Toerisme - Did. En Ped. Berichten 14-15

TOERISME
ICT in toerisme
De computer is niet meer weg te denken uit ons leslokaal. We maken er dan ook
dankbaar gebruik van om presentaties te tonen. Daarnaast zijn er tal van ICTmogelijkheden die de lessen didactisch ondersteunen en een echte meerwaarde
bieden.
Om het jullie wat gemakkelijker te maken vind je hier een overzicht van
toepassingen voor de studierichting Toerisme. Ik hoop dat ze jullie mogen
inspireren.
1
Waar vind ik een blinde kaart?
Regelmatig vragen collega’s waar ze blinde kaartjes van landen, continenten of
wereldkaarten kunnen downloaden voor een toets of een proefwerk.
Het
antwoord is heel eenvoudig.
Ga naar Google http://www.google.be
en tik in:
< belgium outline map >
Wie in het Frans wil proberen
tikt in:
< Belgique carte muette >
Vervang eventueel het gele woorddeel door een ander gebied of land. Het
ingeven van Engelse of Franse namen geeft meer of andere zoekresultaten.
Je vindt talrijke kaarten van landen op:
http://geography.about.com/library/blank/blxindex.htm
http://www.worldatlas.com/webimage/testmaps/maps.htm
http://geography.about.com/od/findmaps/u/maps.htm
http://www.zoomschool.com/label/geography.shtml
http://www.georesources.co.uk/outlinemaps.htm
2
Reliëfdoorsnedes maken
Wie de computer aan het werk wil zetten om een hoogteprofiel te trekken door
de Verenigde Staten van Amerika, de Elzasslenk of de Gangesvlakte en het
aansluitende Himalayagebergte, moet zeker surfen naar de website
Heywhatsthat.
Het kaartmateriaal is afkomstig van Google Maps. Het interessante aan deze
website is de optie om hoogtelijnen (Contours) te tekenen op elk continent. Als
je inzoomt op een regio krijg je een grotere detaillering van de hoogtelijnen.
Voor middenschalige kaarten is dat meer dan voldoende.
http://www.heywhatsthat.com/profiler.html
Als voorbeeld het Oost-Westprofiel door de USA.
Als voorbeeld het Oost-Westprofiel door de Elzasslenk
Twee punten aan het uiteinde van het profiel zijn voldoende om een profiel te
tekenen, maar de nauwkeurigheid neemt toe als je meerdere punten op het
traject aanduidt.
3
Ferrariskaarten
De Koninklijke Bibliotheek van België
heeft in samenwerking met het NGI de
275 oude Ferrariskaarten
gedigitaliseerd, gegeorefereerd en
online gezet. Alle kaarten van het
Belgische grondgebied zijn nu te
bekijken op de website van de KBB.
Hierbij als voorbeeld een kaartuitsnede
van Brugge.
http://www.kbr.be/collections/cart_plan/ferraris/ferraris_nl.html
De Grote Atlas van Ferraris is ook verkrijgbaar in boekvorm, formaat (40 cm x
50 cm) en met schaal 1:11.520 bij Lannoo. De atlas kwam tot stand in
samenwerking met Les Editions Racine, het NGI en de afdeling Kaarten en
Plannen van de Koninklijke Bibliotheek.
4
Streetview
Sinds enkele jaren is er ook Street View
van Google Maps dat toelaat om een
gebied op een virtuele manier te bezoeken.
Sleep het ventje uit het hokje en plaats het op één van de blauwe zones van de
kaart.
5
Een SWF-bestand voor een PowerPoint
Naast stilstaande
beelden kunnen ook
bewegende beelden in
een PowerPoint worden
getoond. Naast de
bekende bewegende
beelden (mpg, avi, mov)
is er ook een soort beeld
dat de extensie SWF
heeft en dat in een
browser kan worden
afgespeeld, zelfs in een
PowerPointpresentatie.
