen niet meer tot in de hemel groeien en dat de
gemeente Den Haag een lager ambitieniveau moet hanteren in het nu ter
tafel liggende bestemmingsplan.
In de genoemde klankbordgroep heeft de gemeente als randvoorwaarde
aangegeven dat de te realiseren projecten binnen het masterplan moeten
passen. Voor zover het de nu geplande volumes en bouwhoogtes betreft, is
dat voor het overgrote deel het geval.
De bouwhoogte van het hotel Atlantic wordt zelfs een stuk lager dan eerst
geprojecteerd, waarvoor dan wel het grondoppervlak uitgebreid wordt.
Helaas geldt dit niet voor de stukken die in het masterplan bestemd waren
voor natuur. De sterflats blijven staan omdat er geen geld zou zijn om ze af
te breken. Dat geeft echter een scheve verhouding:
Voor de in het masterplan genoemde te (her) bouwen deelgebieden wordt de
bestemming conform het Masterplan vastgesteld, hetzij bij rechte, hetzij met
een wijzigingsbevoegdheid.
De af te breken deelgebieden (ter versterking van de ecologische
verbindingszone), met name de sterflats die hierin een cruciale rol spelen,
staan echter NIET als zodanig op de plankaart.
Hieruit concluderen wij dat het bestemmingsplande sterk vooringenomen
richting bouw is georiënteerd: Waar nieuwbouwplannen voorlopig niet door
gaan omdat er geen financier voor is, worden deze met een
wijzigingsbevoegdheid toch mogelijk gemaakt (Schapenatjesduin
bijvoorbeeld). Waar hetzelfde geldt voor de ecologische verbindingszone
(Sterflats en in mindere mate HagheDuyn) blijft de bestemming “wonen”. Dit
vinden wij een onevenredige verdeling van de plannen. Waar een versterking
van de bebouwing was voorzien gaat deze mogelijk wel door en waar een
versterking van de natuur en het landschap was voorzien gaat deze niet door.
Groene zones
In het masterplan staat de volgende ambitie :
“Het masterplan gaat uit van een compacte familiebadplaats in de duinen.
Om dit beeld te bereiken, zullen de bestaande Sterflats worden geamoveerd.
Op de plaats van de Sterflats legt de gemeente een groene buffer aan die de
nieuwe compacte badplaats scheidt van de bestaande villawijk.”
Verder wordt expliciet melding gemaakt van de nota “groen kleurt de stad”
en de nota “stedelijke ecologische verbindingszones”, waarin als
uitgangspunten staat dat de stedelijke groene (verbindings-) zones zo
mogelijk versterkt moeten worden.
Wij maken derhalve bezwaar tegen het handhaven van de bestemming
“wonen” voor de sterflats. Ook als deze niet onmiddellijk gesloopt kunnen
worden zou de bestemming “wonen” veranderd moeten worden in een
bestemming “groen”, zodat als er uiteindelijk gesloopt wordt, omdat de
financiële situatie zich verbetert, ter plekke alsnog de ecologische zone
versterkt kan worden. Zo niet bij rechte, dan middels een
wijzigingsbevoegdheid, die groen op deze plek voorziet, en verbouw of
nieuwbouw op die plek verhindert.
T: 070-3388100 – E: [email protected] – url: www.avn.nl – KvK: Haaglanden 40.410.108
Als dan uiteindelijk de sterflats slooprijp zijn, of om andere redenen weg
moeten, kan alsnog de brede ecologische strook gerealiseerd worden, en
daarmee de “badplaats achter de duinen.
De groen-recreatieve verbinding Kijkduin- Midden-Delfland. (Groen kleurt de
stad, p.30/ kaart 5, zone 1) komt al helemaal niet meer ter sprake. Ze loopt
van het duingebied bij Kijkduin, het landgoed Ockenburgh, recreatiegebieden
Ockenburgh, Madestein en de Uithof, via het plangebied van de Westlandse
Zoom, langs de Holle en Lange Watering naar de Zwethzone en vandaar naar
Midden Delfland.
Langs deze as zijn in dit BP een aantal ontwikkelingen gepland / mogelijk
gemaakt, Het gaat hierbij om de bouwlocaties C1: Wijndaelerstrip, C2,
Wijndaelerweg, B1: Waldeck en B2 Schapenatjesduin oost.
Wij dringen erop aan om bij de geplande bouw rekening te houden met deze
verbinding, en verdichting vooral langs de hoofdassen te laten plaatsvinden
conform het Regionaal structuurplan.
Wel vindt de AVN het een positief punt dat er van de twee direct te realiseren
projecten Atlantic-hotel en Kijkduin-bad, afspraken zijn gemaakt om
bovenplanse kosten te reserveren ter versterking van de –smalle- groene
zone achter de sterflats.
