Raadsvoorstel verbeteren verkeersveiligheid

VOORBLAD
Adviesnota aan de Raad
Registratienummer:
Z-13711-WS / RAAD-01831-WS
Datum:
07-07-2014
Soort Voorstel:
Adviesnota
Onderwerp:
Verbeteren verkeersveiligheid langzaam verkeer Wassenaarse
Slag
Portefeuillehouder:
Wethouder de Lange
Programma:
Wassenaar Leefbaar
Kernboodschap:
Het herinrichten van het Fietspad De Wassenaarse Slag vanaf de
Katwijkseweg tot bovenaan de Klip, inclusief een
voetgangersvoorziening. Tevens wordt de fietsoversteek ter
hoogte van hotel Duinoord veiliger gemaakt.
Bijlagen:
3 bijlagen
Stukken ter inzage:
nee
Beslispunten:
1.
Het fietspad De Wassenaarse Slag, vanaf de Katwijkseweg
tot bovenaan de Klip te herinrichten waarbij er een
voetgangersvoorziening wordt toegevoegd.
2.
Fietsoversteek ter hoogte van hotel Duinoord te verbeteren.
3.
Een krediet van €110.000,- te verhogen naar €350.000,- en
beschikbaar te stellen voor het herinrichten van het fietspad
De Wassenaarse Slag.
4.
Het krediet voor € 262.500,- te dekken uit subsidie van
Stadsgewest Haaglanden en € 87.500,- uit de voorziening
wegen.
5.
De huidige dekking uit de algemene reserve van € 55.000,terug te boeken naar de algemene reserve.
6.
de hierop betrekking hebbende wijziging van de
programmabegroting 2014 vast te stellen.
Blad 1
Adviesnota aan de Raad
Onderwerp
Verbeteren verkeersveiligheid langzaam verkeer op De Wassenaarse Slag
Inleiding
Het fietspad De Wassenaarse Slag loopt vanaf restaurant de Klip tot aan het strand. Het betreft
een recreatieve fietsroute en een belangrijke fietsverbinding tussen het strand en het centrum van
Wassenaar. Deze route wordt met name in het zomerseizoen zeer intensief gebruikt door fietsers,
voetgangers, skaters, enz.
De eerste 600 meter ligt op een helling. Deze helling ligt tussen de Katwijkseweg tot bovenaan de
Klip. Op deze helling kent het fietspad twee rijbanen van elk circa 1,6 meter breed, met een groene
rijbaanscheiding ertussen. Bij de oversteekplaatsen staan er paaltjes in het midden van deze
rijbaanscheidingen.
Er ontbreekt op een groot gedeelte van dit fietspad een volwaardig trottoir. Hierdoor maken veel
voetgangers gebruik van het fietspad. De fietsers die naar beneden rijden gaan snel, terwijl het
omhoog fietsend verkeer langzaam gaat. Fietsers zijn genoodzaakt voetgangers te ontwijken. Ook
zorgen snelheidsverschillen ervoor dat fietsers elkaar onderling willen inhalen. Door deze menging
van voetgangers, fietsers en de snelheidsverschillen op het smalle fietspad moeten fietsers vaak
uitwijken. Hierdoor kunnen er (enkelzijdige) fietsongevallen plaats vinden. Daarnaast zouden
fietsers in botsing met de paaltjes kunnen komen. Om de verkeerssituatie nog veiliger te maken
voor het langzaam verkeer is het van belang om het profiel van het fietspad aan te passen.
Daarom wordt met dit project het fietspad vanaf restaurant De Klip bij de rotonde tot 600 meter
verder net over de heuvel opnieuw ingericht.
Fietsoversteek bij Hotel Duinoord
De fietsroute tussen Den Haag/Wassenaar en Katwijk loopt voor een gedeelte ook over De
Wassenaarse Slag en steekt over ter hoogte van Hotel Duinoord. Vooral in de zomerperiode is het
aantal oversteekbewegingen hoog. Ook de auto intensiteiten zijn hoog in de zomer. Daarom is het
van belang om deze oversteek extra aandacht te geven door het nog veiliger te maken, zodat
(bijna)ongevallen tussen auto’s en fietsers kunnen worden voorkomen. Er zijn vroeger al attentie
verhogende maatregelen genomen op de weg, maar deze kunnen verbeterd worden.