Deze SWF-bestanden staan her en der op het internet, maar het is ook mogelijk
om deze op de eigen computer te bewaren. Door te klikken op de onderstaande
link kun je een gezipt bestand binnenhalen met een reeks van SWF-bestanden
die bruikbaar zijn voor de lessen aardrijkskunde en toerisme. Bij voldoende
interesse kan deze eerste reeks nog worden aangevuld en geordend. Graag
vernemen we of er hiervoor inderdaad belangstelling is.
Klik hier om de winden, drukgebieden en ITC op aarde in beweging te zetten.
Klik hiervoor op de knoppen onder de wereldkaart.
Klik hier om een eerste gezipte reeks te downloaden en te bewaren op je eigen
computer.
6
De weersverwachting onderweg: een routeplanner met weerinfo
Wie op excursie gaat met de autocar of met de auto op vakantie gaat, vertrekt
vaak met een stralende zon, komt
onderweg wolken tegen en arriveert op de
plaats van bestemming in een zware
regenbui.
Het
kan
natuurlijk
ook
omgekeerd zijn.
De verandering van het weer op een
reisweg is afhankelijk van het uur van
doortocht en dat kan in deze website
worden voorspeld.
Startpunt en bestemming ingeven, ook de juiste vertrektijd (datum en uur) en
de reisweg worden in tekst afgeleverd.
Op een Google Mapskaart verschijnt dan de reisweg met weersymbolen die een
voorspelling van het weer onderweg geven.
http://www.weer.nl/producten-en-diensten/routeplanner-met-weer.html
7
Gapminder.org
Gapminder is een gewoonweg schitterende toepassing die saaie cijfers in een
grafiek tot leven brengt.
Hans Rosling die deze
toepassing heeft bedacht
(en dan doorverkocht aan
Google) brengt saaie VNstatistieken tot leven.
Gapminder is kosteloos en
is voor iedereen online
beschikbaar via internet.
Voorbeeld:
Is er een verband tussen
de levensverwachting bij
de geboorte en het aantal
kinderen per vrouw of
de CO2-uitstoot en de
HDI-index van elk land?
(Even geduld bij het inladen van de grafieken, het loont de moeite!)
Van sommige grafieken is er een video gemaakt, weliswaar in het Engels
gesproken maar toch duidelijk genoeg om aan leerlingen te tonen. Elk filmpje
toont de ontwikkelingen van enkele goedgekozen factoren van een selectie van
landen door de jaren heen. De verschillende landen, voorgesteld als rondjes, zijn
altijd aan te klikken en bewegen zich over de grafiek.
Je ziet bijvoorbeeld de evolutie van de CO2 uitstoot tussen China en de USA in
de loop van de jaren of het Mirakel van Bangladesh.
Je kunt met Gapminder ook interactief werken door de waarden van de x- en yas te kiezen uit een reeks van variabelen en in relatie te zetten met bijvoorbeeld
inkomen en kindersterfte.
8
Topokaarten online voor Vlaanderen
De website van http://dov.vlaanderen.be, databank ondergrond Vlaanderen,
wordt voortdurend bijgewerkt.
We vinden er informatie over
waterlopen, ondergrond,
geologie en boringen.
Deze informatie is heel interessant voor de lessen van de derde graad, geologie,
rivierwerking, bodemerosie …
Voor de eerste graad is de informatie nog te moeilijk. De achtergrondkaarten zijn
wel interessant. Als referentiekaarten voor de ondergrond worden topokaarten
van het NGI gebruikt, op schaal 1/10000 en 1/100000 en dit zowel voor de oude
zwart-witversies als voor de nieuwe gekleurde versies. Wie een kaartje van een
excursiepunt zoekt of nood heeft aan een gedetailleerd kaartje van de omgeving,
kan op deze website terecht voor de digitale versie. Al naargelang de kaart kun
je tot een schaal van 1/1000 en zelfs groter inzoomen.
https://dov.vlaanderen.be/dov/DOVInternet/startup.jsp
9
Actualiteit via satellietfoto’s en bewegende beelden
De uitbarsting van de Eyjafjallajökull, de aswolk boven IJsland, een zandstorm
boven China, een brand op een boorplatform in de Golf van Mexico … bijna altijd
is er een recent satellietbeeld van deze opvallende toestand voorhanden bij
VITO.