Aangezien de Haagse Beek een natte biotoop is, kan achter de sterflats een
binnenduin biotoop worden gecreëerd.
Beide zones dragen dan op een meer bescheiden manier bij aan het vrij
kunnen bewegen van de fauna.
Parkeren en ecoduct
Er komen in het plan diverse mogelijke en te realiseren parkeergarages voor,
die allemaal een in- en uitgang richting Kijkduinsestraat zullen krijgen (dit is
ofwel de enige mogelijkheid, zoals bij de parkeergarage onder het Atlantic
hotel, ofwel het is genoemd als voorkeurs alternatief)
Ook is er sprake van een ernstige belemmering voor vooral fauna die van de
Oost- naar de Westduinen zou willen. Ook langzaam verkeer en voetgangers
hebben last van de oversteek, waar al het autoverkeer langskomt, op zoek
naar een parkeerplek, nu en in de toekomst.
Het zou naar de mening van de AVN een zeer grote winst zijn om te
onderzoeken of de Kijkduinsestraat, in plaats van, zoals nu, een aantal
meters omhoog te lopen, horizontaal doorgetrokken zou kunnen worden,
zodat deze op gelijke hoogte met de geplande twee, mogelijk drie,
parkeergarages zou komen. Door de zo ontstane hoogte te overkappen en te
verduinen, ontstaat, ondanks het niet doorgaan van een aantal masterplan
projecten, toch de gewenste doorlopende ecologische verbindingszone.
De hoogte ter plekke van de Machiel Vrijenhoeklaan is 3,1 meter (ref.
algemene hoogtekaart Nederland) en ter plekke van de huidige kruising met
de Hoek van Hollandlaan 11,4 meter. Ter hoogte van de Zandvoortselaan is
het hoogteverschil al meer dan 5 meter. Daardoor lijkt een overkapping met
dezelfde breedte van de toekomstige ecologische verbindingszone (als de
sterflats afgebroken zijn) mogelijk.
De meerkosten van de overkapping kunnen worden afgezet tegen de
simpeler uit te voeren parkeergarage ingangen. Er is ter plekke immers
alleen autoverkeer, omdat al het langzaam verkeer zich op de overkapping
bevindt.
T: 070-3388100 – E: [email protected] – url: www.avn.nl – KvK: Haaglanden 40.410.108
Mits de busbuffer verplaatst wordt, is er ook plaats voor een overkapte
keerlus voor bussen.
Verkeer naar de ingang van het Atlantic kan via een kleine verbinding aan
twee kanten van de zo ontstane parkeergarage ingang omhoog (en weer
omlaag) worden geleid, evenals bevoorradingsverkeer voor het strand.
Verkeer
In het Achtergrondrapport Verkeer is een tabel met de modal split voor
Kijkduin opgenomen, met een magere 18% voor het OV.
Aangezien de projectontwikkelaars wél opkomen voor de kosten van
autoverkeer (parkeren) is niet te verwachten dat de doelstelling uit de
Haagse Nota Mobiliteit (HNM), bevordering van het OV, gerealiseerd zal
worden, tenzij de gemeenteraad daartoe aanspoort.
Ook hier valt op dat de denkrichting / vooringenomenheid van de opstellers
sterk eenzijdig is gericht op het verbeteren van parkeren.
Bevoorrading strand
Bevoorrading van de aanwezige strandtenten kan niet door de duinen ernaast
plaatsvinden. In alle plannen zal daarmee rekening gehouden moeten
worden. Het onderhavige bestemmingsplan doet hier geen uitspraak over,
maar er zijn een aantal buitenplanse ontwikkelingen die een bevoorrading via
het natuurgebied aantrekkelijk zouden maken voor de diverse
gebruikersgroepen.
Ongereptheid
In de MER is sprake van het gelijk blijven van de BN waarde “ongereptheid”:
“Aantasting ongereptheid (natuurschoon) door de aanwezigheid van nieuwe
bebouwing is niet significant”
Dit wordt niet nader gekwantificeerd of anders onderbouwd. Kijken we echter
naar het bezonningsonderzoek, dan is duidelijk te zien dat de schaduw van
het nieuwe Atlantic hotel zich veel breder in de duinen voelbaar maakt. Dit
houdt in dat het hotel veel zichtbaarder zal zijn.
Vergeet niet dat aan de andere kant van het Nature 2000 gebied Westduinen
ook al een ernstige aantasting van het landschappelijk schoon door de
Gemeenteraad is goedgekeurd. Door aan twee kanten van het gebied
dergelijke aantastingen goed te keuren en tegelijk de versterking van het
gebied achterwege te laten, verzaakt de gemeente Den Haag haar
verplichting tot instandhouding en mogelijk versterking van de Natura 2000
gebieden.