Blad 2
Scope
De scope van het project is uitgebreid met het realiseren van een volwaardige
voetgangersvoorziening naast het fietspad, aangezien juist de voetgangers op het fietspad voor
verkeersoverlast en verkeersonveiligheid zorgen.
Onderhoud
Naast de herinrichting van het fietspad is er ook onderhoud aan de asfaltverharding van dit
gedeelte van het fietspad wenselijk. Door de werkzaamheden gelijktijdig uit te voeren kan er geld
bespaard worden door werk met werk te maken.
Ontwerp
Op basis van de wens om naast het verbeteren van de verkeersveiligheid voor fietsers ook een
voetgangersvoorziening te realiseren zijn er enkele ontwerpvarianten uitgewerkt. Drie van de vier
varianten blijken of zeer kostbaar of verkeerskundig onwenselijk. Eén variant is relatief eenvoudig
te realiseren en heeft de voorkeur. Bijlage 1 geeft een overzicht van alle varianten die de revue
gepasseerd zijn.
Bijlage 2 en 3 zijn een uitwerking van de voorkeursvariant met een ontwerptekening en
respectievelijk een raming.
Beslispunten
1. Het fietspad De Wassenaarse Slag, vanaf de Katwijkseweg tot bovenaan de Klip te
herinrichten waarbij er een voetgangersvoorziening wordt toegevoegd.
2. Fietsoversteek ter hoogte van hotel Duinoord te verbeteren.
3. Een krediet van €110.000,- op te hogen naar €350.000,- en beschikbaar te stellen
voor het herinrichten van het fietspad De Wassenaarse Slag.
4. Het totale krediet voor € 262.500,- te dekken uit subsidie van Stadsgewest
Haaglanden en € 87.500,- uit de voorziening wegen.
5. De huidige dekking uit de algemene reserve van € 55.000,- terug te boeken naar de
algemene reserve.
6. de hierop betrekking hebbende wijziging van de programmabegroting 2014 vast te
stellen.
Blad 3
Beoogd effect

Het reduceren van fietsongevallen door de huidige fietsinfrastructuur veiliger te maken

Het realiseren van een voetgangersvoorziening, zodat er minder conflictsituaties tussen
voetgangers en fietsers ontstaan en de verkeerssituatie daardoor veiliger wordt.

Het verbeteren van de verkeersveiligheid op de fietsoversteek ter hoogte van hotel
Duinoord.
Argumenten
1.1 Door de huidige fietsinfrastructuur aan te passen en daarmee nog verkeersveiliger te maken,
kunnen fietsongevallen nog meer worden verminderd.
Het fietspad is momenteel (te) smal per rijrichting. Er is onvoldoende ruimte om met zijn tweeën
naast elkaar te fietsen. Zodra men elkaar gaat inhalen kan het voorkomen dat fietsers met hun
wielen in de zachte middenberm of in het talud terecht komen. Ook kan het voorkomen dat fietsers
tegen de paaltjes en/of bebording in de middenberm aanfietsen.
Om de verkeerssituatie nog veiliger te maken voor het langzaam verkeer dient reconstructie
volgens bijgevoegd ontwerp uitgevoerd te worden. Hierdoor zijn er geen oneffenheden meer in het
wegdek. Alle obstakels in en nabij het fietspad worden verwijderd. Hierdoor kunnen fietsongevallen
worden verminderd.