Een satellietbeeld, in combinatie met filmbeelden op YouTube of nieuwsberichten
van http://deredactie.be/cm/vrtnieuws, vormt een prima aanknopingspunt bij de
start van een les. Ga ook eens naar de videowebsite YouTube. Die website bevat
vele, actuele en prima filmbeelden die als illustratie bij een les kunnen worden
gebruikt.
VITO, de Vlaamse instelling voor technologisch onderzoek, stuurt regelmatig
actuele satellietbeelden door over vegetatie en andere gebeurtenissen die vanuit
de ruimte kunnen worden waargenomen. Wie de gratis nieuwsbrief wil
ontvangen moet zich registreren. Er is ook een gratis cd-rom te bestellen met
vegetatiebeelden.
10
Een sportieve vakantie gewenst!
Reizen in de eigen omgeving, voorzien
van een digitaal fototoestel en een GPS, is
een milieuvriendelijke en ontspannende
activiteit, zeker als de auto in de garage
blijft. Te voet en met de fiets zijn er
interessante plaatsen en routes te
ontdekken.
Op de onderstaande websites kun je
routeplanners en digitale informatie
vinden om in te laden op een wandel- of
fiets-GPS. Goed voorbereid aan de tocht
beginnen op een of ander fietsnetwerk, is dubbel genieten.
Voorbeelden van prima routeplanners om fietsroutes uit te stippelen:





11
http://www.fietsnet.be/routeplanner/default.aspx voor Vlaanderen
http://www.tourismegps.be/?langue=nl voor Wallonië.
Een heel interessante routeplanner is RouteYou:
http://www.routeyou.com/route/overview.nl voor wandelen en fietsen.
Een aanrader, met veel informatie over de streken, is GPS Bike Tracks:
http://www.gpsbiketracks.be/index.html met de fietsroutes in Limburg en
Vlaams-Brabant. Wie verder wil trekken naar het buitenland, vindt hier
zeker informatie.
http://www.gpstracks.nl GPS tracks voor fiets, mountainbike, wandelroutes.
Een hoogteprofiel tekenen in Google Earth
Via Google Earth is het mogelijk om een pad of doorsnede te maken en daar
onmiddellijk een hoogteprofiel van te maken.
Een wandeling, GPS-track of een pad in het reliëfrijke Heuvelland levert, naast
een duidelijk parcours op de satellietfoto, ook een duidelijk hoogteprofiel op.
We bemerken de lengte van de wandelweg, maar ook de gemiddelde
hellingsgraad en de maximale hellingsgraad. Het is ook mogelijk om een deel
van de wandeling apart te bekijken.
Dit is een sterke aanrader voor elke excursie, waar de leerlingen een hoogte
moeten overbruggen of bij stoppunten waar een reliëfdoorsnede noodzakelijk is.
12
Bewegende beelden voor de les
Vlaanderen vakantieland
Heb je een interessante reportage gemist of toch
bekeken, maar te laat of vergeten op te nemen?
Geen probleem meer vanaf nu. Het archief staat
open voor iedereen. Inzoomen op een gebied in
de wereldkaart … en kijken maar. Voordelen van
deze reportages voor de lessen aardrijkskunde: ze zijn Nederlandstalig, ze zijn
mooi gepresenteerd en verstrekken op korte tijd heel wat boeiende en nuttige
informatie aan de leerlingen. In het archief zitten reisreportages uit Vlaanderen
en België en de buurlanden maar ook reportages over andere continenten.
http://www.een.be/programmas/vlaanderen-vakantieland/alle-videos-uit-hetarchief
Beeldbank
Voor korte, didactische en Nederlandstalige stukjes video, kun je terecht bij de
beeldbank van de Nederlandse schooltelevisie:
http://www.schooltv.nl/beeldbank/
http://www.schooltv.nl/beeldbank/
De stukjes zijn heel kort en zijn dus gemakkelijk verschillende malen af te spelen
of stilstaand te bekijken om de beweging te bevriezen. Bij elk fragment is er een
uitgeschreven tekst voorhanden.
http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20060209_luchtstromen01
13
Panoramio, een kijk op de wereld!