Dit gezegd hebbende, zijn er door de lagere bouwhoogte van het Atlantic
hotel mogelijkheden aanwezig de aantasting van het landschappelijk schoon
te minimaliseren. Een Central Park is het nog niet gelukkig.
T: 070-3388100 – E: [email protected] – url: www.avn.nl – KvK: Haaglanden 40.410.108
Lichthinder
De gevel van het Atlantic richting natuurgebied Westduinen dient zoveel
mogelijk te worden ingericht zodanig dat de instraling van licht
geminimaliseerd wordt. Wij hebben begrepen dat daar in de plannen rekening
mee gehouden zal worden. Toch is het verstandig als dit in het
bestemmingsplan wordt opgenomen.
Windhinder
Helaas is er op dit moment geen windhinder onderzoek gedaan naar met
name de effecten van het vergrote Atlantic hotel op de omgeving. Uit een
vergelijkbaar onderzoek in Scheveningen Haven in verband met de daar te
bouwen hoteltoren, blijkt dat –daar- zelfs bij de meest optimale grondvorm
van het gebouw, namelijk rond, toch gevaarlijke situaties kunnen ontstaan.
Wij realiseren ons dat een lager gebouw vermoedelijk minder hinder zal
opleveren, en het is natuurlijk een feit dat de natuur ter plekke wel tegen
wind moet kunnen, toch dringen wij aan op het laten uitvoeren van een
windhinder onderzoek m.b.t. de verbouw van het hotel Atlantic.
Stikstof
Met betrekking tot de toegenomen stikstofdepositie beperkt het rapport zich
tot het nog een keer voorstellen van de mitigerende maatregelen die al zijn
voorgesteld in de MER Scheveningen-Haven. Afplaggen en verwijderen. Dit
neemt niet weg dat daardoor de instroom van stikstof in dit gevoelige gebied
niet afneemt. Alle gemeentelijke plannen hebben in het algemeen één ding
gemeen: de situatie verslechtert in de plannen ten opzichte van de
uitgangssituatie, waardoor eventuele positieve effecten die optreden door
schoner verkeer voor het grootste gedeelte teniet worden gedaan.
Maatregelen die echt zouden helpen: het bevorderen van openbaar vervoer
en langzaam verkeer, en een eerder voorgesteld rijtijdenbesluit, worden in dit
rapport niet genomen of zelfs onnodig geacht.
Deelgebied Atlantic hotel
De vergroting van het hotel Atlantic zal een ongunstige invloed hebben op het
Natura 2000 gebied Westduinen. Dit kan worden gemitigeerd door het
versterken van de ecologische zone.
Deelgebied Kijkduin-Bad
De vergroting en verdichting van Kijkduin-Bad resulteert in meer
verkeersbewegingen. Dit kan worden gemitigeerd door het nemen van
maatregelen die langzaam verkeer en openbaar vervoer bevorderen.
Deelgebied Sterflats
Voor het woongebied waar de sterflats nu staan, stellen wij voor de
bestemming in “groen” te wijzigen, op een zodanige manier dat de bestaande
flats op termijn zullen verdwijnen en in ieder geval niet vervangen kunnen
worden door nieuwbouw of grootschalige verbouw.
Deelgebied Kijkduinsestraat
Om de nu te mager wordende ecologische verbindingszone achter de sterflats
aansluiting te geven op het Westduinpark, en om het gebied aangenamer te
maken, stellen wij voor van de noodzaak om in- en uitgangen te maken voor
de diverse parkeergarages gebruik te maken om een brede zone van de
Kijkduinsestraat te overkappen.
Busbuffer
T: 070-3388100 – E: [email protected] – url: www.avn.nl – KvK: Haaglanden 40.410.108
De busbuffer zou “landinwaarts” verplaatst moeten worden om de effecten op
de instroom van stikstof in de Natura 2000 gebieden te verminderen, maar
ook om plannen zoals bovengenoemd mogelijk te maken.
Deelgebieden C1: Wijndaelerstrip, C2, Wijndaelerweg, B1: Waldeck
en B2 Schapenatjesduin oost.
Bij de geplande en te plannen bouw dient uit te gaan van het zoveel mogelijk
in stand houden van de groene corridor richting Midden Delfland.
Met vriendelijke groet,
Drs J. Verhoeff
Bestuurslid AVN
T: 070-3388100 – E: [email protected] – url: www.avn.nl – KvK: Haaglanden 40.410.108