1.2 Er is momenteel geen volwaardige voetgangersvoorziening tussen de Vleysmanlaan en
bovenaan de Klip
Aan de noordzijde van de weg, tussen de Vleysmanlaan en bovenaan de Klip loopt een trottoir van
circa 80 cm breed. Dit trottoir is opgesloten tussen de rijbaan en een hek op de perceelgrens. De
effectieve loopruimte is daardoor nog smaller. Voetgangers worden geacht gebruik te maken van
dit trottoir. Hiervoor moeten ze bovenaan de Klip verplicht oversteken. De loopafstand neemt
hierdoor toe. Gezien de langere loopafstand en het ongeschikte trottoir lopen nagenoeg alle
voetgangers op het fietspad. Fietsverkeer ondervindt hierdoor hinder.
In het hoogseizoen staat het parkeerterrein bij het strand vol. Nu er (nog) geen busverbinding is,
parkeren veel bezoekers in de wijk Rijksdorp en gaan verder te voet van en naar het strand.
Daarnaast zijn er ook veel recreatieve wandelaars. De meesten van al deze voetgangers lopen
momenteel op het fietspad en hinderen daardoor het fietsverkeer.
De voetgangers zorgen ervoor dat er inhaalbewegingen zijn en fietsers uit moeten wijken voor
elkaar. Dit zou voor verkeersonveiligheid kunnen zorgen voor zowel de fietsers als de voetgangers.
Blad 4
1.3 Het asfalt en de bermen bevatten oneffenheden. Onderhoud is hierdoor wenselijk.
Vanuit wegbeheer is het wenselijk om het fietspad opnieuw te asfalteren. Door werk met werk te
maken kan het fietspad tegelijkertijd opnieuw worden ingericht en kan het geld vanuit wegbeheer
hiervoor worden ingezet.
1.4 Door het fietspad te verbeteren wordt de recreatieve route aantrekkelijker.
Belangrijke kernwaarden voor een goed recreatief fietspad zijn ‘aantrekkelijkheid’, ‘comfort’ en
‘veiligheid’. De beoogde reconstructie zorgt voor een verbetering in alle drie de kernwaarden. (zie
bijlage 1 Hoofdstuk 2 voor een korte uitleg van deze kernwaarden)
2.1 De fietsoversteek bij hotel Duinoord kan nog veiliger worden gemaakt, zodat (bijna) ongevallen
kunnen worden voorkomen.
De fietsoversteek kan als verkeersonveilig worden ervaren. Vanuit de rijbaan is er verminderd zicht
op het fietspad aan beide zijden. Dit komt voornamelijk ook door de beplanting in de duinen. Door
attentie verhogende maatregelen te nemen in de vorm van verkeersdrempels, wegmarkering en
bebording wordt de aandacht extra gevestigd op de fietsoversteek.
3.1 Het huidige beschikbare krediet is onvoldoende voor de beoogde verkeersmaatregelen.
Het huidige krediet (€ 110.000,-) is enkel voldoende om met het onderhoud mee de middenberm
te verharden en de paaltjes te verwijderen.
Het verharden van de middenberm en het verwijderen van de paaltjes levert onvoldoende winst op
voor een betere verkeersveiligheid voor fietsers. Er is dan onvoldoende ruimte om de voetgangers
te faciliteren. Zij blijven vervolgens gebruik maken van het fietspad. Om maximaal effect voor
zowel voetgangers als fietsers te bereiken moet het krediet worden opgehoogd.
Blad 5
Kanttekeningen
1.1 Er is onvoldoende ruimte om een ideaal dwarsprofiel voor zowel fietspad als trottoir aan één
zijde van de weg aan te leggen.
Het fietspad wordt verbreed tot 3,5 meter. Dit is de minimale maat voor een fietspad in twee
richtingen. Zeker gezien het feit dat het pad op een helling ligt, waarbij de snelheidsverschillen
groter zijn dan op een vlak fietspad.
Met behoud van het groen en rekening houdende met Natura 2000 habitat beschermd gebied, het
bestemmingsplan Landelijk Gebied en bestemmingsplan Villawijken is de maximaal haalbare
voetpadbreedte naast het fietspad 1,5 meter.