De website http://www.panoramio.com bevat foto’s van overal op aarde en alle
foto’s zijn bijna op de juiste plaats gelokaliseerd. Wie op reis vertrekt, kan al
eens kijken wat er te beleven valt of inspiratie opdoen hoe een mooie foto kan
gemaakt worden uit de talrijke schitterende voorbeelden. Wie zelf mooie kiekjes
wil toevoegen, kan dat ook doen. De interessantste foto’s zijn in een fotolaag
terug te vinden in Google Earth. Hoe starten? Eenvoudig, een plaats intikken,
rechtsboven in het venster van de website. Aan de linkerkant verschijnen de
foto’s. Wat wens je te zoeken? Een foto van een stadsgezicht, een bepaald
vegetatietype, een verlaten industriegebied, een landbouwgebied in de USA …
Met wat zoeken is het zo gevonden! Zoek het gebied op de kaart en de foto’s
verschijnen.
http://www.panoramio.com/
14
Verkeerskaarten in realtime
Dat België kan doorgaan als één van de drukste plaatsen op aarde, kan worden
geïllustreerd met online kaarten of live maps. Iedereen kent de filekaarten van
Touring Mobilis of de kaart van het Verkeerscentrum Vlaanderen die de online
toestand van ons wegennet weergeven. Er zijn echter ook kaarten die de
afzonderlijke transportmiddelen uit een database ophalen en weergeven. De
drukte op deze live kaarten van zeeschepen, vliegtuigen of metrostellen, varieert
al naargelang de plaats op aarde en het moment van de dag. Wie een kijkje wil
nemen om zich te overtuigen van het voorthollende verkeer, moet hier zeker
eens langs gaan.
Live maps van zeeschepen, in het kanaal en de Noordzee.
http://planefinder.net/
Live maps van vliegtuigen. Inzoomen op een gebied, even wachten tot de live
beelden verschijnen. Klikken op een vliegtuigje geeft extra informatie over het
vliegtuig.
15
Een nieuwe en oude atlas die online staat
De schoolatlas is een onmisbaar element in de les aardrijkskunde. In het digitale
tijdperk staan er talrijke wegatlassen online. Interessant wordt het als er een
digitale schoolatlas online staat waarop de informatielagen kunnen aan en uit
worden gezet.
Een selectie van kaarten van de atlas die in lesvoorbereidingen of toetsen
kunnen geplakt worden.
http://www.algemenewereldatlas.be/Default.aspx?mid=1
De atlas van Ferrariskaarten is een verzameling van 275 uiterst gedetailleerde
topografische kaarten van de Oostenrijkse Nederlanden, getekend tussen 1771
en 1778. Ook deze staan online.
Een kaart van de eigen omgeving uit 1775 voor heel België!
http://www.ngi.be/NL/NL1-4-2-3.shtm#
16
NGI-kaarten online en via een weblink beschikbaar
Elke leraar aardrijkskunde kent het NGI, de nationale stafkaartendienst.
Sinds enkele jaren is deze dienst resoluut de weg van de digitale kaarten
ingeslagen. Op de website is nu een interessante topomapviewer aanwezig die
heel wat mogelijkheden biedt voor het gebruik van kaartmateriaal in de lessen
aardrijkskunde.
De topomapviewer toont grootschalige kaarten op 1/10 000 (=TOPO 10), of
TOPO 50, TOPO 100 of TOPO 250. Bij het in- of uitzoomen wordt telkens de
meest aangewezen kaartschaal gekozen. Alle kaarten zijn heel herkenbaar. Het
uitzicht verschilt immers niet van de papieren versies die momenteel te koop zijn
in de kaartenwinkel van het NGI.