In één van de ontwerpvarianten kan een trottoir van twee meter gerealiseerd worden in combinatie
met een fietspad van minimaal 3,5 meter. Dit gaat dan wel ten koste van 30-50 bomen. Als het
groen gespaard zou blijven zou het ten koste gaan van het ruiterpad. Dit zorgt ervoor dat ruiters
zich met voetgangers of fietsers moeten mengen. Gezien de intensiteit van het gebruik van de
ruiterroute is dit ongewenst. Voetgangers en fietsers zijn beter en veiliger te combineren dan
voetgangers/fietsers met paarden.
Daarnaast is de ruiterroute ingericht als voetpad minder aantrekkelijk door de grotere
hoogteverschillen en de langere route. Voetgangers zullen dan nog steeds op het fietspad blijven
lopen.
1.2 Niet alle grond is in eigendom van de gemeente
Delen van het fietspad liggen op grondgebied van derden. Grondeigenaren zijn als volgt:
Gemeente Den Haag  Gepacht door Dunea
Staatsbosbeheer  Gepacht door Dunea
Den Haag heeft reeds aangegeven geen bezwaar te hebben tegen de verbreding van het
fietspad/voetpad. Dunea gaat het intern bespreken, maar verwacht geen bezwaren te hebben.
1.3 Het fietspad ligt voor een gedeelte over een hogedruk gastransportleiding van Liander.
Alles dicht asfalteren brengt daarom twee moeilijkheden met zich mee:
1. Er kan geen lek gedetecteerd worden
2. Eventuele gasopbouw kan niet gedetecteerd worden.
De gasleiding kan niet verplaatst worden naar het talud in verband met de bomen. Ook verplaatsen
naar de overkant onder het trottoir kan niet omdat daar al veel gasleidingen en andere
nutsvoorzieningen liggen.
Blad 6
Met Liander wordt nu besproken om een strookje tussen de rijbaan en het fietspad uit te voeren in
open verharding. Dit is mogelijk omdat hier een schrikstrook van 30cm gepland is. Als dit
onvoldoende is voor Liander, dan zal het voetpad in open verharding uitgevoerd moeten worden.
-
Mocht de open verharding tussen de rijbaan en het fietspad (30cm) voldoende zijn, dan
kan zowel het fietspad als het voetpad in asfalt worden uitgevoerd. (meest ideale situatie)
-
Mocht de open verharding tussen rijbaan en fietspad onvoldoende zijn, dan wordt het
voetpad in trottoirtegels uitgevoerd, met een fietsvriendelijke scheiding tussen het fietspad
en het voetpad.
1.4 Onderscheid tussen fietspad en voetpad is minimaal
In het ontwerp is het onderscheid tussen het fietspad en voetpad middels een schuine trottoirband
en witte markering. In een ideale situatie wordt het fietspad in rood asfalt uitgevoerd en het
voetpad in grijs asfalt. Hierdoor is het onderscheid onmiskenbaar duidelijk, zonder dat er
hoogteverschillen tussen het fietspad en voetpad zitten. Vanuit stedenbouwkundig oogpunt is de
rode kleur ongewenst. Dit beïnvloedt de landelijke (duin)uitstraling negatief. Daarnaast past de
grijze kleur in de continuïteit van de kleur van het wegbeeld.
2.1 Meer attentie verhogende voorzieningen passen minder in de landelijke uitstraling van het
duingebied.
De fietsoversteek ligt in het duingebied. Het is op de fietsroute tussen Katwijk en Wassenaar. Hier
is het ongewenst om kunstmatige objecten te gebruiken.
De attentie verhogende maatregelen zorgen er wel voor dat de aandacht van de automobilisten bij
de weg blijft en de aandacht bij de fietsoversteek verhoogt.
De fietsoversteek ligt direct tegen de parkeerplaats van hotel Duinoord aan waar reeds
verkeersvoorzieningen aanwezig zijn. De intensivering van de attentie verhogende voorzieningen
zijn op de zelfde locatie waardoor het gebied met verkeersvoorzieningen niet groter wordt.
2.2 De gemeente kan alleen maatregelen nemen op de rijbaan voor het autoverkeer en niet op de
aangrenzende fietspaden.