Een leuk extraatje is dat, na de selectie en positionering van een kaartuitsnede,
een URL-link beschikbaar is die de kaartuitsnede voor een later moment kan
opslaan en bewaren. De URL-link is de laatste knop in de rij van de knoppenbalk,
die centraal boven de kaart staat.
Via de URL-link kan worden ingezoomd op een stad. Het gaat soms wat traag,
maar probeer het eens uit: bijvoorbeeld Oostende en de spuikom, of het
Natuurreservaat Westhoek.
De topomapviewer kan ook een kleurenortho of een luchtfoto in zwart-wit tonen
als de lagen ingeschakeld worden. Je kunt kiezen voor een overlay van
statistische sectoren of voor de administratieve grenzen van de gemeenten. Het
NGI heeft met deze kaartviewer een interessante tool gemaakt voor de leraar
aardrijkskunde.
17
Routebeschrijvingen in Google Maps
De routebeschrijvingen in Google Maps, vanaf punt A naar punt B, leveren een
goede wegbeschrijving op, zelfs van deur tot deur, voor wie met de auto nieuwe
oorden wil opzoeken. Sinds kort zijn er op Google Maps ook alternatieve routes
dan voor auto’s voorhanden: te voet, met de fiets (New York!), het openbaar
vervoer (Metro, tram en bus in Brussel) … Vanaf april zijn ook de routes van de
bussen van De Lijn te raadplegen op Google Maps. De routebeschrijving, van
halte tot halte, kan worden verfijnd met datum en uur.
Alternatieve
routes
en
de
verplaatsingsduur
worden
getoond.
De
routebeschrijving van De Lijn is ook als app op smartphones, tablet of iPad ter
beschikking.
18
Panoramafoto’s van landschappen geven een heel brede kijk.
Sinds de analoge fotografie door
de digitale fotografie is
voorbijgestoken, is het mogelijk
om panoramafoto’s naadloos
aan elkaar te plakken. Een wijde
blik op de Elzas en het Zwarte
Woud, vanop de Vogezen, is
geen probleem.
Wie zelf panoramaschetsen wil
maken van een landschap
(kijkhoogte, oriëntatie,
kijkbreedte, zelf gekozen locatie
… ) en die wil laten
interpreteren (welke heuvel of berg is dat?), kan zelf aan de slag en maakt een
eigen panoramafoto met uitleg. Enkele voorbeelden van panorama’s zijn te
vinden op deze pagina.
Sinds Google Streetview zijn er 360°-opnamen voorhanden voor plaatsen die
bereikbaar zijn met de wagen met camera of een ander vervoermiddel. De
website 360cities toont kwalitatieve panoramabeelden van vele plaatsen op
aarde.
Een wandeling op het strand van Ambleteuse, met de kijkrichting naar de klif.
Klik voor extra kaartinformatie aan de linkerkant. Het is mogelijk om de foto te
embedden (in te sluiten in een webpagina) of te delen via e-mail. Klik hiervoor
aan de bovenkant van de foto. Een toemaatje? Een blik op het Rode Plein van
Moskou, een standpunt nabij het Vrijheidsbeeld ten zuiden van New York, een
zicht op het Titicacameer, Peru, een aapje op de Rots van Gibraltar, een
mijmering aan de Brandenburger Tor in Berlijn.
19
Livehoods in de grootsteden en uitzonderlijke StreetViewbeelden
Mensen wonen, werken en ontspannen zich in grote steden.
Een groep jonge stedelingen is elke dag actief op hun smartphone, iPad of tablet.
Ze loggen in op verschillende hotspots en gebruiken sociale media om in contact
te blijven met anderen.