De aangrenzende fietspaden zijn niet in beheer en eigendom van de gemeente Wassenaar. Het
beheer en eigendom ligt voor deze fietspaden bij Staatsbosbeheer. Vanuit de gemeente doen we er
aan de kant van de weg voor het autoverkeer alles aan om de fietsoversteek nog veiliger te
Blad 7
maken. Wij zullen voor aanvang van het werk Staatsbosbeheer verzoeken om aan hun
fietspadzijde maatregelen te nemen.
Burgerparticipatie
Het bestuur van de buurtvereniging (buurtvereniging Rijksdorp) is op de hoogte gebracht van de
beoogde reconstructie. Zij geven aan voorstander te zijn van het ontwerp. Wat zij vooral als
knelpunt ervaren zijn de voetgangers op het fietspad, aangezien er eigenlijk geen ruimte is voor de
voetgangers.
De buurtvereniging en overige bewoners langs De Wassenaarse Slag hebben geen direct belang bij
het fietspad. Het recreatief fietsverkeer komt uit de hele regio. Er is niet één bepaalde doelgroep
die gebruik maakt van het fietspad.
Communicatie
Gemeente Den Haag
Gemeente Den Haag heeft een deel van de grond in eigendom. Als grondeigenaar hebben zij
aangegeven geen bezwaar te hebben tegen de reconstructie.
Provincie Zuid Holland
De provincie Zuid Holland is beheerder van Natura 2000 Meijendel & Berkheide. Zij hebben
bevestigd dat de bestaande infrastructuur, inclusief bermen, geëxclaveerd is van het besluit Natura
2000 habitatgebied Meijendel & Berkheide.
Dunea
Dunea heeft een deel van de grond in gebruik. Zij pachten het van Den Haag. Vanuit hun positie
als grondgebruiker heeft de gemeente hen op de hoogte gebracht van de werkzaamheden. Zij
zullen de verbreding intern bespreken. Wel hebben ze al aangegeven geen bezwaren te
verwachten.
Buurtvereniging Rijksdorp
Met de voorzitter van de buurtvereniging is het ontwerp besproken. Zij geven aan geen direct
belang te hebben bij het fietspad, en het eens zijn met de aanpassingen. Zij zien voornamelijk de
voetgangers op het fietspad als knelpunt. Het faciliteren met een voetgangersgedeelte kunnen zij
onderschrijven. Een bewonersbijeenkomst is verder niet nodig aangezien de bewoners geen direct
belang hebben bij de maatregelen.
Blad 8
Omwonenden
Vooruitlopend op de uitvoering worden de bewoners op de hoogte gebracht van de
werkzaamheden.
Financiën
Het huidige krediet is € 110.000,- waarvan 50% subsidie vanuit het Stadsgewest Haaglanden en
50% uit de algemene reserve. Dit krediet is onvoldoende om het project volledig uit te voeren.
Op basis van de raming (bijlage 3) komt het benodigd krediet uit op: € 350.000,-.
Naar aanleiding van deze ramingen is een subsidieophoging aangemeld bij het stadsgewest
Haaglanden. Deze aanmelding betreft een wijziging op de eerder ingediende melding HGL 192. De
wijziging betreft een verhoging van de projectkosten, omdat het plan wordt uitgebreid met een
voetgangersvoorziening.
Benodigd Krediet:
€ 350.000,-
Subsidie SGH:
€ 175.000,-
50% Gemeentelijke projecten
Subsidie SGH:
€ 87.500,-
25% Programma fiets
Gemeente:
€ 87.500,-
25% Voorziening Wegen
Doordat de gemeentelijke bijdrage gedekt kan worden uit de voorziening wegen, kan de huidige
gemeentelijke bijdrage van € 55.000,- terug geboekt worden naar de algemene reserve.
De uitvoering van het project staat gepland medio oktober/november 2014.
Met vriendelijke groet,
het college van burgemeester en wethouders,
secretaris
Blad 9
burgemeester