Ze zijn voortdurend online op Twitter of Facebook. De ingebouwde GPS en de
gebruikte hotspots maken het mogelijk om de verplaatsingen van deze actieve
socialemediagebruikers in kaart te brengen. De handel en wandel van meerdere
personen wordt geregistreerd. Het blijkt dat iedereen zich in de stad beweegt
binnen een duidelijk af te bakenen zone, een livehood. Via de website
http://livehoods.org/ zijn gebieden in kaart gebracht. Voor enkele steden is deze
oefening gedaan: http://livehoods.org/maps. De verplaatsingen naar kantoor,
winkel, metro, krantenshop, cinema worden telkens geregistreerd. De grootte
van een leefruimte wordt haarfijn geregistreerd. Een twitterende New Yorker en
een facebookgebruikende inwoner van San Francisco zorgen voor een
dynamische indeling van hun grootstad.
20
Wereldwonderen
Het project Worldwonders verzamelt de uitzonderlijke locaties op het vlak van
natuur en cultuur, geschiedenis en architectuur, parken en kastelen … Bij elk
wereldwonder is er uitleg.
Ondertussen kan iedereen zelf op zoek naar uitzonderlijke landschappen via
StreetView in Google maps of Google Earth.
Nu kan een wandeling in de Grand Canyon van de USA, varen in een bootje langs
de Amazone, een aarden weg volgen in de savanne in de buurt van de
Livingstone-watervallen in Zimbabwe, een hoog bezoek aan Gran Canaria, een
vulkaaneiland, de schrale natuur van het Australische binnenland, de outback,
een blik op de Transalaska pijplijn in het Hoge Noorden, een blik op de top van
de schildvulkaan Mauna Loa, Hawai, een weg doorheen de taiga in Canada.
21
Twitter op kaart gezet
http://worldmap.harvard.edu/tweetmap/
Er wordt getwitterd of getweet dat het een lieve lust is. De smartphone staat
altijd aan bij sommige mensen en korte berichten naar de anderen sturen is
blijkbaar zo belangrijk als ademen, drinken, eten … Op de bovenstaande kaart
zijn de tweetresultaten te zien van België en de buurlanden.
In Vlaanderen is het aantal tweets groter dan in Wallonië. Een correlatie met de
bevolkingsdichtheid valt op. Op wereldniveau is tweeten gebonden aan mobiele
digitale communicatie en komt vooral voor in de rijke en ontwikkelde landen. De
mensen in de armere landen zijn ondertussen aan het werken en hebben
waarschijnlijk geen tijd om te twitteren.
Deze kaart is gemaakt door het Center for Geographic Analysis, van de Havard
University, waar ook andere GIS-kaarten worden gepubliceerd die de menselijke
activiteiten meten en lokaliseren.
Er is ook een tool om eigen kaarten te maken:
http://worldmap.harvard.edu/maps/new
Deze kaart van China waar verschillende activiteiten kunnen worden aan- en
afgevinkt is er een voorbeeld van.
Ik wens u graag een boeiend schooljaar toe!
An Callemeyn
Aanbod provincie West-Vlaanderen - 'Over the top' - niks aan de hand met onze bol?
Cursuscode: I15-225
Docent: Kristin Kino
Datum en uur: woensdag 10 september 2014 van 14.00 u. tot 16.30 u.
Locatie: Bezoekerscentrum Palingbeek Zillebeke
Aanbod provincie West-Vlaanderen - 'H²O en zo': biologisch wateronderzoek (veldwerk)
Cursuscode: I15-222
Docent: Guy Vandevoorde
Datum en uur: woensdag 24 september 2014 van 14.00 u. tot 17.00 u.
Locatie: PSNC De Gavers Harelbeke
Aanbod provincie West-Vlaanderen - Veldwerk tabletexcursie Palingbeek
Cursuscode: I15-226
Docent: Michel Gabriels
Datum en uur: woensdag 5 november 2014 van 13.30 u. tot 17.00 u.
Locatie: Bezoekerscentrum Palingbeek Zillebeke
Aanbod provincie West-Vlaanderen - 'Over the top', hoe breng je de klimaatproblematiek aan in
tweede en derde graad secundair onderwijs?
Cursuscode: I15-221
Docent: Lynn Vanheste
Datum en uur: woensdag 11 maart 2015 van 14.00 u. tot 16.30 u.
Locatie: Bezoekerscentrum (kasteel) Bulskampveld Beernem

Download Report